ECT bij ouderen voor- en nadelen. Yamina Madani

Transcriptie

1 ECT bij ouderen voor- en nadelen Yamina Madani

2 inhoudstabel Indicatie ECT bij ouderen Concept frailty Enkele stellingen besluit

3 Indicatie Ect bij ouderen Psychotische depressies Melancholie Katatonie Bipolaire stoornis Psychiatrisch ziektebeeld binnen neurodegeneratieve aandoeningen ziekte van Parkinson, Lewy body dementie, AD

4 ECT in PZ Duffel Leeftijd: jaar Gemiddelde leeftijd: 61,92 jaar 60 + : gemiddelde leeftijd: 72 jaar 34,88 % tussen jaar

5 Ouderenpsychiatrie PZ Duffel Verwijzingen ECT intolerantie voor bijwerkingen psychofarmaca therapieresistentie, onvoldoende doeltreffendheid psychofarmaca somatische CI ( bv glaucoom, BPH) medicatie uitgesproken frailty waarbij tijd een rol speelt Eerste keuze (geen uitstel) bij - Weigering vocht/voedsel - Blijvende suicidaliteit - Katatonie - Psychotische depressie

6

7 Nadelen Medicatie bij ouderen SSRI : hyponatriemie ( BD val, E aanval), tremor, GI last, verergering van paniek bij start; zweten TCA Ach bijwerkingen : obstipatie, globus, verwardheid, droge mond, glaucoom Cardiale bijwerkingen: orthostatische hypotensie; verhogen HF en geleidingsstoornissen Bijwerkingen kunnen reeds optreden bij subtherapeutische doseringen!!

8 Stelling 1: hoe ouder, hoe meer kans op respons met ECT behandeling Older age is associated with rapid remission of depression after electroconvulsive therapy: a latent class growth analysis. Rhebergen D, Huisman A, Bouckaert F, Kho K, Kok R, Sienaert P, Spaans HP, Stek M. Am J Geriatr Psychiatry Mar;23(3): doi: /j.jagp Epub 2014 May 14. Drie categorieën snelle remissie: 80 % remissie moderate remissie geen remissie Besluit : Our results strongly confirm the favorable outcome of ECT among elderly depressed inpatients

9 Stelling 2: ECT werkt sneller dan medicatie Speed of remission in elderly patients with depression: electroconvulsive therapy vs medication Harm-Pieter Spaans, Pascal Sienaert, Filip Bouckaert, Julia F. van den Berg, Esme é Verwijk, King H. Kho, Max L. Stek and Rob M. Kok BJP 2015, 206: Besluit: Electroconvulsive therapy had a substantially higher speed of remission compared with antidepressants, although the patients in the ECT group had been depressed for significantly longer and had a higher degree of treatment resistance. Electroconvulsive therapy deserves a more prominent position in the treatment of elderly patients with severe unipolar depression.

10 Stelling 3: ECT bij ouderen geeft meer geheugenproblemen Short- and long-term neurocognitive functioning after electroconvulsive therapy in depressed elderly: a prospective naturalistic study Esmée Verwijk, Hannie C. Comijs, Rob M. Kok, Harm-Pieter Spaans, Caroline E.M. Tielkes, Erik J.A. Scherder and Max L. Stek International Psychogeriatrics (2014), 26:2, Conclusions: In our severely depressed elderly patients, neurocognitive performance improved or did not change after ECT. Patients with poor cognitive function were not able to participate in neuropsychological assessment before ECT started. Consequently these results may not apply to patients with more severe cognitive impairment prior to the start of ECT.

11 Stelling 3: ECT bij ouderen geeft meer geheugenproblemen Objective cognitive performance associated with electroconvulsive therapy for depression: a systematic review and meta-analysis. Biol Psychiatry Sep 15;68(6): Conclusion: Semkovska M1, McLoughlin DM. Cognitive abnormalities associated with ECT are mainly limited to the first 3 days posttreatment. Pretreatment functioning levels are subsequently recovered. After 15 days, processing speed, working memory, anterograde memory, and some aspects of executive function improve beyond baseline levels.

12 Stelling 3: ECT bij ouderen geeft meer geheugenproblemen Curr Psychiatry Rep Apr;18(4):40.. Electroconvulsive Therapy in the Elderly: New Findings in Geriatric Depression.Geduldig, Kellner CH. Besluit rond cognitie - Verminderde cognitieve mogelijkheden geen exclusiecriteria - Transiente verslechtering, waarna verbetering cognitie - Slechtere cognitieve mogelijkheden baseline, wel RF voor verlengde desorientatie of voorbijgaand delier

13 ECT & cognitie bij ouderen Oudere leeftijd op zich geeft geen verhoging van risico op cognitieve problemen post ECT, wel geeft leeftijd op zich toename van risico op dementie, cerebrovasculair lijden ea hetgeen wel een verhoogd risico geeft op geheugenproblemen.

14 Casus HB 73 j man, opname Psychogeriatrie sinds oktober 2015 Blanco psyc vg Sinds +/- augustus 2015 diagnose m Parkinson ( + Dat scan) Weigerachtig naar psychiatrie, maar dixit zoon bij opname: als we niets doen gaat hij dood Klassiek psychotisch depressief beeld bij man met hoge frailty index: anorexie, sarcopenie, verhoogd valrisico, slikproblemen. Normale cognitieve mogelijkheden. Zeer paranoïd ( zoon IC) Toename psychotische symptomen + verwardheid onder prolopa/ DA agonist

15 Vervolg casus Gezien PD die niet behandeld kon worden met prolopa of DA agonisten beperkte therapeutische mogelijkheden. (leponex, seroquel) Gezien recidiverend vallen, uitgesproken anorexie ( 50 kg) en psychomotore vertraging en verbale agressie/verzet vanuit paranoia: BT ECT Reeds na 2 sessies duidelijke verbetering te merken. Na 6 sessies ECT gestopt enerzijds omwille van verbetering, anderzijds subduraal hematoom op CT hersenen Gisteren ontslag na 7 weken opname. Nortrilen + leponex.mmse: 29/30

16 Besluit ECT is veilig bij ouderen, ook bij zeer oude patiënten met hoge frailty index en multiple comorbiditeiten (Hoge) leeftijd is positieve predictor voor outcome ECT Ect werkt sneller dan medicatie Levensreddend en niet enkel omwille van suïcidaliteit/ katatonie. Cognitieve problemen meestal van voorbijgaande aard. (idem dito TCA, BDZ) Nadeel: vaak nood aan onderhoudsbehandeling.

17 Tot slot een pleidooi om de klassiekers en de fundamenten van ons dagelijks handelen niet te vergeten : Goedendag, zei de kleine prins Goedendag, zei de koopman. Hij verkocht uitstekende dorstlessende pillen. Men slikt eens in de week een dorstlessende pil en voelt niet meer de behoefte om te drinken. Waarom verkoop je die, vroeg de kleine prins. Het is een grote tijdsbesparing hebben de geleerden uitgerekend. Je bespaart er 53 minuten per week mee. En wat doe je dan met die 53 minuten, vroeg de prins Je doet ermee wat je wilt Als ik 53 minuten over had, dacht de kleine prins bij zichzelf, Dan zou ik heel rustig naar de bron Wandelen.