Een eeuw innovatie in de bouw De specifieke rol van de handel en toelevering. Frens Pries, directeur Balance&Result Peter van Heijgen, directeur HIBIN
|
|
- Jozef Moens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Een eeuw innovatie in de bouw De specifieke rol van de handel en toelevering Frens Pries, directeur Balance&Result Peter van Heijgen, directeur HIBIN De bouw staat te boek als een weinig innovatieve, conservatieve sector. Onderzoekers en adviseurs schrijven rapporten vol en ministeries ontwikkelen beleid om de bouwsector mee te laten komen in de vaart der volkeren. De bouw zou eens wat meer aan innovatie mogen doen is de teneur. De bouw zelf vindt dat eigenlijk ook wel, maar kan toch niet nalaten om te wijzen op de verpletterende prijsconcurrentie. Recentelijk zijn initiatieven als PSIB en Regieraad Bouw ontstaan. Ook hier is het adagium: de bouw moet transparanter worden, meer klantgericht en bouwprocessen beter. Er moet dus geïnnoveerd worden! Ondanks deze aandacht is er maar weinig samenhangende informatie over de stand van zaken omtrent innovatie in de bouw. Het gaat vaak over beleid en over voorbeelden. In het onderhavige artikel wordt het fenomeen innovatie meer gestructureerd beschouwd. De gegevens zijn gebaseerd op een database van bijna 1000 innovaties die de gehele 20e eeuw bestrijken. Daarbij is er specifieke aandacht nodig voor de rol van de handel en toelevering. Uit het onderhavige voorbeeld blijkt dat deze partij de belangrijkste bron van innovatie is. Tegelijk kunnen we constateren dat haar huidige rol in collectieve initiatieven zoals PSIB wel erg schriel is. De brancheorganisatie van toeleveranciers HIBIN wil graag een meer actieve rol spelen bij het verbeteren van de bouw. Innovatie is vooral incrementeel en procesgeoriënteerd. In de bouw heeft innovatie vooral een incrementeel karakter. Een incrementele innovatie is een kleinschalige innovatie die geringe verandering teweeg brengt. Het aantal kleinschalige innovaties is 10 keer groter dan het aantal radicale innovaties. Als je daarbij bedenkt dat incrementele innovatie relatief onzichtbaar is (en dus lastig te meten) zal het werkelijke aandeel nog vele malen groter zijn. Daarbij komt dat innovatie in de overgrote hoeveelheid van gevallen met name procesinnovatie betreft. Dit houdt in dat het gaat om eigen productieprocessen en dus relatief introvert (niet teveel naar de buitenwereld kijken) kan worden ingevuld. Het voorgaande is ook logisch in een markt waar prijsconcurrentie belangrijk is: je kunt je onderscheiden door een lage prijs en dus ben je aangewezen op het efficiënter maken van je eigen productieprocessen.
2 alle innovaties proces innovatie product innovatie Bouwbedrijven 10,9% 18,2% 3,4% Toelevering 64,6% 50,9% 78,4% Adviseurs 8,8% 10,7% 7,2% Diversen 15,7% 20,1% 11,1% n = Partijen en soorten innovaties Bronnen van innovatie; het belang van de toelevering De toeleverende industrie is de belangrijkste innovator. 65% van alle innovatie komt uit deze toelevering en bijna 8 van alle productinnovaties! Ook de bijdrage uit de chemie en de machinebouw hebben een grote invloed op de bouwsector. De banden met deze sectoren zijn voor verbetering vatbaar: de bouw weet niet goed wat er allemaal kan en de chemie bijvoorbeeld weet niet goed waaraan de bouw behoefte heeft. 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0, Het aantal innovaties gemiddeld per jaar (n = 421 Innovatie wordt belangrijker Er zijn meerdere belangrijke perioden in de historie van bouwinnovatie te onderscheiden. Na WO II zijn de industriële bouwmethoden sterk opgekomen. Met name de gietbouw heeft in de zestiger jaren tot een ware revolutie geleid en enorme marktaandelen gekend. De kalkzandsteenindustrie vervolgens speelde goed in op een wijzigende bouwopgave en haalde in
3 de zeventiger jaren in de woningbouw een marktaandeel van meer dan 7. Het ging hierbij om integrale productontwikkeling waarbij ook marketing goed werd ingevuld. Recentelijk is de bouwopgave zeer gevarieerd. Vooral in de woningbouw werd geïnvesteerd in consumentgerichte bouwinnovatie samenwerking per periode n=331 alone together Innovatie als de kunst van het samenwerken De analyse toont dat de meeste innovaties ontstaan door bedrijven die alleen werken. De afgelopen jaren is de bouwopgave steeds complexer geworden. Hierdoor wordt er steeds meer samengewerkt bij innovatie. Deze samenwerking beperkt zich dan vooral tot twee of meer bedrijven. Succesvolle collectieve of branche-gewijze innovatie komt maar heel zelden voor. Dit hoewel het laatste (kijk bijvoorbeeld naar de baksteen en kalkzandsteenindustrie) toch wel degelijk een enorme invloed kan hebben. De bedrijfsomvang doet er niet veel toe Is het MKB de motor van innovatie? De EU bijvoorbeeld gelooft van wel en speelt sterk in op dat MKB met haar industriepolitiek. Uit de analyse blijkt dat het overgrote deel van de innovaties inderdaad ontstaat in het MKB (60 tot 7). Anderzijds behoort 88% 8 7 van het totale aantal bedrijven in de bouw tot 6 5 large SME het MKB (kleiner dan 10 werknemers)! Het is onmiskenbaar dat kleinere bedrijven vaker betrokken zijn bij incrementele Bedrijfsomvang en het aantal innovaties per periode (n=328)
4 procesinnovatie dan grotere bedrijven. Dit is logisch gelet op de voor productinnovatie noodzakelijke resources. Motieven voor innovatie 5 45% 35% 25% 15% 5% Figuur 4 aandeel van regelgeving als motief voor innovatie n=309 In het overgrote deel van de gevallen was het motief om te innoveren productiviteit-gericht. In slechts 25% van de gevallen was het de bedoeling om een behoefte uit de markt te vervullen. Marketing bestaat eigenlijk niet in de bouw. We maken geen dingen omdat er behoefte aan is; we maken dingen omdat we er goed in zijn! Verder blijkt regelgeving (zoals Bouwbesluit, Milieu en ARBO) een enorme invloed heeft op het innovatieve gedrag van de bouwsector. In van alle gevallen is regelgeving de directe oorzaak van een innovatie en de laatste jaren is dat aandeel nog aanzienlijk gestegen. De overheid speelt dus een hele belangrijke rol in het innovatief gedrag van de bouwsector. Tenslotte; een meer actieve rol voor de handel en toelevering is noodzakelijk! De roep om innovatie lijkt op dit moment vooral te worden aangewakkerd door de overheid. De drie grote bouwministeries (VROM, EZ, V&W) hebben de Regieraad Bouw in het leven geroepen met het oog op transparantie, betere prijs/kwaliteitverhouding én bevordering van innovatie. De grootste winst op het gebied van innovatie wordt verwacht van verticale samenwerking in de bouwketen. Vooral op de scharnierpunten tussen fabrikanten en handel én tussen handel en aannemerij, zijn verbeteringen mogelijk. De relevantie van de handel voor innovatie in de bouw is tweeledig: productinnovatie: makelaar en schakelaar tussen bouwers en hun klanten enerzijds en de fabrikanten anderzijds. Kennis over nieuwe producten kan via handelaren worden
5 uitgewisseld met de markt, hetgeen toepassing en verbetering van producten ten goede komt. procesinnovatie: het uitvoeringsproces is in toenemende mate een logistiek proces geworden. Meer dan 7 van de omzet van bouwbedrijven wordt ingekocht bij onderaannemers en toeleveranciers. De handel speelt een belangrijke rol in het verbeteren van de efficiency van dit proces. Daarnaast is bouwlogistiek een belangrijke bron van hinder rondom bouwplaatsen en maatschappelijk steeds minder aanvaard. Verticale samenwerking betekent in feite een keuze voor integraal werken, waarbij kennisdeling en maatwerk in de logistieke dienstverlening als vliegwiel kunnen fungeren voor procesinnovatie door de hele bouwketen heen. De bouwmaterialenhandel kan op dit gebied een belangrijke rol spelen. Met het vooruitzicht dat de faalkosten substantieel kunnen dalen, werkt de brancheorganisatie voor de bouwmaterialenhandel HIBIN aan het enthousiasmeren van andere partijen in de keten voor zo n integrale aanpak. Met het congres Succesvol samenwerken: De Nieuwe Bouw op 15 april in Aalsmeer wil de HIBIN de aanzet hiertoe geven. Concrete projecten, waarin ook de opdrachtgever actief participeert, moeten vervolgens zichtbaar maken dat deze vorm van procesinnovatie naast productiviteitsverbetering ook tot een marktgerichter aanbod leidt.
Innovatie: noodzakelijk èn lastig! F. Pries (Balance&Result) P. van Heijgen (HIBIN)
Innovatie: noodzakelijk èn lastig! F. Pries (Balance&Result) P. van Heijgen (HIBIN) Het woord innovatie mag tegenwoordig weer gebruikt worden. Dacht men vroeger vooral aan nieuwe bakstenen of hogesterktebeton,
Nadere informatieVISIEdocument. Innovatie in de bouw. April 2009
VISIEdocument April 2009 Innovatie in de bouw Innovatie in de bouw steeds belangrijker Innovatie is voor bouwbedrijven van steeds groter belang om zich in een snel veranderende samenleving te profileren
Nadere informatieInnovatie in de bouwketen. Uitslag extra vragen enquête Monitor Bouwketen
Innovatie in de bouwketen Uitslag extra vragen enquête Monitor Bouwketen Innovatie in de bouwketen Het auteursrecht voor de inhoud berust geheel bij de Stichting Economisch Instituut voor de Bouw. Overnemen
Nadere informatieM201107. Mix and Match. Het gebruik van digitale media in het MKB. drs. R van der Poel
M201107 Mix and Match Het gebruik van digitale media in het MKB drs. R van der Poel Zoetermeer, maart 2011 Mix and Match Ondernemers moeten goed voor ogen houden welke doelstellingen zij met digitale media
Nadere informatieEen frisse blik op innovatie in Nederland!
Een frisse blik op innovatie in Nederland! 2009 Het Oog op Innovatie? Oog op Innovatie wordt een jaarlijks onderzoek naar de stand van innovatie in Nederland. Specifiek gaan we in op hoe succesvolle s
Nadere informatieHoe maak je de keten LEAN?
Hoe maak je de keten LEAN? Oktober 2012 Meindert Koopman Directeur Bouwbedrijf Rijssen B.V Hoe maak je de keten LEAN?? Inleiding. Traditionele proces. Ketenintegratie.. Van Losser Installatiegroep. Ketenintegratie:
Nadere informatieIntegrerend samenwerken bij industrieel bouwen
Gedeelde kennis geeft meer markt Integrerend samenwerken bij industrieel bouwen NVTB Jaarbijeenkomst 7 november 2002 Introductie P. Huijbregts 1977 afgestudeerd aan TUE, Bouwkunde 1978 Oprichter en directeur
Nadere informatieInnovatie-monitor 2004 Sectorrapport voedings-, genotsmiddelen en drankenindustrie
Innovatie-monitor 2004 Sectorrapport voedings-, genotsmiddelen en drankenindustrie Twynstra The Bridge Arun SwamiPersaud asw@t-tb.com 1 Voedings-, genotsmiddelen- en drankenindustrie De voedings-, genotsmiddelen
Nadere informatieMKB-ondernemers met oog voor de toekomst
M200803 MKB-ondernemers met oog voor de toekomst Bedrijfsstrategieën in het MKB drs. M. Mooibroek Zoetermeer, juli 2008 MKB-ondernemers met oog voor de toekomst Ongeveer de helft van de MKB-ondernemers
Nadere informatieMaatschappelijk enorme problemen rond wonen! Betaalbaarheid, beschikbaarheid, duurzaamheid! Als woon- en bouwsector laten we enorme steken vallen.
Maatschappelijk enorme problemen rond wonen! Betaalbaarheid, beschikbaarheid, duurzaamheid! Als woon- en bouwsector laten we enorme steken vallen. We blijven ver achter bij de productiviteitsverbetering
Nadere informatieDuurzame innovaties in het MKB
M201117 Duurzame innovaties in het MKB Coen Bertens Johan Snoei Zoetermeer, november 2011 Duurzame innovaties in het MKB Eerder onderzoek van EIM liet al zien dat MKB'ers duur ondernemen als een blijver
Nadere informatieVereniging FME-CWM. Onderzoek Technologie & Innovatie in de technologische industrie
Vereniging FME-CWM Onderzoek Technologie & Innovatie in de technologische industrie Onderzoek Technologie & Innovatie in de technologische industrie Vereniging FME-CWM Zoetermeer, maart 12 Geert Huizinga,
Nadere informatieInnovatie en samenwerking door Utrechtse bedrijven
Innovatie en samenwerking door Utrechtse bedrijven 2008-2012 Ester Hilhorst Economic Board Utrecht April 2014 Samenvatting Vinger aan de pols Innovatie is sterk verbonden met vooruitgang, vernieuwing en
Nadere informatieKorte presentatie over Conceptueel Bouwen
Korte presentatie over Conceptueel Bouwen Projectoverstijgende oplossingsprincipes voor specifieke huisvestings behoeften Aangeboden door als één organisatie samenwerkende keten van bedrijven Mogelijk
Nadere informatiePlan van aanpak Het plan van aanpak voor dit project bestaat uit drie fasen:
Samenvatting tussenrapport Toekomstvisie FNV KIEM Testen van de geformuleerde visies op de vakbond van de toekomst aan de huidige behoeften van leden en potentiële leden. Aanleiding Project FNV KIEM in
Nadere informatieM201219. Innovatie in het MKB. Ontwikkelingen in de periode 2002-2012. A. Ruis MSc.
M201219 Innovatie in het MKB Ontwikkelingen in de periode 2002-2012 A. Ruis MSc. Zoetermeer, november 2012 Toename innovativiteit in het MKB Na een scherpe daling van de innovativiteit in het MKB in 2011,
Nadere informatieWorkshop Innoveren Monique Blacha Femke van Laarhoven
Workshop Innoveren Monique Blacha Femke van Laarhoven Laten we ons even voorstellen Workshop leiders: Femke van Laarhoven, Nehem KMC Monique Blacha, VMRG/Slimbouwen En wie bent u? Doel van de workshop
Nadere informatieScheepsbouw in de Delta Sterk in Techniek en Logistiek. Sjef van Dooremalen 12 maart 2012
Scheepsbouw in de Delta Sterk in Techniek en Logistiek Sjef van Dooremalen 12 maart 2012 1 Inhoud 1. Sterk in de Cluster 2. Belangrijk in de Delta 3. Voorop in kennis en innovatie 4. Logistiek en Techniek
Nadere informatieOndernemen in de kenniseconomie
Minirapportage: Waarover en waar vragen jonge bedrijven advies? inlichtingen: drs. A. Bruins datum: 12-12-2003 bestelnr.: M200310 Kennis is in de loop de jaren een sleutelfactor voor economische groei
Nadere informatieJaarprogramma 2011. Laat zien dat uw bedrijf een competente bouwpartner is als het gaat om innovatieve duurzame oplossingen!
Jaarprogramma 2011 Laat zien dat uw bedrijf een competente bouwpartner is als het gaat om innovatieve duurzame oplossingen! Meer dan wordt u aangeboden door het Centrum voor Innovatie van de Bouwkolom
Nadere informatieInbo Bouwkunde. Ketensamenwerking De ultieme vorm van werken in multidisciplinair teamverband is voor ons ketensamenwerking. Een samenwerkingsvorm
Ketensamenwerking Inbo Bouwkunde Inbo Bouwkunde heeft talentvolle professionals die ambities hebben om landelijke en stedelijke gebieden in te richten. Onze kracht is om in een professionele omgeving,
Nadere informatieWelkom. 2014: Innovatiekracht
Welkom 2014: Innovatiekracht 2014: innovatiekracht Doel: Ambitieuze / resultaatgerichte ondernemers Ambitieuze / resultaatgerichte ondernemers Onderwerpen verschillende invalshoeken Interactie / begeleiding
Nadere informatie2018 > DE BOUW BEHOEFT EEN MINDSET.
BLOG 2018 > DE BOUW BEHOEFT EEN MINDSET. Enerzijds kan de branche, nauwelijks de vraag aan, door tekort aan vaklieden en arbeidsvreugde. Anderzijds kunnen opdrachtgevers de verhoogde prijsvorming en faalkosten,
Nadere informatieOpen Convenant 12 november 2015
12 november 2015 Cees Buijs Albert Martinus Geert Jan Verkade René de Kwaadsteniet 1 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 13-11-15 Duurzaam GWW begint bij ambitie en focus Winst in integrale gebiedsontwikkeling; Focus
Nadere informatieWorkshop Bouwlogistiek in de Stadsregio
Workshop Bouwlogistiek in de Stadsregio Bijeenkomst @ Stadregio, d.d. 30-10-2013 Marcel Ludema Lector Logistics Hogeschool Rotterdam RDM Sustainable Solutions Platform Logistiek in de Bouw Onderzoek naar
Nadere informatieDe Bouwagenda. Bouwen aan de kwaliteit van leven
De Bouwagenda Bouwen aan de kwaliteit van leven MAATSCHAPPELIJK URGENTE UITDAGINGEN 2 MAATSCHAPPELIJK URGENTE UITDAGINGEN 3 MAATSCHAPPELIJK URGENTE UITDAGINGEN 4 MAATSCHAPPELIJK URGENTE UITDAGINGEN 5 %
Nadere informatieDelokalisatie, een element van industriële dynamiek
Delokalisatie, een element van industriële dynamiek Mommaerts, G.; Pennings, E.; Sleuwaegen, L.; Van Den Cruyce, B.; Van Sebroeck, H. (2000), Syntheserapport: Delokalisatie, een element van industriële
Nadere informatieDe oplossingsruimte dijt oneindig uit
Wat betekent Conceptueel Bouwen u? Een beter beheersbaar proces, meer zekerheid over het eindresultaat en veel minder rompslomp: dat is waar Conceptueel Bouwen staat. Het Netwerk Conceptueel Bouwen ondersteunt
Nadere informatieBERNARDO WALTA EN JIM STOLZE INNOVATIE IN ADVIES
BERNARDO WALTA EN JIM STOLZE INNOVATIE IN ADVIES ONTWIKKELINGEN IN DE ZAKELIJKE MARKT VOOR FINANCIEEL ADVIES 1. Onafhankelijk advieskanaal blijft dominante afsluitkanaal 2. Online afsluiten licht in opkomst,
Nadere informatieToenemende Virtualisering/informatisering. Voor wie verstandig handelt!
Toenemende Virtualisering/informatisering Trendsamenvatting Naam Definitie Scope Conclusie Invloed: Impact Bronnen Toenemende virtualisering/informatisering De huidige status van de technologie maakt het
Nadere informatieEen bankiersblik op de grafische industrie
Een bankiersblik op de grafische industrie Visie van de Rabobank Steffanie van der Maas en Bert Sikken Rabobank Nederland 29 februari 2012 Programma 1. Trends en ontwikkelingen de markt 2. Kansen en innovaties
Nadere informatieInnovatief samenwerken start in het hart van de branche. tekst Ivan Pouwels en Denise van Bemmel. innovatie. 14 vm december 2016
02 Innovatief samenwerken start in het hart van de branche. tekst Ivan Pouwels en Denise van Bemmel innovatie 14 vm december 2016 Brancheverenigingen 3.0 hebben een focus op het vernieuwen van de branche.
Nadere informatieInnovatiemonitor. resultaten 2018 samenvatting
Innovatiemonitor resultaten 218 samenvatting MPD Groene Energie werkt aan een mix van energie-oplossingen voor een betaalbare, maatschappelijke en energie-verantwoorde toekomst. 2 Innovatiemonitor resultaten
Nadere informatieM201115. Innovatie in het MKB. Ontwikkelingen 1999-2011. A. Ruis
M201115 Innovatie in het MKB Ontwikkelingen 1999-2011 A. Ruis Zoetermeer, oktober 2011 Crisis drukt innovativiteit De economische crisis heeft zijn weerslag op de innovativiteit in het midden- en kleinbedrijf
Nadere informatieStarters zien door de wolken toch de zon
M201206 Starters zien door de wolken toch de zon drs. A. Bruins Zoetermeer, mei 2012 Starters zien door de wolken toch de zon Enkele jaren nadat zij met een bedrijf zijn begonnen, en met enkele jaren financieel-economische
Nadere informatieLOGISTIEKE XXS SERVICE
NIEUW LOGISTIEKE XXS SERVICE Extra logistieke service en dienstverlening op en rondom uw bouwproject www.verdouw.nu LOGISTIEKE XXS SERVICE Wij besparen u kosten en tijd, zodat u kunt doen waar u goed in
Nadere informatieLogistiek in de bouw
Logistiek in de bouw 1. Waarom aandacht voor logistiek in de bouw? 2. Effect van optimale logistiek in de bouw 3. Wat vraagt de opdrachtgever (RWS) in de aanbestedingsleidraad? 4. Wat doen wij als Veluwe
Nadere informatieVergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk
M201210 Vergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk Arjan Ruis Zoetermeer, september 2012 Vergrijzing MKB-ondernemers zet bedrijfsprestaties onder druk De leeftijd van de ondernemer blijkt
Nadere informatieINNOVATIEMONITOR. resultaten regiofoodvalley.nl
INNOVATIEMONITOR resultaten 218 regiofoodvalley.nl Noldus Information Technology uit Wageningen werkt met kennis en begrip van het wetenschappelijk domein aan software, hardware en praktische toepassingen
Nadere informatieBedrijven die investeren in sociale innovatie hebben minder last van de crisis
Erasmus Concurrentie en Innovatie Monitor 2009 Bedrijven die investeren in sociale innovatie hebben minder last van de crisis Rotterdam, 6 oktober 2009 INSCOPE: Research for Innovation heeft in opdracht
Nadere informatieRabobank Cijfers & Trends
Meubelindustrie De meubelindustrie in Nederland telt ruim 6.600 bedrijven. De helft hiervan is actief in de interieurbouw. Daarnaast wordt er onderscheid gemaakt tussen woonmeubelfabrikanten, de bedrijfsmeubelindustrie,
Nadere informatieHOOFDSTUK 15: TERUGBLIK OP STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT
HOOFDSTUK 15: TERUGBLIK OP STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT 1 INTRODUCTIE H:15 Elke brandingsituatie en -toepassing is uniek en vraagt om een kritisch onderzoek en grondige analyse. Effectief merkenmanagement
Nadere informatieAgenda Ketensamenwerking
Agenda Ketensamenwerking Zoetermeer, augustus 2015 De Agenda Ketensamenwerking van Bouwend Nederland vormt het beleidskader voor alle verenigingsonderdelen van Bouwend Nederland. Het legt de ambities en
Nadere informatieINNOVATIE BIJ DE KLEINSTE BEDRIJVEN ( )
Centraal Bureau voor de Statistiek Divisie Bedrijfseconomische statistieken Taakgroep Wetenschap en technologie INNOVATIE BIJ DE KLEINSTE BEDRIJVEN (1998-2000) Dit rapport is gerelateerd aan de CBS-publicatie
Nadere informatieIPC VOOR ARCHITECTEN - PROCESINNOVATIE DOOR WERKEN MET BIM Innoveren op architectenbureaus met behulp van IPC- subsidie
IPC VOOR ARCHITECTEN - PROCESINNOVATIE DOOR WERKEN MET BIM Innoveren op architectenbureaus met behulp van IPC- subsidie Tot 20 juni 2013 kan er opnieuw worden ingeschreven voor de IPC- regeling. Deze subsidieregeling
Nadere informatieDuurzaamheidsverslag. Belgische voedingsindustrie Een samenvatting FEVIA-DUURZAAMHEID.BE
Duurzaamheidsverslag Belgische voedingsindustrie 2014 Een samenvatting FEVIA-DUURZAAMHEID.BE 2 Een essentiële dialoog met de stakeholders Een verslag met een gestructureerde methodologie Het verslag 2014
Nadere informatieInnovatie bij groot en klein 1
Innovatie bij groot en klein 1 Gerhard Meinen 2 In hoeverre verschillen de kleinste bedrijven van de grotere als het gaat om het doorvoeren van technologische vernieuwingen (innovaties). Innoveren kleine
Nadere informatieM Starters en de markt. drs. A. Bruins drs. D. Snel
M201010 Starters en de markt drs. A. Bruins drs. D. Snel Zoetermeer, juni 2010 Starters en de markt Ondernemers die met een bedrijf zijn begonnen in de maanden voordat de economie in 2008 van groei omsloeg
Nadere informatieGids voor werknemers. Rexel, Building the future together
Gids voor werknemers Rexel, Building the future together Editorial Beste collega s, De wereld om ons heen verandert snel en biedt ons nieuwe uitdagingen en kansen. Aan ons de taak om effectievere oplossingen
Nadere informatieZuinige Superinnovatoren. Deelrapport Noord-Nederlandse Innovatiemonitor. Prof.Dr. Dries Faems
Deelrapport Noord-Nederlandse Innovatiemonitor Prof.Dr. Dries Faems d.l.m.faems@rug.nl 1. INLEIDING 1.1 SAMENWERKINGSPROJECT NOORD-NEDERLANDSE INNOVATIEMONITOR Dit rapport is opgesteld in het kader van
Nadere informatieBouwen aan een LEAN Cultuur. Jan Straatman, B&R Henk Leenders, KlokBouw Stefan van der Zwet en Rudy Gort, Heembouw
Bouwen aan een LEAN Cultuur Jan Straatman, B&R Henk Leenders, KlokBouw Stefan van der Zwet en Rudy Gort, Heembouw Technische én sociale innovatie Bedrijven investeren vooral in het ontwikkelen van kennis,
Nadere informatieGroot Onderhoud 2.1 heet u van harte welkom!
Groot Onderhoud 2.1 heet u van harte welkom! De Aanleiding: Trots versus Toekomst Carel Hagemans Directeur Hagemans Vastgoedonderhoud Trots Intensieve samenwerking: Inzet partners, gedeeld DNA Competitie,
Nadere informatieM200704. Markt- en klantgerichtheid in het MKB. drs. S.C. Oudmaijer
M200704 Markt- en klantgerichtheid in het MKB drs. S.C. Oudmaijer Zoetermeer, februari 2007 Markt- en klantgerichtheid in het MKB In de rapportage beschrijft EIM drie indicatoren om de klant- en marktgerichtheid
Nadere informatiePassie 2.0. Teamgeest helpt bij scoren. Inkt door de aderen. Concurrenten op afstand
Passie 2.0 Teamgeest helpt bij scoren Inkt door de aderen ZuidamUithof Drukkerijen spreekt met medewerkers over hun ambities, drijfveren en overtuigingen. Leidinggevenden spelen daar op in, zodat medewerkers
Nadere informatieInnovatie Wmo versus kleur gemeentelijke colleges B&W
Innovatie Wmo versus kleur gemeentelijke colleges B&W Prof.dr. Jan Telgen 1, Niels Uenk MSc 2 De Universiteit Twente en het Public Procurement Research Centre 3 (PPRC) hebben de mate van innovatie in recente
Nadere informatieKeten- en netwerksamenwerking inrichten. Handreiking voor ambtelijke professionals
Keten- en netwerksamenwerking inrichten Handreiking voor ambtelijke professionals Voorwoord Deze handreiking is een eindresultaat van het werkprogramma Subsidie zonder Moeite 2012-2013 dat artners+röpper,
Nadere informatieEconomische crisis tbv Koninklijke Hibin. 8 juni 2009 Gerwin Sjollema Managing Consultant Kitty Joosten Project Manager
Economische crisis tbv Koninklijke Hibin 8 juni 2009 Gerwin Sjollema Managing Consultant Kitty Joosten Project Manager 1 Inhoud Onderzoeksbevindingen Conclusies 2 Onderzoeksbevindingen 3 Ervaring van gevolgen
Nadere informatieMateriaalreductie factor 4', vanuit Reduce, Re-use and Recycle. Prof.dr.Ir Jos LichtenbergStichting
Materiaalreductie factor 4', vanuit Reduce, Re-use and Recycle Ir. Remko ZuidemaStichting Slimbouwen Prof.dr.Ir Jos LichtenbergStichting Slimbouwen - TU/e Slimbouwen organisatie Oprichting 2005 door Prof.
Nadere informatieMKB-ondernemer ziet zichzelf vooral als manager
M201120 MKB-ondernemer ziet zichzelf vooral als manager drs. B van der Linden Zoetermeer, december 2011 MKB-ondernemer ziet zichzelf vooral als manager Ondernemers zijn te verdelen in managers, marktzoekers,
Nadere informatieInnovatie in de land- en tuinbouw 2016
Innovatie in de land- en tuinbouw 2016 In opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (voorheen het ministerie van Economische Zaken) December 2017, R.W. van der Meer en M.A. van
Nadere informatieBusiness cannot succeed in societies that fail
of people planet profit MVO = succesvol ondernemen Business cannot succeed in societies that fail Maak van groen poen!? Gerard de Winter Koncerna Aandachtspunten Business as usual? Duurzame marketingstrategieën
Nadere informatieOpen innovatie in MKB vooral door samenwerking bedrijven
M201217 Open innovatie in MKB vooral door samenwerking bedrijven drs. B. van der Linden drs. P. Gibcus Zoetermeer, 30 oktober 2012 Open innovatie in MKB vooral door samenwerking bedrijven Open innovatie
Nadere informatiePlatform Bèta Techniek. Connect 05 2015. Chemiedag 2015. Hoe kunnen onderwijs en bedrijfsleven succesvol samenwerken?
Platform Bèta Techniek Connect 05 2015 Chemiedag 2015 Hoe kunnen onderwijs en bedrijfsleven succesvol samenwerken? Succesvolle samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven is de basis voor groei van
Nadere informatieWerk slimmer: Innoveer! www.dbr.nl
Werk slimmer: Innoveer! www.dbr.nl Van klantgericht naar innovatief Inmiddels is het niet genoeg om als organisatie klantgericht te zijn in je processen en producten. De huidige omstandigheden zoals snellere
Nadere informatieDigitale transformatie ontwricht en verbindt
Digitale transformatie ontwricht en verbindt adviesartikel 2016 Digitale transformatie verandert communicatie De zorg verandert onomkeerbaar door toenemende marktwerking en technische ontwikkelingen. Om
Nadere informatieNieuwsbrief Zeeuwse arbeidsmarktmonitor Nummer 5: december 2015
Nieuwsbrief Zeeuwse arbeidsmarktmonitor Nummer : december 2 Zeeuwse ondernemers blijven gunstig gestemd Winstgevendheid bouwondernemers pas volgend jaar op peil Krapte aan personeel in sectoren ICT en
Nadere informatiesamen naar nul op de meter
samen naar nul op de meter Nieuwe perspectieven voor de renovatiemarkt Door: Sean Vos, SlimRenoveren Voor: SBRCURnet Bouwlokalen 26 maart 2015 http://www.slimrenoveren.nl info@slimrenoveren.nl introductie
Nadere informatieSUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS!
Innovatieplatform voor industrieel oppervlaktebehandelend Nederland SUCCESVOL INNOVEREN GAAT SNELLER MET DE JUISTE PARTNERS! VOORSPRONG DOOR INNOVATIEGERICHTE SAMENWERKING Dat Nederland er economisch goed
Nadere informatieAnalyse enquête GVAG. Individueel en binnen groep. Tussen groepen
Analyse enquête GVAG Individueel en binnen groep Betrokkenheid hoog (bestuur, thematrekkers en groepen) Projectgroepen verdienen aandacht Vaardigheden sluiten aan bij rol versus praktijk Jaarplannen wel
Nadere informatieEnergie van ons allemaal
VNO-NCW Themabijeenkomst Energietransitie Michael Fraats Trianel Energie B.V. 28 November 2011 1 Energie van ons allemaal 30-11-2011 2 Energie van ons allemaal is de essentie van Trianel Energie: Gericht
Nadere informatieRegiobijeenkomst November 2007. Comforttechnologie in de gevelbouw. Ir. Harm A.J. van Dartel
Regiobijeenkomst November 2007 Comforttechnologie in de gevelbouw Ir. Harm A.J. van Dartel Comforttechnologie in de gevelbouw waarom? Verschuiving van de marktvraag. Voor vergroten en/of behouden markt
Nadere informatieVersterken van business door het bouwen en benutten van relaties en sociaal kapitaal
Whitepaper Netwerkend werken in de bouw en vastgoed Versterken van business door het bouwen en benutten van relaties en sociaal kapitaal 2015 1 Sector in transitie: De bouwsector is in beweging. Er is
Nadere informatieVisiedocument Regie over informatie: BIM voor woningcorporaties
Visiedocument Regie over informatie: BIM voor woningcorporaties (januari 2015) Uitgever: Aedes vereniging van woningcorporaties Aedes verwijst u graag naar de volgende bijbehorende documenten: Leidraad
Nadere informatieWord een Meesterlijk Merk!
Word een Meesterlijk Merk! Word een Meesterlijk Merk! Personal branding voor ambitieuze advocaten Catriona Ravelli Catriona Ravelli-Kuper, 2017 Alle rechten voorbehouden Omslagontwerp: Karien Ravelli-Turkenburg
Nadere informatieCorporate Venturing in het MKB
M200920 Corporate Venturing in het MKB Ruimte voor vernieuwing, durf en kansen C. van Essen MSc Zoetermeer, 10 december 2009 Corporate venturing in het MKB Corporate venturing is onder grote, multinationale
Nadere informatieM Starters en samenwerking
M200617 Starters en samenwerking drs. D. Snel drs. A. Bruins Zoetermeer, december 2006 2 Starters en samenwerking Samenwerking tussen (jonge) bedrijven heeft een positief effect op de resultaten van het
Nadere informatieSTIP maakt kansen en risico s in aquacultuursector inzichtelijk
UIT HET NIEUWS GEVIST STIP maakt kansen en risico s in aquacultuursector inzichtelijk Door Eva Froger en Lisa Schonenberg Veel visimporteurs hebben behoefte aan meer inzicht in de snel groeiende en enorm
Nadere informatieAmsterdamse haven en innovatie
Amsterdamse haven en innovatie 26 september 2011, Hoge School van Amsterdam Haven Amsterdam is een bedrijf van de gemeente Amsterdam Oostelijke handelskade (huidige situatie) Oostelijke handelskade (oude
Nadere informatieFACTSHEET FARMACEUTISCHE INDUSTRIE SOFTWARE TOTAALOPLOSSINGEN. Supporting Pharma for Future Proof Productivity
FACTSHEET FARMACEUTISCHE INDUSTRIE SOFTWARE TOTAALOPLOSSINGEN Supporting Pharma for Future Proof Productivity TRANSFORMATIE FARMACEUTISCHE INDUSTRIE Digitalisering, technologie en automatisering veranderen
Nadere informatieIndustrialisatie: een noodzakelijk kwaad of een heilig goed?
Industrialisatie: een noodzakelijk kwaad of een heilig goed? De Ruwbouw Groep maakt onderdeel uit van CRH Plc. CRH is een wereldwijde organisatie Missie DRBG. Onze productielocaties. Trots op onze groep
Nadere informatieResultaten ICT Barometer Green ICT. Jaargang 9 14 juli 2009
Resultaten ICT Barometer Green ICT Jaargang 9 14 juli 2009 DISCLAIMER: de kleine lettertjes De ICT Barometer, een onderzoek van Ernst & Young, is de gerenommeerde vinger aan de pols voor managers. Het
Nadere informatieSamen vooruit. in de circulaire economie. CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis. Re-creating (y)our environment
Samen vooruit in de circulaire economie Re-creating (y)our environment CIRCLES inspireert en ondersteunt u met tools en praktische kennis Circulaire economie wat moet ik ermee? Circulaire economie: u hoort
Nadere informatieWorkshop Afstemmen van ruimte en mobiliteit 23/11/15. Technologische innovatie
Workshop Afstemmen van ruimte en mobiliteit 23/11/15 Technologische innovatie Strategische visie BRV over Technologische innovatie 20/11/2015 2 Technologische innovatie, een kans Meer te doen met minder
Nadere informatieOnderzoeksrapport Efficiency assurantietussenpersonen
Onderzoeksrapport Efficiency assurantietussenpersonen Juni 2011 Dit onderzoek is in opdracht van Nedasco door TeuwenSchouten in samenwerking met InFinance uitgevoerd. Samenvatting De meeste (70%) assurantietussenpersonen
Nadere informatieMaart De WoonTafel. Woontafel Whitepaper. De kansen van ketensamenwerking. Mede mogelijk gemaakt door
Maart 2013 De WoonTafel Woontafel Whitepaper De kansen van ketensamenwerking Mede mogelijk gemaakt door Woontafel Whitepaper De kansen van ketensamenwerking De cijfers lopen uiteen, maar op basis van onderzoek
Nadere informatieVAN OERS AGRO SECTORRAPPORT SEIZOEN 2016/2017
VAN OERS AGRO SECTORRAPPORT SEIZOEN 2016/2017 AMBITIE VOEGT ONDERNEMINGSZIN ONMISKENBAAR WAARDE RESULTAAT TOE VOORBIJE SEIZOEN & VERWACHTINGEN BOS- EN HAAGPLANTSOEN Het voorbije seizoen hebben de bos-
Nadere informatieVernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap
10 Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap Vernieuwing geeft méér waarde aan medezeggenschap Kim van der Hoeven 1. Inleiding Ontwikkelingen in maatschappij en samenleving denk met name aan de
Nadere informatieWilt u uw producten en processen slimmer, veiliger en efficiënter maken?
you make it work Wilt u uw producten en processen slimmer, veiliger en efficiënter maken? ERIKS levert werktuigbouwkundige componenten in alle industriële sectoren. Maar we gaan verder dan dat. Als specialist
Nadere informatieDuurzaam ondernemen met de Rabobank.
Duurzaam ondernemen met de Rabobank. Ron Droste, commercieel directeur. Rabobank Den Haag en omgeving Rabobank en duurzaamheid Coöperatieve organisatievorm Klant- en maatschappelijk belang als uitgangspunt
Nadere informatieBedankt. hekken. gevels. coaterij. bedrijfsinformatie. Vanuit dit bestand heeft u toegang tot de meest recente bedrijfsinformatievan
Bedankt voor uw aanvraag voor onze bedrijfsinformatie. Vanuit dit bestand heeft u toegang tot de meest recente bedrijfsinformatievan VMG Versteeg Metaal Groep, en Versteeg Coaterij& Logistiek. Laat u inspireren!
Nadere informatieslimrenoveren Blik op de toekomst: De top 3 van Het Nieuwe Renoveren Door: Doris de Bruijn & Sean Vos, SlimRenoveren
slimrenoveren Blik op de toekomst: De top 3 van Het Nieuwe Renoveren Door: Doris de Bruijn & Sean Vos, SlimRenoveren Voor: Bouwlokalen Het Nieuwe Renoveren 11 oktober 2011 te Doetinchem http://www.slimrenoveren.nl
Nadere informatie2015 was een sterk jaar voor de Belgische voedingsindustrie,
2015 was een sterk jaar voor de Belgische voedingsindustrie, maar 2 een opeenstapeling van uitdagingen bedreigt de competitiviteit van de sector 3 Hoe kunnen we de competitiviteit van de voedingsindustrie
Nadere informatieUniversele brandstofpas buitengewoon dominant in Nederlandse mid- en groot zakelijke markt.
Universele brandstofpas buitengewoon dominant in Nederlandse mid- en groot zakelijke markt. Shell doet met merk-gebonden brandstofpas goede zaken in het grootzakelijk segment. Fleet Profile heeft onderzoek
Nadere informatieWERKEN 3.0. Voordelen van werken 3.0
WERKEN 3.0 Het Nieuwe Werken Aangeboden door HKA Voordelen van werken 3.0 Werken van 09:00 tot 17:00 doen de meeste mensen al niet meer. We leven wereldwijd in een 24 uur economie die continu verandert.
Nadere informatieSamenwerken aan oplossingen in roestvrijstaal
Samenwerken aan oplossingen in roestvrijstaal De historie en de dynamiek van nu Meer dan een halve eeuw geleden begon De Jager RVS met het ontwikkelen en bouwen van machines en apparaten in roestvrijstaal
Nadere informatieOnderzoek Mercuri Urval achtergrondinformatie voor de media Klantgerichtheid is de belangrijkste aanjager voor economische groei in Europa
Voor nadere informatie, neem contact op met: Wilma Buis Algemeen Directeur van Mercuri Urval b.v. Tel: 033 450 1400 of 06 5025 3038 wilma.buis@mercuriurval.com Onderzoek Mercuri Urval achtergrondinformatie
Nadere informatieHoofdstuk 6. De rol van klanten
Hoofdstuk 6 De rol van klanten 6.1 Klanten in het innovatieproces Van oudsher aan het begin(ideeën) en einde (uitkomst testmarkt)v/h proces. De rol van klanten steeds groter geworden. Bij het vooronderzoek
Nadere informatieSamenwerking en innovatie in het MKB in Europa en Nederland Een exploratie op basis van het European Company Survey
Samenwerking en innovatie in het MKB in Europa en Nederland Een exploratie op basis van het European Company Survey ICOON Paper #1 Ferry Koster December 2015 Inleiding Dit rapport geeft inzicht in de relatie
Nadere informatieWorkshop House of Tomorrow Today
Workshop House of Tomorrow Today Ontsnap eens uit het peloton! 1. Teken uw keten(s) eens uit, vanaf grondstoffen (aanbod) t/m eindgebruiker (vraag). 2. Genereer probleem-klant combinaties. 3. Selecteer
Nadere informatieNAP innovatie programma, de analyse
NAP innovatie programma, de analyse Inleiding Tijdens de NAP-Contactbijeenkomst op 23 mei jl. zijn de resultaten gepresenteerd van het Programmateam Innovatie. Tijdens deze interactieve presentatie is
Nadere informatie