24 lichtroze filmomhulde tabletten: Elke filmomhulde tablet bevat 0,020 mg ethinylestradiol (als betadexcladraat) en 3 mg drospirenon.

Transcriptie

1 1 van 24 SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL YAZ ,02 mg/3 mg filmmhulde tabletten 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING 24 lichtrze filmmhulde tabletten: Elke filmmhulde tablet bevat 0,020 mg ethinylestradil (als betadexcladraat) en 3 mg drspirenn. Hulpstf met bekend effect: 46 mg lactse 4 witte filmmhulde (niet werkzame) placebtabletten: De tablet bevat geen werkzame bestanddelen. Hulpstf met bekend effect: 22 mg lactse Vr de vlledige lijst van hulpstffen, zie rubriek FARMACEUTISCHE VORM Filmmhulde tabletten De werkzame tabletten zijn lichtrze en rnd met cnvexe zijden; aan één zijde vrzien van de letters DS in een regelmatige zeshek. De placebtabletten zijn wit en rnd met cnvexe zijden; aan één zijde vrzien van de letters DP in een regelmatige zeshek. 4. KLINISCHE GEGEVENS 4.1 Therapeutische indicaties Orale anticnceptie Bij de beslissing m YAZ 24+4 vr te schrijven met rekening wrden gehuden met de huidige risicfactren van de individuele vruw, in het bijznder met de factren vr veneuze trmb-emblie (VTE) en he het risic p VTE bij YAZ 24+4 zich verhudt tt het risic bij andere gecmbineerde hrmnale anticnceptiva (zie rubrieken 4.3 en 4.4). 4.2 Dsering en wijze van tediening Wijze van tediening Oraal gebruik

2 2 van 24 Dsering He wrdt YAZ 24+4 ingenmen? De tabletten meten elke dag p ngeveer hetzelfde tijdstip wrden ingenmen, zndig met wat vleistf, in de vlgrde die p de strip staat aangegeven. De tabletinname is cntinu. Gedurende 28 peenvlgende dagen met dagelijks één tablet wrden ingenmen. Elke vlgende strip wrdt gestart de dag na de laatste tablet van de vrige strip. Een nttrekkingsbleding treedt drgaans de tweede f derde dag na het begin van de inname van de placebtabletten (laatste rij) p; deze bleding is niet altijd vrbij p de dag waarp met de vlgende strip wrdt begnnen. He beginnen met YAZ 24+4? Geen vrafgaand gebruik van een hrmnaal anticnceptivum (in de afgelpen maand) De eerste tablet met p dag 1 van de natuurlijke cyclus van de vruw wrden ingenmen (d.w.z. p de eerste dag van de menstruatie). Overschakelen van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum (cmbinatie raal anticnceptivum [cmbinatie OAC], vaginale anticnceptiering f anticnceptiepleister) De vruw dient bij vrkeur met YAZ 24+4 te starten p de dag na de laatste werkzame tablet (de laatste tablet met de werkzame bestanddelen) van haar vrgaande cmbinatie-oac, maar niet later dan p de dag na de gebruikelijke tabletvrije f placebperide van haar vrgaande cmbinatie-oac. Als een vaginale anticnceptiering f een anticnceptiepleister is gebruikt, dient de vruw bij vrkeur te beginnen met YAZ 24+4 p de dag van verwijdering, maar niet later dan p de dag waarp de vlgende ring f pleister zu meten wrden geplaatst. Overschakelen van een prgestageenmethde (OAC met alleen een prgestageen, injectiepreparaat, implantaat) f van een prgestageen-afgevend intra-uterien systeem (IUS) De vruw mag verschakelen van een OAC met alleen een prgestageen wanneer zij wil (van een implantaat f IUS p de dag van verwijdering en van een injectiepreparaat p de dag waarp de vlgende injectie zu meten wrden gegeven), maar met in al deze gevallen geadviseerd wrden m tijdens de eerste 7 dagen van de tabletinname aanvullend een barrièremiddel te gebruiken. Na een abrtus in het eerste trimester De vruw mag direct beginnen. In dit geval heft ze geen aanvullende anticnceptieve maatregelen te nemen. Na een bevalling f na een abrtus in het tweede trimester Aangeraden met wrden m tussen de 21 e en 28 e dag na de partus f na een abrtus in het tweede trimester te starten. Als een vruw later begint, dan met haar wrden aangeraden m tijdens de eerste 7 dagen aanvullend een barrièremiddel te gebruiken. Als inmiddels echter geslachtsgemeenschap heeft plaatsgevnden, dan met een zwangerschap wrden uitgeslten f met de eerste menstruatie wrden afgewacht vrdat de vruw met de cmbinatie-oac begint. Vr vruwen die brstveding geven, zie rubriek 4.6.

3 3 van 24 Wat te den na het vergeten van tabletten? Placebtabletten uit de laatste (4e) rij van de strip kunnen wrden vergeslagen. Ze meten echter wrden weggegid m te vrkmen dat de placebfase per ngeluk wrdt verlengd. Het vlgende advies heeft alleen betrekking p vergeten werkzame tabletten: Als een vruw minder dan 24 uur te laat is met het innemen van een tablet, is de anticnceptieve werking niet verminderd. De vruw met deze tablet alsng innemen zdra zij eraan denkt en de resterende tabletten p het gebruikelijke tijdstip innemen. Als de vruw meer dan 24 uur te laat is met het innemen van een tablet, kan de anticnceptieve werkzaamheid verminderd zijn. Bij het beleid kunnen de vlgende twee basisregels als leidraad dienen: 1. De aanbevlen hrmnvrije tabletperide (placebperide) is 4 dagen. Het innemen van de tabletten mag nit langer dan 7 achtereenvlgende dagen nderbrken wrden. 2. Tabletten meten 7 dagen znder nderbreking wrden ingenmen m de hypfyse-variumas vldende te nderdrukken. Dienvereenkmstig kunnen in de praktijk de vlgende adviezen wrden gegeven: Dag 1-7 De vruw met de laatste vergeten tablet innemen zdra zij eraan denkt, zelfs als dit betekent dat zij twee tabletten p hetzelfde mment met innemen. Zij gaat dan p het gebruikelijke tijdstip verder met de resterende tabletten. Aanvullend dient gedurende de eerstvlgende 7 dagen na het vergeten een barrièremiddel, zals bijvrbeeld een cndm, te wrden gebruikt. Als er geslachtsgemeenschap heeft plaatsgehad in de 7 dagen vóór het vergeten van de tabletten, dan met rekening wrden gehuden met een mgelijke zwangerschap. De kans p zwangerschap wrdt grter naarmate er meer tabletten zijn vergeten en deze tabletten krter na de placebfase zijn vergeten. Dag 8-14 De vruw met de laatste vergeten tablet innemen zdra zij eraan denkt, zelfs als dit betekent dat zij twee tabletten p hetzelfde mment met innemen. Zij gaat dan p het gebruikelijke tijdstip verder met de resterende tabletten. Als de vruw de tabletten in de 7 dagen vrafgaande aan de éérste vergeten tablet crrect heeft ingenmen, is geen aanvullende anticnceptie ndig. Als de vruw echter meer dan 1 tablet is vergeten, met haar aangeraden wrden m gedurende de eerstvlgende 7 dagen aanvullend een barrièremiddel te gebruiken. Dag Vanwege de naderende placebfase dreigt het gevaar van verminderde betruwbaarheid. Dr het aanpassen van het tabletinnameschema kan echter wrden vrkmen dat de cntraceptieve betruwbaarheid daadwerkelijk vermindert. Bij het pvlgen van één van de vlgende twee adviezen is dan k geen aanvullende anticnceptie ndig, mits de vruw alle tabletten in de 7 dagen vrafgaande aan de eerste vergeten tablet crrect heeft ingenmen. Als dit niet het geval is, met zij het eerste van de hierna gegeven adviezen vlgen en bvendien gedurende de eerstvlgende 7 dagen aanvullend een barrièremiddel gebruiken. 1. De vruw met de laatste vergeten tablet innemen zdra zij eraan denkt, zelfs als dit betekent dat zij twee tabletten p hetzelfde mment met innemen. Zij gaat dan p het gebruikelijke tijdstip verder met de resterende werkzame tabletten tt deze p zijn. De 4 placebtabletten uit de laatste rij meten

4 4 van 24 wrden weggegid. Na de laatste werkzame tablet van de strip met de vruw direct met een nieuwe strip beginnen. De vruw heeft waarschijnlijk geen nttrekkingsbleding tt na de laatste werkzame tabletten van de tweede strip maar er kan wel enig bledverlies ( drbraakbleding f sptting ) ptreden tijdens het gebruik van deze strip. 2. De vruw mag k wrden aangeraden m te stppen met het innemen van de werkzame tabletten uit de huidige strip. Ze met dan de placebtabletten van de laatste rij innemen gedurende 4 dagen, inclusief de dagen waarp zij tabletten was vergeten, en na die peride drgaan met de vlgende strip. Als een vruw na het vergeten van tabletten geen nttrekkingsbleding heeft in de placebfase dan met rekening wrden gehuden met een eventuele zwangerschap. Advies in het geval van gastr-intestinale strnissen In het geval van ernstige gastr-intestinale strnissen (bijv. vergeven f diarree), kan de absrptie gestrd zijn en dienen aanvullende anticnceptiemaatregelen te wrden gebruikt. Als braken ptreedt binnen 3-4 uur na de inname van een werkzame tablet, met de vruw z snel mgelijk een nieuwe (vervangende) tablet innemen. De nieuwe tablet met z mgelijk binnen 24 uur na het nrmale innametijdstip wrden ingenmen. Als er echter méér dan 24 uur zijn verstreken, geldt het advies vr het vergeten van tabletten dat in rubriek 4.2 Wat te den na het vergeten van tabletten? is gegeven. Als de vruw haar nrmale schema van tabletinname niet wil veranderen, met ze de extra tablet(ten) uit een andere strip nemen. He kan een nttrekkingsbleding wrden uitgesteld? Om een maandelijkse bleding uit te stellen dient de vruw de placebtabletten uit haar huidige strip ver te slaan en dr te gaan met de vlgende strip YAZ De maandelijkse bleding kan wrden uitgesteld naar gelang de wensen van de vruw, maar niet langer dan ttdat de werkzame tabletten in de tweede strip zijn pgebruikt. Tijdens de verlenging kan drbraakbleding f sptting ptreden. Na de gebruikelijke placebfase wrdt de reguliere inname van YAZ 24+4 hervat. Als een vruw de huidige begindag van haar bleding wenst te verschuiven naar een andere dag, kan haar wrden aangeraden haar eerstvlgende placebtabletfase te verkrten met zveel dagen als zij wenst. He krter de placebfase wrdt, he grter de kans wrdt dat ze geen nttrekkingsbleding krijgt en drbraakbleding f sptting zal krijgen tijdens het gebruik van de vlgende strip (vergelijkbaar met het uitstellen van de menstruatie). 4.3 Cntra-indicaties Gecmbineerde hrmnale anticnceptiva mgen in de vlgende situaties niet wrden gebruikt. Als één van deze situaties vr het eerst ptreedt tijdens het gebruik van een gecmbineerde hrmnale anticnceptiva dan met het gebruik hiervan nmiddellijk wrden gestaakt. Aanwezigheid van f risic p veneuze trmb-emblie (VTE) Veneuze trmb-emblie bestaande VTE (bij antistllingsmiddelen) f eerder drgemaakte VTE (bijv. diepe veneuze trmbse [DVT] f lngemblie [PE]) Bekende erfelijke f verwrven predispsitie vr veneuze trmb-emblie, bijvrbeeld APC-resistentie, (waarnder factr V-Leiden), antitrmbine-iii-deficiëntie, prteïne C- deficiëntie, prteïne S-deficiëntie Zware peratie met langdurige immbilisatie (zie rubriek 4.4)

5 5 van 24 Een hg risic van veneuze trmb-emblie dr de aanwezigheid van meerdere risicfactren (zie rubriek 4.4) Aanwezigheid van f risic p arteriële trmb-emblie (ATE) Arteriële trmb-emblie bestaande arteriële trmb-emblie, eerder drgemaakte arteriële trmb-emblie (bijv. mycardinfarct) f prdrmale aandening (bijv. angina pectris) Cerebrvasculaire ziekte bestaande bererte, eerder drgemaakte bererte f prdrmale aandening (bijv. transient ischaemic attack (TIA)) Bekende erfelijke f verwrven predispsitie vr arteriële trmb-emblie, bijvrbeeld hyperhmcysteïnemie en antifsflipiden-antistffen (anticardilipine-antistffen, lupusanticagulans) Vrgeschiedenis van migraine met fcale neurlgische symptmen Een hg risic p arteriële trmb-emblie als gevlg van meerdere risicfactren (zie rubriek 4.4) f dr de aanwezigheid van een ernstige risicfactr, zals: diabetes mellitus met vasculaire symptmen ernstige hypertensie ernstige dislipprteïnemie Manifeste f eerder drgemaakte ernstige leveraandening zlang de leverfunctiewaarden niet genrmaliseerd zijn Ernstige nierinsufficiëntie f acuut nierfalen Manifeste f eerder drgemaakte levertumren (benigne f maligne) Aanwezigheid van geslachtshrmnafhankelijke maligne aandeningen (bijvrbeeld van de geslachtsrganen f de mammae), f het vermeden daarvan Vaginale bledingen waarvan de diagnse niet is gesteld Overgeveligheid vr de werkzame bestanddelen f vr één van de in rubriek 6.1 vermelde hulpstffen YAZ 24+4 is gecntra-indiceerd vr gelijktijdig gebruik met geneesmiddelen die mbitasvir/paritaprevir/ritnavir en dasabuvir bevatten (zie rubriek 4.4 en 4.5). 4.4 Bijzndere waarschuwingen en vrzrgen bij gebruik Waarschuwingen Indien één f meer van de hiernder vermelde aandeningen f risicfactren aanwezig zijn, met met de vruw besprken wrden f YAZ 24+4 geschikt is. In het geval van verergering f eerste ptreden van één f meer van deze aandeningen f risicfactren dient de vruw het advies te krijgen m cntact p te nemen met haar arts, m te bepalen f het gebruik van YAZ 24+4 met wrden gestaakt. Als trmbse vermed f bevestigd wrdt, met het gebruik van het gecmbineerde hrmnale anticnceptivum wrden stpgezet. Indien gestart wrdt met een stllingsremmende therapie, met een adequate alternatieve anticnceptie wrden ingesteld vanwege de teratgeniciteit van stllingsremmende therapie (cumarines).

6 6 van 24 Circulatiestrnissen Risic p veneuze trmb-emblie (VTE) Het gebruik van ieder gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum verhgt het risic van veneuze trmbemblie (VTE), in vergelijking met geen gebruik. Prducten die levnrgestrel, nrgestimaat f nrethistern bevatten, zijn geasscieerd met het laagste risic p VTE. Andere prducten, zals YAZ 24+4, kunnen tt twee keer dit risicniveau hebben. De beslissing m een ander prduct te gebruiken dan een prduct met het laagste risic van VTE mag uitsluitend wrden genmen nadat dit met de vruw besprken is, m te verzekeren dat zij begrijpt dat zij risic heeft p VTE met YAZ 24+4, he haar huidige risicfactren dit risic beïnvleden en dat haar risic p VTE het hgst is in het allereerste jaar dat zij het prduct gebruikt. Er zijn k enige aanwijzingen dat het risic verhgd is wanneer pnieuw gestart wrdt met een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum nadat het gebruik gedurende 4 weken f langer werd nderbrken. Bij vruwen die geen gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum gebruiken en niet zwanger zijn, zullen ngeveer 2 van de vruwen ver een peride van één jaar VTE ntwikkelen. Bij iedere individuele vruw kan het risic echter veel hger zijn, afhankelijk van haar nderliggende risicfactren (zie hiernder). Naar schatting 1 zullen ngeveer 9 tt 12 van de vruwen die een drspirennbevattende gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum gebruiken ver een peride van één jaar een VTE ntwikkelen, vergeleken met ngeveer 6 2 vruwen die een levnrgestrelbevattende gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum gebruiken. In beide gevallen is het aantal VTE's per jaar kleiner dan het verwachte aantal bij vruwen tijdens de zwangerschap f in de peride na de bevalling. VTE kan in 1-2% van de gevallen een ddelijke aflp hebben. 1 Deze incidenties werden geschat p basis van alle epidemilgische nderzeksgegevens samen, met gebruik van relatieve risic's vr de verschillende prducten, vergeleken met levnrgestrelbevattende gecmbineerde hrmnale anticnceptiva. 2 Middelste punt van het bereik ('mid-pint f range') van 5-7 per vruwjaren, p basis van een relatief risic vr levnrgestrelbevattende gecmbineerde hrmnale anticnceptiva versus niet-gebruik van ngeveer 2,3 tt 3,6

7 7 van 24 Aantal VTE-gevallen per vruwen in één jaar Aantal VTE-gevallen Niet- gebruikers van gecmbineerde hrmnale anticnceptiva (2 gevallen) Levnrgestrelbevattende gecmbineerde hrmnale anticnceptiva (5-7 gevallen) Drspirennbevattende gecmbineerde hrmnale anticnceptiva (9-12 gevallen) In extreem zelden vrkmende gevallen is het ptreden van trmbse in andere bledvaten gemeld bij gebruiksters van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum, bijv. in hepatische, mesenteriale, renale, f retinale venen en arteriën. Risicfactren vr VTE Het risic p veneuze trmb-emblische cmplicaties bij gebruiksters van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum kan substantieel verhgd zijn bij een vruw met additinele risicfactren, vral als er sprake is van meerdere risicfactren (zie de tabel). YAZ 24+4 is gecntra-indiceerd als een vruw meerdere risicfactren heeft waardr zij een verhgd risic p veneuze trmbse heeft (zie rubriek 4.3). Als een vruw meer dan één risicfactr heeft, is het mgelijk dat de stijging van het risic grter is dan de sm van de afznderlijke factren in dit geval dient rekening te wrden gehuden met haar ttale risic p VTE. Indien de balans van vrdelen en risic s als negatief wrdt beschuwd, mag een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum niet wrden vrgeschreven (zie rubriek 4.3). Tabel: Risicfactren vr VTE Risicfactr Obesitas (BMI hger dan 30 kg/m²) Telichting Risic stijgt substantieel bij stijging van de BMI. Het is vral belangrijk m te verwegen f er k andere risicfactren aanwezig zijn.

8 8 van 24 Risicfactr Langdurige immbilisatie, zware peratie, elke peratie aan benen f heup, neurchirurgie f grt trauma Opmerking: tijdelijke immbilisatie waarnder > 4 uur reizen per vliegtuig kan k een risicfactr vr VTE zijn, vral bij vruwen met andere risicfactren Bij een psitieve familiegeschiedenis (it pgetreden veneuze trmb-emblie, vral p relatief jnge leeftijd, bijvrbeeld vóór het 50 e jaar, bij brers, zussen f uders). Andere medische aandeningen die geasscieerd zijn met VTE Tenemende leeftijd Telichting In deze situaties is het aan te bevelen m het gebruik van de pil te staken (in geval van een electieve chirurgische ingreep minimaal vier weken vóór de ingreep) en het gebruik niet eerder dan twee weken na vlledige rembilisatie te hervatten. Er dient een andere anticnceptiemethde te wrden gebruikt m nbedelde zwangerschap te vrkmen. Antitrmbsebehandeling dient te wrden verwgen als het gebruik van YAZ 24+4 niet vraf is gestaakt. Als een erfelijke aanleg wrdt vermed, dient de vruw te wrden drverwezen naar een specialist vr advies vrdat zij een besluit neemt ver het gebruik van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum Kanker, systemische lupus erythematsus, hemlytisch-uremisch syndrm, chrnische inflammatire darmziekte (ziekte van Crhn f clitis ulcersa) en sikkelcelziekte Vral bven de 35 jaar Er is geen cnsensus ver de mgelijke rl van spataderen en ppervlakkige trmbflebitis bij het ntstaan f de prgressie van veneuze trmbse. Er dient rekening te wrden gehuden met het verhgde risic p trmb-emblie tijdens de zwangerschap en vral tijdens de 6 weken durende peride van het puerperium (vr infrmatie ver Zwangerschap en brstveding zie rubriek 4.6). Symptmen van VTE (diepe veneuze trmbse en lngemblie) Vruwen dienen het advies te krijgen m, als er symptmen ptreden, met sped medische hulp in te repen en de berepsbeefenaar in de gezndheidszrg te infrmeren dat zij een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum gebruikt. De vlgende symptmen kunnen wijzen p diepe veneuze trmbse (DVT): unilaterale zwelling van een been en/f vet f langs een ader in het been pijn f geveligheid van een been die mgelijk alleen wrdt geveld bij het staan f lpen verhgde temperatuur in het aangetaste been, rde f verkleurde huid p het been. De vlgende symptmen kunnen wijzen p lngemblie (PE): pltseling ntstaan van nverklaarde krtademigheid f snelle ademhaling

9 9 van 24 pltseling hesten, mgelijk geasscieerd met hemptë (bledspuwing) scherpe pijn p de brst ernstig licht gevel in het hfd f duizeligheid snelle f nregelmatige hartslag. Smmige van deze symptmen (bijv. "krtademigheid", "hesten") zijn niet-specifiek en kunnen ten nrechte wrden geïnterpreteerd als gewnere f minder ernstige vrvallen (bijv. luchtweginfecties). Andere verschijnselen die kunnen wijzen p vasculaire cclusie zijn: pltselinge pijn, zwelling en lichte blauwverkleuring van een ledemaat. Als de cclusie in het g is gelkaliseerd, kunnen de symptmen variëren van pijnls wazig zien tt prgressie tt verlies van het gezichtsvermgen. Sms kan verlies van het gezichtsvermgen bijna nmiddellijk ptreden. Risic p arteriële trmb-emblie (ATE) In epidemilgisch nderzek is het gebruik van gecmbineerde hrmnale anticnceptiva geasscieerd met een verhgd risic p arteriële trmb-emblie (mycardinfarct) f cerebrvasculair accident (bijv. TIA [transiënte ischemische aanval], bererte). Arteriële trmb-emblische vrvallen kunnen een ddelijke aflp hebben. Risicfactren vr ATE Het risic p arteriële trmb-emblische cmplicaties f van een CVA bij gebruiksters van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum is verhgd bij vruwen met risicfactren (zie de tabel). YAZ 24+4 is gecntra-indiceerd als een vruw één ernstige f meerdere risicfactren vr ATE heeft waardr zij een hg risic p arteriële trmbse heeft (zie rubriek 4.3). Als een vruw meer dan één risicfactr heeft, is het mgelijk dat de stijging van het risic grter is dan de sm van de afznderlijke factren in dit geval dient rekening te wrden gehuden met haar ttale risic. Indien de balans van vrdelen en risic s als negatief wrdt beschuwd, mag een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum niet wrden vrgeschreven (zie rubriek 4.3). Tabel: Risicfactren vr ATE Risicfactr Tenemende leeftijd Rken Telichting Vral bven de 35 jaar Vruwen dienen het advies te krijgen m niet te rken als zij een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum willen gebruiken. Vruwen die uder zijn dan 35 jaar en drgaan met rken dienen het dringende advies te krijgen m een andere anticnceptiemethde te te passen. Hypertensie

10 10 van 24 Risicfactr Obesitas (BMI hger dan 30 kg/m 2 ) Psitieve familiegeschiedenis (it pgetreden arteriële trmb-emblie, vral p relatief jnge leeftijd, bijvrbeeld vóór het 50 e jaar, bij brers, zussen f uders). Migraine Andere medische aandeningen die geasscieerd zijn met aandeningen van de bledvaten Telichting Het risic stijgt substantieel bij stijging van de BMI. Vral belangrijk bij vruwen met additinele risicfactren Als een erfelijke aanleg wrdt vermed, dient de vruw te wrden drverwezen naar een specialist vr advies vrdat zij een besluit neemt ver het gebruik van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum Een verhging van de frequentie f ernst van migraine tijdens het gebruik van een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum (die prdrmaal kan zijn vr een CVA) kan een reden zijn m direct te stppen Diabetes mellitus, hyperhmcysteïnemie, hartklepziekte en atriumfibrilleren, dislipprteïnemie en systemische lupus erythematsus. Symptmen van ATE Vruwen dienen het advies te krijgen m, als er symptmen ptreden, met sped medische hulp in te repen en de berepsbeefenaar in de gezndheidszrg te infrmeren dat zij een gecmbineerd hrmnaal anticnceptivum gebruiken. De vlgende symptmen kunnen wijzen p een cerebrvasculair accident (CVA): pltseling verdfd gevel f zwakte van gezicht, arm f been, vral aan één zijde van het lichaam pltselinge meite met lpen, duizeligheid, verlies van evenwicht f cördinatie pltselinge verwardheid, meite met praten f begrijpen pltselinge meite met zien in één f beide gen pltselinge, ernstige f langdurige hfdpijn znder bekende rzaak verminderd bewustzijn, f flauwvallen met f znder epileptische aanval. Symptmen van vrbijgaande aard suggereren dat het vrval een transient ischaemic attack (TIA) is. De vlgende symptmen kunnen wijzen p een mycardinfarct (MI): pijn, ngemak, druk, f een zwaar, beklemd f vl gevel in de brst, arm f nder het brstbeen ngemak dat uitstraalt naar de rug, kaak, keel, arm, maag vl gevel, indigestie f naar adem snakken transpireren, misselijkheid, braken f duizeligheid extreme zwakte, angst f krtademigheid

11 11 van 24 snelle f nregelmatige hartslag. Tumren In enkele epidemilgische nderzeken is een verhgd risic van cervixcarcinm bij vruwen die lange tijd een cmbinatie-oac gebruiken (> 5 jaar) gemeld, maar er blijft nduidelijkheid bestaan ver de mate waarin dit gegeven is te te schrijven aan verstrende factren van seksueel gedrag en andere factren zals humaan papillmavirus (HPV). Een meta-analyse van 54 epidemilgische nderzeken heeft laten zien dat bij vruwen die nu een cmbinatie-oac gebruiken, een licht verhgd relatief risic bestaat dat brstkanker wrdt gediagnsticeerd (RR = 1,24). Dit verhgde risic verdwijnt geleidelijk in de lp van de 10 jaar na het stppen met het cmbinatie-oac. Omdat brstkanker zelden vrkmt bij vruwen beneden de 40 jaar, is het extra aantal brstkankerdiagnses bij vruwen die een cmbinatie-oac gebruiken f in een recent verleden gebruikt hebben klein ten pzichte van het levenslange risic vr brstkanker. Deze nderzeken geven geen aanwijzing vr een rzakelijk verband. Het waargenmen verhgde risicpatrn zu het gevlg kunnen zijn van een vregere diagnse van brstkanker bij gebruiksters van een cmbinatie-oac, van de bilgische effecten van cmbinatie-oac's, f van een cmbinatie van beide. Er is een tendens dat brstkanker, gediagnsticeerd in vruwen die it een cmbinatie-oac hebben gebruikt, zich klinisch in een minder vergevrderd stadium bevindt dan kanker gediagnsticeerd bij vruwen die nit een cmbinatie-oac hebben gebruikt. In zeldzame gevallen zijn bij gebruiksters van cmbinatie-oac's gedaardige levertumren gerapprteerd, en in ng zeldzamere gevallen kwaadaardige levertumren. Incidenteel hebben deze tumren tt levensbedreigende intra-abdminale bledingen geleid. Een levertumr met in de differentiaaldiagnse wrden meegenmen als bij vruwen die cmbinatie-oac's gebruiken sprake is van hevige pijn bven in de buik, leververgrting f verschijnselen die wijzen p een intra-abdminale bleding. Bij gebruik van de hger gedseerde cmbinatie-oac s (50 µg ethinylestradil) is het risic van endmetrium- en variumcarcinm verminderd. Of dit k geldt vr de lager gedseerde cmbinatie- OAC s met ng wrden bevestigd. Andere aandeningen Het prgestageen in YAZ 24+4 is een aldsternantagnist met kaliumsparende eigenschappen. Over het algemeen is geen stijging van de kaliumspiegel te verwachten. In een klinische studie steeg echter bij smmige patiënten met lichte tt matige nierinsufficiëntie de serumkaliumspiegel licht, maar niet significant, tijdens drspirenn-inname en gelijktijdig gebruik van kaliumsparende medicatie. Daarm wrdt aanbevlen de kaliumspiegels te cntrleren tijdens de eerste behandelingscyclus bij patiënten met nierinsufficiëntie bij wie het serumkalium vóór de behandeling reeds in het bvenste bereik van de nrmaalwaarden valt, met name wanneer zij tevens kaliumsparende medicatie gebruiken. Zie k rubriek 4.5. Bij vruwen met hypertriglyceridemie, f een psitieve familieanamnese hiervan, kan een verhgd risic van pancreatitis bestaan als zij een cmbinatie-oac gebruiken. Hewel bij veel vruwen die cmbinatie-oac's gebruiken geringe verhgingen van de bleddruk zijn gerapprteerd, zijn klinisch relevante bleddrukstijgingen zeldzaam. Alleen in deze zeldzame gevallen is nmiddellijke nderbreking van cmbinatie-oac-gebruik gerechtvaardigd. Indien bij reeds bestaande hypertensie tijdens cmbinatie-oac-gebruik cnstant verhgde bleddrukwaarden f een significante bleddrukstijging niet vldende p antihypertensieve therapie reageert, met het cmbinatie-oac-

12 12 van 24 gebruik wrden gestaakt. Indien gewenst, kan het gebruik wrden hervat als er met de antihypertensieve therapie nrmaalwaarden wrden bereikt. De vlgende aandeningen kunnen ptreden f verslechteren tijdens de zwangerschap en het gebruik van cmbinatie-oac, maar er is geen eenduidig bewijs dat er verband bestaat met het gebruik van cmbinatie-oac's: geelzucht en/f pruritus in verband gebracht met chlestase; galstenen; prfyrie; systemische lupus erythematdes (SLE); hemlytisch-uremisch syndrm (HUS); chrea van Sydenham; herpes gestatinis; aan tsclerse gerelateerd gehrverlies. Bij vruwen met erfelijk angi-edeem kunnen exgene estrgenen symptmen van angi-edeem pwekken f verergeren. Acute f chrnische leverfunctiestrnissen kunnen een nderbreking van het cmbinatie-oac-gebruik ndzakelijk maken ttdat de leverfunctiewaarden genrmaliseerd zijn. Als chlestatische geelzucht en/f aan chlestase gerelateerde pruritus ptreedt nadat dit eerder is pgetreden tijdens een zwangerschap f tijdens vreger gebruik van geslachtshrmnen, met het gebruik van een cmbinatie-oac wrden gestaakt. Hewel cmbinatie-oac's een effect kunnen hebben p de perifere insulineresistentie en glucsetlerantie, is er geen bewijs dat dit een verandering van het therapeutische regime ndzakelijk maakt bij diabetespatiënten die een laaggedseerd cmbinatie-oac gebruiken (minder dan 0,05 mg ethinylestradil). Echter, vruwen met diabetes meten met name in het begin van het cmbinatie-oacgebruik nauwlettend wrden gecntrleerd. Tijdens gebruik van cmbinatie-oac s is melding gemaakt van een verslechtering van endgene depressie, epilepsie, de ziekte van Crhn en van clitis ulcersa. Depressieve stemming en depressie zijn bekende bijwerkingen van het gebruik van hrmnale anticnceptiva (zie rubriek 4.8). Depressie kan ernstig zijn en is een bekende risicfactr vr suïcidaal gedrag en zelfmrd. Vruwen met wrden aanbevlen m cntact met hun arts p te nemen in geval van stemmingswisselingen en symptmen van depressie, k krt na aanvang van de behandeling. Chlasma kan een enkele maal ptreden, met name bij vruwen met chlasma gravidarum in de anamnese. Vruwen met een neiging tt chlasma dienen bltstelling aan znlicht f UV-straling te vermijden zlang ze een cmbinatie-oac gebruiken. Elke lichtrze tablet van dit geneesmiddel bevat 46 mg lactse per tablet, elke witte tablet bevat 22 mg. Patiënten met zeldzame erfelijke aandeningen als galactse-intlerantie, Lapp lactasedeficiëntie f glucsegalactse-malabsrptie die een lactsevrij dieet vlgen, meten rekening huden met deze heveelheid. Verhgde ALAT-waarden Tijdens klinische nderzeken waarin patiënten met een hepatitis C-virus (HCV) infectie werden behandeld met de geneesmiddelen mbitasvir/paritaprevir/ritvanir en dasabuvir met f znder ribavirine, kwam een transaminase (ALAT)-verhging van meer dan 5 keer de bvengrens van de nrmaalwaarde significant vaker vr bij vruwen die ethinylestradil-bevattende geneesmiddelen gebruikten, zals gecmbineerde hrmnale anticnceptiva (zie rubriek 4.3 en 4.5). Medisch nderzek/cntrle Vrdat met YAZ 24+4 wrdt begnnen en k wanneer het gebruik na een nderbreking wrdt hervat, met een vlledige medische anamnese (inclusief familieanamnese) wrden afgenmen en met zwan-

13 13 van 24 gerschap wrden uitgeslten. De bleddruk met wrden gemeten en er met een lichamelijk nderzek wrden uitgeverd, p geleide van de cntra-indicaties (rubriek 4.3) en waarschuwingen (rubriek 4.4). Het is belangrijk m de vruw attent te maken p de infrmatie ver veneuze en arteriële trmbse, met inbegrip van het risic van YAZ 24+4, ten pzichte van andere gecmbineerde hrmnale anticnceptiva, de symptmen van VTE en ATE, de bekende risicfactren en wat zij met den in het geval van een vermede trmbse. De vruw met k wrden geïnstrueerd m de bijsluiter ged te lezen en zich te huden aan het gegeven advies. De frequentie en aard van de nderzeken dienen gebaseerd te zijn p gangbare praktijkrichtlijnen en p individuele basis te wrden aangepast. Vruwen dienen erp te wrden gewezen dat hrmnale anticnceptiva niet beschermen tegen hivinfecties (aids) en andere seksueel verdraagbare aandeningen. Verminderde betruwbaarheid De betruwbaarheid van cmbinatie-oac's kan verminderd zijn bij het vergeten van werkzame tabletten (zie rubriek 4.2), bij gastr-intestinale strnissen gedurende het gebruik van werkzame tabletten (zie rubriek 4.2) f het gelijktijdig gebruik van andere geneesmiddelen (zie rubriek 4.5). Verminderde cycluscntrle Bij alle cmbinatie-oac's kan nregelmatig bledverlies (sptting f drbraakbleding) ptreden, vral tijdens de eerste maanden van het gebruik. Daarm is een berdeling van nregelmatig bledverlies pas zinvl na een aanpassingsperide van ngeveer drie cycli. Als het nregelmatige bledverlies langer aanhudt f pas ptreedt nadat eerdere cycli regelmatig waren, met rekening gehuden wrden met een niet-hrmnale rzaak en zijn afdende diagnstische maatregelen geïndiceerd m een maligniteit f een zwangerschap uit te sluiten. Dit kan k curettage betekenen. Bij smmige vruwen kan het vrkmen dat er geen nttrekkingsbleding ptreedt tijdens de placebfase. Als het cmbinatie-oac vlgens de aanwijzingen in rubriek 4.2 is ingenmen, is het nwaarschijnlijk dat de vruw zwanger is. Als het cmbinatie-oac echter niet vlgens deze aanwijzingen is ingenmen in de peride vrafgaand aan de eerste uitgebleven nttrekkingsbleding f als er twee keer geen nttrekkingsbleding ptreedt, met zwangerschap wrden uitgeslten vrdat het gebruik van het cmbinatie-oac wrdt vrtgezet. 4.5 Interacties met andere geneesmiddelen en andere vrmen van interactie Let p! Lees de vrschriften/bijsluiter van het geneesmiddel dat tegelijkertijd wrdt tegediend m eventuele interacties vast te stellen. Effecten van andere geneesmiddelen p YAZ 24+4 Interacties kunnen ptreden met geneesmiddelen die de micrsmale enzymen induceren wat kan resulteren in een verhgde klaring van geslachtshrmnen en wat drbraakbledingen en/f zwangerschap tt gevlg kan hebben. Beleid bij interactie Enzyminductie kan al wrden gebserveerd na een paar dagen van de behandeling. De maximale enzym-

14 14 van 24 inductie wrdt in het algemeen binnen een paar weken gezien. Na het stppen van de therapie kan de enzyminductie ng wel 4 weken aanhuden. Krtdurende behandeling Vruwen nder behandeling met enzym inducerende geneesmiddelen meten naast een cmbinatie-oac tijdelijk een barrièremiddel gebruiken f een andere anticnceptiemethde kiezen. Het barrièremiddel met tijdens de duur van de gelijktijdige geneesmiddelenbehandeling en ng 28 dagen na het stppen van de behandeling gebruikt wrden. Als de geneesmiddelenbehandeling drlpt tt na het einde van de werkzame tabletten in de strip van het cmbinatie-oac, meten de placebtabletten wrden vergeslagen en met direct met een vlgende strip van het cmbinatie-oac wrden drgegaan. Langdurige behandeling Bij vruwen die een langdurige behandeling met leverenzyminducerende werkzame stffen ndergaan, wrdt een andere betruwbare, niet-hrmnale anticnceptiemethde aangeraden. De vlgende interacties zijn gemeld in de literatuur. Stffen die de klaring van cmbinatie-oac s verhgen (verminderde werkzaamheid van cmbinatie- OAC s dr enzyminductie), bijvrbeeld: Barbituraten, bsentan, carbamazepine, fenytïne, primidn, rifampicine en hiv-medicatie ritnavir, nevirapine en efavirenz, en mgelijk k felbamaat, grisefulvine, xcarbazepine, tpiramaat, en prducten die het kruidenmiddel sint-janskruid (Hypericum perfratum) bevatten. Stffen met variabele effecten p de klaring van cmbinatie-oac s: Veel cmbinaties van hiv-prteaseremmers en niet-nucleside reverse-transcriptase remmers, inclusief cmbinaties met HCV remmers, kunnen, wanneer gelijktijdig tegediend met cmbinatie-oac s, de plasmacncentraties van het estrgeen f prgestagenen verhgen f verlagen. In smmige gevallen kan het nett-effect van deze veranderingen klinisch relevant zijn. Daarm met de vrschrijvende infrmatie van hiv/hcv-medicijnen die gelijktijdig wrden tegediend wrden geraadpleegd m ptentiële interacties vast te stellen en alle daarmee samenhangende aanbevelingen. In geval van twijfel dient een extra barrièrevrmende anticnceptiemethde te wrden gebruikt dr vruwen die een behandeling ndergaan met een prteaseremmer f niet-nucleside reverse-transcriptase remmers. Stffen die de klaring van cmbinatie-oac s verlagen (enzymremmers): De klinische relevantie van mgelijke interacties met enzymremmers is nbekend. Gelijktijdig gebruik van sterke CYP3A4-remmers kan de plasmacncentraties van het estrgeen, prgestageen f van beide verhgen. In een multidse studie met een cmbinatie van drspirenn (3 mg/dag) en ethinylestradil (0,02 mg/dag) en het gelijktijdig gebruik van de sterke CYP3A4 remmer ketcnazl gedurende 10 dagen verhgde de AUC (0-24 uur) van drspirenn en ethinylestradil respectievelijk 2,7 keer en 1,4 keer.

15 15 van 24 Er is aangetnd dat een etricxibdsering van mg/dag de plasmacncentratie van ethinylestradil 1,4 tt 1,6 keer verhgt bij gelijktijdig gebruik van een cmbinatie-oac met 0,035 mg ethinylestradil. Effecten van YAZ 24+4 p andere geneesmiddelen Cmbinatie-OAC s kunnen het metablisme van bepaalde andere werkzame stffen beïnvleden. Daardr kunnen plasma- en weefselcncentraties zwel stijgen (bijv. cyclsprine) f dalen (bijv. lamtrigine). Op basis van in viv interactiestudies bij vruwelijke vrijwilligers die meprazl, simvastatine f midazlam gebruikten als indicatrsubstraat, is een klinisch relevante interactie van drspirenn in dses van 3 mg met het cytchrm P450 gemedieerde metablisme van andere geneesmiddelen nwaarschijnlijk. Klinische data suggereren dat ethinylestradil de klaring van CYP1A2 substraten remt, wat leidt tt een zwakke (bijvrbeeld thefylline) f matige (bijvrbeeld tizanidine) tename in hun plasmacncentratie. Farmacdynamische interacties Bij gelijktijdig gebruik met geneesmiddelen die mbitasvir/paritaprevir/ritvanir en dasabuvir bevatten kan het risic p verhgde ALAT-waarden tenemen (zie rubriek 4.3 en 4.4). Daarm meten gebruiksters van YAZ 24+4 p een alternatieve vrm van anticnceptie verschakelen (bijv. anticnceptiva met alleen prgestageen f niet-hrmnale methden) vrdat de behandeling met dit cmbinatiemiddel wrdt gestart. YAZ 24+4 kan 2 weken na aflp van de behandeling met het cmbinatiemiddel wrden hervat. Bij patiënten znder nierinsufficiëntie werd bij gelijktijdig gebruik van drspirenn en ACE-remmers f NSAID s geen significant effect p het serumkalium gezien. Desalniettemin is gelijktijdig gebruik van YAZ 24+4 met aldstern-antagnisten f kaliumsparende diuretica niet nderzcht. In dit geval dient het serumkalium tijdens de eerste behandelingscyclus gecntrleerd te wrden. Zie k rubriek 4.4. Andere vrmen van interactie Labratriumbepalingen Het gebruik van anticnceptieve sterïden kan van invled zijn p de uitslag van bepaalde labratriumbepalingen,.a. bichemische lever-, schildklier-, bijnier- en nierfunctieparameters, spiegels van serumeiwitten zals crticsterïdbindend glbuline, lipiden-/lipprteïnefracties en parameters van klhydraatmetablisme, bledstlling en fibrinlyse. In het algemeen blijven de veranderingen binnen het nrmaalbereik. Drspirenn verrzaakt een tename van de activiteit van plasmarenine en plasmaaldstern, als gevlg van zijn lichte antimineralcrticïde activiteit. 4.6 Vruchtbaarheid, zwangerschap en brstveding Zwangerschap YAZ 24+4 mag niet wrden gebruikt tijdens de zwangerschap. Indien de vruw zwanger raakt tijdens het gebruik van YAZ 24+4 tabletten, met verdere inname nmiddellijk gestaakt wrden. Uitgebreide epidemilgische nderzeken hebben geen tegenmen

16 16 van 24 risic p aangebren afwijkingen bij kinderen van wie de meder een cmbinatie-oac gebruikte in de peride vrafgaande aan de zwangerschap, nch een teratgeen effect aan het licht gebracht wanneer een cmbinatie-oac werd gebruikt znder dat de gebruikster wist dat zij zwanger was. Dierpreven hebben ngewenste effecten tijdens zwangerschap en brstveding aangetnd (zie rubriek 5.3). Gebaseerd p deze gegevens bij dieren kan een ngewenst effect, te wijten aan de hrmnale werking van de werkzame bestanddelen, niet wrden uitgeslten. Echter, de algemene ervaring met cmbinatie-oac s tijdens de zwangerschap leverde geen bewijs van een werkelijk ngewenst effect bij mensen. De beschikbare gegevens met betrekking tt het gebruik van YAZ 24+4 tijdens de zwangerschap zijn te beperkt m er een cnclusie p te baseren ver de nadelige effecten van YAZ 24+4 p de zwangerschap, de gezndheid van de fetus f het pasgebren kind. Tt dusver zijn er geen relevante epidemilgische gegevens beschikbaar. Er met rekening gehuden wrden met het verhgde risic p VTE in de peride na de bevalling wanneer het gebruik van YAZ 24+4 hervat wrdt (zie rubrieken 4.2 en 4.4). Brstveding De lactatie kan wrden beïnvled dr cmbinatie-oac's, mdat zij de heveelheid medermelk kunnen verminderen en de samenstelling ervan kunnen veranderen. Daarm dient het gebruik van een cmbinatie-oac ver het algemeen niet te wrden aangeraden vrdat de meder vlledig met brstveding is gestpt. Bij het gebruik van een cmbinatie-oac kunnen kleine heveelheden van de anticnceptieve sterïden en/f hun metablieten wrden uitgescheiden met de melk. Deze heveelheden kunnen een effect hebben p het kind. Vruchtbaarheid YAZ 24+4 is geïndiceerd vr het vrkmen van zwangerschap. Vr infrmatie ver het terugkeren van fertiliteit, zie rubriek Beïnvleding van de rijvaardigheid en het vermgen m machines te bedienen Er is geen nderzek verricht met betrekking tt de effecten p de rijvaardigheid en p het vermgen m machines te bedienen. Er zijn geen effecten p de rijvaardigheid en p het vermgen m machines te bedienen waargenmen bij gebruiksters van cmbinatie-oac s. 4.8 Bijwerkingen Vr ernstige ngewenste effecten bij gebruiksters van een cmbinatie-oac zie k rubriek 4.4. De vlgende ngewenste geneesmiddelenreacties werden tijdens het gebruik van YAZ 24+4 gerapprteerd: Onderstaande tabel vermeldt bijwerkingen vlgens de MedDRA systeem-/rgaanklassen (MedDRA SOCs). De frequenties zijn gebaseerd p gegevens uit klinisch nderzek. De meest geschikte MedDRAterm is gebruikt vr het beschrijven van een bepaalde bijwerking, samen met synniemen en verwante aandeningen. Bijwerkingen die in verband zijn gebracht met het gebruik van YAZ 24+4 als raal anticnceptivum f in de behandeling van matige acne vulgaris vlgens de MedDRA systeem/rgaanklassen en MedDRA-termen.

17 17 van 24 Systeem- /rgaanklassen (MedDRA versie 9.1) Infecties en parasitaire aandeningen Bled- en lymfestelselaandeningen Immuunsysteemaandeningen Endcriene aandeningen Vedings- en stfwisselingsstrnissen Psychische strnissen emtinele labiliteit Zenuwstelselaandeningen Ogaandeningen Hartaandeningen Bledvataandeningen Maagdarmstelselaandeningen Lever- en galaandeningen Vaak (>1/100 en <1/10) hfdpijn misselijkheid Sms (>1/1000 en <1/100) depressie nervsiteit slaperigheid duizeligheid paresthesia migraine spataderen hypertensie Buikpijn braken dyspepsie flatulentie gastritis diarree Zelden (>1/ en <1/1000) candidiasis anemie trmbcytemie allergische reactie endcriene aandening tegenmen eetlust gebrek aan eetlust hyperkaliëmie hypnatriëmie anrgasmie insmnia draaiduizeligheid beven cnjunctivitis drge gen gaandening tachycardie phlebitis bledvataandening neusbleding flauwvallen veneuze trmbemblie (VTE), arteriële trmbemblie (ATE) vergrte (nder)buik maagdarmstelselaandening vlle maag en darmen hiatus hernia rale candidiasis cnstipatie drge mnd pijn aan de galwegen f galblaas chlecystitis Niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet wrden bepaald) vergeveligheid

18 18 van 24 Systeem- /rgaanklassen (MedDRA versie 9.1) Huid- en nderhuidaandeningen Skeletspierstelselen bindweefselaandeningen Vrtplantingsstelsel- en brstaandeningen Algemene aandeningen en tedieningsplaatsstrnissen Onderzeken Vaak (>1/100 en <1/10) pijn in de brst metrrragie* amenrre Sms (>1/1000 en <1/100) Acne pruritus huiduitslag Rugpijn pijn in de ledematen spierkrampen vaginale candidiasis bekkenpijn grter wrden van de brsten fibrcysten in de brst uterien/vaginaal bledverlies* vaginale afscheiding pvliegers vaginitis menstruatiestrnis dysmenrre hypmenrre menrragie vaginale drgheid verdachte papsmear verminderd libid asthenie meer transpireren edeem (gegeneraliseerd edeem, perifeer edeem, edeem in het gezicht) tename lichaamsgewicht Zelden (>1/ en <1/1000) chlasma eczeem alpecia acneïfrme dermatitis drge huid erythema ndsum hypertrichse huidaandening striae cntactdermatitis ftsensitieve dermatitis knbbeltjes in de huid dyspareunie vulvvaginitis pstcïtaal bledverlies nttrekkingsbleding cyste in de brst hyperplasie in de brsten neplasmata in de brsten cervicale pliep endmetrium atrfie variumcysten grter wrden van de baarmeder malaise Niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet wrden bepaald) erythema multifrme afname lichaamsgewicht *nregelmatig bledverlies neemt gewnlijk af met het vrtzetten van de behandeling

19 19 van 24 Beschrijving van geselecteerde bijwerkingen Er is een verhgd risic waargenmen p arteriële en veneuze trmbtische en trmb-emblische vrvallen, waarnder mycardinfarct, bererte, transiënte ischemische aanvallen (TIA s), veneuze trmbse en lngemblie bij vruwen die gecmbineerde hrmnale anticnceptiva gebruikten. Hier wrdt in rubriek 4.4 dieper p ingegaan. De vlgende ernstige bijwerkingen, welke besprken zijn in rubriek 4.4 Bijzndere waarschuwingen en vrzrgen bij gebruik, zijn gerapprteerd bij gebruiksters van cmbinatie-oac s: - veneuze trmb-emblieën - arteriële trmb-emblieën - hypertensie - levertumren - aandeningen die kunnen ptreden f verslechteren, waarvan geen eenduidig verband is aangetnd met het gebruik van cmbinatie-oac's: ziekte van Crhn, clitis ulcersa, epilepsie, uterusmymen, prfyrie, systemische lupus erythematdes, herpes gestatinis, chrea van Sydenham, hemlytischuremisch syndrm, chlestatische geelzucht. - chlasma - acute f chrnische leverfunctiestrnissen kunnen het ndzakelijk maken het gebruik van cmbinatie-oac's te staken ttdat de leverfunctieparameters weer zijn genrmaliseerd. - bij vruwen met erfelijk angi-edeem kunnen exgene estrgenen symptmen van angi-edeem pwekken f verergeren. De frequentie van de diagnse brstkanker is heel licht tegenmen bij gebruiksters van cmbinatie- OAC s. Omdat brstkanker zelden vrkmt bij vruwen nder de 40, is het aantal extra gevallen klein vergeleken met het levenslange risic van brstkanker. Een rzakelijk verband met cmbinatie-oac s is nbekend. Vr meer infrmatie, zie de rubrieken 4.3 en 4.4. Interacties Drbraakbledingen en/f zwangerschap kunnen het gevlg zijn van interacties met andere geneesmiddelen (enzyminductren) en rale anticnceptiva (zie rubriek 4.5). Melding van vermedelijke bijwerkingen Het is belangrijk m na telating van het geneesmiddel vermedelijke bijwerkingen te melden. Op deze wijze kan de verhuding tussen vrdelen en risic s van het geneesmiddel vrtdurend wrden gevlgd. Berepsbeefenaren in de gezndheidszrg wrdt verzcht alle vermedelijke bijwerkingen te melden via het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb, website Overdsering Er is ng geen ervaring met een verdsis van YAZ Op basis van algemene ervaring met cmbinatie-oac s zijn de symptmen die mgelijk kunnen ptreden na een verdsis van actieve tabletten: misselijkheid, braken en een nttrekkingsbleding. Een nttrekkingsbleding kan zelfs bij jnge meisjes vóór hun menarche ptreden, als zij per ngeluk het geneesmiddel innemen. Er bestaat geen antidtum en verdere behandeling is alleen symptmatisch.

20 20 van FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN 5.1 Farmacdynamische eigenschappen Farmactherapeutische categrie (ATC): Prgestagenen en estrgenen, cmbinatiepreparaten; ATC-cde G03AA12 Pearl Index vr het falen van de methde: 0,41 (bvenste, tweezijdige 95%-betruwbaarheidsgrens: 0,85) Ttale Pearl Index (falen van de methde + falen gebruikster): 0,80 (bvenste, tweezijdige 95%- betruwbaarheidsgrens: 1,30) De cntraceptieve werking van YAZ 24+4 is gebaseerd p de interactie van een aantal factren, waarbij remming van de vulatie en veranderingen in het endmetrium als de meest belangrijke wrden beschuwd. In een vulatie-inhibitiestudie van 3 behandelingscycli, waarbij drspirenn 3 mg / ethinylestradil 0,020 mg in een 24-daags regime vergeleken werd met een 21-daags regime, was het 24-daags regime geasscieerd met een sterkere suppressie van de fllikelgrei. Na het pzettelijk intrduceren van dseringsfuten tijdens de derde behandelingscyclus, werd bij een grter aantal vruwen in het 21-daags regime variële activiteit, inclusief het ptreden van vulaties, gezien in vergelijking met de vruwen in het 24-daags regime. In de 1 e maand na stppen van de behandeling was bij 91,8% van de vruwen die het 24-daags regime gebruikten de variële activiteit teruggekeerd tt p het niveau van vr de behandeling. YAZ 24+4 is een cmbinatie-oac met ethinylestradil en het prgestageen drspirenn. Bij een therapeutische dsering bezit drspirenn k anti-andrgene en lichte antimineralcrticïde eigenschappen. Drspirenn bezit geen estrgene, gluccrticïde en antigluccrticïde eigenschappen. Dit geeft drspirenn een farmaclgisch prfiel dat sterk vereenkmt met het natuurlijke hrmn prgestern. Vanuit klinische nderzeken zijn er aanwijzingen dat de lichte antimineralcrticïde eigenschappen van YAZ 24+4 resulteren in een licht antimineralcrticïd effect. Er zijn twee dubbelblinde, gerandmiseerde, placeb-gecntrleerde nderzeken in meerdere centra uitgeverd m de werkzaamheid en veiligheid van YAZ 24+4 bij vruwen met matige acne vulgaris te evalueren. In vergelijking met placeb tnde YAZ 24+4 na zes maanden behandeling een statistisch significant grtere reductie van 15,6% (49,3% versus 33,7%) in ntstekingslesies, 18,5% (40,6% versus 22,1%) in niet-ntstekingslesies en 16,5% (44,6% versus 28,1%) in het ttale aantal lesies. Bvendien was een hger percentage vruwen, 11,8% (18,6% versus 6,8%), schn f nageneg schn p de Investigatr s Static Glbal Assessment (ISGA) schaal.

21 21 van Farmackinetische eigenschappen Drspirenn Absrptie Oraal tegediend drspirenn wrdt snel en bijna vlledig geabsrbeerd. Na een enkelvudige inname wrdt na ngeveer 1-2 uur een serumpiek van de werkzame stf van ngeveer 38 ng/ml bereikt. De bilgische beschikbaarheid ligt tussen 76 en 85%. Gelijktijdige inname van vedsel heeft geen invled p de bilgische beschikbaarheid van drspirenn. Distributie Na rale tediening neemt de serum-drspirennspiegel af met een terminale halfwaardetijd van 31 uur. Drspirenn bindt aan plasma-albumine en bindt niet aan SexHrmnBindendGlbuline (SHBG) f aan CrticïdBindendGlbuline (CBG). Slechts 3-5% van de ttale serumcncentratie van het werkzame bestanddeel is als ngebnden sterïd aanwezig. De dr ethinylestradil geïnduceerde tename van het SHBG beïnvledt de serum-eiwitbinding van drspirenn niet. Het gemiddelde schijnbare verdelingsvlume van drspirenn is 3,7±1,2 l/kg. Bitransfrmatie Drspirenn wrdt uitgebreid gemetabliseerd na rale tediening. De belangrijkste metablieten in het plasma zijn de zure vrm van drspirenn, die wrdt gevrmd dr het penen van de lactnring, en 4,5- dihydr-drspirenn-3-sulfaat, gevrmd dr reductie en vervlgens sulfatatie. Drspirenn is nderhevig aan xidatieve metablisme gekatalyseerd dr CYP3A4. In vitr, kan drspirenn de cytchrm P450 enzymen CYP1A1, CYP2C9, CYP2C19 en CYP3A4 zwak tt matig remmen. Eliminatie De metablische klaringssnelheid van drspirenn in het serum is 1,5 0,2 ml/min/kg. Van drspirenn wrden slechts sprheveelheden in ngewijzigde vrm uitgescheiden. De metablieten van drspirenn wrden uitgescheiden met de feces en urine in een uitscheidingsverhuding van ngeveer 1,2 tt 1,4. De halfwaardetijd van metablietenuitscheiding met de urine en feces is ngeveer 40 uur. Steady-state-cncentratie Tijdens een behandelingscyclus werd vr drspirenn een maximum steady-state-cncentratie in serum van ngeveer 70 ng/ml bereikt na ngeveer 8 dagen van behandeling. De serumdrspirennspiegel accumuleerde met een factr van ngeveer 3 als gevlg van de verhuding tussen terminale halfwaardetijd en dseringsinterval. Speciale patiëntengrepen Nierinsufficiëntie De steady-state serum-drspirennspiegels bij vruwen met milde nierinsufficiëntie (creatinineklaring CLcr, ml/min) waren vergelijkbaar met die van vruwen met een nrmale nierfunctie. De serumdrspirennspiegels waren gemiddeld 37% hger in de grep met matige nierinsufficiëntie (CLcr, ml/min) vergeleken met die van vruwen met een nrmale nierfunctie. Behandeling met drspirenn werd k dr vruwen met milde en matige nierinsufficiëntie ged verdragen. Tijdens behandeling met drspirenn werd geen klinisch significant effect p de serumkaliumcncentratie waargenmen.