BOEIEN EN BINDEN VAN TALENT. Roel Nieuwenkamp, Ien Dales Leerstoel Dick Hagoort, BZK 13 oktober 2011

Transcriptie

1 BOEIEN EN BINDEN VAN TALENT Roel Nieuwenkamp, Ien Dales Leerstoel Dick Hagoort, BZK 13 oktober 2011

2 De Grote Uittocht 70% vertrokken in % vanwege pensionering 4 scenario s: groei: hoog/laag visie op overheid: samen/zelf

3 Waar staan we nu? Bezuinigingen : 18 mrd. in totaal 6 mrd. i.v.m. kleinere overheid Lagere economische groei: 2011: 1,5% 2012: 1,0% Weer oploop werkloosheid

4 De komende 5 jaar Jaarlijkse personeelsbehoefte (bron: SEO) Extra Rutte I Vervanging pensioen Vervanging overige uitstroom Instroomgat Openb. Bestuur -3,5 1,2 4,2 à 7,8 1,9 à 4,7 Veiligheid -1,4 0,4 4,1 à 6,6 3,1 à 5,6 Onderwijs 0,3 1,6 5,8 à 7,5 7,7 à 9,4 Zorg 2,8 0,7 5,7 à 9,6 9,2 à 13,1 Openbaar bestuur: 1,9 à 4,7 = à per jaar Gemiddelde instroom in het verleden: per jaar

5 Boeien en binden: probleem? Tamelijk of zeer tevreden met baan (%), POMO Totaal overheid Openbaar bestuur Markt

6 Waarom werken bij de overheid? Belangrijkste instroommotieven overheidspersoneel (POMO): Inhoudelijk interessant werk Uitdagend werk Zelfstandigheid Werksfeer Gevarieerd takenpakket Goede combi werk/privé Nauwelijks verschillend voor jongeren en ouderen

7 Imago werken bij het Rijk Sterke associatie: Zwakke associatie: Bureaucratie Werk dat ertoe doet Goede balans werk/privé Een goed pensioen Actueel Vrijheid Spannend werk Een goed imago Status Prestatiebeloning Bron: RVD 2009

8 Blijft overheid aantrekkelijke werkgever? Ontwikkelingen openbaar bestuur: 50% minder vacatures 2010 t.o.v (en 2011?) Aantal traineeships bijna gehalveerd 2010/11 Stijging gemiddelde leeftijd (met een half jaar in 1 jaar tijd) Afnemende investeringen in ouder personeel Niet meer in top 15 lijst populaire werkgevers Kortom: gebrek aan strategisch personeelsbeleid?

9 Waarom vertrekt men bij de organisatie? Belangrijkste uitstroommotieven in openbaar bestuur: Uitgekeken op werk en takenpakket Onvoldoende loopbaanmogelijkheden Onvrede met leidinggevende Men mist resultaatgerichtheid in de organisatie Bron: POMO 2010 Opvallend: Diverse pull factoren ook push factoren: teleurstelling? Nauwelijks verschil tussen jongeren en ouderen Grootste onvrede: bureaucratie, maar niet zozeer uitstroomreden

10 Sleutel ten dele bij leidinggevende? Vaak genoemde suggesties: Doelen specifieker maken, resultaatgericht leidinggeven Delegeren en loslaten, ruimte voor de professional Meer en betere feedback, denken in termen van ontwikkeling Investeren in duurzame inzetbaarheid (gezondheid, scholing, mobiliteit) Durven ingrijpen als het nodig is

11 Beleidsmatige impulsen Wat kan beleidsmatig gedaan worden aan schaarste aan talent? Opties: Verhoging pensioenleeftijd i.c.m. vitaliteitspakket Stimulering investeringen in menselijk kapitaal (plus stages) Bevordering mobiliteit, flexibiliteit en goede match Verhogen studierendement en opleidingsniveau Lager ziekteverzuim Investeren in arbeidsdeelname (herintreders, laaggeschoolden bijv.) Beperken personeelsbehoefte door arbeidsproductiviteitverhoging

12 Investeren in arbeid en organisatie? Maak je geen illusies over draagvlak bij de burger: Tragisch misverstand tussen ambtenaar en burger Ambtenaren: begrip voor bezuinigen, maar dan keuzes maken wat niet meer gedaan kan worden Burgers: - 50% vindt bezuinigingen op ambtenaren goed (21% wil nog meer) - 67% voor kaasschaaf (45% voor hetzelfde doen maar met minder ambtenaren, 22% voor lager salaris) - 50% vindt ambtenaren in grote mate traag/lui, 1 op de 10 vindt hen efficiënt/hard werkend Bron: Motivaction: Ambtenaar en burger (2011)

13

14 Resultaten enquête Binnenlands Bestuur

15 Vraag 6 - De overheid vergrijst. Neemt uw organisatie nu al maatregelen om de grote uittocht over ca. 5-7 jaar op te vangen?

16 Vraag 7 - Stelling: taakstelling en krimp leiden tot verstarring in de doorstroom. En daarmee tot verlies van talent in uw organisatie.

17 Vraag 8 - Neemt uw organisatie maatregelen voor het boeien en behouden van talent in uw organisatie?

18 Vraag 9 - Hebben de huidige ontwikkelingen binnen de overheid (krimp, vergrijzing) effect op de aantrekkelijkheid van de overheid als werkgever bij jong talent?

19 Vraag 12 - Kent u voorbeelden van organisaties die actief bezig zijn met strategische personeelsplannnig binnen de overheid?