Initiatief-raadsvoorstel

Transcriptie

1 Initiatief-raadsvoorstel Vergadering : Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum : 9 april 2019 Registratienummer : 2019/16 Agendapunt nummer : 8a Onderwerp Langzaamverkeersbrug Wilhelminakanaal Aanleiding De gemeente werkt aan de ontwikkeling van de langzaamverkeersbrug (LV-brug) over het Wilhelminakanaal. De brug gaat het begin (of einde) vormen van de Groene Corridor: een robuuste landschappelijke verbinding tussen het 18 Septemberplein in Eindhoven en de Markt in Oirschot. Bij besluit van 21 april 2015 heeft de raad ingestemd met deze ontwikkeling. Al eerder, op 10 oktober 2013, heeft de provincie Noord-Brabant een subsidie verleend aan de gemeente Oirschot als bijdrage voor de realisatie van een LV-brug. In 2017 is gestart met de aanbesteding voor het contracteren van een aannemer voor de realisatie en het onderhoud van de LV-brug over het Wilhelminakanaal. Op 15 mei 2018 heeft het college besloten de LV-brug te gunnen aan de firma Ballast Nedam Infra B.V. (BN) te Nieuwegein. Op 22 juni 2018 zijn de contracten daarvoor getekend door partijen. Op 12 februari 2019 is gebleken dat, sinds de ondertekening van de contracten, partijen discussiëren (zie ook het tussentijdse persbericht van 31 oktober 2018) over de wijze van uitvoering en de kosten van de LV-brug. Op 29 maart 2019 heeft het college een raadsvoorstel (9 april 2019) gedaan. Daarin worden voorstellen gedaan om tot voortgang van het project te komen. Voorstel 1. kennis te nemen van de bijgevoegde beslissingscalculatie waarin een besparing van ,- wordt berekend (bijlage A); 2. het project LV-brug op verantwoordde manier per direct te beëindigen; 3. de in deze beslissingscalculatie berekende besparing te realiseren en daarbij alle juridische en andere middelen in te zetten; 4. alle bij dit project betrokken partijen ter verantwoording te roepen en de gemaakte kosten zoveel mogelijk te verhalen. Argumenten 1.1 Discussies met BN In 2017 is gestart met de aanbesteding voor het contracteren van een aannemer voor de realisatie en het onderhoud van de LV-brug over het Wilhelminakanaal. Op 15 mei 2018 heeft het college besloten de LV-brug 1

2 te gunnen aan de firma Ballast Nedam Infra B.V. te Nieuwegein. Zij heeft ingeschreven voor het maximale plafondbedrag van ,- voor de realisatie van de LV-brug en ,- voor het onderhoud gedurende 25 jaar. Op 22 juni 2018 zijn de contracten daarvoor getekend door partijen. Op 12 februari 2019 is gebleken dat, sinds de ondertekening van de contracten, partijen discussiëren (zie ook het tussentijdse persbericht van 31 oktober 2018) over de wijze van uitvoering en de kosten van de LV-brug. Nadere toelichting heeft inzicht gegeven in het feit dat de discussie reeds voor het ondertekenen van de contracten (22 juni 2018) plaats vond. Nu, 31 maart 2019, blijkt de patstelling (voorlopig) te zijn beslecht door het overeenkomen d.m.v. een schikkingsvoorstel. De gemeente Oirschot moet hierbij diep buigen voor BN. Er is nog steeds een discussie over het verlichtingsplan (financiële impact mogelijk 90,000,-); BN hervat nog steeds niet de werkzaamheden; de teller van de vertragingskosten liep sinds 1 maart 2019 door tot aan 18 maart 2019 (concept vaststellingsovereenkomst); BN dreigt ook nadere stagnatiekosten te claimen wanneer vergunningen vertragen en dekt zich in tegen de vele onderaannemers als die niet op tijd kunnen leveren. 1.2 Forse besparing door te stoppen Zoals in bijlage A wordt berekend, kan stoppen met dit project d.m.v. van de afweging go / no go, nu ,- aan besparing betekenen. Dit geld blijft in de gemeentelijke kas. 1.3 Flinke kostenoverschrijdingen Voor de realisatie van de LV-brug is een budget ter beschikking gesteld van ,-. Dit budget is opgebouwd uit ,- realisatiekosten en ,- plankosten. Zoals aangekondigd in de bijeenkomst van 12 februari 2019 zal er een flinke kostenoverschrijding het gevolg zijn ,- boven op de aanneemsom. Daarnaast, nu pas terloops gerapporteerd in het raadsvoorstel van 9 april 2019 onder de omschrijving Saldo, zal er ook een overschrijding van ,- zijn op de plankosten (zie Bijlage A). In totaal dus een overschrijding van ,-! 1.4 Subsidie in gevaar De gemeente werkt aan de ontwikkeling van de LV-brug over het Wilhelminakanaal. De LV-brug gaat het begin (of einde) vormen van de Groene Corridor: een robuuste landschappelijke verbinding tussen het 18 Septemberplein in Eindhoven en de Markt in Oirschot. Bij besluit van 21 april 2015 heeft de raad ingestemd met deze ontwikkeling. Al eerder, op 10 oktober 2013, heeft de provincie Noord-Brabant een subsidie verleend aan de gemeente Oirschot als bijdrage voor de realisatie van een LV-brug (deelproject A1 Fiets-/voetbrug Oirschot) als onderdeel van het project De Groene Corridor in het kader van de subsidieregeling landschappen van allure Noord- Brabant. Het subsidiebedrag bedraagt ,- en als voorwaarde werd door de provincie gesteld dat de LV-brug voor 1 januari 2017 gerealiseerd moest zijn. Intussen is voor deze datum tweemaal verlenging toegekend. Eerst verlenging naar 1 januari 2019 en daarna verlenging naar 31 december Deze datum dreigt weer niet gehaald te worden. Het is de vraag of de Provincie opnieuw uitstel verleend. 1.5 Project is niet in control Het is op 18 april a.s. 1 jaar geleden dat het project met contractpartij is aangevangen (op basis van de aanbiedingsplanning). Tot op heden heeft er geen enkele fysiek omvormingsproces plaatsgevonden; met andere woorden, er is nog geen schop de grond in gegaan. Terwijl de kosten overschrijding nu al ,- is. 2

3 Ook het feit dat er sinds de toekenning van de provinciale subsidie er nu 5,5 jaar verstreken zijn en gezien de eerder vernoemde omstandigheden (twee maal uitstel door Provincie en forse kostenoverschrijding), lijkt erop te wijzen dat de gemeente Oirschot geen control, geen beheersing over dit project (meer) heeft. Het raadsvoorstel van 9 april 2019 stelt duidelijk dat BN opmerkingen heeft gemaakt omtrent specifieke technische onderdelen van het project. Deze opmerkingen zijn niet meegenomen en verklaren nu de sterke positie van BN, die in feite dicteert wat er moet gebeuren. Een sterk bewijs dat het project niet in control is. Ook gezien het feit dat, zoals datzelfde raadsvoorstel stelt, het schikkingsvoorstel uit onderhandeld is, echter zonder dat alle risico s voor de toekomst zijn afgedekt, omdat dat niet haalbaar is (vanwege de sterke positie van BN). 1.6 Bijdrage aan de disbalans tussen middelen en ambities Verder is duidelijk geworden dat de gemeente Oirschot een disbalans heeft tussen middelen en ambities. De geprognosticeerde tekorten op de exploitatie en de ambitieuze investeringsprojecten nopen tot het maken van pijnlijke keuzes. Stoppen met de LV-brug levert veel geld op. Geld dat we kunnen gebruiken om die disbalans te verkleinen. 1.7 Besparing voor Provincie Als de project LV-brug niet wordt afgerond zal dat ook voor de provincie een besparing opleveren van het subsidiebedrag, n.l ,-. Geld wat weer voor de Brabantse gemeenschap ten goede komt. 2 Verantwoorde beëindiging Een verantwoorde manier van beëindigen betekent dat de wijze van beëindiging (bijvoorbeeld ontbinding of opzegging) wel overwogen en met juridisch onderbouwing geschiedt waarbij het belang van Oirschot en de financiële implicaties voorop staan. Risico s De berekende besparing kan lager uitvallen, doordat de tweede termijn (cf. scenario 0 uit raadsvoorstel 9 april 2019, ,-) van BN moet worden betaald. Een groot deel van dit bedrag betreft kosten van onderaanneming, waar BN voor verantwoordelijk is. De besparing zal dan uitkomen op ,-. De kans bestaat dat als BN geen contract partij meer is, de brug door een andere aannemer moet worden gerealiseerd. Bijkomend voordeel is dan dat de overschrijdingskosten op de aanneemsom ( ,-) niet hoeft te worden betaald. Dan zal de besparing dat bedrag zijn. Het risico bij voorzetting van het project is dat er nieuwe situaties ontstaan waardoor mogelijk ook nieuwe (vertragings-)claims richting de gemeente gaan. Door aanname van dit initiatief raadsvoorstel wordt dit voorkomen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de volgende zaken: Er is nog steeds een discussie over het verlichtingsplan (financiële impact mogelijk 90,000,-); BN hervat nog steeds niet de werkzaamheden; de teller van de vertragingskosten liep sinds 1 maart 2019 door tot aan 18 maart 2019 (concept vaststellingsovereenkomst); BN dreigt ook nadere stagnatiekosten te claimen wanneer vergunningen vertragen en dekt zich in tegen de vele onderaannemers als die niet op tijd kunnen leveren. Dit initiatief raadsvoorstel maakt een einde aan deze onzekerheden. 3

4 Kosten en dekking Juridische kosten Waar we nog rekening mee dienen te houden zijn de juridisch kosten. Deze moeten gemaakt worden om de het project verantwoord af te wikkelen. Conform het raadsvoorstel van 9 april 2019 van het college wordt dit ingeschat op ,--. Dit zullen wellicht voor de gemeente Oirschot uiteindelijk geen kosten zijn, want de juridische en andere kosten zijn mogelijk te verhalen op de door de gemeente ingehuurde projectpartijen, zoals in het voorstel van het college staat vermeld. Aansprakelijkheidsstellingen behoren tot de mogelijkheden. Dekking De dekking van de gemaakte kosten (zie bijlage A, ,-) kan gebeuren vanuit het krediet dat in april 2015 voor de LV-brug beschikbaar is gesteld, ,-. Het resterende bedrag ( ,-) kan gedekt worden uit de Reserve Ruimtelijke Ontwikkelingen (groot ,-). Vervolg Het college dient per direct op verantwoorde manier het project Langzaamverkeersbrug Wilhelminakanaal te beëindigen en hierover de gemeenteraad nadrukkelijk van op de hoogte te houden. Per 30 september 2019 dient deze beëindiging te zijn afgerond. Oirschot, 31 maart 2019 Namens D66 Marienette Wemelsfelder 4

5 Bijlage A. Beslissingscalculatie LV-brug, go / no go. Naar aanleiding van de beantwoording van de raadsvragen die wij hebben gesteld (als verduidelijking van de presentatie van 12 februari jl.) en het raadsvoorstel van 9 april 2019 van het college, hebben we de financiële situatie van dit project nu inzichtelijk. Op basis van deze gegevens kunnen we nu een beslissingscalculatie maken, een berekening die bepaald wat het ons oplevert als we nu stoppen. Go / no go. Om dit te doen moeten we kijken naar de kosten die al gemaakt en betaald zijn (de zgn. sunk costs, zie opmerking 2) en de kosten die nog gemaakt en betaald moeten worden. Als we kijken naar de LV-brug zijn de volgende onderdelen betaald volgens de beantwoording van het college: Vervolgens moeten we vaststellen wat er in totaal betaald moet worden als de LV-brug helemaal wordt gerealiseerd; wat is het totale investerings- en kostenbedrag alleen voor de gemeente Oirschot? Dus als we de brug niet realiseren hoeven we het verschil tussen wat betaald is en wat er betaald moet worden bij complete realisatie, niet te betalen. Dat verschil is ,- ( ,- minus ,-). Dat geld blijft dus in de gemeentelijke kas. Wat er dan nog wel dient te gebeuren is een last nemen in de exploitatie van ,-. Dit bedrag staat nu in de activastaat als investeringsbedrag en dus op de balans. Normaal wordt dit bedrag over de looptijd afgeschreven en elk jaar een evenredig deel in de exploitatie verantwoord. De dekking voor dit bedrag kan gebeuren vanuit het krediet dat in april 2015 voor de LV-brug beschikbaar is gesteld, ,-. Het resterende bedrag ( ,-) kan gedekt worden uit de Reserve Ruimtelijke Ontwikkelingen (groot ,-). Mogelijk zijn er kosten van dit project uit eerdere jaren al in de exploitatie verantwoord. Hierdoor kan het aanspreken van de reserves verlaagd worden. 5

6 Voor de duidelijkheid: Dit is puur een boekhoudkundige handeling met als basis dit initiatief raadsvoorstel, daar zal de gemeentelijke kas niets van merken; we houden per saldo ,- meer in kas! Opmerking 1: De verklaring voor de overschrijding van de plankosten is als volgt: Opmerking 2: Sunk costs (in het Nederlands ook wel verzonken kosten) Dit zijn kosten die al gemaakt zijn en niet meer ongedaan te maken zijn. Bij het nemen van beslissingen dient men geen rekening te houden met deze sunk costs. Het wordt gezien als een van de bekende valkuilen in het nemen van een beslissingen. 6

7 Raadsbesluit Vergadering: Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 9 april 2019 Registratienummer: 2019/ De raad der gemeente Oirschot; gezien het initiatiefvoorstel van D66, d.d. 31 maart 2019; gegeven de agendering door Presidium, d.d. 2 april 2019; besluit: 1. kennis te nemen van de bijgevoegde beslissingscalculatie waarin een besparing van ,- wordt berekend (bijlage A); 2. het project LV-brug op verantwoordde manier per direct te beëindigen; 3. de in deze beslissingscalculatie berekende besparing te realiseren en daarbij alle juridische en andere middelen in te zetten; 4. alle bij dit project betrokken partijen ter verantwoording te roepen en de gemaakte kosten zoveel mogelijk te verhalen. Aldus besloten in de openbare vergadering van de gemeenteraad van Oirschot van 9 april 2019, De gemeenteraad, Han Struijs, Griffier Judith Keijzers Verschelling, voorzitter 7