HAAF, HOOGVLIET UITSLAG SFEERONDERZOEK

Transcriptie

1 HAAF, HOOGVLIET UITSLAG SFEERONDERZOEK december

2 SFEERONDERZOEK 8 DECEMBER 2014 Ook al is sfeer altijd aanwezig, in essentie wordt het (slechts) onbewust gevoeld. Je moet getraind worden om je bewust te worden van de totaliteit van de omgeving. Juhani Pallasmaa NOSS 42,59 Uitslag sfeer en belevingsonderzoek Haaf, Hoogvliet In gebieden waar fysiek veel gaat veranderen is het aan te bevelen een sfeer en belevingsonderzoek te houden onder de bewoners maar ook onder de professionals en gebiedscommissieleden. Dit geeft een beeld van hoe bewust men naar de eigen omgeving kijkt en hoe bewust men zich is van de tien sfeerelementen. Wat mij persoonlijk opvalt is dat mensen oprecht meededen aan de test. De professional schept vooraf geen verwachtingen, dat doen de bewoners zelf door hun ideeën en wensen op te schrijven. Het is dan vervolgens aan de professionals hoe hiermee om te gaan, via planteam, ontwerp en besluitvorming. Het is aan te bevelen dergelijke onderzoeken voor het maken van een programma van eisen en ontwerp te houden omdat bewoners dan van elkaar horen wat zij belangrijk vinden. Je krijgt naast de resultaten en kennis ook een verschuiving van wie bepaalt wat er in het plan uitgewerkt gaat worden. Tevens verandert de zij (gemeente) /wij (bewoners) houding. Wat is sfeer, hoe ervaart u het en is het maakbaar? Het gevoel voor sfeer en het vermogen om sfeer te maken in de buitenruimte is een combinatie van intuïtie en expertise. Daarbij moet intuïtie niet verward worden met naïviteit. Vertrouw op uw intuïtie, dat is het tegenovergestelde van naïviteit. We hebben ons brein nodig om ons te vertellen wat onze intuïtie duidelijk wil maken. Het planteam Vleugel en Kaar legde aan de bewoners van de Haaf de mogelijkheid voor mee te doen aan het sfeeronderzoek vier personen hebben de test voor dit gebied ingevuld. De nadruk van de uitslag ligt op het proces en hoe kunnen we een nieuwe inrichting maken rekening houdend met de resultaten uit dit onderzoek? Licht aan de zichtbare kant en Geluid aan de onzichtbare kant werden als minst prettig ervaren. Angelique Nossent, december

3 SFEER ONDERZOEK GEMIDDELDE UITSLAG 8 DECEMBER 2014 NOSS 42,59 NOSS: Nederlandse Omgevings Sfeer Schaal. Beleving in kaart gebracht buitenruimte van de Haaf Aan het sfeeronderzoek naar de beleving van in dit geval de Haaf, hebben vier personen meegedaan. Het geboortejaar van de deelnemers ligt tussen 1932 en Gemiddeld geven de respondenten een 6,0 voor hun beleving van de huidige buitenruimte. Het belangrijkste voor de toekomst vinden zij licht, uitstraling en stijl. Deze sfeerelementen scoorden het hoogst (minst prettig). Het laagst gescoorde gemiddelde voor de totale buitenruimte is vorm en geur (meest prettig). De belangrijkste wensen van de betrokkenen zijn: * de te hoge bomen snoeien; * meer licht; * herstraten van de straat; * veiligheid: takken en bomen vallen om. Specifiek wensen: * schoon, heel en een veilige straat; * keer mogelijkheid aan het einde van de straat; * verlichting updaten. Het sfeeronderzoek heeft tot doel om met burgerparticipatie een ander begin mogelijk te maken. Namelijk eerst informatie opvragen en hierna heel gericht een programma van eisen opstellen waarin de wensen en beoordeling van de buitenruimte door de betrokkenen - de gebruikers van het gebied - zijn verwerkt. Leeswijzer Deze rapportage geeft een overzicht van de volgende uitslagen: * het gemiddelde door alle betrokkenen van de buitenruimten Haaf; * de anoniem individuele uitslag van de bewoners uit Haaf. Wat wordt verstaan onder beleving? Ieder mens neemt waar. De afgelopen jaren is veel onderzoek gedaan naar hoe wij precies waarnemen. Hierbij spelen onze zintuigen en hersenen een belangrijke rol. Uit deze onderzoeken blijkt dat wij voorkeuren hebben voor wat wij waarnemen. Voor de één gaat dit om zichtbare en tastbare zaken zoals licht, kleur, vorm, uitstraling of stijl. Terwijl anderen juist zaken voelen. Denk hierbij aan sfeer, het verhaal van de straat, het gevoel dat het je geeft. Deze uitslagen geven inzicht in hoe men waarneemt en wat men daarin belangrijk vindt. De test meet als het ware de stress die wordt ervaren. De kleuren in de grafieken en de NOSS waarde geven dit aan. Licht: daglicht of kunstlicht. Kleur: alle kleuren inclusief wit, grijs en zwart. Geluid: geluiden in de omgeving. Communicatie/ Sfeer: de energie van de plek/ruimte die u als prettig of onprettig ervaart. Uitstraling: hoe de plek/ruimte visueel op u overkomt. Gevoel: het gevoel van de plek. Vorm: de aanwezige vormen. Stijl: stijl van de inrichting. Geur: reuk van de plek. Klimaat: de mate van comfort qua hitte (zon, verwarming), wind (tocht) of regen (natte voeten in tuin of straat). Definitie sfeer: door de gecombineerde toepassing van bovenstaande sfeerelementen ontstaat een bepalende sfeer. Hiermee wordt bedoeld datgene wat wij voelen/opmerken als een bepaalde energie of stemming. 3

4 Ik wil dat ik me goed en veilig voel in deze wijk en geen tak op mijn hoofd krijg. De wortels drukken de verharding flink omhoog. Ben al een paar keer gevallen. Ze keren hun auto op mijn inrit omdat er aan het einde van de straat geen keer mogelijkheid is. Samenvatting voor de buitenruimte Haaf een integrale aanpak De bewoners geven aan dat er iets gedaan moet worden aan licht, uitstraling, veiligheidsgevoel, stijl van de inrichting. Met een vaak hoger dan 40 NOSS waarde ligt hier de nadruk op. Het laagst (24 NOSS waarde) scoorden de sfeerelementen vorm en geur, wat dus gunstig is. Dit betekent geen echte hinder, stank van riolering en herrie van bijvoorbeeld meer schepen op de Oude Maas. Juist het aanbrengen van nieuw verhardingsmaterialen en lichtmasten wordt gevraagd. - optimaal parkeren en bomen/groen; - behoud bomen/groen maar deze wel goed gesnoeid; - nieuw te planten bomen (duurzame soorten); Zie bladzijde 15 voor de conclusie en aanbeveling van het sfeeronderzoek. Mogelijke profielvarianten die onderzocht kunnen worden: - Voorkomen van wildparkeren; - Mogelijkheden om te keren in de straat; 4

5 SFEER ONDERZOEK TOTALE UITSLAG 8 DECEMBER 2014 NOSS 42,59 UITSLAG TOTAAL 39 betrokkenen over de buitenruimte DE GEMIDDELDE WAARDERING VAN DE BUITENRUIMTE HAAF Het rapportcijfer voor de huidige situatie: Licht 4,0 Kleur 6,0 Geluid 7,0 Sfeer 7,0 Uitstraling 6,0 Gevoel 7,0 Vorm 6,0 Stijl 5,0 Geur 6,0 Klimaat 6,0 WAT DE BETROKKENEN BELANGRIJK VINDEN Iedere betrokkene had de mogelijkheid 10 punten te verdelen over de tien sfeerelementen voor de nieuwe situatie. Aan de hand van een berekening zijn de volgende waarden weer te geven: NOSS: Nederlandse Omgevings Sfeer Schaal. Licht 17 Kleur 8 Geluid 14 Sfeer 10 Uitstraling 17 Gevoel 11 Vorm 4 Stijl 12 Geur 2 Klimaat 7 5

6 VOORBEELD UITLEG NOSS WAARDE EN HOE DE GRAFIEKEN TE LEZEN De waarde van de Nederlandse Omgeving Sfeer Schaal (NOSS) wordt in de drie onderstaande grafieken als volgt aangegeven. Is de NOSS waarde 0 dan wordt het sfeerelement als prettig ervaren. Als aan de sfeerelementen een kleur gegeven is ervaren de respondenten een mate van stress. Het omslagpunt om een element aan te pakken ligt bij 50 NOSS waarde. 50 NOSS = omslagpunt naar onprettig 0 punten = prettig Com VERHOUDING ZICHTBARE EN ONZICHTBARE SFEERELEMENTEN Deze spingrafiek laat de NOSS-waarde uitslag over de vijf zichtbare en vijf onzichtbare sfeerelementen zien. Van de zichtbare elementen zal in dit voorbeeld voornamelijk aandacht gegeven moeten worden aan vorm, bij de onzichtbare elementen is dit aan geur. RESULTATEN BEWONERS WONEND AAN DE... (TOTALE BUITENRUIMTE) 6

7 NOSS WAARDE TOTAAL VAN DE GEMIDDELDE UITSLAG BUITENRUIMTE HAAF: 50 NOSS = omslagpunt naar onprettig 0 punten = prettig Com VERHOUDING ZICHTBARE EN ONZICHTBARE SFEERELEMENTEN RESULTATEN 4 BEWONERS OMGEVING HAAF 7

8 NOSS WAARDE Bewoner 1 50 NOSS = omslagpunt naar onprettig 0 punten = prettig VERHOUDING ZICHTBARE EN ONZICHTBARE SFEERELEMENTEN RESULTATEN BEWONER 1 8

9 NOSS WAARDE Bewoner 2 50 NOSS = omslagpunt naar onprettig 0 punten = prettig VERHOUDING ZICHTBARE EN ONZICHTBARE SFEERELEMENTEN RESULTATEN BEWONER 2 9

10 NOSS WAARDE Bewoner 3 50 NOSS = omslagpunt naar onprettig 0 punten = prettig VERHOUDING ZICHTBARE EN ONZICHTBARE SFEERELEMENTEN RESULTATEN BEWONER 3 10

11 NOSS WAARDE Bewoner 4 50 NOSS = omslagpunt naar onprettig 0 punten = prettig VERHOUDING ZICHTBARE EN ONZICHTBARE SFEERELEMENTEN RESULTATEN BEWONER 4 11

12 Wensen en reacties Haaf Riolering gaat stuk door de hoeveelheid grote wortels van de te hoge bomen. TEL over de Haaf Luister naar de bewoners, die weten het beste wat nodig is in de wijk. WAARDERING BUITENRUIMTE HAAF NAAM CIJFER GEBRUIK CIJFER SPELEN CIJFER GROEN CIJFER PARKEREN Bewoner Bewoner Bewoner Bewoner Gemiddelde Cijfer H Totaal: 5,0 4,5 4,5 3,8 H = Haaf Cijfergebruik: Vervelend << >> Aangenaam 12

13 Wensen en reacties Alle betrokkenen. SFEERONDERZOEK 8 DECEMBER 2014 NAAM Bewoner 1 Bewoner 2 Bewoner 3 Bewoner 4 Kleur voor Haaf Groen x Wit Wit Geluid: We horen veel herrie van de schepen, het water dreunt tegen de kant. NOSS: Nederlandse Omgevings Sfeer Schaal. NAAM bewoner 1 bewoner 2 bewoner 3 bewoner 4 WENSEN SPECIFIEK Totale herbestrating. Drastisch terug snoeien veel te hoge bomen. Met name in het openbare gebied achter de woningen van de haaf tot aan de dijk en naast de hoekwoning bij de dijk. Bomen in de directe omgeving zorgen voor oneffenheden in de trottoirs, wat zorgt voor gevaar. Is regelmatig gemeld maar nooit iets mee gedaan. Bomen zijn zo groot gegroeid en staan dichtbij de woningen. Zorgt voor wegnemen van licht, veroorzaakt hierdoor voor veel vocht, schimmel. Ook is er een grote boom richting woningen omgegvallen. Parkeerplaatsen worden gebruikt door bedrijfswagens. Hierdoor ontstaat er te weinig parkeergelegenheid en heeft een negatief effect op het straatbeeld. Ik woon aan de Haaf 244 (halverwege de straat). Mijn buurman en ik hebben een huis met een garage + oprit. De bewoners van de Kaar en Haaf die achterin de straat wonen keren steeds op mijn oprit. Dat met te hard rijden zorgt voor een verminderd woongenot. Zou hier graag een oplossing voor willen zien. Verder vind ik het behoud van groen heel belangrijk en een goed parkeerbeleid. Er is plek waar auto's kunnen staan, maar de meesten parkeren hun auto het liefst in hun voortuin waardoor 'wildparkeren ' ontstaat. ONVEILIGHEID VOOR DE BURGERS oorzaak wortels van de bomen, bomen die omvallen door storm, schade aan huis door de bomen, Riolering die stuk gaat: zie bovendien punt 1 tot en met 5: 1) de bomen staan te dicht op het huis daar als het stormt het gevaar bestaat op schade aan het huis daar wij al verschillende keer een schade hebben gehad en dat we geklaagd hebben bij de gemeente maar ze geen actie hebben ondernomen. Twee maanden geleden hebben ze mij en de verzekering gezegd dat ze niet aansprakelijk zijn ( ik probeer de brief er bij te sturen ) 2) de wortels onder de straat maken riolering en straat stuk de tegels liggen schots en scheef al verschillende keren gerapporteerd maar ze mogen geen dikke wortels weghalen dus probleem niet verholpen. ( mensen met rollator en rolstoel al een keer gevallen voor het huis. Komen bij ons klagen terwijl de gemeente de oorzaak is ) 3) aantasting gasleiding kans op ontploffingen. 4) De dakgoot die al vernieuwd is door de hele straat. 5) De oude maas is drukker geworden het gedreun van de schepen op de oude maas is te voelen in het huis. 13

14 SFEERONDERZOEK 8 DECEMBER 2014 Licht, uitstraling, stijl en geluid scoren het hoogst (minst prettig). Het advies is hier samen met de bewoners duidelijker te krijgen wat er in de nieuwe situatie voor stijl en uitstraling gewenst is. Dit zal gedaan worden door het voorleggen van een voorlopig ontwerp. Conclusie / aanbeveling afstemming en de juiste communicatie De bewonersavond met het sfeer en belevingsonderzoek heeft op 13 mei 2014 plaatsgevonden in de Hoogvliet. In totaal hebben 40 personen (waarvan vier bewoners van de Haaf) meegedaan aan het onderzoek dat als doel heeft meer inzicht te krijgen in de beleving van de omgeving Haaf, Vleugel en Kaar. Aan dit onderzoek deed 1 doelgroep mee namelijk: bewoners. De gemiddelde NOSS waarde voor het gebied is 42,59. Een NOSS waarde boven de 50 betekent een noodzaak tot aanpassing in op alle elementen. NOSS staat voor Nederlandse Omgevings Sfeer Schaal. De meerwaarde voor het houden van het sfeer en belevingsonderzoek zit hem in bewustwording, anders naar de eigen woonplek kijken en hierdoor zelf beter begrijpen wat waardevol is. Geadviseerd wordt naar die sfeerelementen te kijken voor aanpassing met een NOSS waarde hoger dan 50. Per doelgroep is de stress als volgt vertaald: 14

15 Leven in een groene setting met ruimte voor functionaliteit en nieuwe verharding Bewoner 1 Bewoner 2 Bewoner 3 Bewoner 4 Met een gemiddeld rapportcijfer van 6,0 voor de buitenruimte van de Haaf is herinrichting op onderdelen wenselijk en nodig. De scores laten zien dat de bewoners de meeste prioriteit geven aan verbeteren van de veiligheid, het waarderen van het groen met een beter beheer en onderhoud, Er bestaat angst voor een gasleiding breuk door de grote wortels en wortel opdruk. Het Sfeeronderzoek laat zien dat bewoners een NOSS waarde scoorde van 42,59 De Nederlandse Omgevings Sfeer Schaal (NOSS) geeft de mate de stress aan die mensen in de buitenruimte ervaren. 0 is geen stress, het omslagpunt ligt bij 50 NOSS voor onprettig. Licht aan de zichtbare kant en Geluid aan de onzichtbare kant werden als minst prettig ervaren. In het sfeeronderzoek is ook gevraagd naar de wenselijke kleuren van de buurt. Wit scoorde 2 keer. Daarnaast is genoemd groen. Uit onderzoek van onder andere Agnes van de Berg en Smart Agency is gebleken dat mensen een voorkeur hebben voor wonen in het groen. Dit sfeeronderzoek bevestigd o.a. deze voorkeur. Wat opvalt zijn de rapportcijfers voor het groen. Meerdere bewoners gaven hiervoor een 7 maar anderen slechts een 2. Mogelijk dat een deel van de mensen vooral de aanwezigheid van het groen waardeerde, en anderen de uitstraling (onderhoud) van het groen een cijfer gaven. Onderzocht is welke variant uitgewerkt gaat worden en gepresenteerd. De conclusie is: Haaf is een uiterst groene straat, zeker nabij de dijk. Vanwege hoog gelegen wortels lijkt er gevaar te bestaan voor kabels en leidingen. Aan het einde van de straat ontbreekt een keer mogelijkheid en is de parkeerdruk hoog, waardoor de auto s scheef op de trottoirs staan. Dit geeft de straat een rommellige uitstraling. 15

16 SFEERONDERZOEK 8 DECEMBER 2014 Sfeer is tegelijkertijd iets subjectief s als iets objectiefs Aanbeveling Streef naar een integrale aanpak. Hou rekening met de beleving van de gebruikers, jong en oud, ook tijdens de uitvoering. Inhoudelijk: streef naar zoveel mogelijk lager en beter onderhouden groen. De uitslag van het sfeeronderzoek geeft aan dat de wensen van gebruikers en professionals dicht bij elkaar liggen, we willen hetzelfde. Keuzes aan de voorkant voor de uitwerking van de mogelijke varianten is gewenst.. Er is een goede afstemming nodig tussen het hoe, wat, wanneer en waarom van keuzes. Angelique Nossent, december 2014 Het is meestal iets er tussenin. Subjectief in die zin dat de stemming van de ene persoon wel beïnvloed wordt door een bepaalde ambiance, die van een ander niet. Objectief in die zin dat het mogelijk is om sfeer te produceren, ondanks dat het om iets subjectiefs gaat; je kunt praten over het karakter van een bepaalde sfeer. Willemien van Duijn, architect 16

17 SFEERONDERZOEK 8 DECEMBER 2014 NOSS 0 Om sfeer te kunnen bouwen moeten we eerst in staat zijn om sfeer te kunnen waarnemen. Wanneer sfeer felt space is, hoe is het mogelijk om deze ruimten al te voelen voordat deze ontworpen is. Willemien van Duijn, architect NOSS 0 Uitslag Sfeer en belevingsonderzoek Haaf, Hoogvliet Dit document is opgesteld door planteam Vleugel, Kaar en Haaf aan de hand van een sfeeronderzoek onder bewoners van de Haaf informatie: Gerard Poiesz projectmanager gam.poiesz@rotterdam.nl datum: 8 december 2014 Angelique Nossent, gebiedsontwerper a.nossent@rotterdam.nl 17