Inhoud. Voorwoord 13 ALGEMENE ASPECTEN DEEL II SECUNDAIRE HYPERTENSIE

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoud. Voorwoord 13 ALGEMENE ASPECTEN DEEL II SECUNDAIRE HYPERTENSIE"

Joannes van den Brink
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Inhoud Voorwoord 13 DEEL I ALGEMENE ASPECTEN Hoofdstuk 1 Ambachtelijke en geautomatiseerde methoden van bloeddrukmeting 17 Inleiding 17 1 Conventionele sfygmomanometrie 18 2 Ambulante niet-invasieve automatische 24-uurs bloeddrukregistratie ABPM) 20 3 Conclusie 22 Literatuur 22 Hoofdstuk 2 Verhoogde bloeddruk: een effectief te behandelen risicofactor 27 Verhoogde bloeddruk:risicofactor, geen ziekte 27 1 Bloeddruk en het risico op hart- en vaatziekte en sterfte 27 2 De definitie van verhoogde bloeddruk 28 3 Verhoogde bloeddruk in Nederland 28 4 Behandeling van verhoogde bloeddruk 30 5 Effectiviteit van bloeddrukverlaging:gegevens uit gerandomiseerde onderzoeken 31 6 Wie komt in aanmerking voor behandeling? 35 7 Welke bloeddrukverlagers hebben de voorkeur? 40 Literatuur 41 Hoofdstuk 3 Voeding en bloeddruk 45 Inleiding 45 1 Voedingsfactoren die de bloeddruk kunnen beõènvloeden 45 2 Obesitas 48 3 Bespreking 48 Literatuur 50 DEEL II SECUNDAIRE HYPERTENSIE Hoofdstuk 4 Sympathisch zenuwstelsel en bijniermerg 55 Inleiding 55 1 Anatomie en fysiologie van sympathisch zenuwstelsel en bijniermerg 55 2 Catecholaminen 56 3 Primaire essentieèle) hypertensie 60 4 Feochromocytoom 61 Literatuur 61

ziekte 27 1 Bloeddruk en het risico op hart- en vaatziekte en sterfte 27 2 De definitie van verhoogde bloeddruk 28 3 Verhoogde bloeddruk in Nederland 28 4 Behandeling van verhoogde bloeddruk 30 5

2 6 Inhoud Hoofdstuk 5 MineralocorticoõÈdhypertensie 75 Inleiding 75 1 MineralocorticoõÈden en glucocorticoõèden 75 2 Primair hyperaldosteronisme 78 3 Pseudo-hyperaldosteronisme 84 Literatuur 86 Hoofdstuk 6 Renovasculaire hypertensie en coarctatio aortae 87 1 Pathofysiologie van de hypertensie bij nierarteriestenose 87 2 Pathofysiologie van de nierinsufficieèntie bij nierarteriestenose 88 3 Prevalentie van nierarteriestenose 89 4 Natuurlijk beloop van nierarteriestenose 90 5 Kliniek van nierarteriestenose 90 6 Diagnostiek van nierarteriestenose 91 7 Behandeling van nierarteriestenose 93 8 Coarctatio aortae 97 Literatuur 98 DEEL III ESSENTIE È LE HYPERTENSIE Hoofdstuk 7 Hemodynamische en volumegebonden factoren 105 Inleiding Cardiale mechanismen Veneuze en volumegebonden factoren De rol van grote arterieèn Microcirculatie 108 Literatuur 109 Hoofdstuk 8 Neurohumorale invloeden 111 Inleiding 11 1 Catecholaminen 11 2 Het renine-angiotensine-aldosteronsysteem Endotheline Natriuretische factoren Overige neurohumorale invloeden EÂ eân neurohumoraal systeem 115 Literatuur 116 Hoofdstuk 9 Endotheeldisfunctie en hypertensie 119 Inleiding Endotheelfuncties Regulatie van de vaattonus door het endotheel Endotheelafhankelijke vaatverwijding en hypertensie Het endotheel als aangrijpingspunt voor cardiovasculaire farmacotherapie 128 Literatuur 131

Prevalentie van nierarteriestenose 89 4 Natuurlijk beloop van nierarteriestenose 90 5 Kliniek van nierarteriestenose 90 6 Diagnostiek van nierarteriestenose 91 7 Behandeling van nierarteriestenose 93

3 Hoofdstuk 10 Insulineresistentie 137 Inleiding EssentieÈle hypertensie en insulineresistentie De rol van hyperinsulinemie bij het ontstaan van hypertensie De rol van insulineresistentie bij het ontstaan van hypertensie Een `derde' factor als verklaring voor het verband tussen insulineresistentie en hypertensie Conclusie 140 Literatuur 141 Hoofdstuk 11 Genetische aspecten van hypertensie 145 Inleiding Genetisch onderzoek met betrekking tot hypertensie Monogene hypertensie EssentieÈle hypertensie Toekomstige ontwikkelingen Conclusie 151 Glossarium 152 Literatuur 153 Inhoud 7 DEEL IV ORGANISCHE GEVOLGENDE Hoofdstuk 12 Linkerventrikelhypertrofie Pathofysiologie Evaluatie van structuur en functie van de linker ventrikel Relatie tussen linkerventrikelhypertrofie en bloeddruk De invloed van linkerventrikelhypertrofie op de prognose Invloed van antihypertensieve behandeling Regressie van hypertrofie en prognose Praktische implicaties 170 Literatuur 170 Hoofdstuk 13 Meting van cardiovasculaire schade ten gevolge van hypertensie 173 Inleiding Het meten van de intima-media-dikte Het meten van de arterieèle stijfheid De relatie tussen IMT en arterieèle stijfheid 180 Literatuur 180 Hoofdstuk 14 InitieÈle en progressieve nierbeschadiging 185 Inleiding Het meten van de `nierfunctie' Morfologische afwijkingen De nierhemodynamiek bij essentieèle hypertensie Het beloop van de nierfunctie bij essentieèle hypertensie De nierfunctie als prognostische factor Conclusies 190 Literatuur 190

Genetische aspecten van hypertensie 145 Inleiding 145 1 Genetisch onderzoek met betrekking tot hypertensie 146 2 Monogene hypertensie 146 3 EssentieÈle hypertensie 148 4 Toekomstige ontwikkelingen

4 8 Inhoud DEEL V BEHANDELING Hoofdstuk 15 Niet-medicamenteuze behandeling 195 Inleiding Aanpassing van de voedingsgewoonten Andere aanpassingen van de levensstijl Leefregels in samenhang met antihypertensieve medicatie Conclusies 201 Literatuur 202 Hoofdstuk 16 Diuretica 205 Inleiding Bloeddrukverlagende mechanismen Bijwerkingen van diuretica Indicaties voor behandeling met diuretica Aanwijzingen voor een keuze, combinaties met andere antihypertensiva 214 Literatuur 215 Hoofdstuk 17 Alfablokkers 219 Inleiding Classificatie van alfa-adrenerge receptoren Alfa-adrenerge receptorantagonisten alfablokkers) als farmaca De positie van alfa-adrenerge receptorantagonisten bij de behandeling van essentieèle hypertensie Behandeling van benigne prostaathyperplasie BPH) 223 Literatuur 223 Hoofdstuk 18 BeÁtablokkers 225 Inleiding Werkingsmechanisme Farmacologie Bijwerkingen Contra-indicaties Doseringen en keuze 228 Literatuur 228 Hoofdstuk 19 Calciumantagonisten 229 Inleiding Werkingsmechanisme Nieuwere farmaca Bijwerkingen, contra-indicaties en interacties Veiligheid van calciumantagonisten bij langdurig gebruik Positie van calciumantagonisten bij de behandeling van hypertensie 232 Literatuur 233

Indicaties voor behandeling met diuretica 214 4 Aanwijzingen voor een keuze, combinaties met andere antihypertensiva 214 Literatuur 215 Hoofdstuk 17 Alfablokkers 219 Inleiding 219 1 Classificatie van

5 Inhoud 9 Hoofdstuk 20 ACE-remmers 235 Inleiding Werkingsmechanisme Farmacokinetiek Farmacodynamiek Toepassing Bijwerkingen Contra-indicaties Nieuwe ontwikkelingen Samenvatting en conclusies 241 Literatuur 242 Hoofdstuk 21 Angiotensine-II-receptorblokkers 243 Inleiding Angiotensine-II-receptoren AT1-receptorblokkers sartanen) Invloed van chronische AT1-receptor-blokkade op bloeddrukgevoelige eindorganen Conclusies 246 Literatuur 247 Hoofdstuk 22 NSAID's: interacties met antihypertensiva 249 Inleiding Prostaglandinen en het hart-vaatstelsel Effecten van NSAID's op de bloeddruk Zijn er subgroepen van patieènten met een verhoogd risico? Interacties tussen NSAID's en antihypertensiva Conclusies 253 Literatuur 253 Hoofdstuk 23 Compliantie met voorgeschreven antihypertensieve medicatieregimes 255 Inleiding Wat is de invloed van variabele compliantie op bloeddruk? De rol van slechte compliantie bij therapieresistente patieènten Hoeveel compliantie is genoeg? Hoe groot is de variabiliteit in compliantie met antihypertensieve medicatie? Het effect van meting van compliantie op compliantie Welk effect heeft doseringsfrequentie op compliantie? Informatie aan patieènten en artsen):wat te doen bij het missen van een dosis? Therapeutische aspecten van suboptimaal doseren Epidemiologische aspecten Kan compliantie worden verbeterd? Kan persistentie worden verbeterd? Conclusies 267 Definitie van compliantie en gerelateerde termen 267 Electronic medication event monitoring:het compileren van doseringsgeschiedenissen van ambulante patieènten 269 Literatuur 272

244 3 Invloed van chronische AT1-receptor-blokkade op bloeddrukgevoelige eindorganen 246 4 Conclusies 246 Literatuur 247 Hoofdstuk 22 NSAID's: interacties met antihypertensiva 249 Inleiding 249 1

6 10 Inhoud Hoofdstuk 24 Farmacogenetica Farmacogenetica Discussie 283 Literatuur 285 DEEL VI BIJZONDERE CATEGORIEEÈN Hoofdstuk 25 Hypertensie in de zwangerschap Algemene aspecten Hemodynamische veranderingen tijdens de normale zwangerschap Pathofysiologie van hypertensieve complicaties tijdens de zwangerschap Kliniek Zwangerschap bij verminderde cardiovasculaire reserves Samenvatting en conclusies 305 Literatuur 306 Hoofdstuk 26 Hypertensie bij kinderen 311 Inleiding Ontwikkeling van de bloeddruk op de kinderleeftijd en referentiewaarden 31 2 Methoden van bloeddrukmeting Definitie van hypertensie VoÂoÂrkomen en oorzaken van hypertensie Diagnostische evaluatie Behandeling 316 Literatuur 318 Hoofdstuk 27 Hypertensie bij ouderen 319 Inleiding Epidemiologische aspecten Pathofysiologie Het cardiovasculaire risico van de diverse bloeddrukcomponenten De invloed van bloeddrukverlagende medicatie op de vooruitzichten van hypertensieve ouderen Samenvatting 326 Literatuur 327 Hoofdstuk 28 Hypertensie bij negroõède populaties 331 Inleiding Hypertensie bij negroõède patieènten:factoren en achtergronden Therapie van hypertensie bij negroiède personen 332 Literatuur 334 Hoofdstuk 29 Hypertensieve crisis 335 Inleiding Epidemiologie Pathofysiologie Klinische presentatie en diagnostiek Behandeling Prognose 343 Literatuur 343

cardiovasculaire reserves 301 6 Samenvatting en conclusies 305 Literatuur 306 Hoofdstuk 26 Hypertensie bij kinderen 311 Inleiding 311 1 Ontwikkeling van de bloeddruk op de kinderleeftijd en

7 Inhoud 11 Hoofdstuk 30 Preoperatieve hypertensie 345 Inleiding Het risico van preoperatieve hypertensie Conclusies 349 Literatuur 349 Register 351 Medewerkers 359

Vergelijkbare documenten

Inhoud Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3

Inhoud Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 INHOUD I Inhoud Hoofdstuk 1 Klinische aspecten van hypertensie 1 1. Voorkomen en definitie 1 2. Over risico en risicoreductie 3 3. Klinische manifestaties 9 4. De bloeddrukmeting 10 A. De bloeddrukmeting