Themabijeenkomst Cumela mr. L. Knoups. 14 februari 2013

Transcriptie

1 Themabijeenkomst Cumela mr. L. Knoups 14 februari 2013

2 Programma - Do s & dont s van de inschrijving - Actualiteiten aanbestedingsrecht 2

3 Do s & Dont s van de inschrijving 3

4 Aankondiging Onduidelijkheden of onredelijke eisen in de aankondigingen of het bestek: direct kenbaar maken. Zelfs wanneer de termijn voor inlichtingen al verstreken is Vgl. Rechtbank Haarlem 6 augustus 2008: een inschrijver kan tot het moment van aanbesteden haar bezwaren naar voren Brengen. 4

5 Aankondiging (II) Wanneer een inschrijver nalaat om tijdig bezwaar te maken of vragen te stellen, dan verwerkt hij zijn rechten om hierover na aanbesteding alsnog te klagen (Grossmann-arrest). Vgl. Rechtbank Den Haag 12 april 2010: na aanbesteding maakte de inschrijver bezwaar tegen de gestelde liquiditeitseis van 1,5, omdat deze eis disproportioneel zou zijn. De inschrijver is volgens de rechtbank te laat. 5

6 Inschrijving Inschrijvingen dienen tijdig en volledig te worden ingediend. De inschrijver draagt de verantwoordelijkheid voor een juiste en tijdige indiening van zijn inschrijving. Vgl. Rechtbank Den Haag 18 december 2002: Bestek bepaalde dat de inschrijving voor het tijdstip van aanbesteding in de aanbestedingsbus gedeponeerd diende te worden. Inschrijver had de inschrijving de dag voor aanbesteding aan een beveiligingsbeambte afgegeven. Inschrijving is uiteindelijk niet in de bus terechtgekomen. Sprake van een ongeldige bieding 6

7 Inschrijving (II) Onvolledige inschrijving leidt in beginsel tot een ongeldige bieding op grond van: - Artikel ARW 2005: wanneer een inschrijving niet voldoet aan de inhoudelijke eisen van de aankondiging, bestek, Nota van Inlichtingen of de uitnodiging tot inschrijving dan is zijn inschrijving ongeldig. - Gelijkheidsbeginsel: de aanbestedende dienst is gehouden de door hem gestelde eisen strikt te hanteren 7

8 Inschrijving (III) Uitzondering: geen ongeldigheid bij een eenvoudig te herstellen gebrek. Artikel ARW 2005 bepaalt hierover: Indien de aanbesteder bewijsstukken zoals bedoeld in de artikelen 2.7 t/m 2.13 niet binnen de daartoe gestelde termijn heeft ontvangen, komt de ondernemer niet in aanmerking voor gunning. In het geval van een gebrek dat eenvoudig te herstellen is, stelt de aanbesteder de betrokken ondernemer in de gelegenheid om binnen een termijn van twee werkdagen het gebrek te herstellen. 8

9 Inschrijving (IV) - Geldt alleen voor eenvoudig te herstellen gebreken. Geen definitie wat hieronder verstaan wordt. Ook de jurisprudentie is niet eenduidig. Lijn in de rechtspraak lijkt te zijn dat sprake is van een eenvoudig te herstellen gebrek bij een kennelijke omissie of geringe fout in de reeds ingediende stukken. Echter, ook: is het ontstaan van het gebrek te wijten aan een omstandigheid die in de risicosfeer van de opdrachtgever ligt? 9

10 Inschrijving (V) - Bewijsstukken in de zin van artikel 2.7 t/m 2.13 ARW Dus deze bepaling ziet niet op gebreken in de overige stukken, zoals gebreken in de inschrijfstaat, in de eigen verklaring, etc. (nb. In enkele uitspraken wordt dit artikel analoog toegepast voor geringe omissies in de overige stukken, vgl. Hof Leeuwarden 7 oktober 2008: ontbreken handtekening op het inschrijfbiljet, Rechtbank Rotterdam 30 september 2010: ontbreken handtekening op de eigen verklaring). - Binnen een termijn van twee dagen. Niet hersteld binnen deze termijn van 2 dagen, leidt alsnog tot ongeldigheid. 10

11 Inschrijving (VI) Inschrijfstaat dient overeen te komen met het bestek én de Nota van Inlichtingen. Bedrag op het inschrijfbiljet en inschrijfstaat dienen overeen te komen. (zie Rechtbank Den Haag 28 juni 2007: inschrijfbiljet en inschrijfstaat komen niet overeen. Dit leidt tot ongeldigheid) 11

12 Model K Model K: wanneer het ARW 2005 van toepassing is verklaard, dient deze verklaring te worden ingediend, ook wanneer dit niet expliciet in de aankondiging en het bestek is vermeld. Let op: alleen ondertekening door statutair bestuurder. Ondertekenen op basis van een volmacht is niet toegestaan. Vgl. Rechtbank Utrecht 2 februari 2011: Model K was ondertekend door één van de drie statutair bestuurders (die slechts gezamenlijk bevoegd was om de vennootschap te vertegenwoordigen). Volmacht van de andere bestuurders niet voldoende. 12

13 Strategisch inschrijven Strategisch inschrijven is in beginsel toegestaan, maar de inschrijving moet wel reëel zijn. Er mag geen sprake zijn manipulatieve bieding, waardoor het doel van de aanbesteding verstoord wordt. 13

14 Abnormaal lage bieding Bij abnormaal lage bieding: aanbestedende dienst heeft het recht om inschrijving ongeldig te verklaren, maar eerst verduidelijking vragen aan inschrijver (artikel ARW 2005, artikel 56 BAO). Let op! Deze bepaling is alleen ter bescherming van de aanbestedende dienst geschreven. Dit betekent dat een concurrerende inschrijver hier geen beroep op kan doen. 14

15 Intrekken aanbieding Aanbieding is in beginsel onherroepelijk. Tot het moment dat de overeengekomen gestanddoeningstermijn is verlopen is inschrijver gebonden aan zijn aanbieding. Dit lijdt slechts uitzondering wanneer sprake is van een kenbare vergissing in de inschrijving op basis waarvan de aanbesteder de inschrijver in redelijkheid niet aan zijn bieding kan houden. Let op! Dit wordt bijna nooit aangenomen. Vgl. Rechtbank Dordrecht 14 november 2012 (LJN: BY3500) 15

16 Actualiteiten aanbestedingsrecht - Standaard RAW Jurisprudentie 16

17 Standaard RAW : Lid 2 In de eenheidsprijs moeten alle kosten zijn begrepen die voor het totstandbrengen van de resultaatsverplichting noodzakelijk zijn. Tenzij hiervoor een afzonderlijke voorziening is opgenomen, dienen in de prijs tevens de opbrengsten te zijn begrepen. Lid 3 In de prijs per eenheid dienen geen eenmalige kosten, uitvoeringskosten, algemene kosten, winst en risico te zijn begrepen. Deze dienen na het subtotaal te worden opgenomen. 17

18 Standaard RAW 2010 (II) Vgl. Rechtbank Den Bosch 14 juni 2012 (X / Provincie Noord- Brabant, LJN: BW8663): Aanbesteder had het vermoeden dat 30 posten niet voldeden aan van de Standaard. Aanbesteder heeft om een toelichting gevraagd. Aannemer geeft aan dat in diverse posten uitvoeringskosten van haar onderaannemer zijn meegenomen. Rechtbank: dit is in strijd met , waarin is bepaald dat geen eenmalige kosten, uitvoeringskosten, algemene kosten, winst en risico in de prijzen begrepen mogen zijn. 18

19 Standaard RAW 2010 (II) Krachtens Standaard 2005 konden kennelijk onredelijke verrekenprijzen nog worden aangepast ( ), maar deze bepaling is in de Standaard 2010 gewijzigd. Wanneer een prijs volgens de aanbesteder niet voldoet aan , vraagt hij de inschrijver om een toelichting. Deze toelichting dient de inschrijver binnen 7 kalenderdagen te geven. Wanneer uit deze toelichting niet blijkt dat aan is voldaan, verklaart de aanbesteder de inschrijving ongeldig. 19

20 Standaard RAW 2010 (III) Schuiven met kosten is op grond van de RAW-systematiek niet toegestaan. Vgl. Rechtbank s Hertogenbosch 5 juni 2012 (Ziut / Brabantse Gemeenten): Inschrijver had op een post ingeschreven met een negatieve eenheidsprijs, omdat hij hierop een opbrengst zou genereren. Deze opbrengst zou hij echter in de praktijk op een andere post genereren. Er is aldus geschoven met opbrengsten, hetgeen in strijd is met de RAW-systematiek. Dit leidt tot ongeldigheid. 20

21 Jurisprudentie Rechtbank Den Haag 29 maart 2011: Artikel 23 lid 12 BAO bepaalt dat het voorschrijven van een merk niet is toegestaan, tenzij (a) een voldoende nauwkeurige en begrijpelijke beschrijving van het voorwerp van de opdracht niet mogelijk is en (b) de verwijzing naar een merk vergezeld gaat van de woorden of gelijkwaardig. In dit geval heeft aanbesteder talloze merken voorgeschreven. Rechtbank: Dit is niet toegestaan. Dat hieraan is toegevoegd of gelijkwaardig doet hier niet aan af. In dit geval hadden de producten nauwkeurig omschreven kunnen worden. Artikel 23 lid 12 BAO gaat om twee limitatieve voorwaarden, terwijl aan de eerste voorwaarde niet is voldaan. 21

22 Jurisprudentie (II) Rechtbank Leeuwarden 24 november 2010: Grontmij had het bestek geschreven, had de raming gemaakt (die onderdeel was van de gunning), gunningcriteria vastgesteld en er waren ook aanwijzingen dat zij betrokken was geweest bij de daadwerkelijke beoordeling van de verschillende inschrijvingen. Rechtbank: niet aangetoond dat er sprake is van een ontoelaatbare kennisvoorsprong waardoor de mededinging is geschaad. 22

23 Jurisprudentie (III) Rechtbank Breda 2 februari 2011: Selectiecriterium: indienen van een overzicht van de noodzakelijke vergunningen. Inschrijver had aan deze eis voldaan. Gunningsvoornemen werd ingetrokken, omdat één van de vergunningen niet toereikend zou zijn. Rechtbank: aanbesteder heeft aanbieding terecht ongeldig verklaard. Er is sprake van een ongeldige bieding. Kritiek: deze eis is niet gesteld! 23

24 Jurisprudentie (IV) Rechtbank Amsterdam 8 februari 2011: Artikel 6 wira: het gunningsvoornemen dient de relevante redenen van deze beslissing te bevatten en de termijn waarbinnen een kort geding aanhangig gemaakt dient te worden. Aanbesteder had alleen een beoordelingsmatrix ter beschikking gesteld. Nadien heeft nog een bespreking plaatsgevonden tussen aanbesteder en inschrijver waarin de aanbesteder de scores heeft toegelicht. Rechtbank: termijn van 15 dagen gaat pas lopen op het moment dat de relevante redenen voor de gunningsbeslissing zijn kenbaar gemaakt. Dit was bij het toelichtingsgesprek. 24

25 Jurisprudentie (V) Hoge Raad 7 december 2012 (Staat / Tele2/ KPN): Artikel 6 wira: het gunningsvoornemen dient alle relevante redenen van de beslissing te bevatten. Dit betekent dat nadien in beginsel geen nieuwe argumenten meer naar voren gebracht worden. 25

26 Jurisprudentie (VI) Voorzieningenrechter Rechtbank Groningen 12 oktober 2012: Negatieve prijzen, nul euro en symbolische prijzen waren niet toegestaan. Inschrijver had ingeschreven met een prijs van 0,01 euro, omdat hij diverse opbrengsten zou genereren op deze post. Ondanks de toelichting van de inschrijvers, besloot de aanbesteder de inschrijver uit te sluiten, omdat sprake zou zijn van het inschrijven met een symbolische prijs. 26

27 Locatie Rotterdam (Brainpark II) Lichtenauerlaan 124 Postbus AA Rotterdam tel.: fax: Locatie Den Haag (WTC The Hague) Prinses Margrietplantsoen 37 Postbus AM Den Haag tel.: fax.: