Samenvatting Voortgangsrapportage Riolering 2006

Transcriptie

1 Bijlage 1, agendapunt III.3 Samenvatting Voortgangsrapportage Riolering 2006 De Voortgangsrapportage Riolering is een jaarlijks terugkerende rapportage waarmee Delfland alle betrokkenen informeert over de voortgang van de aanpak van lozingen vanuit de riolering op het oppervlaktewater en de aansluiting van ongerioleerde afvalwaterlozingen op de riolering. Deze samenvatting is vooral bedoeld voor bestuurders. Het volledige rapport Voortgangsrapportage Riolering 2006 kenmerk staat op internet: Deze voortgangsrapportage heeft betrekking op de gemeenten binnen het Hoogheemraadschap van Delfland. De gemeenten Wassenaar en Zoetermeer liggen slechts voor een zeer klein deel binnen het beheersgebied van Delfland. Het rioleringsbeleid voor deze gemeenten wordt hoofdzakelijk getoetst door het Hoogheemraadschap van Rijnland en het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard. Om deze reden zijn deze gemeenten niet beschouwd in deze rapportage. De voortgang wordt hier beschreven aan de hand van de voortgang voor de volgende thema s: 1. Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2. Gemengde rioolstelsels 3. Gescheiden rioolstelsels en afkoppelen 4. Lozingen afvalwater buitengebied 5. Gegevensbeheer 6. Samenwerking in de waterketen. Daarna volgen een overzicht van de financiële bijdragen, de actualisatie van het beleid en de aandachtspunten per gemeente. 1. Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) De strategie van gemeenten ten behoeve van het beheer en onderhoud van de riolering is vastgelegd in Gemeentelijke Rioleringsplannen (GRP s). Gemeenten zijn op basis van de Wet milieubeheer (Wm) verplicht bij het opstellen van een GRP de waterbeheerders en de provincie te betrekken. Doorgaans worden deze plannen vastgesteld voor een periode van 5 jaar. Van de 12 gemeenten zijn er 11 in het bezit van een door de gemeenteraad vastgesteld GRP (zie tabel 1). Het GRP van Midden-Delfland wordt op 26 juni 2007 voorgelegd aan de raad. Tabel 1: Voortgang GRP Gemeente wordt opgesteld officiëel ingediend officiële reactie gegeven vastgesteld door gemeenteraad planperiode Delft Den Haag Lansingerland Leidschendam-Voorburg Maassluis Midden-Delfland Pijnacker-Nootdorp Rijswijk Rotterdam Schiedam Vlaardingen Westland Totalen Samenvatting Voortgangsrapportage Riolering 2006 behorende bij kenmerk van 7

2 In 2006 heeft Delfland meegedaan aan een audit van de Inspectie voor Verkeer en Waterstaat over de wijze waarop we de rioleringsplannen van gemeenten beoordelen. Dit was onderdeel van een audit van in totaal 6 waterschappen. Uit het ons toegestuurde inspectierapport kan geconcludeerd worden dat er wel verbeterpunten zijn aan te wijzen, maar dat die soms gebaseerd zijn op incidentele gevallen. Over de linie voeren de waterschappen hun taak goed uit en Delfland presteert vergeleken met andere waterschappen niet slecht. 2. Gemengde rioolstelsels Voor gemengde rioolstelsels is een algemeen geldende emissienorm van toepassing (de basisinspanning). Daarnaast moeten de effecten van de overstortingen van rioolwater op het oppervlaktewater binnen acceptabele grenzen blijven (het waterkwaliteitsspoor). De voortgang van dit traject is weergegeven in tabel 2. Het tijdspad waarbinnen een gemeente aan zowel de basisinspanning als het waterkwaliteitsspoor moet voldoen is vastgelegd in de gemeentelijke Wvo-vergunning voor lozingen vanuit de riolering. In 2006 heeft de controle en handhaving zich hoofdzakelijke gericht op het voorschrift in de gemeentelijke Wvo-vergunning om een meetplan voor de riolering op te stellen. Alle gemeenten zijn in 2006 bezig geweest met het opstellen van een meetplan, waarbij ze Delfland betrokken hebben. Delfland onderzoekt de mogelijkheden voor samenwerking op het gebied van meten in de afvalwaterketen. Tabel 2: Voortgang emissiespoor en waterkwaliteitsspoor voor gemengde rioolstelsels Gemeente Emissiespoor Waterkwaliteitsspoor Uitvoering voorbereiding planvorming + toetsing toetsing Waterkwaliteitsspoor planvorming maatregelen Uitvoering maatregelen Delft Den Haag Lansingerland Leidschendam-Voorburg Maassluis Midden-Delfland Pijnacker Nootdorp Rijswijk Rotterdam Schiedam Vlaardingen Westland Totalen Toelichting: Activiteit gereed Activiteit in uitvoering 3. Gescheiden rioolstelsels en afkoppelen Om de AWZI s minder te belasten, om te voorkomen dat regenwater schoner de zuivering ingaat dan het er uit komt en om minder verstoringen te krijgen bij riooloverstorten van gemengde stelsels wil Delfland dat verhard oppervlak van de riolering wordt afgekoppeld. Als richtlijn hanteert Delfland hierbij de beslisboom, waarin de volgende voorkeursvolgorde voor de afvoer van regenwater wordt aangegeven (zie figuur 1): 1. Hemelwater vasthouden voor benutting Samenvatting Voortgangsrapportage Riolering 2006 behorende bij kenmerk van 7

3 2. Water opvangen door toepassen van vegetatiedaken 3. Infiltratie van afstromend hemelwater 4. Afstromend hemelwater afvoeren naar oppervlaktewater 5. Afstromend hemelwater afvoeren naar de AWZI figuur 1: Voorkeursvolgorde afvoer van regenwater Als concreet resultaat voor afkoppelen staat in het Waterbeheersplan dat in 2009 in 5% van het gemengd gerioleerde gebied schoon hemel- en kwelwater afgekoppeld is. Delfland heeft daar al sinds 2004 een bijdrageregeling voor. Zoals in figuur 2 te zien, lijkt het erop dat de bijdrageregeling een ruime aanloopperiode van twee jaar heeft moeten doormaken, voordat er in 2006 goed gebruik van wordt gemaakt Realisatie afkoppelen t.o.v. doelstelling m2 afgekoppeld Jaartal figuur 2: Realisatie afkoppelen t.o.v. doelstelling Doelstelling (uitgaande van 1% per, 5% in 2010) Totaal afgekoppeld op basis van aanvragen tot 1 juli 2006 De bijdrageregeling is in 2006 geëvalueerd en aangepast, zodat aanvragen efficiënter kunnen worden afgehandeld. Het beleid ten aanzien van regenwater zal in 2007 worden geëvalueerd, waarbij enerzijds rekening wordt gehouden met de wens om af te koppelen en anderzijds wordt voorkomen dat verontreinigingen in hemelwater leiden tot een onacceptabele belasting van het oppervlaktewater. 4. Lozingen afvalwater buitengebied Delfland heeft met alle gemeenten overeenstemming bereikt ten aanzien van de te treffen maatregelen (riolering of IBA) in het buitengebied. In tabel 3 is de voortgang van de sanering van lozingen in het buitengebied weergegeven Samenvatting Voortgangsrapportage Riolering 2006 behorende bij kenmerk van 7

4 Tabel 3. Voortgang sanering lozingen buitengebied Gemeente Gesaneerde lozingen Ongesaneerde lozingen per 1 januari 2007 Totaal Totaal Woningen Tuinbouw Overige Totaal Woningen Tuinbouw Overige bedrijven bedrijven [aantal] [aantal] [aantal] [aantal] [aantal] [aantal] [aantal] [aantal] Delft Den Haag Lansingerland Leidschendam- Voorburg Maassluis Midden-Delfland Pijnacker Nootdorp Rijswijk * 4 Rotterdam Schiedam Vlaardingen Wassenaar Westland Zoetermeer Totalen *betreft Sion- t Haantje, deze lozingen zullen verdwijnen door sloop Aansluiting op de riolering Het provinciale beleid gaat ervan uit dat uiterlijk op 1 januari 2008 gemeenten de maatregelen hebben uitgevoerd. Alleen voor Gemeente Westland heeft de provincie, gezien de unieke situatie, een uitzondering gemaakt. Westland dient de riolering voor 1 januari 2008 te hebben aanbesteed en voor 1 januari 2010 gerealiseerd. Naar aanleiding van het in 2005 gesloten convenant tussen Westland, Delfland en de Provincie is in 2006 een uitvoeringsovereenkomst opgesteld waarin de voorwaarden voor de financiering nader zijn uitgewerkt. Naar verwachting wordt deze overeenkomst in februari 2007 getekend. Hiermee kan er na aanpassingen van CAD-systemen ca. 450 hectare glastuinbouw worden aangesloten op de riolering. Het is nog onzeker of ook Rotterdam, waar een klein gedeelte van de CAD-systemen liggen, zal meedoen met de overeenkomst. De verwachting is dat alle gemeenten op hoofdlijnen aan deze voorwaarden kunnen voldoen. De gemeente Pijnacker-Nootdorp heeft aangegeven dat nog een aanzienlijk deel van de riolering in 2008 zal worden aangelegd. De gemeente Midden Delfland zal waarschijnlijk na 1 januari 2008 nog vooral glastuinbouw dienen aan te sluiten op de riolering. De overige gemeenten hebben na 1 januari 2008 waarschijnlijk nog met een klein aantal moeilijke gevallen te maken. Aanleg en beheer van IBA s In december 2006 is opdracht gegeven voor levering, operationeel beheer en voor plaatsing van de IBA s in cluster 1 (Midden-Delfland) in De uitvoering van de werkzaamheden voor cluster 2 (Den Haag, Rijswijk, Delft, Pijnacker-Nootdorp, Schiedam en Rotterdam) zijn gestart in Op grond van ervaringen in andere gebieden wordt verwacht dat ruwweg 70% - 80% van de perceeleigenaren mee zal doen met het programma. In Midden-Delfland lijkt de participatiegraad wat hoger uit te komen. Samenvatting Voortgangsrapportage Riolering 2006 behorende bij kenmerk van 7

5 5. Gegevensbeheer Vanwege uitvoering van maatregelen voor de basisinspanning, vervanging, nieuwbouw en afkoppelen worden de gemeentelijke rioolstelsels regelmatig aangepast. De technische gegevens hiervan verwerken de gemeenten in een rioleringsplan en dienen dit in bij Delfland. Een deel van deze gegevens wordt in de GIS-applicatie INTWIS-RIOKEN ingevoerd en dit vormt de basis voor o.a. prognoses voor de zuiveringstechnische werken, samenwerkingsprojecten en controle van lozingen vanuit de gemeentelijke riolering. 6. Samenwerking in de waterketen In 2006 is, in het kader van het Programmaplan Samenwerking in de Afvalwaterketen , invulling gegeven aan de in tabel 4 genoemde samenwerkingsprojecten. Tabel 4 Samenwerking binnen de afvalwaterketen Project Omschrijving Visie op de afvalwaterketen Opstellen toekomstvisie op de afvalwaterketen Optimalisatiestudie afvalwatersysteem Met de Optimalisatiestudies wordt in kaart gebracht welke (OAS) mogelijkheden bestaan om de optimalisaties in de afvalwaterketen te realiseren tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten. De rioolstelsels, het transportsysteem en de afvalwaterzuivering worden daarbij in samenhang beschouwd. Afvalwaterakkoord Overeenkomst waarin de resultaten uit de samenwerkingsprojecten worden vastgelegd Beheer en onderhoud van gemalen Afspraken over beheer en onderhoud van gemeentelijke gemalen door Delfland IBA-project Gezamenlijke aanleg en beheer van IBA systemen Afkoppelen van hemelwater Stimuleren afkoppelen door bijdrageregeling en communicatie Kennisuitwisseling Kennisuitwisseling binnen lopende projecten en informatiebijeenkomsten Overnamepunt en kostenverdeling Afspraken maken met gemeenten over nieuwe overnamepunten en kostenverdeling Den Haag en Delfland hebben al een intentieverklaring voor een afvalwaterakkoord ondertekend. Met Maassluis heeft Delfland een pilot-afvalwaterakkoord gesloten. Verder is in 2006 samengewerkt aan de volgende onderwerpen: Innovatie waterketen glastuinbouw Aanleg en beheer van IBA s Kwaliteitsplan sanering afvalwater buitengebied Meten in de waterketen 7. Financiële bijdragen Delfland geeft een financiële bijdrage aan de realisatie van de volgende thema s: uitvoering van het waterkwaliteitsspoor Voor de realisatie van maatregelen voor het waterkwaliteitsspoor heeft Delfland dit jaar anderhalve ton uitbetaald. De verwachting was dat meer uitbetaald zou worden, maar de definitieve afronding van een aantal lopende projecten is verschoven naar het afkoppelen van verhard oppervlak In 2006 is aan 3 gemeenten en aan één particulier een bijdrage uitgekeerd voor het afkoppelen van verhard oppervlak. Het totaal uitgekeerde bedrag sinds de totstandkoming van de bijdrageregeling is nog geen 2 ton. In 2006 is er echter al voor 5 ton aan bijdrage verleend voor projecten, waarvan de verwachting is dat de bijdrage in 2007/2008 uitgekeerd zal worden. Er zit duidelijk een stijgende lijn in. riolering buitengebied In 2006 is aan gemeente Westland, conform de uitvoeringsovereenkomst van 28 juni 2006, een voorschot van 2,5 miljoen voor het rioleren van het buitengebied uitgekeerd. Vlaardingen heeft een aanvraag tot uitbetaling ingediend, die in 2007 in behandeling is genomen. Samenvatting Voortgangsrapportage Riolering 2006 behorende bij kenmerk van 7

6 aanleg en beheer van IBA s In 2006 is niets uitgegeven voor realisatie van het programma voor de aanleg van de IBA s. De verwachting is dat alle nog open staande bijdragen betaald zullen worden in Uitgaande van 100 % participatie wordt de bijdrage van Delfland aan de aanleg van de IBA s nu geraamd op 1 miljoen, conform de subsidieverleningbeschikking van DLG. 8. Actualisatie beleid 2007 De lijst met beleidsdocumenten is aangevuld met de in 2006 vastgestelde notities Aanzet tot het opstellen van een visie en Bescherming van de zuiveringstechnische werken. Korte inhoud notitie Bescherming van de zuiveringstechnische werken : Als onderdeel van de waterkwaliteitstaak wil Delfland goede afspraken maken met gemeenten op het raakvlak van inzamelen en zuiveren van afvalwater. Met deze beleidsnotitie beoogt Delfland een duidelijke en werkbare invulling te geven aan deze afspraken. In de notitie wordt ingegaan op de veranderende relevante wetgeving en de merites van de instrumenten afvalwaterakkoord en aansluitvergunning. Uiteindelijk wordt helder op welke wijze Delfland deze instrumenten in wil zetten. Korte inhoud notitie Aanzet tot het opstellen van een visie : In 2006 is gewerkt aan een visie op de waterketen. Een door organisatie en bestuur gedragen visie maakt het makkelijker op snel prioriteiten en oplossingsrichtingen te kiezen. Er wordt voorkomen dat bij elke beslissing discussies over nut en noodzaak worden gevoerd. Het stuk Aanzet tot het opstellen van een visie is aan de VV gepresenteerd en commentaar van de VV is meegenomen bij de verdere verwerking. 9. Aandachtspunten per gemeente Den Haag Den Haag heeft het rioolrecht kunnen verhogen, wat bijdraagt aan een snellere rioolvervanging en wellicht tot een reductie van rioolvreemd water dat hier deels aan ten grondslag ligt. In de OAS Houtrust wordt gestreefd om de grootste emissiebronnen voor de fecale verontreiniging op het badstrand van Scheveningen te reduceren. Lansingerland De gemeente heeft de belangrijkste planvorming afgerond en is goed op schema met uitvoering van de overeengekomen maatregelen Leidschendam-Voorburg De bergbezinkbassins waarvoor Delfland subsidie heeft verleend in het kader van de Bijdrageregeling Waterkwaliteitsspoor zijn gerealiseerd. In september 2007 wordt hiervan de eindafrekening verwacht. Maassluis Het GRP heeft nog een looptijd tot en met Aangezien het GRP nog actueel is wordt de looptijd verlengd tot 2008, zodat in de actualisatie de uitkomsten van het Waterplan Maassluis kunnen worden meegenomen. Midden-Delfland Delfand past als geen-spijt-maatregel in het kader van ABC de watergang aan die loopt van de beoogde locatie van het Bergbezinkbassin-Maasland naar het gemaal. Er moet intensief worden samengewerkt bij de realisatie van het aansluitplan in het glastuinbouwgebied. De gestelde termijn van 1 januari 2008 zal daarom niet kunnen worden gehaald. Pijnacker-Nootdorp Hoewel ten aanzien van de aanleg van riolering in het buitengebied de gestelde termijn van 1 januari 2008 niet kan worden gehaald is er wel goede vooruitgang geboekt en is de verwachting reëel dat het project in 2008 kan worden afgerond. Samenvatting Voortgangsrapportage Riolering 2006 behorende bij kenmerk van 7

7 Er zijn geen bijzondere bestuurlijke aandachtspunten. Het zou wel goed zijn op ambtelijk niveau eens te kijken naar mogelijkheden om vanuit Delfland een meer proactieve aanpak te vinden voor vernieuwingen en aanpassingen van riolering in waterkeringen. Rijswijk De ontwikkelingen op het gebied van Ruimtelijke Ordening in Sion en t Haantje zijn inmiddels zo concreet dat wordt afgezien van aanleg van riolering voor de nu nog aanwezige glastuinbouwbedrijven. Rotterdam Het sluiten van een overeenkomst met de CAD-verenigingen is een bestuurlijk aandachtspunt. Schiedam De planvorming wordt grotendeels gekanaliseerd in de Optimalisatiestudie voor het Afvalwatersysteem (OAS). Vlaardingen De planvorming wordt grotendeels gekanaliseerd in de OAS. De gemeente heeft gekozen voor een gedetailleerde opbouw van het rioleringsmodel, daarom zijn er nog geen berekeningsresultaten. Het is belangrijk dat deze op korte termijn beschikbaar komen. Vooralsnog is echter geen bestuurlijke actie noodzakelijk. Westland Er ligt echter nog een grote opgave, zowel wat betreft het stedelijke gebied als het buitengebied. Er is regelmatig bestuurlijk en ambtelijk overleg over riolering in het buitengebied. Samenvatting Voortgangsrapportage Riolering 2006 behorende bij kenmerk van 7