Voordracht aan Provinciale Staten - spoedbesluit vaststelling gewijzigde concept overeenkomsten HOV-NET Zuid-Holland Noord

Transcriptie

1 Voordracht aan Provinciale Staten van Gedeputeerde Staten Onderwerp Vaststelling van het HOV-NET Zuid-Holland Noord en het Uitvoeringsbesluit voor de treincorridors Leiden Centraal-Utrecht Centraal en Alphen aan den Rijn- Gouad en de HOV-buscorridor Leiden Centraal-Katwijk- Noordwijk 1 Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Zuid-Holland, Gelet op: Artikel 105, lid 1 en 143 lid 2 van de Provinciewet, art van de Regeling projecten Zuid- Holland, art 4 onder a Algemene Subsidieverordening Zuid-Holland; Besluiten: 1. In te stemmen met het HOV-NET Zuid-Holland Noord dat bestaat uit de volgende 8 corridors, waarvan de eerste 3 worden aangelegd met de financiële middelen van de voormalige RijnGouwelijn Oost en West: a. Leiden Centraal Utrecht Centraal (trein) b. Alphen aan den Rijn Gouda (trein) c. Leiden Centraal Katwijk Noordwijk (HOV-bus) d. Noordwijk Voorhout Sassenheim Schiphol (HOV-bus) e. Alphen aan den Rijn Leimuiden Schiphol (HOV-bus) f. Leiden Lammenschans Zoetermeer (HOV-bus) g. Leiden Centraal Leiderdorp (HOV-bus) h. Leiden Centraal Leiden Lammenschans (HOV-bus) 2. In te stemmen met het aangaan van de volgende beëindigingsovereenkomsten RijnGouwelijn: a. Beëindigingsovereenkomst Bestuursovereenkomst RijnGouwelijn Oost (en aanvullende overeenkomsten) met Alphen aan den Rijn, Boskoop, Gouda, Leiden, Oegstgeest, Rijnwoude, Waddinxveen en Zoeterwoude; b. Beëindigingsovereenkomst Bestuursovereenkomst RijnGouwelijn West (en aanvullende overeenkomst) met Holland Rijnland, Katwijk en Oegstgeest 3. In te stemmen met het aangaan van de volgende overeenkomsten HOV-NET Zuid-Holland Noord: a. Overeenkomst HOV-NET Zuid Holland Noord met Alphen aan den Rijn b. Overeenkomst HOV-NET Zuid Holland Noord met Boskoop c. Overeenkomst HOV-NET Zuid Holland Noord met Gouda met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 1 van 15

2 d. Overeenkomst HOV-NET Zuid Holland Noord met Holland Rijnland e. Overeenkomst HOV-NET Zuid Holland Noord met Katwijk f. Overeenkomst HOV-NET Zuid Holland Noord met Leiden g. Overeenkomst HOV-NET Zuid Holland Noord met Oegstgeest h. Overeenkomst HOV-NET Zuid Holland Noord met Rijnwoude i. Overeenkomst HOV-NET Zuid Holland Noord met Waddinxveen j. Overeenkomst HOV-NET Zuid Holland Noord met Zoeterwoude k. Overeenkomst met Alphen aan den Rijn en Rijnwoude verlenging Aanvullende overeenkomst Bestuursovereenkomst RijnGouwelijn Oost 4. In te stemmen met de aanvang van de realisatiefase (uitvoeringsbesluit) van de volgende corridors van het HOV-NET Zuid-Holland Noord: a. Aanpassingen van de infrastructuur ten behoeve van de (NS-)Treinverbinding 4 keer per uur Leiden-Utrecht, twee intercity s en twee stoptreinen per uur en de aanleg van stations Hazerswoude-Koudekerk en Zoeterwoude Meerburg b. Aanpassingen van de infrastructuur ten behoeve van de provinciale treinverbinding Gouda-Alphen aan den Rijn, 4 keer per uur en de aanleg van de stations Boskoop Snijdelwijk en Waddinxveen Zuid, ( conform de R-net eisen c. HOV-buscorridor Leiden-Katwijk-Noordwijk conform de ( R-net eisen 5. In te stemmen met het beschikbaar stellen uit de programmareserve van Programma 2 van -maatregelen de begroting van een bedrag van voor korte termijn oplossingen voor de corridor Leiden-Centraal - Leiden Lammenschans en van behoeve van investeringen in ketenmobiliteit in Gouda. 6. In te stemmen met het beschikbaar stellen van gelden voor incidentele subsidies aan (waarvan de eerste 3 voortvloeien uit eerder gesloten overeenkomsten): a. Katwijk, voor de verschoven en verdiepte ligging N206 Duinvallei 2010) b. Leiden, voor de ontsluiting BioSciencePark ( -1-) jspeil c. Leiden, voor de Ringweg Oost 1-1-) d. Zoeterwoude,voor de ontsluiting van het W4-project 1-1-) e. Gouda, voor het bevorderen van ketenmobiliteit ( -1-) f. Leiden, voor no regret maatregelen HOV-buscorridor Leiden Centraal-Leiden Lammenschans ( -1-) 7. In te stemmen met de beëindiging van de aanbesteding van de vervoerconcessie RijnGouwelijn. 8. Kennis te nemen van het op 18 december door Gedeputeerde Staten vastgestelde Implementatieplan R-net met als bijlage de brochure 'R-net komt er aan'. Den Haag, 18 december met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 2 van 15

3 Provinciale Staten van Zuid-Holland, griffier, voorzitter, Bijlagen: - Beëindigingsovereenkomst Bestuursovereenkomst RijnGouwelijn Oost met Alphen aan den Rijn, Boskoop, Gouda, Leiden, Oegstgeest, Rijnwoude, Waddinxveen en Zoeterwoude - Beëindigingsovereenkomst Bestuursovereenkomst RijnGouwelijn West met Holland Rijnland, Katwijk en Oegstgeest - Overeenkomsten HOV-NET Zuid Holland Noord met Alphen aan den Rijn, Boskoop, Gouda, Holland Rijnland, Katwijk, Leiden, Oegstgeest (wordt nagezonden), Rijnwoude, Waddinxveen, Zoeterwoude, Alphen aan den Rijn en Rijnwoude - Scopebeschrijving HOV-NET Zuid-Holland Noord, november - Risicoanalyse overwegveiligheid ProRail, versie 5, d.d. 6 november - Implementatieplan R-net, december - Brochure 'R-net komt er aan'. - Bestuursovereenkomst hoogwaardig OV Randstad met bijlagen, ondertekend sept/okt - Brief aan de Minister van Infrastructuur en Milieu d.d. 18 december Toelichting Rol van Provinciale Staten tot nu toe In april 2011 hebben de coalitiedragende partijen in het Hoofdlijnenakkoord gekozen voor de aanleg van zowel de RijnGouwelijn als de RijnlandRoute. Vanwege de financiële risico s en alle wensen voor een goede en veilige inpassing vermeldt het Hoofdlijnenakkoord dat een algemene heroverweging binnen en tussen de beide projecten noodzakelijk is. In de periode vanaf mei 2011 zijn door de provincie verschillende alternatieven voor de RijnGouwelijn ontwikkeld die in de stuurgroep en bilateraal met de betrokken partijen zijn besproken. Dit heeft geleid tot een besluit van Gedeputeerde Staten op 15 mei dat op 27 juni met Provinciale Staten is besproken over het realiseren van het HOV-NET Zuid-Holland Noord. Op 27 juni hebben Provinciale Staten besloten aan Gedeputeerde Staten te verzoeken het HOV-NET Zuid-Holland Noord verder uit te werken en de gesprekken met de betrokken gemeenten en Holland Rijnland voort te zetten over de beëindiging van de Bestuursovereenkomsten RijnGouwelijn en over nieuwe overeenkomsten over het HOV-NET Zuid-Holland Noord. Ten behoeve van de nadere uitwerking is een MKBA opgesteld die door Gedeputeerde Staten is vastgesteld en die op 6 september aan Provinciale Staten is aangeboden tezamen met een brief aan de Minister van Infrastructuur en Milieu die de afspraken bevestigt die gedeputeerde De Bondt op 3 september met de minister heeft gemaakt. Op 17 oktober heeft de commissie Verkeer en Milieu over het HOV-NET Zuid-Holland Noord vragen kunnen stellen die in de bijgaande brief worden beantwoord en die op 9 januari 2013 in de commissie kunnen worden besproken. In concept besluit 6 wordt voorgesteld om gelden beschikbaar te stellen voor incidentele subsidies aan Gouda, Katwijk, Leiden en Zoeterwoude. De besluiten over de subsidie aan Katwijk voor de N206 Duinvallei, aan Leiden voor de ontsluiting van het BiosciencePark en de Ringweg Oost en aan Zoeterwoude voor de ontsluiting van het W4-project, zijn gebaseerd op eerder gemaakte contractuele afspraken waar Provinciale Staten destijds mee heeft ingestemd. met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 3 van 15

4 Uitwerkingen alternatieven De gesprekken met de gemeenten en Holland Rijnland hebben er toe geleid dat de stuurgroep eind 2011 tot de conclusie is gekomen dat het verbeteren van het openbaar vervoer in het gebied van de concessie Zuid-Holland Noord het beste kan worden gerealiseerd door de versterking van het gehele netwerk. Dit kan worden gerealiseerd door middel van een achttal HOV-buscorridors / treinverbindingen langs de oost-west-as met uitlopers naar de Noordvleugel en het zuidelijke deel van de Zuidvleugel van de Randstad, die samen het HOV-NET Zuid-Holland Noord vormen. Defintief akkoord met het Rijk over het HOV-NET Zuid-Holland Noord Vanaf het moment dat de contouren van het HOV-NET Zuid-Holland Noord duidelijk werden in het voorjaar, heeft bestuurlijk overleg plaatsgevonden met het Rijk, de betrokken gemeenten en Holland Rijnland. Gedeputeerde De Bondt heeft op 15 mei en 3 september met de Minister van Infrastructuur en Milieu (onder andere) over het HOV-NET Zuid-Holland Noord gesproken. In het laatste bestuurlijke overleg heeft de minister twee voorwaarden gesteld voordat zij akkoord kon gaan met het HOV-NET als alternatieve uitvoeringsvariant van de RijnGouwelijn en het besteden van de Rijksbijdrage van het HOV-NET. De eerste voorwaarde was dat er afspraken moeten worden gemaakt met NS over de exploitatie van de (extra) stoptrein en de bediening van de nieuwe stations Hazerswoude- Koudekerk en Zoeterwoude Meerburg. De tweede voorwaarde was dat er overeenstemming is met de Inspectie Leefomgeving en Transport en met Ministerie van Infrastructuur en Milieu over de maatregelen in het kader van de overwegveiligheid en de bekostiging daarvan. Beide onderwerpen zijn verder uitgewerkt en ambtelijk met het ministerie IenM besproken. De conclusies, dat aan beide voorwaarden is voldaan, zijn schriftelijk bevestigd in de brief van 18 december van Gedeputeerde Staten aan de Minister. Dat betekent dat de Minister binnenkort het MIRT-Voorkeursbesluit dat destijds is genomen op basis van het lightrail-concept zal herbevestigen; nu voor het HOV-NET Zuid-Holland Noord en dat de overeenkomst over de bedieningsgarantie met NS voorwaarde is voor het MIRT-projectbesluit/subsidie die naar alle waarschijnlijkheid medio 2013 zal worden aangevraagd.! " NS In de brief van 20 augustus met kenmerk NS/EvR/12/17, heeft NS zich bereid getoond om een overeenkomst te sluiten over de bedieningsgarantie van de genoemde sprinterverbinding Leiden-Utrecht en daarover in overleg te willen treden. Inmiddels heeft het eerste gesprek met NS plaatsgevonden waarin met NS is afgesproken om toe te werken naar een overeenkomst die niet alleen de financiering vastlegt maar ook de bedieningsgarantie. Voor die bedieningsgarantie is het nodig dat NS en ProRail de logistieke randvoorwaarden onderzoeken die aan de bediening ten grondslag liggen. Het zal daarom nog enige tijd duren, naar schatting een half jaar, voordat deze overeenkomst met NS kan worden aangegaan. Deze onderzoeken en de gesprekken over de financiële randvoorwaarden kunnen leiden tot een bijstelling van het aanbod van NS van mln.. Dat is de door NS voorgestelde vergoeding voor de bediening van Leiden-Utrecht met een sprinter inclusief de bediening van de twee nieuwe stations Hazerswoude-Koudekerk en Zoeterwoude Meerburg. Deze vergoeding komt bovenop de huidige bijdrage van de provincie voor de spitsritten Alphen aan den Rijn-Leiden (kosten ca. richting van het Rijk hebben Gedeputeerde Staten zich uitgesproken bereid te zijn om dit risico te dragen, waarmee is voldaan aan de eerstgenoemde voorwaarde van de Minister. In de gesprekken en de voorbereiding daarvan is het Ministerie van IenM betrokken, zodat wordt gewaarborgd dat de met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 4 van 15

5 vergoeding die NS vraagt voor de stoptrein en de bediening van de stations, marktconform is. Deze afspraken worden met NS gemaakt voor de looptijd van de komende Hoofdrailnetconcessie die van 1 januari 2015 tot 1 januari 2025 zal lopen. Overwegveiligheid In oktober heeft ProRail de risicoanalyse spoorwegveiligheid (zie bijlage) afgerond, waarin zij een maatregelenpakket voorstellen om de onveiligheid, die zal stijgen vanwege de frequentieverhoging, op een gelijk peil te houden. ProRail adviseert de volgende overwegen ongelijkvloers te maken: Kanaalweg in Leiden, Burgemeester Smeetsweg in Zoeterwoude en de Leidse Schouw in Alphen aan den Rijn. De kosten van het ongelijkvloers maken van de Kanaalweg zijn gedekt buiten de scope van dit project. De kosten van de andere twee ongelijkvloerse spoorovergangen en een aantal fiets- en voetgangerstunneltjes zijn opgenomen in de kosten van het HOV-NET Zuid-Holland Noord en bedragen exclusief onzekerheidsmarge 61 mln. en inclusief onzekerheidsmarge en daardoor proportioneel in relatie tot de voorgenomen investeringen in het spoortracé Leiden-Utrecht. Het advies van ProRail is informeel door de Inspectie Leefomgeving en Transport bevestigd en de verwachting is dat op korte termijn ILT dit ook formeel zal bevestigen. Hiermee is voldaan aan de tweede voorwaarde die de minister op 3 september heeft gesteld. Overleg met de betrokken partijen Vanaf het voorjaar zijn ook gesprekken gevoerd met de betrokken gemeenten en Holland Rijnland over de beëindiging van de Bestuursovereenkomsten RijnGouwelijn Oost en RijnGouwelijn West en de vervanging door nieuwe overeenkomsten. Op 11 mei hebben Gedeputeerde Staten elk van de betrokken partijen een voorstel (waarvan Provinciale Staten een afschrift hebben ontvangen) doen toekomen over de randvoorwaarden waarvan het de verwachting was dat die het mogelijk zouden maken dat deze partijen met het beëindigen van de Bestuursovereenkomsten zouden instemmen. De meeste colleges, meestal na consultatie van hun Raad dan wel Algemeen Bestuur, hebben destijds hun standpunt bepaald en aan Gedeputeerde Staten laten weten dat zij de gekozen oplossingsrichting steunen. Na de definitieve instemming door de minister met het HOV-NET en de Rijksbijdrage begin september, zijn de gesprekken met de gemeenten en Holland Rijnland voortgezet, die hebben geleid tot de bijgevoegde concept overeenkomsten. Na de vaststelling van deze concept overeenkomsten door Gedeputeerde Staten op 18 december, zijn deze aan de betrokken colleges verzonden met het verzoek deze in hun college en, indien gewenst, door hun Raad dan wel Algemeen Bestuur vast te stellen. De planning is dat de raadsbehandelingen bij de gemeenten in januari/ eerste week februari 2013 zal plaatsvinden. De eerste reguliere vergadering van het Algemeen Bestuur van Holland Rijnland in 2013 staat gepland op 27 maart Alleen van het college van Oegstgeest was bij de vaststelling van deze Statenvoordracht op 18 december nog geen formele definitieve reactie op de concept overeenkomsten ontvangen omdat het college demissionair is. Daarnaast werkt de bijdrage van de Universiteit via Leiden ad de samenwerkingsovereenkomst Knoop Leiden West door in de overeenkomsten met de gemeenten Leiden en Oegstgeest. Gesprekken hierover lopen nog en zullen hoogstwaarschijnlijk leiden tot een aanvullende overeenkomst of een intentieverklaring bij de betreffende samenwerkingsovereenkomst. met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 5 van 15

6 R-net In 2009 is de door de acht vervoerautoriteiten in de vier Radstadprovincies en het Ministerie van Inrastructuur het OV-bureau Randstad opgericht, dat als doel heeft de samenhang en samenwerking in het Openbaar Vervoer in de Randstad te versterken. Inmiddels is door het OVbureau Randstad een productformule ontwikkeld onder de naam R-net (Randstad-net), voor hoogwaardig openbaar vervoer in de gebieden van de deelnemende vervoerautoriteiten. Deze productformule is in september tussen de acht vervoerautoriteiten vastgesteld in de Bestuursovereenkomst hoogwaardig OV Randstad. Hierin wordt de ambitie uitgesproken om voor de aangewezen verbindingen in 2028 te voldoen aan het programma van eisen van de R-net productformule. Daarbij is afgesproken dat ingroei mogelijk is. De twee corridors van het HOV- NET Zuid-Holland Gouda-Alphen aan den Rijn en Leiden Centraal Katwijk Noordwijk waarvoor nu een realisatiebesluit wordt genomen en die in de Bestuursovereenkomst hoogwaardig OV Randstad worden genoemd, worden daarom als R-netverbinding uitgevoerd. Over de uitvoering als R-netverbinding van de andere corridors van het HOV-NET Zuid-Holland Noord en de overige R-netcorridors in het gebied waar de provincie voor verantwoordelijk is, kan naar verwachting in het eerste helft 2013 een besluit worden genomen. Als eerste stap hebben Gedeputeerde Staten op 18 december het Implementatieplan R-net vastgesteld. In de eerste helft van 2013 zal met alle betrokken partijen overleg worden gevoerd over de uitvoering daarvan, in het bijzonder met Arriva als concessiehouder die in haar inschrijving voor de concessie Zuid-Holland Noord opties heeft opgenomen voor het exploiteren van de R-netbusverbindingen. 2 A. Wat willen we bereiken? De ontwikkelingsmogelijkheden van de regio Zuid-Holland Noord (Holland Rijnland en Midden Holland) worden in grote mate bepaald door de bereikbaarheid. In deze regio is het aandeel van " # "# $ %$ het openbaar vervoer in de verplaatsingen laag, waarbij met name in de oost-west richting er sprake is van toenemende congestie, die de ontwikkelingsmogelijkheden beperken. In de voorbije periode was het de opvatting dat de mobiliteit en de bereikbaarheid het beste zouden worden bevorderd door de aanleg van de RijnGouwelijn Oost en West van Gouda, via Alphen aan den Rijn en Leiden naar de kust. Voor de bevordering van de mobiliteit en de bereikbaarheid in de oost-west-richting over de weg, is met name de RijnlandRoute van belang, vanaf de A4, via de A44 naar de kust. Ondanks de grote inspanningen van voorgaande colleges van Gedeputeerde Staten, was er onvoldoende dekking om zowel de RijnGouwelijn als de RijnlandRoute aan te leggen en waren aan beide projecten aanzienlijke financiële risico s verbonden. Voor de bevordering van de mobiliteit en bereikbaarheid per openbaar vervoer, is Gedeputeerde Staten in overleg met de betrokken gemeenten en Holland Rijnland tot de slotsom gekomen dat dat het best kan worden gerealiseerd door een netwerk van HOV-verbindingen in de gehele regio Zuid- Holland Noord, het HOV-NET Zuid-Holland Noord. Het hiervoor benodigde budget van maakt het mogelijk zodat de RijnlandRoute volledig is gedekt en ook de risico s van de RijnlandRoute zijn afgedekt. B. Wat gaan we daarvoor doen? Het HOV-NET Zuid-Holland Noord Het HOV-NET Zuid-Holland Noord bestaat uit de volgende trein- en HOV-buscorridors: 1. Leiden Centraal Utrecht (trein) 2. Alphen aan den Rijn Gouda (trein) met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 6 van 15

7 3. Leiden Centraal Katwijk Noordwijk (HOV-bus) 4. Noordwijk Voorhout Sassenheim Schiphol (HOV-bus) 5. Alphen aan den Rijn Leimuiden Schiphol (HOV-bus) 6. Leiden Lammenschans Zoetermeer (HOV-bus) 7. Leiden Centraal Leiderdorp (HOV-bus) 8. Leiden Centraal Leiden Lammenschans (HOV-bus) Van dit HOV-net zullen in de eerste fase worden gerealiseerd vanuit het RGL-budget: 1. Leiden Centraal Utrecht (trein, planning: 2018) 2. Alphen aan den Rijn Gouda (trein, planning: 2016) 3. Leiden Centraal Katwijk Noordwijk (HOV-bus, planning: 2018) Daarnaast zijn reeds in uitvoering dan wel in vergevorderde staat van voorbereiding: 4. Noordwijk Voorhout Sassenheim Schiphol (HOV-bus, planning: 2016) 5. Alphen aan den Rijn Leimuiden Schiphol (HOV-bus, planning: 2015) 6. Leiden Lammenschans Zoetermeer (HOV-bus, planning 2013) In het kader van het HOV-NET Zuid-Holland Noord zullen de ontbrekende schakels op deze drie corridors worden afgemaakt. Hiervoor is separate financiering beschikbaar in het MPI, zoals vastgesteld in de voorjaarsnota. Zie hierover ook de brief aan Provinciale Staten van 15 juni over de financiering van de overige corridors van het HOV-NET Zuid-Holland Noord. Voor de overige twee corridors zal nog een planning en financiering moeten worden vastgesteld: 7. Leiden Centraal Leiderdorp (HOV-bus) 8. Leiden Centraal Leiden Lammenschans (HOV-bus) HOV-buscorridor Leiden Centraal-Leiden Lammenschans Ten aanzien van het toekomstbeeld voor de HOV-buscorridor Leiden Centraal-Leiden Lammenschans hebben Gedeputeerde Staten en de gemeente Leiden, na overleg met de Universiteit Leiden en de gemeenten Leiderdorp en Oegstgeest en Holland Rijnland, gekozen voor het tracé via de Hooigracht en Langegracht. Deze keuze voor het toekomstbeeld zal mogelijk worden gecombineerd met een zogenaamde kennislijn door de binnenstad van Leiden, die mogelijk al eind 2013 zal gaan rijden. Deze kennislijn verbindt zonder overstap het BioSciencePark, het station Leiden Centraal, de universiteitslocaties in de binnenstad via de Breestraat of Witte Singel en het station Lammenschans. Daarnaast wil Leiden het huidige hoge aantal bussen door de Breestraat verminderen (12 i.p.v. 30 bussen/uur/richting). In de eerste helft van 2013 zullen daarover gesprekken tussen de Leiden, de provincie en Arriva worden gevoerd. Om de aanleg en het gebruik van de HOV-corridor Leiden Centraal- Leiden Lammenschans via de Hooigracht en Langegracht mogelijk te maken is het noodzakelijk om maatregelen te nemen om het autoverkeer op de Hooigracht te verminderen, bijvoorbeeld door de aanleg van de Ringweg Oost (verbinding ten behoeve van autoverkeer tussen het Lammenschansplein en de Willem de Zwijgerlaan). De twee tracés voor de Ringweg Oost die het meest kansrijk waren stuiten om diverse redenen op weerstand. Leiden en Leiderdorp zijn inmiddels in gesprek om de ruimtelijk-economische ambities voor de Leidse agglomeratie in beeld te brengen, als mede de verkeersinfrastructuur die daarvoor nodig is. Leiden en Leiderdorp zijn voornemens om, zodra Oegstgeest een nieuw college heeft, ook Oegstgeest voor deze gesprekken uit te nodigen, en met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 7 van 15

8 eventueel ook andere overheden. Als deze gesprekken leiden tot een alternatief dat in gelijke mate als gepland het autoverkeer op de Hooigracht vermindert, is de provincie bereid dit alternatief te subsidiëren. Met het ter beschikking stellen van de gelden door Provinciale Staten hebben Gedeputeerde Staten te zijner tijd de mogelijk om hiervoor een incidentele subsidie te verlenen. Deze middelen zijn in 2008 bij het aangaan van de RGL-Bestuursovereenkomst 2 met Leiden in het MPI opgenomen en staan in de doorkijk van het MPI Het initiatief om een Ringweg Oost te ontwikkelen, of een vergelijkbare oplossing voor het verminderen van het & %'& autoverkeer op de Hooigracht, ligt bij Leiden en de overige betrokken gemeenten. De toezegging om subsidie te verlenen voor de Ringweg Oost (of voor een gelijkwaardig alternatief) geldt tot en met eind 2024, de einddatum van de overeenkomst met Leiden. Er wordt naar gestreefd om de HOV-buscorridor Leiden Centraal- Leiden Lammenschans tegen het einde van de openbaar vervoerconcessie Zuid-Holland Noord -2020/2022 te hebben gerealiseerd. Uitgangspunt voor de aanleg van deze HOV-buscorridor is dat de HOVverbindingen Katwijk-Zoetermeer en Noordwijk-Leiden Lammenschans, die van de HOVbuscorridor gebruik zullen maken, een optimale doorstroming krijgen in balans met de ruimtelijke kwaliteit in de binnenstad van Leiden. Grote investeringen op buscorridor in Leiden liggen daarmee binnen de realisatietermijn van het HOV-NET Zuid-Holland Noord niet voor de hand. Om voor de relatief korte termijn toch verbeteringen aan de buscorridor(s) door Leiden te realiseren wordt voorgesteld voor zogenaamde no regret-maatregelen een bedrag van Overeenkomsten Om de overgang te maken van de RijnGouwelijn Oost en West naar het HOV-NET Zuid-Holland Noord zijn dertien overeenkomsten opgesteld, die in drie typen kunnen worden onderverdeeld: 1. De beëindigingsovereenkomsten RGL Oost en West 2. De bilaterale overeenkomsten HOV-NET Zuid-Holland Noord 3. De trilaterale overeenkomst met Rijnwoude en Alphen aan den Rijn als verlenging van de aanvullende overeenkomst bij Bestuursovereenkomst 1 Ad 1: De beëindigingsovereenkomsten RGL Oost en West zijn meerpartijenovereenkomsten met alle partijen die destijds de bestuursovereenkomst RGL Oost en West hebben ondertekend. Zij beëindigen de twee bestuursovereenkomsten en de aanvullende overeenkomsten (behalve die met Alphen aan den Rijn en Rijnwoude) en geven aan hoeveel de provincie aan de partijen moet terugbetalen en zullen verrekenen met hun bijdrage voor het HOV-NET. Afspraken die samenhingen met de RGL Oost of West worden hiermee beëindigd, alleen afspraken die in de nieuwe bilaterale overeenkomsten zijn opgenomen blijven voortbestaan. Ad 2: De bilaterale overeenkomsten HOV-NET Zuid-Holland Noord die de provincie met de 9 gemeenten en Holland Rijnland sluit zijn onder te verdelen in de volgende groepen: a. De overeenkomsten met Gouda, Waddinxveen, Boskoop en Alphen aan den Rijn bevatten met name afspraken over de aanleg en de bediening van Gouda-Alphen aan den Rijn b. De overeenkomsten met Alphen aan den Rijn, Rijnwoude, Zoeterwoude en Leiden bevatten met name afspraken over de aanleg en de bediening van Leiden-Utrecht met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 8 van 15

9 c. De overeenkomsten met Leiden, Oegstgeest en Katwijk bevatten afspraken met name over de aanleg en de bediening van de HOV-buscorridor Leiden-Katwijk-Noordwijk d. De overeenkomst met Holland Rijnland bevat afspraken over de aanleg en bediening van het gehele HOV-NET en de instelling van een bestuurlijke stuurgroep op programmaniveau De overeenkomsten leggen in eerste instantie de verplichtingen wederzijds vast over onderwerpen die voor de betreffende gemeente relevant zijn, bijvoorbeeld het ongelijkvloers maken van de overweg Leidse Schouw in Alphen aan den Rijn. De bijdrage van de gemeente is gekoppeld aan de locale prestatie door de provincie. Indien de afgesproken prestatie bij het einde van de looptijd niet tot stand gekomen betaalt de provincie de bijdrage terug en behoeft de prestatie niet meer te worden geleverd. De overeenkomst met bijvoorbeeld Waddinxveen legt vast dat de provincie ervoor zorgt dat de infrastructuur op de spoorlijn Gouda-Alphen aan den Rijn zal aanpassen en dat bij een voldoende kostendekkingsgraad de frequentie op die lijn in de spits van twee naar vier keer per uur zal gaan. Op dezelfde manier legt de overeenkomst met Rijnwoude vast wat de verplichtingen zijn voor de provincie ten aanzien van de spoorlijn Leiden- Utrecht. En zo legt de overeenkomst met Katwijk afspraken vast over de HOV-buscorridor Leiden-Centraal-Katwijk-Noordwijk. In de overeenkomsten van de gemeenten die aan twee corridors liggen, zoals Leiden en Alphen aan den Rijn, zijn dan ook bepalingen over beide corridors opgenomen. Looptijd overeenkomsten De overeenkomsten die gerelateerd zijn aan spoorverbinding Gouda-Alphen aan den Rijn lopen tot 1 januari 2023, globaal tien jaar na het aangaan van de overeenkomst. De oplevering van de nieuwe stations en de start van de bediening staat gepland voor december Maar de looptijd van de overeenkomst en het moment waarop de provincie terugbetaalt als zij haar verplichtingen niet nakomt is ruimer en ligt op tien jaar. De overeenkomsten die gerelateerd zijn aan de spoorverbinding Leiden-Utrecht lopen tot en met 31 december 2024, de dag waarop de beoogde hoofdrailnetconcessie zal eindigen. De overeenkomst met Katwijk heeft een looptijd tot 1 januari 2033 wegens de garanties voor de doorstroming op de RijnlandRoute op het tracédeel waar het HOV-NET van de RijnlandRoute gebruik zal gaan maken. Bediening Zoeterwoude Meerburg en Hazerswoude-Koudekerk Voor de bediening van station Zoeterwoude Meerburg is het belangrijk dat de geplande ruimtelijke ontwikkeling in de buurt van het station plaats vindt. Daarom is in de overeenkomst met Zoeterwoude als voorwaarde voor de bediening de eis opgenomen dat van de geplande kantoorontwikkeling, ( m2 BVO) en woningbouw (300 woningen), 70% moet zijn verkocht. Met Rijnwoude is afgesproken dat het station Hazerswoude-Koudekerk zal worden gebouwd en volgens planning vanaf december 2018 zal worden bediend. Het aantal potentiële reizigers dat uit de inwoners van Rijnwoude kan worden verwacht is nu al aanwezig. Met Rijnwoude is tevens afgesproken dat zij samen met de provincie gaat werken aan een goede ontsluiting van het station. met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 9 van 15

10 Bediening Waddinxveen Zuid en frequentieverhoging Gouda-Alphen aan den Rijn Voor de bediening van Waddinxveen Zuid en frequentieverhoging Gouda-Alphen aan den Rijn is het belangrijk dat in Waddinxveen de wijk Triangel (2700 woningen) wordt ontwikkeld. De aanleg van Triangel is gestart, met de verwachting dat het laatste gedeelte in 2032 zal worden opgeleverd. De infrastructuur, het station en passeersporen, zal naar verwachting in 2016 worden opgeleverd. De bediening van Waddinxveen Zuid zal direct daarna starten tenzij de daaraan verbonden kosten maatschappelijk onverantwoord zijn. Dan zal de start van de bediening opschuiven naar het moment waarop het wel maatschappelijk verantwoord is. Voor de exploitatie van deze spoorverbinding met vier keer per uur per richting is het belangrijk dat de kostendekkingsgraad boven de 50 % ligt. Met de betrokken gemeenten is afgesproken dat de frequentieverhoging zal starten 2 jaar voordat het de verwachting is dat de kostendekkingsgraad 50 % bedraagt. Waddinxveen zal een aantal initiatieven nemen om het aantal reizigers op dat station te vergroten, zoals de verbetering van de bereikbaarheid en de bouw van voorzieningen zoals een school in de onmiddellijke nabijheid van het station. Bediening HOV-buscorridor Leiden Centraal-Katwijk-Noordwijk Op de HOV-buscorridor Leiden Centraal-Katwijk-Noordwijk zullen twee HOV-buslijnen gaan rijden, Leiden Lammenschans- Noordwijk en Zoetermeer-Katwijk, beide met een frequentie van 6 keer per uur. Voor die corridor is het belangrijk dat Nieuw Valkenburg wordt ontwikkeld. Daarom is met Leiden en Katwijk en Holland Rijnland afgesproken dat indien de ontwikkelingen achter blijven er ingroei met een lagere frequentie op die corridor mogelijk is, met als minimum 8 keer per uur voor beide lijnen samen. Realisatieovereenkomsten Met Leiden, Oegstgeest en Katwijk zullen te zijner tijd, waarschijnlijk eind 2013/begin 2014, realisatieovereenkomsten worden gesloten over de daadwerkelijke realisatie op hun grondgebied, met afspraken over de uitgangspunten van de inpassing, taak- en risicoverdeling en de organisatie, inclusief een bestuurlijk overleg. Holland Rijnland Met Holland Rijnland gaat de provincie als enige een overeenkomst aan waarin afspraken worden gemaakt over het gehele HOV-NET, met voorbehouden vanwege de financiering die voor twee HOV-buscorridors nog ontbreekt. Met Holland Rijnland wordt ook afgesproken een stuurgroep op programmaniveau in te stellen, met als voorzitter de verantwoordelijke gedeputeerde en als leden de portefeuillehouder van Holland Rijnland en drie wethouders van de gemeenten die aan Holland Rijnland deelnemen. Daarnaast zal een vertegenwoordiger van niet- Holland Rijnland-gemeenten in de stuurgroep zitting nemen. Voorbehouden Alle betrokken partijen, gemeenten, Holland Rijnland, Rijk, NS, ProRail zijn vast van plan om gezamenlijk het HOV-NET Zuid-Holland Noord te realiseren, maar de provincie is wel afhankelijk van hun medewerking om het HOV-NET Zuid-Holland mogelijk te maken. Daarom zijn in de overeenkomsten voorbehouden gemaakt in verband met de subsidiëring door het Rijk, de medewerking van ProRail voor de aanpassing van spoorweginfrastructuur en de NS voor wat betreft de bedieningsvoorwaarden. Indien een of meer risico s optreden zullen partijen overleggen of en in welke vorm het HOV-NET Zuid-Holland als nog kan worden aangelegd. met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 10 van 15

11 Ad 3: De trilaterale overeenkomst met Rijnwoude en Alphen zorgt ervoor dat de afspraken uit de aanvullende overeenkomst bij RGL-Bestuursovereenkomst Oost over de Maximabrug en de Gnephoek ongewijzigd blijven. C. Wat mag het kosten en de dekking? De hieronder opgenomen bedragen voor projectkosten en beschikbare dekking zijn ten opzichte van het van 28 augustus aangepast van 2011 naar. De projectkosten (zie rechterkolom hieronder) zijn geraamd op 437 mln. ( ) en worden hieronder op twee manieren uitgesplitst. Deze kosten worden hieronder ook vergeleken met het van 28 augustus en het 2011: Kostenraming per trajectdeel Bedragen in ()*+,-./01/(2, aug aug 18 dec dec Leiden - Utrecht (trein) Alphen aan den Rijn - Gouda (trein) Subtotaal Trein Leiden Centaal - Katwijk/Noordwijk (bus) Totaal geraamde kosten excl. onzekerheidsmarge Onzekerheidsmarge Totaal geraamde kosten incl. onzekerheidsmarge Reeds gemaakte kosten buiten de scope Totaal Kostenraming trein per kostensoort Bedragen in ()*+,-./01/(2, aug aug 18 dec dec Infra aanpassingen Overwegveiligheid Geluidmaatregelen Subtotaal Trein Ten opzichte van het van 28 augustus zijn de kosten voor maatregelen overwegveiligheid verder gedaald omdat toen ook nog was gepland de overgang Goudseweg in Bodegraven ongelijkvloers te maken. Deze aanpassing werkte gunstig door in de kostenraming. met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 11 van 15

12 De beschikbare dekking voor bovengenoemde projectkosten is als volgt: Oorspronkelijke Mutaties in Definitieve Bedragen in il 1-1-) dekking bijdragen dekking Bijdragen partijen: Rijk 198,2 198,2 Provincie (incl. BOR en BDU) 318,4 318,4 Gouda 5,9-3,4 2,5 Waddinxveen 9,0-6,6 2,4 Boskoop 2,0-0,8 1,2 7% " ' Alphen aan den Rijn 6,3 0,0 6,3 " Rijnwoude 3,3 0,0 3,3 Zoeterwoude 3,3-2,0 1,3 Zoeterwoude W4-verplichting 0,0-1,4-1,4 Leiden 18,9 0,0 18,9 Oegstgeest 6,2-1,2 5,0 Holland Rijnland 37,4 0,0 37,4 Subtotaal 608,9-15,4 593,5 Overheveling naar RijnlandRoute -153,0-153,0 Totaal 455,9-15,4 440,5 Conclusies ten aanzien van de financiën Met bovenstaande dekking ad is het project sluitend gedekt en wordt voorgesteld het resterende verschil ad de onzekerheidsmarge toe te voegen. Deze extra onzekerheidsmarge dient als risicodekking voor: - de overeenkomst met Oegstgeest: van dit college was bij de vaststelling van deze Statenvoordracht op 18 december nog geen formele definitieve reactie op de concept overeenkomsten ontvangen; - de overeenkomsten met Leiden en Oegstgeest: via de samenwerkingsovereenkomst Knoop Leiden West werkt de bijdrage van de Universiteit Leiden door in de overeenkomsten van deze twee gemeenten. Gesprekken hierover lopen nog en zullen leiden tot een aanvullende overeenkomst of een intentieverklaring bij de betreffende samenwerkingsovereenkomst. In de overeenkomsten met Leiden en Oegstgeest is opgenomen dat indien de financiële bijdrage van de Universiteit Leiden aan hun gemeente omlaag gaat, hun bijdrage aan het HOV-NET met hetzelfde bedrag wordt verlaagd. De Universiteit Leiden heeft toegezegd de gronden voor het HOV-NET, net zoals destijds voor de RijnGouwelijn, aan Leiden en Oegstgeest ter beschikking te stellen, de discussie over de hoogte van de financiële bijdrage van de universiteit wordt naar verwachting in het eerste kwartaal van 2013 afgerond. Bijdragen van gemeenten, incidentele subsidies en overige financiële verplichtingen die niet in de projectkosten zijn opgenomen Alle gemeenten dragen rechtstreeks bij aan het HOV-NET, met uitzondering van Katwijk dat via het Regionaal InvesteringsFonds van Holland Rijnland bijdraagt. De bijdragen van de gemeenten zijn gekoppeld aan prestaties van de Provincie in die gemeente. Mocht die prestatie niet tot stand komen betaalt de Provincie aan het einde van de looptijd van de overeenkomst de bijdrage met met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 12 van 15

13 & % ' 89 rente (driemaandskasgeld Bank Nederlandse Gemeenten) terug. In dat geval zal de rentevergoeding vanuit het projectbudget (post onvoorzien) worden terugbetaald. % ' " De meeste bijdragen van de provincie aan de gemeente betreffen voortzettingen van afspraken uit de oude overeenkomsten. Deze worden uitgekeerd als een incidentele subsidie. Voor de incidentele subsidies geldt dat vanwege de hoogte van het bedrag (boven Staten als enige bevoegd zijn om deze te verlenen (art. 4a ASV). Met het besluit om hiervoor geldelijke middelen beschikbaar te stellen kunnen op een later moment Gedeputeerde Staten de subsidieaanvraag beoordelen en de subsidie verlenen. Alphen aan den Rijn Alphen aan den Rijn draagt ca. 'oop Snijdelwijk & " & " & $: spoorwegovergang Leidse Schouw. Boskoop Boskoop draagt ca. en ook ca. 0,6 voor de frequentieverhoging op % & " de lijn Gouda-Alphen aan den Rijn. " ' & Gouda % ;<=-NET Gouda draagt Zuid-Holland Noord, met name aan de aanleg van de spoorinfrastructuur op de lijn Gouda-Alphen aan den Rijn, die de frequentieverhoging op die lijn mogelijk moet maken. Gouda krijgt een bijdrage, als een incidentele subsidie voor het verbeteren van de ketenmobiliteit bij het station Gouda dat sinds enige jaren de status heeft van intercitystation. Gouda wil de ketenmobiliteit als volgt verbeteren: a. een uitbreiding van de beschikbare capaciteit om fietsen aan de zuidzijde van het station te stallen in een gebouwde voorziening. b. PenR voorzieningen c. Optimalisatie busstation Deze subsidie voor een bedrag van Gouda wordt gedekt vanuit de Programmareserve 2, deelreserve HOV Net Zuid-Holland Noord. Deze reserve wordt aangevuld met de vrijval uit het budget voor marketing en tariefacties openbaar vervoer & " & Katwijk Katwijk draagt via het Regionaal InvesteringsFonds van Holland Rijnland bij aan de HOV- Aan Katwijk wordt de eerdere subsidietoezegging in het kader van de Bestuursovereenkomst RijnGouwelijn West herbevestigd: Een derde van de kosten voor de verschoven en verdiepte. ligging N206 Duinvallei met een maximum van ( 2010). De subsidie aan Katwijk is gedekt in het Programma Wegen van het MPI Leiden % > " -Utrecht Leiden draagt ca. en buscorridor Leiden Centraal-Katwijk-Noordwijk. Aan Leiden worden de twee eerdere buscorridor Leiden centraal-katwijk-noordwijk en de verbeteringen aan het spoor Leiden-Utrecht. de HOV- met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 13 van 15

14 subsidietoezeggingen in het kader van de RGL-Bestuursovereenkomst 2 met Leiden herbevestigd, voor de ontsluiting van het BioSciencepark en de Ringweg Oost. Voor de ontsluiting ( van het BioSciencePark hebben Provinciale Staten in juni 2010 al een incidentele subsidie verleend, echter onder de ontbindende voorwaarde dat de RijnGouwelijn Oost in Leiden moest worden gerealiseerd. Nu de RijnGouwelijn Oost is komen te vervallen dient deze subsidie opnieuw te worden verleend. De andere subsidie voor Leiden betreft de subsidie voor aanleg van de Ringweg Oost als maatregel om het autoverkeer op de Hooigracht te beperken tot alleen het bestemmingsverkeer. Dit ten behoeve van de HOV-buscorridor Leiden Centraal-Leiden Lammenschans die via de Hooigracht en Langegracht gaat lopen. Leiden is hierover in overleg met andere partijen in de Leidse agglomeratie. Indien Leiden, als uitkomst van het overleg met andere partijen in de Leidse agglomeratie met een voorstel komt dat op een andere wijze het autoverkeer op de Hooigracht te vermindert tot alleen het bestemmingsverkeer maken en dat een even groot effect heeft is de provincie bereid subsidie te verlenen voor die alternatieve oplossing. De subsidie aan Leiden voor de ontsluiting BioSciencePark ( -1-) is gedekt in Programma Openbaar vervoer van het MPI en de subsidie voor de Ringweg 8-1-) Oost is gedekt in Programma Openbaar vervoer van het MPI " & $: % ; De no regret-maatregelen voor korte termijn oplossingen voor de corridor Leiden-Centraal - worden Leiden Lammenschans voor een bedrag van gedekt vanuit Programmareserve 2, deelreserve HOV Net Zuid-Holland Noord. Deze reserve is aangevuld met de vrijval uit het budget voor marketing en tariefacties openbaar vervoer. Oegstgeest & " & $: % A : $" B &$ De bijdrage van Oegstgeest en de tegenprestatie van de Provincie zijn nog niet bekend vanwege de demissionaire status van het college. In de financiële paragraaf vooralsnog rekening gehouden met een bijdrage ad Rijnwoude Rijnwoude betaalt ca. 7 : $" -Rijndijk en de spoorverdubbeling in Rijnwoude. Waddinxveen Waddinxveen betaalt voor de bouw van het station op de lijn Gouda-Alphen aan den Rijn Zoeterwoude Zoeterwoude draagt ca. Aan Zoeterwoude wordt de eerdere subsidietoezegging herbevestigd die is gedaan in het kader van de Bestuursovereenkomst RijnGouwelijn Oost: 1,4 mln ( 1-1-) voor de ontsluiting van het W4-project. Daarnaast worden de volgende afspraken uit de aanvullende overeenkomst bij de Bestuursovereenkomst RijnGouwelijn Oost herbevestigd: De aanleg van een fiets- en voetgangerstunnel bij station Zoeterwoude Meerburg en het aansluitend fietspad voor een bedrag met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 14 van 15

15 C 7 7 " ' % 9 D % B9! van respectievelijk N207 corridor (Alphen aan den Rijn, Boskoop, Gouda, Rijnwoude Waddinxveen) Voor de investering in de N207-corridor,die voornamelijk ten goede komen aan Alphen aan den Rijn, Boskoop, Gouda, Rijnwoude en Waddinxveen is op 10 oktober door PS ter beschikking gesteld. 8 BTW-compensatiefonds In de komende periode zal aan de Belastingdienst een bevestiging worden gevraagd dat voor deze uitvoeringswijze door de provincie de BTW over alle investeringen kan worden teruggevorderd ten laste van het BTW-compensatiefonds zoals was overeengekomen voor de oorspronkelijke scope van de RijnGouwelijn. Dit zal waarschijnlijk alleen voor 2013 nog betekenis hebben, gezien het voornemen van de nieuwe regering om het BTW-compensatiefonds per 2014 af te schaffen. " E % : & Beheer- en onderhoudskosten De beheer- en onderhoudskosten voor de hoofdspoorweginfrastructuur komen voor rekening van het Rijk en de vervoerder (via de gebruiksheffing). De beheer- en onderhoudskosten voor businfrastructuur die exclusief voor gebruik door bussen is bedoeld, komen voor rekening van de C & % - provincie en bedragen circa en onderhoudkosten voor de overige businfrastructuur komen voor rekening van de wegbeheerders. Bedieningsgarantie NS Bij het uitwerken van het HOV-NET Zuid-Holland Noord en het opstellen van de MKBA was ook NS betrokken. Zij hebben per brief van 20 augustus aangegeven dat zij de stations Hazerswoude-Koudekerk en Zoeterwoude Meerburg willen bedienen en dat zij voor de bediening van deze stations een extra exploitatiebijdrage van de huidige bijdrage van " # -Leiden. De onderhandelingen over de extra exploitatiebijdrage lopen nog en naar verwachting in de eerste helft van 2013 worden afgerond, als ook de logistieke uitgangspunten zijn vastgelegd. De extra exploitatiebijdrage kan worden gedekt door de BDU. Bij dit voorstel voor aanvullende exploitatiebijdragen heeft NS zich gebaseerd op de nu te verwachten ruimtelijke ontwikkelingen in de betrokken gemeenten. De planning is dat in de eerste helft van 2013 een overeenkomst over de bediening van de nieuwe stations Hazerswoude-Koudekerk en Zoeterwoude Meerburg en de exploitatie van de nieuwe stoptrein Leiden Centraal-Utrecht Centraal kan worden gesloten. Den Haag, 18 december Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, secretaris, voorzitter, mw. drs. J.A.M. Hilgersom J. Franssen met Leiden, Katwijk en Zoeterwoude alsmed Pagina 15 van 15