Hypertensie. Laila Niamut, internist nefroloog. 27 januari 2012

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hypertensie. Laila Niamut, internist nefroloog. 27 januari 2012"

Transcriptie

1 Hypertensie Laila Niamut, internist nefroloog 27 januari 2012

2 Inleiding Wat is hypertensie en wat zijn de gevolgen van hypertensie? Richtlijn CVRM (herziening 2011): * risicotabel * behandeling * bloeddrukthuismeting,24 h bloeddrukmeting * therapie resistente hypertensie * hypertensieve crisis 2

3 Hypertensie In NL zijn HVZ de belangrijkste oorzaak van sterfte bij vrouwen en de 2 e oorzaak bij mannen Hypertensie is een belangrijke risicofactor Van de NL bevolking van jaar heeft de helft een RR 140/90

4

5

6

7 Concept Multidisciplinaire richtlijn Cardiovasculair risicomanagement (herziening 2011) ONDER EMBARGO

8 Enkele belangrijke wijzigingen Een gewijzigde risicotabel: Het risico op ziekte èn sterfte door HVZ in 10 jaar Toegevoegd: cijfers voor 70 jarigen Ook gebruiken voor DM en RA ptn: + 15 jaar

9 Kans op ziekte èn sterfte Laag risico < 10% Matig risico 10 20% Hoog risico: 20% door HVZ in 10 jaar

10

11 Patiënten zonder HVZ, DM, RA Wanneer medicatie? 10 jaarsrisico op HVZ 20%, als SBD >140 mmhg 10 jaarsrisico tussen 10 20%, bij risicoverhogende factoren 10 jaarsrisico < 10%, medicamenteuze behandeling van licht tot matig verhoogde bloeddruk (SBD mmhg) is meestal niet zinvol

12

13 Wanneer medicatie? Patiënten zonder HVZ, DM, RA: SBD >180 mmhg

14 En bij jongeren? geen risicotabellen voor personen jonger dan 40 jaar < 50 jaar, risicodrempel van 10% wordt zelden bereikt Geen onderzoeken beschikbaar waaruit blijkt dat de prognose belangrijk verbetert door langdurige medicamenteuze behandeling in de fase waarin het 10 jaarsrisico op HVZ nog kleiner dan 10% is

15 Leefstijlaanpassingen Dus bij jongeren! Indien clustering van risico(verhogende)factoren èn een SBD > 160 mmhg persisteert ondanks leefstijlaanpassing, kan worden overwogen om na verloop van tijd al op jongere leeftijd te starten met medicamenteuze behandeling

16 70 plussers De risicotabel is niet van toepassing voor personen ouder dan 70 jaar individuen zònder afwijkende risicofactoren komen boven de behandelgrens uit Overbehandeling van ouderen?

17 70 plussers SBD > 140 mmhg: leefstijlmaatregelen, indien onvoldoende effect antihypertensieve medicatie Diverse studies tonen dat antihypertensieve behandeling van 70 plussers de kans op macrovasculair lijden (CVA, coronairlijden en hartfalen) vermindert

18 80 plussers Op grond van leeftijd vaak een risico 20% Meta analyses: significante positieve effecten, CVA (RR ± 35%), HVZ (RR ± 25%), hartfalen (RR ±39 50%) Grenswaarde is >160 mmhg, geen daling onder de 140 mmhg.

19 Patie nten met HVZ Bij patie nten met coronaire ziekte zijn be tablokkers gei ndiceerd, ongeacht de hoogte van de bloeddruk Na coronaire revascularisatie, een hartinfarct en bij hartfalen wordt de prognose verbeterd met ACEremmers Bij patie nten die een CVA of TIA hebben doorgemaakt wordt ook bij een SBD 140 mmhg overwogen een bloeddrukverlagende behandeling in te stellen

20 Bloeddruk behandeling bij patie nten met DM ouder dan 55 jaar: behandeling als SBD > 140 mmhg < 40 jaar: overwegen als het 10 jaarsrisico op HVZ tussen 10 20% ligt en meerdere risico(verhogende)factoren aanwezig, danwel slechte metabole controle, en microalbuminurie.

21 Diabeten met microvasculaire schade meest recente internationale richtlijnen (NHG, ESC, AHA, NICE) wordt aanbevolen om antihypertensieve behandeling te starten bij een systolische bloeddruk > 130 mmhg tot een streefwaarde van 120 mmhg

22 Diabeten, hoe lager hoe beter? [ACCORD 2010, ADVANCE 2007] Patie nten met een SBD < 130 mmhg of < 120 mmhg: kleine daling van de incidentie van CVA s (NNT = 89 gedurende 5 jaar), maar geen nierprotectie, terwijl er meer ernstige bijwerkingen optraden, en de kans op ziekte en sterfte door HVZ niet verder daalde.

23 Behandeling Bij sterk verhoogde bloeddruk (> 180 mmhg), kan overwogen worden te starten met combinatietherapie.

24 En de B blokkers? 2 meta analyses betwistte de gelijkwaardigheid van be tablokkers aan andere antihypertensiva Bètablokkers gaan relatief vaak gepaard met bijwerkingen

25 Nog een belangrijke wijzigingen in de herziene richtlijn CVRM: De bloeddrukthuismeting heeft een plaats gekregen in de diagnostiek. De indicaties voor bloeddrukthuismetingen en 24 uurs bloeddrukmetingen zijn verduidelijkt.

26 Spreekkamermetingen al meer dan 100 jaar de hoeksteen van hypertensie diagnostiek en management wittejashypertensie (prevalentie 15 20%)

27 Thuisbloeddrukmetingen, voordelen een groot aantal bloeddrukwaarden gemeten over een langere periode op verschillende dagen een setting die overeenkomt met de normale levensomstandigheden Monitoren van therapie effecten met thuisbloeddrukmetingen resulteert in betere bloeddrukcontrole, toename compliance

28 Thuisbloeddrukmetingen, nadelen Apparaat regelen, goed instrueren Waarde van de zelfgemeten bloeddruk afhankelijk van bloeddrukverhogende factoren als spreken, stress, koffie, etc. Obsessief meetgedrag en angst Ongewenste therapie aanpassingen door de patie nt zelf

29

30 Indicaties voor thuisbloeddrukmeting om een groot aantal meetwaarden te verkrijgen eventuele witte jassen en gemaskeerde hypertensie aan te tonen bloeddrukverlagende effecten van behandeling te monitoren therapietrouw te verbeteren

31 Protocollaire thuismetingen Gebruik een gevalideerde meter Geef instructie en demonstreer

32 Ambulante bloeddrukmetingen metingen te doen terwijl de patie nt zijn normale dagelijkse activiteiten voortzet het 24 uurs beloop van de bloeddruk Ambulante metingen weerspiegelen beter dan spreekkamermetingen de bloeddruk onder normale leefomstandigheden en voorspellen het risico op HVZ beter

33 Indicaties voor ambulante metingen Als alternatief voor thuismetingen (bijv. bij beperkt ziekte inzicht,obsessief meetgedrag en angst) Bij therapieresistentie Verdenking op hypotensieve episodes,speciaal bij ouderen en diabeten

34 Ambulante bloeddrukmetingen Klinische interpretatie dient vooral te worden gebaseerd op gemiddelde 24 uurs, dag en nachtwaarden Accepteer geen 24uurs metingen met >70% mislukte meetpunten NB: Ambulante bloeddrukmeting kan vooral door de nachtelijke metingen oncomfortabel zijn

35 Thuisbloeddrukmetingen vergeleken met ambulante bloeddrukmetingen Ambulante en thuismetingen tonen een vergelijkbare reproduceerbaarheid, die beter is dan spreekkamermetingen Thuismeting correleert goed met de gemiddelde 24 uurs ambulante bloeddruk

36 Thuisbloeddrukmetingen vergeleken met ambulante bloeddrukmetingen relatief hoge kosten van de ambulante bloeddrukmeter getraind personeel beperking op de dagelijkse bezigheden van de patie nt Het wordt dan ook aanbevolen ambulante bloeddrukmeting te reserveren voor specifieke doeleinden.

37 Laatste te bespreken wijzigingen in de herziene richtlijn CVRM: Het beleid bij het niet bereiken van de streefwaarden van de bloeddruk is gespecificeerd.

38 Therapieresistente hypertensie TRH is gedefinieerd als een SBD > 140 mmhg ondanks gebruik van 3 antihypertensiva van verschillende klassen

39 Stappenplan bij TRH 1. sluit pseudoresistentie uit met thuis of ambulante bloeddrukmetingen 2. Identificeer en behandel bijdragende leefstijlfactoren: obesitas, lichamelijke inactiviteit, excessief alcoholgebruik, hoge zoutinname

40 3. Life Style Maatregelen Zoutbeperking, minder werkt ook al Moderate Sodium Diet Potentiates the Renal and Cardiovascular Protective Effects of Angiotensin Receptor Blockers 106 vs 184 mmol Na/dag (6 gram vs 10,8 gram) Slagman, BMJ juli 2011 Lambers Heerspink, ASN 2011

41 Stappenplan bij TRH 3. Stop of verminder (zo mogelijk) potentie le bloeddrukverho gers (NSAID, OAC)

42

43 Stappenplan bij TRH, verwijzen 4. Overweeg de mogelijkheid van secundaire hypertensie en verwijs naar een specialist

44

45 Stappenplan bij TRH, verwijzen 5. Hoog risico op HVZ blijft bestaan en er gedurende > 6 maanden persisterende TRH bestaat bij a. patie nten jonger dan 65 jaar b. patie nten van 65 jaar en ouder, indien de systolische bloeddruk > 160 mmhg

46 Acuut verwijzen Een SBD > 200 mmhg, tenzij patie nt hier in het verleden reeds mee bekend was Een SBD < 200 mmhg, maar recente objectieve sterke bloeddrukstijging hypertensie met klachten als hoofdpijn, visusstoornissen, misselijkheid, braken cardiovasculaire complicaties cerebrale complicaties

47 Vragen??

48 Flowchart polikliniekbezoeken 1 e pk-bezoek VS Kennismaking medebehandelend nefroloog 2 e lijn 1 e lijn Voor 2e pk-bezoek door VS en nefroloog behandeldoel behandelplan na 2 weken 2 e pk-bezoek VS na 3 maanden 3 e pk-bezoek VS na 1,5 maand 1 e controle HA/ praktijkondersteuner/ diëtist na 6 maanden afsluitend 4 e pk-bezoek VS en Internist/nefroloog na 18 maanden Cô pk-bezoek VS terugverwijzing naar HA terugverwijzing naar behandelend nefroloog na 4,5 maand 2e controle HA/ praktijkondersteuner/ diëtist

49 Renal Nerves as a Therapeutic Target Arise from ~ T10-L2 Follow the renal artery to the kidney Primarily lie within the adventitia

50 Primary Endpoint: 6 Month Office BP from Baseline to 6 Months (mmhg) Systolic Diastolic Systolic Diastolic Diastolic Diastolic Systolic Systolic 33/11 mmhg difference between RDN and Control (p<0.0001) 84% of RDN patients had 10 mmhg reduction in SBP 10% of RDN patients had no reduction in SBP The Lancet. 2010; 376:

51

52 Stappenplan bij TRH, intensiveer behandeling (5) bevorder therapietrouw: minder pillen, eenmaal daagse toediening, frequente controles, thuisbloeddrukmeting gebruik een diureticum in een adequate dosis (hydrochloorthiazide 25 mg/d toevoegen van een mineralocorticoi dreceptorantagonist (spironolacton 12,5 50 mg/d)of amiloride 2,5 tot 10 mg/d

53 Hypertensieve crisis

54

55

56 Hypertensieve urgentie Geleidelijke daling van de BP binnen enkele uren, bij voorkeur met orale medicatie Na start behandeling, tenminste 2 uur observeren Voor ontslag is het wenselijk de BP te verlagen tot <180/110 mmhg

Dokter wat heb ik. Casuïstiek workshop over de Multidisciplinaire richtlijn CVRM 2011

Dokter wat heb ik. Casuïstiek workshop over de Multidisciplinaire richtlijn CVRM 2011 Dokter wat heb ik Casuïstiek workshop over de Multidisciplinaire richtlijn CVRM 2011 Pretoets Zijn de volgende stellingen juist of onjuist? 1. De risicotabel geeft een schatting van het 10-jaarsrisico

Nadere informatie

Bloeddruk: hoe lager hoe beter?

Bloeddruk: hoe lager hoe beter? Bloeddruk: hoe lager hoe beter? Zijn de SPRINT en andere studies van nut voor met name de oudere type 2 patiënten? Dr. K.J.J. (Hans) van Hateren Huisarts & onderzoeker Geen Conflicts of interest Number

Nadere informatie

Richtlijn CVRM 2011 Miriam Cohen Kaderhuisarts hart- en vaatziekten te Amsterdam

Richtlijn CVRM 2011 Miriam Cohen Kaderhuisarts hart- en vaatziekten te Amsterdam Richtlijn CVRM 2011 Miriam Cohen Kaderhuisarts hart- en vaatziekten te Amsterdam Sanne van Wissen internist-vasculair geneeskundige Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Stellingen Stelling 1: Niet elke diabeet heeft

Nadere informatie

Werkafspraak Bloeddruk Meten

Werkafspraak Bloeddruk Meten Werkafspraak Bloeddruk Meten Deze werkafspraak is gebaseerd op: - NHG standaard Cardiovasculair Risicomanagement (2012) - Van der Wel MC, Scherpbier-de Haan ND. Het einde van de gewone praktijkbloeddrukmeting?

Nadere informatie

Hypertensie. Huug van Duijn Spiegelavond 15 april 2013

Hypertensie. Huug van Duijn Spiegelavond 15 april 2013 Hypertensie Huug van Duijn Spiegelavond 15 april 2013 Waarom bloeddruk? Bloeddruk: niet te laag Bloeddruk: niet te hoog Het verband tussen bloeddruk en cardiovasculaire complicaties heeft als drempel

Nadere informatie

Hypertensie. Presentatie door G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist

Hypertensie. Presentatie door G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist Hypertensie Presentatie door G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist Hypertensie Primaire of essentiële (95%) Secundaire (5%) G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist, jan. 2012 2 Bloeddruk

Nadere informatie

Cardiovasculair risicomanagement. Patrick Schrömbges Kaderhuisarts Diabetes Mellitus

Cardiovasculair risicomanagement. Patrick Schrömbges Kaderhuisarts Diabetes Mellitus Cardiovasculair risicomanagement Patrick Schrömbges Kaderhuisarts Diabetes Mellitus Inhoud eerste uur Risicoprofilering Anamnese Lichamelijk Onderzoek Aanvullende diagnostiek Evaluatie en risicoschatting

Nadere informatie

CVRM en 24 uurs bloeddrukmeting Workshop benchmarkbijeenkomst

CVRM en 24 uurs bloeddrukmeting Workshop benchmarkbijeenkomst CVRM en 24 uurs bloeddrukmeting Workshop benchmarkbijeenkomst 20-02-2017 Jeanette Caljouw-Vos, kaderarts HVZ Bepaling bloeddruk SBD 140-160mmHg: aantal metingen over aantal maanden SBD >180mmHg of eindorgaanschade

Nadere informatie

Regionale transmurale afspraak, regio Oss-Uden-Veghel Cardiovasculair risico management

Regionale transmurale afspraak, regio Oss-Uden-Veghel Cardiovasculair risico management Regionale transmurale afspraak, regio Oss-Uden-Veghel Cardiovasculair risico management Deze regionale transmurale afspraak (RTA) CVRM is tot stand gekomen na overleg tussen de maatschappen interne geneeskunde

Nadere informatie

Landelijk Diabetes Congres Diabetes en hart- en vaatziekten

Landelijk Diabetes Congres Diabetes en hart- en vaatziekten Landelijk Diabetes Congres Diabetes en hart- en vaatziekten Joke Lanphen, kaderhuisarts hart en vaatziekten Inhoud presentatie 1 Voorkomen van HVZ bij DM type 2 2 NHG standaard CVRM en diabetes 3 Metingen

Nadere informatie

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij patiënten met type 2 diabetes? A. Huidige richtlijn CVRM is achterhaald

Nadere informatie

CVRM kwetsbare ouderen. Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io

CVRM kwetsbare ouderen. Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io CVRM kwetsbare ouderen Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Fries Wisselprotocol CVRM

Fries Wisselprotocol CVRM Fries Wisselprotocol CVRM Basis Educatie Leefstijloptimalisatie: o matig alcoholgebruik o bewuste voeding waaronder zoutbeperking (tot 5 gram/dag) o stoppen roken o voldoende lichamelijke activiteiten

Nadere informatie

INVENTARISATIEFORMULIER IN- EN EXCLUSIE CVRM Versie w1.1 Jan. 2017

INVENTARISATIEFORMULIER IN- EN EXCLUSIE CVRM Versie w1.1 Jan. 2017 INVENTARISATIEFORMULIER IN- EN EXCLUSIE CVRM Versie w1.1 Jan. 2017 Opname in de keten is alleen mogelijk voor patiënten die aan de onderstaande criteria voldoen: patiënten waarvan opdrachtnemer de hoofdbehandelaar

Nadere informatie

HET LIPIDENSPECTRUM VAN PATIËNTEN

HET LIPIDENSPECTRUM VAN PATIËNTEN HET EFFECT VAN DE CVRM ZORGSTRAAT OP DE BLOEDDRUK EN HET LIPIDENSPECTRUM VAN PATIËNTEN IN DE HUISARTSENPRAKTIJK Berdien Oosterveld Begeleiding: Job van der Palen Peter van der Lugt Mirella Nijmeijer Wetenschapsavond

Nadere informatie

24 uurs Bloeddruk meting (ABPM)

24 uurs Bloeddruk meting (ABPM) 24 uurs Bloeddruk meting (ABPM) Nationaal Hypertensie Congres 7 februari 2014 Dr. G. vanmontfrans, Vasculair internist AMC Dr. T. Tumkaya, kaderhuisarts HVZ Waarom ABPM? Gegevens over 30-60 metingen ipv

Nadere informatie

Zorgprotocol CVRM. Mei 2018

Zorgprotocol CVRM. Mei 2018 Zorgprotocol CVRM Mei 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 In- en exclusiecriteria... 4 2.1 Inclusiecriteria... 4 2.2 Exclusiecriteria... 4 3 Uitvoering zorg... 5 3.1 Controle CVRM patiënt... 5 3.2 Follow

Nadere informatie

Werkprotocol CVRM praktijkondersteuner en huisarts

Werkprotocol CVRM praktijkondersteuner en huisarts Werkprotocol CVRM praktijkondersteuner en huisarts Werkwijze risicoprofiel De huisarts verwijst de patiënt voor een inventarisatieconsult naar de POH (labformulier en evt. urineonderzoek bij antihypertensiva

Nadere informatie

Behandeling van hypertensie

Behandeling van hypertensie NECF onderwijsbijeenkomst 19 juni 2014 Farmacotherapie bij 80+ers: Waar zijn we eigenlijk mee bezig? Behandeling van hypertensie Evelien Lutke Schipholt, apotheker externe instellingen, CWZ Gerard Rongen,

Nadere informatie

Fries Wisselprotocol CVRM

Fries Wisselprotocol CVRM Fries Wisselprotocol CVRM Basis Educatie Leefstijloptimalisatie: o matig alcoholgebruik o bewuste voeding waaronder zoutbeperking (tot 5 gram/dag) o stoppen roken o voldoende lichamelijke activiteiten

Nadere informatie

Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk

Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk Dr Jeanine Roeters van Lennep Internist, Vascular Medicine Erasmus MC Rotterdam, The Netherlands email:j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl

Nadere informatie

Diabetes en ouder worden Dr. K.J.J. van Hateren

Diabetes en ouder worden Dr. K.J.J. van Hateren Diabetes en ouder worden Dr. K.J.J. van Hateren Huisarts, lid DiHAG Senior-onderzoeker Diabetes kenniscentrum Disclosure Geen conflicts of interest De toekomst!!! >25% = >75 jaar Karakteristieken ouderen

Nadere informatie

Transmurale afspraken interne <-> huisartsen

Transmurale afspraken interne <-> huisartsen Transmurale afspraken interne huisartsen dr. D.R. Faber, internist-vasculair geneeskundige A. van Essen-Rubingh, huisarts 18-03-2014 Casus Hypertensie Vrouw, 44 jaar, belaste familie anamnese, was

Nadere informatie

Lipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan?

Lipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan? Lipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan? Dr. Mike Peters Internist VU medisch centrum Amsterdam mjl.peters@vumc.nl Ouderen passen niet in een richtlijn 1. Dhr S, 89 jaar,

Nadere informatie

Fries Wisselprotocol CVRM Auteurs: Wim Brunninkhuis, Martinus Fennema en Froukje Ubels, November 2014 Beheerder: Froukje Ubels

Fries Wisselprotocol CVRM Auteurs: Wim Brunninkhuis, Martinus Fennema en Froukje Ubels, November 2014 Beheerder: Froukje Ubels Fries Wisselprotocol CVRM Auteurs: Wim Brunninkhuis, Martinus Fennema en Froukje Ubels, November 2014 Beheerder: Froukje Ubels Basis Educatie Leefstijloptimalisatie: o matig alcoholgebruik o bewuste voeding

Nadere informatie

Bijsluiter gebruik CVRM (verhoogd risico)- indicatoren in de huisartsenpraktijk

Bijsluiter gebruik CVRM (verhoogd risico)- indicatoren in de huisartsenpraktijk Bijsluiter gebruik CVRM (verhoogd risico)- indicatoren in de huisartsenpraktijk Fenna Schouten f.schouten@nhg.org 09-02-2017 Versie 2 Inhoud Overzicht indicatoren... 2 Populatiegegevens... 2 Bloeddruk...

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 13 ALGEMENE ASPECTEN DEEL II SECUNDAIRE HYPERTENSIE

Inhoud. Voorwoord 13 ALGEMENE ASPECTEN DEEL II SECUNDAIRE HYPERTENSIE Inhoud Voorwoord 13 DEEL I ALGEMENE ASPECTEN Hoofdstuk 1 Ambachtelijke en geautomatiseerde methoden van bloeddrukmeting 17 Inleiding 17 1 Conventionele sfygmomanometrie 18 2 Ambulante niet-invasieve automatische

Nadere informatie

AFSLUITING. Frans TJ Boereboom Daniel Tavenier

AFSLUITING. Frans TJ Boereboom Daniel Tavenier AFSLUITING In deze uitgave heeft u nader kennisgemaakt met de 24-uursbloeddrukmeting. De indicaties voor een 24-uursbloeddrukmeting werden besproken in de inleiding en de bijbehorende normaalwaarden vindt

Nadere informatie

Medicatie, Consequenties voor dieetadviezen

Medicatie, Consequenties voor dieetadviezen Cardiovasculair risicomanagement Medicatie, Consequenties voor dieetadviezen Marjon Achterberg en Jan Dirk Banga CVRM in de eerste lijn 19 juni 2014 De Eenhoorn, Amersfoort Uitgangspunt: de richtlijn 2011

Nadere informatie

Inleiding 11 INLEIDING. Aanleiding. Onderwerp en doel

Inleiding 11 INLEIDING. Aanleiding. Onderwerp en doel Inleiding Aanleiding In 2006 verschenen de eerste Nederlandse multidisciplinaire richtlijn cardiovasculair risicomanagement (CVRM) en de daarvan afgeleide NHG-Standaard. Gezien de constante stroom van

Nadere informatie

Diabetes en hart- en vaatziekten. CVRM nieuwe stijl. Nieuwe richtlijn CVRM 2011 14-6-2013. Risicostratificatie. Wanneer risicostratificatie?

Diabetes en hart- en vaatziekten. CVRM nieuwe stijl. Nieuwe richtlijn CVRM 2011 14-6-2013. Risicostratificatie. Wanneer risicostratificatie? Diabetes en hart- en vaatziekten CVRM nieuwe stijl ~65% van alle sterfgevallen bij DM als gevolg van HVZ CVRM bij diabetes mellitus Karin Kaasjager Langerhansdagen 2013 Dood door HVZ 2- to 4-verhoogd Cardiovasculaire

Nadere informatie

Cardiovasculair risicomanagement

Cardiovasculair risicomanagement M84 Cardiovasculair risicomanagement Tweede herziening Landelijke werkgroep Cardiovasculair risicomanagement Huisarts Wet 2012;55(1):14-28. De standaard en de wetenschappelijke verantwoording zijn herzien

Nadere informatie

Wanneer is mijn bloeddruk goed?

Wanneer is mijn bloeddruk goed? Wanneer is mijn bloeddruk goed? Rozemarijn van de Sande, huisarts DOK h Stichting Deskundigheidsbevordering en Ondersteuning Kwaliteitsbeleid Huisartsenpraktijken Noordwest-Nederland ISO 9001 gecertificeerd

Nadere informatie

Bloeddruk en CV risico. Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC

Bloeddruk en CV risico. Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC Bloeddruk en CV risico Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC Beter bloeddruk meten Hoe is het nu? Waarom moet het anders? Wat is de ideale bloeddrukmeting? CVRM risicotabel 10-yr CVD risk 20%

Nadere informatie

Uitgevoerd onderzoek in de huisartsenpraktijk

Uitgevoerd onderzoek in de huisartsenpraktijk Uitgevoerd onderzoek in de huisartsenpraktijk ELLEN BANIERINK ANIOS INTERNE GENEESKUNDE 06-12-2016 Inhoud Aanleiding Vorming onderzoeksvoorstel Het onderzoek Praktisch gezien Planning Verloop Problemen

Nadere informatie

THERAPIERESISTENTE HYPERTENSIE IN DE EERSTE LIJN. Nadenken of doorverwijzen?

THERAPIERESISTENTE HYPERTENSIE IN DE EERSTE LIJN. Nadenken of doorverwijzen? THERAPIERESISTENTE HYPERTENSIE IN DE EERSTE LIJN Nadenken of doorverwijzen? Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring

Nadere informatie

De ESH 2018 Hypertensie Richtlijnen

De ESH 2018 Hypertensie Richtlijnen De ESH 2018 Hypertensie Richtlijnen Wat is nieuw? Tine De Backer UZ Gent-UGent 1. Bloeddrukmeting Bredere toepassing van ambulante BD meting met ABPM en/of HBPM, in het bijzonder HBPM, als optie om de

Nadere informatie

RTA CVRM Regio Oss-Uden-Veghel ZH Bernhoven - ZorggroepSynchroon. Regionale Transmurale afspraak CVRM. Doel: Waarom?

RTA CVRM Regio Oss-Uden-Veghel ZH Bernhoven - ZorggroepSynchroon. Regionale Transmurale afspraak CVRM. Doel: Waarom? RTA CVRM Regio Oss-Uden-Veghel ZH Bernhoven - ZorggroepSynchroon B. Brenninkmeijer, internist M.Rubens, huisarts F. Assouiki, internist K.Tersmette, huisarts N. Haenen, cardioloog G.Pijnenburg, huisarts

Nadere informatie

Diabetes bij kwetsbare ouderen Dr. ST Houweling, kaderhuisarts. Waar gaat het over? De bejaarde. De ene bejaarde is de andere bejaarde niet...

Diabetes bij kwetsbare ouderen Dr. ST Houweling, kaderhuisarts. Waar gaat het over? De bejaarde. De ene bejaarde is de andere bejaarde niet... Diabetes bij kwetsbare ouderen Dr. ST Houweling, kaderhuisarts Waar gaat het over? Kwetsbare bejaarden: zin van goede glucoseregeling, bloeddrukbehandeling lipiden en bijv. funduscontrole 3 De bejaarde

Nadere informatie

HYPERTENSIE. Introductie

HYPERTENSIE. Introductie HYPERTENSIE Introductie 1 HYPERTENSIE bloeddruk: niet zo maar een getal PRESENTATIE DOOR MARTIE DE GROOT VERPLEEGKUNDIG SPECIALIST VASCULAIRE GENEESKUNDE IKAZIA ZIEKENHUIS MEER OVER HYPERTENSIE HYPERTENSIE

Nadere informatie

CVRM in N.Kennemerland

CVRM in N.Kennemerland CVRM in N.Kennemerland Goof Zonneveld Jacco Rempe Huisartsenzorg Noord-Kennemerland Zorgprogramma CVRM Preventie Preventie van HVZ traditioneel altijd aandacht voor hypertensie, onvoldoende aandacht voor

Nadere informatie

CVRM Ketenzorg: secundaire preventie Huisartsenpraktijk Maasoever

CVRM Ketenzorg: secundaire preventie Huisartsenpraktijk Maasoever CVRM Ketenzorg: secundaire preventie Huisartsenpraktijk Maasoever We hebben reeds een hypertensie protocol, bedoeld voor alle patiënten met hypertensie. Vanaf nu gaan we op de praktijk ook werken via het

Nadere informatie

Workshop hypertensie op jonge leeftijd

Workshop hypertensie op jonge leeftijd Workshop hypertensie op jonge leeftijd Monika Hollander, kaderhuisarts HVZ Bert-Jan van den Born, internist-vasc. geneeskundige, AMC Doel workshop Consensus tav diagnostiek en behandeling van jonge patienten

Nadere informatie

EUROPESE AANBEVELINGEN VOOR DE

EUROPESE AANBEVELINGEN VOOR DE EUROPESE AANBEVELNGEN VOOR DE AANPAK VAN ARTERËLE HYPERTENSE 2018 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension 6 nieuwe concepten Bloeddrukmeting Bredere toepassing van ambulante BD meting met

Nadere informatie

Inhoud. CVRM Praktische toepassing van de NHG-standaard. Preventieparadox. Quiz. Preventieparadox. Preventieparadox 14-6-2015

Inhoud. CVRM Praktische toepassing van de NHG-standaard. Preventieparadox. Quiz. Preventieparadox. Preventieparadox 14-6-2015 Inhoud CVRM Praktische toepassing van de NHG-standaard Karlijn Ravenshorst, kaderarts HVZ i.o. Quiz Preventie NHG-standaard Risicotabel Hypertensie Hypercholesterolemie Patiënten met HVZ Casuïstiek Quiz

Nadere informatie

Primaire preventie HVZ

Primaire preventie HVZ Primaire preventie HVZ Stel altijd een risicoprofiel op bij patiënten: met doorgemaakte HVZ, diabetes mellitus (DM), reumatoïde artritis (RA) of chronische nierschade met een belaste familieanamnese voor

Nadere informatie

Leuven protocol Cardiovasculaire preparticipatie screening en evaluatie van sporters boven 35 jaar goedgekeurd door ALV op 17 september 2015

Leuven protocol Cardiovasculaire preparticipatie screening en evaluatie van sporters boven 35 jaar goedgekeurd door ALV op 17 september 2015 Leuven protocol Cardiovasculaire preparticipatie screening en evaluatie van sporters boven 35 jaar goedgekeurd door ALV op 17 september 2015 Goedgekeurd door ALV op 17-09-2015 (VSG6816) 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Bij de behandeling en begeleiding van CVRM neemt de diëtist als zorgaanbieder binnen de zorgketen de dieetadvisering 1 op zich.

Bij de behandeling en begeleiding van CVRM neemt de diëtist als zorgaanbieder binnen de zorgketen de dieetadvisering 1 op zich. Bijlage 1: samenwerkingsafspraken diëtisten binnen DBC CVRM GHC Uitgangspunten Cardio Vasculair Risico Management (CVRM) staat voor de diagnostiek, behandeling en follow-up van risicofactoren voor hart-

Nadere informatie

NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement (eerste herziening)

NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement (eerste herziening) NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement (eerste herziening) NHG-Standaard Deze standaard moet worden geciteerd als: NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement (eerste herziening). Huisarts Wet

Nadere informatie

HbA1c streefwaarden. ADVANCE trial. Uitkomsten ADVANCE. Uitkomsten ADVANCE

HbA1c streefwaarden. ADVANCE trial. Uitkomsten ADVANCE. Uitkomsten ADVANCE 1 Dr. Frits In de nieuwe diabetesstandaard wordt rekening gehouden met leeftijd en duur van de diabetes. Maakt het nog uit of iemand een macrovasculaire complicatie heeft (minder streng doel?) of microvasculaire

Nadere informatie

Transmuraal Protocol

Transmuraal Protocol 1 Transmuraal Protocol diabetes ketenzorg Transmurale werkgroep diabetes I. Beers Medewerker Beleidsontwikkeling en managementondersteuning (BMO) Zorggroep Almere H. Kole huisarts en kaderarts Zorggroep

Nadere informatie

Samenvatting van de multidisciplinaire richtlijn Cardiovasculair risicomanagement (herziening 2011)

Samenvatting van de multidisciplinaire richtlijn Cardiovasculair risicomanagement (herziening 2011) Samenvatting van de multidisciplinaire richtlijn Cardiovasculair risicomanagement (herziening 2011) Tjerk Wiersma, Yvo M. Smulders, Coen D.A. Stehouwer, Karin T.S. Konings en Joke Lanphen namens de werkgroep

Nadere informatie

Bloeddrukregeling: hoger? lager?

Bloeddrukregeling: hoger? lager? www.hhzhlier.be 1 h.-hartziekenhuis vzw Bloeddrukregeling: hoger? lager? Dr. L. Nestor Geriater www.hhzhlier.be 2 To fall or not to fall HYPERTENSIE BIJ BEJAARDEN: How to treat? That s the question! Bloeddrukregeling

Nadere informatie

Topics in Chronic Disease. Chronische Nierschade en de huisarts

Topics in Chronic Disease. Chronische Nierschade en de huisarts Topics in Chronic Disease Chronische Nierschade en de huisarts Toets Nierinsufficiëntie Casus Metabole stoornissen Vervolg casus Nabespreking toets Nierinsufficiëntie komt bij ruim 10% van de Nederlandse

Nadere informatie

Bloeddruk meten is een makkie! Corien Flint Verpleegkundig Specialist Vasculaire Geneeskunde

Bloeddruk meten is een makkie! Corien Flint Verpleegkundig Specialist Vasculaire Geneeskunde Bloeddruk meten is een makkie! Corien Flint Verpleegkundig Specialist Vasculaire Geneeskunde Inhoud Hart- en vaatziekten in Nederland Bloeddruk Hypertensie Meten van bloeddruk Hart- en vaatziekten in Nederland

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 121 Nederlandse samenvatting Patiënten met type 2 diabetes mellitus (T2DM) hebben een verhoogd risico op de ontwikkeling van microvasculaire en macrovasculaire complicaties. Echter,

Nadere informatie

Verbetering van therapietrouw. Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht

Verbetering van therapietrouw. Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht Verbetering van therapietrouw Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht Therapietrouw bij hypertensie Vrouw, 47 jaar, bloeddruk 184/102 mm Hg Diagnose: Essentiële hypertensie

Nadere informatie

Bepalingenclusters CVRM

Bepalingenclusters CVRM Bepalingenclusters CVRM Onderstaande clusters zijn afkomstig uit de HIS-tabel Bepalingenclusters en zijn in verschillende HIS en ingebouwd. De clusters zijn opgebouwd uit bepalingen uit de HIS-tabel diagnostische

Nadere informatie

Inhoud Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3

Inhoud Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 INHOUD I Inhoud Hoofdstuk 1 Klinische aspecten van hypertensie 1 1. Voorkomen en definitie 1 2. Over risico en risicoreductie 3 3. Klinische manifestaties 9 4. De bloeddrukmeting 10 A. De bloeddrukmeting

Nadere informatie

Chronische nierschade. Nierschade volgens de richtlijn? Chronische nierschade volgens de richtlijn?

Chronische nierschade. Nierschade volgens de richtlijn? Chronische nierschade volgens de richtlijn? Chronische nierschade Wanneer verwijzen en wanneer telenefrologie En natuurlijk: wat zelf doen. Michiel Bleeker, internist-nefroloog Bernhoven Ellen van Ommen, internist-nefroloog Bernhoven Wim de Grauw,

Nadere informatie

Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand

Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling Is de NHG-Standaard nog up-to-date? MONITORING VAN ONDERBEHANDELING! Simon Verhoeven en Daniel Tavenier MAAR HOE ZIT HET MET OVERBEHANDELING? Sterfte

Nadere informatie

10-2-2015. Thuis bloeddrukmeten. Indeling presentatie

10-2-2015. Thuis bloeddrukmeten. Indeling presentatie Thuis bloeddrukmeten Anna van Ittersum, verpleegkundig specialist Afd. Interne Geneeskunde, Bronovo Den Haag Wilko Spiering, internist-vasculair geneeskundige Afd. Vasculaire Geneeskunde, UMC Utrecht Disclosure

Nadere informatie

Samenvatting. Belangrijkste bevindingen

Samenvatting. Belangrijkste bevindingen Samenvatting Chronische nierschade (CNS) en de complicaties daarvan, veroorzaken, naast de grote persoonlijke impact, veel druk op gezondheidszorg voorzieningen. Door de vergrijzing en de toename van suikerziekte

Nadere informatie

Staken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie

Staken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie Staken antihypertensiva bij ouderen Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie 2 Vragen Zou u antihypertensiva staken bij een geriatrische patiënt met hypertensie en een

Nadere informatie

Nadere uitwerking (medische) behandeling en streefwaarden

Nadere uitwerking (medische) behandeling en streefwaarden Nadere uitwerking (medische) behandeling en streefwaarden Streefwaarden Met HVZ RR systole RR diastole RR systole > 75 jaar Totaal Cholesterol LDL Nuchter Glucose Kalium Creatinine < 140 mmhg < 90 mmhg

Nadere informatie

Therapieresistente Hypertensie. Dr Paul Dendale

Therapieresistente Hypertensie. Dr Paul Dendale Therapieresistente Hypertensie Dr Paul Dendale Wat is hypertensie? Categorie Systolisch Diastolisch Optimaal Normaal Hoog normaal Graad 1 hypertensie (licht) Graad 2 hypertensie (matig) Graad 3 hypertensie

Nadere informatie

Samenvatting protocol ketenzorg CVRM. Zaanstreek, Waterland en Midden-Kennemerland

Samenvatting protocol ketenzorg CVRM. Zaanstreek, Waterland en Midden-Kennemerland Samenvatting protocol ketenzorg CVRM Zaanstreek, Waterland en Midden-Kennemerland Inhoud Inhoud... 2 1. Inleiding... 3 2. Patiëntenpopulatie... 3 2.1 Inclusiecriteria... 3 2.2 Exclusiecriteria... 3 2.3.

Nadere informatie

Zorgprogramma Cardiovasculair Risicomanagement

Zorgprogramma Cardiovasculair Risicomanagement Zorgprogramma Cardiovasculair Risicomanagement Kenmerk: RCH15.027-3.0 Datum: september 2017 Status: definitief Inhoudsopgave Inleiding 3 1 Zorgprogramma CVRM in Midden Brabant 4 2 Voorbereidende activiteiten

Nadere informatie

Concept Multidisciplinaire richtlijn Cardiovasculair risicomanagement (herziening 2011)

Concept Multidisciplinaire richtlijn Cardiovasculair risicomanagement (herziening 2011) 5 Concept Multidisciplinaire richtlijn Cardiovasculair risicomanagement (herziening 2011) 10 Initiatief: Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO Organisatie: Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg

Nadere informatie

NIEUWE CVRM RICHTLIJN 2018 (concept)

NIEUWE CVRM RICHTLIJN 2018 (concept) NIEUWE CVRM RICHTLIJN 2018 (concept) Spiegelbijeenkomst Zorggroep Flevoland, 23 mei 2018 Dr J.E. Heeg, internist vasculaire geneeskunde Isala ziekenhuis, Zwolle Conflicts of interest dr J.E. Heeg, internist,

Nadere informatie

Traject Diepe veneuze Trombose MST

Traject Diepe veneuze Trombose MST Interne geneeskunde Maak in de rechter kolom u keuze voor een onderwerp. Traject Diepe veneuze Trombose MST Uitgangspunt Algemeen NHG Standaard M86 CBO richtlijn Diagnostiek, preventie en behandeling van

Nadere informatie

Nieuwe ontwikkelingen bij hypertensie, beleid en medicatie

Nieuwe ontwikkelingen bij hypertensie, beleid en medicatie Continuing Nursing Education (CNE) Nieuwe ontwikkelingen bij hypertensie, beleid en medicatie Sanne van Wissen 22 maart 2016 Utrecht @svanwissen Inhoud Bloeddruk en is er een optimale bloeddruk? Rol van

Nadere informatie

Nierschade: erger voorkomen... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog

Nierschade: erger voorkomen... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog Nierschade: erger voorkomen.... Wybe Douwe Kloppenburg, nefroloog Inleiding Begrippen Indeling en voorkomen van chronische nierschade (CNS) Proteinurie en GFR als risicofactoren voor progressie nierschade

Nadere informatie

De hypertensie polikliniek Behandeling bij hoge bloeddruk

De hypertensie polikliniek Behandeling bij hoge bloeddruk De hypertensie polikliniek Behandeling bij hoge bloeddruk De hypertensie polikliniek in HMC Bronovo, HMC Westeinde en Gezondheidscentrum Wassenaar biedt specialistische kennis en ruime ervaring voor een

Nadere informatie

Bijeenkomst diëtisten. 20 april 2018

Bijeenkomst diëtisten. 20 april 2018 Bijeenkomst diëtisten 20 april 2018 Inhoud Cijfers VVR Totstandkoming Protocol Ontwikkelingen binnen ketenzorg ZIO Vragen 2 Cijfers Inzet diëtist, heel 2017 keten Gezien door diëtist (aantal unieke patiënten

Nadere informatie

(Acute) hypertensiebehandeling bij herseninfarct/bloeding. Bert-Jan van den Born

(Acute) hypertensiebehandeling bij herseninfarct/bloeding. Bert-Jan van den Born (Acute) hypertensiebehandeling bij herseninfarct/bloeding Bert-Jan van den Born Leerdoelen Welke behandeling in acute fase infarct/bloeding? - grenswaarden en streefwaarden? - IV middel? Hoe na de acute

Nadere informatie

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE PROF DR MAJON MULLER INTERNIST OUDERENGENEESKUNDE DISCLOSURE POTENTIAL CONFLICTS OF INTEREST GEEN POTENTIËLE BELANGENVERSTRENGELING 1 Myocard Infarct Hart

Nadere informatie

Hypertensiebehandeling bij de alleroudsten. Biology speaks loudest!

Hypertensiebehandeling bij de alleroudsten. Biology speaks loudest! Hypertensiebehandeling bij de alleroudsten Biology speaks loudest! 1 VITAAL Versus KWETSBAAR Bevolkingsopbouw Suriname en Nederland verschilt (nu) 20.000 > 65 jaar hebben hypertensie HYPERTENSIE PREVALENTIE

Nadere informatie

Workshop voor apothekers en huisartsen. Altijd een statine bij hart- en. t Voorbeeld

Workshop voor apothekers en huisartsen. Altijd een statine bij hart- en. t Voorbeeld Workshop voor apothekers en huisartsen Altijd een statine bij hart- en vaatziekten en type-2-diabetes? t Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen en inleiding Presentatie ti

Nadere informatie

Bloeddruk en hart- en vaatziekten

Bloeddruk en hart- en vaatziekten Feiten en cijfers Uitgave van de Hartstichting November 2012 Bloeddruk en hart- en vaatziekten Een verhoogde bloeddruk, of hypertensie, gaat gepaard met een grotere kans op het krijgen van en sterfte aan

Nadere informatie

Streefwaarden en Behandeling van Hypertensie bij Chronische Nierschade (CNS)

Streefwaarden en Behandeling van Hypertensie bij Chronische Nierschade (CNS) Aris Prins, Openbaar Apotheker Apotheek Poeldijk Streefwaarden en Behandeling van Hypertensie bij Chronische Nierschade (CNS) Prataap Chandie Shaw Internist-nefroloog Haaglanden Medisch Centrum Leerdoelen

Nadere informatie

Workshop voor apothekers en huisartsen. (on)juiste behandeling met orale bloedsuikerverlagende middelen bij

Workshop voor apothekers en huisartsen. (on)juiste behandeling met orale bloedsuikerverlagende middelen bij Workshop voor apothekers en huisartsen (on)juiste behandeling met orale bloedsuikerverlagende middelen bij Diabetes Mellitus type 2 Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen l

Nadere informatie

24 september 2015. Van harte welkom!

24 september 2015. Van harte welkom! 24 september 2015 Van harte welkom! Programma 20.00: Welkom Wendy de Valk, verpleegkundig specialist cardiologie 20.10: Het vrouwenhart. Is er verschil tussen mannen en vrouwen? Mw. A. Lubbert-Verberkmoes,

Nadere informatie

HART EN VAATZIEKTEN PROTOCOL CELLO

HART EN VAATZIEKTEN PROTOCOL CELLO HART EN VAATZIEKTEN PROTOCOL CELLO Leiden Augustus 2011 Inleiding Dit protocol omvat diagnostiek, preventie en behandeling van hart- en vaatziekten (HVZ) en dient als hulpmiddel voor het opzetten en houden

Nadere informatie

HART EN VAATZIEKTEN PROTOCOL CELLO

HART EN VAATZIEKTEN PROTOCOL CELLO HART EN VAATZIEKTEN PROTOCOL CELLO Leiden Augustus 2011 Inleiding Dit protocol omvat diagnostiek, preventie en behandeling van hart- en vaatziekten (HVZ) en dient als hulpmiddel voor het opzetten en houden

Nadere informatie

Vermelden bij consultatie of verwijzing Actie internist na verwijzing C/V

Vermelden bij consultatie of verwijzing Actie internist na verwijzing C/V Indicatie Diagnostiek Aanwijzingen voor ander type diabetes dan type 2 (o.a. LADA en MODY) Glycemische instelling Moeilijk te reguleren diabetes mellitus type 2 Actie huisarts voor verwijzing Overweegt

Nadere informatie

Implementatie NHG-standaard chronische nierschade (CNS) Liedewei van Waes, kaderhuisarts HVZ, SGE Geert Smits, kaderhuisarts HVZ, Pozob

Implementatie NHG-standaard chronische nierschade (CNS) Liedewei van Waes, kaderhuisarts HVZ, SGE Geert Smits, kaderhuisarts HVZ, Pozob Implementatie NHG-standaard chronische nierschade (CNS) 2018 Liedewei van Waes, kaderhuisarts HVZ, SGE Geert Smits, kaderhuisarts HVZ, Pozob Conflict of interests GEEN Kernboodschappen NHG-richtlijn 2018:

Nadere informatie

Antwoord van dr. W. Verberk, Microlife, Widnau, Zwitserland.

Antwoord van dr. W. Verberk, Microlife, Widnau, Zwitserland. VRAAG Wat is de plaats van thuisbloeddrukmeting? Antwoord van dr. W. Verberk, Microlife, Widnau, Zwitserland. Inleiding Met het verschijnen van de richtlijnen voor thuisbloeddrukmeting uitgebracht door

Nadere informatie

Richtlijn Cardiovasculair Risicomanagement Herzien 14 juni 2015

Richtlijn Cardiovasculair Risicomanagement Herzien 14 juni 2015 A1 Spreekuur bezoeker met verhoogd risico van HVZ Bekend met HVZ, DM, RA - Rokers 50 jaar - RR 140 / 90 mm Hg Chronische nierschade (CNI) - Antihypertensiva- of statine gebruik - Totaal cholesterol 6.5

Nadere informatie

Tips en trics voor de nefrologie anno 2015. Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen

Tips en trics voor de nefrologie anno 2015. Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen Tips en trics voor de nefrologie anno 2015 Dr. I.C. van Riemsdijk Drs. M.Wabbijn Internist-nefrologen Disclosures Dr. I.C. van Riemsdijk None Drs. M. Wabbijn None Inleiding Algemeen: wat is nierfunctie

Nadere informatie

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010

Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis. 30 september 2010 Transmurale Afspraak Nierfunctiestoornis 30 september 2010 Onderwerpen 1. Definitie 2. Prevalentie 3. Richtlijnen 4. Diagnostiek 5. Preventie nierfunctieverlies 6. Behandeling metabole complicaties 7.

Nadere informatie

LET OP: Als er meer dan 500 mg/mmol eiwit is, dan wordt de uitslag een * en wordt het totaal eiwitverlies berekend!

LET OP: Als er meer dan 500 mg/mmol eiwit is, dan wordt de uitslag een * en wordt het totaal eiwitverlies berekend! Praktische leidraad voor huisarts en praktijkondersteuner m.b.t. interpretatie en behandeling van chronische nierschade (Gebaseerd op de NHG standaard Chronische Nierschade 2018 ) Er is sprake van chronische

Nadere informatie

Stadia chronische nierschade

Stadia chronische nierschade Factsheet Nieren en nierschade deel 3 Nierschade vraagt om continue alertheid en aandacht van de behandelaar Nierfunctie en eiwitverlies: voorspellers van complicaties Stadia chronische nierschade Nierschade

Nadere informatie

Cardio Vasculair Risico Management 29 januari 2014

Cardio Vasculair Risico Management 29 januari 2014 Cardio Vasculair Risico Management 29 januari 2014 Opening en welkom Adriaan Timmers, huisarts, bestuurder STERK Presentatie ketenzorgprogramma CVRM en transmurale afspraken Huug van Duijn, kaderarts Hart-

Nadere informatie

Chronische nierschade: hoe vaak, stadia en risico s

Chronische nierschade: hoe vaak, stadia en risico s Factsheet Nieren en nierschade deel 3 Nierschade vraagt om continue alertheid en aandacht van de behandelaar Nierfunctie en eiwitverlies: voorspellers van complicaties Chronische nierschade: hoe vaak,

Nadere informatie

Chronische nierschade A. van Tellingen. Smeerolie voor de poli 2015

Chronische nierschade A. van Tellingen. Smeerolie voor de poli 2015 Chronische nierschade A. van Tellingen Smeerolie voor de poli 2015 Wie dient verwezen te worden? 52-jarige vrouw met diabetische nefropathie: MDRD 62 ml/min/1.73m 2 en albuminurie 28 mg/l? 68-jarige man:

Nadere informatie

CVRM diploma Huisartsenzorg Noord-Kennemerland

CVRM diploma Huisartsenzorg Noord-Kennemerland CVRM diploma CVRM Scholing Pagina 1 Agenda Wat: 1 Hart en bloedsomloop; Hypertensie ja/nee?; Behandeling hypertensie (primair en secundair); Door: Goof Zonneveld 2 Bloeddrukmeting Sonja Touw 3 Workshop

Nadere informatie

Rob Foppen, huisarts Jutta Schroeder-Tanka, cardioloog SLAZ

Rob Foppen, huisarts Jutta Schroeder-Tanka, cardioloog SLAZ 1 Rob Foppen, huisarts Jutta Schroeder-Tanka, cardioloog SLAZ 2 ACS wat doe ik als huisarts? Wat doet de cardioloog? Wanneer komt de patient weer terug? Welke afspraken hebben wij gemaakt? 3 Dhr Pieterse

Nadere informatie

Samenvatting Hoofdstuk 2

Samenvatting Hoofdstuk 2 CHAPTER 10 Nederlandse Samenvatting Samenvatting De aandoening diabetes mellitus wordt gekenmerkt door een chronisch verhoogd glucosegehalte in het bloed, oftewel hyperglykemie. Karakteriserend voor patiënten

Nadere informatie

Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ 12-7-2011

Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ 12-7-2011 Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties Haffner, NEJM 998 microvasculaire afwijkingen nefropathie retinopathie neuropathie macrovasculaire afwijkingen coronaire hartziekten cerebrovasculaire

Nadere informatie