Gemeente Vlaardingen. Verbreed Gemeentelijk. Rioleringsplan Waterplan Vlaardingen

Transcriptie

1 Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2013 a Gemeente Vlaardingen Waterplan Vlaardingen

2 Samenvatting en conclusies Samenvatting en conclusies Het Gemeentelijk Rioleringsplan 2013 is in feite een voortzetting van het voorgaande plan, met dien verstande dat we nu spreken over een zogenaamd Verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan (VGRP). Dit is het gevolg van de wetswijziging Verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken, ook wel vereenvoudigd tot de Wet gemeentelijke watertaken per 1 januari 2008, één van de belangrijkste wijzigingen in de rioleringszorg. Gemeentelijk rioleringsbeleid in de komende jaren De rioleringswereld is volop in beweging. De Waterwet, Europese Kaderrichtlijn Water, de grondwatertaken, hemelwaterbeleid en optimalisatie nopen de gemeente tot heldere kijk op haar zorgplicht. Deze zorgplicht omvat: 1. Inzameling en transport van stedelijk afvalwater; 2. Inzameling en verwerking van hemelwater; 3. Voorkomen verontreiniging oppervlaktewater, grondwater en bodem; 4. Voorkomen grondwateroverlast stedelijk gebied. Inzicht in het functioneren van het afvalwatersysteem is daarbij een eerste vereiste. Vlaardingen heeft hiertoe alle gegevens (ligging, leeftijd, aard en inspectie) betreffende de riolering ondergebracht in een database. Vanuit een beheersysteem kunnen op relatief eenvoudige wijze allerlei gegevens worden gegenereerd en kunnen vervangingskosten worden berekend. Op basis van deze gegevens kan het onderhoud van het rioolstelsel en de gemalen op planmatige wijze worden aangepakt. Het saneren van oude riolen staat hierbij voorop. Samen met het Hoogheemraadschap van Delfland, Rijkswaterstaat en de overige vier gemeenten die op de AWZI De Groote Lucht lozen, wordt gezocht naar mogelijkheden tot samenwerking in de waterketen. Hierdoor kan op efficiëntere wijze worden omgegaan met gemeenschapsgelden. Vanuit het samen met Delfland opgestelde Waterplan wordt een verder ontvlechten van het watersysteem beoogd. Afkoppelen staat hierbij centraal. Door afkoppelen blijven schone waterstromen schoon en kunnen deze rechtstreeks via de singelbemaling worden afgevoerd naar de Nieuwe Maas. Hierdoor zal ook de basisinspanning worden bereikt. Omdat bij zeer hevige neerslag regenwater op de Nieuwe Maas wordt geloosd voldoet Vlaardingen nog niet aan het emissiespoor, maar aan het waterkwaliteitsspoor wordt wel voldaan. Nieuw in het plan is de aanpak van grondwateroverlast. Door de voortgaande bodemdaling, bij een relatief gelijkblijvend grondwaterniveau, ervaren bewoners een grondwaterstijging. Vooral in de winterperiode levert dit vaak klachten op. Door het aanleggen van drainage kan een deel van de klachten worden weggenomen, maar omdat Vlaardingen blijft dalen zullen op den duur maatregelen moeten worden genomen. Onderzoek moet uitwijzen welke maatregelen toereikend zijn om weer enkele tientallen jaren droge voeten (of beter gezegd: woningen) te kunnen houden. Conclusies Vlaardingen is voor wat riolering betreft op de goede weg en we gaan zo door. Grote delen van de stad zijn gesaneerd, het buitengebied is geheel aangesloten, het afkoppelen van verhard oppervlak gaat gestaag door. Ernstige wateroverlast is de afgelopen jaren niet voorgekomen en de rioolheffing ligt net onder het landelijke gemiddelde en stabiliseert mede als gevolg van een korte afschrijvingstermijn op investeringen die in 1999 is ingevoerd. Toch moeten we ook over onze grenzen kijken. Riolering maakt onderdeel uit van de waterketen. Samenwerking met andere overheden, of dat nu gemeenten zijn of het waterschap, ligt daarom voor de hand. Dit gebeurt al in OAS-verband met alle gemeenten waarvan het afvalwater op de Groote Lucht wordt gezuiverd. Ook bij de Watergebiedstudie wordt er met Schiedam en Rotterdam onder de paraplu van Delfland samengewerkt aan een verbetering van de woon- en leefomgeving. Met de uitvoering van dit rioleringsplan willen we de ingezette samenwerking verder uitbouwen en verstevigen. 1

3 Inhoudsopgave Samenvatting en conclusies Inleiding Aanleiding Doel Geldigheidsduur Wijze van totstandkoming Leeswijzer Evaluatie GRP Inleiding Evaluatie GRP Beleid en doelen Inleiding Visie en ambities Wetgeving, regelgeving en beleidskader (Beleids)ontwikkelingen Vertaling naar gemeentelijk beleid Doelstellingen Middelen en kostendekking Personele middelen Financiële middelen Kostendekking Bijlagen Bijlage 1 : Beleidskaders Internationaal beleid Nationaal beleid Beleid provincie Zuid-Holland Beleid Hoogheemraadschap van Delfland Gemeente Vlaardingen Bijlage 2 : Conclusies en aanbevelingen BRP Bijlage 3 : Functionele eisen Bijlage 4a : Beheerkosten riolering Bijlage 4b : Beheerkosten riolering Bijlage 4c : Beheerkosten riolering Bijlage 4d : Beheerkosten riolering Bijlage 4e : Beheerkosten riolering Bijlage 5: Overzicht rioleringsvoorzieningen Bijlage 6 : Kostendekking berekening Bijlage 7 : Reacties andere overheden Bijlage 8 : Inspecties Colofon Toetsing huidige situatie Overzicht aanwezige voorzieningen Toetsing doelstelling stedelijk afvalwater Toetsing doelstelling hemelwater Toetsing voorkomen verontreinigingen Toetsing doelstelling grondwater

4 1 Inleiding 1. Inleiding 1.1 Aanleiding Op grond van de Wet milieubeheer is de gemeente verplicht een gemeentelijk rioleringsplan op te stellen.omdat de geldigheidstermijn van het oude rioleringsplan inmiddes is verstreken, is voorliggend plan opgesteld. Sinds de vaststelling van het oude GRP hebben zich op het gebied van het stedelijke waterbeheer tal van ontwikkelingen voorgedaan. De belangrijkste ontwikkelingen zijn de wetswijziging Verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken per 1 januari 2008 en de invoering van de Waterwet op 22 december Op grond hiervan is de gemeente verplicht in 2013 te beschikken over een verbreed GRP dat voldoet aan de nieuwe wetgeving. De gemeente heeft hiermee, naast de zorgplicht voor het afvalwater, twee extra zorgplichten gekregen: Een specifieke zorgplicht voor het hemelwater. De zorgplicht voor het hemelwater maakte voorheen deel uit van de zorgplicht voor het afvalwater. Een zorgplicht voor het grondwater. De wet geeft aan dat deze nieuwe zorgplichten het karakter hebben van een "inspanningsverplichting". Uitgangspunt is doelmatigheid en vergelijking van kosten en baten. Met betrekking tot het hemel- en grondwaterbeheer moet de gemeente dus van elke maatregel die zij wel of niet treft de doelmatigheid kunnen aantonen. Volgens de Wet milieubeheer (Wm) moet het GRP het volgende te omvatten: een overzicht van de voorzieningen voor inzameling en transport van afvalwater en een aanduiding van het tijdstip waarop die voorzieningen naar verwachting aan vervanging toe zijn; een overzicht van nieuw aan te leggen voorzieningen; een overzicht van de wijze waarop de voorzieningen worden of zullen worden beheerd; de gevolgen voor het milieu van de aanwezige voorzieningen en van de in het plan aangekondigde activiteiten; de financiële gevolgen van de in het plan aangekondigde activiteiten. Met de inwerkingtreding van de Waterwet op 22 december 2009 zijn alle wetten die betrekking hebben op waterbeheer geïntegreerd in één nieuwe wet. Nieuwe beleidsontwikkelingen als integraal waterbeheer en de watertoets hebben hierin een plaats gekregen. De Waterwet is een integrale wet die regels geeft met betrekking tot het beheer en gebruik van watersystemen. De Waterwet dient om alle bestaande wetten op het gebied van watersystemen te vervangen door één omvattende wet. De vervangen wetten zijn: Wet op de waterhuishouding; Wet op de waterkering; Grondwaterwet; Wet verontreiniging oppervlaktewateren; Wet verontreiniging zeewater; Wet droogmakerijen en indijkingen; Wet beheer rijkswaterstaatswerken; Waterstaatswet Omdat deze wetten in elkaar zijn geschoven, is het aantal regels teruggedrongen en zijn taken en verantwoordelijkheden inzichtelijker geworden voor overheden, burgers en bedrijfsleven. Daarnaast zijn nieuwe ontwikkelingen en beleidsdoelen meegenomen in de nieuwe wet. 1.2 Doel Het doel van het GRP is invulling te geven aan de gemeentelijke zorgplicht voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. Dit vindt plaats in nauw overleg met het Hoogheemraadschap van Delfland en Rijkswaterstaat. Deze instanties hebben als waterbeheerder de verantwoordelijkheid om de maatregelen die de gemeente in het GRP vastlegt, te beoordelen in relatie tot het waterbeleid van Rijk en provincie. 3

5 1.3 Geldigheidsduur De gemeenten bepaalt zelf hoe het plan tot stand komt, wat de planperiode is en de mate van gedetailleerdheid van het plan. Gelet op de ontwikkelingen in het waterbeheer is voor het nieuwe plan gekozen voor een planperiode van 4 jaar. Dit betekent dat dit plan geldig is tot 1 januari De volledige naam van het plan is: Gemeentelijk Rioleringsplan Het plan wordt opgenomen in het Waterplan van de Gemeente Vlaardingen als deel 1a. Bij de vaststelling van het plan komt het huidige GRP (deel 1 van het Waterplan) te vervallen. 1.4 Wijze van totstandkoming Dit GRP is opgesteld door de afdeling Openbare Werken van de Gemeente Vlaardingen. Overleg heeft plaatsgevonden met het Hoogheemraadschap van Delfland en Rijkswaterstaat. De reacties van deze instanties staan in bijlage 6 en zijn waar mogelijk verwerkt in het plan. Na vaststelling van het GRP door de gemeenteraad wordt het plan voorgelegd aan: Het Hoogheemraadschap van Delfland; Rijkswaterstaat, directie Zuid-Holland; Met de vaststelling van het GRP door de gemeenteraad van Vlaardingen is deel 1 van het Waterplan vervallen en vervangen door deel 1a. 1.5 Leeswijzer In het GRP is zoveel mogelijk de Leidraad Riolering van de Stichting RIONED aangehouden. Deze Stichting houdt zich bezig met de buitenriolering in Nederland en alles wat daarmee samenhangt en is een samenwerkingsorgaan van overheden, het bedrijfsleven en onderwijsinstellingen. Hoofdstuk 1 Inleiding omvat de aanleiding, doel van het GRP, de geldigheidsduur en de wijze van totstandkoming Hoofdstuk 2 Evaluatie GRP 2003 gaat nader in de evaluatie van het oude GRP. Zijn alle doelen gehaald? Dit hoofdstuk is samen met het beleid voor de komende periode het vertrekpunt van het nieuwe GRP. In hoofdstuk 3 Beleid en doelen wordt het beleid voor de komende periode geformuleerd en worden doelen gesteld en nader uitgewerkt. Hiermee wordt een toetsingskader gegeven voor de gevolgen voor het milieu. In hoofdstuk 4 Toetsing en opgaven wordt nagegaan in hoeverre de gestelde doelen zich verhouden tot de huidige situatie en hoe de gestelde doelen kunnen worden gehaald. Ook geeft dit hoofdstuk het in de Wm verplichte overzicht van voorzieningen. Hoofdstuk 5 Middelen en kostendekking gaat nader in op personele en financiële middelen die nodig zijn om de maatregelen uit te kunnen voeren en geeft daarbij de kostendekking aan. 4

6 2 Evaluatie GRP Evaluatie GRP Inleiding Figuur 2.2 Onderdelen van het Waterplan Het oude GRP is in 2003 opgesteld als een beleidsplan voor de riolering en in feite gericht op de inzameling en transport van afvalwater; de kerntaak van de rioleringszorg. Het rioleringssysteem staat echter niet op zichzelf, maar maakt onderdeel uit van het waterssysteem. In Vlaardingen zijn riolering en oppervlaktewater nauw met elkaar verweven. Op ca. 100 plaatsen staan riolering en oppervlaktewater met elkaar in verbinding om bij extreme neerslag rioolwater te kunnen bergen in de singels. Figuur 2.1 Watersysteem neerslag Woning riolering AWZI grondwater Opp. Water Daarom is in 2005 samen met het Hoogheemraadschap van Delfland - toen 1 nog de waterkwaliteitsbeheerder van het oppervlaktewater - gestart met het opstellen van het Waterplan. Dit plan is eind 2007 vastgesteld door de gemeenteraad van Vlaardingen en de Verenigde Vergadering van het Hoogheemraadschap van Delfland. Het Waterplan omvat een aantal samenhangende deelplannen, zoals weergegeven in figuur 2.2. Het vigerende GRP is daarbij ingebed als deelplan 1. Om een goed samenhangend beleidsplan te kunnen opstellen is een tweetal technische deelplannen opgesteld, t.w. het Basisrioleringsplan (deel 2) en de Watersysteemanalyse (deel 3). Het Basisrioleringsplan bevat de technische beschrijving van het rioolstelsel en het functioneren hiervan. Er worden voorstellen gedaan voor verbetermaatregelen, gericht op het voldoen aan de basisinspanning, zowel voor het emissiespoor als het waterkwaliteitsspoor. De Watersysteemanalyse beschrijft de kwalitatieve- en kwantitatieve aspecten van het watersysteem van Vlaardingen. Daarnaast is de toetsing van het watersysteem aan de verschillende normen beschreven. Dit plan valt onder de verantwoordelijkheid van het Hoogheemraadschap van Delfland Technische berekeningen -een computermodel- van het oppervlaktewatersysteem en het rioolsysteem zijn in samenhang uitgevoerd. 1 Inmiddels is met het ondertekenen van de herpolderovereenkomst in 2007 het Hoogheemraadschap van Delfland tevens waterkwantiteitsbeheerder. 5

7 2 Evaluatie VGRP Evaluatie GRP 2003 In hoofdstuk 2.4 van het Gemeentelijk Rioleringsplan 2003 zijn doelen en functionele eisen beschreven die in de gestelde planperiode gerealiseerd zouden moeten worden. Deze doelen waren: 1. het beëindigen van ongezuiverde lozingen in het buitengebied; 2. het stimuleren van het afkoppelen van verhard oppervlak; 3. een goed functioneren van de riolering; 4. voldoen aan de basisinspanning; 5. het zoveel mogelijk beperken van wateroverlast voor de bevolking; 6. het beperken van overlast bij uitvoering van werken; 7. klantvriendelijk werken en kans op calamiteiten beperken.; 8. aanleg, beheer en onderhoud tegen de laagst maatschappelijke kosten. Gesteld kan worden dat alle doelen min of meer gehaald zijn Beëindigen ongezuiverde lozingen In het buitengebied van Vlaardingen (Aalkeetpolders en Holiërhoeksepolder) zijn alle boerderijen in 2006 via een drukriolering op de afvalwaterzuivering aangesloten. Ook zijn de rioolaansluitingen van de bedrijven aan de Schiedamsedijk gescheiden, waardoor het bedrijfsafvalwater niet meer op de Nieuwe Maas wordt geloosd. Medio 2010 zijn ook de bedrijven aan de Heliniumweg aangesloten op de zuivering. Bij de ontwikkelingen op het buitendijks gelegen terrein van het voormalige bedrijf Hydro Agri (nu Northcoast) zal een verbeterd gescheiden rioolstelsel worden aangelegd Afkoppelen verhard oppervlak Het afkoppelen van verhard oppervlak is een gestaag voortgaand proces. Bij ophogingwerkzaamheden wordt het hemelwater van schone daken en straten rechtstreeks naar de open watergangen afgevoerd. Nieuwe stedenbouwkundige ontwikkelingen worden voorzien van een gescheiden rioolstelsel. Indien (nog) geen open water in de directe omgeving aanwezig is, wordt toch alvast een scheiding gemaakt in vuil en schoon water Goed functioneren van de riolering Het goed functioneren van de riolering blijft een voortdurend punt van aandacht. De afgelopen 5 jaar is ca meter riool vervangen, wat neerkomt op ruim 4 kilometer per jaar. Vooral in de wijken Centrum en Oostwijk is een aanzienlijke saneringsinspanning gepleegd, terwijl in enkele zettingsgevoelige gebieden in Holy buizen zijn opgehaald. Gelet op de levensduur van een rioolbuis (gemiddeld ca. 60 jaar) en het aantal kilometers buizen (ca. 230 km) zitten we met een jaarlijkse vervanging van 4 kilometer in principe op het goede spoor. Vooral in de oudere wijken is door het toepassen van grotere buizen de berging met ca. 5% toegenomen. Er is echter nog een achterstand weg te werken van ca. 23 km buis van vóór Voldoen aan de basisinspanning In het oude GRP stond nog als doelstelling het bereiken van de basisinspanning emissiespoor in 2005 en het waterkwaliteitsspoor in In het kader van het Waterplan Vlaardingen is een Basisrioleringsplan opgesteld en is een Watersysteemanalyse uitgevoerd. Hieruit blijkt dat zich in het stedelijke gebied vrijwel geen waterkwaliteitsknelpunten voordoen. In het Basisrioleringsplan wordt een aantal maatregelen voorgesteld om het emissiespoor te realiseren. Belangrijkste element daarin is het afkoppelen van verhard oppervlak Beperken van wateroverlast In de afgelopen jaren zijn er stevige regenbuien gevallen. Soms heeft dit geleid tot water op straat in de lager gelegen gebieden. Dit is niet zozeer te wijten aan het niet goed functioneren van het rioolstelsel als wel aan het verzakken van de straat. Een voorbeeld hiervan is de Torenvalklaan, waar bij zeer hevige neerslag tientallen centimeters water op straat staat. 6

8 2 Evaluatie VGRP 2003 afgevoerd en omdat de afvoer van Holy via gemaal West (Westwijk) verliep, ondervond ook het westelijke stadsdeel problemen. De gebeurtenissen op die dag zijn aanleiding geweest om bij hevige neerslag direct een analyse te maken van de gebeurtenissen (overstort, overlast etc.) die zich tijdens wateroverlast voordoen. In het computermodel van het rioolstelsel kan daarna de daadwerkelijke neerslaggebeurtenis worden ingevoerd en worden de uitkomsten vergeleken met de metingen van waterhoogten en afvoeren. Inmiddels is het gemaalbeheersysteem zo ingericht dat de dag na eventuele wateroverlast alle relevante data, zoals neerslaghoeveelheid, draaiuren van pompen, stijghoogten en overstortingen, kunnen worden vastgelegd. Figuur 2.3 Water op straat (Gouverneurspad) De maximale maandhoeveelheid neerslag is gevallen in augustus 2004, waarbij 4 buien van meer dan 40 mm zijn geregistreerd. Op 7 augustus 2008 is de grootste daghoeveelheid gemeten. De regenmeter aan de KW-haven registreerde 72 mm. Een tweetal zware buien kwam enkele uren na elkaar over Vlaardingen. Rond half tien viel en in korte tijd 28 mm en rond half drie vervolgens nog eens 44 mm. Deze laatste bui was zeer extreem met een piek van 10 mm in 5 minuten. Een complicatie was dat de persleiding van gemaal Oost (Holy) door werkzaamheden t.b.v. het geluidscherm langs de A20 buiten gebruik was. Hierdoor kon het water uit het oostelijke stadsdeel niet voldoende snel worden Figuur 2.4 Buienradar 7 augustus 2008 om 14: Beperken overlast bij uitvoering Rioleren geeft in een straat altijd overlast voor de bevolking. De straat moet helemaal open en alle huisaansluitingen moeten worden vervangen. Toch is dit zoveel mogelijk geminimaliseerd door coördinatie in de uitvoering van werkzaamheden. Deze coördinatie vindt plaats in het zgn. BOOR-overleg, waarin alle disciplines die iets in de openbare ruimte doen, zijn vertegenwoordigd. 7

9 2 Evaluatie VGRP Klantvriendelijk werken Klachten over het functioneren van de riolering zijn er altijd. Vaak zijn het verstopte huisaansluitingen of het vallen van gaten in het wegdek als gevolg van lekkende riolen. Deze klachten worden gemeld via de Buitenlijn en worden veelal direct verholpen. Veel klachten hebben ook betrekking op water op straat tijdens en na hevige neerslag wat al snel wordt ervaren als wateroverlast Laagst maatschappelijke kosten Personele middelen Ten behoeve van de rioleringszorg is 0,95 fte beschikbaar in de binnendienst en 7,15 fte in de buitendienst. Ten behoeve van berekeningen is de afgelopen jaren expertise ingehuurd. Rioolrecht Het rioolrecht is de afgelopen jaren steeds conform het GRP 2003 verhoogd met ca. 7% van 110 in 2003 tot 153 in (zie grafiek 2.5) Hierbij moet worden opgemerkt dat de in het GRP genoemde bedragen alle prijspeil 2003 hadden. Gecorrigeerd op inflatie (ca 3% per jaar) ligt de stijging aanmerkelijk lager. Voor 2009 is een kostendekkend tarief van 158 bepaald. Medio 2009 is op grond van de verwachte ontwikkelingen en gezien de kredietcrisis voorgesteld het tarief in 2010 niet te laten stijgen. Voor 2011, 2012 en 2013 is eveneens 158 aangehouden. Reserve rioleringen De exploitatielasten worden bij het rioolbeheer gedekt door het rioolrecht. Omdat het product budgettair neutraal is, worden overschotten gestort in de reserve en tekorten daaruit onttrokken. Er vindt dus een egalisatie plaats. In 2004 is er ca. 3,3 miljoen onttrokken uit de reserve ten behoeve van de aanleg van een tweetal persleidingen. Vanaf dat jaar mocht geen rentevergoeding meer worden toegekend aan de reserve en het hebben van een grote reserve werd daarmee onrendabel. In tabel 2.6 is een overzicht gegeven van de ontwikkeling van de reserve rioleringen. Verder was in het oude GRP een vermindering van de reserve voorzien vanwege de overgang naar een 10-jarige afschrijvingstermijn voor nieuwe investeringen. Grafiek 2.5 Ontwikkeling rioolrecht rioolrecht in Ontwikkeling rioolrecht jaar Landelijk gemiddelde Tabel 2.6 Ontwikkeling Reserve rioleringen Vlaardingen 01 januari toevoeging onttrekking 31 december

10 2 Evaluatie VGRP Overzicht van in de afgelopen periode gerealiseerde werken In de afgelopen planperiode is flink geïnvesteerd in beheer en onderhoud van het Vlaardingse rioolstelsel. Hieronder is een overzicht weergegeven: Nieuwe aanleg: Graaf Arnulfstraat e.o. Hoflaan Kortedijk Havenstraat Burg. Van Lierplein Kreekweg Geuzenplein Babberspolder-Oost Koggehaven Stelselscheiding: Benelux Workpark Babberspolder-Oost Schrijversbuurt Westwijk zuid 4 e Industriestraat bedrijventerrein Heliniumweg Burg. Van Walsumlaan e.o. Surinamesingel Celebesstraat Dahliastraat Van Heutszpark Diepenbrockstraat / Messchaertplein Ophogingen: Gelderlandlaan e.o. Frieslandlaan e.o. Zeelandlaan e.o. Eksterlaan Korhoenlaan Utrechtlaan Kruidenbuurt Gemalen, pompputten en persleidingen Aalkeetpolders - drukriolering Holiërhoeksepolder - drukriolering Broekpolder - drukriolering DWA pompen gemaal Oost en West Persleiding gemaal Oost (gedeeltelijk) Noodpersleiding Vettenoord en Groeneweg Persleiding gemaal Boslaan (naar Oost) Persleiding gemaal Oost (James Wattweg) Saneringen: Centrum Noord - gehele gebied Oostwijk noordelijk deel Indische Buurt - diverse straten Westhavenkade Anth. Knottenbeltsingel / Burg. Verkadesingel Sportlaan Prins Hendrikstraat / PKD straat 9

11 3 Visie, beleid en doelen 3. Beleid en doelen In dit hoofdstuk komen niet alleen visie beleid aan de orde, maar wordt de gewenste situatie met betrekking tot het realiseren van nieuwe voorzieningen en de gewenste situatie met betrekking tot de toestand en het functioneren van bestaande voorzieningen beschreven en vastgelegd in doelen en functionele eisen. 3.1 Inleiding Dit hoofdstuk begint met een visie op het watersysteem. Wat wil de gemeente en wat zijn de ambities? En hoe vertaalt dit zich naar gemeentelijk beleid? Verder beschrijft dit hoofdstuk de beleidskaders voor in invulling van de gemeentelijke zorgplicht, t.w.: Relevante wet- en regelgeving; Taken en verantwoordelijkheden die de gemeente heeft ten aanzien van stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater; Beleidsontwikkelingen in andere (gemeentelijke) plannen. Tevens komt het overleg met andere overheden in dit hoofdstuk aan de orde. Deze zijn: Hoogheemraadschap van Delfland; Rijkswaterstaat, directie Zuid-Holland; Provincie Zuid-Holland; VROM Inspectie. Het concept rioleringsplan is voorgelegd aan de genoemde overheden. Het commentaar is bijgevoegd in bijlage Visie en ambities Duurzaam omgaan met water, bescherming van de volksgezondheid en het voorkomen van wateroverlast en schade aan het milieu zijn daarin sleutelwoorden. Dit alles draagt bij aan een gezonde woonomgeving en een gezond watersysteem Visie op het watersysteem Het watersysteem is een samenhangend systeem van riolering, oppervlaktewater (zowel kwaliteit als kwantiteit), grondwater en natuur. Ingrepen in één van deze onderdelen heeft vaak directe gevolgen voor de andere. Aan de andere kant kunnen de delen elkaar ook versterken; denk maar aan natuurvriendelijke oevers. In Vlaardingen is ruimte voor water een uitgangspunt voor stedenbouwkundige en andere (her)inrichtingsplannen. Oppervlaktewater is gecombineerd met groenblauwe ecologische zones. Op die manier geven natuur en ecologie een grotere belevingswaarde van de leefomgeving. De neerslag wordt via het openwatersysteem afgevoerd naar de boezem of de Nieuwe Maas. Lozing vanuit gemengde riolering mag alleen nog maar in zeer extreme situaties plaatsvinden Visie op de (afval)waterketen De (afval)waterketen omvat de waterproductie (drinkwaterbedrijven), het waterverbruik (huishoudens, bedrijven en instellingen), de inzameling en transport van afvalwater (gemeente, waterschap) en afvalwaterzuivering (waterschap). Met het oog op de volksgezondheid is aan het begin van de vorige eeuw het rioolstelsel in Vlaardingen aangelegd om afvalwater zo snel mogelijk af te voeren naar de Nieuwe Maas. Hierbij werd gebruik gemaakt van een gemengd rioolstelsel; huishoudelijk afvalwater en neerslag samen in één buis. In de Watervisie (deel 4 Waterplan) hebben de Gemeente Vlaardingen en het Hoogheemraadschap van Delfland hun gezamenlijke visie op het watersysteem vastgelegd. 10

12 Met de komst de zuivering veranderde dat. Grote hoeveelheden relatief schoon regenwater verstoren het zuiveringsproces aanzienlijk. Vlaardingen wil daarom de relatief schone Visie op het grondwater neerslag op een andere wijze afvoeren dan via het rioolstelsel. Dit proces van stelselscheiding is een aantal jaren geleden in gang gezet en leidt tot een verdere vermindering van afvalwaterstromen naar de zuivering. Het rendement van de zuivering neemt niet alleen toe, ook de kwaliteit van het singelwater wordt verder verbeterd. Een ander aspect is het beperken van rioolvreemd water. Vlaardingen wil alle lozingen van oppervlaktewater op de riolering te beëindigen. Figuur 3.1 Aanleg riolering jaren 20 In het Grondwaterplan (deel 8 Waterplan) zal de visie op het grondwater nader worden uitgewerkt. De invulling van de grondwaterzorgplicht gaat vooralsnog niet verder dan het wettelijk vereiste in het openbaar gebied treffen van de nodige maatregelen, teneinde structureel nadelige gevolgen voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken Ambities Vlaardingen heeft als ambitie dat al het stedelijke afvalwater wordt gezuiverd. De vuilemissie op stedelijke watergangen is gering en mag niet verder toenemen. De emissie op de Nieuwe Maas moet verder worden teruggedrongen, maar dit mag niet ten koste gaan van de waterkwaliteit in de stedelijke watergangen. Ook moet er een goede balans worden gevonden tussen overstortbemaling en berging in en buiten het rioolstelsel. Schoon hemelwater moet zoveel mogelijk gescheiden worden afgevoerd naar oppervlaktewater. Om deze ambitie waar te kunnen maken, zijn in dit plan beleidsregels vastgelegd. Ambities met betrekking tot grondwater gaan vooralsnog niet verder dan de wettelijke zorgplicht. 3.3 Wetgeving, regelgeving en beleidskader De voor de gemeentelijke zorgplicht relevante wetgeving, regelgeving en beleidskaders zijn weergegeven in bijlage (Beleids)ontwikkelingen Sinds de vaststelling van het vorige GRP heeft zich een aantal ontwikkelingen voorgedaan die van belang zijn voor het huidige plan Waterwet Op 22 december 2009 is Waterwet in werking getreden. Deze wet integreert een 8-tal wetten op het gebied van watersystemen. Vooral voor de regelgeving heeft deze wet gevolgen. Met de wetswijziging in 1996 van de Wet milieubeheer (Wm) en de Wet verontreiniging oppervlaktewateren (Wvo) zijn lozingen van afvalwater op de riolering onder de werking van de Wm gebracht. De Wvo is van toepassing op alle lozingen in het oppervlaktewater. De Wm is van toepassing op alle lozingen op de riolering. De huidige juridische afbakening is dat de Wm terugtreedt daar waar de Wvo van toepassing is. Voor sommige bedrijven is dan ook de Wvo van toepassing bij lozingen op de riolering. Op zich een verwarrend geheel. Met de komst van de Waterwet is dit komen te vervallen. Alle indirecte lozingen worden nu op grond van de Wm geregeld. Dit heeft tot gevolg dat het takenpakket van het Wm-bevoegd gezag (=gemeente) uitgebreid wordt met een aantal lastige indirecte afvalwaterlozingen. Met het Hoogheemraadschap 11

13 3 Visie, beleid en doelen van Delfland is afgesproken dat deze voorlopig de indirecte lozingen voor haar rekening neemt Kaderrichtlijn Water De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) verplicht EU-lidstaten maatregelen te nemen om de kwaliteit van oppervlaktewater en grondwater te verbeteren. Deze maatregelen gelden voor zogenaamde waterlichamen. In Vlaardingen zijn dit de Holiërhoeksepolder en de Vlaardingse Vaart (de Westboezem). Met het op de riolering aansluiten van de boerderijen in het buitengebied van Vlaardingen is een belangrijke stap gezet om de waterkwaliteit te verbeteren. Het verder terugdringen van overstortingen uit het rioolstelsel is eveneens van belang om de kwaliteit van uiteindelijk het boezemwater te verbeteren. Delfland gelegen gemeenten hebben dit gedaan en de uitkomsten begin 2012 in het Regionaal Feitenonderzoek Delfland beschreven. In 2013 is dit verder uitgewerkt in een document Uitvoeringsafspraken Afvalwaterketen Delfland en een Bestuurlijke Overeenkomst Afvalwaterketen Delfland. Hierin spreken de 12 gemeenten en Delfland af om de bestaande samenwerking in de afvalwaterketen door de oprichting van een netwerk te intensiveren met als ambitie de kostenstijging te beperken. In de komende planperiode zal nadere invulling worden gegeven aan deze samenwerking met het waterschap en de andere gemeenten Optimalisatiestudie Afvalwatersysteem de Groote Lucht. Bij een optimalisatiestudie van het afvalwatersysteem (OAS) wordt onderzocht welke besparingen en kwaliteitsverbeteringen in de afvalwaterketen mogelijk zijn. Het Hoogheemraadschap van Delfland en de gemeenten maken nu voor hun deel van de afvalwaterketen hun eigen plannen. Door deze naast elkaar te leggen worden optimalisatiemogelijkheden zichtbaar die in een OAS nader worden onderzocht. Verantwoordelijkheid Vlaardingen Delfland In 2005 is gestart met een OAS van het afvalwatersysteem van AWZI De Groote Lucht in samenwerking met de gemeenten Schiedam, Vlaardingen, Maassluis, Midden-Delfland en Westland. Dit heeft inmiddels geleid tot een besparing van ca. 6 miljoen op een totale investering van 36 miljoen Euro van alle gemeenten en Delfland gezamenlijk Samenwerking in de waterketen In 2010 hebben de VNG en de Unie van Waterschappen afspraken gemaakt over samenwerking binnen de waterketen. Eén van de belangrijkste punten was een onderzoek naar de kansen voor een verdergaande samenwerking en efficiencyverbetering. Het Hoogheemraadschap van Delfland en de 12 binnen Figuur 3.2 Afvalwaterketen 3.5 Vertaling naar gemeentelijk beleid Tot 2010 was er met betrekking tot de wettelijke zorgplicht slechts sprake van stedelijk afvalwater. Hieronder werd verstaan enerzijds het huishoudelijk en industrieel afvalwater en anderzijds het hemelwater dat afstroomt van het verhard oppervlak. Veelal werd dit water afgevoerd via één buis: het gemengde rioolstelsel. Om de geschetste beleidsontwikkelingen op het gebied van hemelwater en grondwater, evenals de Vlaardingse visie op de afvalwaterketen vorm te geven, 12

14 3 Visie, beleid en doelen zal het college nadere regels bepalen op basis van een door de raad vast te stellen verordening Hemelwater en grondwater. In deze paragraaf wordt nader ingegaan welke op aspecten van het hemel- en grondwaterbeleid de gemeente in het kader van de nieuwe zorgplicht duidelijkheid moet geven Hemelwaterbeleid In de nieuwe wetgeving ten aanzien van stedelijk afvalwater wordt nu onderscheid gemaakt tussen het echte afvalwater en hemelwater. De oude zorgplicht is in de nieuwe wetgeving opgesplitst in twee nieuwe zorgplichten: Een zorgplicht voor inzameling en transport van stedelijk afvalwater. In de nieuwe terminologie is dit huishoudelijk cq. industrieel afvalwater en al het andere water wat daarmee eventueel vermengd wordt; Een zorgplicht voor doelmatige inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater, dat de perceelseigenaar niet redelijkerwijs zelf kan verwerken. De nieuwe wetgeving en bijbehorende zorgplichtformulering geven aan dat het verwerken van hemelwater uit twee stappen bestaat: 1. Omgaan met hemelwater op het perceel waar het valt (de bron). Hierbij moet de gemeente beoordelen in welke situaties zij redelijkerwijs van de particulier kan vragen om zelf het hemelwater te verwerken; 2. Verdere verwerking van hemelwater door de gemeente (zorgplicht), na beoordeling van de gemeente dat verdere afvoer van hemelwater via een gemeentelijk systeem nodig is omdat de perceelseigenaar in redelijkheid het hemelwater niet zelf kan verwerken. De nieuwe wetgeving maakt nu dus een duidelijk onderscheid tussen de eigen verantwoordelijkheid van de particulier en de verantwoordelijkheid van de gemeente. Het hemelwater dat op particulier terrein valt, moet de particulier bij voorkeur zelf verwerken. Is dat niet mogelijk, dan verwerkt de gemeente dit volgens een voorkeursvolgorde. De wet verplicht de gemeente echter niet om dit water gescheiden in te zamelen. Op basis van doelmatigheid zal de gemeente echter zoveel mogelijk streven naar gescheiden inzameling. Verwerking particulier 2 hemelwater Vanuit haar visie op de afvalwaterketen zal Vlaardingen voor de verwerking van hemelwater van particulieren de volgende voorkeursvolgorde voor de verwerking van hemelwater hanteren. 1. Maatregelen op eigen terrein (infiltratie) Op veel plaatsen is de grondwaterstand in Vlaardingen s winters vrij hoog. Dit betekent dat infiltratie in de bodem dan niet gewenst kan zijn. Indien de particulier echter wel mogelijkheden heeft om zelf zijn hemelwater te verwerken, zonder daarbij in de (grondwater)problemen te komen, dan zal de voorkeur worden gegeven aan infiltratie. De particulier kan het hemelwater natuurlijk ook op eigen terrein opslaan voor hergebruik bij bedrijfsprocessen. 2. Hergebruik van hemelwater op openbaar terrein Indien ergens in het openbaar gebied sprake is van watertekort en een nabijgelegen particulier wil hemelwater afvoeren, dan zal de gemeente onderzoeken of het technisch mogelijk en doelmatig is om het watertekort te compenseren met het overtollige hemelwater. 3. Afvoer van overtollig hemelwater naar oppervlaktewater Indien er in de nabijheid van het particuliere terrein oppervlaktewater (of een wadi) aanwezig is, dan dient de particulier het hemelwater daar naar af te voeren. De gemeente zal slechts de kosten van leidingwerk voor haar rekening nemen tussen het oppervlaktewater en het meest dichtbij gelegen deel van het particuliere terrein. 4. Afvoer naar de RWZI Indien de hiervoor genoemde maatregelen niet kunnen worden gerealiseerd, dan mag het overtollige hemelwater worden afgevoerd naar de AWZI. 2 Onder particulier wordt tevens verstaan complexen van woningcorporaties 13

15 3 Visie, beleid en doelen Verwerking gemeentelijk hemelwater De aanleg van gescheiden stelsels verdient de voorkeur boven de aanleg van gemengde stelsels. Er moet dan natuurlijk wel oppervlaktewater in de nabijheid van het aan te leggen stelsel aanwezig zijn/komen. Het was trouwens al beleid dat bij nieuwbouwprojecten, grootschalige herinrichtingen en ophogingsprojecten een stelselscheiding moet worden gerealiseerd. Landelijk is gebleken dat het positieve effect van afkoppelen op de kwaliteit van het oppervlaktewater niet altijd even groot is als werd verondersteld. Toch ziet de gemeente Vlaardingen afkoppelen als een mogelijkheid om de kwaliteit van het oppervlaktewater te verbeteren. De kwaliteit van het inlaatwater (vanuit de boezem) is nog steeds minder dan dat van hemelwater en de toepassing van recirculatie van oppervlaktewater, met voeding door hemelwater, verdient dan ook de voorkeur Grondwaterbeleid In de nieuwe wetgeving heeft de gemeente de zorgplicht om in het openbaar gebied de nodige(doelmatige) maatregelen te treffen om structureel nadelige gevolgen voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken en dit niet tot de zorg van het waterschap of de provincie behoort. De gemeentelijke verantwoordelijkheid voor wat betreft grondwater beperkt zich tot een zorgplicht met betrekking tot de kwantiteit. De gemeente heeft dus geen rol in het beheren van de grondwaterkwaliteit. Het grondwaterbeleid van de gemeente heeft alleen betrekking op het stedelijk gebied en betreft uitsluitend het freatisch 3 grondwater. De andere, diepere grondwaterlagen vallen onder het beheer van het Hoogheemraadschap van Delfland of de Provincie Zuid-Holland. Het Hoogheemraadschap van Delfland is deels verantwoordelijk voor het verlenen van vergunningen voor het onttrekken van grondwater. Als het gaat om drinkwatervoorziening, warmte- en koudeopslag (open systemen) en grote industriële onttrekkingen blijft de provincie verantwoordelijk voor de vergunningverlening. Dit betekent dat koude- en warmteopslag voorlopig nog 3 D.i. het grondwater dat zichtbaar wordt bij het graven van een put. géén deel uitmaakt van het gemeentelijke beleid. De gemeente gaat open systemen voor warmte- en koudeopslag wel vastleggen. In 2012 heeft het Hoogheemraadschap van Delfland een Watergebiedstudie verricht. In deze studie wordt een peilafweging voor de diverse polders gemaakt en de relatie grondwater oppervlaktewater onderzocht (GGOR). Invulling zorgplicht Een belangrijk uitgangspunt bij de invulling van de zorgplicht is dat, conform de nieuwe wetgeving, de perceelseigenaar zelf de verantwoordelijkheid draagt voor het nemen van maatregelen op eigen terrein. De gemeente treft in voorkomende gevallen uitsluitend aanvullende maatregelen in het openbaar gebied. Maatregelen De meest voor de hand liggende maatregel is het beheersen van de grondwaterstand door de aanleg van drainagevoorzieningen. Het grondwaterpeil in het stedelijk gebied fluctueert onder invloed van een aantal factoren, waarvan neerslag de belangrijkste is. Een vast grondwaterpeil is hierdoor niet te realiseren. Wel is het mogelijk om lokaal het optimale grondwaterregime zoveel mogelijk te benaderen. Dit regime (hoogste/laagste stand) wordt vastgesteld aan de hand van de gebruiksfunctie van een perceel/gebied. Structureel nadelige gevolgen De structureel nadelige gevolgen zijn in de praktijk voornamelijk het gevolg van een hoge grondwaterstand. Voorbeelden zijn onder meer: overmaat aan vocht in de woning en schade aan wegconstructies of aan bomen. Een lage grondwaterstand kan schade toebrengen aan houten funderingsconstructies. Aan de grond gegeven bestemming Met de term "aan de grond gegeven bestemming" wordt bedoeld de functie die de grond in de praktijk heeft. Voorbeelden hiervan zijn bebouwing, groen, wegen etc. Deze bestemming heeft dus niets te maken met gemeentelijke bestemmingsplannen. 14

16 3 Visie, beleid en doelen Doelmatigheid van maatregelen Bij het treffen van maatregelen in openbaar gebied maakt de gemeente telkens een doelmatigheidsafweging. Daarbij wordt rekening gehouden met technische en financiële haalbaarheid, effectiviteit en duurzaamheid. het zoeken naar oplossingen voor deze problemen wordt onderstaande voorkeursvolgorde van typen maatregelen gehanteerd. Vooropgesteld dat de perceelseigenaar te allen tijde verantwoordelijk blijft voor de situatie op eigen terrein, is uitgangspunt bij alle maatregelen de doelmatigheid van de maatregelen en een minimale afvoer van grondwater naar de AWZI. Zorg waterschap en/of provincie Voor alle stedelijke grondwatervraagstukken is de gemeente het aanspreekpunt voor de burger. De gemeente toetst binnengekomen vragen en kan deze zonodig voorleggen aan het Hoogheemraadschap van Delfland of de Provincie Zuid-Holland. Op ca. 130 locaties in de stad wordt 2x per maand de grondwaterstand vastgelegd. Omdat de gemeente Vlaardingen hier al in 1987 mee is begonnen, kan voor een aantal locaties een trendmatig beeld (20 jaar) worden gegeven. Ook dit vastleggen maakt onderdeel uit van de gemeentelijke zorgplicht. Grondwateroverlast Vlaardingen ligt in een zettingsgevoelig gebied. We moeten hierbij onderscheid maken tussen de onderheide gebieden (vanaf ca. 1950) en de niet-onderheide gebieden (ouderen stadsdelen). In de onderheide gebieden is er weliswaar sprake van grote zettingen (soms wel meer dan een meter in 25 jaar), maar structurele problemen geeft dit niet. Water in de kruipruimte is vrijwel altijd het gevolg van de bodemdaling. Eigenaren moeten zelf de kruipruimte droog houden door deze aan te vullen met zand of lichte materialen zoals argex of schelpen. Het aanvullen met materialen met een soortelijke massa kleiner dan 1 wordt afgeraden omdat deze materialen bij opdrijven de leidingen onder de vloer kunnen beschadigen. In de niet onderheide gebieden kan een hoge grondwaterstand in woningen tot structurele problemen leiden. De meest voorkomende problemen zijn optrekkend vocht als gevolg van water in de kruipruimte en natte kelders. Bij 1. Bouwkundige maatregelen Hieronder valt voornamelijk het waterdicht maken van kelders. Veel klachten van burgers betreffen dit probleem. In de loop der jaren zijn door scheuren en inwerking van vocht de kelders niet meer waterdicht. Het is de eigen verantwoordelijkheid van de eigenaar de kelder waterdicht te maken en te houden. Volgens het Bouwbesluit 2003 hoeft een kelder die niet als verblijfsruimte is ingericht, niet waterdicht te zijn. 2. Maatregelen in het watersysteem Het verlagen van het peil van het oppervlaktewater is een manier om de grondwaterstand te beïnvloeden. In stedelijk gebied is het Hoogheemraadschap van Delfland hiervoor verantwoordelijk. Voor het verlagen van het peil is een zgn. peilbesluit nodig, waarbij een uitgebreid onderzoek naar de gevolgen noodzakelijk is. 3. Nuttig gebruik van overtollig grondwater Indien ergens in het openbaar gebied sprake is van watertekort, dan zal de gemeente onderzoeken of het technisch mogelijk en doelmatig is om het watertekort te compenseren met overtollige grondwater. 4. Afvoer van overtollig grondwater naar oppervlaktewater Grondwater kan via een drainagesysteem of via het hemelwaterstelsel worden afgevoerd naar oppervlaktewater of een wadi. Indien dit zonder tussenkomst van een pomp kan worden gerealiseerd, dan heeft dit de voorkeur. 5. Afvoer van overtollig grondwater naar de AWZI 15

17 Grondwater wordt via de riolering afgevoerd naar de AWZI. Dit wordt alleen toegestaan wanneer vermenging van het grondwater met de afvalwaterstroom géén negatief effect heeft op de doelmatigheid van de werking van de AWZI. Bij de bepaling of afvoer van grondwater via de riolering wenselijk is, wordt de kwaliteit van het grondwater in beschouwing genomen. 6. Afvoer van overtollig grondwater via bemaling Wanneer de kwaliteit van het grondwater dit toelaat en het Hoogheemraadschap van Delfland het grondwater niet op de AWZI wil hebben, dan wordt het grondwater via een bemaling naar oppervlaktewater of een wadi afgevoerd. Grondwater en riolering Bij rioleringswerken in niet-onderheide gebieden wordt sinds de jaren 90 altijd een drainagesysteem aangelegd. Omdat de oude, lekkende riolen vaak een drainerende werking hebben, kan bij het vervangen daarvan de grondwaterstand stijgen en zo grondwateroverlast veroorzaken. Grondwateronderlast Onderzoek naar grondwateronderlast (d.i. het tekort aan c.q. te laag grondwater) is onderdeel van de nota Grondwater en Bodemdaling. 3.6 Doelstellingen De doelstellingen voor de komende planperiode komen voort uit de wettelijke taken, ook wel de gemeentelijke zorgplicht, de technische analyses ten behoeve van het opstellen van het Waterplan en latere ontwikkelingen. 4. Voorkomen grondwateroverlast stedelijk gebied 4. De gemeente kan zelf aan de hand van het formuleren van doelstellingen bepalen op welke wijze de zorgplicht wordt ingevuld. In de volgende paragrafen worden deze doelstellingen nader uitgewerkt. Per doelstelling worden functionele eisen gesteld, waarmee kan worden getoetst of de gestelde doelen zijn behaald. In bijlage 3 wordt ook een maatstaf en een meetmethode aan de functionele eisen gehangen Inzameling en transport van stedelijk afvalwater Vlaardingen zorgt voor een doelmatige inzameling en transport van stedelijk afvalwater tegen de laagst maatschappelijke kosten. Samenwerking met andere instanties ligt hierbij voor de hand. In het kader van de OAS wordt onderzocht hoe samenwerking tot besparingen kan leiden en met het Hoogheemraadschap van Delfland wat de effectiviteit is van gezamenlijk beheer van de rioolgemalen. Het BOOR-overleg, waarin alle werkzaamheden in de openbare ruimte worden afgestemd, heeft inmiddels tot aanzienlijke besparingen en minder overlast voor bewoners geleid. Door een goede meerjarenplanning, gebaseerd op inspecties van het rioolstelsel, zal een nog betere afstemming kunnen worden gerealiseerd. De komende jaren moeten de rioolstelsels van vóór 1940 worden vervangen. Ter voorkoming van wateroverlast zal hierbij, waar mogelijk, een grotere berging worden gerealiseerd. Bij grote stedelijke herstructureringen en ophogingsprojecten zal afkoppelen centraal staan. Deze doelstelling wordt getoetst aan de volgende functionele eisen: Wettelijke taken/gemeentelijke zorgplicht: 1. Inzameling en transport van stedelijk afvalwater; 2. Doelmatige inzameling en verwerking van hemelwater; 3. Voorkomen verontreiniging oppervlaktewater, grondwater en bodem; 4 Op grondwater wordt beperkt ingegaan. De grondwaterproblematiek in Vlaardingen wordt voor een groot deel veroorzaakt door de bodemdaling in de niet onderheide gebieden. Het te ontwikkelen beleid en de daarbij behorende doelstellingen gaan veel verder dan dit verbrede GRP. Vandaar dat een keuze is gemaakt aan grondwater een aparte nota in het kader van het Waterplan Vlaardingen te maken. Hierin kunnen dan ook de beleidsvisies van de provincie en het Hoogheemraadschap van Delfland worden opgenomen. 16

18 a. Alle percelen waar afvalwater vrijkomt, moeten zijn voorzien van een rioolaansluiting, uitgezonderd specifieke situaties waar lokale behandeling een zelfde graad van milieubescherming biedt; b. Afstroming van afvalwater naar gemalen moet zijn gewaarborgd; c. De rioleringsobjecten moeten in goede staat zijn; d. Voldoende bedrijfszekerheid pompinstallaties en persleidingen; e. Bergings- en afvoercapaciteit van de riolering moet voldoende zijn om wateroverlast zoveel mogelijk te voorkomen; f. Goed inzicht in functioneren riolering; g. Afvoer van oppervlaktewater via riolering wordt voorkomen Doelmatige inzameling en verwerking van hemelwater De inzameling van regenwater is niet vanzelfsprekend een gemeentelijke taak. Eigenaren zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor het regenwater op hun perceel. Indien dit naar oppervlaktewater of in de bodem kan worden afgevoerd, zal de gemeente dit niet inzamelen en transporteren. Hevige neerslag zal steeds vaker voorkomen, met als gevolg wateroverlast. Vlaardingen hanteert als definitie van wateroverlast: water op een plaats waar het niet thuishoort en als gevolg waarvan een reëel gevaar bestaat voor de volksgezondheid of schade aan particuliere eigendommen wordt toegebracht. Het vasthouden van regenwater, bijvoorbeeld in wadi s, zal worden gestimuleerd. Uit proeven in de Westwijk en Engelsche Boomgaert is gebleken dat retentie van water en ruimtelijke kwaliteit heel goed samen kunnen gaan. Deze doelstelling wordt getoetst aan de volgende functionele eisen: a. Bij integrale ophoging en herstructurering van wijkdelen moet verhard oppervlak worden afgekoppeld; b. Inzameling van hemelwater vindt alleen plaats indien particulieren of bedrijven niet redelijkerwijs in de verwerking ervan kunnen voorzien; c. De verwerking van hemelwater dient voldoende afgestemd te zijn op aard, samenstelling en hoeveelheid; d. Afkoppelen van verhard oppervlak en het verwerken van hemelwater mag niet leiden tot wateroverlast of milieuschade Voorkomen van verontreinigingen Voor wat betreft de verontreinigingen voldoet Vlaardingen nog niet geheel aan de basisinspanning voor wat betreft het emissiespoor. De belangrijkste technische analyse in dit kader is het Basisrioleringsplan (BRP - Waterplan deel 2). De conclusies en aanbevelingen van dit plan staan in bijlage 2. Wel wordt voldaan aan het waterkwaliteitsspoor. In het kader van de Watersysteemanalyse (WSA - Waterplan deel 3) is een TEWOR-toets uitgevoerd. Deze gaf aan dat slechts enkele overstorten lokaal problemen zouden kunnen veroorzaken. De vuiluitworp is echter van dien aard dat geen ernstige schade aan flora, fauna of volksgezondheid wordt toegebracht. Vlaardingen is van mening dat het afkoppelen van verhard oppervlak de meest robuuste manier is om het emissiespoor te realiseren. Dit kan echter niet op korte termijn worden gerealiseerd. Bij zeer hevige neerslag vindt vrijwel alle vuiluitworp plaats op de Nieuwe Maas. De vuillozingen worden geanalyseerd op TOC (=CZV), N-Kj, P en vaste bestanddelen. Vlaardingen zal onderzoeken welke maatregelen effectief zijn om de vuillast verder te verminderen. In het binnenstedelijke gebied worden alle overstorten conform de aanbevelingen in BRP en WSA aangepast Deze doelstelling wordt getoetst aan de volgende functionele eisen: a. Er is een beperkte vuiluitworp op binnendijks gelegen oppervlaktewater; b. De vuiluitworp op de Nieuwe Maas moet worden teruggedrongen; c. Lozing van voor het riool of milieu schadelijke stoffen moet zoveel mogelijk worden voorkomen; Voorkomen grondwateroverlast stedelijk gebied Door de voortschrijdende bodemdaling in de niet onderheide gebieden begint grondwater een steeds groter probleem te vormen. Wettelijk gezien dient Vlaardingen in het openbaar gebied de nodige(doelmatige) maatregelen te treffen teneinde structureel nadelige gevolgen voor de aan de grond gegeven bestemming zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. 17