PensioenLab. Team Keuzevrijheid

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "PensioenLab. Team Keuzevrijheid"

Joanna Kok
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 PensioenLab Team Keuzevrijheid

2 Het vraagstuk Wat vinden jullie ervan om meer keuzevrijheid voor deelnemers mogelijk te maken? 2

3 Het proces 3

4 Het begrip Keuzevrijheid: de mogelijkheid voor deelnemers om individueel invloed uit te oefenen op hun pensioenopbouw Bijvoorbeeld; invloed op beleggingsbeleid, keuze voor pensioenfonds, vorm van uitbetaling, risicoprofiel, etc. 4

pensioenopbouw Bijvoorbeeld; invloed op beleggingsbeleid,

5 Wij bespreken 1)Mogelijkheden voor keuzevrijheid 2)Een betere keuzearchitectuur voor DC 3)Een oplossing voor ZZP ers in de 2 e pijler 5

6 Mogelijkheden tot keuzevrijheid 6

7 Wie moet de keuze krijgen? Staatspensioen WN kiest pensioenfonds Verplichtstelling fondsniveau Verplichte regeling voor WG en WN Nationaal pensioenfonds Pensioenplicht WG kiest pensioenfonds Pensioen is een vrije keuze Meer vrije keuze voor deelnemers 7

fondsniveau Verplichte regeling voor WG en WN Nationaal

8 Optie 1: Deelnemer kiest zelf fonds + - Concurrentieprikkels - Keuzevrijheid - - Marketingkosten - Transitieprobleem - Solidariteit kalft af - Risicoselectie - Pension fund run 8

9 Optie 2: Keuzevrijheid in regeling + - Keuzevrijheid - Risicoprofiel passend bij deelnemer - Solidariteit kalft af - Administratiekosten - Transitieprobleem naar individuele accounts - Geen concurrentieprikkels - 9

kalft af - Administratiekosten - Transitieprobleem

10 Optie 3: Behoud huidige stelsel + - Geen transitieprobleem - Huidige solidariteit blijft behouden - Lage uitvoeringskosten - - Beperkte keuzevrijheid - Geen concurrentieprikkels

11 Niet unaniem Geen voorkeur voor een bepaald stelsel Drie systemen besproken 1) Werknemer kiest pensioenfonds 2) Binnen regeling keuze voor risiconiveau 3) Behoud huidige stelsel 11

12 Waar we het over eens waren Drie pijlersysteem werkt goed Eerste pijler: volksverzekering tegen armoede Tweede pijler: pensioen via werkgever Derde pijler: individueel pensioen Afwegingen: Samen vs. eigen keuze Collectief vs. individueel Concurrentieprikkels vs. marketingkosten Transitieproblemen van huidige stelsel 12

pijler: individueel pensioen Afwegingen: Samen vs. eigen keuze Collectief vs.

13 Onze keuzes Verplicht sparen voor pensioen Werknemers verplicht aangesloten bij instelling in tweede pijler Collectieve pot ivm nabestaandenpensioen, pensioen bij arbeidsongeschiktheid, et cetera 13

14 Keuzearchitectuur in DC 14

15 Welke keuzes moet de deelnemer krijgen? Twee soorten pensioenregelingen: DB en hybride regelingen Individuele DC-regelingen Keuzevrijheid en solidariteit staan op gespannen voet 15

16 Risico voor werkgever Soorten pensioenregelingen Puur DB Eindloon DB Middelloon DB Conditionele indexatie Defined ambition CDC Individueel DC Risico voor deelnemer 16

17 DC internationaal in opkomst Nederland VK Zwitserland USA 1% 8% 49% 48% % 92% 51% 52% 7% 39% % 60% 43% 57% 93% 61% Defined Benefit Defined Contribution Towers Watson (2012): Global Pension Assets Study

40% 60% 43% 57% 93% 61% Defined Benefit Defined

18 Een alternatieve benadering Deelnemers in DC-regelingen hebben momenteel keuze in opbouw Maar: focus moet op uitkomst, niet op opbouw 18

19 Waarom werken huidige keuzes niet? Pensioenbewustzijn is laag Keuzes voor lange termijn kunnen niet worden gemaakt Hyperbolic discounting Simpele financiële concepten (inflatie, rente-op-rente) zijn te ingewikkeld Financiële geletterdheid, geld illusie 19

niet worden gemaakt Hyperbolic discounting Simpele financiële

20 Het pensioenkeuzemenu Stel dat u morgen met pensioen gaat, hoe hoog wilt u dat uw netto pensioen is?. Stel dat u morgen met pensioen gaat, hoe hoog wilt u dat uw netto pensioen minimaal is?. Op welke leeftijd wilt u met pensioen gaan?.. ( Hoeveel wilt en kunt u maandelijks bijsparen? ). 20

21 Risicograadmeter Te hoog risico Hoog risico Uit de vier variabelen volgt een beleggingsplan (TDF) met een bijbehorend risiconiveau Laag risico 21

22 Beslissingsvolgorde Invullen vier variabelen Risicograadmeter Gewenst risicoprofiel Tot volgend jaar! Ongewenst risicoprofiel Bijstellen vier variabelen 22

23 Heeft aantal consequenties Garantieproduct nodig voor minimumpensioen Vereist ontwerp van goede default Nieuwe manier van denken door uitvoerders Annuïteit centraal Vermogensbeheer geen doel, maar middel 23

24 Zelfstandigen Zonder Personeel (en zonder pensioen?) 24

25 Volgens de SER: Definitie van een ZZP'er 'Een ondernemer die geen personeel in dienst heeft, waarbij voor de vaststelling of er sprake is van een ondernemer de door de Belastingdienst in het kader van de inkomstenbelasting diverse criteria gelden' 25

26 De ZZP ers in kaart Bron: 26

27 De ZZP ers in kaart Veel diversiteit binnen deze groep Ook veel jongeren zijn ZZP'ers Een aanzienlijk deel van de beroepsbevolking is voor aanvullend pensioen aangewezen op de derde pijler Geen praktische mogelijkheid op collectieve pensioenvoorzieningen 27

28 Mogelijkheden pensioenopbouw Vrijwillige voortzetting oude pensioenregeling mits pensioenfonds toestaat Bepaalde groepen ZZP ers geldt wel verplichte aansluiting (schilders, artsen, etc) Fiscaal gefaciliteerd pensioensparen (fiscale oudedagsreserve, lijfrente etc) Pensioenbeheer in eigen B.V of externe verzekeraar 28

29 Echter ook drempels Vermogen is minder veilig in de derde pijler Fiscale voordelen zijn wel minder dan in 2e pijler Geen waardeoverdracht van tweede naar derde pijler Hoge kosten van producten in derde pijler Zonder werk eerst eigen vermogen opeten 29

30 Maar hoe is de praktijk? Ondanks scala van mogelijkheden blijkt pensioenopbouw erg mager te zijn Slechts helft doet aan pensioenopbouw Mogelijke redenen bij ZZP'ers zelf: financiële ongeletterdheid, lage bewustzijn, wisselende inkomsten, spaardiscipline etc. Zelfstandige Zonder Pensioen Kortom: MAATSCHAPPELIJK PROBLEEM! 30

31 Ons ZZP advies Verschaf toegang tot tweede pijler Voordelen: vermogen veiliger, uitvoeringskosten lager Vorm: beroepspensioenfonds (DC) en/of toegang tot PPI Geen collectieve regelingen (!) Afdracht kan dan verplicht worden gesteld Wetsaanpassing nodig (politieke momentum is daar) 31

32 Ons ZZP advies Hierbij wel een opt-out optie waarbij moeite moet worden gedaan om eruit te stappen Dwingt deelnemer bewust na te denken voordat hij/zij volledige keuzevrijheid accepteert Kortom: automatisch meedoen met een opt-out optie voor Zelfstandigen MET pensioen! 32

Vergelijkbare documenten

Zelfstandigen zonder pensioen(fonds)

Zelfstandigen zonder pensioen(fonds) Fieke van der Lecq, APG-leerstoel, EUR/ESE Alwin Oerlemans, APG PensioenNetwerkGroep Amsterdam, 16 september 2014 PROGRAMMA Terugblik op dit (politieke) dossier Wat