5 minuten versie voor Provinciale Staten

Transcriptie

1 5 minuten versie voor Provinciale Staten Directie DLB Afdeling Water en Groen Registratienummer PZH (DOS ) Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum Geheim 3 maart 2015 Nee Portefeuillehouder Paraaf Provinciesecretaris Termijn Weber, JF 13 mei 2015 Onderwerp Bestuursovereenkomst ontwikkeling Grevelingen en Volkerak-Zoommeer en Bestuursovereenkomst zoetwater Zuidwestelijke delta Bijlagen Bestuursovereenkomst ontwikkeling Grevelingen en Volkerak-Zoommeer ; Bestuursovereenkomst zoetwater Zuidwestelijke delta Voorstel van GS aan PS: kennisnemen van bijgaande stukken op basis van actieve informatieplicht 1. Onderwerp in kort bestek Op 2 juli 2014 heeft (een delegatie van) de stuurgroep Zuidwestelijke Delta gesproken met de minister van IenM over de ontwerp-rijksstructuurvisie Grevelingen/Volkerak-Zoommeer (RGV) en de uitkomsten van het regionale gebiedsontwikkelingsprogramma voor dit gebied. Afgesproken is dat in de RGV een ontwikkelperspectief wordt opgenomen dat zicht biedt op getij terug op de Grevelingen en een weer zout Volkerak-Zoommeer en dat op de volgende wijze aan de bekostiging van dit ontwikkelperspectief wordt gewerkt: gezamenlijke bekostiging door Rijk, regionale overheden en Europese subsidies; bekostiging door private partijen vanuit de waardencreatie die door het uitvoeren van de maatregelen mogelijk is; de maatregelen voor Grevelingen en Volkerak-Zoommeer worden in één programma gebracht en marktpartijen worden vroegtijdig betrokken. Op deze wijze kunnen risicofactoren bij de uitvoering worden geminimaliseerd waardoor een aanzienlijke kostenbesparing ten opzichte van de ramingen uit de ontwerp Rijksstructuurvisie kan worden gerealiseerd. Tevens is afgesproken dat partijen voor de provinciale verkiezingen van maart 2015 hun toezeggingen vastleggen in een bestuursovereenkomst. De bestuursovereenkomst ontwikkeling Grevelingen Volkerak-Zoommeer (BOK ontwikkeling) geeft invulling aan deze afspraak. Vanwege de samenhang met zoetwatermaatregelen in de Zuidwestelijke Delta wordt deze overeenkomst gelijktijdig afgesloten met de bestuursovereenkomst Zoetwatermaatregelen Zuidwestelijke Delta (BOK zoetwatermaatregelen). 1/5

2 Fasering van het traject tot uitvoering van het ontwikkelperspectief uit de RGV Als de BOK ontwikkeling Grevelingen en Volkerak-Zoommeer is getekend start een "dynamisch MIRT-traject". In dit traject worden enkele stappen richting uitvoering gezet, maar wordt pas definitief tot uitvoering besloten op het moment dat de financiering voor 100% is gedekt. Om risico's te beperken is het traject opgeknipt in fasen waarbij elke fase eindigt in een go - no go moment dat wordt vastgelegd in een bestuursovereenkomst. De volgende fasen en overeenkomsten worden voorzien: a. Voorbereidingsfase (maart 2015-maart 2016) In deze fase wordt de publiek-private alliantie voor de planuitwerking voorbereid. Via een aanbesteding voor uitvoering van maatregelen en bediening, beheer en onderhoud zal een private partij worden geselecteerd. De voorbereidingsfase wordt afgesloten met een Uitwerkingsovereenkomst waarin partijen afspraken over bekostiging, risicoverdeling, fasering, aansturing van de planuitwerkingsfase vastleggen. Op basis van deze afspraken wordt opdracht verleend aan de geselecteerde private partij en wordt de Rijksstructuurvisie Grevelingen/Volkerak-Zoommeer definitief vastgesteld. b. Planuitwerkingsfase (medio 2016-uiterlijk maart 2018) In deze fase werkt een publiek-private alliantie de maatregelen verder uit en stelt nauwkeurige kostenramingen op voor investeringen en bediening, beheer en onderhoud. De planuitwerkingsfase wordt afgesloten met een Realisatieovereenkomst waarin partijen definitieve afspraken vastleggen over bekostiging (inclusief bediening, beheer en onderhoud) en fasering van de uitvoering van het programma. c. Realisatiefase ( ) In deze fase vindt realisatie van de maatregelen plaats. Volgens de huidige inzichten betekent dit dat in 2020 getij terugkeert op de Grevelingen en dat een zout VZM wordt gerealiseerd in de periode (mede afhankelijk van het tijdig uitvoeren van de Zoetwatermaatregelen). Afhankelijk van uitkomsten in de Planuitwerkingsfase en de voortgang van de zoetwatermaatregelen kan deze planning worden bijgesteld met als uiterste realisatiedatum voor een zout Volkerak-Zoommeer De Bestuursovereenkomst ontwikkeling Grevelingen Volkerak-Zoommeer De BOK ontwikkeling is bedoeld om de afspraken die op 2 juli 2014 met de minister van IenM zijn gemaakt vast te leggen. De BOK ontwikkeling heeft alleen betrekking op de voorbereidingsfase. De scope van de BOK ontwikkeling betreft niet alle maatregelen uit de ontwerp Rijksstructuurvisie Grevelingen Volkerak-Zoommeer. Een aantal maatregelen uit de ontwerp Rijksstructuurvisie wordt via het Deltaprogramma zoetwater geprogrammeerd. Andere maatregelen zijn niet geprogrammeerd, zoals de verbinding Grevelingen-Krammer-Volkerak. De maatregelen die binnen de scope van de BOK ontwikkeling vallen kosten in totaal 168 miljoen, inclusief beheer en onderhoud en inclusief BTW (in het gesprek met de minister op 2 juli 2014 is uitgegaan werd uitgegaan van 160 miljoen). Publieke en/of private partijen kunnen aanvullende maatregelen voorstellen voor bijvoorbeeld de ontwikkeling van een getijdecentrale in het doorlaatmiddel in de Brouwersdam. Afspraken 2/5

3 over de bekostiging van dergelijke aanvullende maatregelen vallen echter buiten de reikwijdte van de BOK ontwikkeling. In de BOK ontwikkeling zeggen partijen de volgende bijdragen toe: Provincie Zuid-Holland 10 miljoen Provincie Zeeland 5 miljoen Provincie Noord-Brabant 5 miljoen Verder is opgenomen dat het ministerie van IenM zich inspant voor een bijdrage van 30 mln, en dat provincie Noord-Brabant zich inspant voor een renteloze voorfinanciering van 15 miljoen. De bijdragen van de verschillende partijen worden in een gebiedsfonds gestort, als voorloper op dit fonds zal in de voorbereidingsfase een bankrekening bij het Groenfonds worden geopend. Partijen die bijdragen aan de bekostiging nemen zitting in het Publiek Opdrachtgeverschap dat verantwoordelijk is voor de bestuurlijke aansturing van het programma Grevelingen/Volkerak-Zoommeer. Dit Publiek Opdrachtgeverschap is bevoegd om beslissingen te nemen over de uitkomsten van dit programma. Bekostiging door private partijen vanuit waardencreatie is geraamd op 76 miljoen. Deze bijdrage gebeurt via gebiedscoöperaties per bekken op basis van daadwerkelijke waardecreatie na het realiseren van zout en getij, in een periode van 20 jaar. De provincies nemen het initiatief om per bekken (Zoommeer, Grevelingen en Krammer-Volkerak) een gebiedscoöperatie op te richten en spannen zich in om het proces van waardecreatie via de gebiedscoöperaties te stimuleren. In de gebiedscoöperaties participeren in ieder geval gemeenten, terreinbeherende instanties en uitdrukkelijk ook private partijen. Begin 2016 neemt het Publiek Opdrachtgeverschap een besluit over de gewenste rechtsvorm van de gebiedscoöperaties. De subsidiebijdrage vanuit de programma's van de Europese Unie is geraamd op 18 miljoen. De ondertekenende partijen spannen zich onder leiding van de provincie Zeeland in om vanaf 2015 kansrijke aanvragen in te dienen ter verkrijging van deze subsidie. Ook spannen de partijen zich in om extra middelen te vinden om het resterende bekostigingstekort te dekken. Hierbij wordt gedacht aan bijdragen vanuit maatschappelijke organisaties of extra bijdragen vanuit de publieke en/of private sector. De BOK ontwikkeling betreft alleen de voorbereidingsfase. In deze fase vinden nog geen uitgaven plaats, waardoor aan de BOK ontwikkeling geen financiële risico's zitten. Indien het programma geen verdere doorgang vindt wordt het geld uit het gebiedsfonds (of de gezamenlijke bankrekening groenfonds) naar rato van inleg, teruggestort aan de bijdragende partijen. Relatie met de BOK zoetwatermaatregelen Zuidwestelijke Delta De 168 mln voor het programma van maatregelen is exclusief de kosten van de maatregelen die nodig zijn voor de alternatieve zoetwatervoorziening vanuit Haringvliet en Hollandsch Diep. Deze maatregelen maken deel uit van het Deltaprogramma Zoetwater en financiering loopt via het Deltafonds, omdat deze maatregelen primair bedoeld zijn om de zoetwatervoorziening 3/5

4 klimaatrobuust te maken. Een deel van de maatregelen is bovendien randvoorwaardelijk voor een zout Volkerak-Zoommeer. Afspraken over de bekostiging en de planning van deze maatregelen (voorafgaand aan het zout maken van het Volkerak-Zoommeer) zijn opgenomen in de BOK zoetwater. In de BOK zoetwater is één maatregel opgenomen met een financiële bijdrage van Provincie Zuid-Holland: de alternatieve zoetwateraanvoer voor Oost-Flakkee. De kosten van de uitvoering van deze maatregel bedragen 8,8 mln euro inclusief BTW. De maatregel wordt bekostigd door een bijdrage van 6,8 mln uit het Deltafonds en 2 mln van regionale partijen (provincie Zuid-Holland, waterschap Hollandse Delta en gemeent Goeree-Overflakkee). In het uitvoeringsprogramma Groen is hiervoor een reservering opgenomen, omdat deze maatregel bijdraagt aan kreekherstel op Goeree-Overflakkee. Het betreft een toezegging, nadere afspraken over de daadwerkelijke kosten en bekostiging worden vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst die een jaar voor uitvoering (gepland in 2022) wordt afgesloten. 2. Afbakening van (wettelijk) kader en partijen a. Europees/nationaal/provinciaal wettelijk en beleidskader Het betreft de uitvoering van het ontwikkelperspectief uit de ontwerp-rijksstructuurvisie Grevelingen en Volkerak-Zoommeer en uitvoering van de Deltabeslissing Zoetwater uit het Nationaal Deltaprogramma. b. Relatie andere interne beleidsterreinen IRP Goeree Overflakkee, getijdencentrale Brouwersdam, Ruimte, Groen c. Relatie externe partijen ministerie van IenM, provincie Noord-Brabant, provincie Zeeland, waterschap Hollandse Delta, waterschap Brabantse Delta, waterschap Scheldestromen 3. Procesbeschrijving en rol Staten a. Voorgeschiedenis 10 oktober 2014 is de ontwerp Rijksstructuurvisie Grevelingen en Volkerak-Zoommeer gepubliceerd, na bespreking in de ministerraad. Hier is afgesproken dat de Rijksstructuurvisie pas definitief wordt vastgesteld als er sluitende afspraken over de financiering zijn. Op 28 januari 2015 hebben Provinciale Staten van Zuid-Holland ingestemd met het inbrengen van 10 mln in het door rijk en de regio op te richten fonds, waaruit het ontwikkelperspectief van de ontwerp-rijksstructuurvisie Grevelingen/Volkerak-Zoommeer zal worden gefinancierd. b. Waar staan we nu? 4/5

5 De fase van beleidsverkenning De bestuursovereenkomsten beschrijven op welke wijze de betrokken partijen gaan samenwerken en hoe ambities gefinancierd worden bij de uitvoering van resp. de rijksstructuurvisie Grevelingen en Volkerak-Zoommeer en de zoetwatermaatregelen in de Zuidwestelijke Delta. c. Vervolgprocedure De partijen die de BOK ontwikkeling Grevelingen Volkerak-Zoommeer ondertekenen werken aan een uitwerkingsovereenkomst die in maart 2016 ondertekend moet worden. In deze uitwerkingsovereenkomst worden t.z.t. afspaken gemaakt over de financiële dekking en risicoverdeling. Deze uitwerkingsovereenkomst zal ter besluitvorming aan Provinciale Staten worden voorgelegd. 4. Financiële aspecten (dekking en risico s) uit programma 1 Groen en Water In de bestuursovereenkomst ontwikkeling Grevelingen en Volkerak-Zoommeer verplicht Zuid- Holland zich om 10 mln bij te dragen aan waterkwaliteit Grevelingen en Volkerak- Zoommeer. Op 28 januari 2015 hebben Provinciale Staten van Zuid-Holland ingestemd met het inbrengen van 10 mln in het door rijk en de regio op te richten fonds. In de Bestuursovereenkomst zoetwater Zuidwestelijke Delta is één maatregel opgenomen met een financiële bijdrage van Provincie Zuid-Holland van maximaal 2 mln. Deze bijdrage komt ten laste van het uitvoeringsprogramma Groen. Technische & proces vragen en informatie bij Ambtenaar Telefoon E.M. van Dam Kamer e.van.dam@pzh.nl 5/5