Een uitdagende arbeidsmarkt. Erik Oosterveld 24 juni 2014

Transcriptie

1

2 Een uitdagende arbeidsmarkt Erik Oosterveld 24 juni 2014

3

4 Wat waren de gevolgen van de recessie? Hoeveel banen zijn er verloren gegaan? In welke sectoren heeft de recessie het hardst toegeslagen?

5 Werkgelegenheid : Ruim kwart miljoen banen minder Sector Banen van werknemers (x 1.000) Groei Bouwnijverheid % Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling % Verhuur en handel van onroerend goed % Financiële dienstverlening % Specialistische zakelijke diensten % Industrie % Landbouw, bosbouw en visserij % Informatie en communicatie % Cultuur, sport en recreatie % Verhuur en overige zakelijke diensten % Vervoer en opslag % Overige diensten (incl. huishoudens) % Onderwijs % Openbaar bestuur % Schoonmaakbedrijven, hoveniers % Detailhandel (incl. auto's) % Groothandel % Horeca % Zorg en welzijn % Totaal % Grootste slachtoffers Uitzendbureaus Bouw Industrie Financiële en zakelijke dienstverlening Sectoren die tegen de stroom in groeiden: Zorg en welzijn Horeca

6 Stelling Het gaat de goede kant op met de Nederlandse economie?

7 Hoe staan we er conjunctureel Stand voor? van de arbeidsmarkt Einde aan economische recessie 1 e kwartaal 2014: -1,4% dubbele dip economie in / : -0,8% 2014 (CPB): 0,75% 2015 (CPB): 1,25% consumentenbesteding overheidsbestedingen export conjunctuurbeeld minder negatief 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% -1% -2% -3% -4% -5%

8 Hoe staan we er conjunctureel voor? banen werkloosheid Overall beeld minder negatief Orderportefeuille stijgt Consumentenvertrouwen minder negatief Minder faillissementen Arbeidsmarkt? Banen? Werkloosheid?

9 Vraag Hoeveel werklozen telt Nederland?

10 Hoe gaat het met de werkloosheid in Nederland? Nederland mei 2014: 8,6% ( ) 10,0% 9,0% 8,0% 7,0% 6,0% 5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% werkloze beroepsbevolking (seizoenscorrectie) x 1000 werkloosheidspercentage %

11 Stelling De daling van de werkloosheid is ingezet.

12 Ontwikkeling WW-uitkeringen WW-uitkeringen, ultimo 2008: : : : : : : :

13 Hoe is de werkloosheid regionaal verdeeld?

14 Vraag Wat merkt u al van herstel op de arbeidsmarkt?

15 Economie herstelt, wanneer volgt de arbeidsmarkt? Zichtbare verbeteringen afgelopen maanden: Minder faillissementen (jan-apr.): -15% t.o.v Minder ingediende ontslagaanvragen (jan-apr.): -33% t.o.v.2013 Groei aantal uitzenduren afgelopen half jaar (+3%) Meer ontstane vacatures (Q1): +14% t.o.v Meer openstaande vacatures (Q1): +9% t.o.v Afvlakking stijging werkloosheid Minder instroom WW, meer uitstroom naar werk

16 Andere kant van de medaille Minder banen in eerste kwartaal Werkgevers nog erg voorzichtig met aantrekken personeel Focus op efficiëntere bedrijfsvoering Werkloosheid en WW-uitkeringen op zeer hoog niveau Arbeidsmarkt nog steeds zeer ruim Herstel nog in beperkt aantal sectoren, andere sectoren krimpen

17 Vraag In welke sectoren is de economische groei het eerst zichtbaar? Welke sectoren blijven (nog) achter?

18 Hoe ontwikkelen de banen zich per sector? Zorg en welzijn Industrie Groothandel Spec. zak. diensten Detailhandel Uitzendbureaus Openbaar bestuur Vervoer en opslag Onderwijs Bouwnijverheid

19 Hoe ontwikkelen de banen zich per sector? Horeca ICT Overige diensten Financiële dvl. Schoonmaak Cultuur Landbouw Verhuur en ovrg zak. Onroerend goed

20 Samenvattend: hoe ontwikkelt de vraag naar arbeid zich? Economie groeit: werkgelegenheid reageert met vertraging In 2014 werkgelegenheidsverlies in bijna alle sectoren Wel groei banen in uitzendbranche (inhuur bij productieherstel), geen krimp meer in groothandel en vervoer (exportgeorienteerd) In 2015 werkgelegenheidsgroei in bijna alle sectoren, vooral Uitzendbranche (meest dominant in de groei) Specialistische zakelijke diensten Groothandel en vervoer Bouw Detailhandel (consument gaat meer besteden) Aanzienlijke banenkrimp bij openbaar bestuur en zorg & welzijn

21 Hoe reageert de vacaturemarkt op economisch herstel? % 4% 3% 2% 1% 0% -1% -2% -3% -4% Vacatures x (linkeras) Bruto Binnenlands Product (rechteras)

22 Hoe reageert de vacaturemarkt op economisch herstel? Lichte economische groei Ontwikkeling aantal vacatures veert mee met de economie Meer dynamiek Groei economie stimuleert vervangingsvacatures - Werknemers durven weer van baan te wisselen - Gepensioneerden laten vacatures achter Aantrekken aantal ontstane vacatures: 2013: - 36 duizend naar : +91 duizend naar : +84 duizend naar Ruim 1/3e van de vacatures in slechts drie sectoren: detailhandel / zorg / industrie

23 Samenvattend: hoe reageert de arbeidsmarkt op het prille economische herstel? Economie trekt aan Arbeidsmarktsituatie verbetert in 2014 Werkgelegenheid volgt later Krimp in 2014 maar veel minder dan vorig jaar In 2015 herstel banengroei, groei uitzendwerk overheerst Aantal vacatures Groei in 2014 én 2015 De beroepsbevolking blijft per saldo (in twee jaar) op peil Werkloosheid en aantal WW-uitkeringen Beperkte groei in 2014 In 2015 een lichte afname

24 Wat zijn de uitdagingen voor de huidige en de toekomstige arbeidsmarkt? Hoe komen werkzoekenden aan een baan? Hoe vullen werkgevers hun personeelsvraag in?

25 Vraag Wie zijn de werkzoekenden? Uit welke sectoren komen de meeste WW-ers? Wat zijn de meest voorkomende beroepen onder werkzoekenden die bij UWV staan geregistreerd?

26 Waar zitten kansen en knelpunten op de arbeidsmarkt? Korte termijn (tot eind 2014): Ruime tot zeer ruime arbeidmarkt Hoge werkloosheid Weinig vacatures

27 Welke beroepen zijn op dit moment kansrijk?

28 Welke beroepen zijn op dit moment kansrijk?

29 Welke beroepen zijn op dit moment kansrijk?

30 Hoe nu verder?

31 Hoe ziet de middellange termijn eruit? - vergrijzing, ontgroening en schoolkeuze Landbouw, bosbouw en Overige dienstverlening Horeca en catering Financiele instellingen Bouwnijverheid Vervoer en telecom Handel en reparatie Onderwijs Overheid Industrie Zakelijke dienstverlening Zorg en welzijn Binnen 10 jaar mensen met pensioen in Nederland Overheid en onderwijs sterk vergrijsd Vervangingsvraag Wordt deze vraag ingevuld? Economische ontwikkeling Bezuinigingen Demografische ontwikkeling: Vergrijzing bevolking Ontgroening Grootste knelpunten in zorgsector Zorgvraag groeit Budgetten nemen af Tekorten op hoog niveau, overschotten op laag niveau Tekorten in ziekenhuizen Overschotten in welzijn, thuiszorg, kinderopvang, jeugdzorg niet vergrijsd gemiddeld vergrijsd sterk vergrijsd

32 Waar zitten kansen en knelpunten op de arbeidsmarkt? Korte termijn (tot eind 2014): Ruime tot zeer ruime arbeidmarkt Hoge werkloosheid Weinig vacatures Middellange termijn (2018): Doorzetten economisch herstel Kanttekening gevolgen bezuinigingen Problemen invullen vacatures door: Ontgroening Vergrijzing Schoolkeuze Knelpunten / kansen in: Zorg Techniek Verzorging (?) Bouw Industrie Onderwijs 45% van de werkzoekenden staat voor deze beroepen ingeschreven Echter: kwalitatieve mismatch!

33 Wat is de rol van de uitzendbureaus op deze arbeidsmarkt?

34 Wat is de rol van de uitzendbureaus voor werkhervatting uit WW? Werkhervatting na WW naar sector 34 40% van alle werkhervattingen via uitzendbaan Uitzendbranche verreweg grootste aandeel in werkhervatting WW

35 Wat is de rol van de uitzendbureaus voor werkhervatting uit WW? Werkhervattingen WW-ers in 2011 en 2012: WW-ers via uitzendbureau aan het werk In groei rol uitzendbranche met 3%

36 Tot 2019 blijft het kwakkelen. maar uitzendbranche = banenmotor Sector (Gemiddelde) groei aantal banen per jaar (x 1.000) Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling Specialistische zakelijke diensten Bouwnijverheid Groothandel Detailhandel (incl. auto's) Zorg en welzijn Vervoer en opslag Horeca Verhuur en overige zakelijke diensten Overige diensten (incl. huishoudens) Schoonmaakbedrijven, hoveniers Cultuur, sport en recreatie Informatie en communicatie Verhuur en handel van onroerend goed Onderwijs Landbouw, bosbouw en visserij Openbaar bestuur Financiële dienstverlening Industrie Totaal

37 Tenslotte.. De weg naar herstel op de arbeidsmarkt is ingezet, echter: Langjarig economisch herstel is nodig voor (verdere) afname werkloosheid en WW Veel mensen zullen (voorlopig) geen herstel ervaren Maar, de eerste verbeteringen op de arbeidsmarkt zijn zichtbaar

38 En de uitzendbranche kan in het herstel een belangrijke rol spelen!..als banenmotor..als aanjager en koploper..als toeleider van uitkeringsgerechtigden en mensen met afstand tot de arbeidsmarkt

39 Dank voor uw aandacht Meer informatie>>>>

40