CFT 2.0 BOOSTING OUR INDUSTRIAL COMPETENCES BUSINESS PLAN

Transcriptie

1 CFT 2.0 BOOSTING OUR INDUSTRIAL COMPETENCES BUSINESS PLAN

2 Inhoud Samenvatting 2 Ten geleide 4 1. Aanleiding voor CFT Nederland heeft een sterke high tech sector De internationale high tech sector wordt complexer OEMs focussen op core business en besteden meer uit Nederlandse toeleveranciers zien kansen in samenwerking 8 2. CFT 2.0 bevordert het innovatief vermogen van de high tech sector De missie van CFT 2.0 is het gezamenlijk versterken van de competitieve positie van high tech toeleveranciers Doelstelling is het creëren van een world class onderzoeksomgeving Uitgangspunten van CFT CFT 2.0 focust zich op twee kennisdomeinen: (productie)technologie en ketenoptimalisatie De focus ligt op precompetitief, vraaggestuurd, toegepast onderzoek Programma en projecten Technologieontwikkeling en ketenoptimalisatie vormen de afbakening 3.2 van het programma Collectieve projecten komen voort uit het onderzoekskader Individuele projecten van deelnemers en partners komen voort uit het jaarlijkse onderzoeksprogramma Uitvoering van activiteiten CFT 2.0 onderzoekt, ontwikkelt, deelt en borgt kennis van 4.2 (productie)technologie ontwikkeling en ketenoptimalisatie Precompetitief onderzoek naar productietechnologie ontwikkeling Borgen en delen van kennis van high tech productietechnologieën en engineering competenties Onderzoeken & ontwikkelen van ketensamenwerking Borgen en delen van het delen van kennis van ketensamenwerking Spelers uit het gehele ecosysteem kunnen betrokken zijn bij de collectieve en individuele projecten De Intellectual Property is tijdens het project van de projectdeelnemers, na afloop maken zij afspraken met CFT Organisatie CFT 2.0 wordt onderdeel van Brainport Industries Coöperatie U.A Uitgangspunten voor de structuur zijn pragmatisch CFT 2.0 kent een kleine flexibele bezetting Een platte projectstructuur en pragmatische governance kenmerkt CFT De invloed van stakeholders wordt geborgd via de programma raad CFT 2.0 wordt gevestigd op een fysieke locatie Alle spelers in het high tech ecosysteem worden betrokken Financiën Uitgangspunten De financiering van CFT 2.0 is grotendeels afkomstig van de direct betrokkenen De deelnemers investeren 1% van hun loonsom Vormgeving bijdrage overheid is onzeker Er zijn drie scenario s uitgewerkt De inkomsten worden voor gemiddeld 90% aan projecten besteed Het totaal budget varieert tussen de 1,7 en 6 miljoen in Streven is dat alle inkomsten geherinvesteerd worden De financiering is afkomstig van alle betrokken 34 Brainport Industries CFT 2.0 0

3 7. Roadmap Doel is om per 1 januari 2012 live te gaan Het opstartjaar is gericht op gezamenlijk succes De Realisatie en exploitatie fase is gericht op het aantonen van de toegevoegde waarde voor high tech toeleveranciers en ecosysteem Na vier jaar wordt CFT 2.0 geëvalueerd 38 BIJLAGE I: Vereenvoudigde Winst & Verliesrekening per scenario 39 BIJLAGE II: Een vergelijking met onderzoekcentra 40 BIJLAGE III: Betrokkenen bij totstandkoming van dit plan 41 Brainport Industries bedankt 43 Brainport Industries CFT 2.0 1

4 SAMENVATTING Brainport Industries en KvK Brabant nemen het initiatief Brainport Industries verbindt alle toeleveranciers in de keten voor high tech systemen met het zwaartepunt in de Brainport regio maar zich tevens uitstrekkend over de geografische grenzen van Nederland. In een uniek open supply chain model ontwikkelen, maken en leveren deze bedrijven complete machines, subsystemen, modules en componenten aan wereldwijd toonaangevende high tech Original Equipment Manufacturers. Goede voorbeelden zijn de lithografie machines van marktleider ASML, s werelds meest nauwkeurige elektronenmicroscoop van FEI Company en de hoogwaardige en intelligente medische equipment van Philips Healthcare. Deze high tech toeleveranciers hebben met Kamer van Koophandel Brabant het initiatief genomen voor het ontwikkelen van een onderzoekscentrum voor productietechnologie en ketenoptimalisatie: CFT 2.0. Na een haalbaarheidstudie is het business plan ontwikkeld dat u nu in handen heeft. Van uitbesteding naar co-development In de jaren 80 besloot een toenemend aantal OEMs om de fabricage van onderdelen en subassemblies uit te besteden aan gespecialiseerde toeleveranciers. Sindsdien hebben de toeleveranciers, nu verenigd in Brainport Industries, bewezen in staat te zijn om de complete keten voor hen te organiseren. Dit stelde de OEMs in staat zich flexibeler te bewegen in hun markten en te focussen op research en productontwikkeling enerzijds en de relatie met hun klanten anderzijds. De laatste jaren is een aantal 1e lijns toeleveranciers zelfs vroegtijdig door de OEMs betrokken bij de gezamenlijke ontwikkeling van functionele modules en systemen. De synergie in proces- en applicatiekennis alsmede de competenties ontwikkeld voor meerdere OEMs heeft de leercurve versneld en de toeleveranciers in staat gesteld om te specialiseren, bijvoorbeeld in ultra nauwkeurige motion control in vacuüm. Gezamenlijke productie-technologie ontwikkeling in CFT 2.0 Door verregaande uitbesteding van het fabricage proces behoort het in stand houden en doorontwikkelen van kennis van gespecialiseerde productie technologie voor veel OEMs niet meer tot de kernactiviteiten. De toeleveranciers in de high tech keten die tegenwoordig verantwoordelijk zijn voor engineering, fabricage en assemblage realiseren zich dat deze kennis cruciaal is geweest voor het bereiken van hun huidige positie en blijft voor een veelbelovende toekomst. Tegelijkertijd zijn zij zich bewust van het ontbreken van individuele schaalgrootte en financiële slagkracht om deze kennis in stand te houden. Daarom hebben zij de krachten gebundeld en nemen zij het initiatief tot het oprichten van een gezamenlijk instituut voor het uitvoeren van onderzoek naar nieuwe productie-technologieën en engineering competenties op het gebied van mechatronica en high tech systeembouw. Tevens zal hier de kennis worden gebundeld en verspreid in de keten. Als werktitel is gekozen voor CFT 2.0. World class centrum voor toegepast onderzoek De ambitie van CFT 2.0 voor 2020 is om zich te ontwikkelen tot een world class centrum voor toegepast onderzoek door technische toeleveranciers in High Mix Low Volume High Complexity (HMLVHC) ketens. Het CFT 2.0 heeft als kernactiviteiten onderzoek, ontwikkeling en kennisdeling rondom precompetitieve thema s op gebieden als productietechnologie ontwikkeling en ketenoptimalisatie. De activiteiten voert CFT 2.0 uit in projecten waar high tech Brainport Industries CFT 2.0 2

5 toeleveranciers (als deelnemers), OEMs en kennisinstellingen (als partners in het high tech ecosysteem) in kunnen deelnemen. CFT 2.0 wil actief samenwerken met kennisinstellingen om de (toekomstige) competenties in de high tech sector in opleidingen en trainingen te ontwikkelen, verspreiden en te borgen. In samenspraak met de betrokkenen wordt jaarlijks op pragmatische wijze het lopende onderzoeksprogramma en nieuwe projecten ontwikkeld, aangepast en geëvalueerd. Onderdeel van Brainport Industries en financieel onafhankelijk CFT 2.0 is van en voor high tech toeleveranciers. De logische organisatorische plek voor CFT 2.0 is daarmee binnen Brainport Industries Coöperatie U.A., de coöperatieve verzameling van high tech toeleveranciers. Een programmamanager en beperkte flexibele ondersteuning vormen het compacte team van CFT 2.0. Voor CFT 2.0 is een aantal financiële uitgangpunten geformuleerd. CFT 2.0 wil in beginsel financieel onafhankelijk zijn en gefinancierd worden door de doelgroep zelf. In aanvulling kan gebruik worden gemaakt van de mogelijkheden van publieke financiering. Van de deelnemers zal een gelijkwaardige bijdrage worden gevraagd in de vorm van 1% van de bruto loonsom waarbij de bijdrage is gemaximeerd op De noodzakelijke overhead wordt geminimaliseerd en zoveel mogelijk flexibel ingericht. Het centrum kent geen winstoogmerk: het resultaat wordt geherinvesteerd in de activiteiten. De aanloop in 2011 en start in 2012 De programmamanager richt zich in de resterende maanden van 2011 op het werven van deelnemers aan het initiatief, het formuleren van twee startprojecten voor 2012 en het organiseren van de financiering van deze projecten en de organisatie. CFT 2.0 draagt bij aan het versterken van de Nederlandse positie in de wereldwijde high tech sector. Wij hopen dat dit document u inspireert om deel te nemen en / of bij te dragen aan het CFT 2.0. Brainport Industries CFT 2.0 3

6 TEN GELEIDE Met dit business plan willen de high tech toeleveranciers, verenigd in Brainport Industries Coöperatie U.A., hun ambitie inkleuren om zich door te ontwikkelen tot de top van hun markt. Zij willen dit doen door een strategische samenwerking te organiseren voor onderzoek, ontwikkeling en kennisdeling rondom pre-competitieve thema s op gebieden als productietechnologie ontwikkeling en ketenoptimalisatie. Het is nadrukkelijk de bedoeling van Brainport Industries om complementaire projecten starten en een aanvulling te vormen op bestaande initiatieven en te fungeren als een regisseur voor andere activiteiten gericht op de high tech toeleverketen. Kamer van Koophandel Brabant heeft de totstandkoming van dit business plan georganiseerd en gefaciliteerd vanuit de overtuiging dat sterke clusters een belangrijke ruggengraat vormen voor economische groei. Het cluster gericht op high tech systemen & materialen, waarin Brainport Industries een belangrijke speler is, heeft haar zwaartepunt in Zuid-Oost Brabant hetgeen de logische broedplaats verklaart voor dit soort initiatieven. Dit business plan was niet tot stand gekomen zonder de inspirerende gesprekken met individuele experts uit de markt en de deelnemers aan de ronde tafel discussies (zie bijlage III voor de lange lijst met mensen die hun tijd wilden vrijmaken en hun ideeën en visie wilden delen). Wij willen hen hiervoor hartelijk bedanken. Naast inhoudelijke support is financiële steun een zeer welkome katalysator geweest om de snelheid, kwaliteit en het eindresultaat van het proces om te komen tot dit business plan te verhogen. Naast een bijdrage van KvK Brabant aangevuld met financiering vanuit REAP Zuidoost Brabant is Brainport Industries de volgende bedrijven en organisaties dan ook erkentelijk voor hun bijdragen: ASML Mikrocentrum Brainport Development Norma Euro-Techniek Eindhoven NTS Group Frencken Europe Philips Research GL Precision ROC Eindhoven Hittech Settels, Savenije & Van Amelsfoort KMWE Stichting Metaalhuis Maxon Motor Met dit business plan wordt het startschot gegeven voor een nieuwe fase van groei voor de high tech toeleveranciers in Nederland. Wij zijn trots dat we hieraan een bijdrage mogen leveren. Henk Rosman Henk Tappel Algemeen Directeur Managing Director, Frencken Europe Kamer van Koophandel Brabant Voorzitter Stuurgroep CFT 2.0 Brainport Industries Over Brainport Industries Brainport Industries wil DE open keten van hightech toeleveranciers in de wereld zijn. En zij wil deze keten vanuit Nederland nog meer versterken en laten groeien. Hier kunnen alle OEMs die zich met low volume, high mix, high complexity machines en producten bezig houden van profiteren, en hun eigen klanten nog beter bedienen met een spin-off naar de toeleveranciers in de keten. Brainport Industries CFT 2.0 4

7 1. AANLEIDING VOOR CFT NEDERLAND HEEFT EEN STERKE HIGH TECH SECTOR Nederland heeft een sterke uitgangspositie In de high tech equipment & systems sector heeft Nederland een sterke positie. In de internationale ranglijst Global Competitiveness 2010 van het World Economic Forum neemt Nederland de 7e positie in, met een uitgesproken ambitie om in 2020 (weer) in de top 5 terecht te komen. Nederland staat hoog in de ranglijst door haar innovatiekracht in onder andere mechanica, mechatronica, optica en embedded systems. Al meer dan 100 jaar spelen world class Original Equipment Manufacturers, zoals Océ en Philips, een belangrijke rol qua werkgelegenheid en als aanjagers van innovatie. Deze OEMs hebben nieuwe OEMs voortgebracht, zoals ASML, FEI, Panalytical, Assembléon en NXP. Door de aanwezigheid van de OEMs is er een geheel ecosysteem ontstaan van toeleveranciers, kennisinstellingen en onderzoekcentra. Zo heeft dit systeem zichzelf keer op keer versterkt. Nederland wil haar positie in de high tech sector behouden en versterken. Sector High Tech Systemen en Materialen heeft grote ambities Het Kabinet (Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie) heeft onlangs negen topsectoren benoemd. Een belangrijke is de topsector High Tech Systemen & Materialen (HTSM). Deze topsector bestaat uit een aantal nauw aan elkaar verwante en met elkaar verweven subsectoren en omvat onder andere de vervaardiging van professionele elektro-optische apparatuur, machines en apparaten (met inbegrip van de semiconductor- en componentenindustrie). De toegevoegde waarde van de topsector HTSM in het crisisjaar 2009 was 23 miljard bij een totale productiewaarde van 73 miljard. In deze topsector zijn ongeveer mensen werkzaam. De totale jaarlijkse R&D investeringen door bedrijven lag op 2,2 miljard in 2009, bijna de helft van alle private R&D investeringen in Nederland in Ook in termen van export voert de topsector de ranglijst aan met 32 miljard in 2009 (ruim 20% van de totale goederenexport van Nederland). Onlangs heeft het topteam HTSM de ambitie uitgesproken de export te willen verdubbelen in De aanwezigheid van kennisinfrastructuur is de basis voor innovatie Nederland wil aantrekkelijk zijn en blijven voor OEMs en andere bedrijven uit de high tech keten om zich te vestigen. De samenhang in het high tech ecosysteem van toeleveranciers, kennisinstellingen, onderzoekcentra en OEMs is een belangrijk onderscheidend vermogen. Het bevordert gezamenlijk onderzoek, uitwisseling van kennis en ontwikkeling van nieuwe producten, diensten en technologieën. Een sterk ecosysteem gaat versnippering van kennis en vaardigheden tegen. Dé uitdaging voor de sector is het behoud van het hoge kennisniveau. De sector zal de komende jaren vergrijzen, waarmee er een aanzienlijke uitstroom van kennis en ervaring zal plaatsvinden. Daarnaast is er al jaren minder uitstroom van afgestudeerden van de bèta studies, waardoor ook het effect van ontgroening een reëel risico vormt. De organisaties in het high tech ecosysteem erkennen dat een adequate kennisinfrastructuur een succesfactor is voor de innovatiekracht in hun high tech keten. 1 Holland High Tech: Advies Topteam High Tech Systemen en Materialen, Den Haag, juni 2011 Brainport Industries CFT 2.0 5

8 1.2 DE INTERNATIONALE HIGH TECH SECTOR WORDT COMPLEXER Concurrentie op internationale High Tech markt groeit De Nederlandse positie in de wereldwijde high tech keten staat wel onder druk. De vraag naar high tech producten groeit sterk, vooral in opkomende markten. Opkomende landen en regio s zoals Taiwan, Singapore en Bangalore concurreren om talent, grondstoffen en klanten. De high tech sector in landen als China, Zuid-Korea en India en andere opkomende economieën ontwikkelt zich snel en de verschillen in kwaliteit tussen regio s worden kleiner. India en China hebben de ambitie omhoog te bewegen in de waardeketen van laagwaardige naar hoogwaardiger industrie en verbinden hier grote (overheid)investeringen aan. Op wereldschaal neemt de schaarste van grondstoffen, (productie)capaciteit en talent significant toe. Deze factoren leiden er toe dat de competitie op de internationale markt van high tech OEMs groeit. Kapitaalintensiteit en technologische complexiteit nemen toe Naast de internationale competitie groeit ook de kapitaalintensiteit van de high tech sector. Life cycles van machines, systemen en producten nemen af en daarmee de terugverdientijd. Tegelijkertijd stijgt de complexiteit van de producten door toenemende multidisciplinairiteit. High tech systemen zijn in toenemende mate naadloos geïntegreerde hoogstandjes van grensverleggende mechanica, elektronica, optica en fysica aangestuurd met intelligente embedded software en uitgerust met geavanceerde user interfaces. Producten en hun voortbrengingsprocessen moeten bovendien steeds schoner, sneller, slimmer, duurzamer en energiezuiniger worden. 1.3 OEMS FOCUSSEN OP CORE BUSINESS EN BESTEDEN MEER UIT OEMs focussen op R&D en Marketing & Sales Als gevolg van deze ontwikkelingen richten OEMs hun aandacht op de onderscheidende kerncompetenties van hun organisatie. In veel gevallen betreft dit het ontwikkelen van de nieuwste technologie en toepassingen (Research, Development en Design) en de relatie met de klant om de producten aan de man te brengen en tegelijkertijd te horen wat hun wensen zijn voor de nieuwe generatie producten en diensten (Marketing, Sales en After Sales Services). De supply chain wordt in toenemende mate een open systeem. Een ontwikkeling die zich in massa markten als de automobielindustrie en consumentenelektronica jaren geleden al heeft voltrokken. Figuur: Ontwikkeling supply chain model OEMs (periode ) Productietechnologie kennis bij OEMs neemt af Als gevolg van het outsourcen van productie, nemen kennis en kunde van maakprocessen bij OEMs af. Het hoge niveau van deze competenties wordt door de toeleveranciers beschouwd als een belangrijke voorwaarde voor de onderscheidende positie van Nederland. De kennis van en vaardigheden in het productieproces vormen de schakel tussen de mogelijkheden die afzonderlijke materialen en componenten bieden en het kunnen realiseren van het eindproduct. Brainport Industries CFT 2.0 6

9 Toeleveranciers krijgen meer integrale verantwoordelijkheid voor een groter deel van de high tech keten Als gevolg van de focus van OEMs op hun core business, groeit het deel van de waardeketen dat door toeleveranciers wordt uitgevoerd. De verwachting is dat het aantal processtappen dat wordt uitbesteed verder zal groeien (zie onderstaande figuur). Er ontstaat een gelaagdheid in de keten en het aantal coördinatietaken, de kennisintensiteit en de procesverantwoordelijkheden bij toeleveranciers nemen toe. Belangrijk hierbij is de verantwoordelijkheid van, met name, de eerstelijns toeleveranciers om zich niet alleen bezig te houden met het optimaliseren van hun eigen interne proces maar ook met Process Development over de hele keten heen. Dit valt uiteen in een tweetal deelgebieden: technische procesontwikkeling en organisatorische optimalisatie in de keten. Figuur: Verwacht supply chain model OEM s 2020 (Brainport Industries) Risicomanagement en duurzaamheid leiden tot herziening van de global supply chain OEMs herijken momenteel hun supply chain strategie en manufacturing footprint als gevolg van een aantal recente uitzonderlijke gebeurtenissen (Black Swans 2 ). Dit soort gebeurtenissen, zoals het omvallen van Lehmann Brothers, de aardbeving in Japan of de Arabische lente kunnen een keten volledig lamleggen of een marktsegment enorm verstoren. De aandacht voor het managen van risico s in de keten neemt hierdoor toe. Geografische risicospreiding is hiervan een uitkomst. Dit effect van regionalisering wordt versterkt door de toename van door overheden en klanten opgelegde eisen ten aanzien van duurzame elementen in de ketenstrategie, zoals vermindering van CO 2 emissies, omgang met schaarse grondstoffen en hergebruik van materialen. Hierdoor krijgen efficiënte en arbeidsarme productieprocessen in de high mix, low volume markt voor high tech systemen naar verwachting hernieuwde aandacht. 2 The Black Swan: The Impact of the Highly Improbable, Nassim Nicholas Taleb, Penguin Books, 2010 Brainport Industries CFT 2.0 7

10 1.4 NEDERLANDSE TOELEVERANCIERS ZIEN KANSEN IN SAMENWERKING Behoud van een hoog kennisniveau van (productie)technologie is noodzakelijk Door de verschuiving in de keten, fungeren OEMs (Philips, ASML, NXP, FEI, e.a.) niet langer als stuwende kracht (lees: risicodragende investeerder) voor onderzoek naar productietechnologie. Bovendien is met het opknippen van de keten en invulling van een groter deel hiervan door toeleveranciers, de behoefte aan ketenbesturing en ketenoptimalisatie toegenomen. De ontwikkeling en borging van kennis van deze domeinen is cruciaal voor het succes van de gehele keten. Systeemtechnologie is in veel gevallen het domein van OEMs. Het afbouwen en integreren van de systemen doen deze OEMs veelal nog zelf, of laten dit over aan hun eerstelijns toeleveranciers. Daaronder bevindt zich een selecte groep zogenaamde Original Module Manufacturers (OMMs) of Original Design Manufacturers (ODMs), die in de eerste- of tweedelijns positie van de keten zitten en als specialist op een deelgebied acteren (zoals leveranciers van vacuümpompen, rechtgeleidingen, vermogensversterkers etc.). Bij de toeleveranciers ligt de focus van oudsher op de kennis van de componenten die zij voor hun klanten maken. Productietechnologie en ketenoptimalisatie zijn domeinen waar de spelers in de high tech keten elkaar tegen komen. De toeleveranciers onderkennen dat het hoge kennisniveau van deze domeinen een significante bijdrage levert aan het onderscheidend vermogen van de Nederlandse high tech sector. Bedreigingen zijn er ook. Met elkaar zoekt de high tech keten naar oplossingen voor de internationale competitie, outsourcing en offshoring, maar ook voor vergrijzing. Schaalgrootte is van belang voor technologie onderzoek en ketenoptimalisatie Ondanks de uitbreiding van haar activiteiten krijgt de toeleverancier hier doorgaans niet (evenredig) meer voor betaald. De schaalgrootte van individuele toeleveranciers is fors kleiner ( x kleiner) vergeleken met de grote OEMs. Toeleveranciers hebben daardoor vaak niet de (financiële) middelen om op individueel niveau vergelijkbare investeringen te doen in onderzoek naar (productie)technologie of het optimaliseren van de keten. Figuur: Samenwerking van MKB maakt stap naar kennisinstellingen gemakkelijker 3 Door samenwerking versterken de high tech toeleveranciers hun positie Het verschuiven van het initiatief voor (productie)technologie-ontwikkeling van OEMs naar toeleveranciers en de toename van procesverantwoordelijkheden, creëert kansen voor toeleveranciers. Voor individuele toeleveranciers zijn deze 3 ING, My Industry 2030, Nederland gaat het maken, mei 2011 Brainport Industries CFT 2.0 8

11 moeilijk te verzilveren. Door samenwerking tussen (Tier 1, 2 en 3) toeleveranciers wordt het wel mogelijk deze kansen te gelde te maken. Gezamenlijk kunnen de high tech toeleveranciers een open innovatie omgeving tot stand brengen om gezamenlijke (onderzoek)kosten te delen, initiatieven te ontwikkelen om de keten te optimaliseren en gebruik te maken van elkaars kennis en kunde op verschillende domeinen. Hiermee vergroten zij hun individuele en gezamenlijke innovatief vermogen, neemt hun toegevoegde waarde voor OEMs toe en versterken zij hun (internationale) positie. Brainport Industries CFT 2.0 9

12 2. CFT 2.0 BEVORDERT HET INNOVATIEF VERMOGEN VAN DE HIGH TECH SECTOR Als gevolg van de terugtrekkende beweging van de OEMs naar het begin (R&D) en het einde (Sales & Service) van de waardeketen neemt de verantwoordelijkheid van toeleveranciers voor processturing en verbetering alsmede ketenbeheersing toe. Dit betreft niet alleen logistieke en bedrijfskundige aspecten maar ook vraagstukken van (productie)technologische aard. Toeleveranciers binnen de high tech keten die verenigd zijn in Brainport Industries (Coöperatie UA), hebben zich gerealiseerd dat deze verantwoordelijkheid hen bindt en kansen biedt voor een onderscheidend initiatief: in dit document genoemd CFT 2.0. In een groot aantal interviews, informele gesprekken, ronde tafeldiscussies en een online enquête is geïnventariseerd wat de missie, visie, uitgangspunten, scope en reikwijdte van een dergelijk initiatief zouden moeten zijn. Deze vormen het kader voor CFT 2.0 en worden in dit hoofdstuk beschreven. 2.1 DE MISSIE VAN CFT 2.0 IS HET GEZAMENLIJK VERSTERKEN VAN DE COMPETITIEVE POSITIE VAN HIGH TECH TOELEVERANCIERS De toeleveranciers hebben de ambitie om zich te ontwikkelen tot dé high tech open supply chain voor de high tech sector wereldwijd. Naast de individuele technische applicatiekennis willen zij zich gezamenlijk onderscheiden door voorop te lopen in productietechnologie voor high mix, low volume, high complexity (HMLVHC) toepassingen. Daarnaast zien zij de samenwerking in ketenverband als een integraal onderdeel van hun unieke propositie naar nieuwe OEMs. Dit levert de volgende missie en visie Missie CFT 2.0 heeft tot doel de concurrentie- en aantrekkingskracht van de high tech keten te verhogen door gezamenlijk met OEMs en kennisinstellingen in precompetitieve projecten nieuwe kennis te ontwikkelen en te delen. CFT 2.0 wil hiervoor een internationaal toonaangevend samenwerkingsorgaan realiseren, gespecialiseerd in onderzoek naar en de ontwikkeling van nieuwe (productie)technologieën en optimalisatie van de processen in de high tech keten. CFT 2.0 wil actief samenwerken met kennisinstellingen om de (toekomstige) competenties in de high tech sector in opleidingen en trainingen te ontwikkelen en te borgen. CFT 2.0 van, voor en door high tech toeleveranciers biedt ondersteuning door kennisdeling, samenwerking en co-creatie gericht op het optimaliseren van ketenprocessen. CFT 2.0 draagt bij aan het versterken van de Nederlandse positie in de wereldwijde high tech sector Visie De focus van CFT 2.0 ligt op het snijvlak van 2 kennisdomeinen: (productie)technologie ontwikkeling & ketenoptimalisatie en 2 soorten activiteiten: onderzoeken & ontwikkelen en kennis opbouwen, borgen en delen. Brainport Industries CFT

13 Figuur: De focus van CFT 2.0 CFT 2.0 versterkt de competitieve positie van toeleveranciers in de wereldwijde high tech keten door: 1. Het onderzoeken & ontwikkelen en delen & borgen van kennis en kunde op het gebied van precompetitieve (productie)technologie ontwikkelingen. 2. Het onderzoeken & ontwikkelen en delen & borgen van kennis en kunde van samenwerking tussen toeleveranciers met als doel het optimaliseren van de high tech keten. 2.2 DOELSTELLING IS HET CREËREN VAN EEN WORLD CLASS ONDERZOEKSOMGEVING In 2020 heeft CFT 2.0 zich ontwikkeld tot een world class onderzoekscentrum voor technische toeleveranciers in High Mix Low Volume High Complexity (HMLVHC) ketens. Directe en indirecte effecten hiervan zijn: Toponderzoek naar ontwikkeling van (productie) technologie en de optimalisatie van de ketenprocessen in de HMLVHC sector Een toename van (internationaal) toptalent in dienst bij cq verbonden aan high tech toeleveranciers, ook op uitvoerende niveaus Een bijdrage aan het versterken van de high tech top sector in Nederland en daarmee de B.V. Nederland (werkgelegenheid, innovatie, export). 2.3 UITGANGSPUNTEN VAN CFT 2.0 Er is een aantal uitgangspunten geformuleerd dat richtinggevend is voor de invulling van de doelstellingen van CFT 2.0. Deze uitgangspunten zijn relevant voor de doelen, de activiteiten, de organisatie en de positionering van CFT 2.0. Uitgangspunten voor de doelen Ontwikkelen vakmanschap: CFT 2.0 draagt bij aan de ontwikkeling van kennis en kunde van de huidige en de volgende generaties werkzaam in de high tech sector, op alle niveaus van beroeps- (VMBO) tot en met postacademisch onderwijs. Brainport Industries CFT

14 Aantrekkingskracht op (top)talent: de focus en het profiel van CFT 2.0 heeft een aantrekkende werking op (internationaal) talent voor de high tech industrie. (Internationaal) herkenbaar: CFT 2.0 en haar deelnemers zijn zichtbaar en worden (h)erkend als brandpunt van open innovatie op het gebied van (productie)technologie en ketenoptimalisatie. Uitgangspunten voor de activiteiten Vraaggestuurd: de activiteiten van CFT 2.0 zijn voornamelijk gebaseerd op vraagstukken van deelnemers. Business driven: de activiteiten van CFT 2.0 dragen, op termijn, bij aan het bedrijfsresultaat van de deelnemers. Precompetitief: CFT 2.0 voert activiteiten uit die op een niet exclusieve wijze de concurrentiepositie van individuele betrokken bedrijven voordelen opleveren. Figuur: Uitgangspunten voor CFT 2.0 Uitgangspunten voor de organisatie Ambitieus en grensverleggend: CFT 2.0 fungeert als drijvende kracht in het realiseren van een world class onderzoekcenter door het verleggen van grenzen in (productie)technologie en ketenoptimalisatie. Focus: CFT 2.0 richt haar activiteiten op organisaties die actief zijn in de high tech keten die zich kenmerkt door High Mix, Low Volume, High Complexity. Regie voerend: CFT 2.0 heeft tot doel om te verbinden, te overkoepelen en regisseren. Belangrijk is het matchen van vragen en bestaand aanbod en initiëren van nieuwe antwoorden op witte vlekken. Brainport Industries CFT

15 Uitgangspunten voor de positionering Complementair: CFT 2.0 wil nadrukkelijk niet doubleren of concurreren met bestaande (toegankelijke) infrastructuur maar juist aanvullen. Onafhankelijk: CFT 2.0 wordt inhoudelijk en financieel op een zodanige wijze vormgegeven dat het autonoom kan opereren. Gezamenlijk: CFT 2.0 voert activiteiten uit gericht op resultaten die de deelnemers individueel niet (eenvoudig) kunnen bereiken. 2.4 CFT 2.0 FOCUST ZICH OP TWEE KENNISDOMEINEN: (PRODUCTIE)TECHNOLOGIE EN KETENOPTIMALISATIE In de enquête, ronde tafel gesprekken en interviews is verkend op welke technologiegebieden, toepassingsgebieden en ketenoptimalisatie processen toeleveranciers behoefte hebben om samen te werken. Hieruit komt een concreet aantal onderwerpen, suggesties en speerpunten. Deze worden hieronder per kennisdomein (focus) kort beschreven. Figuur: Activiteiten bevinden zich in 4 domeinen Technologiefocus is fijnmechanica, mechatronica en toepassen nieuwe materialen, de applicatiefocus is assembleren, verbinden, meten en reinigen Toeleveranciers hebben aangegeven fijnmechanica, mechatronica en toepassingen van nieuwe materialen momenteel als drie focusgebieden te zien voor productietechnologie domein van CFT 2.0. Deze focus bouwt voort op de jarenlange kennis, kunde en ervaring van de Nederlandse high tech industrie. Fijnmechanica inclusief de fysische bewerkingsprincipes en mechatronica liggen aan de basis van succesvolle producten van OEMs als ASML, Philips Healthcare, Océ Technologies (Canon) en FEI en hun toeleveranciers. De verwachtingen ten aanzien van schaarste van hoogwaardige materialen en het (her)gebruik van nieuwe materialen Figuur: Gewenste technologiefocus (o.b.v. enquête) Brainport Industries CFT

16 vereisen het ontwikkelen van nieuwe kennis en vaardigheden en onderzoek naar de toepassingen van deze materialen in het productieproces. Als type toepassing kwamen assembleren en verbinden uit de enquête naar voren als dominante focusgebieden. In aanvulling hierop zijn in interviews (en ook in de enquête) reinigen en opbrengen vaak genoemd als twee in belang toenemende technologieën. Ketenoptimalisatie focus is supply chain management en procesoptimalisatie Toeleveranciers hebben aangegeven samen met andere organisaties in de high tech keten onderzoek te willen uitvoeren op het gebied van supply chain management en procesoptimalisatie. Dit sluit aan bij de ontwikkelingen in de sector, zoals beschreven in hoofdstuk 1. Toeleveranciers hebben behoefte om gezamenlijk een visie te ontwikkelen op de inrichting en besturing van de high tech keten en de belangrijkste vraagstukken voor de komende jaren gezamenlijk op te pakken. Figuur: Gewenste applicatiefocus (o.b.v. enquête) Voorbeelden van genoemde activiteiten in het optimaliseren van de ketenprocessen zijn: standaardisatie (van werkwijzen, interfaces en tekeningen), ontwikkelen van nieuwe ketenmodellen en regie op gezamenlijke activiteiten zoals het faciliteren van informatiestromen (Product Lifecycle Management) en het delen van assets (bijv. Grade 2 cleaning) in de keten. Figuur: Gewenste focus ketenoptimalisatie (o.b.v. enquête) 2.5 DE FOCUS LIGT OP PRECOMPETITIEF, VRAAGGESTUURD, TOEGEPAST ONDERZOEK Onderzoek kent verschillende definities, we gebruiken hier de terminologie die in Europees verband wordt gehanteerd. Onderzoek wordt onderscheiden in drie typen; fundamenteel, industrieel en toegepast onderzoek (experimentele ontwikkeling). Deze drie typen worden met de volgende figuur kort toegelicht. Brainport Industries CFT

17 Fundamenteel onderzoek: Experimentele of theoretische activiteiten gericht om nieuwe kennis te verwerven over fundamentele aspecten van waarneembare feiten, zonder dat hiermee een rechtstreekse praktische toepassing of gebruik wordt beoogd. Industrieel onderzoek: Planmatig onderzoek gericht op nieuwe kennis en vaardigheden o.g.v. de ontwikkeling van nieuwe producten, procedés of diensten, of om deze aanmerkelijk te verbeteren. Toegepast onderzoek: Toepassen bestaande relevante kennis en vaardigheden voor plannen, schema's of ontwerpen van nieuwe, gewijzigde of verbeterde producten, procedés of diensten. n 6 jaar 6 3 jaar 3 0 jaar marktintroductie Figuur: soorten onderzoek en focus van CFT 2.0 Voor het bepalen van het type onderzoek waar CFT 2.0 zich op richt, wordt de balans gezocht tussen de uitgangspunten (zie ook 2.3) precompetitief en business driven. Het uitgangspunt vraaggestuurd onderstreept dat de focus van het onderzoek meer industrieel en toegepast zal zijn dan fundamenteel. Dit wordt bevestigd door de enquêteresultaten (zie onderstaande figuur). Het resultaat van het onderzoek naar (productie)technologie zal niet één op één kunnen worden overgenomen door een van de deelnemers. Voor het kunnen toepassen van het resultaat in de eigen organisatie zal door individuele deelnemers een additionele vertaalslag nodig zijn. Het resultaat van het onderzoek kan wel duidelijk maken welke additionele technologische verbeteringen moeten worden uitgevoerd die leiden tot een beter bedrijfsresultaat (door nieuwe kansen, kostprijsverbetering of beide). Figuur: focus onderzoeksgebied van CFT 2.0 (uit enquêteresultaten) CFT 2.0 voert onderzoek uit naar onderwerpen die voortkomen uit behoeften van haar deelnemers. CFT 2.0 voert geen contract research uit in opdracht van (individuele) niet-deelnemers. Niet-deelnemers aan CFT 2.0 kunnen wel participeren in projecten. Brainport Industries CFT

18 3. PROGRAMMA EN PROJECTEN Tijdens interviews, informele gesprekken, ronde tafel bijeenkomsten en door middel van een online enquête hebben we een verkenning uitgevoerd naar de afbakening van CFT 2.0. Daarnaast is onderzocht op welke wijze vergelijkbare initiatieven hun programma tot stand laten komen. In dit hoofdstuk wordt het proces geschetst dat leidt tot een inhoudelijke afbakening van het programma en de concretisering van individuele projecten. 3.1 TECHNOLOGIEONTWIKKELING EN KETENOPTIMALISATIE VORMEN DE AFBAKENING VAN HET PROGRAMMA Het belang van een onderscheidend onderzoeksgebied, complementair aan dat van andere onderzoeksinstellingen is hierbij leidend geweest. De uitkomst heeft twee programmalijnen opgeleverd: 1. (productie)technologieontwikkeling 2. Keten optimalisatie 3.2 COLLECTIEVE PROJECTEN KOMEN VOORT UIT HET ONDERZOEKSKADER Aansluitend op de twee programmalijnen wordt een pragmatisch onderzoekskader ontwikkeld: Er wordt een lange termijn strategische visie ontwikkeld op de programmalijnen (productie)technologie en ketenoptimalisatie. De input hiervoor is afkomstig van deskresearch, gesprekken met wetenschappelijke- & praktijkexperts en de deelnemers aan dit initiatief. De deelnemers wordt jaarlijks gevraagd naar de relevantie van de onderwerpen die in het onderzoekskader zijn benoemd. Bij afname van de relevantie van een onderwerp voor de deelnemers, kan deze worden verwijderd uit het onderzoekskader. Het onderzoekskader vormt de rode draad voor de lange termijn richting van de projecten binnen CFT 2.0 en input voor een jaarlijks proces voor het definiëren en opstarten van nieuwe collectieve en individuele projecten. Op basis van het onderzoekskader worden projecten gedefinieerd die voor de meeste deelnemers interessant zijn. Deze collectieve projecten zijn gericht op het versterken van het high tech ecosysteem. 3.3 INDIVIDUELE PROJECTEN VAN DEELNEMERS EN PARTNERS KOMEN VOORT UIT HET JAARLIJKSE ONDERZOEKSPROGRAMMA Het tot stand brengen van een jaarprogramma met concrete projectvoorstellen vraagt een directe betrokkenheid van (potentiële) deelnemers en andere stakeholders. Het formuleren van het onderzoeksprogramma en definiëren van concrete individuele projecten kent een drietal activiteiten( ) die zich jaarlijks zullen herhalen. De output wordt vastgelegd in een aantal documenten ( ). Het totale proces van eerste ideeëngeneratie tot concrete projecten is een drietrapsraket (geïnspireerd op de succesvol gebleken cyclus van FMTC). Brainport Industries CFT

19 1. Het begint met het inspiratie-evenement. Doel van dit evenement is het versterken van het ecosysteem door stakeholders uit te nodigen elkaar te inspireren. De resultaten van afgeronde projecten kunnen hier worden gepresenteerd en gedeeld met het high tech ecosysteem. 2. Daarna vindt een consultatieronde plaats langs individuele deelnemers. Doel van het gesprek is om de aansluiting van CFT 2.0 met haar deelnemers te toetsen en te borgen. Nieuwe ideeën kunnen worden toegevoegd en ideeën uit de inspiratiesessie kunnen worden toegelicht en geconcretiseerd. Na de consultatieronde wordt het aantal ideeën geclusterd (short list). In deze fase verkennen potentiële deelnemers en partners de gezamenlijke en individuele belangen. Het aantal projectdeelnemers is nog flexibel. Figuur: proces jaarlijks onderzoeksprogramma 3. Na de consultatieronde werken projectleiders samen met de (potentiële) projectdeelnemers de overgebleven ideeën voor projecten uit. Tijdens de project pitch worden de conceptprojectvoorstellen gepresenteerd. Vervolgens kunnen deelnemers en partners zich aanmelden als projectdeelnemer en kan elk projectvoorstel met een groep geïnteresseerden verder worden gedefinieerd en aangescherpt op doelstellingen, haalbaarheid, looptijd, financiering, etc. Doel van de project pitch is het filteren van de projectideeën op acceptatie en betrokkenheid van de leden. De uitkomst is een beperkt aantal concrete projectvoorstellen met voldoende deelnemers (minimaal 3). Aanvullende opmerkingen: Het proces van inspiratie en ideeëngeneratie naar concrete projectvoorstellen, is voor zowel precompetitief onderzoek als voor keten optimalisatie identiek. De projectvoorstellen die voortkomen uit de project pitch sessies zullen waarschijnlijk gericht zijn op toegepast onderzoek, wellicht op het snijvlak met industrieel onderzoek. Op basis van de visie kunnen één of enkele visie projecten worden gedefinieerd. Deze projecten hebben een langere looptijd dan de projectvoorstellen uit de project pitch en zullen meer gericht zijn op industrieel onderzoek. Het uitvoeren en evalueren van de lange termijn visie is de verantwoordelijkheid van de organisatie in samenspraak met de deelnemers. Het uitvoeren en evalueren van de projectvoorstellen is de verantwoordelijkheid van de projectteams (projectleider). Brainport Industries CFT

20 4. UITVOERING VAN ACTIVITEITEN Een groot deel van de beschreven activiteiten in dit hoofdstuk is tot stand gekomen op basis van de online enquête en de interviews. Deze output vormt de basis voor het eerste jaarprogramma van CFT CFT 2.0 ONDERZOEKT, ONTWIKKELT, DEELT EN BORGT KENNIS VAN (PRODUCTIE)TECHNOLOGIE ONTWIKKELING EN KETENOPTIMALISATIE CFT 2.0 kent vier kernactiviteiten zoals weergegeven in de vier kwadranten van onderstaande matrix. Twee activiteiten zijn gericht op enerzijds het onderzoeken & ontwikkelen en anderzijds het delen & borgen van kennis van productietechnologie ontwikkelingen. Twee activiteiten zijn gericht op onderzoek & ontwikkeling en deling & borging van kennis op het gebied van ketensamenwerking en -optimalisatie. Figuur: de activiteiten van CFT 2.0 in 4 domeinen 4.2 PRECOMPETITIEF ONDERZOEK NAAR PRODUCTIETECHNOLOGIE ONTWIKKELING Kernactiviteit van CFT 2.0 is het gezamenlijk uitvoeren van (toegepast) onderzoek naar productietechnologie. In dit nog relatief brede domein tekent zich een aantal onderzoeksonderwerpen af waarvan een groot aantal toeleveranciers heeft aangegeven met anderen te willen samenwerken. Het betreft de volgende applicatiegebieden: Assembleren: samenstellen cq. opbouwen van functionele lagen of microsamenstellingen inclusief natchemische, inktjet en poedermetallurgische vormgeving, modulebouw, sub assemblage. Verbinden: verbindingstechnieken, verbindingen tussen keramiek en metaal, scheiden van materialen voor hergebruik. Reinigen: Ultraclean reinigen, grade 2 cleaning, droog-ijsstralen. Werken in (ultra hoog) vacuüm: Produceren van producten voor vacuümtoepassing, tribologie onder vacuüm, toepassing keramiek in UHV. Brainport Industries CFT