Peuters en groente eten: Een moeilijke combinatie?
|
|
- Koenraad Michiels
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Peuters en groente eten: Een moeilijke combinatie? GroenteCongres 26 Maart 2015, Dr. Gerry Jager
2 Disclosure belangen spreker Gerry Jager Geen (potentiële) belangenverstrengeling Wageningen Universiteit Actie Gek op groenten Lukt het u om die dagelijkse 200g te consumeren? Waarom wel / niet? - Heeft u een tip over hoe mensen meer groente in hun dagelijkse eetpatroon kunnen verwerken? - Hoe krijgt u uw kinderen aan de groente?
3 Actie Gek op groenten Lukt het u om die dagelijkse 200g te consumeren? Waarom wel / niet? - Heeft u een tip over hoe mensen meer groente in hun dagelijkse eetpatroon kunnen verwerken? - Hoe krijgt u uw kinderen aan de groente?
4 Overzicht Ontwikkeling van voorkeuren; algemene principes Groente: een speciale groep Ontwikkeling van voorkeuren voor de smaak van groente bij baby's en peuters Bord-leegeters, leergierigen en niet-eters Discussie
5 Ontwikkeling van voorkeuren Aangeboren voorkeur voor zoet (koolhydraten), hartig? (eiwit), vet? (vet) Aangeboren aversie voor bitter (giftig) en zuur (onrijp fruit) Smaakvoorkeuren stabiel, maar wel te modificeren Voedsel is meer dan smaak geur, textuur, uiterlijk Veel voedselvoorkeuren zijn aangeleerd
6 Aanleren voedselvoorkeuren Eerste levensjaar heel open voor nieuwe smaken / flavours Bij jaar ontwikkelt zich neophobia Leermechanismes belangrijk bij introductie vast voedsel ontwikkeling specifiek voorkeuren Bij 2 3 jaar specifieke voorkeuren Voorkeuren 2 3 jaar voorkeuren volwassenheid
7 Mechanismen van aanleren voorkeuren Herhaalde blootstelling ~ aangeleerde veiligheid Smaak-energie conditionering ~ verzadigend gevoel Smaak-smaak conditionering ~ reeds bekende lekkere smaak Rolmodellen, sociale beloning en straf (oudere kinderen)
8 Jong geleerd is oud gedaan 46 moeders in het laatste trimester van de zwangerschap 300 ml water of wortelsap, 4 dagen per week, 3 weken lang Beverage Consumed During: Preference Pregnancy Lact at ion Test at Weaning Group CW CARROT WATER Carrot-Flavored vs Plain Cereal Group WC WATER CARROT Carrot-Flavored vs Plain Cereal Group WW WATER WATER Carrot-Flavored vs Plain Cereal Mennella et al., 2001
9 Proportional Response Effect blootstelling op inname / gezichtsuitdrukkingen A. Intake B. Negative Facial Expressions CW WC WW CW WC WW Group Mennella et al., 2001
10 Overzicht Ontwikkeling van voorkeuren; algemene principes Groente: een speciale groep Ontwikkeling van voorkeuren voor de smaak van groente bij baby's en peuters Bord-leegeters, leergierigen en niet-eters Discussie
11 Groente, een speciale groep Inneming groente neemt toe met de leeftijd Groente levert als enige groep voedingsmiddelen bijna geen energie Smaak (bitter), mondgevoel, textuur niet van nature aantrekkelijk Groente is daarom niet lekker
12 Percentage kinderen, 2-3 jaar en 4 6 jaar dat aanbeveling haalt ( ; n = 1279)
13 Ontwikkeling van voorkeuren voor groente bij baby s en peuters Zijn de eerste levensjaren een window of opportunity om een voorkeur voor groente aan te leren?
14 HabEat: Determining factors and critical periods in food Habit formation and breaking in Early childhood: a multidisciplinary approach FP7 programme
15 De soep studie en chips studie 2 leermechanismen Smaak-energie conditionering Soep studie Smaak-smaak conditionering Chips studie
16 Opzet studies: Week 1 Pre-tests T = 0 Week 2-8 Conditionering Week 9 Post-tests T = 1 Voorkeurstesten Groente inname vooraf 7 x ongeconditioneerd 7 x geconditioneerd Voorkeurstesten Groente inname achteraf Chips Etc. = ongecond. = gecond.
17 Studie ontwerp: langer termijn effect 2 maanden Nameting 1 6 maanden Nameting 2 Voorkeurstesten Groente inname na 2 maanden Voorkeurstesten Groente inname na 6 maanden
18 Test produkt: Soep andijvie & spinazie Ongeconditioneerd Geconditioneerd Kcal/125g Kinderen M age (SD) (7.8)
19 Test produkt: Chips rode biet & pastinaak Geconditioneerd Ongeconditioneerd Tomaten ketchup (TK) Witte saus (WS) Kinderen M age (SD) (8.4)
20 Resultaten soep studie: inname 200,0 * * * 150,0 Soep inname (g) 100,0 LE HE 50,0 0,0 PRE (t = 0) POST (t = 1) POST (t=2) POST (t=3)
21 Inname groente chips (g) Resultaten chips studie: inname 20,00 * 15,00 * * 10,00 uncond. cond. 5,00 0,00 PRE (t = 0) POST (t = 1) POST (t=2) POST (t=3)
22 Conclusies chips en soep studie Toename consumptie soep en chips in alle condities Herhaaldelijke blootstelling ++ Weinig toegevoegde waarde van smaak-energie en smaak-smaak conditionering Toename groente consumptie substantieel (soep; 50% dagelijks aanbevolen hoeveelheid) Effect van inname blijft stabiel in de tijd! De Wild et al, Appetite, 2013 De Wild et al, Int J Ped Obes, 2014
23 Overzicht Ontwikkeling van voorkeuren; algemene principes Groente: een speciale groep Ontwikkeling van voorkeuren voor de smaak van groente bij baby's en peuters Bord-leegeters, leergierigen en niet-eters Discussie
24
25 Ontwikkeling van voedsel voorkeuren Invloed van individuele ouder- en kind karakteristieken? Samen brengen van data van alle studies kinderen - leeftijd 4 46 maanden - uit Leeds, Kopenhagen, Dijon, Wageningen
26 Gegevens verzameld in alle studies Karakteristieken moeder - borstvoeding (ja/nee) - leeftijd 1 e vaste voeding - opleidingsniveau moeder - neophobia moeder - aantal groentes ooit gegeten Karakteristieken kind - leeftijd, lengte, gewicht, geslacht - food fussiness (b.v. Mijn kind is moeilijk te plezieren met maaltijden - plezier in eten (b.v. Mijn kind is geïnteresseerd in eten - verzadigings respons ( b.v. Mijn kind zit snel vol - food responsiveness (b.v. Mijn kind vraagt altijd om eten )
27 Opzet studies Pre-interventie Interventie Post-interventie Inname (in gram) - onbekende groente - bekende groente Inname (in gram) van de onbekende groente gedurende herhaalde blootstelling (10 x) Inname (in gram) - onbekende groente - bekende groente
28 Inname tijdens de interventies niet-eters (16%) leergierigen (40%) bord-leegeters (21%)
29 Voorspellers van eetstijlen Opleiding moeder + leeftijd 1 e vaste voeding hangen negatief samen met de eigenschap voedsel vermijden Voedsel vermijden, grotere kans op niet-eter Leeftijd kind hangt positief samen met voedsel vermijden maar heeft ook een directe relatie met groente inname tijdens interventie Leeftijd, grotere kans bord-leegeter of leergierige
30 Conclusies Herhaalde blootstelling werkt bij het introduceren van nieuwe smaken/nieuwe groentes, maar... Factoren die de effectiviteit van herhaalde blootstelling zijn leeftijd van het kind en voedsel vermijden De leeftijd waarop nieuwe voedingsmiddelen worden geïntroduceerd is cruciaal NB periode 6 mnd 1 jaar!! Voor oudere kinderen aanvullende strategieën? Voor het verhogen van de inname van reeds bekende groentes, ook aanvullende strategieën nodig?
31 Bedankt voor uw aandacht Discussie
Smaakontwikkeling de eerste 1000 dagen Onderzoek naar smaakontwikkeling en voedselvoorkeuren. Dr. Victoire de Wild
Smaakontwikkeling de eerste 1000 dagen Onderzoek naar smaakontwikkeling en voedselvoorkeuren Dr. Victoire de Wild Overzicht Ontwikkeling van voorkeuren; algemene principes Groente: een speciale groep Onderzoek
Nadere informatieBIZAR EETGEDRAG Over de oorsprong en betekenis van Dat lust ik niet
12.15 13.15 BIZAR EETGEDRAG Over de oorsprong en betekenis van Dat lust ik niet BIZAR EETGEDRAG Over de oorsprong en betekenis van Dat lust ik niet Workshop Drs. Eric Dumont Coördinator pediatrische eetteams
Nadere informatieDe ontwikkeling van smaakvoorkeuren en eetgedrag tussen 0 en 4 jaar. Nature vs. Nurture? Oktober 2014, Kees de Graaf
De ontwikkeling van smaakvoorkeuren en eetgedrag tussen 0 en 4 jaar. Nature vs. Nurture? Oktober 2014, Kees de Graaf Ontwikkeling smaakvoorkeuren en eetgedrag Nature vs. Nurture; Aangeboren vs. Aangeleerd
Nadere informatieSmaakontwikkeling en groenteconsumptie bij baby s en peuters. Koen Joosten, Kinderarts-intensivist ErasmusMC-Sophia Kinderziekenhuis, Rotterdam
Smaakontwikkeling en groenteconsumptie bij baby s en peuters Koen Joosten, Kinderarts-intensivist ErasmusMC-Sophia Kinderziekenhuis, Rotterdam Agenda Lifestyle Groenteinname Smaakontwikkeling Sophia Kinderziekenhuis
Nadere informatieSmaakontwikkeling 0 4 jaar; groente. September 2013, Kees de Graaf
Smaakontwikkeling 0 4 jaar; groente September 2013, Kees de Graaf Smaakontwikkeling 0 4 jaar; groente Algemene principes Resultaten 3 RCT s naar ontwikkeling van voorkeuren voor groente bij 0-4 jarigen
Nadere informatieInformatieboekje. GRIP- Studie GRoente Inname Peuters
Informatieboekje GRIP- Studie GRoente Inname Peuters Contactgegevens Onderzoeksteam Prof. Dr. Ir. Kees de Graaf (hoofdonderzoeker Humane Voeding) Dr. Gerry Jager (Universitair Docent) Ir. Victoire de Wild
Nadere informatieInformatieboekje. GRISP- Studie GRoente Inname & Smaakontwikkeling Peuters
Informatieboekje GRISP- Studie GRoente Inname & Smaakontwikkeling Peuters Contactgegevens Onderzoeksteam Prof. Dr. Ir. Kees de Graaf (hoofdonderzoeker humane voeding) Dr. Gerry Jager (universitair docent)
Nadere informatieVerslag bijeenkomst Platform Gezonde Voeding 0-4 jarigen
Verslag bijeenkomst Platform Gezonde Voeding 0-4 jarigen Groentenconsumptie van jonge kinderen baart zorgen Jonge kinderen eten te weinig groenten, terwijl een adequate groentenconsumptie ziekten kan voorkomen.
Nadere informatieHelp!? mijn kind is obees Dr. Geert Van Moer
Help!? mijn kind is obees Dr. Geert Van Moer Overzicht presentatie 1. Enkele definities 2. Oorzaken obesitas op kinderleeftijd 3. Aanpak obesitas Pagina 2 Wanneer spreken we van overgewicht of obesitas
Nadere informatielyondellbasell.com Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid
Eet dit Dat niet Verbeter je gezondheid Verander je keuzes, verander je leven Deze presentatie heeft als doel om u betere beslissingen te laten nemen m.b.t. voeding om zo uw gezondheid te verbeteren. Belangrijke
Nadere informatieHet programma. De boodschappenkar. Even voorstellen: Door de bomen het bos niet meer zien? Feiten en fabels
De boodschappenkar Door: Anne Mesman-de Winter, Diëtist Het programma over goede voeding Informatie over de Richtlijnen goede voeding Hoe ziet volgens u een gezond boodschappenmandje eruit? Toelichting
Nadere informatieIntroductie. Introductie. Inleiding Methode Interventie Resultaten Conclusies. Preventie van overgewicht bij jonge kinderen.
Preventie van overgewicht bij jonge kinderen. Evaluatie en ontwikkeling van een interventie rond voeding en beweging binnen de kinderdagverblijven Drs. Valerie De Coen, Prof. Dr. Ilse De Bourdeaudhuij,
Nadere informatieKick-off event Greenport Hub Leiden-Delft-Erasmus Centre for Sustainability
Kick-off event Greenport Hub Leiden-Delft-Erasmus Centre for Sustainability Koen Joosten, Kinderarts-intensivist ErasmusMC-Sophia Kinderziekenhuis, Rotterdam Tuinbouw Gezondheid en Welbevinden Centraal
Nadere informatieDienstverlenende werkzaamheden Les 7
Dienstverlenende werkzaamheden Les 7 voedingsadvies Julie hebben in les 1 al een voedingsdagboek moeten invullen en in les drie heb je als het goed is geleerd hoe de schijf van vijf werkt. Met deze kennis
Nadere informatieG e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf
G e z o n d e t e n m e t d e Schijf van Vijf De Schijf van Vijf in het kort Om fit en gezond te leven is het belangrijk om gezond te eten. Gezond eten is samen met voldoende bewegen dé basis voor een
Nadere informatieSAMENVATTING Dijkstra, Coosje.indd :45
SAMENVATTING Samenvatting INTRODUCTIE Grote sociaal economische gezondheidsverschillen zijn een groeiend probleem in bijna alle Westerse landen. In Nederland leven mensen met een lagere opleiding gemiddeld
Nadere informatieNaam: GEZOND ETEN. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf van Vijf.In het midden staan de 5 regels hoe je gezond kan eten:
Naam: GEZOND ETEN Gezonde voeding zorgt voor een gezond lichaam. Als je daarbij genoeg beweegt blijf je op een gezond gewicht. Daardoor word je minder snel ziek. Hoe je gezond kan eten zie je in de Schijf
Nadere informatieSmakelijke Vermarkting groente en fruit
Smakelijke Vermarkting groente en fruit Segmentatie van consumenten op leefstijl Waarom? Daarom! Er wordt te weinig en steeds minder groente en fruit gegeten. Verhoging van de groente en fruit consumptie
Nadere informatieGezonde Mama s & Co: Toolkit voor de verschillende type eters
Gezonde Mama s & Co: Toolkit voor de verschillende type eters Kun jij de verleiding niet weerstaan als je versgebakken cake ruikt? Ga je eten als je verdrietig, boos, of gespannen bent? Lukt het je niet
Nadere informatieSmakelijke Vermarkting groente en fruit
Smakelijke Vermarkting groente en fruit Segmentatie van consumenten op smaakvoorkeur tomaat in Nederland, Duitsland en Engeland. Waarom? Daarom! Er wordt te weinig en steeds minder groente en fruit gegeten.
Nadere informatieSamenvatting. Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie
Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie Overgewicht is een snel groeiend wereldwijd probleem en is geassocieerd
Nadere informatieEen operatie? Let op uw voeding!
Een operatie? Let op uw voeding! Belangrijk Om een operatie en uw herstel zo goed mogelijk te laten verlopen is het belangrijk dat u lichamelijk in een zo goed mogelijke conditie bent. Een goede voedingstoestand
Nadere informatientluikende smaken Smaken verstoppen? kind aan tafel
ntluikende smaken Het begint al in de baarmoeder: de ontwikkeling van smaak. Maar of je kind daarom dol is op appel moes en geen spruitjes lust? Het geheim van makkelijke en moeilijke etertjes. Smaken
Nadere informatieEnergiebalans. Opdracht 8B. Opdracht
Opdracht 8B Energiebalans Opdracht Doel: Introductie vragen (Bijlage 1) 20 min. Opdracht 1 (Werkboekje Energiebalans) 30 min. Aan de hand van het deze opdracht leren de kinderen: Wat de energiebalans is;
Nadere informatieGROENTE EN FRUIT. Help uw kind om ze lekker te vinden. Een gids voor ouders van jonge kinderen
GROENTE EN FRUIT Help uw kind om ze lekker te vinden Een gids voor ouders van jonge kinderen Groente en fruit: Help uw kind om ze lekker te vinden ISBN: 2-7380-1357-0 July 2014 HabEat Project (http://www.habeat.eu/)
Nadere informatieLeefstijlinterventies voor personen met een ernstig psychiatrische aandoening
Leefstijlinterventies voor personen met een ernstig psychiatrische aandoening Resultaten van 2 studies in de praktijk welke lessen hebben we geleerd? Frederike Jörg Eva Corpeleijn Anne Looijmans RGOc,
Nadere informatieCommunicatie: welke vragen heeft de cliënt en welke informatie kan de diëtist verstrekken. Berdien van Wezel, diëtist Juni 2017
Communicatie: welke vragen heeft de cliënt en welke informatie kan de diëtist verstrekken Berdien van Wezel, diëtist Juni 2017 Inhoud 1. De rol van de diëtist bij de behandeling van clienten 2. Welke vragen
Nadere informatieVOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen.
VOORW OORD VOORWOORD Over dit boekje Alles over gezond eten en bewegen met kinderen van 4 tot 18 jaar? Bij de titel van dit boekje vraag je je misschien af wat een kleuter te maken heeft met iemand die
Nadere informatiePag. Inleiding 1 Visie 1
Inhoudsopgave Pag. Inleiding 1 Visie 1 1. Het voedingsaanbod 2 1.1 Zuigelingen/flesvoeding 2 1.2 Broodmaaltijd 2 1.3 Broodbeleg 2 1.4 Drinken en keuze dranken 3 1.5 Fruit en groente 3 1.6 Overige tussendoortjes
Nadere informatieGemiddelde consumptie van groente
gram/dag A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl KvK Utrecht 30276683 T 030 274 91 11 F 030 274 29 71 info@rivm.nl Belangrijkste bevindingen Groenteconsumptie
Nadere informatieEffecten van perinatale blootstelling aan foliumzuur op de ontwikkeling van lichaamgewicht
Briefrapport 350020010/2009 L.T.M. van der Ven M.E.T. Dollé Effecten van perinatale blootstelling aan foliumzuur op de ontwikkeling van lichaamgewicht Voorstel voor een dierproef RIVM Briefrapport 350020010
Nadere informatieNaam: www.aurorastudy.org
Naam: www.aurorastudy.org JOEPIE ZWANGER!!! Proficiat met je zwangerschap! Negen maanden draag je een kindje. Een unieke, maar ook ingrijpende gebeurtenis in het leven van jou en je partner. Zwanger na
Nadere informatieProeven doe je met je tong. Op je tong zitten allemaal smaakpapillen. Je herkent daardoor dat banaan zoet smaakt en citroen zuur.
Over de Tong Op heel veel scholen ga ik smaakproeven doen. Ook op jullie school! En jullie kunnen me daarbij helpen door aan mijn experimenten mee te doen. Als goede proefpersonen willen jullie je natuurlijk
Nadere informatieGezonde dranken en tussendoortjes in de buitenschoolse opvang
Gezonde dranken en tussendoortjes in de buitenschoolse opvang VIGeZ, Dr. Annelies Vandenberghe 02/04/2015 Inspiratiedag Kinderopvang VVSG 1 VIGeZ vzw, 2015, Gezonde dranken en tussendoortjes in de buitenschoolse
Nadere informatieOnbewust Genieten. - Restaurant van de Toekomst - Marchel Gorselink Wageningen UR Food & Biobased Research. Contact: T +31 (0)
Onbewust Genieten - Restaurant van de Toekomst - Marchel Gorselink Wageningen UR Food & Biobased Research Contact: T +31 (0)317 485852 Marchel.Gorselink@wur.nl Programma Overzicht 12.30u 13.30u lunchen
Nadere informatieOuder worden met smaak
Ouder worden met smaak Stefanie Kremer Consumer Science and Intelligent Systems, Wageningen UR De vergrijzing Groter beroep op: gezondheidszorg medische en sociale diensten Gevolg: toenemende behoefte
Nadere informatieLekker stel + + Kleur & vorm. Schaapje Slaaaaa
Over de Tong Bekijk voordat je begint deel 1 van de film. Op heel veel scholen ga ik smaakproeven doen. Ook op jullie school! En jullie kunnen me daarbij helpen door aan mijn experimenten mee te doen.
Nadere informatieBeleef het smakelijk!
Beleef het smakelijk! Onderzoeksgegevens in relatie tot kwaliteit van leven Marchel Gorselink Centre for Innovative Consumer Studies, Wageningen UR 10 September 2009 Overzicht Wageningen UR - Restaurant
Nadere informatieEen gezonde snack. School: Bedrijf: Titel project:
School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Sportprojectmanager Alida Pasveer en sportconsulent Britt Tjalma, werkzaam voor JOGG Meppel Situatie Jongeren Op Gezond Gewicht (JOGG) is de
Nadere informatieMenu-engineering in restaurants
Menu-engineering in restaurants Machiel Reinders, Wageningen University & Research Joris Heijnen & Erik van Bommel, Variatie in de Keuken Marlijn Huitink & Coosje Dijkstra, Vrije Universiteit Amsterdam
Nadere informatieRichtlijn Voeding en eetgedrag (2013, aanpassing 2017)
Richtlijn Voeding en eetgedrag (2013, aanpassing 2017) Bijlage Factoren die een rol spelen bij de ontwikkeling van voedingspatronen en eetgedrag Biologische factoren: Erfelijke factoren Erfelijke factoren
Nadere informatieInformatiebrochure. VaVo studie (Vaste Voeding)
Informatiebrochure VaVo studie (Vaste Voeding) Voorwoord In dit informatieboekje vindt u uitgebreide informatie over het onderzoeksproject VaVo studie dat februari 2010 is gestart. In dit boekje zal worden
Nadere informatieSmaakwaarneming en - waardering
Smaakwaarneming en - waardering Jos Mojet Centre for Innovative Consumer Studies - Wageningen University Wat verstaat de consument onder smaak? Samenspel van de verschillende zintuigen bij de waarneming
Nadere informatieEetdagboek. Voedingsleer. Maaike Oelen
Eetdagboek Voedingsleer Maaike Oelen Inhoud. Antropometrische gegevens.... Activiteiten.... Vrijdag 9-9-.... Maandag -9-... Eetdagboeken... 4.Dagboek vrijdag 9-9-... 4. Dagboek maandag -9-... 4 Verbeteringen...
Nadere informatieSchijnwerper op gezond eten en drinken voor jonge kinderen
Het FrieslandCampina Instituut biedt informatie en advies aan professionals over voeding, zuivel en gezondheid, gebaseerd op de laatste stand van de wetenschap. Deze informatie is uitsluitend bestemd voor
Nadere informatieHet voorkomen van een niersteen
Het voorkomen van een niersteen Bij u is onlangs een niersteen vastgesteld. Nadat een steen is uitgeplast of door uw uroloog is verwijderd, komen altijd de vragen: Hoe komt het dat ik een steen kreeg?
Nadere informatieSenTo - eten en welbevinden van gezonde 55+ senioren. Stefanie Kremer, Mariska Nijenhuis, Marita Kouwen, Nancy Holthuysen
SenTo - eten en welbevinden van gezonde 55+ senioren Stefanie Kremer, Mariska Nijenhuis, Marita Kouwen, Nancy Holthuysen SenTo (Senioren van de Toekomst (Dutch); Seniors of the Future; Italian: I feel)
Nadere informatieRawfood. tips & tricks 66 FRONTIER LIFE 15.02
Rawfood tips & tricks 66 FRONTIER LIFE 15.02 Auteur: Noëlle Kabel VOEDING In augustus 2013 kwam ik in aanraking met rawfood. Ik had toen al een jaar alle geraffineerde suikers uit mijn eetpatroon geschrapt,
Nadere informatieVoedingsadvies voor moeders, vaders, kinderen én tijdens de zwangerschap en borstvoeding
Voedingsadvies voor moeders, vaders, kinderen én tijdens de zwangerschap en borstvoeding Tijdens je zwangerschap is gezonde voeding extra belangrijk. Voor je kind en voor jezelf. Ook als je baby geboren
Nadere informatieEen eigen verbouwing. Omdat ik het leuk vind om te verbouwen en leuk dat elk groepje een eigen verbouwing had. 19 maart 2015, Anne Remmerswaal
Een eigen verbouwing Omdat ik het leuk vind om te verbouwen en leuk dat elk groepje een eigen verbouwing had. 19 maart 2015, Anne Remmerswaal Educatie- en Competentiestudies (ECS), Wageningen Universiteit
Nadere informatieIn deze folder leest u algemene informatie. De uroloog geeft u aanvullende informatie over uw persoonlijke situatie.
Een niersteen Inleiding U heeft een niersteen uitgeplast of deze is door de uroloog verwijderd. In deze folder leest u meer over nierstenen. U krijgt antwoord op vragen als: Hoe komt het dat ik een steen
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Het voorkomen van nierstenen; algemene adviezen en informatie
Het voorkomen van nierstenen; algemene adviezen en informatie HET VOORKOMEN VAN NIERSTENEN; ALGEMENE INFORMATIE EN ADVIEZEN VRAGEN NA HET UITPLASSEN VAN EEN NIERSTEEN Bij u is onlangs een niersteen vastgesteld.
Nadere informatieFocus op eiwit: Hoe helpen we ouderen om voldoende eiwit te eten. Nicole de Roos Onderzoeker Wageningen Universiteit 24 mei 2016
Focus op eiwit: Hoe helpen we ouderen om voldoende eiwit te eten Nicole de Roos Onderzoeker Wageningen Universiteit 24 mei 2016 Consortium Cater with Care Wageningen University FBR NIZO Pure4You Stichting
Nadere informatieVoedselconsumptiepeiling : De consumptie van voedingsmiddelen
Presentatie VIVES, 26 oktober 2016 Voedselconsumptiepeiling 2014-2015: De consumptie van voedingsmiddelen en de inname van voedingsstoffen Karin De Ridder Coordinator Team Nutrition, Activities & Health
Nadere informatieOvergewicht bij kinderen en tieners Beter begrijpen, beter bestrijden
Overgewicht bij kinderen en tieners Beter begrijpen, beter bestrijden In onze dikmakende maatschappij kunnen ouders het heft in handen nemen en hun kinderen beschermen tegen overgewicht. Moeilijk is dat
Nadere informatie1. Voedingsadvies 1.1 Inleiding
1. Voedingsadvies 1.1 Inleiding Op de pabo opleiding leren de studenten hoe ze kinderen de vaardigheden kunnen bijbrengen die ze nodig hebben om een succesvolle en evenwichtige volwassene te worden. In
Nadere informatiezorg en welzijn-breed CSPE KB 2010 minitoets bij opdracht 12
zorg en welzijn-breed CSPE KB 2010 minitoets bij opdracht 12 variant a Naam kandidaat Kandidaatnummer Meerkeuzevragen Omcirkel het goede antwoord (voorbeeld 1). Geef verbeteringen aan volgens voorbeeld
Nadere informatieJong en gezond? Uitdagingen voor meer gezonde voeding en beweging bij kinderen in Vlaanderen
Jong en gezond? Uitdagingen voor meer gezonde voeding en beweging bij kinderen in Vlaanderen Prof. dr. Lea Maes Prof. dr. Ilse De Bourdeaudhuij Drs. Valerie De Coen Introductie Probleemstelling: Rapport
Nadere informatieOvermatige misselijkheid en/of braken tijdens de zwangerschap
Overmatige misselijkheid en/of braken tijdens de zwangerschap Informatie voor patiënten F0782-1245 februari 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan
Nadere informatieSpreekbeurt over ZOUT
Wat is zout? Zout zit in bijna alle voedingsmiddelen die we eten. Zelfs in die producten waarin je het helemaal niet verwacht, zoals zoete koeken en zoete drop. Zout geeft smaak aan het eten. En het zorgt
Nadere informatieVOOR ANTROPOMETRISCHE VETMASSA BIJ KINDEREN
VLAAMSE REFERENTIECURVEN VOOR ANTROPOMETRISCHE PARAMETERS VAN DE ABDOMINALE VETMASSA BIJ KINDEREN Dr. Sarah Begyn Promotor: Prof. Jean De Schepper Co-promotor: Prof. Mathieu Roelants Kadering BMI-curven
Nadere informatie(Sport)voeding bij roeien
(Sport)voeding bij roeien Anne-Marijke Ambergen Sportdiëtist 1 Fit Consulting A.C. Ambergen-Sportdiëtist VSN Fit Consulting, A.C. Ambergen-Sportdiëtist VSN 2 Talent Training Coaching Etc. Sportvoeding
Nadere informatieMoedersopgelet: vier redenen om juist deze zomer paprika's te eten
Moedersopgelet: vier redenen om juist deze zomer paprika's te eten Driekwart van de Nederlanders eet ongezond en het eten van voldoende groente is nog niet ingeburgerd bij kinderen. Daarom lanceert de
Nadere informatieTHEMA VOEDING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo
Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo gezondheid groei De begrippen eten, drinken, snoep, honger, trek, dorst (correct) Uitleggen dat er eten om gezond van te groeien of om te snoepen
Nadere informatieDeel I: Prevalentie en karakteristieken van maternale/perinatale gezondheid en maternaal gezondheidsgedrag
Samenvatting Hoofdstuk één In dit hoofdstuk worden de studies van dit proefschrift geïntroduceerd, met het Model for Planned Health Education and Promotion als kader. Achtergrondinformatie wordt gegeven
Nadere informatieDiëten met maaltijdvervangers Succesvol afslanken
Diëten met maaltijdvervangers Succesvol afslanken EENVOUDIG EN GEZOND AFSLANKENN www.bcminfo.be Diëten met maaltijdvervangers Eenvoudig, snel en gezond afslanken KOM MEER TE WETEN OVER MAALTIJD- VERVANGERS
Nadere informatieEEN NIERSTEEN UITGEPLAST FRANCISCUS GASTHUIS
EEN NIERSTEEN UITGEPLAST FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding U heeft een niersteen gehad. Nadat u de steen heeft uitgeplast of deze door uw uroloog is verwijderd, heeft u misschien de volgende vragen: Hoe komt
Nadere informatieVoeding en buikklachten: Van wetenschap tot voedingsadvies. 10 april 2017, Dr Nicole M de Roos
Voeding en buikklachten: Van wetenschap tot voedingsadvies 10 april 2017, Dr Nicole M de Roos Veel patiënten klagen over tegenstrijdige adviezen Eet gewoon volgens de Schijf van Vijf Voeding is je medicijn
Nadere informatieWat is de relatie tussen zuivel en voedingsstoffeninname? Dr. Ir. Joline W.J. Beulens
Wat is de relatie tussen zuivel en voedingsstoffeninname? Dr. Ir. Joline W.J. Beulens Achtergrond Inname van melk en melkproducten neemt af bij kinderen (Dror & Allen, 2014) Melk en melkproducten rijk
Nadere informatie10 KEER GEZOND EET GROENTEN
10 KEER GEZOND 10 KEER GEZOND Er zijn volgens ons tien regels waar het voedingspatroon van elke sporter of niet-sporter dagelijks aan zou moeten voldoen. Deze richtlijnen zijn grotendeels gebaseerd op
Nadere informatieNaam:
Naam: www.aurorastudy.org JE BARIATRISCHE INGREEP KOMT ER AAN Weldra onderga je een gewichtsreducerende ingreep. Veel succes! Als jonge vrouw denk je er misschien aan om na je ingreep zwanger te worden?
Nadere informatieDeze zaken zijn opgenomen in het handboek Gezondheidsrisicio s in een kindercentrum of peuterspeelzaal/ buitenschoolse opvang van de GGD.
Voedingsbeleid Inleiding Kwink Kinderopvang wil door middel van het verstrekken van kwalitatief goede, gezonde voeding en de voorbeeldrol van pedagogisch medewerkers op locaties op het gebied van gezonde
Nadere informatieDe voedingsdriehoek. Wat en hoe?
De voedingsdriehoek Wat en hoe? Wat haal je uit de posters Vind je gezonde voeding belangrijk? Ben je op de hoogte van wat gezonde voeding wel en niet is? Vind je van jezelf dat je gezond eet? Gaat gezond
Nadere informatieFORMAT BEHANDELPLAN MW, DE JONG (CASUS 1)
FORMAT BEHANDELPLAN MW, DE JONG (CASUS ) Namen studenten + studentnrs: Groep: Lisanne Revenberg (23668) Jet Oude Reimer (2655) 2VD F2 Patiëntengegevens: Naam patiënt: Geboortedatum: Afdeling: Naam behandelend(e)
Nadere informatieDe Nationale. Smaaktest 2009 Docentenhandleiding. Groep 1 t/m 4. Beste leerkracht, Tot culi, tot smaak. Wat is Smaaklessen? Wat is SchoolGruiten?
De Nationale Smaaktest 2009 Beste leerkracht, Wat is Smaaklessen? Eten doen we allemaal en elke dag. Maar wat weten we eigenlijk nog over eten? Smaaklessen is het lesprogramma over eten en smaak voor groep
Nadere informatieOorzaak, hoe komt het en hoe is het te voorkomen?
Een niersteen Oorzaak, hoe komt het en hoe is het te voorkomen? Bij u is onlangs een niersteen vastgesteld. Nadat een steen is uitgeplast of door uw uroloog is verwijderd komen altijd de vragen: Hoe komt
Nadere informatieWelkom bij Forte kinderopvang
Welkom bij Forte kinderopvang Gezonde voeding van 0-12 jaar Voedingsbureau PUUR! Donderdag 5 maart 2015 Inhoud 1. Belang gezonde voeding 2. Duurzaam & puur 3. Interactief informeren 4. Vragen 1. Belang
Nadere informatieDe gezondheidstoestand van de 0-4 jarigen
De gezondheidstoestand van de 0-4 jarigen Platform Gezonde Voeding 0-4 jarigen Koen Joosten Kinderarts-intensivist Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis Rotterdam Groente-inname 25 jaar geleden Kom eet je
Nadere informatieWat is de rol van basisvoeding en wat is uw beleid bij moeilijke eters?
Regiotour Jong geleerd is oud gedaan Wat is de rol van basisvoeding en wat is uw beleid bij moeilijke eters? Nienke Wierdsma, kinderdiëtist stafmedewerker Voeding GGD Fryslân, GGD Groningen en Icare Wat
Nadere informatieBOGO Food. Herman Peppelenbos
BOGO Food Herman Peppelenbos BOGO Food Gezondheid (inhoudsstoffen of productontwikkeling en versconsumptie) met focus op stimuleren van Groente en fruit consumptie Lectoraat Niet lectoraat activiteiten
Nadere informatieEen niersteen. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Een niersteen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft een niersteen uitgeplast of deze is door de uroloog verwijderd. In deze folder leest u meer over nierstenen.
Nadere informatieFruitconsumptie van 4-12-jarigen Resultaten van VCP
gram/dag A. van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl KvK Utrecht 30276683 T 030 274 91 11 F 030 274 29 71 info@rivm.nl Belangrijkste bevindingen Fruitconsumptie van
Nadere informatieFruit- en groentetips! Lekker gemakkelijk, groente en fruit op school en thuis.
a Mam r o Vo a! en Pap Fruit- en groentetips! Lekker gemakkelijk, groente en fruit op school en thuis. Mijn dochter at laatst een tomaatje, dat doet ze anders nooit. Maar ja, als je klasgenootjes het ook
Nadere informatieFruit- en groentetips! Lekker gemakkelijk, groente en fruit op school en thuis.
a Mam r o Vo a! en Pap Fruit- en groentetips! Lekker gemakkelijk, groente en fruit op school en thuis. Mijn dochter at laatst een tomaatje, dat doet ze anders nooit. Maar ja, als je klasgenootjes het ook
Nadere informatieZ O U T : TOP? ZOUT : STOP!
ZOUT : STOP! ZOUT : TOP? Zout, wat is dat nu eigenlijk? In feite is het zout dat we in onze voeding gebruiken natriumchloride of NaCl. Het element dat in deze formule voor problemen zorgt, is het natrium.
Nadere informatievoorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam
voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam 1 2 VOORKOMEN VAN ONDERVOEDING BIJ OUDEREN Bij het bezoek op de polikliniek is u een aantal vragen gesteld over gewichtsverlies en uw eetlust. Hiermee wordt
Nadere informatieDiëtiste Anne Wijnands. Voeding tijdens de puberteit
Diëtiste Anne Wijnands Voeding tijdens de puberteit Wat eet en drinkt mijn puber? Gemiddeld: 758 ml / dag Aanbeveling: 1500 ml / dag Gemiddeld: 110 g/ dag Aanbeveling: 300g/ dag Gemiddeld: 87g/ dag Aanbeveling:
Nadere informatieToespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres
Toespraak van staatssecretaris Dijksma bij het Groentecongres Toespraak 26-03-2015 Toespraak van de staatssecretaris Dijksma (EZ) bij het Groentecongres op 26 maart 2015 in het World Trade Centrum in Rotterdam.
Nadere informatieGeef kanker. minder kans. eet volop. groente en. fruit
Geef kanker minder kans eet volop groente en fruit Iedereen heeft zo zijn eetgewoonten. De één eet wat meer dan de ander. De één lust graag dit, de ander dat. Vaste eetgewoonten zijn er steeds minder.
Nadere informatieGewichtstoename bij behandeling van kanker
Gewichtstoename bij behandeling van kanker Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent tijdens uw behandelingen tegen kanker ongewenst in gewicht aangekomen. In deze
Nadere informatieErvaringen van zwangeren met routinematige derde-trimester echo s. Myrte Westerneng
Ervaringen van zwangeren met routinematige derde-trimester echo s Afdeling > Midwifery Science Myrte Westerneng Disclosure Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Geen Introductie
Nadere informatieConsumptie van suikers in Nederland Deel 3: verborgen suikers
Factsheet Consumptie van suikers in Nederland Deel 3: verborgen suikers Wat is de inname van verborgen suikers door de Nederlandse bevolking? Resultaten uit de Nederlandse Voedselconsumptiepeiling 2007-2010.
Nadere informatieE-health: nieuwe preventie instrumenten in de praktijk. Anke Oenema Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg
E-health: nieuwe preventie instrumenten in de praktijk Anke Oenema Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Deze workshop E-health (promotion) introductie Anke Oenema Project DIEP Els Denis Leefgezondcoach
Nadere informatieAantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda
Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda Waarom video games? Nadelen van huidige interventies Effectiviteit Toegankelijkheid Stigmatisering Didactische
Nadere informatieInformatiebrochure. Afdeling Humane Voeding, Wageningen University & Research
Informatiebrochure Afdeling Humane Voeding, Wageningen University & Research Oktober 2016 Informatiebrochure: Eat for Speed Deze informatiebrochure bevat informatie over het doel en de opzet van de Eat
Nadere informatieVroege ontwikkeling voorkeuren en later overgewicht. Kees de Graaf Wageningen Universiteit, Humane Voeding
Vroege ontwikkeling voorkeuren en later overgewicht Kees de Graaf Wageningen Universiteit, Humane Voeding Vroege voorkeuren, later overgewicht 1. Overgewicht en tracking overgewicht 2. Voorkeuren kinderen
Nadere informatieInformatiebrochure. Een onderzoek van Afdeling Humane Voeding, Wageningen Universiteit
Informatiebrochure Een onderzoek van Afdeling Humane Voeding, Wageningen Universiteit Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Contactinformatie onderzoekers... 3 Plattegrond locatie... 4 Voorwoord... 5 Het onderzoek...
Nadere informatieGewichtstoename bij behandeling van kanker
Gewichtstoename bij behandeling van kanker Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U bent tijdens uw behandelingen tegen kanker ongewenst in gewicht aangekomen. In deze
Nadere informatieMeloen Abrikozen. Blauwe bessen Bramen. Perziken Cranberries. Nectarines Zwarte bessen. Frambozen
LEEF PUUR NATUUR 1 Hieronder vind je de hele lijst van alle koolhydraatarme producten die je mag eten. Print de lijst uit en hang hem op je koelkast. Zo kun je altijd even snel kijken of dat wat je wilt
Nadere informatieNieuwe wegen naar gezonde voeding
Nieuwe wegen naar gezonde voeding 1 Wat eten we en wordt het beter? Matthijs van den Berg Hoofd van het Centrum Voeding, Preventie en Zorg bij het RIVM. 2 Wat eten we en wordt het beter? Matthijs van den
Nadere informatie