Hulpstof met bekend effect: lactose (niet meer dan 50 mg per tablet)
|
|
- Fedde Brabander
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Qlaira, filmmhulde tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Elke blisterverpakking (28 filmmhulde tabletten) bevat in de nderstaande vlgrde: 2 dnkergele tabletten met elk 3 mg estradilvaleraat 5 middelrde tabletten met elk 2 mg estradilvaleraat en 2 mg diengest 17 lichtgele tabletten met elk 2 mg estradilvaleraat en 3 mg diengest 2 dnkerrde tabletten met elk 1 mg estradilvaleraat 2 witte tabletten die geen werkzame bestanddelen bevatten Hulpstf met bekend effect: lactse (niet meer dan 50 mg per tablet) Vr de vlledige lijst van hulpstffen, zie rubriek FARMACEUTISCHE VORM Filmmhulde tablet (tablet) Dnkergele, filmmhulde tablet, rnd met bicnvexe zijden; p één zijde zijn de letters DD gemarkeerd in een regelmatige zeshek Middelrde, filmmhulde tablet, rnd met bicnvexe zijden; p één zijde zijn de letters DJ gemarkeerd in een regelmatige zeshek Lichtgele, filmmhulde tablet, rnd met bicnvexe zijden; p één zijde zijn de letters DH gemarkeerd in een regelmatige zeshek Dnkerrde, filmmhulde tablet, rnd met bicnvexe zijden; p één zijde zijn de letters DN gemarkeerd in een regelmatige zeshek Witte, filmmhulde tablet, rnd met bicnvexe zijden; p één zijde zijn de letters DT gemarkeerd in een regelmatige zeshek 4. KLINISCHE GEGEVENS 4.1 Therapeutische indicaties Orale anticnceptie. Behandeling van zware menstruele bledingen bij vruwen znder rganische pathlgie die rale anticnceptie wensen. Bij de beslissing m Qlaira vr te schrijven met rekening wrden gehuden met de huidige risicfactren van de individuele vruw, in het bijznder met de risicfactren vr veneuze trmbemblie (VTE) en he het risic p VTE met Qlaira zich verhudt tt het risic met andere gecmbineerde hrmnale anticnceptiva (zie rubrieken 4.3 en 4.4). 4.2 Dsering en wijze van tediening
2 Wijze van tediening Oraal gebruik Dsering He wrdt Qlaira ingenmen? De tabletten meten elke dag p ngeveer hetzelfde tijdstip wrden ingenmen, zndig met wat vleistf, in de vlgrde die p de blisterverpakking staat aangegeven. De tabletinname is cntinu. Gedurende 28 peenvlgende dagen met dagelijks één tablet wrden ingenmen. Elke vlgende blisterverpakking wrdt gestart de dag na de laatste tablet van de vrige blisterverpakking. Een nttrekkingsbleding begint drgaans tijdens de inname van de laatste tabletten van een blisterverpakking en deze bleding is niet altijd vrbij vrdat met de vlgende blisterverpakking wrdt begnnen. Bij smmige vruwen begint de bleding nadat de eerste tabletten van de nieuwe blisterverpakking zijn ingenmen. He beginnen met Qlaira? Geen vrafgaand gebruik van een hrmnaal anticnceptivum (in de afgelpen maand) De eerste tablet dient p dag 1 van de natuurlijke cyclus van de vruw te wrden ingenmen (dat wil zeggen p de eerste dag van de menstruatie). Overschakelen van een ander gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum (cmbinatie-raal anticnceptivum/cmbinatie-oac)), vaginale anticnceptiering f pleister vr transdermaal gebruik De vruw dient met Qlaira te starten p de dag na de laatste werkzame tablet (de laatste tablet die werkzame bestanddelen bevat) van haar vrgaande cmbinatie-oac. Als er een vaginale anticnceptiering f pleister vr transdermaal gebruik is gebruikt, met de vruw met het gebruik van Qlaira beginnen p de dag van verwijdering. Overschakelen van een prgestageenmethde (pil met alleen een prgestageen, injectiepreparaat, implantaat) f van een prgestageen-afgevend intra-uterien systeem (IUS) De vruw mag verschakelen van een pil met alleen een prgestageen wanneer zij wil (van een implantaat f IUS p de dag van verwijdering en van een injectiepreparaat p de dag waarp de vlgende injectie zu meten wrden gegeven), maar met in al deze gevallen geadviseerd wrden m tijdens de eerste 9 dagen van de tablet-inname aanvullend een barrièremiddel te gebruiken. Na een abrtus in het eerste trimester De vruw mag direct beginnen. In dit geval heft ze geen aanvullende anticnceptieve maatregelen te nemen. Na een bevalling f na een abrtus in het tweede trimester Vr vruwen die brstveding geven: zie rubriek 4.6. De vruw met wrden aangeraden tussen de 21 e en 28 e dag na de partus f na een abrtus in het tweede trimester te starten. Als een vruw later begint, dan met haar wrden aangeraden m tijdens de eerste 9 dagen aanvullend een barrièremiddel te gebruiken. Als inmiddels echter geslachtsgemeenschap heeft plaatsgevnden, dan met een zwangerschap wrden uitgeslten f met de eerste menstruatie wrden afgewacht vrdat de vruw met het cmbinatie-oac begint.
3 Wat te den na het vergeten van tabletten? Vergeten (witte) placebtabletten kunnen wrden vergeslagen. Ze meten echter wrden weggegid m te vrkmen dat de peride vr het innemen van de werkzame tabletten npzettelijk wrdt verlengd. Het vlgende advies geldt alleen vr het vergeten van werkzame tabletten: Als een vruw minder dan 12 uur te laat is met het innemen van een tablet, is de anticnceptieve werking niet verminderd. De vruw met deze tablet alsng innemen zdra zij eraan denkt en p het gebruikelijke tijdstip verdergaan met de resterende tabletten. Als de vruw meer dan 12 uur te laat is met het innemen van een tablet, kan de anticnceptieve werkzaamheid verminderd zijn. De vruw met deze tablet alsng innemen zdra zij eraan denkt, zelfs als dit betekent dat ze twee tabletten p hetzelfde tijdstip in met nemen. Ze gaat verder met de tablet-inname p het gebruikelijke tijdstip. Afhankelijk van de dag van de cyclus waarp de tablet is vergeten (zie de tabel hiernder vr details), meten aanvullende anticnceptiemaatregelen (bijvrbeeld een barrièremethde zals een cndm) wrden gebruikt, vlgens de vlgende principes:
4 DAG Kleur Heveelheid estradilvaleraat (EV)/diengest (DNG) 1 2 Dnkergele tabletten (3,0 mg EV) 3-7 Middelrde tabletten (2,0 mg EV + 2,0 mg DNG) 8 17 Lichtgele tabletten (2,0 mg EV + 3,0 mg DNG) Lichtgele tabletten (2,0 mg EV + 3,0 mg DNG) Dnkerrde tabletten (1,0 mg EV) Witte tabletten (Placeb's) Te vlgen principes bij het meer dan 12 uur te laat innemen van één tablet: - De vergeten tablet nmiddellijk innemen en de vlgende tablet p het gebruikelijke tijdstip innemen (zelfs als dat betekent dat er twee tabletten p dezelfde dag wrden ingenmen) - Op de gebruikelijke manier drgaan met het innemen van tabletten - Gedurende de vlgende 9 dagen aanvullende anticnceptie gebruiken - De aangebrken blisterverpakking weggien en nmiddellijk met de eerste pil van een nieuwe blisterverpakking beginnen - Op de gebruikelijke manier drgaan met het innemen van tabletten - Gedurende de vlgende 9 dagen aanvullende anticnceptie gebruiken - De vergeten tablet nmiddellijk innemen en de vlgende tablet p het gebruikelijke tijdstip innemen (zelfs als dat betekent dat er twee tabletten p dezelfde dag wrden ingenmen) - Geen aanvullende anticnceptie ndig - De vergeten tablet weggien en p de gebruikelijke manier drgaan met het innemen van tabletten - Geen aanvullende anticnceptie ndig Op een bepaalde dag mgen er niet meer dan twee tabletten wrden ingenmen. Als een vruw is vergeten m met een nieuwe blisterverpakking te beginnen, f als ze één f meer tabletten heeft vergeten gedurende dag 3-9 van de blisterverpakking, kan ze -als ze in de 7 dagen vr het vergeten van de pil gemeenschap heeft gehad- al zwanger zijn. He meer tabletten (van die met de twee werkzame bestanddelen van dag 3-24) er zijn vergeten en he dichter deze bij de placebtabletfase zitten, he grter de kans p een zwangerschap. Als de vruw tabletten is vergeten en vervlgens geen nttrekkingsbleding krijgt aan het einde van de blisterverpakking / begin van de nieuwe blisterverpakking, met rekening wrden gehuden met de mgelijkheid van een zwangerschap. Advies in het geval van gastr-intestinale strnissen In het geval van ernstige gastr-intestinale strnissen (bijv. vergeven f diarree), kan de absrptie niet vlledig zijn en dienen aanvullende anticnceptiemaatregelen te wrden gebruikt. Als braken ptreedt binnen 3-4 uur na de inname van een werkzame tablet, met de vlgende tablet z snel mgelijk wrden ingenmen. Deze tablet met, indien mgelijk, binnen 12 uur na het gebruikelijke innametijdstip wrden ingenmen. Als er meer dan 12 uur zijn verstreken, geldt het advies vr het
5 vergeten van tabletten dat in rubriek 4.2 Wat te den na het vergeten van tabletten? wrdt gegeven. Als de vruw haar nrmale schema van tabletinname niet wil veranderen, met ze de vereenkmende tablet(ten) uit een andere blisterverpakking nemen. Bijkmende infrmatie ver speciale ppulaties Pediatrische patiënten Geen gegevens beschikbaar ver het gebruik in adlescenten nder de 18 jaar. Geriatrische patiënten Qlaira is niet geïndiceerd na de menpauze. Patiënten met verminderde leverfunctie Qlaira is gecntra-indiceerd bij vruwen met een ernstige leverziekte. Zie k rubriek 4.3. Patiënten met verminderde nierfunctie Qlaira is niet specifiek bestudeerd geweest bij patiënten met verminderde nierfunctie. 4.3 Cntra-indicaties Gecmbineerde hrmnale anticnceptiva mgen in de vlgende situaties niet wrden gebruikt. Als een van deze aandeningen vr het eerst ptreedt tijdens het gebruik van een cmbinatie- hrmnale anticnceptiva dan met het gebruik hiervan nmiddellijk wrden gestaakt. Aanwezigheid van f risic p veneuze trmb-emblie (VTE) Veneuze trmb-emblie bestaande VTE (bij antistllingsmiddelen) f eerder drgemaakte VTE (bijv. diepe veneuze trmbse [DVT] f lngemblie [PE]) Bekende erfelijke f verwrven predispsitie vr veneuze trmb-emblie, bijvrbeeld APC-resistentie, (waarnder factr V-Leiden), antitrmbine-iii-deficiëntie, prteïne C-deficiëntie, prteïne S-deficiëntie Zware peratie met langdurige immbilisatie (zie rubriek 4.4) Een hg risic p veneuze trmb-emblie dr de aanwezigheid van meerdere risicfactren (zie rubriek 4.4) Aanwezigheid van f risic p arteriële trmb-emblie (ATE) Arteriële trmb-emblie bestaande arteriële trmb-emblie, eerder drgemaakte arteriële trmb-emblie (bijv. mycardinfarct) f prdrmale aandening (bijv. angina pectris) Cerebrvasculaire ziekte bestaande bererte, eerder drgemaakte bererte f prdrmale aandening (bijv. transient ischaemic attack (TIA))
6 Bekende erfelijke f verwrven predispsitie vr arteriële trmb-emblie, bijvrbeeld hyperhmcysteïnemie en antifsflipiden-antistffen (anticardilipineantistffen, lupusanticagulans) Vrgeschiedenis van migraine met fcale neurlgische symptmen Een hg risic p arteriële trmb-emblie als gevlg van meerdere risicfactren (zie rubriek 4.4) f dr de aanwezigheid van een ernstige risicfactr, zals: diabetes mellitus met vasculaire symptmen ernstige hypertensie ernstige dislipprteïnemie Manifeste f eerder drgemaakte ernstige leveraandening zlang de leverfunctiewaarden niet genrmaliseerd zijn. Manifeste f eerder drgemaakte levertumren (benigne f maligne). Aanwezigheid van geslachtshrmnafhankelijke maligne aandeningen (bijvrbeeld van de geslachtsrganen f de mammae), f het vermeden daarvan. Vaginale bledingen waarvan de diagnse niet is gesteld. Overgeveligheid vr de werkzame stffen f vr (één van) de in rubriek 6.1 vermelde hulpstffen. 4.4 Bijzndere waarschuwingen en vrzrgen bij gebruik Waarschuwingen Indien één f meer van de hiernder vermelde aandeningen f risicfactren aanwezig zijn, met met de vruw besprken wrden f Qlaira geschikt is. In het geval van verergering f eerste ptreden van één f meer van deze aandeningen f risicfactren dient de vruw het advies te krijgen m cntact p te nemen met haar arts, m te bepalen f het gebruik van Qlaira met wrden gestaakt. Bij vermeden van f een bewezen VTE f ATE met het gebruik van gecmbineerde hrmnale anticnceptiva wrden stpgezet. Als een antistllingstherapie wrdt gestart, met een geschikte andere cntraceptie wrden gestart mdat anticagulantia (cumarines) teratgeen zijn. Er zijn geen epidemilgische nderzeken gedaan naar de effecten van cmbinatie-oac s die estradil/ estradilvaleraat bevatten. Alle vlgende waarschuwingen en vrzrgsmaatregelen zijn afgeleid van klinische en epidemilgische gegevens van cmbinatie-oac s met ethinylestradil. Het is niet bekend f deze waarschuwingen en vrzrgsmaatregelen van tepassing zijn vr Qlaira. Circulatiestrnissen Risic p veneuze trmb-emblie (VTE) Het gebruik van ieder gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum verhgt het risic p veneuze trmbemblie (VTE), in vergelijking met geen gebruik. Prducten die levnrgestrel, nrgestimaat f nrethistern bevatten, zijn geasscieerd met het laagste risic p VTE. Het is ng niet bekend he het risic met Qlaira zich verhudt tt deze prducten met een lager risic. De beslissing m een ander prduct te gebruiken dan een prduct waarvan bekend is dat het het laagste risic p VTE heeft, mag uitsluitend wrden genmen nadat dit met de vruw besprken is, m te verzekeren dat zij begrijpt dat zij risic heeft p VTE met gecmbineerde hrmnale anticnceptiva, he haar
7 huidige risicfactren dit risic beïnvleden en dat haar risic p VTE het hgst is in het allereerste jaar dat zij het prduct gebruikt. Er zijn k enige aanwijzingen dat het risic verhgd is wanneer pnieuw gestart wrdt met een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum nadat het gebruik gedurende 4 weken f langer werd nderbrken. Bij vruwen die geen gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum gebruiken en niet zwanger zijn, zullen ngeveer 2 van de vruwen ver een peride van één jaar VTE ntwikkelen. Bij iedere individuele vruw kan het risic echter veel hger zijn, afhankelijk van haar nderliggende risicfactren (zie hiernder). Epidemilgisch nderzek bij vruwen die gecmbineerde hrmnale anticnceptiva met lage dsis (< 50 μg) ethinylestradil gebruiken, heeft aangetnd dat ngeveer 6 tt 12 van de vruwen ver een peride van één jaar VTE ntwikkelen. Naar schatting zullen ngeveer 6 1 van de vruwen die een levnrgestrelbevattende gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum gebruiken, ver een peride van één jaar een VTE ntwikkelen. Het is ng niet bekend he het risic van VTE met gecmbineerde hrmnale anticnceptiva die diengest in cmbinatie met estradil bevatten, zich verhudt tt het risic met gecmbineerde hrmnale anticnceptiva die een lage dsis levnrgestrel bevatten. Het aantal VTE's per jaar met gecmbineerde hrmnale anticnceptiva met een lage dsis is kleiner dan het verwachte aantal bij vruwen tijdens de zwangerschap f in de peride na de bevalling. VTE kan in 1-2% van de gevallen een ddelijke aflp hebben. In extreem zelden vrkmende gevallen is het ptreden van trmbse in andere bledvaten gemeld bij gebruiksters van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum, bijv. in hepatische, mesenteriale, renale f retinale venen en arteriën. Risicfactren vr VTE Het risic p veneuze trmb-emblische cmplicaties bij gebruiksters van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum kan substantieel verhgd zijn bij een vruw met additinele risicfactren, vral als er sprake is van meerdere risicfactren (zie de tabel). Qlaira is gecntra-indiceerd als een vruw meerdere risicfactren heeft waardr zij een verhgd risic p veneuze trmbse heeft (zie rubriek 4.3). Als een vruw meer dan één risicfactr heeft, is het mgelijk dat de stijging van het risic grter is dan de sm van de afznderlijke factren in dit geval dient rekening te wrden gehuden met haar ttale risic p VTE. Indien de balans van vrdelen en risic s als negatief wrdt beschuwd, mag een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum niet wrden vrgeschreven (zie rubriek 4.3). Tabel: Risicfactren vr VTE Risicfactr Obesitas (BMI hger dan 30 kg/m²) Telichting Risic stijgt substantieel bij stijging van de BMI. Het is vral belangrijk m te verwegen f er k andere risicfactren aanwezig zijn. 1 Middelste punt van het bereik ('mid-pint f range') van 5-7 per vruwjaren, p basis van een relatief risic vr levnrgestrelbevattende gecmbineerde hrmnale anticnceptiva versus niet-gebruik van ngeveer 2,3 tt 3,6
8 Langdurige immbilisatie, zware peratie, elke peratie aan benen f heup, neurchirurgie f grt trauma Opmerking: tijdelijke immbilisatie waarnder > 4 uur reizen per vliegtuig kan k een risicfactr vr VTE zijn, vral bij vruwen met andere risicfactren In deze situaties is het aan te bevelen m het gebruik van de pil te staken (in geval van een electieve chirurgische ingreep minimaal vier weken vóór de ingreep) en het gebruik niet eerder dan twee weken na vlledige rembilisatie te hervatten. Er dient een andere anticnceptiemethde te wrden gebruikt m nbedelde zwangerschap te vrkmen. Antitrmbsebehandeling dient te wrden verwgen als het gebruik van Qlaira niet vraf is gestaakt. Bij een psitieve familiegeschiedenis (it pgetreden veneuze trmbemblie, vral p relatief jnge leeftijd, bijvrbeeld vóór het 50 e jaar, bij brers, zussen f uders). Andere medische aandeningen die geasscieerd zijn met VTE Tenemende leeftijd Als een erfelijke aanleg wrdt vermed, dient de vruw te wrden drverwezen naar een specialist vr advies vrdat zij een besluit neemt ver het gebruik van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum Kanker, systemische lupus erythematsus, hemlytischuremisch syndrm, chrnische inflammatire darmziekte (ziekte van Crhn f clitis ulcersa) en sikkelcelziekte Vral bven de 35 jaar Er is geen cnsensus ver de mgelijke rl van spataderen en ppervlakkige trmbflebitis bij het ntstaan f de prgressie van veneuze trmbse. Er dient rekening te wrden gehuden met het verhgde risic p trmb-emblie tijdens de zwangerschap en vral tijdens de 6 weken durende peride van het puerperium (vr infrmatie ver Zwangerschap en brstveding zie rubriek 4.6). Symptmen van VTE (diepe veneuze trmbse en lngemblie) Vruwen dienen het advies te krijgen m, als er symptmen ptreden, met sped medische hulp in te repen en de berepsbeefenaar in de gezndheidszrg te infrmeren dat zij een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum gebruikt. De vlgende symptmen kunnen wijzen p diepe veneuze trmbse (DVT): unilaterale zwelling van een been en/f vet f langs een ader in het been; pijn f geveligheid van een been die mgelijk alleen wrdt geveld bij het staan f lpen, verhgde temperatuur in het aangetaste been, rde f verkleurde huid p het been. De vlgende symptmen kunnen wijzen p lngemblie (PE): pltseling ntstaan van nverklaarde krtademigheid f snelle ademhaling; pltseling hesten, mgelijk geasscieerd met hemptë (bledspuwing); scherpe pijn p de brst; ernstig licht gevel in het hfd f duizeligheid;
9 snelle f nregelmatige hartslag. Smmige van deze symptmen (bijv. "krtademigheid", "hesten") zijn niet-specifiek en kunnen ten nrechte wrden geïnterpreteerd als gewnere f minder ernstige vrvallen (bijv. luchtweginfecties). Andere verschijnselen die kunnen wijzen p vasculaire cclusie zijn: pltselinge pijn, zwelling en lichte blauwverkleuring van een ledemaat. Als de cclusie in het g is gelkaliseerd, kunnen de symptmen variëren van pijnls wazig zien tt prgressie tt verlies van het gezichtsvermgen. Sms kan verlies van het gezichtsvermgen bijna nmiddellijk ptreden. Risic p arteriële trmb-emblie (ATE) In epidemilgisch nderzek is het gebruik van gecmbineerde hrmnale anticnceptiva geasscieerd met een verhgd risic p arteriële trmb-emblie (mycardinfarct) f cerebrvasculair accident (bijv. TIA [transiënte ischemische aanval], bererte). Arteriële trmb-emblische vrvallen kunnen een ddelijke aflp hebben. Risicfactren vr ATE Het risic p arteriële trmb-emblische cmplicaties f van een CVA bij gebruiksters van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum is verhgd bij vruwen met risicfactren (zie de tabel). Qlaira is gecntra-indiceerd als een vruw één ernstige f meerdere risicfactren vr ATE heeft waardr zij een hg risic p arteriële trmbse heeft (zie rubriek 4.3). Als een vruw meer dan één risicfactr heeft, is het mgelijk dat de stijging van het risic grter is dan de sm van de afznderlijke factren in dit geval dient rekening te wrden gehuden met haar ttale risic. Indien de balans van vrdelen en risic s als negatief wrdt beschuwd, mag een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum niet wrden vrgeschreven (zie rubriek 4.3). Tabel: Risicfactren vr ATE Risicfactr Tenemende leeftijd Rken Telichting Vral bven de 35 jaar Vruwen dienen het advies te krijgen m niet te rken als zij een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum willen gebruiken. Vruwen die uder zijn dan 35 jaar en drgaan met rken dienen het dringende advies te krijgen m een andere anticnceptiemethde te te passen. Hypertensie Obesitas (BMI hger dan 30 kg/m 2 ) Psitieve familiegeschiedenis (it pgetreden arteriële trmb-emblie, Het risic stijgt substantieel bij stijging van de BMI. Vral belangrijk bij vruwen met additinele risicfactren Als een erfelijke aanleg wrdt vermed, dient de vruw te wrden drverwezen naar een specialist vr advies
10 vral p relatief jnge leeftijd, bijvrbeeld vóór het 50 e jaar, bij brers, zussen f uders). Migraine Andere medische aandeningen die geasscieerd zijn met aandeningen van de bledvaten vrdat zij een besluit neemt ver het gebruik van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum Een verhging van de frequentie f ernst van migraine tijdens het gebruik van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum (die prdrmaal kan zijn vr een CVA) kan een reden zijn m direct te stppen Diabetes mellitus, hyperhmcysteïnemie, hartklepziekte en atriumfibrilleren, dyslipprteïnemie en systemische lupus erythematsus. Symptmen van ATE Vruwen dienen het advies te krijgen m, als er symptmen ptreden, met sped medische hulp in te repen en de berepsbeefenaar in de gezndheidszrg te infrmeren dat zij een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum gebruiken. De vlgende symptmen kunnen wijzen p een cerebrvasculair accident (CVA): pltseling verdfd gevel f zwakte van gezicht, arm f been, vral aan één zijde van het lichaam; pltselinge meite met lpen, duizeligheid, verlies van evenwicht f cördinatie; pltselinge verwardheid, meite met praten f begrijpen; pltselinge meite met zien in één f beide gen; pltselinge, ernstige f langdurige hfdpijn znder bekende rzaak; verminderd bewustzijn, f flauwvallen met f znder epileptische aanval. Symptmen van vrbijgaande aard suggereren dat het vrval een transiënte ischemische aanval (TIA) is. De vlgende symptmen kunnen wijzen p een mycardinfarct (MI): pijn, ngemak, druk, f een zwaar, beklemd f vl gevel in de brst, arm f nder het brstbeen; ngemak dat uitstraalt naar de rug, kaak, keel, arm, maag; vl gevel, indigestie f naar adem snakken; transpireren, misselijkheid, braken f duizeligheid; extreme zwakte, angst f krtademigheid; snelle f nregelmatige hartslag Tumren In smmige epidemilgische nderzeken is een verhgd risic van cervixcarcinm bij vruwen die lange tijd een cmbinatie-oac gebruiken (> 5 jaar) gemeld, maar er blijft nduidelijkheid bestaan ver de mate waarin dit gegeven is te te schrijven aan verstrende factren van seksueel gedrag en andere factren zals humaan papillmavirus (HPV).
11 Een meta-analyse van 54 epidemilgische nderzeken heeft laten zien dat bij vruwen die nu een cmbinatie-oac gebruiken een licht verhgd relatief risic bestaat dat brstkanker wrdt gediagnsticeerd (RR = 1,24). Dit verhgde risic verdwijnt geleidelijk in de lp van de 10 jaar na het stppen met het cmbinatie-oac. Omdat brstkanker zelden vrkmt bij vruwen beneden de 40 jaar, is het extra aantal brstkankerdiagnses in vruwen die een cmbinatie-oac gebruiken f in een recent verleden gebruikt hebben klein ten pzichte van het levenslange risic vr brstkanker. Deze nderzeken geven geen aanwijzing vr een rzakelijk verband. Het waargenmen verhgde risicpatrn zu het gevlg kunnen zijn van een vregere diagnse van brstkanker in gebruiksters van een cmbinatie-oac, van de bilgische effecten van cmbinatie-oac's, f van een cmbinatie van beide. Er is een tendens dat brstkanker, gediagnsticeerd in vruwen die it een cmbinatie-oac hebben gebruikt, zich klinisch in een minder vergevrderd stadium bevindt dan kanker gediagnsticeerd in vruwen die nit een cmbinatie-oac hebben gebruikt. In zeldzame gevallen zijn bij gebruiksters van cmbinatie-oac's gedaardige levertumren gerapprteerd, en in ng zeldzamere gevallen kwaadaardige levertumren. Incidenteel hebben deze tumren tt levensbedreigende abdminale bledingen geleid. Een levertumr met in de differentiaaldiagnse wrden meegenmen als bij vruwen die cmbinatie-oac's gebruiken sprake is van hevige pijn bven in de buik, leververgrting f verschijnselen die wijzen p een intra-abdminale bleding. Andere aandeningen Bij vruwen met hypertriglyceridemie, f een psitieve familieanamnese hiervan, kan een verhgd risic van pancreatitis bestaan als zij een cmbinatie-oac gebruiken. Hewel bij veel vruwen die cmbinatie-oac's gebruiken geringe verhgingen van de bleddruk zijn gerapprteerd, zijn klinisch relevante bleddrukstijgingen zeldzaam. Echter, als er zich tijdens het gebruik van een cmbinatie-oac een langdurige, klinisch significante hypertensie ntwikkelt, is het verstandig als de arts het cmbinatie-oac-gebruik nderbreekt en de hypertensie behandelt. Indien gewenst, kan het cmbinatie-oac-gebruik wrden hervat als er met de antihypertensieve therapie nrmaalwaarden wrden bereikt. Van de vlgende aandeningen is gerapprteerd dat ze kunnen ptreden f kunnen verslechteren tijdens de zwangerschap en tijdens het gebruik van cmbinatie-oac, maar er is geen eenduidig bewijs dat er verband bestaat met het gebruik van cmbinatie-oac's: geelzucht en/f aan chlestase gerelateerde pruritus; vrming van galstenen; prfyrie; systemische lupus erythematdes; hemlytisch-uremisch syndrm; chrea van Sydenham; herpes gestatinis; aan tsclerse gerelateerd gehrverlies. Bij vruwen met erfelijk angi-edeem kunnen exgene estrgenen symptmen van angi-edeem pwekken f verergeren. Acute f chrnische leverfunctiestrnissen kunnen een nderbreking van het cmbinatie-oac-gebruik ndzakelijk maken ttdat de leverfunctiewaarden genrmaliseerd zijn. Als chlestatische geelzucht ptreedt nadat dit eerder is pgetreden tijdens een zwangerschap f tijdens vreger gebruik van geslachtshrmnen, is het ndig het gebruik van een cmbinatie-oac te staken. Hewel cmbinatie-oac's een effect kunnen hebben p de perifere insulineresistentie en glucsetlerantie, is er geen bewijs dat dit een verandering van het therapeutische regime ndzakelijk maakt in diabetespatiënten die een laaggedseerd cmbinatie-oac (minder dan 0,05 mg ethinylestradil)gebruiken. Echter, vruwen met diabetes meten nder zrgvuldige cntrle blijven, met name in het begin van het cmbinatie-oac-gebruik. Er is tijdens gebruik van cmbinatie-oac s melding gemaakt van een verslechtering van endgene depressie, epilepsie, de ziekte van Crhn en van clitis ulcersa.
12 Chlasma kan ccasineel ptreden, met name bij vruwen met een anamnese van chlasma gravidarum. Vruwen met een predispsitie vr chlasma dienen bltstelling aan znlicht f UV-straling te vermijden zlang ze een cmbinatie-oac gebruiken. Oestrgenen kunnen vasthuden van vcht verrzaken en daarm dienen patiënten met hart- f nierinsufficiëntie zrgvuldig te wrden gebserveerd. Patiënten met terminale nierinsufficiëntie meten nauwkeurig wrden gebserveerd, aangezien de heveelheid circulerend estrgeen na tediening van Qlaira verhgd kan zijn. Dit geneesmiddel bevat niet meer dan 50 mg lactse per tablet. Patiënten met zeldzame erfelijke aandeningen zals galactse-intlerantie, Lapp-lactasedeficiëntie f glucsegalactse-malabsrptie die een lactsevrij dieet vlgen, meten rekening huden met deze heveelheid. Medisch nderzek/cnsultatie Vrdat met Qlaira wrdt begnnen en k wanneer het gebruik na een nderbreking wrdt hervat, met een vlledige anamnese (inclusief familiegeschiedenis) wrden afgenmen en met zwangerschap wrden uitgeslten. De bleddruk met wrden gemeten en er met een lichamelijk nderzek wrden uitgeverd, p geleide van cntra-indicaties (zie rubriek 4.3) en waarschuwingen (zie rubriek 4.4). Het is belangrijk m de vruw attent te maken p de infrmatie ver veneuze en arteriële trmbse, met inbegrip van het risic van Qlaira ten pzichte van andere gecmbineerde hrmnale anticnceptiva, de symptmen van VTE en ATE, de bekende risicfactren en wat zij met den in het geval van een vermede trmbse. De vruw met k wrden geïnstrueerd m de bijsluiter ged te lezen en zich te huden aan het gegeven advies. De frequentie en aard van de nderzeken dienen gebaseerd te zijn p gangbare praktijkrichtlijnen en p individuele basis te wrden aangepast. Vruwen dienen erp te wrden gewezen dat hrmnale anticnceptiva niet beschermen tegen hivinfecties (aids) en andere seksueel verdraagbare aandeningen. Verminderde betruwbaarheid De betruwbaarheid van cmbinatie-oac's kan bijvrbeeld in de vlgende gevallen verminderd zijn: bij het vergeten van werkzame tabletten (zie rubriek 4.2), bij gastr-intestinale strnissen gedurende het gebruik van werkzame tabletten (zie rubriek 4.2) f het gelijktijdig gebruik van andere geneesmiddelen (zie rubriek 4.5). Cycluscntrle Bij alle cmbinatie-oac's kan nregelmatig bledverlies (sptting f drbraakbleding) ptreden, vral tijdens de eerste maanden van het gebruik. Daarm is een berdeling van nregelmatig bledverlies pas zinvl na een aanpassingsperide van ngeveer drie cycli. Gebaseerd p patiëntendagbeken uit een vergelijkend klinisch nderzek was het percentage vruwen per cyclus dat tussentijds bledverlies heeft % bij vruwen die Qlaira gebruikten. Bij gebruiksters van Qlaira kan amenrre ptreden, hewel ze niet zwanger zijn. Gebaseerd p patiëntendagbeken treedt amenrre in ngeveer 15% van de cycli p. Als Qlaira vlgens de aanwijzingen in rubriek 4.2 is ingenmen, is het nwaarschijnlijk dat de vruw zwanger is. Als Qlaira niet vlgens deze aanwijzingen is ingenmen in de peride vrafgaand aan de
13 eerste uitgebleven nttrekkingsbleding f als er twee peenvlgende keren geen nttrekkingsbleding ptreedt, met zwangerschap wrden uitgeslten vrdat het gebruik van Qlaira wrdt vrtgezet. Als het nregelmatige bledverlies langer aanhudt f pas ptreedt nadat eerdere cycli regelmatig waren, met rekening gehuden wrden met een niet-hrmnale rzaak en zijn afdende diagnstische maatregelen geïndiceerd m een maligniteit f een zwangerschap uit te sluiten. Dit kan k curettage betekenen. 4.5 Interacties met andere geneesmiddelen en andere vrmen van interactie Opmerking: de bijsluiter van cncmiterende geneesmiddelen met wrden geraadpleegd m mgelijke interacties te identificeren. Interactiestudies zijn alleen bij vlwassenen uitgeverd. De vlgende interacties zijn gemeld in de literatuur vr cmbinatie-oac s in het algemeen f werden nderzcht in klinische nderzeken met Qlaira. Effecten van andere geneesmiddelen p Qlaira Er kunnen interacties ptreden met geneesmiddelen die micrsmale enzymen induceren. Dat kan leiden tt een hgere klaring van geslachtshrmnen en tt drbraakbledingen en/f falen van de cntraceptie. Beleid Enzyminductie kan al na enkele dagen behandeling wrden waargenmen. Drgaans is de enzyminductie maximaal na enkele weken. Na stpzetting van de behandeling kan de enzyminductie ng ngeveer 4 weken aanhuden. Krtetermijnbehandeling Vruwen die een behandeling met enzyminducerende geneesmiddelen krijgen, meten naast het cmbinatie-oac tijdelijk een barrièremethde f een andere methde van cntraceptie gebruiken. De barrièremethde met gedurende de hele duur van behandeling met het cncmiterende geneesmiddel en gedurende 28 dagen na stpzetting ervan wrden gebruikt. Als het geneesmiddel langer wrdt ingenmen dan het einde van de actieve tabletten in de verpakking van het cmbinatie-oac, meten de placeb tabletten wrden weggegid en met de vlgende verpakking van het cmbinatie-oac meteen wrden gestart. Langetermijnbehandeling Bij vruwen die een langetermijnbehandeling krijgen met leverenzym inducerende werkzame stffen, wrdt een andere betruwbare, niet-hrmnale methde van cntraceptie aanbevlen. Stffen die de klaring van cmbinatie-oac s verhgen (geringere werkzaamheid van cmbinatie-oac s dr enzyminductie), bijv.: barbituraten, bsentan, carbamazepine, fenytïne, primidn, rifampicine en de anti-hiv-middelen ritnavir, nevirapine en efavirenz en mgelijk k felbamaat, grisefulvine, xcarbazepine, tpiramaat en prducten die de kruidenremedie sint-janskruid (Hypericum perfratum) bevatten.
14 In een klinisch nderzek leidde het sterk cytchrm P450 (CYP)-inducerende rifampicine tt significante dalingen van steady state-cncentraties en systemische bltstelling aan diengest en estradil. De AUC (0-24 uur) van diengest en estradil bij steady state werden respectievelijk met 83% en 44% verminderd. Stffen met variabele effecten p de klaring van cmbinatie-oac s: Bij gelijktijdige tediening met cmbinatie-oac s kunnen veel cmbinaties van hiv-prteaseremmers en nn-nucleside-reversetranscriptaseremmers, waarnder cmbinaties met HCV-remmers de plasmacncentraties van estrgenen f prgestagenen verhgen f verlagen. Het nett-effect van die veranderingen kan in smmige gevallen klinisch relevant zijn. Daarm met de bijsluiter van cncmiterende geneesmiddelen tegen hiv/hcv wrden geraadpleegd vr mgelijke interacties en eventuele verwante raadgevingen. In geval van twijfel meten vruwen die wrden behandeld met een prteaseremmer f een nn-nucleside-reversetranscriptaseremmer, een aanvullende cntraceptieve barrièremethde gebruiken. Stffen die de klaring van cmbinatie-oac s verlagen (enzyminhibitren): Diengest is een substraat van CYP3A4. De klinische relevantie van mgelijke interacties met enzyminhibitren blijft nbekend. Gelijktijdige tediening van sterke CYP3A4-remmers kan de plasmacncentraties van het estrgeen, het prgestageen f beide verhgen. Gelijktijdige tediening van de sterke CYP3A4-remmer ketcnazl resulteerde in een stijging van de AUC (0-24 uur) in evenwichtstestand van diengest met factr 2,9 en van estradil met factr 1,6. Cncmitante tediening van de matige remmer erytrmycine verhgde de AUC (0-24 uur) van diengest en estradil in evenwichtstestand met respectievelijk factr 1,6 en 1,3. Effecten van Qlaira p andere geneesmiddelen Orale anticnceptiva kunnen het metablisme van bepaalde andere werkzame stffen beïnvleden. Daardr kunnen plasma- en weefselcncentraties zwel stijgen (bijv. cyclsprine) als dalen (bijv. lamtrigine). De farmackinetiek van nifedipine werd niet beïnvled dr de gelijktijdige tediening van 2 mg diengest + 0,03 mg ethinylestradil. Hiermee wrden de resultaten van in vitr-nderzeken die erp wijzen dat remming van CYP-enzymen bij Qlaira nwaarschijnlijk is bij de therapeutische dsis, bevestigd. Andere vrmen van interacties Labratriumtesten Het gebruik van anticnceptieve sterïden kan van invled zijn p de resultaten van bepaalde labratriumbepalingen,.a. lever-, schildklier-, bijnier- en nierfunctieparameters, gehalte in het plasma van (transprt)eiwitten zals crticsterïdbindend glbuline en lipiden/lipprteïnefracties, parameters van klhydraatmetablisme en parameters van bledstlling en fibrinlyse. In het algemeen blijven de veranderingen binnen het nrmaalbereik.
15 4.6 Vruchtbaarheid, zwangerschap en brstveding Zwangerschap Qlaira mag niet wrden gebruikt tijdens de zwangerschap. Indien de vruw zwanger geraakt tijdens het gebruik van Qlaira, met verdere inname nmiddellijk gestaakt wrden. Uitgebreide epidemilgische nderzeken hebben echter aangetnd dat er nch een tegenmen risic is van aangebren afwijkingen bij kinderen van wie de meder een ethinylestradil bevattend cmbinatie-oac gebruikte in de peride vrafgaande aan de zwangerschap, nch een teratgeen effect wanneer cmbinatie-oac s npzettelijk werden gebruikt tijdens zwangerschap. Dierpreven wijzen niet p een risic van reprductietxiciteit (zie rubriek 5.3). Er met rekening gehuden wrden met het verhgde risic p VTE in de peride na de bevalling wanneer het gebruik van Qlaira hervat wrdt (zie rubrieken 4.2 en 4.4). Brstveding De lactatie kan wrden beïnvled dr cmbinatie-oac s, mdat zij de heveelheid medermelk kunnen verminderen en de samenstelling ervan kunnen veranderen. Daarm wrdt het gebruik van een cmbinatie-oac in het algemeen niet aangeraden vrdat de meder vlledig met brstveding is gestpt. Bij het gebruik van een cmbinatie-oac kunnen kleine heveelheden van de anticnceptieve sterïden en/f hun metablieten wrden uitgescheiden met de melk. Deze heveelheden kunnen het kind beïnvleden. Vruchtbaarheid Qlaira is geïndiceerd vr het vrkmen van zwangerschap. Vr infrmatie ver het terugkeren van fertiliteit, zie rubriek Beïnvleding van de rijvaardigheid en het vermgen m machines te bedienen Er zijn geen studies uitgeverd geweest naar de effecten p de rijvaardigheid en het vermgen van machines te gebruiken. Er werden geen effecten p de rijvaardigheid en p het vermgen m machines te bedienen waargenmen bij gebruiksters van cmbinatie-oac s. 4.8 Bijwerkingen Samenvatting van het veiligheidsprfiel De meest vrkmende bijwerkingen van Qlaira bij gebruik als raal anticnceptivum f bij de behandeling van zwaar bledverlies tijdens de menstruatie bij vruwen znder rganische aandening die een rale cntraceptie wensen, zijn acne, ngemak in de brst, hfdpijn, bleding tijdens de cyclus, nausea en gewichtstename. Ernstige bijwerkingen zijn arteriële en veneuze trmb-emblie die besprken wrden in rubriek 4.4. Lijst van bijwerkingen in tabelvrm
16 In de nderstaande tabel wrden de bijwerkingen vermeld vlgens MedDRA systeem/ rgaanklassen (MedDRA SOCs). De meest geschikte MedDRA-term (versie 12.0) m een bepaalde bijwerking te beschrijven, is gebruikt. Synniemen f verwante aandeningen zijn niet vermeld, maar meten k in verweging wrden genmen. De frequenties zijn gebaseerd p gegevens uit klinische nderzek. De bijwerkingen werden vastgelegd in 5 klinische fase III-nderzeken (N=2.266 vruwen met risic van zwangerschap, N=264 vruwen met disfunctineel bledverlies uit de baarmeder znder rganische pathlgie die rale anticnceptie wensen) en wrden geacht ten minste een mgelijk causaal verband te hebben met het gebruik van Qlaira. Alle bijwerkingen die zijn vermeld in de categrie "zelden" zijn pgetreden bij 1 tt 2 vrijwilligers, dit resulteerde in < 0,1% N= vruwen (100,0%) Systeem/rgaanklasse Infecties en parasitaire aandeningen Ogaandeningen Hartaandeningen Vaak ( 1/100 tt 1/10) Hfdpijn 5 Sms ( 1/1.000 tt < 1/100) Schimmelinfectie Vulvvaginale schimmelinfectie 1 Vaginale infectie Tegenmen eetlust Depressie/ gedeprimeerde stemming Emtinele strnis 2 Slapelsheid Verminderd libid 3 Mentale strnis Veranderde stemming 4 Duizeligheid Migraine 6 Zelden ( 1/ tt < 1/1.000) Candidiasis Orale herpes Bekkenntstekingen (Pelvic inflammatry disease) Verndersteld culair histplasmsesyndr m Tinea versiclr Urineweginfectie Bacteriële vaginitis Vasthuden van vcht Hypertriglyceridemie Vedings- en stfwisselingsstrnissen Psychische strnissen Zenuwstelselaandeningen Agressie Angst Dysfrie Verhgd libid Nervsiteit Nachtmerries Rustelsheid Slaapstrnis Stress Aandachtsstrnis Paresthesie Draaiduizeligheid (vertig) Cntactlensintlerantie Drge gen Gezwllen gen Mycardinfarct Palpitaties Bledvat- Opvliegers Bledende spatader
17 Systeem/rgaanklasse Vaak ( 1/100 tt 1/10) Sms ( 1/1.000 tt < 1/100) Zelden ( 1/ tt < 1/1.000) aandeningen Hypertensie Veneuze trmbemblie (VTE) Arteriële trmbemblische (ATE) Hyptensie Oppervlakkige flebitis Pijn in de aders Maagdarmstelselaandeningen Lever- en galaandeningen Huid- en nderhuidaandeningen Skeletspierstelselen bindweefselaandeningen Nier- en urinewegaandeningen Vrtplantingsstelsel- en brstaandeningen Buikpijn 7 Misselijkheid Acne 9 Amenrre Vervelend gevel in de brsten 14 Dysmenrre Tussentijds bledverlies (Metrrragie) 15 Diarree Braken Verhgde leverenzymen 8 Alpecia Hyperhidrse Pruritus 10 Huiduitslag 11 Spierspasmen Grter wrden van de brsten 16 Brstmassa Cervicale dysplasie Disfunctineel bledverlies uit de baarmeder Dyspareunie Fibrcystische brstaandening Menrragie Menstruele strnis Ovariumcyste Bekkenpijn Premenstrueel Cnstipatie Drge mnd Dyspepsie Gastr-esfageale reflux Fcale ndulaire leverhyperplasie Chrnische chlecystitis Allergische huidreactie 12 Chlasma Dermatitis Hirsutisme Hypertrichsis Neurdermatitis Pigmentatiestrnis Sebrre Huidaandening 13 Rugpijn Kaakpijn Gevel van zwaarte Pijn in de urinewegen Abnrmale nttrekkingsbleding Gedaardig gezwel in de brst Brstkanker in situ Cyste in de brst Afscheiding uit de brsten Cervicale pliep Cervix erytheem Bledverlies bij de cïtus Galactrre Genitale afscheiding Hypmenrre
18 Systeem/rgaanklasse Bled- en lymfestelselaandeningen Ademhalingsstelsel-, brstkasen mediastinumaandeningen Algemene aandeningen en tedieningsplaatsstrnissen Vaak ( 1/100 tt 1/10) Sms ( 1/1.000 tt < 1/100) syndrm Uterien leimym Spasme van de baarmeder Uterien/ vaginaal bledverlies, inclusief sptting 17 Vaginale afscheiding Vulvvaginale drgheid Vermeidheid Prikkelbaarheid Oedeem 18 Onderzeken Gewichtstename Gewichtsafname Veranderingen in bleddruk 19 Zelden ( 1/ tt < 1/1.000) Uitgestelde menstruatie Ruptuur van variumcyste Geur uit de vagina Branderig gevel in vagina f schaamlippen Vervelend gevel in vagina f schaamlippen Lymfadenpathie Astma Dyspne Epistaxis Pijn p de brst Malaise Pyrexia Abnrmaal uitstrijkje van de cervix 1 inclusief vulvvaginale candidiasis en geïdentificeerde schimmel in uitstrijkje van de baarmederhals 2 inclusief wenen en affectlabiliteit 3 inclusief verlies van libid 4 inclusief veranderde stemming en stemmingswisselingen 5 inclusief spanningshfdpijn en sinushfdpijn 6 inclusief migraine met aura en migraine znder aura 7 inclusief pgezette buik, bvenbuikpijn en nderbuikpijn 8 inclusief verhgd alanine amintransferase, verhgd aspartaat amintransferase en verhgd gamma-glutamyltransferase 9 inclusief acnea pustulsa 10 inclusief gegeneraliseerde pruritus en huiduitslag met jeuk 11 inclusief huiduitslag die gepaard gaat met vlekken 12 inclusief allergische dermatitis en urticaria 13 inclusief gespannen huid 14 inclusief pijn in de brsten, gevelige brsten, afwijkingen van en pijn in de tepels 15 inclusief nregelmatige menstruatie 16 inclusief zwelling van de brsten 17 inclusief vaginale hemrragie, genitale hemrragie en uterushemrragie 18 inclusief perifeer edeem 19 inclusief verhgde bleddruk en verminderde bleddruk Beschrijving van geselecteerde bijwerkingen
19 Er is een verhgd risic waargenmen p arteriële en veneuze trmbtische en trmb-emblische vrvallen, waarnder mycardinfarct, bererte, transiënte ischemische aanvallen, veneuze trmbse en lngemblie bij vruwen die gecmbineerde hrmnale anticnceptiva gebruikten. Hier wrdt in rubriek 4.4 dieper p ingegaan. Optreden van amenrre en tussentijds bledverlies gebaseerd p patiënten dagbeken is samengevat in rubriek 4.4 nder Cycluscntrle. De vlgende ernstige bijwerkingen, welke besprken zijn in rubriek 4.4 Bijzndere waarschuwingen en vrzrgen bij gebruik, zijn gerapprteerd bij vruwen die cmbinatie-oac s gebruiken: Tumren De frequentie van diagnse van brstkanker is zeer licht verhgd bij gebruiksters van cmbinatie- OAC s. Aangezien brstkanker zeldzaam is bij vruwen jnger dan 40 jaar, is die stijging klein in vergelijking met het ttale risic p brstkanker. Het is niet bekend f er een causaal verband bestaat met het gebruik van cmbinatie-oac s. Vr meer infrmatie zie rubriek 4.3 en 4.4. Levertumren Andere aandeningen erythema ndsum, erythema multifrme secretie uit de brsten hypertensie Aandeningen die kunnen ptreden f verslechteren, waarvan geen eenduidig bewijs is dat er een verband bestaat met het gebruik van cmbinatie-oac's: ziekte van Crhn, clitis ulcersa, epilepsie, migraine, uterusmymen, prfyrie, systemische lupus erythematdes, herpes gestatinis, chrea van Sydenham, hemlytisch-uremisch syndrm, chlestatische geelzucht. Bij vruwen met erfelijk angi-edeem kunnen exgene estrgenen symptmen van angiedeem pwekken f verergeren. Acute f chrnische leverfunctiestrnissen kunnen het ndzakelijk maken dat het cmbinatie- OAC-gebruik wrdt gestaakt ttdat de leverfunctiewaarden zijn genrmaliseerd chlasma vergeveligheid (met inbegrip van symptmen zals huiduitslag, urticaria) Interacties Drbraakbleding en/f mislukken van de anticnceptie kunnen te wijten zijn aan interacties tussen andere geneesmiddelen (enzyminductren, bepaalde antibitica) en rale anticnceptiva (zie rubriek 4.5). Melding van vermedelijke bijwerkingen Het is belangrijk m na telating van het geneesmiddel vermedelijke bijwerkingen te melden. Op deze wijze kan de verhuding tussen vrdelen en risic s van het geneesmiddel vrtdurend wrden gevlgd. Berepsbeefenaren in de gezndheidszrg wrdt verzcht alle vermedelijke bijwerkingen te melden via
20 België: Federaal agentschap vr geneesmiddelen en gezndheidsprducten Afdeling Vigilantie EUROSTATION II Victr Hrtaplein, 40/ 40 B-1060 Brussel Website: Luxemburg: Directin de la Santé Divisin de la Pharmacie et des Médicaments Site internet: Overdsering Er zijn geen schadelijke effecten van verdsering gerapprteerd. Symptmen die mgelijk kunnen ptreden na een verdsis van werkzame tabletten zijn: misselijkheid, braken en -bij jnge meisjes- een lichte vaginale bleding. Er bestaat geen antidtum en verdere behandeling is alleen symptmatisch. 5. FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN 5.1 Farmacdynamische eigenschappen Farmactherapeutische categrie: prgestagenen en estrgenen, sequentiële preparaten ATC-cde: G03AB08 Tijdens met Qlaira uitgeverde klinische nderzeken in de Eurpese Unie en in de VS/Canada, werden de vlgende Pearl indices berekend: Pearl-index (18-50 jaar) Falen van de methde: 0,42 (bvenste 95%-grens betruwbaarheidsinterval 0,77) Falen van de methde + falen gebruikster: 0,79 (bvenste 95%-grens betruwbaarheidsinterval 1,23) Pearl-index (18-35 jaar) Falen van de methde: 0,51 (bvenste 95%-grens betruwbaarheidsinterval 0,97) Falen van de methde + falen gebruikster: 1,01 (bvenste 95%-grens betruwbaarheidsinterval 1,59) De anticnceptieve werking van cmbinatie-oac s is gebaseerde p de interactie van verschillende factren, waarvan de vulatieremming, veranderingen van de afscheiding uit de baarmederhals en veranderingen van het endmetrium als meest belangrijke wrden gezien. In een studie met remming van de vulatie gedurende 3 cycli nderdrukte Qlaira de ntwikkeling van de fllikels bij de meeste vruwen. Tijdens de daarpvlgende cyclus herstelde de activiteit van de varia zich tt het niveau van vr de behandeling. De dsering van Qlaira is gebaseerd p het estrgeen step-dwn en prgestageen step-up regime dat kan gebruikt wrden vr de behandeling van zware menstruele bledingen znder rganische pathlgie. De bijhrende symptmen wrden sms als disfunctinele uterusbleding (DUB) mschreven. Twee multicentrische, dubbelblinde gerandmiseerde studies met gelijkaardig design werden uitgeverd m de werkzaamheid en veiligheid van Qlaira, bij vruwen met symptmen van DUB die rale anticnceptie wensen, na te gaan. In ttaal werden er 269 vruwen gerandmiseerd p Qlaira en 152 p placeb.
21 Na 6 maanden behandeling was het mediane menstruele bledverlies (MBV) met 88 % afgenmen van 142 ml naar 17 ml in de Qlaira grep, in vergelijking met 24% van 154 ml naar 117 ml in de placebgrep. Na 6 maanden behandeling was het aantal vruwen die vlledig genezen waren van DUB-symptmen, 29% in de Qlaira grep in vergelijking met 2% in de placebgrep. Het estrgeen in Qlaira is estradilvaleraat, een ester van het natuurlijke humaan 17ß-estradil (1 mg estradilvaleraat kmt vereen met 0,76 mg 17ß-estradil). Dit estrgeen verschilt van de estrgenen ethinylestradil, f de prdrug ervan mestranl, die in andere OAC s wrden gebruikt dr het ntbreken van een ethinylgrep p psitie 17alpha. Diengest is een nrteststernderivaat znder andrgene, maar eerder met anti-andrgene werking, met ngeveer een derde van die van cyprternacetaat. Diengest bindt aan de prgesternreceptr van de uterus van de mens met slechts 10 % van de relatieve affiniteit van prgestern. Ondanks de lage affiniteit vr de prgesternreceptr heeft diengest in viv een sterk prgestagene werking. Diengest heeft in viv geen significante andrgene, mineralcrticïde f gluccrticïde werking. In één klinisch nderzek is bij een subgrep vruwen (n=218) na 20 behandelingscycli de endmetriumhistlgie nderzcht. Er waren geen abnrmale resultaten. 5.2 Farmackinetische eigenschappen Diengest Absrptie Oraal tegediend diengest wrdt snel en bijna vlledig geabsrbeerd. Na rale tediening van de Qlairatablet met 2 mg estradilvaleraat + 3 mg diengest wrdt na ngeveer 1 uur een maximale serumcncentratie van 90,5 ng/ml bereikt. De bilgische beschikbaarheid is ngeveer 91 %. De farmackinetiek van diengest is dsisafhankelijk binnen het dseringsbereik van 1-8 mg. Gelijktijdige inname van vedsel heeft geen klinisch relevant effect p de snelheid en mate van absrptie van diengest. Distributie Een relatief grte fractie van 10 % van het circulerende diengest is aanwezig in vrije vrm en ngeveer 90 % is niet-specifiek gebnden aan albumine. Diengest bindt niet aan de specifieke transprteiwitten SHBG en CBG. Het distributievlume van diengest bij steady-state (V d,ss) bedraagt 46 l na intraveneuze tediening van 85 µg 3 H-diengest. Bitransfrmatie Diengest wrdt vrijwel vlledig gemetabliseerd vlgens de bekende rutes vr sterïdmetablisme (hydrxylatie, cnjugatie), vrnamelijk dr CYP3A4. De farmaclgisch inactieve metablieten wrden uitgescheiden, waardr diengest snel als belangrijkste fractie in het plasma vr ngeveer 50 % van circulerende van diengest afkmstige stffen verantwrdelijk wrdt. De ttale klaring na intraveneuze tediening van 3 H-diëngest is berekend p 5,1 l/u. Eliminatie De plasmahalfwaardetijd van diengest bedraagt ngeveer 11 uur. Diengest wrdt extensief gemetabliseerd en slechts 1 % van het geneesmiddel wrdt nveranderd uitgescheiden. De uitscheidingsverhuding urine tt feces is ngeveer 3:1 na rale tediening van 0,1 mg/kg. Na rale tediening wrdt 42 % van de dsis binnen de eerste 24 uur en 63 % binnen 6 dagen geëlimineerd dr
22 uitscheiding via de nieren. Een cmbinatie van 86 % van de dsis is na 6 dagen via de urine en feces uitgescheiden. Steady-state-vrwaarden De farmackinetiek van diengest wrdt niet beïnvled dr SHBG-spiegels. Steady-state wrdt bereikt na 3 dagen met dezelfde dsering van 3 mg diengest in cmbinatie met 2 mg estradilvaleraat. De dal-, maximale en gemiddelde serumdiengestcncentraties bij steady-state zijn respectievelijk 11,8 ng/ml, 82,9 ng/ml en 33,7 ng/ml. De gemiddelde accumulatieverhuding vr AUC (0-24 uur) is bepaald als 1,24. Estradilvaleraat Absrptie Na rale tediening wrdt estradilvaleraat vlledig geabsrbeerd. Splitsing in estradil en valeriaanzuur vindt plaats tijdens absrptie dr het darmslijmvlies f in de lp van de eerste leverpassage. Hierbij ntstaan estradil en de metablieten daarvan, estrn en estril. Maximale serumestradilcncentraties van 70,6 pg/ml wrden bereikt tussen 1,5 en 12 uur na enkelvudige inname van de tablet met 3 mg estradilvaleraat p dag 1. Bitransfrmatie Het valeriaanzuur wrdt zeer snel afgebrken. Na rale tediening is ngeveer 3 % van de dsis direct bilgisch beschikbaar als estradil. Estradil ndergaat een uitgebreid first pass-effect en een aanzienlijk deel van de tegediende dsis wrdt al in het maagdarmslijmvlies gemetabliseerd. Samen met het presystemische metablisme in de lever wrdt ngeveer 95 % van de raal tegediende dsis gemetabliseerd vrdat deze de systemische circulatie in gaat. De belangrijkste metablieten zijn estrn, estrnsulfaat en estrnglucurnide. Distributie In serum is 38 % van het estradil gebnden aan SHBG, 60 % aan albumine en 2-3 % circuleert in vrije vrm. Estradil kan de serumcncentraties van SHBG licht verhgen, p een dsisafhankelijke wijze. Op dag 21 van de behandelingscyclus was het SHBG ngeveer 148 % van de uitgangswaarde en het nam af tt ngeveer 141 % van de uitgangswaarde p dag 28 (einde van de placebfase). Een schijnbaar distributievlume van ngeveer 1,2 l/kg werd bepaald na intraveneuze tediening. Eliminatie De plasmahalfwaardetijd van circulerend estradil is ngeveer 90 min. Na rale tediening is de situatie echter anders. Vanwege het grte circulerende dept estrgeensulfaten en -glucurniden als k de enterhepatische recirculatie, vertegenwrdigt de terminale halfwaardetijd van estradil na rale tediening een samengestelde parameter die afhankelijk is van al deze prcessen en binnen het bereik van ngeveer uur ligt. Estradil en de metablieten daarvan wrden vrnamelijk via de urine uitgescheiden en ngeveer 10 % wrdt uitgescheiden via de ntlasting. Steady-state-vrwaarden De farmackinetiek van estradil wrdt beïnvled dr SHBG-spiegels. Bij jnge vruwen zijn de gemeten plasma-estradilspiegels een samenstelling van het endgene estradil en het uit Qlaira ntstane estradil. Tijdens de behandelingsfase van 2 mg estradilvaleraat + 3 mg diengest zijn de maximale en gemiddelde serum-estradilcncentraties bij steady-state respectievelijk 66,0 pg/ml en 51,6 pg/ml. De
Pediatrische patiënten De veiligheid en werkzaamheid van Marvelon bij adolescenten jonger dan 18 jaar zijn niet bestudeerd.
1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Marveln 0,150 mg/0,030 mg tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Elke tablet bevat 0,150 mg desgestrel en 0,030 mg ethinylestradil. Hulpstf met bekend effect:
Nadere informatieBijlage III. Wijzigingen in de relevante rubrieken van de samenvatting van de productkenmerken en bijsluiters
Bijlage III Wijzigingen in de relevante rubrieken van de samenvatting van de prductkenmerken en bijsluiters Opmerking: De relevante rubrieken van de Samenvatting van de prductkenmerken en bijsluiter zijn
Nadere informatieMicrogynon 50 bevat per tablet 125 microgram levonorgestrel en 50 microgram ethinylestradiol.
Micrgynn 50 SmPC 1 van 18 SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Micrgynn 50, 0,125 mg/0,05 mg mhulde tabletten 2 KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Micrgynn 50 bevat
Nadere informatieDe werkzame tabletten zijn lichtgele, ronde tabletten met convexe zijden, één zijde met de reliëfletters DO in een regelmatige zeshoek.
Yasmin 28 SPC 1 van 1 SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Yasmin 28, filmmhulde tabletten 0,03 mg/3 mg 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Lichtgele tabletten:
Nadere informatieElke filmomhulde tablet bevat 0,10 mg levonorgestrel en 0,02 mg ethinylestradiol. Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.
1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Lavinia 0,10 mg/0,02 mg filmmhulde tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Elke filmmhulde tablet bevat 0,10 mg levnrgestrel en 0,02 mg ethinylestradil. Hulpstffen
Nadere informatie24 lichtroze filmomhulde tabletten: Elke filmomhulde tablet bevat 0,020 mg ethinylestradiol (als betadexcladraat) en 3 mg drospirenon.
1 van 24 SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL YAZ 24+4 0,02 mg/3 mg filmmhulde tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 24 lichtrze filmmhulde tabletten: Elke
Nadere informatieYasmin SPC 1 van 21. Lichtgele, ronde tabletten met convexe zijden, één zijde met de reliëfletters DO in een regelmatige zeshoek.
1 van 21 SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Yasmin, filmmhulde tabletten, 0,03 mg/3 mg 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Elke tablet bevat 0,030 mg ethinylestradil
Nadere informatieGrainne 30 0,075 mg/0,030 mg omhulde tabletten
BIJSLUITER 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Grainne 30 0,075 mg/0,030 mg mhulde tabletten Gestdeen en Ethinylestradil Belangrijke dingen die u met weten ver gecmbineerde hrmnale anticnceptiva:
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. GESTOFEME30 75 microgram/30 microgram omhulde tabletten gestodeen/ethinylestradiol
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER GESTOFEME30 75 micrgram/30 micrgram mhulde tabletten gestdeen/ethinylestradil Lees de hele bijsluiter zrgvuldig dr vrdat u start met het innemen van dit geneesmiddel.
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER DESO 30 150/30 micrgram filmmhulde tabletten Desgestrel/ethinylestradil Lees de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
Nadere informatie1. Wat is Ethinylestradiol/desogestrel Richter en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Ethinylestradil/desgestrel Richter 0,03 mg/0,15 mg filmmhulde tabletten desgestrel, ethinylestradil Belangrijke dingen die u met weten ver gecmbineerde hrmnale
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER DESO 30 150/30 micrgram filmmhulde tabletten Desgestrel/ethinylestradil Belangrijke dingen die u met weten ver gecmbineerde hrmnale anticnceptiva : Deze middelen
Nadere informatieControlelijst 1: Controlelijst voor gebruik vóór opstart van de behandeling met guanfacine
Cntrlelijst 1: Cntrlelijst vr gebruik vóór pstart van de behandeling met guanfacine Deze cntrlelijst is bedeld m u te helpen bij de pstart van behandeling met Intuniv (guanfacinehydrchlride verlengde afgifte,
Nadere informatieBijsluiter: informatie voor de patiënt. Ethinylestradiol/Levonorgestrel 0,03/0,15 mg WEC, filmomhulde tabletten (ethinylestradiol en levonorgestrel)
Bijsluiter: infrmatie vr de patiënt Ethinylestradil/Levnrgestrel 0,03/0,15 mg WEC, filmmhulde tabletten (ethinylestradil en levnrgestrel) Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat innemen
Nadere informatieInformatie over medicamenteuze zwangerschapsafbreking
educatinal material MisOne.pdf 1 24/08/2018 10:57 Risic minimalisatie materiaal vr MisOne (misprstl 400 micrgram) gebruikers (inclusief veiligheidskaart) Infrmatie ver medicamenteuze zwangerschapsafbreking
Nadere informatieBijsluiter: Informatie voor de gebruikster
Bijsluiter: Infrmatie vr de gebruikster Ethinylestradil/Levnrgestrel 0,02 mg/0,10 mg Fcus, filmmhulde tabletten Ethinylestradil/levnrgestrel Lees de hele bijsluiter zrgvuldig dr vrdat u start met het innemen
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. DorinTEVA 0,03 mg/3 mg FILMOMHULDE TABLETTEN. ethinylestradiol/drospirenon
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER DrinTEVA 0,03 mg/3 mg FILMOMHULDE TABLETTEN ethinylestradil/drspirenn Belangrijke zaken die u met weten ver gecmbineerde hrmnale cntraceptiva (CHC's): Ze zijn één
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Dorinelletheramex 0,02 mg/3 mg filmomhulde tabletten. ethinylestradiol/drospirenon
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Drinelletheramex 0,02 mg/3 mg filmmhulde tabletten ethinylestradil/drspirenn Belangrijke zaken die u met weten ver gecmbineerde hrmnale cntraceptiva (CHC's): Ze
Nadere informatieBijsluiter: informatie voor de gebruiker. Lavinia 0,10 mg/0,02 mg filmomhulde tabletten levonorgestrel / ethinylestradiol
Bijsluiter: infrmatie vr de gebruiker Lavinia 0,10 mg/0,02 mg filmmhulde tabletten levnrgestrel / ethinylestradil Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke
Nadere informatieBijsluiter: Informatie voor de patiënt. Forlax 10g, poeder voor drank in sachet. Macrogol 4000
Bijsluiter: Infrmatie vr de patiënt Frlax 10g, peder vr drank in sachet Macrgl 4000 Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke infrmatie in vr u. Gebruik
Nadere informatieLees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijk informatie in voor u.
Bijsluiter: infrmatie vr de gebruik(st)er Cfact 250 IE, peder en plsmiddel vr plssing vr injectie. Cfact 500 IE, peder en plsmiddel vr plssing vr injectie. Humaan prtrmbine cmplex = factr II/VII/IX/X Lees
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Marsim 5 mg filmmhulde tabletten Marsim 10 mg filmmhulde tabletten Marsim 20 mg filmmhulde tabletten Marsim 40 mg filmmhulde tabletten Simvastatine Lees de
Nadere informatie4.1. Therapeutische indicaties
1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Sfta-Man 45% / 18%, plssing vr cutaan gebruik. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 100 ml plssing bevatten: Ethanl 96 %, 47,90 g Prpylalchl 18,00 g. Vr de vlledige
Nadere informatie1. Wat is Ethinylestradiol/desogestrel Richter en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Ethinylestradil/desgestrel Richter 0,03 mg/0,15 mg filmmhulde tabletten desgestrel, ethinylestradil Belangrijke dingen die u met weten ver gecmbineerde hrmnale
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT. Marliesmylan 0,02 mg/3 mg filmomhulde tabletten (ethinylestradiol / drospirenon)
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT Marliesmylan 0,02 mg/3 mg filmmhulde tabletten (ethinylestradil / drspirenn) Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke
Nadere informatieSAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN Page 1 f 15 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL DERMESTRIL-Septem 25 micrgram/24uur Transdermale Pleister 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Een transdermale pleister
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Lavinia 0,10 mg/0,02 mg filmomhulde tabletten levonorgestrel / ethinylestradiol
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Lavinia 0,10 mg/0,02 mg filmmhulde tabletten levnrgestrel / ethinylestradil Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Kruidvat Ibuprofen Liquid Caps 400 mg, capsules, zacht. Ibuprofen
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Kruidvat Ibuprfen Liquid Caps 400 mg, capsules, zacht Vr gebruik bij vlwassenen en adlescenten van 40 kg f zwaarder (12 jaar f uder) Ibuprfen Lees ged de hele bijsluiter
Nadere informatieBijsluiter: informatie voor de gebruiker. Perynella 0,02 mg/3 mg filmomhulde tabletten. Ethinylestradiol/Drospirenon
Bijsluiter: infrmatie vr de gebruiker Perynella 0,02 mg/3 mg filmmhulde tabletten Ethinylestradil/Drspirenn Belangrijke dingen die u met weten ver gecmbineerde hrmnale anticnceptiva (CHC s): Deze middelen
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS
Bijsluiter 1/7 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS,,, Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer ndig. - Heeft u
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Salvacyl 11,25 mg poeder en oplosmiddel voor suspensie voor injectie. Triptoreline
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Salvacyl 11,25 mg peder en plsmiddel vr suspensie vr injectie Triptreline Lees de hele bijsluiter zrgvuldig dr vrdat u start met het gebruik van dit geneesmiddel
Nadere informatie2. WANNEER MAG U DIT MIDDEL NIET GEBRUIKEN OF MOET U ER EXTRA VOORZICHTIG MEE ZIJN?
BIJSLUITER 1 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Xcyst 500 mg, maagsapresistente tabletten Methenamine Amygdalaat Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken. Bewaar deze bijsluiter.
Nadere informatieDeso 20 150/20 microgram filmomhulde tabletten. Desogestrel/ethinylestradiol
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Des 20 150/20 micrgram filmmhulde tabletten Desgestrel/ethinylestradil Belangrijke dingen die u met weten ver gecmbineerde hrmnale anticnceptiva: Deze middelen
Nadere informatieDepo-Provera 150 mg suspensie voor injectie medroxyprogesteronacetaat
Bijsluiter: infrmatie vr de patiënt Dep-Prvera 150 mg suspensie vr injectie medrxyprgesternacetaat Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke infrmatie
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Leidapharm Ibuprofen 400mg Liquid Caps, capsules, zacht. Ibuprofen
Leidapharm Ibuprfen 400mg Liquid Caps, capsules, zacht Mdule 1.3.1.1 Versin 2013_05 Page 1 f 9 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Leidapharm Ibuprfen 400mg Liquid Caps, capsules, zacht Vr gebruik
Nadere informatieIbuprofen Apotex 400 mg Soft Gelatin Capsules
Ibuprfen Aptex 400 mg Sft Gelatin Capsules Mdule 1.3 Prduct Infrmatin Versin: 2015-01 Mdule 1.3.1 Package Leaflet Replaces : N/A BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Ibuprfen Aptex 400 mg capsules,
Nadere informatieDIABETES BIJ DE HOND EN DE KAT
Dierenartsenpraktijk Akuut Leuvensesteenweg 355 3070 Krtenberg 0475/581.563 www.akuut.be inf@akuut.be DIABETES BIJ DE HOND EN DE KAT Mijn hnd/kat heeft diabetes mellitus... Wat is diabetes mellitus? Bij
Nadere informatieBijsluiter: informatie voor de patiënt. Provera 100 mg mg mg mg mg Tabletten Provera 500 mg/5 ml Suspensie voor oraal gebruik
16F24 Bijsluiter: infrmatie vr de patiënt Prvera 100 mg - 200 mg - 250 mg - 400 mg - 500 mg Tabletten Prvera 500 mg/5 ml Suspensie vr raal gebruik medrxyprgesternacetaat Lees ged de hele bijsluiter vrdat
Nadere informatieBijsluiter: informatie voor de patiënt. Depo-Provera 150 mg suspensie voor injectie medroxyprogesteronacetaat
: infrmatie vr de patiënt Dep-Prvera 150 mg suspensie vr injectie medrxyprgesternacetaat Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke infrmatie in vr u.
Nadere informatieLicht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar)
Licht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar) 2 Inleiding Uw kind heeft een licht traumatisch hfd-/hersenletsel pgelpen dr een ngeval f een klap tegen zijn/haar hfd. Deze flder beschrijft de infrmatie
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Vaniqa 11,5% Crème (eflornithine)
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Vaniqa 11,5% Crème (eflrnithine) LEES GOED DE HELE BIJSLUITER VOORDAT U DIT GENEESMIDDEL GAAT GEBRUIKEN. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later
Nadere informatiePijncentrum. Behandeling van het Carpaal Tunnel Syndroom (CTS)
Pijncentrum Behandeling van het Carpaal Tunnel Syndrm (CTS) Inleiding Op het pijncentrum is met u besprken dat uw pijnklachten van het Carpaal Tunnel Syndrm (CTS) behandeld gaan wrden dr middel van een
Nadere informatieLicht traumatisch hersenletsel (volwassenen)
Licht traumatisch hersenletsel (vlwassenen) 2 Inleiding U heeft een licht traumatisch hfd-/hersenletsel pgelpen dr een ngeval f een klap tegen uw hfd. Deze flder beschrijft de infrmatie ver de mgelijke
Nadere informatieABVD. Uw arts heeft u een ABVD-chemotherapie voorgeschreven in het kader van de behandeling van Hodgkin lymfoma.
Uw arts heeft u een -chemtherapie vrgeschreven in het kader van de behandeling van Hdgkin lymfma. Wat is? is een cmbinatie van vier verschillende geneesmiddelen: dxrubicine (merknaam: Adriamycine ), blemycine,
Nadere informatieZwangerschap en epilepsie
Zwangerschap en epilepsie Prf Dr W Van Paesschen UZ Leuven Reprductieve aspecten van epilepsiebehandeling 1. Anticnceptie 2. Zwangerschap en epilepsie 3. Behandeling van vruwen met epilepsie in de vruchtbare
Nadere informatieBetreft: Risico minimalisatie materiaal bosentan
Betreft: Risic minimalisatie materiaal bsentan Geachte heer/mevruw, In verleg met het Cllege ter Berdeling van Geneesmiddelen willen wij u graag infrmeren ver risic minimalisatie materialen vr bsentan,
Nadere informatieBijsluiter: informatie voor de gebruiker. Yadere 0,02 mg/3 mg filmomhulde tabletten. Ethinylestradiol/drospirenon
Yadere-BSN-afsl-implV16+pm-dec17.dc Bijsluiter: infrmatie vr de gebruiker Yadere 0,02 mg/3 mg filmmhulde tabletten Ethinylestradil/drspirenn Belangrijke zaken die u met weten ver gecmbineerde hrmnale cntraceptiva
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT. Foster NEXThaler 100/6 microgram/dosis, inhalatiepoeder. Voor gebruik door volwassenen.
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT Fster NEXThaler 100/6 micrgram/dsis, inhalatiepeder Vr gebruik dr vlwassenen. beclmetasndiprpinaat anhydraat/frmterlfumaraatdihydraat. Lees ged de hele bijsluiter
Nadere informatieCHECKLIJSTEN VOOR VOORSCHRIJVERS VOOR DE BEHANDELING MET XELJANZ (tofacitinibcitraat)
De Eurpese gezndheidsautriteiten hebben bepaalde vrwaarden verbnden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel XELNZ. Het verplicht plan vr risicbeperking in België, waarvan deze infrmatie deel
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER ISOCURAL 5, 10, 20 mg zachte capsules Isotretinoïne
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER ISOCURAL 5, 10, 20 mg zachte capsules Istretinïne Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke infrmatie in vr
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Foster NEXThaler 100/6 microgram/dosis, inhalatiepoeder
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Fster NEXThaler 100/6 micrgram/dsis, inhalatiepeder beclmetasndiprpinaat anhydraat/frmterlfumaraatdihydraat. Vr gebruik dr vlwassenen. Chiesi Pharmaceuticals B.V.
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Salvacyl 11,25 mg poeder en oplosmiddel voor suspensie voor injectie. triptoreline
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Salvacyl 11,25 mg peder en plsmiddel vr suspensie vr injectie triptreline Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
Nadere informatieProtocol behandeling paracetamol intoxicatie
Prtcl behandeling paracetaml intxicatie 1.Therapie Acute intxicatie: Indien patiënt in cma is: intuberen Extracrprele eliminatie: niet aanbevlen 1-2 uur na inname: maagspeling ng zinvl 4-6 uur na inname:
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT. Amoxicilline Mylan 500 mg capsules Amoxicilline
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT Amxicilline Mylan 500 mg capsules Amxicilline Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke infrmatie in vr u. - Bewaar
Nadere informatieInformatie verstrekt onder het gezag van het fagg. Rechtstreekse mededeling aan de gezondheidszorgbeoefenaars
Een Direct Healthcare Prfessinal Cmmunicatin (DHPC) is een schrijven dat naar de gezndheidszrgbeefenaars wrdt geznden dr de farmaceutische firma s, m hen te infrmeren ver mgelijke risic s, pgetreden tijdens
Nadere informatieVoor de vervanging van Trisenox met Phenasen is een artsenverklaring niet nodig.
Direct Healthcare Prfessinal Cmmunicatin 24 augustus 2017 Belangrijke risic-infrmatie: Tekrt aan Trisenx (arseentrixide, 1 mg/ml cncentraat vr plssing vr infusie) vervanging dr geïmprteerde arseentrixide-injectie
Nadere informatieBijsluiter: informatie voor gebruikers
Bijsluiter: infrmatie vr gebruikers BOOSTRIX POLIO, Suspensie vr injectie in vrgevulde spuit Vaccin (geadsrbeerd, antigengereduceerde inhud) tegen difterie, tetanus, kinkhest (accellulaire cmpnent) en
Nadere informatieWetenschappelijke conclusies
Bijlage II Wetenschappelijke cnclusies en redenen vr de intrekking / wijziging van de vrwaarden van de vergunningen vr het in de handel brengen 37 Wetenschappelijke cnclusies Algehele samenvatting van
Nadere informatieINFORMATIEBLAD VOOR PATIËNTEN
Titel: Prtclnummer: Studiespnsr: INFORMATIEBLAD VOOR PATIËNTEN Een fase 3, gerandmiseerd, gecntrleerd, pen-label, multicenter nderzek naar de veiligheid en werkzaamheid van dexamethasn plus MLN9708 f de
Nadere informatieJe bent zwanger! Gefeliciteerd!
Zwangerschapsbegeleiding Je bent zwanger! Gefeliciteerd! Om je zwangerschap z ged mgelijk te kunnen begeleiden, hebben wij gegevens van je ndig. Een aantal gegevens kun je al vrafgaand aan de eerste cntrle
Nadere informatieCT-scan van de dikke darm (CT-colon)
CT-scan van de dikke darm (CT-cln) 2 Inleiding In deze flder leest u infrmatie ver het cmputer tmgrafisch (CT) nderzek, dat plaatsvindt p de afdeling Radilgie. Del van het nderzek Bij een CT-cln wrdt de
Nadere informatieRichtlijn Kolven bij de à terme pasgeborene
Richtlijn Klven bij de à terme pasgebrene Juli 2012 Reginale Brstvedingswerkgrep Eindhven e.. Wanneer starten met klven He Afbuwen van klven Als een kind echt niet aan de brst wil drinken. Eerste 24 uur
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT. Amoxicilline Teva 750 mg dispergeerbare tabletten amoxicilline
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE PATIËNT Amxicilline Teva 750 mg dispergeerbare tabletten amxicilline Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke infrmatie
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Pamorelin 11,25 mg, poeder en oplosmiddel voor suspensie voor injectie, met verlengde afgifte.
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Pamrelin 11,25 mg, peder en plsmiddel vr suspensie vr injectie, met verlengde afgifte. Lees deze bijsluiter zrgvuldig dr vrdat u start met het gebruik van dit geneesmiddel.
Nadere informatieHet FORECAST onderzoek
FORECAST Het FORECAST nderzek De werking van het antibitica fsfmycine bij een pstijgende urineweginfectie Patiëntendagbek Geachte deelnemer. Allereerst willen we u bedanken vr uw deelname aan het FORECAST
Nadere informatieADAPTIL HALSBAND. ADAPTIL HALSBAND (niet geneesmiddel) Ceva Santé Animale. Samenstelling
ADAPTIL HALSBAND ADAPTIL HALSBAND (niet geneesmiddel) Ceva Santé Animale 17 Samenstelling Analg van geruststellend fermn van de hnd:...5% Excipients q.s.p. 1 halsband:...100% Farmaceutische vrm Halsband
Nadere informatiePemfigoïd patiënteninformatie over auto-immuunblaarziekten
Pemfigïd patiënteninfrmatie ver aut-immuunblaarziekten Bulleus pemfigïd Lineaire IgA dermatse Slijmvliespemfigïd Epidermlysis bullsa acquisita Een aut-immuunziekte Het immuunsysteem van het lichaam beschermt,
Nadere informatieClimara is een pleister met alleen estrogeen die éénmaal per week op de huid wordt aangebracht.
1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Climara 50 micrgram/24 uur pleister vr transdermaal gebruik 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Elke pleister van 12,5 cm² bevat 3,8 mg estradil (gevrmd uit 3,9
Nadere informatieTrombosebeen (of diep veneuze trombose)
Trmbsebeen (f diep veneuze trmbse) Inleiding Bij u is een trmbsebeen gecnstateerd en u wrdt hiervr behandeld. In deze flder kunt u infrmatie lezen ver de achtergrnd van diep veneuze trmbse, k wel trmbsebeen
Nadere informatieAnamneseformulier Gezondheidstest
Anamnesefrmulier Gezndheidstest LET OP: Vr de kwaliteit van de gezndheidstest is het van belang m het anamnesefrmulier vlledig en naar waarheid in te vullen. Het is mgelijk m meerdere antwrden in te vullen.
Nadere informatiesoort hoofdpijn, waarbij een enorm intense stekende pijn wordt ervaren dat een half uur tot twee uur aan kan houden.
Hfdpijn Bijna iedereen heeft wel eens hfdpijn. De een wat vaker en wat heftiger dan een ander. In deze flder zal wat algemene infrmatie gegeven wrden ver hfdpijn. Wat is het? Er zijn heel veel verschillende
Nadere informatiePET/CT scan met koolhydraatarm dieet
PET/CT scan met klhydraatarm dieet H14.025-01 Inhudspgave Inhudspgave... 1 Inleiding... 2 Wat is een PET/CT-scan?... 2 He bereidt u zich vr p het nderzek?... 3 Wat mag u drinken?... 3 Wat mag u eten?...
Nadere informatiebijlage 1 (voor het steekproefsgewijs verzamelen van borstvoedingscijfers)
Bijlagen bij het mdel Plan van Aanpak vr de kraamtijd bijlage 1 (vr het steekprefsgewijs verzamelen van brstvedingscijfers) Zrg vr brstveding certificering vraagt bij (re) certificering naar de brstvedingscijfers.
Nadere informatiePijnbehandeling. Voorbereiding voor de behandeling. Hoe gaat de behandeling?
Pijnbehandeling 2 Pijnbehandeling Pijn is een ingewikkeld verschijnsel. In het algemeen ntstaat pijn drdat zenuwen in een gebied van weefselbeschadiging signalen (kleine elektrische strmpjes) naar de hersenen
Nadere informatieEurartesim (piperaquine tetrafosfaat / dihydroartemisinine) Controlelijst gecontra-indiceerde gelijktijdige geneesmiddelen
De Eurpese gezndheidsautriteiten hebben bepaalde vrwaarden verbnden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel Eurartesim. Het verplicht plan vr risicbeperking in België, waarvan deze infrmatie
Nadere informatieInleiding. Wij verwachten u op: Datum: Tijdstip:
De plakpref Inleiding Om meer te weten te kmen ver de rzaak van uw huidklachten heeft uw behandelend arts een plakpref aangevraagd. In deze brchure kunt u nder andere lezen wanneer en waar u wrdt verwacht,
Nadere informatieObesitas Een onderschatte bedreiging: Publieke perceptie van obesitas in Europa
Obesitas Een nderschatte bedreiging: Publieke perceptie van besitas in Eurpa SAMENVATTING PER LAND BELGIË Uitgeverd dr Opinium, een nafhankelijk bureau vr strategische inzichten, in samenwerking met de
Nadere informatie1. Hoe bent u bij het Neurologie Centrum Amsterdam terecht gekomen? o Via de huisarts. namelijk, o Via de apotheek
E.G.M. Cuturier en N. Vlam, neurlgen Dintelstraat 60 1078VV Amsterdam 020 30 500 51 Intake Neurlgie Centrum Amsterdam Naam: m/v Vrletter(s): Adres: Pstcde & Wnplaats Gebrtedatum: 1. He bent u bij het Neurlgie
Nadere informatieSAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL trianal vitis caps harde capsules 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Elke harde capsule bevat 300 mg Vitis vinifera L., folium
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Decapeptyl Sustained Release 11,25 mg poeder en oplosmiddel voor suspensie voor injectie.
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Decapeptyl Sustained Release 11,25 mg peder en plsmiddel vr suspensie vr injectie Triptreline Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken,
Nadere informatieAmoxicilline Apotex is een antibioticum. De werkzame stof is amoxicilline. Dat behoort tot een groep geneesmiddelen die penicillines worden genoemd.
Versin 2018_11 Page 1 f 6 BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER AMOXICILLINE APOTEX 500 mg, capsules Amxicilline Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
Nadere informatie1. Hoe bent u bij het Neurologie Centrum Amsterdam terecht gekomen? o Via de huisarts. namelijk, o Via de apotheek
E.G.M. Cuturier en N. Vlam, neurlgen Berhaave medisch centrum Dintelstraat 60, 1078VV Amsterdam 020 30 500 51 Intake Neurlgie Centrum Amsterdam Naam: m/v Vrletter(s): Adres: Pstcde & Wnplaats Gebrtedatum:
Nadere informatieToelichting Checklist Optimale informatie beleggingsverzekering
Telichting Checklist Optimale infrmatie beleggingsverzekering Algemeen Infrmatie ver beleggingsverzekeringen Beleggingsverzekeringen zijn cmplexe prducten. Om de klant beter inzicht te geven in de werking
Nadere informatieMeldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009]
1 Algemeen Meldcde bij een vermeden van kindermishandeling vr scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1.1 Iedere ScS Scheidingsspecialist, ScS Zandkasteelcach, ScS OKEE-cach, hierna te nemen scheidingsbegeleider,
Nadere informatieB G M E B. Voorwaarden pakketprijs en gereduceerde tarief DCP kopie-aanvraag humane producten 16 januari van 5 pagina('s)
DP kpie-aanvraag humane prducten 16 januari 2017 Pakketprijs: De term pakketprijs hudt in dat vr een grep prducten (ieder met een eigen RVG nummer) maar één keer het tarief behrende bij het prducttype
Nadere informatieAcne (jeugdpuistjes) Welke factoren zijn van invloed op de ernst van de acne?
Acne (jeugdpuistjes) Wat is het? Acne is een van de meest algemeen vrkmende aandeningen bij de mens. Het is een ntstekingsziekte van de talgklieren van de huid. Iedereen heeft er in meer f mindere mate
Nadere informatieEchogeleide biopsie van de buik
Echgeleide bipsie van de buik 2 Inleiding U wrdt vr dit nderzek één dag pgenmen in het ziekenhuis. Het nderzek vindt plaats p de afdeling Radilgie. Del van het nderzek Het del van het nderzek is het verkrijgen
Nadere informatieBelangrijke elementen ter bespreking met de vrouw met zwangerschapswens en haar partner
Samenvatting In deze samenvatting wrden de belangrijkste punten van de Richtlijn Diabetes en zwangerschap weergegeven waarbij zwel de medisch-inhudelijke als lgistieke en rganisatrische aspecten aan de
Nadere informatieHandleiding Harsen met vloeibare Suikerwax in blik
Handleiding Harsen met vleibare Suikerwax in blik Ga je een hars gebruiken die je ng nit eerder hebt gebruikt, test de hars dan eerst uit p een klein deel van de huid 24 uur vrdat je gaat harsen. Lees
Nadere informatieINFORMATIE- EN TOESTEMMINGSFORMULIER. retropubische prostatectomie
INFORMATIE- EN TOESTEMMINGSFORMULIER retrpubische prstatectmie De BAU geeft de testemming aan urlgen m het nderstaand frmulier vr geïnfrmeerde testemming te gebruiken vr hun praktijk. Het is echter niet
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. BIONOLYTE + glucose 5% oplossing voor infusie BIONOLYTE + glucose 10% oplossing voor infusie
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS BIONOLYTE + glucse 5% plssing vr infusie BIONOLYTE + glucse 10% plssing vr infusie Lees ged de hele bijsluiter, vrdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat
Nadere informatieParameters Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6
Ttaal verzicht (nrmaal) instelprces vanaf 1 ste cnsult (Geldig vr alle mdellen 102-102R 103 104-106) Vrbeeld van een nrmaal instelprces vanaf 1 ste cnsult: Parameters Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5
Nadere informatieBijsluiter: informatie voor de patiënt. Minipress 1 mg tabletten Minipress 2 mg tabletten Minipress 5 mg tabletten prazosine
Bijsluiter: infrmatie vr de patiënt Minipress 1 mg tabletten Minipress 2 mg tabletten Minipress 5 mg tabletten prazsine Lees ged de hele bijsluiter vrdat u dit geneesmiddel gaat innemen want er staat belangrijke
Nadere informatieZwangerschapsjeuk (cholestase)
Zwangerschapsjeuk (chlestase) Inleiding Tijdens een zwangerschap kan hevige jeuk ntstaan die pas weer na de bevalling verdwijnt. Sms is het alleen maar jeuk, sms is het een cmbinatie van jeuk en huiduitslag.
Nadere informatieZorgplan. Naam. Adres. Uitgerekende datum. Administratienummer. Naam en adres verloskundige praktijk
Zrgplan Naam Adres Uitgerekende datum Administratienummer Naam en adres verlskundige praktijk datum tijd Met wie Afsprakenlijst Gefeliciteerd met uw zwangerschap! Tijdens uw zwangerschap zal u nder cntrle
Nadere informatieMET ONTSLAG! Ontslaginformatie voor neurologie/neurochirurgie patiënten
MET ONTSLAG! Ontslaginfrmatie vr neurlgie/neurchirurgie patiënten Het ntslag U bent pgenmen p de afdeling neurlgie/neurchirurgie en u mag met ntslag. Wij hebben de meest gestelde vragen met betrekking
Nadere informatieBIER EN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL
BIER EN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL Matige bier kan passen in een geznde levensstijl en kan een psitief effect hebben p de gezndheid. Matige kan het risic p vrtijdig verlijden verlagen. hger risic nrmaal lager
Nadere informatieVoorbehouden en risicovolle handelingen binnen het primair onderwijs. Protocol Medisch Handelen
Vrbehuden en risicvlle handelingen binnen het primair nderwijs Prtcl Medisch Handelen J.C. v.d. Wal September 2013 INHOUD Inleiding... 3 1 De leerling wrdt ziek p schl... 4 2 Het verstrekken van medicatie
Nadere informatieBESTRALING BIJ RECTALE EN ANALE TUMOREN
BESTRALING BIJ RECTALE EN ANALE TUMOREN Van uw arts hebt u vernmen dat een bestraling p het bekken ndzakelijk is in het kader van uw behandeling vr een rectale f anale tumr (kanker van de endeldarm f het
Nadere informatieHuisbereiding in de kijker
NIEUWSBRIEF NUMMER 5 JANUARI 2010 P1 In dit nummer 1 Inleiding 2 Huisbereiding in de kijker 2 Stppen met rken 4 Zelftest 5 Vrdelen van stppen met rken Inleiding Beste nieuwslezer, 2009 det zijn uittrede,
Nadere informatie