maatschappijwetenschappen pilot vwo 2016-I

Transcriptie

1 mtschppijwetenschppen pilot vwo 2016-I Vrg Antwoord Scores Opgve 2 De VN-vredesmissie in Mli 10 mximumscore 4 een eschrijving vn relistische theorieën vn interntionle verhoudingen die de militire interventie vn Frnkrijk in Mli kunnen verklren 1 een verklring voor de Frnse interventie met een vooreeld uit tekst 3 vnuit de relistische theorieën vn interntionle verhoudingen 1 een eschrijving vn lierle theorieën vn interntionle verhoudingen die de militire interventie vn Frnkrijk in Mli kunnen verklren 1 een verklring voor de Frnse interventie met een vooreeld uit tekst 3 vnuit de lierle theorieën vn interntionle verhoudingen 1 De interventie vn Frnkrijk kn verklrd worden met relistische theorieën. De relistische theorieën zien de interntionle verhoudingen ls een mchtsstrijd vn llen tegen llen, wrij elk lnd zijn eigen elngen zl trchten te reliseren. Het elngrijkste middel hierij is het inzetten vn militire mcht 1 Frnkrijk (en Europ) heeft grote economische elngen in zowel Mli ls in de Shel-regio: het ezit niet lleen concessies in een groot olieveld mr wint in uurlnd Niger ook urnium dt ononteerlijk is ls grondstof voor de grotendeels op kernenergie geseerde energievoorziening in Frnkrijk (r ). Deze elngen worden verdedigd door militir in te grijpen 1 De interventie vn Frnkrijk kn verklrd worden met lierle theorieën. In lierle theorieën is interntionle smenwerking op sis vn gemeenschppelijke elngen het uitgngspunt 1 De interventie vn Frnkrijk vond plts op verzoek vn de Mlinese regering en met instemming vn de VS, Europ en de ndere lnden in Afrik (r. 1-8 of 15-17). Interntionle smenwerking is een kenmerk vn de lierle theorieën ls het ijdrgt n vrede en welvrt. Vooreelden vn gemeenschppelijke elngen zijn in deze situtie onder ndere de strijd tegen het interntionle terrorisme, het rengen vn stiliteit (r. 3-5) en de escherming vn de grondstoffenwinning (r )

2 mtschppijwetenschppen pilot vwo 2016-I Vrg Antwoord Scores 11 mximumscore 3 een politiek-ideëel uitgngspunt vn het Nederlnds uitenlndeleid: het evorderen vn de interntionle rechtsorde 1 een rgument op grond vn dit uitgngspunt met geruik vn een vooreeld uit tekst 4 1 c een rgument vnuit het economisch uitgngspunt vn het Nederlnds uitenlndeleid met geruik vn een vooreeld uit tekst 5 1 het evorderen vn de interntionle rechtsorde (wrij groot elng wordt gehecht n mensenrechten, democrtie en stiele interntionle etrekkingen) 1 Volgens tekst 4 is het noorden vn Mli een roedplts vn jihdisme en criminliteit (r. 5-10). De VN-missie drgt ij n veiligheid en stiliteit in Mli en drmee n het evorderen vn de interntionle rechtsorde 1 c Een rgument vnuit het economisch uitgngspunt vn het Nederlnds uitenlndeleid is het evorderen vn de hndelsetrekkingen. Het deelnemen n militire missies heeft een positief effect op het imgo vn Nederlnd, wrdoor gemkkelijker contct gelegd kn worden met regeringen. Dit kn weer ijdrgen n het versterken vn de hndelsetrekkingen (r vn tekst 5) 1 12 mximumscore 2 een rgument met een kernconcept vn het hoofdconcept inding met een vooreeld uit tekst 4 1 een rgument met een kernconcept vn het hoofdconcept verndering met geruik vn een vooreeld uit tekst

3 mtschppijwetenschppen pilot vwo 2016-I Vrg Antwoord Scores De ijdrge vn de Nederlndse vredesmissie n veiligheid en stiliteit in Mli / n het evorderen vn de interntionle rechtsorde houdt ijvooreeld in het scheppen vn politieke instituties in Mli, wt de inding in Mli kn evorderen. In tekst 4 (r ) wordt gesproken over de inrichting vn een justitieel pprt, ssistentie ij het electorle proces, toezicht op nleving vn de mensenrechten, herstel vn het sttsgezg. Het gt hier om het creëren en formliseren vn regels die het gedrg vn mensen in een (democrtische rechts)stt reguleren 1 Een rgument met een kernconcept vn hoofdconcept verndering: door de conflicten en instiliteit vn Mli is het lnd een kruispunt vn smokkelroutes geworden die lopen vn Zuid-Amerik nr Europ (r vn tekst 4) / Ook is er sprke vn mensenhndel en illegle immigrtie richting ons werelddeel. (r vn tekst 4) Dit is een vooreeld vn gloliseringsprocessen die de mcht en het gezg vn de stt Mli ntsten. Er is dus in Mli sprke vn een uitreiding vn interntionle contcten over zeer grote fstnden en over lndsgrenzen heen. De VN-vredesmissie zou kunnen ijdrgen n het tegengn vn de (negtieve) gevolgen vn ovengenoemd vooreeld vn glolisering 1 13 mximumscore 2 het weergeven vn de inhoud vn de lw of nticipted rections 1 een uitleg vn mogelijke overwegingen vn Nederlnd om deel te nemen n de vredesmissie op grond vn de lw of nticipted rections geïllustreerd met een vooreeld uit tekst 4 of 5 1 De lw of nticipted rections houdt in dt mcht vn een lnd ook en voorl op minder zichtre wijze werkt en dt (kleinere) lnden ij hun esluitvorming nticiperen op mogelijke recties vn mchtige(r) lnden 1 Bij het esluit vn Nederlnd om n de missie in Mli deel te nemen heeft mogelijk de vrees voor nieuwe negtieve recties vn de grote mogendheden (r en r vn tekst 5) of de EU (r vn tekst 4) meegespeeld. Indien Nederlnd niet mee zou doen n de VN-vredesmissie in Mli zou het risico (nog meer) verlies vn invloed op interntionle esluitvormingsprocessen of imgoverlies of negtief effect op de hndel kunnen zijn

4 mtschppijwetenschppen pilot vwo 2016-I Vrg Antwoord Scores 14 mximumscore 2 een eschrijving vn de positiemethode om mcht vn een lnd te eplen 1 een uitleg vn de positiemethode n de hnd vn een vooreeld uit tekst 5 met geruik vn het kernconcept mcht 1 Met de positiemethode omdt deze methode ls uitgngspunt heeft dt de mcht die een lnd kn nwenden fgemeten wordt n de posities die het ekleedt in interntionle orgnisties 1 Nederlnd verloor zijn positie en drmee mcht in een interntionle orgnistie ls de G20. Doordt Nederlnd ls gevolg vn de negtieve rectie vn de Ameriknen op het Nederlndse esluit zich terug te trekken uit de Afghnse provincie Uruzgn niet lnger werd uitgenodigd voor het G20 overleg (r vn tekst 5), kon Nederlnd zijn stem niet meer lten horen in een elngrijke interntionle orgnistie ls de G20, dus Nederlnd verloor mcht: het vermogen vn Nederlnd nm f om een elngrijke hulpron in te zetten (deelnme n G20) om zijn eigen doelen te ereiken of eigen elngen te eschermen 1 15 mximumscore 2 een opvtting vn de uteur (vooreeld) uit tekst 4 die wel of niet overeenkomt met de ideologie vn de modernisering 1 een uitleg vn opvtting vn de uteur op grond vn de ideologie vn de modernisering 1 In de opvtting vn de uteur is niet de ideologie vn de modernisering te herkennen. De uteur spreekt over een geest vn mkrheid die voortkomt uit de civiele elementen die de VN-missie wil reliseren in Mli (r ). / De uteur stelt dt in Mli een trditionele en grrische smenleving estt die we geen westerse wrden en normen kunnen opdringen (r ) 1 Uit zijn opvttingen spreekt geen universlistisch vooruitgngsgeloof wrij trditionele verhoudingen onvermijdelijk pltsmken voor moderne westerse smenlevingsvorm, die overl gelijk is (en ls wenselijk wordt gezien). Dit is de ideologie vn de modernisering

5 mtschppijwetenschppen pilot vwo 2016-I Vrg Antwoord Scores 16 mximumscore 3 een vooreeld vn eschrijving vn de situtie in Mli nr nleiding vn tekst 6 met juist geruik vn het kernconcept conflict 1 idem vn het kernconcept gezg 1 een vooreeld vn een eschrijving vn de ijdrge vn Nederlnd n de VN-missie in Mli nr nleiding vn tekst 4 met juist geruik vn het kernconcept smenwerking 1 (kernconcept conflict) In Mli is sprke vn (een) conflict(en). Er zijn in Mli groepen met tegengestelde doelen en elngen die elkr estrijden: Toeregeweging MNLA wilde / wil een eigen stt in het noorden vn Mli (r. 1-4 en vn tekst 6) en streed tegen de regering vn Mli. / De islmitische strijders vn Ansr voerden een schrikewind in de noordelijke steden vn Mli (r vn tekst 6) 1 (kernconcept gezg) Het gezg vn de regering vn Mli is ondergrven: het uitoefenen vn mcht door de regering wordt niet ls legitiem erkend door verschillende groeperingen in Mli. Toeregeweging MNLA en de islmitische strijders vn Ansr estreden de regering vn Mli. (r. 1-4 / r vn tekst 6) 1 (kernconcept smenwerking) De ijdrge vn Nederlnd n de VN-missie (tekst 4) is een vorm vn smenwerking: stten innen de VN vormen relties n de VNmissie doen verschillende lnden mee om hun hndelen op elkr f te stemmen voor het ehlen vn een gemeenschppelijk doel. De Nederlndse ijdrge houdt zowel een militire missie in (het verzmelen vn inlichtingen over terroristische groeperingen) ls een civiele missie (r vn tekst 4). Het gemeenschppelijke doel vn de VN-missie is: veiligheid en stiliteit in Mli rengen 1 Opmerkingen Geen scorepunt toekennen ls lleen een vooreeld uit de tekst wordt gegeven zonder geruik vn een kernconcept of ls lleen een kernconcept wordt geruikt zonder het geven vn een vooreeld. Geen scorepunt toekennen ls de kernconcepten mcht of socile (on)gelijkheid worden geruikt

6 mtschppijwetenschppen pilot vwo 2016-I Vrg Antwoord Scores 17 mximumscore 2 een rgumenttie dt Mli wel of niet eschouwd kn worden ls een ntiestt op grond vn vooreelden uit tekst 6 met toepssing vn de kernconcepten cultuur en identiteit (per juiste toepssing 1 scorepunt) (rgumenten Mli niet eschouwd ls ntiestt) Mli kn niet eschouwd worden ls een ntiestt, omdt het lnd estt uit verschillende nties. In het noorden vn Mli wonen de Toeregs en in het midden en zuiden vn het lnd de Mlinezen. De Toeregs heen een ndere cultuur wrden, normen, leefwijze en geruiken dn de Mlinezen uit het zuiden (r. 1-6 vn tekst 6). De Toeregs willen drom een onfhnkelijke stt (r vn tekst 6) 1 Die specifieke cultuur vn de Toeregs is hun culturele identiteit. De ewoners in het noorden zien zichzelf ls Toeregs met een eigen specifiek cultuur (r. 1-6 vn tekst 6). (En de Mlinezen uit het zuiden zien zich ook ls ewoners met een eigen identiteit.)