Actualiteiten Aanbestedingsrecht

Transcriptie

1 Actualiteiten Aanbestedingsrecht 7 december 2017 Arjan van de Watering / Job Velthuizen Onderwerpen Gunningsbeslissing Intrekken aanbesteding RAW-bestekken Herstel van inschrijvingen Kan-bepalingen Best Value Procurement Proportionaliteit Motiveringsverplichtingen Ten Holter Noordam advocaten 1

2 Gunningsbeslissing Gunningsbeslissing Definitie artikel 1.1: De keuze van de aanbestedende dienst of het speciale sectorbedrijf voor de ondernemer met wie hij voornemens is de overeenkomst waarop de procedure betrekking had te sluiten, waaronder mede wordt verstaan de keuze om geen overeenkomst te sluiten. Dus: zowel de beslissing om wel een overeenkomst te sluiten als de beslissing om dat niet te doen. Ten Holter Noordam advocaten 2

3 Gunningsbeslissing De regels die gelden voor een gunningsbeslissing die inhoudt het voornemen tot sluiting van een overeenkomst, zijn niet een-op-een toepasbaar op de gunningsbeslissing die tot gevolg heeft dat geen overeenkomst wordt gesloten. Zo staat in artikel 2.127: Een aanbestedende dienst neemt een opschortende termijn in acht voordat hij de met de gunningbeslissing beoogde overeenkomst sluit. Standstilltermijn ex artikel geldt dus niet (zonder meer) ingeval geen overeenkomst wordt gesloten! Gunningsbeslissing Eisen aan de gunningsbeslissing conform 2.130: mededeling relevante redenen voor de beslissing nauwkeurige omschrijving standstilltermijn (2.127) (Wat, indien niet van toepassing? O.g.v. proportionaliteit (en abbb s) wel termijn bepalen en vastleggen in gunningsbeslissing) verzending aan betrokken inschrijvers verzending elektronisch of per fax Ten Holter Noordam advocaten 3

4 Gunningsbeslissing Doel van motivering: de beoordelingswijze kunnen toetsen kunnen controleren of de beoordeling de (voorlopige) gunningsbeslissing rechtvaardigt, zodat Inschrijvers effectief kunnen beraden op indiening van bezwaar Gunningsbeslissing Relevante redenen ingevolge lid 2 zijn in ieder geval: kenmerken en relatieve voordelen van de uitgekozen inschrijving naam van de begunstigde CvA advies: 244 en 326 Effect onvoldoende motivering Let op bedrijfsvertrouwelijkheid en reikwijdte Ten Holter Noordam advocaten 4

5 Gunningsbeslissing Herbeoordelen i.v.m. fouten in de beoordelingsprocedure is geoorloofd. Toelichting van de gunningsbeslissing is eveneens geoorloofd, aanvulling nieuwe gronden niet. ECLI:NL:HR:2012:BW9233 (KPN/De Staat) Intrekken aanbesteding Ten Holter Noordam advocaten 5

6 Gunningsbeslissing Intrekken aanbesteding Niet sluiten van de overeenkomst is in beginsel altijd toegestaan ingevolge de contractsvrijheid. Noch de Europese noch de Nederlandse regelgeving verbiedt een lopende aanbesteding af te breken en een nieuwe aanbesteding uit te schrijven. Dit is anders indien de procedure tot in de gunningsfase is voortgezet waarbij de aanbesteder kennis heeft genomen van de inschrijvingen. In een dergelijk geval kunnen het gelijkheids- en vertrouwensbeginsel alsmede de precontractuele goede trouw er aan in de weg staan dat de aanbesteding tot heraanbesteding overgaat. Dit zal zich voordoen indien één of meer passende aanbiedingen zijn gedaan en bij de beoogde heraanbesteding geen sprake is van een wezenlijke wijziging van de opdracht. Heraanbesteding is wel geoorloofd indien er bij de aanbestedingsprocedure dermate wezenlijke fouten zijn begaan dat voortzetting van de procedure naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn. Overweeg een termijn Gunningsbeslissing Intrekken aanbesteding Mogelijke (relevante) redenen voor intrekking: gewijzigde inzichten fouten in de aanbestedingsprocedure budgettaire problemen geen geldige inschrijvingen ontvangen Ten Holter Noordam advocaten 6

7 Gunningsbeslissing Intrekken aanbesteding (Mogelijke) gevolgen, indien inschrijver bezwaar maakt tegen besluit tot intrekking van de aanbestedingsprocedure: Opschorting aanbestedingsprocedure (2.131?) Vordering tot vernietiging overeenkomst (4.15 e.v.), indien naderhand anderszins een overeenkomst is gesloten (bijv. alsnog inbesteding) Vordering tot schadevergoeding, indien inschrijver nadeel heeft ondervonden als gevolg van intrekkingsbesluit (6:162 BW) Gunningsbeslissing Intrekken aanbesteding Rechtbank Midden-Nederland, ECLI:NL:RBMNE:2016:3985, 20 juli 2016 Intrekken voorgenomen gunning Meewerken aan aanpassingen voor gunning Weigering terecht? Ten Holter Noordam advocaten 7

8 Gunningsbeslissing Intrekken aanbesteding Rechtbank Noord-Nederland, ECLI:NL:RBNNE:2016: mei 2016 Helikoptervoorziening ANWB ongeldig 1 inschrijver over Intrekken kan? Noodzaak wezenlijk wijzigen? RAW-systematiek Ten Holter Noordam advocaten 8

9 RAW-systematiek EISEN Paragraaf lid 2 en 3 RAW 2015* inz. ontleden (samenstellen) inschrijvingsstaat Prijs per eenheid bevat alle kosten voor totstandbrenging resultaatsverplichting Prijs per eenheid bevat niet: eenmalige kosten, uitvoeringskosten, algemene kosten, winst en risico en korting Paragraaf RAW 2015 inz. beoordeling inschrijvingsstaat Aanbesteder moet voorafgaand aan gunning beoordelen of ontleding aanneemsom voldoet aan par RAW Zo nee, dan dient aanbesteder om toelichting aan inschrijver te vragen. * Let op: RAW 2015 is substantieel anders dan RAW 2005! Beoordelen conform RAWsystematiek Uitvoeringskosten ad 0,00 leidt tot ongeldige inschrijving Vzr. Rb. Noord-Nederland 16 december 2015, ECLI:NL:RBNNE:2015:5753 Gecorrigeerd: Rb De Haag, 19 oktober 2016, ECLI:NL:RBDHA:2016:13935 Kortingen verwerkt in eenheidsprijzen leidt tot ongeldige inschrijving Vzr. Rb Rotterdam 21 mei 2014, ECLI:NL:RBROT:2014:3931 Schrappen/wijzigen besteksposten leidt niet tot ongeldigheid o.g.v. RAW maar ongeldigheid o.g.v. non-conformiteit Vzr. Rb Noord-Nederland 9 oktober 2013, ECLI:NL:RBNNE:2013:6070 Ten Holter Noordam advocaten 9

10 Ontwikkelingen Afwijken van RAW mogelijk? Rb Limburg, 24 april 2017, ECLI:NL:RBLIM:2017:3763 Reikwijdte minbedragen Kan onder EUR 0,00 worden ingeschreven in de eenheidsprijzen CvA advies 405: Toetsing van onredelijke verrekenprijzen; procedure Wie mag getoetst worden? Motivatieplicht aanbesteder Algemeen antwoord afdoende? Opening voor inschrijvers? Ontwikkelingen 2 CVA advies 292: Resultaatsverplichtingen NVT Toegestaan? Rechtbank Limburg, ECLI:NL:RBLIM:2017:10276, 19 oktober 2017 Centraal staat de vraag of de Gemeente de inschrijving terecht en op goede grond terzijde heeft gelegd, omdat eiseres op verschillende bestekposten niet heeft ingeschreven met eenheidsprijzen waarin alle kosten zijn begrepen, dan wel te hoge prijzen heeft geoffreerd. Ten Holter Noordam advocaten 10

11 Herstel van fouten Herstel van inschrijving Juridisch kader De aanbestedingswet geeft geen kader of gebrek voor herstel vatbaar is of niet Desondanks altijd binnen de kaders van de wet dus altijd binnen de kaders van de beginselen ARW 2016? Ten Holter Noordam advocaten 11

12 Herstel van inschrijving ARW 2016: In het geval van een gebrek in de eigen verklaring of in geval van een gebrek met betrekking tot de bewijsmiddelen stelt de aanbesteder de betreffende ondernemer in de gelegenheid om het gebrek te herstellen binnen een termijn van twee werkdagen, te rekenen vanaf de dag van verzending van een verzoek daartoe. De aanbesteder verzendt dit bericht per fax of elektronisch bericht. Indien de aanbesteder het gevraagde niet binnen de daartoe gestelde termijn heeft ontvangen of indien het gebrek niet door het antwoord is hersteld, komt de ondernemer niet in aanmerking voor verdere deelname aan de procedure. Mogelijkheden tot herstel Europese rechtspraak kent wel degelijk een aantal stelregels: Aanbestedende dienst moet uitgaan van de inschrijvingen zoals die zijn ontvangen bij het sluiten van inschrijvingstermijn Inschrijvingen die dan niet voldoen in beginsel ongeldig. (HvJEU 10 oktober 2013, zaaknr. C-336/12, Manova) Ten Holter Noordam advocaten 12

13 Mogelijkheden tot herstel Europese rechtspraak kent wel degelijk een aantal stelregels: Herstel is dan ook uitsluitend mogelijk indien het gaat om een zgn. eenvoudig te herstellen gebrek NB: Deze term is verwarrend, in die zin dat het er niet om gaat of het weinig moeite kost het gebrek te herstellen. Van een eenvoudig te herstellen gebrek kan slechts sprake zijn in geval van een kenbare, overduidelijke vergissing. Mogelijkheden tot herstel Europese rechtspraak kent wel degelijk een aantal stelregels: Daarvan is sprake als herstel mogelijk is indien de inschrijving een eenvoudige precisering behoeft of om kennelijke materiële fouten recht te zetten, mits deze wijziging er niet toe leidt dat in werkelijkheid een nieuwe inschrijving wordt ingediend en de aanbesteder alle inschrijvers gelijk behandelt (HvJEU 29 maart 2012, zaaknr, C-599/ 10, SAG en Manova-arrest) Ten Holter Noordam advocaten 13

14 Mogelijkheden tot herstel Uit de stukken blijkt niet dat de ondertekenaar van de stukken rechtsgeldig bevoegd is. Wat denken jullie? Mogelijkheden tot herstel Reparabel, indien niet de eis is gesteld dat de rechtsgeldigheid van de ondertekening moet blijken uit bij de inschrijving te voegen stukken. Hof Den Bosch 27 maart 2017, ECLI:NL:GHSHE:2017:1115 Ten Holter Noordam advocaten 14

15 Mogelijkheden tot herstel Het 'per ongeluk' met 'nee' beantwoorden van knock-out en / of selectie-eisen. Wat denken jullie? Mogelijkheden tot herstel Niet reparabel Rechtbank Overijssel 7 december 2016, ECLI:NL:RBOVE:2O16:4849 Ten Holter Noordam advocaten 15

16 Mogelijkheden tot herstel UEA is niet volledig ingevuld Wat denken jullie? Mogelijkheden tot herstel Niet reparabel Rechtbank Noord-Holland 19 december 2016, ECLI:NL:RBNHO:2016:10566 Ten Holter Noordam advocaten 16

17 Mogelijkheden tot herstel Persoon die UEA heeft ondertekend is niet (onbeperkt) bevoegd? Wat denken jullie? Mogelijkheden tot herstel Niet reparabel Rechtbank Limburg, 29 januari 2013, ECLI:NL:RBLIM:2013:BZ2299, Rechtbank Almelo 18 juni 2008, ECLI:NL:RBALM:2OO8:BD48L2 Ten Holter Noordam advocaten 17

18 Mogelijkheden tot herstel Redelijk recent vonnis schetst mooi het kader: Ter beoordeling staat allereerst of de aanbestedende dienst: A. zonder diepgaand onderzoek, B. op basis van objectieve gegevens, C. die kenbaar waren uit de inschrijving, heeft kunnen afleiden dat de inschrijving van KWS op perceel 2 niet zou wijzigen indien de fouten zullen worden hersteld. Mogelijkheden tot herstel D. Feiten van algemene bekendheid binnen de branche waar de aanbesteding op ziet mogen bij die inschatting worden betrokken. Informatie die pas na sluitingsdatum van de inschrijvingstermijn aan de aanbestedende dienst ter kennis is gebracht dient echter buiten beschouwing te blijven. Indien ook informatie zou mogen worden meegenomen die later na de inschrijving alsnog wordt verstrekt, zou de aanbestedende dienst immers handelen in strijd met het gelijkheidsbeginsel. (Rechtbank Zeeland-West- Brabant 3 juli 2017, ECLI:NL:RBZWB:2017 :4051) Ten Holter Noordam advocaten 18

19 Kan de kan bepaling? Kan-bepalingen Rechtbank Noord-Nederland, 26 juli 2017 ECLI:NL:RBNNE:2017:2910 Note 1: Opdrachtgever hanteert een minimum- en maximumtarief per machine/manuur. Indien u een tarief aanbiedt dat boven of onder dit tarief ligt, kan dit leiden tot het terzijde leggen van uw inschrijving. U komt dan niet meer voor gunning in aanmerking. Rechtbank Den Haag, 4 september,2017,ecli:nl:rbdha:2017:10599 Aan de hand van de bij de inschrijving verstrekte documenten wordt beoordeeld of de inschrijver voldoet aan de inschrijvingsvereisten en -voorwaarden. Een inschrijver die hieraan niet voldoet kan uitgesloten worden van de verdere procedure. Niet voldaan aan elektronische handtekening. Rechtbank Noord Holland, 15 december 2016, ECLI:NL:RBNHO:2016: ) Open begroting, met minimaal de hoofdstukken zoals genoemd in de Technische Omschrijving Het niet volledig aanleveren van deze documenten of geen rechtsgeldige ondertekening kan leiden tot uitsluiting van deze aanbestedingsprocedure.( ) Ten Holter Noordam advocaten 19

20 Best Value Procurement Best Value Procurement Uitgangspunt: inschrijver is de expert In te dienen documenten: prestatieonderbouwing, risicodossier, kansendossier, interviews met sleutelfiguren Dominante informatie gevraagd Plafondprijs Concretiseringsfase Ten Holter Noordam advocaten 20

21 Best Value Procurement ECLI:NL:RBGEL:2017: juni 2017 Aanbesteding volgens Best Value. In beschrijvend document verwezen naar en handboek Best Value Procurement. Is alles wat op de site en in het handboek staat van toepassing? RB: Dat houdt in dat toepassing van (alles) wat over de BVPmethodiek in de literatuur is gezegd of wordt geleerd te ongewis is om als beoordelingsmaatstaven in concrete aanbestedingsprocedures te aanvaarden. Daarmee zou niet worden voldaan aan de eisen van transparantie en gelijkheid. Conclusie: Alleen wat er in het beschrijvend document staat is van toepassing. Best Value Procurement ECLI:NL:RBROT:2017: juli 2017 Inschrijfleidraad: Met beide sleutelfunctionarissen wordt een gesprek gevoerd en: Het gehele interview zal worden opgenomen ( ) de bestandsnamen van de twee geluidsbestanden worden vastgelegd Mag de gemeente twee sleutelfunctionarissen tegelijk interviewen? Rb: Uit de aanbestedingsstukken is niet zonder meer af te leiden dat de sleutelfunctionarissen niet gelijktijdig mochten worden bevraagd. Ten Holter Noordam advocaten 21

22 Best Value Procurement ECLI:NL:RBGEL:2017: maart 2017 Handboek Best Value: De interviews zijn niet bedoeld om de inschrijving te toetsen in algemene zijn, maar om de inschrijving toe te lichten en/of te verduidelijken. Moet de presentatie in een BVP-aanbesteding op zichzelf worden beoordeeld of alleen in als verduidelijking van de inschrijving? RB: Presentatie was zelfstandig gunningscriterium; er zou beoordeeld worden op basis van de mate van de vertrouwen die de provincie krijgt dat aan haar verwachtingen wordt voldaan. Op basis van beschrijvend document wordt de presentatie dus zelfstandig beoordeeld. Best Value Procurement ECLI:NL:RBMNE:2017: juni 2017 Concretiseringsfase beëindigd vanwege ontbreken van vertrouwen in en gebrek aan pro-activiteit bij opdrachtnemer. Mag dat? RB: vertrouwen en proactiviteit zijn geen aanbestedingsrechtelijk relevante beoordelingsnormen. Daarvoor is vereist dat deze begrippen in de gunningleidraad zijn vermeld. Op basis van de leidraad is relevant dat in de concretiseringsfase wordt aangetoond dat de inschrijver zijn aanbieding gestand kan doen. Inschrijver was niet klaar aan het einde van de concretiseringsfase en had niet aangetoond dat hij binnen budget kon realiseren. Dat is voldoende reden om de concretiseringsfase af te breken. Ten Holter Noordam advocaten 22

23 Best Value Procurement ECLI:NL:RBMNE:2017: januari 2017 Aanbestedingsprocedure aan het begin van de concretiseringsfase ingetrokken wegens gebrek aan vertrouwen. Gemeente heeft geen gelegenheid gegeven voor toelichting plan van aanpak. Rb: De Gemeente heeft te weinig feiten aangevoerd die ertoe nopen om in deze fase van dit type aanbesteding tot intrekking over te kunnen gaan. Gemeente heeft nooit gereageerd op het Plan van Aanpak, en heeft de concretiseringsfase daarom niet goed doorlopen. Gebod tot voortzetting concretiseringsfase Best Value Procurement Conclusies Meer uitspraken die gaan over de systematiek van BVP Open vragen: Kansendossier als gunningscriterium? Interviews als gunningscriterium? Delen risicodossier andere inschrijvers? Ten Holter Noordam advocaten 23

24 Proportionaliteit Proportionaliteit ECLI:NL:GHDHA:2017: februari 2017 Aanbesteding Jeugdzorg Hof: Het proportionaliteitsbeginsel strekt ertoe dat voorwaarden en criteria worden gesteld aan inschrijvers en inschrijvingen die in een redelijke verhouding staan tot het voorwerp van de opdracht. Het is aan de aanbestedende dienst om aan te tonen dat aan het proportionaliteitsbeginsel is voldaan. Ten Holter Noordam advocaten 24

25 Proportionaliteit Gids Proportionaliteit Voorschrift 3.9A: De aanbestedende dienst alloceert het risico bij de partij die het risico het best kan beheersen of beïnvloeden Voorschrift 3.9D: De aanbestedende dienst verlangt geen aansprakelijkheid die op geen enkele manier is gelimiteerd Proportionaliteit ECLI:NL:GHDHA:2017: februari 2017 Bezwaren inschrijver: 1. Gemeente heeft geen detailinformatie gegeven over de vorm van zorg, de duur en kosten van de behandeling Hof: Inschrijvers hebben detailinformatie nodig voor deze opdracht. Gemeente heeft die onvoldoende verstrekt. Ten Holter Noordam advocaten 25

26 Proportionaliteit ECLI:NL:GHDHA:2017: februari Inschrijvers moeten tegen een vaststaand budget aan alle zorgvragen voldoen zonder een wachtlijst te laten ontstaan, waarbij het budget lager is dan vorig jaar. - Hof: Budget dat de Gemeente van de rijksoverheid krijgt is niet maatgevend. De Gemeente heeft onvoldoende aannemelijk gemaakt dat budget toereikend is. Alle risico s ter zake overschrijding bij de markt neerleggen is niet proportioneel. Proportionaliteit ECLI:NL:GHDHA:2017: februari Gemeente eist limitering aansprakelijkheid tot 3 miljoen, bij opzet, grove schuld is en aanspraken van derden is aansprakelijkheid ongelimiteerd. Bovendien geen toerekenbaarheid tekortkoming vereist. Inschrijver vindt dit disproportioneel. Hof: Schade bij dit contract is meestal schade van derden, dus wordt in feite ongelimiteerde aansprakelijkheid geëist. Bepaling is niet proportioneel. Ten Holter Noordam advocaten 26

27 Proportionaliteit ECLI:NL:GHDHA:2017: februari Gemeente eist limitering aansprakelijkheid tot 3 miljoen, bij opzet, grove schuld is en aanspraken van derden is aansprakelijkheid ongelimiteerd. Bovendien geen toerekenbaarheid tekortkoming vereist. Inschrijver vindt dit disproportioneel. Hof: Schade bij dit contract is meestal schade van derden, dus wordt in feite ongelimiteerde aansprakelijkheid geëist. Bepaling is niet proportioneel. Proportionaliteit ECLI:NL:RBROT:2017: oktober 2017 Aanbesteding jeugdzorg Bezwaar inschrijver: geschiktheidseisen disproportioneel streng, alleen te halen voor grote aanbieders Voorzieningenrechter: Niet disproportioneel, kleine aanbieders kunnen samenwerken (combinatie, onderaanneming) om aan de eisen te voldoen; Niet tijdig geklaagd (Grossmann) Ten Holter Noordam advocaten 27

28 Proportionaliteit ECLI:NL:RBZWB:2017: november 2017 Aanbesteding jeugdzorg Eis: consultatie gratis is niet proportioneel, hoogspecialistische instelling wordt vaak geconsulteerd Tarieven lager dan kostprijs is niet proportioneel. Op de gemeente rust de bewijslast dat de jeugdzorg voor die tarieven kan worden uitgevoerd. Onvoldoende aangetoond. Proportionaliteit ECLI:NL:RBROT:2017: oktober 2017 (Jeugdzorg) Vordering tot verhoging van budget wegens disproportionaliteit. De rechter mag budget niet zelf verhogen wegens contractsvrijheid. Kan wel gebieden de aanbesteding te staken wegens disproportionele eisen. Geen sprake van disproportionaliteit. Er is niet bepaald dat alle risico s worden toegewezen aan de inschrijver. Niet voldoende aannemelijk dat de schatting van het benodigde budget voor de opdracht onjuist is. Veiligheidsventiel (verhoging productieplafond) ingebouwd in overeenkomst. Geen heraanbesteding. Ten Holter Noordam advocaten 28

29 Proportionaliteit ECLI:NL:RBROT:2017: oktober 2017 (Jeugdzorg) Vordering tot verhoging van budget wegens disproportionaliteit. De rechter mag budget niet zelf verhogen wegens contractsvrijheid. Kan wel gebieden de aanbesteding te staken wegens disproportionele eisen. Geen sprake van disproportionaliteit. Er is niet bepaald dat alle risico s worden toegewezen aan de inschrijver. Niet voldoende aannemelijk dat de schatting van het benodigde budget voor de opdracht onjuist is. Veiligheidsventiel (verhoging productieplafond) ingebouwd in overeenkomst. Geen heraanbesteding. Proportionaliteit Conclusies: Bewijslast proportionaliteit berust bij aanbestedende dienst Let op risico-allocatie, ongelimiteerde aansprakelijkheid en hoogte tarieven Grossmann-jurisprudentie: zolang inschrijvers niet (tijdig) klagen is er niet zoveel aan de hand. Het lukt inschrijvers op deze manier om eisen bij te laten stellen. Trend in 2018: Disproportionaliteit ook buiten de jeugdzorg? Ten Holter Noordam advocaten 29

30 Motiveringsverplichtingen Motiveringsverplichtingen Wijze tot stand komen overeenkomst (1.4 Aw, op verzoek) Uitgenodigde partijen meervoudig onderhands (1.4 Aw, op verzoek) Clusteren (1.5 lid 2 Aw) Niet verdelen in percelen (1.5 lid 3 Aw) Afwijken Gids Proportionaliteit (1.10, 1.13 en 1.16 Aw) Keuze procedure onder de drempel (1.22 lid 2 en 3 Aw) De genomen beslissingen in alle stadia van de procedure (2.56 Aw) Ontwerp niet geschikt voor gehandicapten (2.75 lid 4 Aw) Maatregelen self-cleaning onvoldoende (2.87a lid 3 Aw) Omzeteisen stellen (2.90 Aw) Gunnen op laagste prijs (2.114 lid 4 Aw) Looptijd raamovereenkomst > 4 jaar (2.140 lid 3 Aw) Beslissing om niet te gunnen (HvJEU Croce Amica, C-440/13) Ten Holter Noordam advocaten 30

31 Motiveringsverplichtingen Gids Proportionaliteit: Toegepaste facultatieve uitsluitingsgronden (3.5A) Meer dan 1 referentie per kerncompetentie (3.5G.1) Waarde referenties > 60% opdrachtwaarde (3.5G.2) Afwijken standaardvoorwaarden (3.9C) Risico-allocatie bij partij die risico niet kan beheersen (3.9D.1) Ongelimiteerde aansprakelijkheid (3.9D.2) Motiveringsverplichtingen Als de wet of de Gids Proportionaliteit aspecten noemt die moeten worden meegewogen, moeten alle aspecten in de motivering terugkomen. Zolang er niet geklaagd wordt, kan er veel Onvoldoende gemotiveerd? Vaak heraanbesteding Ten Holter Noordam advocaten 31

32 Bedankt voor uw aandacht! Arjan van de Watering Job Velthuizen T E watering@thna.nl T E velthuizen@thna.nl Ten Holter Noordam advocaten 32