Monitor Veiligheid en Leefomgeving

Transcriptie

1 Monitor Veiligheid en Leefomgeving Gemeente Montfoort 2015 Onderzoek uitgevoerd in opdracht van: gemeente Montfoort DIMENSUS beleidsonderzoek Maart 2016 Projectnummer 641

2 2

3 INHOUD Uitkomsten in vogelvlucht 5 Samenvatting 7 Inleiding De woonomgeving: voorzieningen en onderhoud Voorzieningen Het onderhoud Kwaliteit van de woonbuurten Leefbaarheid Waardering van de woonomgeving Medeverantwoordelijkheid Ontwikkeling van de buurt Overlast en problemen in de buurt Veel voorkomende problemen Belangrijkste problemen om met voorrang aan te pakken Indicatoren voor overlast Veiligheidsbeleving Veiligheidsbeleving Criminaliteit en slachtofferschap Gemeente en Politie Aandacht van gemeente en politie voor problemen in de buurt Meldingen, overlast en calamiteiten Meldingen van overlast Meldingen over de woon- en leefomgeving Rampen en calamiteiten 42 BIJLAGEN I Responsoverzicht 45 II De vragenlijst 47 3

4 4

5 Uitkomsten in vogelvlucht In navolging van de meting van twee jaar geleden, heeft in het najaar van 2015 een vervolgmeting plaatsgevonden van de Gemeentebeleidsmonitor, een onderzoek naar de beleving van leefbaarheid en veiligheid in de gemeente. Daarbij is een onderscheid gemaakt tussen de twee kernen Montfoort en Linschoten. De bewoners van de gemeente Montfoort ervaren hun gemeente veelal als heel veilig: ruim 90% van de bewoners zich (vrijwel) altijd veilig in de gemeente en ook in hun eigen buurt. Als wordt gevraagd de veiligheid te waarderen met een rapportcijfer levert dat een ruime voldoende op (7,3). Vergeleken met twee jaar geleden is het veiligheidsgevoel sterk verbeterd (van 6,9 naar 7,3). Ook over de leefbaarheid in de gemeente zijn de bewoners over het algemeen zeer te spreken. Zo worden het onderhoud van de openbare ruimte en de sociale kwaliteit (omgaan tussen de bewoners) als ruim voldoende gewaardeerd. Alleen over de voorzieningen voor jongeren en de parkeerruimte zijn de bewoners iets minder tevreden. De tevredenheid over de leefbaarheid in de gemeente vertaalt zich ook in prima rapportcijfers. Als bewoners wordt gevraagd een rapportcijfer te geven voor de directe woonomgeving dan levert dat gemiddeld een 7,6 op, de leefbaarheid in de buurt krijgt een 7,6. Het wonen in de gemeente krijgt zelfs een 8,0. Vergeleken met twee jaar geleden zijn bewoners positiever gestemd. Ook in de gemeente Montfoort komen echter overlast en problemen voor. Op de vraag voor welke problemen de gemeente primair aandacht zou moeten hebben, komen drie vormen van overlast als belangrijkste naar voren: hondenpoep, te hard rijden en parkeeroverlast. Een kwart tot een derde van de bewoners vindt dat deze problemen voorrang zouden moeten krijgen. Over de aandacht van de gemeente en de politie voor de problemen in de buurt zijn de bewoners gematigd tevreden. Circa vier op de tien bewoners zijn positief gestemd over de aandacht van de gemeente, drie op de tien over de aandacht van de politie. Circa één op de drie bewoners is echter negatief hierover. Inwoners zijn vooral iets negatiever over de politie vergeleken met twee jaar geleden. De inwoners van de kern Montfoort oordelen op veel punten iets positiever dan de inwoners van de kern Linschoten. 5

6 6

7 Samenvatting In navolging van de meting van twee jaar geleden is in het najaar van 2015 de Gemeentebeleidsmonitor uitgevoerd in de gemeente Montfoort. Primair doel van dit onderzoek is de actuele situatie en problemen op het gebied van leefbaarheid en veiligheid op gemeente- en kernniveau in kaart te brengen en te bezien welke ontwikkelingen zich in de afgelopen jaren hebben voorgedaan. Voor het onderzoek zijn inwoners benaderd, die online, schriftelijk of telefonisch aan de enquête konden meedoen. Uiteindelijk hebben 455 bewoners aan het onderzoek meegewerkt, een respons van 38%. Dit responspercentage is voldoende om betrouwbare uitspraken te kunnen doen op gemeenteniveau en onderscheid te kunnen maken tussen de twee kernen Linschoten en Montfoort. In de rapportage wordt vaak gesproken over de buurt, waarmee de woonbuurt wordt bedoeld. Zo zijn ook de vragen in de enquête gesteld. Voorzieningen en onderhoud Bewoners zijn het meest te spreken over het basisonderwijs, het verenigingsleven, de sportmogelijkheden, de gezondheidszorgvoorzieningen en de straatverlichting (85% tot 92% (zeer) tevreden). Minder tevreden zijn bewoners over de voorzieningen voor jongeren (34%) en over de parkeerruimte (46%). Vergeleken met twee jaar geleden zijn bewoners positiever over met name het verenigingsleven, de toegankelijkheid voor minder validen, de speelmogelijkheden voor kinderen en de straatverlichting. De tevredenheid over de winkels voor dagelijkse boodschappen is juist iets afgenomen. Bewoners van de kern Montfoort zijn over de meeste voorzieningen positiever gestemd dan bewoners van Linschoten. Circa acht op de tien bewoners vinden dat er weinig tot geen dingen kapot zijn in de buurt, dat wegen, paden en pleintjes goed worden onderhouden en dat er voldoende groen is in de buurt. Over het onderhoud aan perken, plantsoenen en parken is iets meer dan de helft van de bewoners te spreken (56%). Bewoners lijken over de meeste aspecten positiever dan twee jaar geleden. Kwaliteit woonbuurten De kwaliteit van de woningen krijgt de hoogste waardering (7,6), gevolgd door de sfeer (7,4) en de zorg voor huis en tuin (7,2). De verkeersveiligheid krijgt met een 6,6 het laagste cijfer. Ook over de meeste aspecten van de woonbuurt laten bewoners zich iets positiever uit dan twee jaar geleden. Leefbaarheid Het wonen in de buurt krijgt een 8,0 als rapportcijfer. De woonomgeving en de leefbaarheid worden met een 7,6 gewaardeerd en de veiligheid met een 7,3. Vergeleken met twee jaar geleden zijn bewoners vooral positiever over het wonen in de gemeente (van 7,4 in 2013 naar 8,0 in 2015) en over de veiligheid (van 6,9 in 2013 naar 7,3 in 2015). Bewoners van de kern Montfoort laten zich iets positiever uit over de woonomgeving (7,9 tegenover 7,6 in Linschoten) en over de leefbaarheid (7,7 tegenover 7,5 in Linschoten). Dat bewoners naar tevredenheid wonen in hun buurt komt ook naar voren uit de antwoorden op een groot aantal stellingen hierover. Het overgrote deel vindt de buurt gezellig en is tevreden over de bevolkingssamenstelling van de buurt. Daarnaast vindt ruim de helft dat iedereen in de buurt 7

8 welkom is, dat mensen voor elkaar klaar staan en dat er sprake is van saamhorigheid. Vier op de tien bewoners vinden dat ze voldoende contacten hebben in de buurt, een vijfde vindt van niet. Hierover zijn bewoners wel positiever dan twee jaar geleden. Op basis van een aantal stellingen is een score berekend (op een schaal van 1 tot 10) voor de sociale kwaliteit in de gemeente Montfoort. De score is 6,5, wat overeen komt met een voldoende. Het verschil tussen de kernen Montfoort (6,6) en Linschoten (6,5) is minimaal. De score ligt iets hoger dan twee jaar geleden (6,3). Het overgrote deel van de bewoners (89%) voelt zich medeverantwoordelijk voor de leefbaarheid en de veiligheid in de buurt en een kwart heeft zich ook actief hiervoor ingezet. De medeverantwoordelijkheid en de inzet liggen hoger dan twee jaar geleden. Tussen de kernen verschilt het beeld nauwelijks. Bewoners hebben zich vooral ingezet voor het schoonhouden of onderhouden van de buurt (36%) en voor buurtpreventie (33%). De bereidheid om mee te denken met de gemeente over de toekomst van de buurt is groot (52%, (11% doet dit al). Volgens de meeste bewoners zijn het uiterlijk en de sfeer in de buurt waar ze wonen de laatste jaren niet of nauwelijks veranderd. Het aandeel dat vindt dat het uiterlijk is verbeterd (15%) is vrijwel even groot als het aandeel dat van mening is dat dit is verslechterd (14%). Twee jaar geleden waren bewoners iets minder positief. De sfeer vindt 7% achteruit gegaan en 4% vooruit. Hierin is niet veel veranderd. Bewoners van Linschoten laten zich iets positiever uit dan bewoners van de kern Montfoort. Als het gaat om de toekomst van de buurt dan is het aandeel dat een vooruitgang verwacht (6%) kleiner dan het aandeel dat uitgaat van een achteruitgang (15%). In Linschoten zijn bewoners iets vaker negatief (20%). Overlast en problemen in de buurt Als de bewoners een lijst met mogelijke problemen en vormen van overlast wordt voorgelegd, met de vraag of deze vormen vaak, soms of (bijna) nooit voorkomen in de buurt, staat hondenpoep bovenaan de lijst van vaak voorkomende overlast (34% vindt dat dit vaak voorkomt). Andere vormen van overlast die veel voorkomen, zijn te hard rijden (30%), parkeeroverlast (20%) en zwerfvuil (16%). Vergeleken met twee jaar geleden zijn bewoners van mening dat er minder vaak vernielingen voorkomen (van 18% naar 12%), evenals parkeeroverlast (van 25% naar 20%). Bewoners van Linschoten zijn van mening dat te hard rijden en hondenpoep vaker voorkomen dan in de kern Montfoort en in de kern Montfoort juist vaker vernielingen. Een kwart van de bewoners ervaart wel eens overlast door jongeren. Het merendeel spreekt jongeren hierop ook aan (51% soms en 14% vaak). Ook kinderen en ander buurtbewoners worden aangesproken wanneer zij overlast veroorzaken. Bewoners die dit niet doen, vinden dit meer een taak voor de politie. Een ander deel doet dit niet omdat er toch niet geluisterd wordt en men bang is voor ruzie. Als vervolgens wordt gevraagd welke problemen met prioriteit zouden moeten worden aangepakt, komen dezelfde onderwerpen terug: een kwart tot een derde van de bewoners noemt dan: hondenpoep, te hard rijden en parkeeroverlast. Vergeleken met twee jaar geleden wordt woninginbraak veel minder vaak genoemd (van 30% naar 8%). 8

9 Voor een aantal vormen van overlast zijn scores berekend op een schaal van 1 tot 10. Hieruit blijkt dat de mate van dreiging (0,6), vermogensdelicten (2,3) en sociale overlast (indicatorscore 1,1) in de gemeente Montfoort beperkt is. Verkeersoverlast (3,1) en verloedering (3,4) scoren iets hoger. Vergeleken met twee jaar geleden scoren dreiging (van 0,8 naar 0,6), sociale overlast (van 1,3 naar 1,1) en vooral vermogensdelicten lager (van 3,1 naar 2,3). De waarde voor vermogensdelicten ligt hoger in Linschoten dan in Montfoort. Dit was twee jaar geleden ook het geval. Gemeente en politie Bijna de helft (43%) van de bewoners vindt dat de gemeente voldoende (42%) tot veel (1%) aandacht heeft voor de problemen in de buurt. Een derde (33%) van de bewoners vindt de aandacht van de gemeente echter onvoldoende. Als wordt gevraagd om de inzet van de gemeente te waarderen met een rapportcijfer, levert dat net als twee jaar geleden gemiddeld een voldoende op (6,3). Het oordeel over de aandacht van de politie voor de leefbaarheid en veiligheid in de buurt is iets gematigder. Drie op de tien bewoners vinden de aandacht voldoende (27%) tot veel (2%) en ruim een kwart weinig (29%). Bewoners van de kern Montfoort zijn iets positiever over de inzet van de politie dan de bewoners van Linschoten. Vergeleken met twee jaar geleden zijn bewoners negatiever over de inzet van de politie. Inwoners zijn het meest te spreken over de aandacht die de gemeente heeft voor het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid (36% vindt van wel, 13% van niet) en voor de bereikbaarheid voor meldingen en klachten over onveiligheid en overlast (36% wel, 14% niet). De meningen zijn het meest verdeeld over de mate waarin de gemeente luistert naar de mening van bewoners (23% wel, 27% niet) en over het betrekken van burgers bij plannen, activiteiten en voorzieningen van de gemeente (31% wel, 31% niet). Bewoners zijn iets positiever dan twee jaar geleden over de gemeente. Eén op de drie bewoners heeft veel vertrouwen in de politie, een derde weinig en 5% heeft geen vertrouwen in de politie. De overige bewoners weten het niet. Veiligheid Bijna één op de tien inwoners van de gemeente Montfoort (8%) voelt zich soms of vaak onveilig in de gemeente. Het merendeel (92%) voelt zich zelden of nooit onveilig. In de eigen buurt voelt 6% zich wel eens onveilig. In de kern Linschoten (7%) ligt dit percentage net iets hoger dan in de kern Montfoort (5%). Vergeleken met twee jaar geleden is het gevoel van veiligheid sterk toegenomen. Als inwoners zich onveilig voelen dan is dit meestal s avonds op straat (16%). Eén op de tien inwoners voelt zich wel eens onveilig bij fietsroutes, 8% bij een sportaccommodatie en 7% bij een bus- of tramhalte. Een deel van de bewoners past het gedrag aan om onveilige situaties te vermijden. Zo geeft een kwart aan dat men s avonds of s nachts niet open doet, omdat men het niet veilig vindt. Bewoners passen hun gedrag minder vaak aan dan twee jaar geleden. Eén op de vier bewoners (27%) van de gemeente Montfoort is het afgelopen jaar slachtoffer geweest van één of meer delicten of vormen van criminaliteit (op persoonlijk en huishoudensniveau). Dit aandeel is gelijk in beide kernen. Daarbij gaat het vooral om vernielingen aan auto s (14%) of andere vernielingen aan persoonlijk eigendom (10%), fietsendiefstal (9%) of overige diefstal (8%). 9

10 Eén op de drie bewoners heeft weleens een brief van de gemeente gekregen over inbraak in de buurt. Vier op de tien bewoners (43%) hebben hiermee ook iets gedaan, wat beduidend hoger is dan twee jaar geleden (20%). Negen op de tien bewoners hebben buitenverlichting, drie kwart heeft extra veiligheidssloten en een kwart heeft een inbraakalarminstallatie. Voor de beveiliging tegen brand beschikt drie kwart over rookmelders en de helft over brandblussers. Eén op de drie inwoners heeft afspraken gemaakt over het ontvluchten van de woning bij brand. Meldingen, overlast en calamiteiten Gemiddeld heeft één op de tien bewoners het afgelopen jaar wel eens een melding gedaan van overlast. Inwoners uit de Linschoten (13%) hebben dit iets vaker gedaan dan inwoners uit de kern Montfoort (9%). Van de meldingen komt ruim de helft terecht bij de gemeente (59%) en een derde bij de politie (38%). Dit is vergelijkbaar met twee jaar geleden. Als concreet wordt gevraagd of men wel eens iets over de woonomgeving heeft gemeld bij de gemeente (telefonisch of via de website) dan wordt dit net als twee jaar geleden door een kwart van de bewoners bevestigd. Daarbij gaat het veelal om een klacht over de woonomgeving (14%) of om een afspraak te maken voor het ophalen van grofvuil (10%). De helft (54%) is tevreden over de afhandeling ervan. Wanneer er niet meteen actie werd ondernomen, heeft een derde hierover nog iets terug gehoord van de gemeente. Dit aandeel is hoger dan twee jaar geleden toen 16% iets had terug gehoord. Eén op de zes inwoners (16%) maakt zich wel eens zorgen over een grote calamiteit of ramp. Drie kwart weet wat ze moeten doen tijdens een ramp: 17% weet dit precies en 60% ongeveer, 22% weet het niet. Ook weten de meeste bewoners (76%) naar welk TV- of radiostation ze kunnen kijken of luisteren tijdens een ramp, waarvan 34% precies en 42% ongeveer. Het aandeel bewoners dat precies op de hoogte van beide zaken is, is iets gestegen. Dit geldt echter ook voor het aandeel dat dit niet weet. Van de inwoners kent 14% de website wat ongeveer vergelijkbaar is met twee jaar geleden (16%). Op de vraag hoe men aan het plaatselijke nieuws komt, antwoorden de meeste mensen dat men hiervoor vooral de IJsselbode gebruikt (64%). Ook buren, vrienden, kennissen (47%), regionale dagbladen (38%) en RTV Utrecht (34%). 65-Plussers maken vaker gebruik van schriftelijke bronnen. 10

11 Inleiding Eind 2015 heeft in navolging van een eerdere meting van bijna twee jaar geleden een vervolgmeting plaatsgevonden van het onderzoek naar leefbaarheid en veiligheid in de gemeente Montfoort. Belangrijkste doel van het onderzoek is in beeld te brengen wat inwoners van Montfoort en van beide daartoe behorende kernen Montfoort en Linschoten vinden van de leefbaarheid en veiligheid en het in kaart brengen van ontwikkelingen hierin. Onderzoeksopzet Voor de meting van 2015 is opnieuw gebruik gemaakt van de Gemeentebeleidsmonitor (GBM) die qua inhoud en methodiek aansluit op de Veiligheidsmonitor Voor de vergelijkbaarheid is de vragenlijst grotendeels gelijk gehouden met de vorige. De gemeente heeft een steekproef aangeleverd van inwoners. De enquête is gehouden in november Respons en betrouwbaarheid De respondenten hadden de mogelijkheid om de enquête per post, via internet of telefonisch in te vullen. In totaal zijn 455 enquêtes ingevuld. Daarvan zijn er 321(70%) via internet ingevuld, 103 telefonisch afgenomen (23%) en 31 per post teruggestuurd (7%). De respons bedraagt 38%, wat gemiddeld is voor dit type onderzoek. De respons is wel lager dan in 2013 toen 47% had meegewerkt. Montfoort kent twee kernen. Om recht te doen aan de reële verdeling van de bevolking over de beide kernen, naar geslacht en leeftijdsgroepen en betrouwbare uitspraken te kunnen doen over alle inwoners van de gemeente, zijn de onderzoeksgegevens gecorrigeerd naar kern, leeftijd en geslacht. Dat betekent dat de verdeling in de respons door middel van een correctiefactor is rechtgetrokken naar de verdeling in de totale bevolking. De in deze rapportage gepresenteerde uitkomsten hebben betrekking op het gewogen bestand en worden veelal weergegeven als percentages of rapportcijfers. Voor een aantal onderwerpen uit het onderzoek zijn indicatoren samengesteld om de situatie voor dat onderwerp te kunnen schetsen. Hiervoor zijn de resultaten van verschillende vragen over één onderwerp samengevoegd. Zo zijn indicatoren opgesteld voor de waardering van de woonomgeving, het sociale klimaat en vormen van overlast. De indicatoren hebben een waarde van 0 tot 10. Meer dan de absolute waarde hebben de indicatoren een relatieve waarde, om vergelijkingen te kunnen maken in de tijd en tussen beide kernen. Het voorliggende rapport is een weergave van de resultaten van de enquête en geeft de mening weer van de bewoners. Waar mogelijk wordt het verschil aangegeven tussen de twee kernen Montfoort en Linschoten. In de rapportage wordt vaak gesproken over de buurt, waarmee de woonbuurt wordt bedoeld, aansluitend op de vragen in de enquête. De waardering van de bewoners voor de voorzieningen en voor het onderhoud in de buurt komen in het eerste hoofdstuk aan de orde. De leefbaarheid staat centraal in hoofdstuk 2. De meest voorkomende problemen in de buurt vormen het onderwerp van hoofdstuk 3. In hoofdstuk 4 komen de veiligheidsbeleving en het slachtofferschap van delicten en voorvallen aan de orde. Het laatste hoofdstuk gaat in op meldingen, overlast en calamiteiten. 11

12 12

13 1 De woonomgeving: voorzieningen en onderhoud Voor de aantrekkelijkheid en leefbaarheid van de woonomgeving zijn goede voorzieningen en goed onderhoud van groot belang. De inwoners van de gemeente Montfoort is gevraagd om aan de hand van stellingen of rapportcijfers aan te geven hoe tevreden zij zijn over de voorzieningen in hun buurt en het onderhoud van de openbare ruimte. 1.1 Voorzieningen Aandeel (zeer) tevreden inwoners over de voorzieningen* in de buurt, (%) Basisonderwijs Verenigingsleven Sportmogelijkheden Gezondheidszorgvoorzieningen Straatverlichting Speelmogelijkheden voor kinderen Winkels voor de dagelijkse boodschappen Openbaar vervoer Voorzieningen voor ouderen Toegankelijkheid minder validen Welzijnsvoorzieningen Parkeerruimte / parkeergelegenheid Voorzieningen voor jongeren * exclusief niet van toepassing (bijv. mensen die geen kinderen hebben, geen auto hebben of nooit van het openbaar vervoer gebruik maken) De bewoners van de gemeente Montfoort zijn het meest te spreken over het basisonderwijs, het verenigingsleven, de sportmogelijkheden, de gezondheidszorgvoorzieningen en de straatverlichting: 85% tot 92% is hierover (zeer) tevreden. Circa drie kwart van de Montfoorters is (zeer) tevreden over de speelmogelijkheden voor kinderen en de winkels voor dagelijkse boodschappen. 13

14 Zes op de tien bewoners zijn (zeer) tevreden over het openbaar vervoer, de voorzieningen voor ouderen, de toegankelijkheid voor minder validen en de welzijnsvoorzieningen. De parkeermogelijkheden stemmen bijna de helft van de bewoners tot tevredenheid. De voorzieningen voor jongeren scoren het laagst: een derde van de bewoners is (zeer) tevreden hierover (34%), maar een vergelijkbaar aandeel is juist (zeer) ontevreden (34%). Vergeleken met twee jaar geleden, zijn de bewoners veel positiever over het verenigingsleven (+12%), de toegankelijkheid voor minder validen (+10%), de speelmogelijkheden voor kinderen (+8%) en de straatverlichting (+8%). Bewoners zijn dit jaar iets minder te spreken over de winkels voor dagelijkse boodschappen (-6%). Aandeel (zeer) tevreden inwoners over de voorzieningen* in de buurt, naar kern (%) Basisonderwijs Verenigingsleven Gezondheidszorgvoorzieningen Speelmogelijkheden voor kinderen Voorzieningen voor ouderen Toegankelijkheid minder validen kern Montfoort kern Linschoten Voorzieningen voor jongeren * exclusief niet van toepassing (bijv. mensen die geen kinderen hebben, geen auto hebben of nooit van het openbaar vervoer gebruik maken) De kern Montfoort scoort, zoals mocht worden verwacht, beter als het gaat om de aanwezige voorzieningen. Vooral over het openbaar vervoer (72% tegenover 36% in Linschoten), winkels voor dagelijkse boodschappen (83% tegenover 54% in Linschoten), voorzieningen voor ouderen (68% tegenover 41% in Linschoten), welzijnsvoorzieningen (68% tegenover 42% in Linschoten), voorzieningen voor jongeren (43% tegenover 20% in Linschoten) en de straatverlichting (93% tegenover 71% in Linschoten) zijn bewoners van de kern Montfoort veel meer te spreken dan die 14

15 in Linschoten. Bewoners van Linschoten laten zich echter positiever uit over de gezondheidszorgvoorzieningen (94% tegenover 83% in de kern Montfoort). 1.2 Het onderhoud Om de waardering van het onderhoud van de buurt te achterhalen, hebben bewoners stellingen voorgelegd gekregen. Aandeel bewoners dat het (helemaal) eens is met stellingen over de staat van het onderhoud in de buurt*, (%) In onze buurt zijn weinig tot geen dingen kapot**** In de buurt zijn wegen, paden en pleintjes goed begaanbaar** In mijn buurt is voldoende groen*** Onze buurt is schoon Het riool kan het regenwater goed aan In de buurt zijn perken, plantsoenen en parken goed onderhouden * exclusief weet niet / geen mening ** vraag is in 2013 iets anders gesteld ( goed onderhouden in plaats van goed begaanbaar ) *** vraag is in 2013 iets anders gesteld (voldoende perken, plantsoenen en parken) **** deze vraag is in 2013 niet gesteld Circa acht op de tien bewoners zijn van mening dat er weinig dingen kapot zijn in de buurt, dat wegen, paden en pleintjes goed begaanbaar zijn en dat er voldoende groen is. Zeven op de tien bewoners vinden de buurt schoon en twee derde is van mening dat het riool het regenwater goed aankan. Over het onderhoud aan perken, plantsoenen en parken is iets meer dan de helft van de bewoners positief gestemd. Bewoners zijn over het algemeen veel positiever over het onderhoud van de buurt dan twee jaar geleden. Dit betreft vooral de begaanbaarheid van wegen, paden en pleintjes (+24%) en de hoeveelheid groen (+12%). Bij beide vragen is echter de vraagstelling enigszins gewijzigd. Over het schoon zijn van de buurt laten bewoners zich nu echter eveneens veel positiever uit (+13%). Tussen de kernen verschilt het oordeel over het onderhoud nauwelijks. Alleen over het schoon zijn van de buurt zijn de bewoners van de kern Montfoort iets negatiever en over het onderhoud aan perken, plantsoen en parken juist iets positiever. 15

16 Aandeel bewoners dat het (helemaal) eens is met stellingen over de staat van het onderhoud in de buurt*, naar kern (%) In onze buurt zijn weinig tot geen dingen kapot In de buurt zijn wegen, paden en pleintjes goed begaanbaar** In mijn buurt is voldoende groen* Onze buurt is schoon Het riool kan het regenwater goed aan In de buurt zijn perken, plantsoenen en parken goed onderhouden kern Montfoort kern Linschoten * exclusief weet niet / geen mening ** vraag is in 2013 iets anders gesteld ( goed onderhouden in plaats van goed begaanbaar ) *** vraag is in 2013 iets anders gesteld (voldoende perken, plantsoenen en parken) 1.3 Kwaliteit van de woonbuurten In de nieuwe monitor is een vraag opgenomen, waarin de kwaliteit van de woonbuurt op een aantal aspecten wordt gemeten aan de hand van rapportcijfers. Deze vraag levert als aanvulling op de monitor leefbaarheid en veiligheid in een notendorp een overzicht op de wijze waarop de bewoners aankijken tegen verschillende kwaliteiten van hun woonbuurt. Waardering van aspecten van de woonbuurt in Montfoort (gemiddelde rapportcijfers, Kwaliteit woningen 7,6 Sfeer 7,4 Zorg voor huis en tuin Onderhoud openbare ruimte 6,8 7, Verkeersveiligheid 6,6 De kwaliteit van de woningen scoort met een 7,6 het hoogst, gevolgd door de sfeer met een 7,4. Ook de zorg van bewoners voor hun huis en tuin krijgt met een 7,2 een ruime voldoende. Het onderhoud aan de woonomgeving (6,8) en de verkeersveiligheid (6,6) scoren lager dan een 7, maar nog steeds voldoende. Vergeleken met twee jaar geleden zijn bewoners nog iets positiever over bovenstaande aspecten. Tussen de twee kernen zijn de verschillen marginaal (maximaal 0,2). 16

17 2 Leefbaarheid In dit hoofdstuk staat de leefbaarheid van de buurt centraal. Daarbij gaat het naast de fysieke kwaliteit van de woonomgeving ook om de sociale kwaliteit, ofwel de manier waarop mensen met elkaar omgaan en de mate waarin de bewoners medeverantwoordelijkheid nemen voor de leefbaarheid en veiligheid. Ook wordt een beeld gegeven van de gehechtheid van de bewoners aan de buurt. Tenslotte wordt ingegaan op de ontwikkeling en de toekomstverwachting voor de buurt. 2.1 Waardering van de woonomgeving De bewoners is gevraagd om het wonen in de gemeente Montfoort, de beleving van de woonomgeving en de leefbaarheid en de veiligheid in de buurt uit te drukken in een rapportcijfer. Waardering voor het wonen in de gemeente, de woonomgeving, en de leefbaarheid en veiligheid in de buurt, aan de hand van rapportcijfers, Wonen in de gemeente 7,4 8,0 Woonomgeving Leefbaarheid 7,6 7,5 7,6 7, Veiligheid 6,9 7,3 Bewoners zijn over het algemeen heel positief gestemd. Het wonen krijgt zelfs gemiddeld een 8,0 van de bewoners. De woonomgeving en de leefbaarheid scoren met een 7,6 ook een ruime voldoende. Voor de veiligheid geven de bewoners gemiddeld een 7,3. Waardering voor het wonen in de gemeente, de woonomgeving, en de leefbaarheid en veiligheid in de buurt, aan de hand van rapportcijfers, naar kern Wonen in de gemeente Woonomgeving 7,6 7,9 8,0 8,0 Leefbaarheid 7,5 7,7 kern Montfoort Veiligheid 7,3 7,3 kern Linschoten 17

18 Het wonen wordt in beide kernen met een 8,0 gewaardeerd. Ook de veiligheid krijgt in beide kernen hetzelfde rapportcijfer. De kern Montfoort scoort iets hoger als het gaat om de waardering voor de woonomgeving (+0,3) en de leefbaarheid (+0,2). Sociale kwaliteit Om de sociale kwaliteit en buurtbinding te meten, is de bewoners een aantal stellingen voorgelegd over de mensen en contacten in de buurt. Oordeel over verschillende stellingen over de binding met de buurt (%) De mensen in deze buurt blijven hier graag wonen De mensen gaan op een prettige manier met elkaar om Ik ben tevreden over de bevolkingsamenstelling in de buurt Als je in deze buurt woont, heb je het goed getroffen Ik voel me thuis bij de mensen die in de buurt wonen Iedereen die in deze buurt wil komen wonen, is welkom Buurtbewoners staan altijd voor elkaar klaar Ik woon in een gezellige buurt, waar veel saamhorigheid is Ik heb veel contact met andere buurtbewoners De mensen kennen elkaar in de buurt nauwelijks Als het maar even kan, ga ik uit deze buurt verhuizen Het is vervelend om in deze buurt te wonen (helemaal) mee eens neutraal (helemaal) niet mee eens De inwoners van de gemeente Montfoort laten zich in het algemeen positief uit over de binding met de bewoners in de buurt. Circa negen op de tien bewoners verwerpen dan ook de stellingen dat de bewoners het vervelend vinden om in de buurt te wonen en dat bewoners de buurt willen verlaten als het maar enigszins mogelijk is. Dit speelt duidelijk niet in Montfoort. Daarnaast geven circa acht op de tien bewoners aan dat de mensen graag in de buurt blijven wonen en op een prettige manier met elkaar omgaan en ook dat bewoners tevreden zijn over de bevolkingssamenstelling in de buurt. Slechts een enkeling is het met deze uitspraken niet eens. Circa twee op de drie bewoners zijn van mening dat men het goed getroffen heeft in de buurt en dat men zich thuis voelt in de buurt. 18

19 Zes op de tien bewoners zijn van mening dat iedereen die in de buurt wil komen wonen welkom is (16% vindt van niet) en dat bewoners altijd voor elkaar klaar staan. De helft vindt dat men in een gezellige buurt woont waar veel saamhorigheid is (14% vindt van niet). Als het gaat om de contacten in de buurt dan lopen de meningen iets meer uiteen. Zo vinden vier op de tien bewoners dat ze voldoende contacten hebben in de buurt. Aan de andere kant is bijna één op de vijf bewoners van mening dat dit niet het geval is. Toch is twee derde van de bewoners het niet eens met de stelling dat de mensen elkaar nauwelijks kennen in de buurt (14% vindt van wel). Vergeleken met twee jaar geleden zijn bewoners positiever over de gezelligheid in de buurt en de contacten in de buurt. Daarnaast voelen bewoners zich iets meer thuis in de buurt en is men iets positiever gestemd over de bevolkingssamenstelling. Het aandeel dat van mening is dat iedereen welkom is in de buurt, is echter iets gedaald. Bewoners van de kern Montfoort zijn over het algemeen iets positiever gestemd. Dit geldt het meest voor de contacten die mensen hebben in de buurt, de bevolkingssamenstelling en het gevoel dat je het hebt getroffen in de buurt. Indicator voor sociale kwaliteit Bij de sociale kwaliteit gaat het om de manier waarop de bewoners met elkaar omgaan. Op basis van een aantal stellingen over de binding aan de buurt is, conform de methode van de Veiligheidsmonitor, een indicator samengesteld voor de sociale kwaliteit van een gemeente, buurt of kern. De indicator heeft vooral een relatieve, vergelijkende waarde. Daarbij geldt: hoe hoger de indicatorwaarde, hoe positiever de bewoners zijn over de sociale kwaliteit in hun buurt. De volgende stellingen liggen ten grondslag aan de indicator: De mensen gaan in deze buurt op een prettige manier met elkaar om. Ik voel mij thuis bij de mensen die in deze buurt wonen. Ik woon in een buurt waar veel saamhorigheid is. De mensen kennen elkaar in deze buurt nauwelijks. Indicator voor de sociale kwaliteit van de buurt, kern Montfoort 6,3 6,6 kern Linschoten Gemeente Montfoort 6,5 6,4 6,5 6, De indicatorwaarde voor de sociale kwaliteit in de gemeente Montfoort ligt op 6,5. Deze waarde laat zich lezen als een voldoende. In veel gemeenten en buurten ligt de indicatorwaarde tussen de 5 en de 7. Uitgaande van de indicatorwaarde score is de sociale kwaliteit in beide kernen ongeveer gelijk. Bewoners van sociale huurwoningen beoordelen de sociale kwaliteit lager dan gemiddeld (5,9). Vergleken met twee jaar geleden is de sociale kwaliteit in positieve zin veranderd. 19

20 2.2 Medeverantwoordelijkheid Percentage van de bewoners dat zich medeverantwoordelijk voelt voor de buurt en actief is geweest om de buurt te verbeteren, (%) medeverantwoordelijk actief geweest De betrokkenheid bij de buurt is gemeten aan de hand van de vraag of men zich medeverantwoordelijk voelt voor de leefbaarheid en veiligheid in de buurt en actief is geweest om de buurt te verbeteren. Het overgrote deel (89%) van de bewoners van de gemeente Montfoort voelt zich medeverantwoordelijk voor de leefbaarheid en veiligheid in de buurt. De medeverantwoordelijkheid voor de buurt is iets toegenomen vergeleken met twee jaar geleden. Onder huurders van een corporatiewoning is het gevoel van medeverantwoordelijkheid iets lager, maar nog steeds voelt 79% zich medeverantwoordelijk. Er is geen verschil tussen de kernen Montfoort en Linschoten. Eén kwart van de bewoners is het afgelopen jaar actief geweest om de buurt te verbeteren. Tussen de kernen verschilt de inzet nauwelijks. Naar leeftijd valt op dat voor jongeren (<25 jaar) zich nauwelijks actief inzetten voor de buurt. Inzet voor de buurt Activiteiten die bewoners hebben gedaan of willen doen, 2015 (%) schoonhouden / onderhouden van de buurt buurtpreventie onderhoud openbaar groen organiseren van (sociale) activiteiten voor de buurt meedenken met de gemeente over de toekomst van de buurt gedaan bereid tot opzetten en organiseren van activiteiten voor jongeren

21 Bewoners hebben zich vooral ingezet door mee te helpen met het schoonhouden van de buurt of bij buurtpreventie. Circa één op de drie bewoners heeft zich het afgelopen jaar actief ingezet hiervoor. Circa één op de zes bewoners heeft geholpen bij het onderhoud van het openbaar groen of bij het organiseren van (sociale) activiteiten voor de buurt. Eén op de tien bewoners heeft meegedacht over de toekomst van de buurt. Daarnaast is een groot deel van de bewoners bereid te helpen. Opvallend is het hoge aandeel bewoners dat met de gemeente wil meedenken over de toekomst van de buurt (52%). Ook is een groot deel bereid mee te helpen met buurtpreventie (44%), met het organiseren van (sociale) activiteiten voor de buurt (34%) en met het opzetten en organiseren van activiteiten voor jongeren (27%). Twee op de drie bewoners kunnen activiteiten of initiatieven noemen die een positieve bijdrage leveren aan het woongenot. Buurtbarbecues en buurtfeesten worden het meest naar voren gebracht. Daarnaast wordt meerdere keren gewezen op het herbestraten, het onderhouden van het groen, het schoonhouden van de buurt en het doelenplein om elkaar te ontmoeten. 2.3 Ontwikkeling van de buurt De bewoners is gevraagd of men vindt dat de buurt er het afgelopen jaar op vooruit of juist op achteruit is gegaan of eigenlijk niet is veranderd. Meer specifiek is ook gevraagd naar wat de bewoners vinden van de ontwikkeling van het uiterlijk en de sfeer van de buurt. Ontwikkeling van de buurt het afgelopen jaar Aandeel bewoners dat vindt dat de buurt voor- of achteruit is gegaan het afgelopen jaar (%), naar kern ---- kern Montfoort kern Linschoten gemeente verbeterd gelijk gebleven verslechterd weet niet Als het gaat om de ontwikkeling van de buurt in het algemeen het afgelopen jaar, is drie kwart van de bewoners van mening dat de buurt stabiel is gebleven. Het aandeel bewoners dat vindt dat de buurt vooruit is gegaan (12%), is vergelijkbaar met het aandeel dat vindt dat er sprake is van een achteruitgang (11%). Vergeleken met twee jaar geleden zijn bewoners iets positiever gestemd hierover. Toen vond 5% de buurt verbeterd en 13% verslechterd. Bewoners van Linschoten laten zich hierover iets positiever uit dan bewoners van de kern Montfoort. Het zijn wederom vooral bewoners met een sociale huurwoning die meer dan gemiddeld positief zijn gestemd over de ontwikkeling van de buurt (18% vooruitgang). 21

22 Toekomstverwachting Aandeel bewoners dat een vooruit- of achteruitgang van de buurt verwacht in de komende jaren (%), naar kern kern Montfoort kern Linschoten gemeente verbeterd gelijk gebleven verslechterd weet niet Twee derde van de bewoners gaat ervan uit dat de buurt de komende jaren stabiel zal blijven. De overige bewoners gaan er vaker van uit dat deze achteruit (15%) dan vooruit (6%) zal gaan. Vergeleken met twee jaar geleden is het beeld nauwelijks anders. Tussen de kernen verschillen de verwachtingen enigszins. Zo gaan bewoners van Linschoten in verhouding vaker uit van een achteruitgang (20%) dan bewoners van de kern Montfoort (11%). Bewoners die een woning huren van de woningcorporatie geven vaker aan niet te weten (27%) hoe de ontwikkeling zal gaan. Sfeer en uiterlijk Oordeel over de ontwikkeling van het uiterlijk van de buurt (%), naar kern kern Montfoort kern Linschoten gemeente verbeterd gelijk gebleven verslechterd weet niet De meeste bewoners (67%) vinden dat het uiterlijk van de buurt de laatste jaren niet is veranderd. De overige bewoners vinden deels dat het uiterlijk is verbeterd (15%) en deels dat het is verslechterd (14%). Vergeleken met twee jaar geleden zijn bewoners positiever over de ontwikkeling van het uiterlijk van de buurt. Toen was 7% positief en 15% negatief over het uiterlijk van de buurt. Bewoners van Linschoten zijn positiever hierover gestemd dan bewoners van de kern Montfoort. Vooral bewoners van een huurwoning van de woningcorporatie zijn van mening dat het uiterlijk van de buurt is verbeterd (39%). 22

23 Oordeel over de ontwikkeling van de sfeer van de buurt (%), naar kern kern Montfoort kern Linschoten gemeente verbeterd gelijk gebleven verslechterd weet niet De sfeer in de buurt vindt het overgrote deel (85%) niet gewijzigd het afgelopen jaar. Slechts 4% is van mening dat de sfeer erop vooruit is gegaan en 7% vindt juist dat deze is achteruit gegaan. Deze cijfers lijken sterk op die van twee jaar geleden. De verschillen tussen de kernen zijn minimaal. Bewoners van Linschoten zijn iets vaker positief, maar ook iets vaker negatief over de ontwikkeling van de sfeer in de buurt dan bewoners van de kern Montfoort. Ook over de sfeer zijn bewoners van een woning van de woningcorporatie meer dan gemiddeld positief gestemd (20%). 23

24 24

25 3 Overlast en problemen in de buurt De mate waarin overlast en problemen voorkomen in de woonbuurten van Montfoort staat centraal in dit hoofdstuk. Voor een aantal vormen van overlast zijn indicatoren opgesteld. Daarnaast komen de aandacht van de gemeente en de politie voor de problemen in de buurt aan de orde. 3.1 Veel voorkomende problemen De bewoners is een lijst met 24 vervelende voorvallen en misdrijven voorgelegd met de vraag of men bij ieder voorval kon aangeven of dit vaak, soms of (bijna) nooit voorkomt in de buurt. Het gaat daarbij onder andere om overlast van omwonenden of van jongeren, drugsoverlast, verkeersoverlast, fietsendiefstal, diefstal uit auto s, inbraak in woningen, agressief verkeersgedrag en geweldsdelicten. Op basis van de voorvallen of misdrijven die volgens de bewoners het meest vaak voorkomen in de buurt is de volgende top 6 samengesteld. Top 5 van problemen in de buurt, volgens de bewoners (ofwel: het aandeel van de bewoners dat vindt dat het probleem vaak voorkomt), (%) hondenpoep te hard rijden parkeeroverlast zwerfvuil vernielingen Hondenpoep en te hard rijden vormen de twee meest voorkomende problemen in de buurt volgens de bewoners. Circa één op de drie bewoners is van mening dat beide vormen van overlast vaak voorkomen. Eén op de vijf bewoners noemt parkeeroverlast en één op de zes zwerfvuil. Vernielingen en geluidoverlast door verkeer komen volgens circa één op de tien bewoners vaak voor. Vergeleken met twee jaar geleden komen parkeeroverlast (-5%) en vernielingen (-6%) minder vaak voor en te hard rijden (+3%) meer. Bewoners van de kern Linschoten vinden dat te hard rijden en hondenpoep meer dan gemiddeld voorkomen. In de kern Montfoort komen vernielingen vaker voor volgens de bewoners. 25

26 Percentage bewoners dat vindt dat voorvallen en misdrijven vaak of soms in de buurt voorkomen hondenpoep te hard rijden zwerfvuil inbraak in woningen 5 47 parkeeroverlast vernielingen beschadiging aan auto's inbraak schuren en bergingen diefstal uit auto's overlast van jongeren geluidsoverlast verkeer agressief verkeersgedrag fietsendiefstal 2 24 dronken mensen op straat 3 22 overlast omwonenden graffiti/bekladding vaak soms jeugdcriminaliteit 1 14 drugsoverlast lastig gevallen op straat geweldsdelicten vrouwen en meisjes die ongewenst aandacht krijgen bedreiging straatroof 2 overlast zwervers / daklozen Als ook wordt gekeken naar het percentage van de bewoners dat vindt dat de problemen soms voorkomen in de buurt, dan verandert er niet veel in de top 6. Alleen woninginbraak kruipt naar de vierde plaats. De helft van de bewoners vindt dat dit vaak of soms voorkomt. Drie kwart van de bewoners vindt dat hondenpoep soms tot vaak voorkomt en twee derde dat dit geldt voor te hard rijden. Zwerfvuil komt volgens zes va de tien bewoners soms tot vaak voor. 26

27 Aanspreken van kinderen, jongeren en andere buurtbewoners, 2015 (%) jongeren (spelende) kinderen andere buurtbewoners soms (bijna) altijd Twee op de drie bewoners spreken jongeren wel eens aan wanneer ze overlast veroorzaken: de helft doet dit soms, 14% (bijna) altijd. Daarnaast geeft de helft aan (spelende) kinderen of andere buurtbewoners aan te spreken wanneer ze overlast veroorzaken, veelal soms. Bewoners die anderen niet aanspreken op hun gedrag, brengen hiervoor verschillende redenen naar voren. Dat dit een taak is van de politie wordt het meeste naar voren gebracht (30%), gevolgd door de reden dat er niet wordt geluisterd en de kans bestaat dat er ruzie ontstaat (18%). Een deel (13%) geeft aan dat men dit niet durft. 3.2 Belangrijkste problemen om met voorrang aan te pakken Als de bewoners vervolgens wordt gevraagd welke van de voorgelegde problemen men het belangrijkste probleem in de buurt vindt, dat met voorrang zou moeten worden aangepakt, dan staan de volgende drie onderwerpen met stip bovenaan: hondenpoep, te hard rijden en parkeeroverlast. Dit zijn ook problemen die veel voorkomen. Meest genoemde problemen in de buurt, die met voorrang zouden moeten worden aangepakt, in procenten van respondenten die een probleem aangeven, (%) Overlast van hondenpoep Te hard rijden Parkeeroverlast/parkeerproblemen Vernielingen 9 7 Rommel op straat Inbraak in woningen De drie problemen die de bewoners het liefst als eerste aangepakt zien, zijn overlast door hondenpoep (genoemd door 32% van de bewoners), te hard rijden (28%) en parkeeroverlast (23%). Vernielingen, rommel op straat en inbraak in woningen worden door bijna één op de tien bewoners als belangrijkste aan te pakken probleem naar voren gebracht. 27

28 Vergeleken met twee jaar geleden wordt inbraak in woningen veel minder vaak naar voren gebracht (-22%). Inbraak in woningen komt nu ook minder vaak voor volgens de bewoners (van 20% naar 5% vaak). Meest genoemde problemen in de buurt, die met voorrang zouden moeten worden aangepakt, in procenten van respondenten die een probleem aangeven, naar kern (%) Overlast van hondenpoep Te hard rijden Parkeeroverlast/parkeerproblemen Vernielingen 2 12 Rommel op straat Inbraak in woningen kern Montfoort kern Linschoten Bewoners van Linschoten wijzen meer dan gemiddeld op het aanpakken van de overlast door hondenpoep (+14%), terwijl bewoners van Linschoten de vernielingen meer dan gemiddeld aangepakt zien (+10%). 3.3 Indicatoren voor overlast Conform de werkwijze van de Integrale Veiligheidsmonitor zijn voor een aantal vormen van overlast (sociale overlast, verloedering, vermogensdelicten, dreiging en verkeersoverlast) indicatoren berekend om de situatie voor dat onderwerp te kunnen schetsen. Hiervoor zijn de resultaten van verschillende vragen over één onderwerp samengevoegd tot één score op een schaal van 1 tot 10. Belangrijker dan de absolute waarde van deze score is de relatieve waarde, om vergelijkingen te kunnen maken tussen buurten en om ontwikkelingen in de tijd zichtbaar te kunnen maken. Daarbij geldt dat een hogere waarde staat voor meer overlast, dus voor een minder gunstige situatie. Omdat het onderzoek niet landelijk wordt uitgevoerd, is vergelijking met landelijke cijfers niet mogelijk. Sociale overlast De mate van sociale overlast wordt afgemeten aan de hand van het voorkomen van overlast in de buurt door (groepen) jongeren, door dronken mensen op straat of mensen die op straat worden lastig gevallen en door overlast van drugsgebruik. 28

29 Indicator voor sociale overlast, kern Montfoort kern Linschoten Gemeente Montfoort 1,2 1,1 1 1,5 1,1 1, De indicatorwaarde voor de mate van sociale overlast in Montfoort ligt op 1,1, een iets lager cijfer dan in 2013 (1,3), wat aangeeft dat er sprake is van een lichte afname in overlast door anderen. In de kernen komt sociale overlast in gelijke mate voor. Verloedering Om de mate van verloedering te bepalen zijn de volgende voorvallen gekozen die volgens de inwoners vaak, soms of (bijna) nooit voorkomen in de buurt: bekladding van muren of gebouwen / graffiti, rommel op straat, hondenpoep op straat en vernieling van publiek eigendom, zoals bushokjes of andere voorzieningen in de openbare ruimte. Indicator voor de mate van verloedering, kern Montfoort kern Linschoten Gemeente Montfoort 3,4 3,1 3,5 3,4 3,4 3, De indicatorwaarde voor verloedering ligt, net als in 2013, voor de gemeente Montfoort gemiddeld op 3,4. Op het punt van verloedering scoren de kernen ongeveer gelijk. Vermogensdelicten Met vermogensdelicten worden voorvallen met diefstal en inbraak bedoeld. Ook voor de mate waarin vermogensdelicten voorkomen is een indicator opgesteld, waarbij geldt: hoe lager de waarde hoe gunstiger de situatie. De delicten die bij deze indicator horen zijn: inbraak in woningen, beschadiging of vernieling aan auto s of diefstal vanaf auto s, diefstal uit auto s en fietsendiefstal. Indicator voor het voorkomen van vermogensdelicten, kern Montfoort 2,0 2,6 kern Linschoten 2,8 3, Gemeente Montfoort 2,3 3,1 29

30 De indicatorwaarde voor vermogensdelicten in Montfoort is 2,3. Deze waarde is gedaald ten opzichte van 2013 (3,1). In Linschoten (2,8) wordt er meer overlast ervaren dan in de kern Montfoort (2,0). Dat komt doordat alle vormen van vermogensdelicten die deze indicator bepalen in de kern Linschoten volgens de bewoners meer voorkomen dan in de kern Montfoort. Zo geeft 62% van de Linschotenaren aan dat woninginbraken in hun dorp vaak of soms voorkomen, tegen 47% in de kern Montfoort. Bij auto-inbraken is dat respectievelijk 44% en 31%. Dreiging Ook om de mate van dreiging uit te drukken, is een indicator opgesteld. Deze indicator is conform de berekeningswijze van de Veiligheidsmonitor gebaseerd op de beleving van de inwoners van het voorkomen van straatroof, ongewenste aandacht voor vrouwen en meisjes, jeugdcriminaliteit, drugsoverlast, geweldsdelicten, mensen die op straat worden lastig gevallen en bedreiging. Indicator voor de mate van dreiging in de buurt, kern Montfoort kern Linschoten Gemeente Montfoort 0,7 0,5 0,6 1,2 0,6 0, De mate van dreiging in Montfoort is gezien de waarde van 0,6 beperkt te noemen. Dreiging is vergeleken met 2013 licht afgenomen (0,8). In de kernen wordt een gelijke mate van dreiging ervaren. In de kern Montfoort is ten opzichte van 2013 sprake van een lichte toename, voor Linschoten geldt juist een afname (-0,6). Verkeersoverlast De waarde van de indicator voor verkeersoverlast is bepaald aan de hand van het voorkomen in de buurt van: te hard rijden, agressief verkeersgedrag, geluidsoverlast door verkeer en parkeeroverlast. Indicator voor verkeersoverlast, kern Montfoort kern Linschoten Gemeente Montfoort 3,0 3,3 3,3 3,2 3,1 3, De indicatorwaarde voor verkeersoverlast ligt op 3,1, iets lager dan in 2013 (3,3). In de kern Linschoten wordt iets meer verkeersoverlast ervaren dan in de kern Montfoort. Dat komt omdat, m.u.v. agressief verkeersgedrag, alle vormen van verkeersoverlast in de kern Linschoten volgens de bewoners meer voorkomen dan in de kern Montfoort. Zo geeft 73% van de Linschotenaren aan dat te hard rijdende auto s in hun dorp vaak of soms voorkomen, tegen 64% in de kern Montfoort. Bij parkeeroverlast is dat respectievelijk 60% en 46%. 30

31 4 Veiligheidsbeleving In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het gevoel van onveiligheid van de bewoners en in de gemeente Montfoort. Daarnaast is de bewoners gevraagd of zij het slachtoffer zijn geweest van verschillende vormen van criminaliteit. 4.1 Veiligheidsbeleving Veiligheidsbeleving in de gemeente Montfoort Aandeel bewoners dat zich vaak of soms onveilig voelt in de gemeente (%), kern Montfoort 8 11 kern Linschoten Gemeente Montfoort Bijna één op de tien (8%) bewoners geeft aan zich wel eens onveilig te voelen. Dit betekent dat meer dan negen op de tien bewoners zich zelden of nooit onveilig (92%) voelen in Montfoort. Vergeleken met 2013 zijn de gevoelens van onveiligheid gedaald (van 14% naar 8%). Vervolgens is de bewoners die zich wel eens onveilig voelen gevraagd of men zich dan vaak, soms of zelden onveilig voelt. Dan blijkt dat ongeveer 1% van de bewoners zich vaak onveilig voelt en 7% soms. Veiligheidsbeleving in de eigen buurt Aandeel bewoners dat zich vaak of soms onveilig voelt in de eigen buurt, naar kern (%), kern Montfoort 5 14 kern Linschoten Gemeente Montfoort 6 15 Van de inwoners voelt 6% zich wel eens onveilig in de eigen buurt, waarvan 1% vaak en 5% soms. Ook in de buurt zijn de gevoelens van onveiligheid gedaald (van 15% naar 6%). Het merendeel van de bewoners voelt zich zelden of nooit onveilig in de eigen buurt (94%). De bewoners van de kern Linschoten voelen zich iets vaker onveilig in de eigen buurt (7%) dan in de kern Montfoort (5%). Groot is het verschil echter niet. 31

32 (On)veiligheid op specifieke plaatsen De inwoners is gevraagd of ze zich op bepaalde plaatsen in de eigen buurt of elders in de gemeente Montfoort wel eens onveilig voelen. Aandeel van de inwoners van de gemeente Montfoort, dat zich wel eens onveilig voelt op specifieke plekken in de eigen buurt en/of elders in de gemeente (%), 's avonds op straat fietsroutes sportaccommodatie bus- en tramhalte tunnels horecagelegenheid winkelcentrum andere plekken Eén op de zes bewoners heeft aangegeven zich s avonds op straat in de eigen buurt of elders in de gemeente wel eens onveilig te voelen (16%). Ongeveer 10% van de bewoners voelt zich wel eens onveilig op doorgaande fietsroutes in de gemeente. Op de andere voorgelegde plekken in de buurt of elders in de gemeente voelt minder dan 10% van de bewoners zich wel eens onveilig. Gedrag van bewoners om onveiligheid te vermijden of te ontwijken Aandeel inwoners van de gemeente Montfoort, dat zich vaak of soms onveilig voelt en vaak of soms het gedrag aanpast om onveiligheid te vermijden of te ontwijken, (%) 's avonds of 's nachts niet open doen kinderen niet toestaan naar onveilige plekken in de buurt te gaan* zich niet op het gemak voelen als men 's avonds alleen thuis is zich onveilig voelen 's avonds op straat in de buurt omlopen of omrijden in de eigen buurt om onveilige plekken te vermijden 6 12 * exclusief niet van toepassing (mensen zonder kinderen zijn niet meegeteld bij de tweede stelling) 32

33 Om onveilige situaties te vermijden, past een deel van de bewoners het gedrag aan. Bijna één kwart van de bewoners geeft te kennen dat men s avonds of s nachts niet open doet, omdat men het niet veilig vindt (24%). Van de mensen met kinderen staat 14% de kinderen niet toe om naar bepaalde onveilige plekken in de buurt te gaan en 5% loopt of rijdt om om onveilige plekken te vermijden. Eén op de tien inwoners voelt zich niet op zijn of haar gemakt als hij of zij s avonds alleen thuis is (11%) en circa 5% tot 10% van de bewoners voelt zich s avonds op straat vaak of soms niet veilig (9%). Vergeleken met twee jaar geleden voelen bewoners zich iets veiliger en passen zij ook minder vaak hun gedrag aan. 4.2 Criminaliteit en slachtofferschap Bij het bepalen van slachtofferschap is gekeken naar verschillende delicten. Voor een deel gaat het daarbij om voorvallen die het huishouden of iemand uit het huishouden treffen, zoals diefstal van fietsen, diefstal uit de auto, uit de woning of uit de tuin of vernieling. Daarnaast zijn enkele persoonsgebonden delicten voorgelegd, zoals diefstal van tas of portemonnee, bedreiging en mishandeling. Aandeel bewoners van de gemeente Montfoort dat (naar eigen zeggen) het slachtoffer is geweest van één of meer misdrijven, in totaal (%), kern Montfoort kern Linschoten Gemeente Montfoort Ongeveer één op de vier bewoners van de gemeente Montfoort (27%) heeft aangegeven het afgelopen jaar slachtoffer te zijn geweest van één of meer delicten of vormen van criminaliteit (op persoonlijk of huishoudensniveau). Als men slachtoffer is geweest van meerdere misdrijven, wordt dat maar één keer meegeteld. Het slachtofferschap verschilt niet naar kern. 33

34 Aandeel huishoudens/bewoners dat de afgelopen 12 maanden slachtoffer is geweest van verschillende voorvallen in de buurt in totaal, in de eigen buurt en elders in de gemeente (%) Vernieling aan auto 14 Vernieling aan huis of tuin Fietsendiefstal Overige diefstal Iets gestolen UIT de auto Poging tot inbraak, zonder diefstal Inbraak in de woning met diefstal Diefstal portemonnee Bedreiging Inbraak in schuur Mishandeling totaal in de woonbuurt elders in de gemeente Huiselijk geweld 0 Van de genoemde misdrijven zijn huishoudens het vaakst slachtoffer geworden van diefstal of vernieling aan de buitenkant van de auto. Meer dan één op de tien huishoudens (14%) heeft hiermee te maken gehad, meestal (9%) in de eigen buurt. Daarnaast komen vernieling aan het huis of de tuin (10%), fietsendiefstal (9%), overige vernieling (8%), overige diefstal (8%) en diefstal uit de auto (7%) in verhouding vaker voor. Van andere voorvallen is maximaal 5% van de bewoners het slachtoffer geweest. De inwoners zijn in 2015 iets vaker het slachtoffer geweest van de verschillende voorvallen dan in 2013, met name als het gaat om vernieling aan de auto (van 11% naar 14%) en overige diefstal (van 4% naar 8%). Inbraakpreventie Eén op de drie inwoners heeft van de gemeente wel eens een brief gekregen over inbraak bij hen in de buurt (32%). Hetzelfde aandeel inwoners geeft aan nooit een dergelijke brief te hebben ontvangen (31%). Een groot aandeel van de inwoners weet het niet meer (38%). In 2013 gaven meer inwoners aan wel eens een dergelijke brief te hebben ontvangen (40%). In de kern Linschoten heeft 30% van de bewoners een brief ontvangen, in de kern Montfoort is dat 33%. 34

35 Meer dan twee op de vijf inwoners heeft ook daadwerkelijk iets met de inbraaktips gedaan (43%). Een zelfde aandeel heeft niets met de inbraakpreventietips gedaan (40%). In 2013 deed een half zo klein aandeel van de bewoners iets met de tips (20%). Van de bewoners van de kern Linschoten heeft bijna de helft (48%) iets met de tips gedaan, in de kern Montfoort is dat iets minder (40%). Veiligheidsmaatregelen in en om de woning Aandeel inwoners dat veiligheidsmaatregelen heeft genomen, 2015 (%) Buitenverlichting 89 Een werkende rookmelder Extra veiligheidssloten of grendels op de buitendeuren Brandblusmiddelen, zoals brandblusser en/of branddeken Afspraken over het ontvluchten van de woning bij brand Een inbraak-alarminstallatie Rolluiken of luiken voor ramen en/of deuren 12 Negen op de tien bewoners beschikken over buitenverlichting (89%). Drie kwart van de bewoners zegt een werkende rookmelder te hebben en de helft beschikt over een brandblusmiddel. Een derde heeft afspraken over het ontvluchten van de woning bij brand. Als inbraakpreventie heeft drie kwart van de bewoners extra veiligheidssloten of grendels op de buitendeuren, een kwart heeft een alarminstallatie en één op de tien bewoners heeft rolluiken. Bewoners in Linschoten hebben meer dan gemiddeld extra veiligheidssloten (81% tegenover 74% in de kern Montfoort). In de kern Montfoort beschikken bewoners meer dan gemiddeld over een werkende rookmelder (80% tegenover 68% in Linschoten). 35

36 36

37 5 Gemeente en politie De gemeentelijke overheid en de politie kunnen door de wijze waarop zij functioneren een bijdrage leveren aan de leefbaarheid en veiligheid in de buurt. Bewoners konden aangeven of men vindt dat de gemeente en de politie veel, voldoende of (te) weinig aandacht hebben voor de problemen in de buurt. Over de rol van de gemeente bij het aanpakken van de leefbaarheid en veiligheid in de buurt is ook een aantal stellingen voorgelegd. Daarnaast is de bewoners gevraagd een oordeel te geven over de rol van de politie in de buurt en over het vertrouwen dat ze hebben in de politie. 5.1 Aandacht van gemeente en politie voor problemen in de buurt Rapportcijfer voor de gemeente Als de bewoners wordt gevraagd om de inzet van de gemeente Montfoort te waarderen door middel van een rapportcijfer, levert dat net als twee jaar geleden een 6,3 op. In beide kernen zijn inwoners ongeveer even positief over de inzet. Aandacht voor problemen in de buurt Aandeel van de bewoners dat vindt dat de gemeente en de politie veel of voldoende aandacht heeft voor de problemen in de buurt, politie gemeente veel voldoende weinig weet niet/geen mening Bijna de helft van de bewoners (43%) vindt dat de gemeente Montfoort voldoende (42%) of zelfs veel (1%) aandacht heeft voor de problemen in de buurt. Eén derde van de bewoners (33%) vindt de aandacht echter te weinig, één kwart kan of wil hier geen uitspraak over doen (24%). Het percentage inwoners dat de aandacht te weinig vindt, is toegenomen vergeleken met 2013 (van 28% naar 33%). De bewoners van de kern Montfoort zijn iets positiever over de gemeente (47% veel of voldoende aandacht) dan de bewoners van de kern Linschoten (36%). 37

38 Meer dan één kwart van de inwoners (29%) vindt dat de politie voldoende (27%) of zelfs veel (2%) aandacht heeft voor de problemen in de buurt. Een zelfde deel van de inwoners is van mening dat de politie onvoldoende aandacht heeft hiervoor (29%). Bijna de helft van inwoners heeft hierover geen mening (42%). Het percentage inwoners dat tevreden is over de hoeveelheid aandacht voor problemen door de politie is gedaald ten opzichte van 2013 (van 39% naar 29% veel of voldoende aandacht). De bewoners van de kern Montfoort zijn op dit punt iets positiever over de politie (33% veel of voldoende aandacht) dan de bewoners van de kern Linschoten (23%). Vertrouwen in de politie Aandeel bewoners dat vertrouwen heeft in de politie in de buurt, naar buurt (%) kern Montfoort kern Linschoten Gemeente Montfoort veel weinig geen weet niet/ geen mening Eén derde van de inwoners van de gemeente Montfoort heeft veel vertrouwen in de politie in de buurt (35%). Een iets groter aandeel heeft weinig (36%) of geen (5%) vertrouwen in de politie. De overige 23% heeft hier geen uitspraak over gedaan. Het vertrouwen verschilt nauwelijks tussen de kernen. Uitspraken over het functioneren van de gemeente De bewoners hebben daarnaast uitspraken voorgelegd gekregen over het functioneren van de gemeente wat betreft de leefbaarheid en veiligheid. De meningen van de bewoners over deze uitspraken zijn verdeeld. 38

39 Uitspraken over het functioneren van de gemeente Montfoort als het gaat om de leefbaarheid en veiligheid (%) De gemeente heeft aandacht voor het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid De gemeente is bereikbaar voor meldingen en klachten over onveiligheid en overlast De gemeente betrekt burgers voldoende bij haar plannen, activiteiten en voorzieningen De gemeente doet een beroep op de buurtbewoners om zelf een bijdrage te leveren De gemeente luistert naar de mening van haar burgers De gemeente ondersteunt buurtinitiatieven voldoende De gemeente reageert op meldingen en klachten over de onveiligheid en overlast (helemaal) eens neutraal (helemaal) oneens weet niet / geen mening Inwoners zijn het meest te spreken over de aandacht die de gemeente heeft voor het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid (36% positief, 13% negatief) en voor de bereikbaarheid van de gemeente voor meldingen en klachten over onveiligheid en overlast (36% positief, 14% negatief). De meningen zijn het meest verdeeld over het luisteren van de gemeente naar de mening van de bewoners (23% vindt van wel, 27% vindt van niet) en over het betrekken van burgers bij plannen, activiteiten en voorzieningen van de gemeente (31% vindt dat dit gebeurt, 31% vindt van niet. Daarnaast zijn er stellingen waar bewoners het (iets) vaker mee eens dan oneens zijn. Bijvoorbeeld over het beroep dat een gemeente doet op buurtbewoners om zelf een bijdrage te leveren (28% vindt van wel, 15% van niet), het ondersteunen van buurtinitiatieven (21% vindt van wel, 15% vindt van niet) en over het reageren op meldingen en klachten over de onveiligheid en overlast (21% vindt van wel, 16% vindt van niet). Vergeleken met twee jaar geleden heeft de gemeente volgens de bewoners meer aandacht voor het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid en betrekt de gemeente bewoners meer bij de aanpak hiervan. De bereikbaarheid voor meldingen en klachten vindt men iets teruggelopen. 39

40 40

41 6 Meldingen, overlast en calamiteiten In dit hoofdstuk wordt ingegaan op meldingen van overlast, de gemeentelijke telefoonlijn en website voor meldingen over de woon- en leefomgeving en de wijze van handelen bij mogelijke rampen en calamiteiten. 6.1 Meldingen van overlast Aandeel van de bewoners dat het afgelopen jaar een melding van overlast heeft doorgegeven, (%) kern Montfoort kern Linschoten Gemeente Montfoort Eén de tien bewoners van de gemeente Montfoort heeft het afgelopen jaar een melding gedaan van overlast (11%). Dit is iets minder dan in 2013 (13%). In de kern Linschoten is dat percentage iets hoger (13%) dan in de kern Montfoort (9%). Met name in de kern Linschoten hebben bewoners het afgelopen jaar minder vaak overlast gemeld dan in 2013 (van 18% naar 13%). Verdeling van de meldingen over de meldpunten, (%) Gemeente Politie Woningbouwvereniging Anders 2 7 In 2015 is ruim de helft van meldingen terecht gekomen bij de gemeente (59%) en een derde bij de politie. Daarnaast wordt 7% van de meldingen doorgegeven aan de woningbouwvereniging. Op hoofdlijnen komt dit overeen met twee jaar geleden. 6.2 Meldingen over de woon- en leefomgeving Als de bewoners gericht wordt gevraagd of men wel eens een melding over de woon- en leefomgeving heeft doorgegeven aan de gemeente, telefonisch of via de gemeentelijke website, geeft 26% van de bewoners aan dit wel eens te hebben gedaan. Dit is vergelijkbaar met

42 Contact met de gemeentelijke telefoonlijn en de website voor meldingen over de woon- en leefomgeving, in procenten van alle respondenten, (%) Ja, voor een melding over de woonomgeving Ja, voor een afspraak voor het ophalen van grofvuil Ja, voor het verkrijgen van informatie Ja, ergens anders voor Nee Van de bewoners die contact hebben gezocht met de gemeente heeft het merendeel contact gehad voor een melding over de woonomgeving (14%) of om een afspraak te maken voor het ophalen van grofvuil (10%). Over deze onderwerpen werden in 2013 ook de meeste meldingen gedaan. De helft (54%) van de mensen die het afgelopen jaar een melding hebben gedaan via de gemeentelijke telefoonlijn of de website, is tevreden over de afhandeling. De meeste van hen vinden dat de melding goed en snel is afgehandeld (36%) of dat de melding goed maar niet snel is opgelost (18%). In 2013 was een even groot deel tevreden. De andere helft (46%) van de bewoners is echter niet tevreden, vaak omdat het probleem niet of maar gedeeltelijk is opgelost (24%). Wanneer er niet direct actie werd ondernomen, heeft 42% van de melders niets meer terug gehoord van de gemeente, een derde wel (32%). Het percentage dat iets heeft terug gehoord, is verdubbeld ten opzichte van 2013 (16%). 6.3 Rampen en calamiteiten Aandeel bewoners dat zich wel eens zorgen maakt over een grote calamiteit of ramp (%) vaak soms zelden nooit Iets meer dan één op de zes inwoners (16%) maakt zich wel eens (soms) zorgen over een grote calamiteit of ramp zoals een dijkdoorbraak. Eén derde (31%) doet dit zelden. Ongeveer de helft van de bewoners maakt zich hierover nooit zorgen (52%). In vergelijking met 2013 is het aandeel inwoners dat zich soms zorgen maakt toegenomen (van 12% naar 16%). 42

43 Aandeel bewoners dat weet wat men moet doen tijdens een ramp (%) precies ongeveer niet Ongeveer drie kwart van de inwoners weet wat ze moeten doen tijdens een ramp: 17% weet dit precies en 60% weet dit ongeveer. Meer dan één op de vijf inwoners zegt dit niet te weten (22%). Het aandeel inwoners dat het niet weet is gestegen ten opzichte van 2013 (van 16% naar 22%). Inwoners jonger dan 25 jaar weten vaker niet wat zij moeten doen tijdens een ramp (62% niet). Aandeel bewoners dat weet naar welk TV- of radiostation men kan luisteren of kijken tijdens een ramp (%) precies ongeveer nee Drie kwart van de inwoners weet precies (34%) of ongeveer (42%) naar welk TV- of radiostation ze kunnen kijken of luisteren tijdens een ramp. Eén kwart weet dit niet (24%). Vergeleken met 2013 weten bewoners beter waar ze naar moeten luisteren of kijken (van 24% naar 34% precies). Inwoners jonger dan 25 jaar weten vaker niet naar welk TV- of radiostation zij moeten luisteren of kijken tijdens een ramp (47% niet). Aandeel bewoners dat de internetpagina kent (%) bekend niet bekend Van de bewoners kent 14% website Dit is vergelijkbaar met twee jaar geleden. 65-plussers zijn minder bekend met de site (92% niet bekend). 43

44 Plaatselijk nieuws Wijze waarop men aan plaatselijk nieuws komt (meer antwoorden mogelijk), (%) De IJsselbode* Buren, vrienden, kennissen, etc Regionaal dagblad / AD / UN RTV Utrecht Sociale media Gemeenteberichten** Website gemeente Iets anders RTV 9 Ik hoor of lees geen plaatselijk nieuws * In 2013 is de antwoordoptie gemeentepagina opgenomen ** In 2013 was dit de categorie Wijknieuwsbrieven Op de vraag Hoe komt u aan het plaatselijke nieuws? antwoorden de meeste mensen: De IJsselbode (64%), het informele circuit (buren, vrienden en kennissen) (47%) en/of de regionale krant (38%) of RTV Utrecht (34%). Een kwart gebruikt hiervoor sociale media en een op de zes de gemeenteberichten. 65-Plussers maken vaker gebruik van gemeenteberichten (30%), de IJsselbode (79%) en van regionale dagbladen (53%) en juist minder vaak van sociale media (6%). Jongeren tot 25 jaar horen minder vaak over het plaatselijke nieuws via buren, vrienden of kennissen (32%). 44

45 BIJLAGE I Responsoverzicht gemeente Montfoort kern Montfoort Linschoten N % N % N % Steekproef retour via internet % % % schriftelijke respons 31 3% 20 2% 11 3% telefonische respons 103 8% 67 8% 36 9% Respons % % % 45

46 46

47 veiligheid in de buurt woon- en leefomgeving sociaal klimaat GEMEENTE X 2015 veiligheid in de buurt woon- en leefomgeving