PUNTEN VAN BEHANDELING

Transcriptie

1 PUNTEN VAN BEHANDELING 1. Toelating nieuwe Statenleden Notulen van de vergadering van 19 maart Ingekomen stukken Regeling van werkzaamheden... 7 Vaststellen agenda (A- en B-lijst) C-stukken... 7 B.1 Wijziging statuten Personeelsfonds (nummer 5/2008)... 7 B.2 Archieven van de Gemeenschappelijke Regeling IPO (nummer 4/2008)... 7 B.3 Onderzoeksrapport minimaal benodigd weerstandsvermogen (nummer 8/2008)... 8 B.4 Voorbereiding van het provinciaal omgevingsplan (nummer 10/2008)... 8 B.5 Invoering van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (nummer 6/2008)... 8 B.6 Ring Blauwe Stad, onderdeel toeristisch-recreatieve infrastructuur (nummer 11/2008)... 8 A.1 Aanwijzing plv. lid in het AB SNN... 8 A.2 Aanwijzing lid in het AB van Groningen Seaports... 8 A.3 Tracékeuze van de omlegging van de N355 nabij Noord- en Zuidhorn (nummer 09/2008) A.4 Regiospecifiek Pakket Zuiderzeelijn (nummer 12/2008) A.5 Verstrekken tijdelijk krediet aan de Stichting Energy Valley (nummer 13/2008) A.6 Keuzedocument POP A.5 Vervolg verstrekken tijdelijk krediet aan de Stichting Energy Valley A.7 Wijziging reglementen waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa's (nummer 14/2008) 70 A.8 Landbouwagenda A.9 GGD-concessie, verduurzamen van Openbaar Vervoer A.10 Rapport commissie Lodders A.11 Begroting SNN

2 2

3 Voorzitter: de heer M.J. van den Berg, commissaris der koningin Griffier: de heer J.M.C.A. Berkhout Aanwezig zijn 42 leden, te weten: J.G. Abbes (CDA), mevrouw S.M. Beckerman (SP), P.H.R. Brouns (CDA), B.P.A. Blom (SP), D. Bultje (PvdA), L.A. Dieters (PvdA), H.J. Flokstra (SP), mevrouw S.J.F. van der Graaf (ChristenUnie), W. Haasken (VVD), mevrouw A.A.H. Hazekamp (PvdD), J. Hilverts (ChristenUnie), M.J. Jager (CDA), F.A.M. Keurentjes (CDA), mevrouw A.G. van Kleef-Schrör (CDA), S.J. Krajenbrink (CDA), H.J. Kruithof (VVD), E.J. Luitjens (VVD), mevrouw W.J. Mansveld (PvdA), mevrouw F. Mete (PvdA), H. van der Molen (SP), W.J. Moorlag (PvdA), mevrouw I.P.A. Mortiers (PvdA), W. van der Ploeg (GroenLinks), R.D. Rijploeg (PvdA), R. Sangers (SP), mevrouw M.R. Schalij (PvdA), mevrouw K.R. Schraagen (VVD), mevrouw J. Siersema-Venema (GroenLinks), H.J.B. Spoeltman (PvdA), H. Staghouwer (ChristenUnie), mevrouw F. Stavast (GroenLinks), H.T. Stavenga (PvdA), R. Stevens (ChristenUnie), C. Swagerman (SP), mevrouw L. van der Tuin-Kuipers (CDA), mevrouw L. Veenstra (SP), J.W. Veluwenkamp (PvdA), P.G. de Vey Mestdagh (D66), mevrouw A.C.M. de Winter-Wijffels (CDA), T.J. Zanen (PvhN). Afwezig: IJ.J. Rijzebol (CDA) Aanwezige leden van het College van Gedeputeerde Staten: H. Bleker, P.M. de Bruijne, M.A.E. Calon, J.C. Gerritsen, D.A. Hollenga, R.A.C. Slager. Opening De VOORZITTER: Dames en heren, Statenleden, goedemorgen. Ik open deze vergadering van Provinciale Staten van Groningen en ik heet u hierbij allen van harte welkom. Ik deel u mee dat ik bericht van verhindering heb ontvangen van de heer Rijzebol. De heer Jager komt iets later. Voordat we overgaan naar het eerste punt op de agenda zullen we eerst afscheid nemen van Marco Out als Statenlid. We hebben een brief van hem ontvangen waarin hij zijn ontslag heeft gemeld naar aanleiding van zijn benoeming tot burgemeester van Borger-Odoorn. Als zodanig zal hij een mooie bijdrage gaan leveren aan het publieke bestuur in een mooie gemeente, hier in het Noorden. Wij wensen hem daarbij veel succes en geluk. Vanaf 2004 was hij hier in de Staten actief, eerst in de commissie Welzijn, daarna in de commissie Economie en Mobiliteit. Hij was in een aantal sectoren waarbij men mij heeft gezegd dat als je hem zou moeten typeren als vlot, vriendelijk, vrolijk en vasthoudend, een goede, kort en bondige spreker, betrokken met jongeren en altijd strak in het pak. Dat laatste intrigeerde mij! Dit alles is toch heel positief voor een burgemeester. Wij hebben dus een prettige collega gehad en wij waarderen dat zeer. Het is ook prettig om iemand te krijgen die ter zake heeft geopereerd. Uw maidenspeech begon met de mooie zin: Meneer de voorzitter, in een visie kunt u niet wonen... Het deed mij denken aan andere parafraseringen. U hebt vaak concrete bijdragen geleverd. U kwam vaak direct tot de kern en heeft zich nooit verloren in allerlei zijpaden. Dat wordt gewaardeerd en daarnaast was u een prettig collega. Namens ons allen zeg ik u dank en overhandig ik u hierbij een geschenk als blijk van onze waardering. De heer OUT: Dank u wel, voorzitter. Er is vandaag een spreektijd van 24 minuten, nietwaar? Ik maak er een gewoonte van. Op de dag dat ik hier voor het eerst kwam, stond ik hier ook in mijn eentje om geïnstalleerd te worden. Op de dag dat ik wegga, sta ik hier wederom alleen. Dat toont aan dat je in de politiek heel weinig zaken kunt plannen en dat geldt ook voor mijn burgemeesterschap. Als u een jaar geleden met mij de weddenschap was aangegaan of ik volgend jaar burgemeester zou zijn en dan ook nog in zo n mooie gemeente als Borger-Odoorn, was ik waarschijnlijk degene geweest die een goed fles wijn had verloren. Vandaag is het afscheid. Ik heb hier de afgelopen jaren vooral met veel plezier gestaan. Ik kan mij goed de eerste robbertjes herinneren die ik mocht vechten. Toen ging het Toeristisch Huis Oost-Groningen failliet en raakte ik in een uitgebreid debat verwikkeld met gedeputeerde Gerritsen. Daarna heb ik met oud-gedeputeerde Tonnis Musschenga menig robbertje gevochten, vooral als het ging om hoe je de mensen bij infrastructurele projecten kunt betrekken. Als ik nu naar de publieke tribune kijk en kijk naar het agendapunt dat hierover gaat, ligt dat in die lijn. Ik denk niet dat we er al zijn als Staten van Groningen, maar wel dat een aantal stevige stappen in de goede richting zijn gezet. 3

4 Wat ik ook erg leuk vond is dat we allerlei mensen hebben ontmoet, niet alleen in de Staten, maar ook in de provincie en wel de mensen die achter de onderwerpen schuil gingen. Ik kan mij herinneren dat ik geruime tijd geleden, voor de eerste keer te gast was bij de mensen van de Stichting Behoud het Rietdal - Noordhorn. Er is daar bij de brug nog een foto van mij gemaakt bij de flitspaal s avonds toen ik terug naar huis ging... Ik zal mij als burgemeester beter aan de maximumsnelheden houden dan ik in het verleden al deed. Wat ik ook prettig vind, waren de contacten die ik met u allen heb. Ik kan mij herinneren dat ik met collega William Moorlag door een nachtelijk Sankt Pauli langs het stadion liep met de doodskoppen op de achtergrond en dat ik met collega Swagerman s nachts in Brussel geprobeerd heb om een aantal combines te smeden. Wie weet wat daar nog achter vandaan komt? In ieder geval is het persoonlijke contact erg belangrijk om met elkaar over de zaken te discussiëren. Je moet weten waarom mensen zaken belangrijk vinden en wat hen motiveert. Uit de vele leuke reacties die ik heb ontvangen naar aanleiding van in eerste instantie de voordracht tot het burgemeesterschap blijkt dat het redelijke wederzijds is. Ik heb er drie opgeschreven. Het zijn overigens allemaal reacties vanuit, zoals wij met veel respect in onze fractie noemden, de linkse kerk. Dat zijn: Ik zal je in de Staten als sociale liberaal met veel gevoel voor humor missen. Het kon minder en: Wat doe je nou? Een VVD-er waarmee je tenminste een beetje kunt overleggen en dan burgemeester worden? en Hé, wat is dat nou? Ga je ons verlaten? Volgens mij heb je nog afspraken staan met K.S. over Ach, je weet nooit hoe het gaat lopen. Ik heb het werk als Statenlid met heel veel plezier gedaan en ik heb heel veel zin in het nieuwe werk. In mijn brief heeft u kunnen lezen dat ik al heel lang de ambitie heb om ooit een keer burgemeester te worden en dat ik blij, trots en vereerd ben dat ik dit op mijn zevenendertigste mag realiseren. Nogmaals, ik dank jullie allemaal voor de prettige samenwerking en ik kom jullie ongetwijfeld in een andere hoedanigheid weer tegen. Dank jullie wel! 1. Toelating en beëdiging van mevrouw O.G. Hartman-Togtema en mevrouw L.K. Broekhuizen-Smit tot lid van Provinciale Staten De VOORZITTER: Voor de toelating van nieuwe Statenleden is onderzoek nodig naar de geloofsbrieven. Daartoe benoem ik in de commissie van onderzoek van de geloofsbrieven de heren Swagerman en Krajenbrink en mevrouw Siersema. Ik schors de vergadering voor de duur van het onderzoek en verzoek u op uw plaatsen te blijven. De vergadering wordt enkele minuten geschorst. De VOORZITTER: Ik heropen de vergadering en ik geef het woord aan de voorzitter van de commissie, de heer Swagerman. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, de onderzochte geloofsbrieven zijn in orde bevonden en de door ons onderzochte kandidaten kunnen daarom worden toegelaten tot de Staten. Ervan uitgaande dat dit ook wel zal lukken, wil ik hen als eerste in deze Staten geluk wensen met hun benoeming! Mevrouw Broekhuizen-Smit en mevrouw Hartman-Togtema, van harte welkom. De VOORZITTER: Hartelijk dank voor uw werkzaamheden en dan vraag ik nu formeel aan uw Staten of u kunt instemmen met de toelating van mevrouw Hartman en mevrouw Broekhuizen. Zonder beraadslaging of stemming wordt met algemene instemming besloten tot toelating. De VOORZITTER: Voordat we tot het afleggen van de verklaring en belofte overgaan, zal ik eerst de brieven ondertekenen. De voorzitter ondertekent de beide brieven waarin het besluit tot toelating staat vermeld. De VOORZITTER: Ik verzoek de beide dames binnen te geleiden. Mevrouw Hartman en mevrouw Broekhuizen leggen vervolgens in handen van de voorzitter de bij de wet gevorderde verklaring en belofte af. De VOORZITTER: Ik wens u beiden van harte geluk. Ik verzoek de bode u naar uw plaatsen te brengen. In de koffiepauze zal er gelegenheid zijn voor de Statenleden u te feliciteren met uw Statenlidmaatschap. 4

5 2. Notulen van de vergadering van 19 maart 2008 Zonder beraadslaging of stemming worden de betreffende notulen vastgesteld. 3. Ingekomen stukken De VOORZITTER: Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a. Brief en rapport van de Staatssecretaris van BZK van 10 maart 2008 betreffende het gemeenschappelijk financieel toezichtkader 'Zichtbaar toezicht'; b. Verslag 2007 'Burgerschap verzilverd' van de Nationale Ombudsman, aangeboden bij brief van 19 maart 2008; c. Brief van de Projectgroep Kamers met Kansen van 13 maart 2008 betreffende het verslag van het minisymposium en de brochure; d. Brief van de voorzitter van de Raad voor het openbaar bestuur en de voorzitter van de Raad voor de financiële verhoudingen van 31 maart 2008 betreffende bevolkingsdaling; e. Advies Zoet-zout, kansen voor herstel van zoet-zoutovergangen in het Waddengebied, aangeboden bij brief van 31 maart 2008; f. Brief en jaarverslag 2007 van de Stichting Minderjarigen Noord Nederland; g. Jaarverslag 2007 van Humanitas Afdeling Groningen stad; h. Zienswijze van de heer P. Mellema, Nieuweschans e.a. betreffende zienswijze partiële herziening planuitwerking POP (waterberging); i. Brief van de Stichting Recreatietoervaart Nederland van 9 april 2008 betreffende toezending concept van de 'nieuwe' Beleidsvisie Recreatie Toervaart Nederland De heer BROUNS: Ten aanzien van brief 3.a. heeft de CDA-fractie een aantal vragen met betrekking tot het toezichtkader. Ik heb ze op papier staan en ik kan ze u overhandigen. Het verzoek is of het College die vragen per brief zou willen beantwoorden. Daarna bekijken we aan de hand van de antwoorden of we de brief al dan niet in de commissie willen agenderen. De VOORZITTER: Ik zeg u toe dat het College dat zal doen. Ondertussen werken we de stukken verder af. De heer Brouns overhandigt zijn vragen. De heer DIETERS: Mijn fractie heeft het verzoek om brief 3.e., het advies Zoet-zout, bij de komende discussie in de commissie Omgeving en Milieu te betrekken. De VOORZITTER: Ik kijk even rond en zie dat er geen bezwaar tegen is. Dan doen we dat zo. De heer DIETERS: Wij zouden ook brief 3.h., de zienswijze van de heer Mellema over de planuitwerking van de waterberging, willen betrekken bij de discussie daarover in juni in de commissie. De VOORZITTER: Akkoord. Zonder beraadslaging of stemming worden de overige voorgaande ingekomen stukken voor kennisgeving aangenomen. De VOORZITTER: Ik stel ook voor dat u de nagekomen brief van GS van 1 april 2008, nr /14/A.8, ABJ, over de begroting 2009 van het SNN, voor kennisgeving aanneemt. De heer BROUNS: Voorzitter, wij zouden deze brief graag aan de agenda van vandaag toegevoegd willen zien met als argumentatie de wijze waarop deze begroting wordt gepresenteerd. De VOORZITTER: Akkoord. Als hier behoefte aan is, wordt dat een bespreekstuk. De heer MOORLAG: Voorzitter, wij beschouwen dit als een voorstel vreemd aan de orde van de dag, want het is voor ons wel wat lastig om ons te prepareren op dat punt. Zou het niet meer in de rede liggen om het eerst in de commissie te bespreken? 5

6 De VOORZITTER: Het probleem is ongetwijfeld dat we hier met de beroemde SNN-systematiek te maken hebben, waarbij alles past in onderlinge samenhang en het gevaar bestaat dat anders uit de tijdschema s wordt gelopen. Sommigen van ons hebben al in bepaalde gremia deelgenomen aan discussies daarover. Nu is het plenair aan de orde en natuurlijk zijn de stukken heel laat beschikbaar. Daarover is gisteravond uitvoerig gesproken in SNN-verband om dat volgend jaar fundamenteel anders te gaan doen. Als ik het punt aan het eind van de dag op de agenda plaats, is er ruimte om onder elkaar van gedachten te wisselen, bijvoorbeeld in de lunchpauze. Mogelijk is sprake van een aantal principiële punten en in het contact tussen de fracties kan duidelijk worden waar het over gaat, zodat men zich kan prepareren. De heer LUITJENS: Ik ondersteun het voorstel van de heer Moorlag om het punt naar de commissie te verwijzen in plaats van behandeling vandaag. De VOORZITTER: De vraag is wel of u de brief voor kennisgeving wilt aannemen. Het is prima om daarna te bekijken of en hoe het volgend jaar beter kan, want puur formeel in verband met de tijd moeten we vandaag wel zaken doen. De heer BROUNS: Voorzitter, wij zijn niet voornemens om tegen te stemmen, maar wij willen de gelegenheid hebben om hier in de Staten een aantal kanttekeningen te plaatsen. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, mag ik mijn steun daarvoor uitspreken? De VOORZITTER: Goed. Ik stel voor dat we het toevoegen en dat we afspreken dat we niet de technische kant bespreken, maar wel eventuele principiële kanten. Het zou goed zijn om die in de pauze te wisselen, zodat men van elkaar weet wat dat betekent. Ik moet wel zo opereren, omdat men in verband met de systematiek in de andere Staten met hetzelfde probleem zit en dat dit vandaag zo moet worden opgelost. De uitdieping doen we dan later in de commissie. Zonder stemming wordt overeenkomstig het voorstel besloten. De VOORZITTER: Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van Gedeputeerde Staten ter afdoening: j. Brief van de Vissersvereniging "Hulp in Nood", Zoutkamp van 10 april 2008 betreffende positie garnalensector als gevolg van de "mosseluitspraak" van de Raad van State. Zonder beraadslaging of stemming wordt overeenkomstig het voorstel besloten. De VOORZITTER: Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van de commissie Economie en Mobiliteit: k. Brief van het bestuur van de Milieufederatie Groningen van 26 maart 2008 betreffende voorkeurstracé N361 Mensingeweer-Winsum-Groningen (dit is spoedshalve al gebeurd op 2 april). Zonder beraadslaging of stemming wordt overeenkomstig het voorstel besloten. De VOORZITTER: Voorgesteld wordt de volgende stukken te betrekken bij agendapunt A.3 (wegomlegging N355): l. Brief van het bestuur van de Milieufederatie van 21 maart 2008 betreffende Zuidhorn; m. Brief van de heer W. de Boer (van Verenigd Noordhorn) van 8 april 2008; n. Brief van de heer S.P. Holtman, Noordhorn van 15 april 2008; o. Brief van Verenigd Noordhorn van 15 april met handtekenlijsten; p. Brief van mw. A. Visser-Paap en de heer N. Paap te Noordhorn. Zonder beraadslaging of stemming wordt overeenkomstig het voorstel besloten. De VOORZITTER: Voorgesteld wordt de volgende stukken te betrekken bij agendapunt A.6 (Keuzedocument POP): q. Brief van de Streekraad Oost-Groningen van 3 april 2008; r. Brief van de Vereniging van Windturbine-eigenaren Groningen van 14 april Zonder beraadslaging of stemming wordt overeenkomstig het voorstel besloten. 6

7 De VOORZITTER: Voorgesteld wordt het volgende stuk te betrekken bij de behandeling van het betreffende onderwerp in de commissie: s. Brief van de Landelijke Coördinatiecommissie Muskusrattenbestrijding met reactie op brief en discussienotitie muskusrattenbestrijding van de Dierenbescherming, mede namens Faunabescherming en Bont voor Dieren. Zonder beraadslaging of stemming wordt overeenkomstig het voorstel besloten. 4. Regeling van werkzaamheden Vaststellen agenda (A- en B-lijst) De VOORZITTER: Zoals ik u heb gemeld, heeft de CDA-fractie een voorbehoud gemaakt ten aanzien van agendapunt B.3. Ik heb begrepen dat dit voorbehoud thans niet meer geldt. Is dat correct? Ik zie dat dit het geval is en ik stel de agenda vast zoals deze voorligt. 5. C-stukken De VOORZITTER: Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a. Brief van 13 maart 2008, nr /11/A.13, VV, betreffende voorkeurstracé wegverbinding Mensingeweer-Winsum-Groningen; b. Brief van 19 maart 2008, nr /12/A.8, CW betreffende Noorderlicht- toekenning en bevoorschotting 2008; c. Brief van 11 maart 2008, nr /11/A.14, CW betreffende Rapport onderzoek cultuureducatie; d. Brief van 28 februari 2008, nr , CW betreffende informatie over besluitvorming subsidieverlening 2008 BJZ; e. Brief van 14 maart 2008, nr /10/A.33 betreffende Rapport Sturen op Jeugdzorg Provincie Groningen; f. Brief van 17 maart 2008, nr /11/A.17, ABJ, betreffende grenscorrectie transferium Hoogkerk; g. Rapport van De Noordelijke Rekenkamer over Toerisme en Recreatie van 21 februari 2008 over het onderzoek naar Toerisme en Recreatie in Groningen; h. Brief van 19 oktober 2007, , VV, betreffende kwaliteitsmeting Arriva; brief van 15 januari 2008, /3/A.12, VV, betreffende vervolgkwaliteitsmeting Arriva; brief van 18 februari 2008, /7/A.18, VV, betreffende vervolgkwaliteitsmeting Arriva week 2 en week 3 in 2008; i. Brief van 5 maart 2008, /10/A.21, VV, betreffende voortgang verbetering N366. Zonder beraadslaging of stemming worden de C-stukken voor kennisgeving aangenomen. B-stukken B.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 12 februari 2008, nr , ABJ, inzake wijziging van de statuten van de stichting Personeelsfonds der provincie Groningen te Groningen (nummer 5/2008) De VOORZITTER: Een goede lezer onder u attendeerde ons erop dat bij het besluit onder B.1 een definitie in artikel 1 staat van Provinciale Staten, terwijl dit orgaan verderop in de statuten niet voorkomt. Dit is dus een overbodige passage. Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.2 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 12 februari 2008, nr , ABJ, inzake de archieven van de Gemeenschappelijke Regeling Interprovinciaal Overleg (IPO) (nummer 4/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. 7

8 B.3 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 4 maart 2008, nr , FC, tot vaststelling van het onderzoeksrapport minimaal benodigd weerstandsvermogen van Ernst & Young Accountants (nummer 8/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.4 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 11 maart 2008, nr , OMB/PB, tot het van toepassing verklaren van Afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht op de voorbereiding van het provinciaal omgevingsplan voor de periode (Nieuwe POP) (nummer 10/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.5 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 22 januari 2008, nr , RP, betreffende de invoering van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) (nummer 6/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.6 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 18 maart 2008, nr , PP, betreffende het project Ring Blauwe Stad onderdeel toeristisch-recreatieve infrastructuur fase I (nummer 11/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. A-stukken A.1 Aanwijzing van de heer P.M. de Bruijne als plaatsvervangend lid in het Algemeen Bestuur van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland in de vacature van mevrouw C.A.M. Mulder A.2 Aanwijzing van een lid in het Algemeen Bestuur van Groningen Seaports in de vacature van de heer M.J. Out De VOORZITTER: Beide agendapunten A.1 en A.2 gaan over benoemingen, waarover een schriftelijke stemming plaatsvindt en die ik graag in één ronde zou willen doen. De eerste benoeming is die van een gedeputeerde als plaatsvervangend lid in het Algemeen Bestuur van het SNN. Kandidaat is de heer De Bruijne wiens benoeming tot gedeputeerde in de vorige Statenvergadering betekent dat wij van hem in zijn hoedanigheid als Statenlid afscheid nemen. Hij is ondertussen al enige tijd gedeputeerde en gaat helemaal op in de daarbij behorende wereld. De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Voorzitter, ik heb het bijna als een automatisme ervaren. De overgang van de ene stoel naar de andere was een gemakkelijke. De VOORZITTER: Goed. De tweede benoeming is die van een lid in het Algemeen Bestuur van Seaports Groningen. Daarvoor zijn twee kandidaten aangemeld, namelijk de heren Haasken en Swagerman. Beide namen vindt u op de stembrief. Door doorhaling van één van de namen geeft u aan welke kandidaat uw voorkeur heeft. Afgesproken is dat de kandidaten zich kort zullen presenteren. Ik geef daarvoor nu de gelegenheid aan de heer Haasken. De heer HAASKEN: Dank u wel, voorzitter. Ik ga nu niet gloedvol betogen dat er erg veel nautisch en maritiem bloed door mijn aderen stroomt en dat ik vele jaren lang bootjes heb gehad en dat mijn zoon op de Zeevaartschool zit. Daar gaat het natuurlijk allemaal niet om. Waar het wel om gaat is dat er een goede democratische controle op Groningen Seaports wordt uitgeoefend. Bij Groningen Seaports gaat er de komende jaren veel gebeuren en ik wil graag de hier levende gevoelens met betrekking tot Groningen Seaports daar in het AB verwoorden. Ik heb in de voorgaande Statenperiode mij met erg veel onderwerpen en dossiers aangaande Groningen Seaports bezig gehouden en ik wil graag in het AB nader inhoud kunnen geven aan die democratische controle. Voorzitter, ik dank u zeer. 8

9 De heer VAN DER PLOEG: Meneer de voorzitter, mag ik een vraag stellen? De VOORZITTER: Nee. Of ja, vooruit. Houdt u het bij die ene vraag, want anders beginnen we aan een debat. De heer VAN DER PLOEG: De heer Haasken staat bij mij en ook bij de andere Statenleden bekend als iemand die uitgesproken meningen heeft over het fenomeen natuurcompensatie. Dit fenomeen komt bij Seaports regelmatig voor en mijn vraag aan de kandidaat is dan ook of hij hij sprak over de hier levende gevoelens in de Staten vóór natuurcompensatie is en dit verder te stimuleren op het moment dat er grote investeringen moeten worden gedaan. Dat is daar van groot belang. De heer HAASKEN: Wat mij te doen staat in het AB, zoals ik al heb gezegd in mijn inleiding, is de hier levende gevoelens daar te verwoorden. De VOORZITTER: Hartelijk dank en dan is nu het woord is aan de heer Swagerman. De heer SWAGERMAN: Ik heb hier al eerder gestaan toen ik mij, direct na de verkiezingen ook kandidaat stelde voor deze mooie functie. De argumentatie die ik toen heb gegeven, geldt uiteraard nog steeds. Je kunt daaraan toevoegen dat drie keer scheepsrecht is. De gemiddelde SP-er heeft wat minder met watersport, alhoewel met de toename van ons ledental ook de watersporters onder ons toenemen. Ik hoor daar niet bij, maar ik ben het met de heer Haasken eens; de Eemshaven is voor ons een speerpunt en dat is het voor de SP altijd al geweest. De haven moet op een goede manier tot ontwikkeling komen en dat moet democratisch worden gecontroleerd. Er zijn dan een paar punten waar je dan op uitkomt, namelijk de organisatiestructuur, waarover, wat ons betreft, nu eens echt een afrondende discussie moet worden gevoerd. Daar willen wij enige rol in spelen. Als het gaat om de doelstellingen binnen de haven, zal ook ik staan voor de brede mening van de Staten en, als ik kijk naar de uitbreidingsplannen van de Eemshaven en de mogelijke barrières die er liggen, heb ik misschien het voordeel op de VVD van het onbesproken gedrag binnen het AB. Mocht dat een reden zijn om mij te kiezen, ga uw gang. Dank u wel. De VOORZITTER: Ik benoem in de commissie van stemopneming: de heer Spoeltman, mevrouw Van der Tuin en de heer Staghouwer. De kamerbewaarder zal de stembrieven uitdelen en daarna weer ophalen. Vervolgens zal de commissie haar werkzaamheden aanvangen. Ik vraag u om hier in de zaal te blijven. Ik schors de vergadering. De vergadering wordt enkele minuten geschorst. De VOORZITTER: Ik heropen de vergadering. Het woord is aan de voorzitter van de commissie. De heer SPOELTMAN: Voorzitter, er zijn 41 Statenleden aanwezig. Op de heer De Bruijne als plaatsvervangend lid in het Algemeen Bestuur van het SNN zijn 41 stemmen uitgebracht en hij is dus unaniem benoemd. Ten aanzien van het Algemeen Bestuur van Groningen Seaports zijn 29 stemmen op de heer Haasken uitgebracht en 12 stemmen op de heer Swagerman. Dat betekent dat de heer Haasken bij meerderheid is benoemd. De VOORZITTER: Hartelijk dank voor uw werkzaamheden. Ik concludeer dat de Staten bij schriftelijke stemming hebben aangewezen de heer De Bruijne als plaatsvervangend lid in het AB SNN en dat de Staten de heer Haasken hebben benoemd in het Algemeen Bestuur van Groningen Seaports. Ik feliciteer hen beiden daarmee. Daarmee zijn we toe aan de koffiepauze waarin gelegenheid is tot het nemen van afscheid van Marco Out en het verwelkomen van de nieuwe Statenleden, mevrouw Broekhuizen en mevrouw Hartman. We zullen de vergadering stipt om uur hervatten. De vergadering wordt geschorst voor de koffiepauze. De VOORZITTER: Ik heropen de vergadering. Ik wissel nog even met u het feit dat we met elkaar in het presidium hebben afgesproken dat elke fractie 24 minuten spreektijd heeft, waarbij ervan uitgegaan is dat er nog onderwerpen bij zouden komen. Het College heeft 55 minuten spreektijd. 9

10 Interrupties worden niet meegerekend. Ik wil deze keer niet toestaan dat een interruptie het karakter krijgt van een betoog. Een interruptie is een relevante vraag gericht op het betoog. Maakt u er vooral gebruik van, want dat verlevendigt de zaak. A.3 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 4 maart 2008, nr , BW, voor de tracékeuze van de omlegging van de N355 nabij Noord- en Zuidhorn (nummer 09/2008) De VOORZITTER: Ik stel aan de orde deze voordracht. Hierbij zijn ook aan de orde het betreffende advies van de commissie voor de MER over de gevoeligheidsanalyse, de brief van GS van 18 april ter zake en alle ingekomen reacties, zoals vermeld onder agendapunt 3. Dat zijn er, zoals u weet, velen, want het leeft zeer. Ik heet ook speciaal de mensen op de publieke tribune van harte welkom, zodat ze goed mee kunnen beleven wat hier door de Staten gezegd en beslist wordt. De beraadslaging wordt geopend. De heer STAVENGA: Voorzitter. Uit de reacties die wij nu al geruime tijd ontvangen, blijkt grote betrokkenheid van de inwoners van Noordhorn bij de leefbaarheid van hun dorp. Duidelijk moge zijn dat de afwikkeling van het verkeer via de N355 een behoorlijke invloed heeft op die leefbaarheid. Als het gaat om oplossingen hiervoor, is er sprake van behoorlijke tegenstellingen in argumenten en belangen. Deze argumenten zijn ook terug te vinden in de voorliggende voordracht van de tracéwijziging van de N355 ter hoogte van Zuidhorn en Noordhorn. Voorzitter, deze voordracht kent een zeer lange aanloop. Met name het laatste jaar heeft uw College veel ruimte en middelen beschikbaar gesteld om mogelijke alternatieven in samenspraak met inwoners en belangengroeperingen te ontwikkelen en uit te werken. Daarbij was ook sprake van een grote inzet en betrokkenheid van de gedeputeerde en medewerkers van de provincie. De PvdA-fractie heeft hier grote waardering voor. Voor ons als Statenfractie geldt dat wij meermalen ter plekke hebben gekeken, alle informatieavonden hebben bezocht, hebben gesproken met vertegenwoordigers van belangengroeperingen in Noordhorn. Uiteraard hebben wij de inspraakreacties gelezen, gehoord en geanalyseerd. Ook zijn de Milieueffectrapportage en de aanvullende Milieueffectrapportage en het advies van het kwaliteitsteam in onze afwegingen betrokken. Ten slotte hebben wij ook het standpunt van de PvdA-raadsfractie in Zuidhorn mee laten wegen. De alternatieven die zijn ontwikkeld, zijn in hoge mate beïnvloed door eerdere keuzes die zijn gemaakt. Meest bepalend hierin is de keuze voor de nieuwe wijk Oostergast en de wijziging van het tracé ten oosten van deze wijk in Zuidhorn. Daarbij is het noodzakelijk de overlast die wordt veroorzaakt door het wachtende verkeer voor de beweegbare brug tussen Zuidhorn en Noordhorn aan te pakken. Aanvankelijk en we hebben het dan over 2006 werd gedacht het tracé ter hoogte van Zuidhorn via een aquaduct of een hoge brug door te trekken ten oosten van Noordhorn en ten noordwesten aan te laten sluiten op het bestaande tracé van de N355. In 2007 vatte de mening post dat het wellicht verstandiger was om de weg ten noorden van het Van Starkenborghkanaal via een kruising met de Langestraat aan te laten sluiten op het bestaande tracé. Doorgaand en lokaal verkeer zou dan vervolgens moeten worden gescheiden door een erg grote rotonde. Het College van GS kwam in april 2007 met een voordracht waarin werd gekozen voor die laatste variant 4A met een terugvaloptie op de rondwegvariant 5B. Stedenbouwkundige inpassing, verkeersafwikkeling en een veilige scheiding van lokaal en doorgaand verkeer waren de uit te werken criteria waaraan de 4A-variant zou moeten voldoen. Onze fractie heeft in mei 2007 aangegeven de 5B-variant geen optie te vinden en heeft gepleit om te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om de hoofdverkeersader verdiept aan te leggen. De uitwerking van de 4A-variant in overleg met een bewonersgroep heeft geleid tot een achttal nieuwe varianten, waarvan de variant 4AIII als enig haalbare en betaalbare variant naar voren kwam. Wij hebben deze variant beoordeeld aan de hand van de criteria en komen tot de conclusie deze variant, gegeven eerder geschetste mogelijkheden, een haalbaar alternatief te vinden. Er is sprake van een goede toekomstbestendige verkeersafwikkeling, een veilige scheiding van het lokale en doorgaande verkeer, een significant aantal minder lokale verkeersbewegingen. Dit aantal lokale verkeersbewegingen kan ons inziens zelfs nog lager als de gemeente Zuidhorn in samenwerking met de provincie verdere verkeersremmende maatregelen treft. Uiteraard is de aanleg van de tunnel een behoorlijke ingreep, maar zal na aanleg leiden tot herstel van de verbinding Langestraat en Gast en zal toch wel het verrommelde beeld ten zuiden van Noordhorn verbeteren. 10

11 Wel, voorzitter, hebben wij nog enige opmerkingen over de geplande rotonde in dit tracé en dringen erop aan dat ook in een eventuele uitwerking, ook in overleg met bewoners wordt gekeken of er voor deze rotonde toch nog niet een andere oplossing kan gevonden worden in de vorm van een T- splitsing of een verplaatsing van die rotonde wat verder hogerop. Al met al, voorzitter, wijst de aanvullende MER ook uit dat gezien het aantal verkeersbewegingen en het aantal te verwachten verkeersbewegingen een keuze voor die 4AIII-variant een verantwoorde, toekomstgerichte keuze is. Het College besloot terecht ook de 5B-variant verder uit te werken om een goede vergelijking met de 4A-variant mogelijk te maken. In deze 5Bplus-variant worden maatregelen voorgesteld om de impact op het landschap te reduceren en te compenseren. Daarnaast wordt voorgesteld om bindende afspraken te maken om te garanderen dat het gebied tussen weg en Noordhorn open wordt gehouden. Voorzitter, 5Bplus is voor ons echter nog steeds geen optie, omdat de keuze voor deze rondweg ons inziens alleen maar zal leiden tot een toename van infrastructuur zonder een afdoende oplossing te bieden voor de afwikkeling van het verkeer. Noordhorn zal ook met een rondweg aan de oostkant blijven kampen met verkeersoverlast aan de westkant. Terwijl de 4AIII-variant ons inziens goed doordachte oplossingen biedt voor de afwikkeling van de verschillende verkeersstromen en leidt tot een herstructurering van de bestaande infrastructuur, blijft bij de rondwegvariant de oude Rijksstraatweg noodzakelijk voor de toegankelijkheid van Mokkenburg en om de in verhouding hogere lokale verkeersstromen te reguleren teneinde de Langestraat te ontlasten. Daarbij achten wij de kans groot dat deze weg als sluiproute zal worden gebruikt. Ten slotte, voorzitter. Beslissingen in het verleden hebben geleid tot gevolgen voor een gebied of een dorp die min of meer onomkeerbaar zijn. Ik noemde reeds de nieuwe wijk Oostergast in Zuidhorn. Zo is ook ooit besloten aan de westkant van Noordhorn een bedrijventerrein in te richten. Daarmee is de ligging van Noordhorn in het open landschap aan die zijde reeds bedorven. Mijn fractie hecht eraan om de ligging van Noordhorn in het open landschap aan de oost- en noordzijde te borgen teneinde te voorkomen dat Noordhorn volledig wordt ingesloten door infrastructuur. Voorzitter, mede namens de fracties van de SP, PvhN en D66 heb ik een amendement op het besluit zoals in de voordracht opgenomen, ingediend. Amendement A Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 23 april 2008, ter behandeling van voordracht 9/2008 betreffende de tracékeuze van de omlegging van de N355 nabij Noord- en Zuidhorn besluiten de besluittekst te vervangen door de volgende tekst: - te kiezen voor alternatief 4AIII voor wat betreft het tracé van de omlegging van de N355 rond Noordhorn en Zuidhorn; - in het nieuwe POP te waarborgen dat de restruimte tussen het tracé van de wegomlegging en het Van Starkenborgh-kanaal ten oosten van Noordhorn zijn open karakter behoudt; - in te stemmen met het sluiten van een privaatrechtelijke overeenkomst met de gemeente teneinde te waarborgen dat de restruimte zijn open karakter behoudt. De VOORZITTER: Dan is het woord thans aan de fractie van het CDA. Mevrouw VAN KLEEF: Voorzitter. Vandaag komt er dan eindelijk duidelijkheid voor de bevolking van Noordhorn en omgeving. Er is door velen, zowel vanuit de provincie als vanuit de bevolking, energie in gestoken om tot een passende oplossing te komen voor de juiste verkeersontsluiting. Wordt het een rondweg of een tunnelvariant? Heeft de politiek visie en kiest zij voor toekomst of ligt de toekomst dan toch verborgen in een tunnel? Voorzitter, in bijna de gehele provincie wordt de discussie gevoerd dat onze provinciale wegen dichtslibben, dat er onvoldoende doorstroming is; de veiligheid wordt op sommige trajecten in twijfel getrokken. We maken plannen om wegen vierbaans te maken en rondwegen aan te leggen. Uitgerekend waar het verkeer toeneemt, waar nieuwe wijken worden gebouwd, daar moet je dan ook het lef hebben om te kiezen voor een oplossing en investering welke toekomstgericht en dus financieel verantwoord is. 11

12 De verkeersaantallen over 2007 laten een groei zien van 10% en meer in het gebied van Noord- en Zuidhorn. Bovendien doen we in de Staten niet aan struisvogelpolitiek, want overal groeit het verkeer. Zou het nu uitgerekend op dit tracé niet groeien of zelfs afnemen? De CDA-fractie kiest onverkort voor de rondweg. Wij hebben goed naar de bevolking en haar argumenten geluisterd. Er is een breed draagvlak voor de rondweg. Behalve vele burgers, zowel verenigd als individueel, ook Logistiek Noord-Nederland en ondernemers uit Noordhorn hebben zich uitgesproken vóór de rondweg. Dat is ook logisch, want de 4A-variant is een oplossing voor de korte termijn. Deze variant betekent ook dat men waarschijnlijk binnen tien jaar weer terug is bij af. Het CDA kiest samen met de lokale bevolking voor een toekomstbestendig besluit en dat is de 5Bvariant. In het collegeprogramma is afgesproken dat de provincie een ondernemende provincie wil zijn en samen met anderen durft te investeren in de groei met de inzet op uitvoering van structuurversterkende middelen, projecten op onder andere het gebied van infrastructuur, en dit binnen bepaalde randvoorwaarden op het gebied van landschappelijke omgeving. Met de keuze voor de 5B-variant wordt er in ruime mate uitvoering gegeven aan deze onderdelen van het collegeprogramma. Met dit wegtracé en zijn ruimtelijke omgeving in deze plusvariant wordt er in grote mate rekening gehouden met het landschap en komt er een enorme opwaardering van karakteristieke eigenschappen in het gebied. Het CDA is van mening dat er met dit wegtracé een goede balans is gevonden tussen enerzijds vooral veilige en goede doorstroming van het verkeer en anderzijds de landschappelijke inpassing ervan, dit in relatie tot de investering en de houdbaarheid van enkele decennia. Met deze 5B-variant liggen er voor het dorp Noordhorn mooie kansen om het dorp weer dorp te laten zijn zonder dat De Gast en de Langestraat een doorgaande autoweg gaan worden. Door een slimme herinrichting van dit gebied zal de bestemming van deze wegen alleen bestemmingsverkeer zijn. Bovendien ondervang je met een rondweg dat stedelijke functies aan elkaar worden verknoopt en dus blijft Noordhorn een dorp los van de stad. Het CDA is van mening dat er alleen maar winst is met de 5B-variant, te weten: toekomstbestendig en zeer verantwoorde investering van ons belastinggeld, geen kapitaalsvernietiging, geen asfaltverrommelling in het karakteristieke Noordhorn, een breed draagvlak van de lokale bevolking en het bedrijfsleven. Ten slotte, voorzitter, is het alom bekend dat er een behoorlijke tweespalt is in het gebied. Maar wij hopen dat vandaag niet alleen een nieuw wegtracé gaat opleveren, maar dat de sociale cohesie ook weer terug zal keren. Wij willen eenieder heel hartelijk dank zeggen voor de betrokkenheid bij hun gebied, maar wij wensen hen ook veel moed om te komen tot een hernieuwde samenhang. Mevrouw BECKERMAN: Voorzitter. Vurige betogen, originele gedichten, kleurrijke kaarten, kalenders, een heleboel brieven en mails. De afgelopen maanden en jaren hebben veel bewoners van Noordhorn op een mooie manier duidelijk gemaakt wat hun standpunt was en geprobeerd ons daarvan te overtuigen. De SP-fractie is erg blij met de betrokkenheid van de Noordhorners en hun verschillende bondgenoten. Echter, we hebben ook veel persoonlijke aanvallen niet alleen op Statenleden, maar ook op mededorpsbewoners en heel erg veel onrust gezien. Dat betreuren wij. Wij zien ook dat door de bestuurlijke gang van zaken en het wisselen van voorkeurstracé GS hier in onze ogen mede debet aan zijn. De fractie van de SP heeft altijd een integrale aanpak voorgestaan waarbij het hele gebied tussen de Stad via Aduard en Dorkwerd naar De Gast en Middag- Humsterland in zijn geheel werd bekeken. Daarbij zouden behoud van het landschap, behoud van mooi wonen en leven en nieuwe economische kansen centraal moeten staan. Door versnipperd beleid is de optie die altijd de meeste steun heeft gekregen een aquaduct in plaats van een ontsierende hoge brug afgevallen. Vandaag echter staan wij voor de moeilijke keuze tussen 5Bplus en 4AIII, een rondweg of een onderdoorweg. De SP-fractie kiest voor de onderdoorweg, de 4AIII-variant. De rondweg zal het gebied tussen De Gast en Middag-Humsterland zeer ernstig aantasten. Dit gebied, met een zeer hoge landschappelijke, geomorfologische en cultuurhistorische waarde zou sterk verrommeld en versnipperd raken en er ontstaat een grote restruimte. Daarnaast lost dit tracé volgens ons de knelpunten die er zijn niet op, maar komen er alleen extra knelpunten bij. Er komen drie extra kruispunten, waarbij allereerst een extra kruising in de Noorderweg, een extra rotonde bij de aansluiting op de Friesestraatweg en tot slot moet met een kunstgreep inmiddels een fietstunnel de overgang van De Gast naar Middag-Humsterland openblijven voor recreatie. Daarnaast zorgt de aanleg van de rondweg er niet voor dat het oude traject wordt ontlast. Sterker: uit cijfers van de provincie blijkt dat 52% de oude weg tussen brug en dorp zal blijven nemen. De plus in 5Bplus is helemaal geen plus. Plus is een streefbeeld waarvan niet duidelijk is of het ooit gerealiseerd kan worden. Dit neemt niet weg dat variant 4AIII eveneens zeer grote nadelen heeft. 12

13 De sloop van drie woningen en één bedrijf is een zeer groot nadeel en dat willen wij ook niet bagatelliseren. Het doorkruisen van De Gast is eveneens een groot nadeel. Hoewel beide varianten op cultuurhistorie en archeologie even goed scoren, zijn het doorsnijden van het historische lint en het doorgraven van de keileembrug voor mijn fractie ook grote nadelen. Echter, deze variant spaart de laagte ten noorden en oosten van Noordhorn. De 4AIII-variant kan met een onderdoorweg goed worden ingepast in Noordhorn. De verkeersafwikkeling en veiligheid van deze weg zijn goed. Daarnaast blijft de zichtlocatie van het bedrijventerrein Mokkenburg bestaan. De SP-fractie kiest dan ook voor 4AIII, een veilige en goed ingepaste weg die het landschap voor bewoners, toekomstige generaties en toeristen behoudt. Wij steunen amendement A. Dank u. De VOORZITTER: Hartelijk dank en van harte gefeliciteerd met uw maiden speech. De heer KRUITHOF: Voorzitter, we staan aan het eind van een ingewikkeld proces, een emotioneel proces ook, getuige de vele s, brieven anderen refereerden daar ook reeds aan en mooie commentaren uit de bevolking van Noordhorn. De emoties zijn hoog opgelopen en, getuigen de mails die ik nog tot vanmorgen heb ontvangen, doen dat nog steeds. Dat is begrijpelijk. Op grond van argumenten zijn de inwoners van Noordhorn sterk verdeeld over de omlegging van de N355. Moet die weg door het dorp of er omheen? Voorstanders van de weg door het dorp hebben als belangrijkste argument: het is niet nodig een rondweg door een natuurgebied aan te leggen, het verkeer neemt nauwelijks toe en de schade aan de natuur is onherstelbaar. Bovendien zou het bedrijfsleven enorm lijden als het verkeer niet meer door het dorp komt. Voorstanders van de rondweg hebben als belangrijkste argument: het is vanwege de overlast voor omwonenden, van zowel geluid, stank als fijnstof, alsmede vanwege de veiligheid van de bewoners van het dorp, onbegrijpelijk als je de nieuwe weg door het dorp heen legt. Voorzitter, ik heb het afgelopen jaar sinds ik me met dit onderwerp bezighoud, niet gemerkt dat de standpunten van beide groepen elkaar ook maar enigszins genaderd zijn. Beide groepen hebben zich uitermate ingespannen om hun eigen standpunt van steeds maar nieuwe argumenten te voorzien, een compromis bleek niet mogelijk. Heeft het inspraakproces dan helemaal niets opgeleverd? Toch wel. Om in het jargon te spreken: variant 4A door het dorp is 4AIII geworden en variant 5B de rondweg is 5Bplus geworden. Beide varianten zijn sterk verbeterd ten opzichte van de oorspronkelijke plannen. De inspanningen van de bewonersgroepen zijn daaraan zeker niet vreemd. Daarvoor wil ik hen danken. Voorzitter, het College van Gedeputeerde Staten heeft in het proces de nodige steken laten vallen. Ik heb daar in de commissievergadering al uitvoerig bij stil gestaan. De VVD-fractie heeft echter de indruk dat het College van deze procedure geleerd heeft, getuige het feit dat men bij de ontsluiting van Noordwest-Groningen zorgvuldiger te werk gaat, voor zover we dat nu kunnen beoordelen. Tijdens het debat over de Rekening 2006, nu bijna een jaar geleden, heb ik namens de VVD-fractie enkele criteria genoemd waaraan een goede inspraakprocedure zou moeten voldoen. Ik kan het College aanbevelen dat nog eens terug te lezen. Voorzitter, Provinciale Staten moeten nu het finale woord spreken. Wij moeten beslissen wat het wordt. De meeste fracties hebben tijdens de commissievergadering al laten weten wat zij ervan vinden. Namens de VVD-fractie heb ik toen moeten melden dat we er nog niet uit waren. Dat is inmiddels wel het geval. Nog even de argumenten op een rijtje. De rondweg veroorzaakt schade aan de omgeving. De rondweg zou niet nodig zijn vanwege de te geringe verkeerstoename. De rondweg is slecht voor het bedrijventerrein Mokkenburg. De weg door het dorp daarentegen betekent een groot infrastructureel werk met een tunnel vlak tegen de bebouwing van het dorp aan, waarbij bovendien enkele huizen en een bedrijf moeten worden afgebroken. Ondanks de geringe toename van het verkeer is er toch wel degelijk sprake van toename. De stedenbouwkundige kwaliteit heeft meer baat bij de rondweg dan bij de weg door het dorp. Voorzitter, alles afwegende kiest de VVD-fractie voor de rondweg, maar niet ongeclausuleerd. Wij vinden dat de ontsluiting van Mokkenburg beter geregeld moet worden en bovendien vindt de VVD dat de schade aan het landschap tot een minimum beperkt moet worden en dat de boeren die schade lijden, ruimhartig benaderd moeten worden. Voorzitter, tot zover. De heer STAGHOUWER: Voorzitter. Het is dan eindelijk zo ver. Er wordt vandaag helderheid gegeven inzake de keus die wordt gemaakt: al of niet een rondweg rond het dorp Noordhorn of toch een tunnel in het dorp Noordhorn. Voorzitter, een schijnbaar onoplosbaar dilemma voor veel mensen. Ook voor ons als politiek een lastige kwestie om een juiste beslissing te nemen. Als je kijkt naar het totale proces, dan komt onze fractie tot de conclusie dat dit veel en veel te lang heeft geduurd. 13

14 Na aanvankelijk een goede afgewogen keus door het College om een rondweg rond Noordhorn aan te leggen, werd teruggekomen op dit besluit. Verwarring was het resultaat. Bewonersgroepen die zich tot dat moment niet hadden geroerd, werden zich opeens bewust van de noodzaak om in actie te komen. Dit gebeurde nadrukkelijk. Wij zijn als politici overstelpt met ideeën en opvattingen, wat op zichzelf een goede zaak is. Maar als dan het hele discussietraject leidt tot zo veel verdeeldheid en onrust onder de bevolking, dan vraagt onze fractie zich in alle eerlijkheid af of dan niet het doel voorbij wordt geschoten. Door het instellen van een bewonersgroep is geprobeerd tot een eensluidend standpunt te komen. Een welhaast onbegonnen zaak, zo is gebleken. Voorzitter, onze fractie denkt dat we van dit hele proces wat hebben geleerd. Een College dat driemaal terugkomt op het standpunt en een ander standpunt inneemt in zo n majeure opgave is zeker niet goed. Nu zal blijken dat het College opdracht krijgt van deze Staten om nogmaals een draai te maken. Jammer, voorzitter. We hopen dat we in twee andere opgaven voor dit jaar namelijk de vervanging van de bruggen bij Aduard en Dorkwerd en de weg Mensingeweer-Groningen niet in dezelfde tunnel gaan lopen als in Noordhorn. Dan naar de voordracht, voorzitter. De fractie van de ChristenUnie heeft op dit dossier vanaf het begin aan niet getwijfeld. Wij weten wat er onder de bevolking leeft in dit gebied en wij kijken naar de toekomst. Waar wordt nog gesproken over een weg door het dorp? Waar mogelijk wordt toch gekeken naar mogelijkheden om fouten uit het verleden te herstellen? Een van de fouten uit het verleden in dit gebied is de waterverbinding tussen twee aan elkaar gegroeide dorpen in de 20er jaren van de vorige eeuw: het Van Starkenborgh-kanaal. Voorzitter, gaan wij als Staten vandaag weer een historische fout maken? We leggen een gebied vast voor de komende 50 jaar. Dan is het toch onbestaanbaar dat we niet verder kijken dan het hier en nu? Het is gebleken uit de laatste rapportage dat het autoverkeer blijft toenemen. Mensen die beweren dat dat niet het geval is, steken hun kop in het zand. De grootste ondernemingen in dit gebied hebben duidelijk aangegeven wat zij als problemen voor de toekomst zien De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, ik heb een vraag. Ik hoor de heer Staghouwer zeggen dat het niet in de toekomst kijken is om variant 4AIII uit te voeren. Heeft u geen vertrouwen in het College dat constateert dat die variant ook toekomstbestendig is? De heer STAGHOUWER: Onze interpretatie is dat de variant 5B toekomstbestendiger is. De heer DE VEY MESTDAGH: Nee, ik had het over 4AIII. Daarvan constateert het College dat deze toekomstbestendig is. Maar u bent het daarmee oneens, begrijp ik. De heer STAGHOUWER: Daar zijn wij het mee oneens. De grootste ondernemingen in dit gebied hebben duidelijk aangegeven wat zij als problemen voor de toekomst zien en hier wordt niet naar geluisterd. Er wordt een ingreep gedaan in een gebied met historische waarde, de oude zandrug waarop Zuidhorn en Noordhorn zijn gebouwd ten gunste van gewone landbouwgrond. De PvdA zegt bij monde van de fractievoorzitter de heer Moorlag in het Dagblad van het Noorden afgelopen vrijdag: Getallen zijn voor ons niet doorslaggevend. Dan is de vraag van onze kant: wat maakt wel indruk, PvdA? U luistert als partij schijnbaar niet naar wat meerderheden willen. Wat vindt u dan van de waarde van onderzoeken waar altijd veel getallen bij geplaatst worden? Is dat allemaal maar onzin? Ook dit is jammer, voorzitter. De heer MOORLAG: Voorzitter, de PvdA heeft hier in deze provincie ook het standpunt ingenomen dat wij geen voorstander zijn van referenda in de vorm van directe democratie. Mijn vraag aan de ChristenUnie-fractievoorzitter is: is de ChristenUnie voorstander van directe democratie in de vorm van referenda? De heer STAGHOUWER: Dat heeft u mij niet horen zeggen, meneer Moorlag. Ik zeg alleen maar dat wij luisteren naar bewoners. Ik zei zonet: waar wordt nog gesproken over een weg dwars door een dorp? Voorzitter, er is drie week geleden in de commissie Economie en Mobiliteit met ontzettend veel gemak gesproken over rondwegen rond dorpen Mensingeweer en Winsum. Als we kijken naar het voorbeeld Winsum zien we dat we daar eigenlijk een vergelijkbare situatie hebben: ook een verbindingsweg aan de westkant van het dorp, ook een industrieterrein in hetzelfde perspectief. Hier zou een rondweg door het landelijk gebied ten oosten van Winsum geen probleem zijn? Voorzitter 14

15 De heer SWAGERMAN: Voorzitter, ik wil dat toch wel aanvechten. Ik wil daarom de vraag stellen waarop het oordeel gebaseerd is dat de rondweg rondom Winsum hetzelfde zou zijn als die rondom Noordhorn. Als je naar de feitelijkheden kijkt, klopt dat niet. De heer STAGHOUWER: Dat is vanuit ons perspectief beoordeeld, meneer Swagerman. De heer SWAGERMAN: Er wordt naar mij Cijfers! geroepen, maar woningbouwcijfers in de vrijkomende gebieden wijzen iets heel anders uit en dus ook verkeersstromen. De heer STAGHOUWER: De fractie van de ChristenUnie doet een beroep op u, collega s, om nog eens goed na te denken over de keus die vandaag gemaakt moet worden. Daarom raden wij u ook ten sterkste af het amendement van de PvdA te steunen. Voorzitter, wij zitten niet met een dilemma, wij steunen de voordracht en verwerpen het amendement. Dank u wel. De heer VAN DER PLOEG: Meneer de voorzitter, we hebben een intensieve discussie gehad in de commissie. Ik was niet van plan om dat allemaal te gaan herhalen, maar de betrokkenheid van de regio en het dorp is spreekwoordelijk, zou ik bijna zeggen. Meneer de voorzitter, GroenLinks heeft nooit een rondweg gewild, omdat zij geen aantasting wenste van het karakteristieke landschap van de Oude Riet. GroenLinks heeft vanuit landschapsinpassing en verkeersafwikkeling ook al die jaren gepleit voor een oplossing met een aquaduct. Daarmee is echter nog geen tracé benoemd en nietsdoen is hier geen optie, tenminste als je De Gast-Langestraat-structuur wilt terugbrengen, de doorstroming wilt bevorderen en de leefbaarheid en veiligheid in het dorp wilt verbeteren. Uitstel dan maar en op zoek naar een inventieve variant met een zware OV-component? Daar valt wat voor te zeggen vanuit GroenLinks-optiek. Maar die optie gaat voorbij aan eerdere besluiten en het intensieve interactieve proces. Conclusie is dat er gekozen moet worden op basis van de voorliggende varianten. Een heel andere conclusie is dat de optimale variant, zonder verliezers op dit dossier, er niet is. Ook de laatste weken inderdaad, vanmorgen of vannacht laat, kregen we nog brieven en s, vooral van voorstanders van 5B. Ik moet het toch zeggen: het is erg jammer dat ook in die s emoties een grote rol speelden en anderen werde zwart gemaakt. Dan moet je tussen de regels door op zoek naar de argumenten, want voor verdachtmakingen sluiten wij ons af. De ChristenUnie had het al over een brief van de grotere bedrijven. Die schrijven over een historische vergissing. Vervolgens wordt er een scheut azijn over de ondernemersvereniging gegooid. Wederom meningen met emotie. Maar belangrijk is dat ook deze brief geen overtuigende argumenten brengt. Zijn die bedrijven niet groot geworden in de regio en dat met de huidige situatie, met de huidige brug? Juist bedrijven die zeggen het van doorstroming te moeten hebben. Dat geeft wel te denken, want beide varianten eigenlijk alle varianten die voorliggen geven een veel betere doorstroming. Meneer de voorzitter, we hebben de argumenten gewogen en op basis van de beschikbare varianten kiest mijn fractie voor variant 3AIII. Volgens mij is dat 4AIII met een aquaduct. Inmiddels ligt er ook een amendement voor met een aantal handtekeningen van partijen. Wij hebben in de commissie aangekondigd deze variant voor te zullen leggen. Meerdere fracties hadden die behoefte, dus er ligt een gezamenlijk amendement voor. Mocht, meneer de voorzitter, die meerderheid niet kiezen voor dat aquaduct, dan komt voor onze fractie de second best-oplossing in beeld. Dat is dan variant 4AIII. Wij zullen niet voor die keuze weglopen, al is het ons op onderdelen zwaar te moede. Het scheiden van langzaam en snel verkeer op de huidige bruglocatie is voor GroenLinks belangrijk. De afwikkeling moet daar goed geregeld worden. Het blijft daar relatief druk en potentieel onveilig. Die brug is een integraal onderdeel van het pakket van maatregelen, heb ik begrepen van de gedeputeerde. Mijn fractie wil terugkoppeling naar de Staten voordat het tot een definitieve invulling komt. Er zal, wat ons betreft, met de belanghebbenden, de gemeente voorop, gesproken moeten worden over die uitwerking. Mocht het op geld vastzitten, dan is een extra bijdrage van de provincie wat ons betreft bespreekbaar. De bijdrage aan dit project is namelijk al niet hoog: ongeveer 4 miljoen, dat is ook het bedrag dat ongeveer terugkomt via de BTW-compensatie. Per saldo niet veel dus. Wij wensen kortom, meneer de voorzitter, als het om die nieuwe brug op de bestaande locatie gaat, nadrukkelijk een vinger aan de pols te houden. Kan het College ons toezeggen dat wij daar de gelegenheid voor krijgen? In mei 2007 heb ik in de commissie Economie en Mobiliteit in Zuidhorn gezegd dat organisaties als Rijkswaterstaat zich niet meer af mogen maken door alleen een buidel geld ter beschikking te stellen voor een technische oplossing. 15

16 Inpassing in de omgeving vergt tegenwoordig veel meer dan alleen een technische oplossing en er ligt wat ons betreft een taak voor de provincie om dit soort belangen te benoemen, te verdedigen, compensatiewensen kenbaar te maken en dus ook om niet te vroeg akkoord te gaan met een bedrag waar alles van gedaan moet worden. Wat ons betreft dient dit een bredere doorwerking te hebben. Ik noem dat, omdat wij nu ook voor de POP-discussie staan en we in Zuidhorn en eigenlijk vandaag ook niet, de gelegenheid hebben om dat debat te voeren. Het is wel een belangrijk element in bredere zin. Over compensatie gesproken: bij de Algemene Beschouwingen heeft mijn fractie, als het om de Oude Riet gaat, een motie ingediend. Die is aangehouden. In overleg met een aantal fracties hebben we besloten deze nog voorlopig aan te houden en te betrekken bij het POP, c.q. de discussie over het landschapsbeleid. Dan is er een nagekomen brief gekomen van het College over een brief van de MER-commissie die aan ons was gestuurd. Hieruit blijkt dat er in dit huis niet te achterhalen is wat er fout is gegaan, want wij hebben die brief niet ontvangen. De brief is wel verstuurd, maar niet aangekomen. Ik kan niets anders dan constateren dat wij het daar even mee moeten doen op dit punt, want het is gewoon niet anders. Ik zou ook niet weten wat ermee gebeurd is. De inhoud is wel in het geheel betrokken, blijkt ook uit de brief. Maar je kunt ook zeggen dat die problematiek daardoor ietwat is ondergesneeuwd. Maar goed, als je de conclusie van die brief inhoudelijk, beargumenteerd zou volgen, kom je uiteindelijk niet bij 5B uit. Als ik de meerderheid zo proef, dan heeft het ook geen consequenties voor de besluitvorming. Meneer de voorzitter, Provinciale Staten zijn het bevoegde gezag in dit traject. Toen de PvdAfractie na de verkiezingen tot een naar ik aanneem weloverwogen negatief standpunt kwam over de rondweg, was het tijd voor het College om zijn knopen te tellen. Meneer de voorzitter, zeer groot was onze verbazing toen het tegendeel gebeurde. Ervaren als de heer Bleker is, ziet hij dit natuurlijk aankomen. Waar hij het overleg had kunnen zoeken bij een aanstaand negatief oordeel over 4AIII van de kant van het College, heeft hij dat niet gedaan, maar is hij een plusvariant gaan bedenken. Achteraf we moeten nog stemmen, dus we moeten het nog even met enige voorzichtigheid zeggen kun je zeggen dat de heer Bleker als adviseur van ons bevoegd gezag wij dus naar ons oordeel gegokt heeft en verloren. Kortom: in feite krijgt hij een politieke tik om de oren. Het gevolg en dat is waar mijn fractie hem op aanspreekt is dat bewoners het afgelopen jaar wederom op het verkeerde been zijn gezet. Er was een duidelijke meerderheid. 5B is uitgesloten, dat waren de woorden van de woordvoerder van de PvdA toen. Vervolgens komt men toch weer op 5B uit, met een plus. Ik vind dat niet een mooie gang van zaken, meneer de voorzitter. Mijn fractie heeft dan ook respect voor de wijze waarop de PvdA-fractie daarmee om is gegaan. De PvdA is gedwongen, nadat ze al een uitgekristalliseerd standpunt hadden ingenomen, om alsnog diep te gaan, met dank aan het College. Als je onderdeel uitmaakt van een coalitie, dan is zo n afweging natuurlijk een stuk zwaarder. Meneer de voorzitter, ik sluit af met de woorden dat dit geen vreugdevolle dag is. Natuurlijk kunnen we als GroenLinks zeggen dat een deel van het landschap wordt veilig gesteld. Echter, er is te veel misgegaan in de procedures. Er zijn verliezers en we moeten nog maar afwachten welke juridische vervolgprocedures hier achteraan geknoopt worden. Daar sluit ik mee af. De heer ZANEN: Voorzitter. De kwestie van het aquaduct wil ik als eerste punt naar voren brengen. Er is in de verschillende vergaderingen, ook in de commissie, eigenlijk nooit een helder beeld geschapen over wat de precieze kosten van dat aquaduct zouden zijn. Er is wel een bedrag genoemd van 30 miljoen wat het zou gaan kosten, maar bij navraag om te specificeren waar dat dan precies in zit is het nooit helemaal helder geworden. Het is wel zo dat de gemeenteraad van Zuidhorn in meerderheid heeft uitgesproken dat zij voorstander is van het aquaduct. Ik denk dat het daardoor toch minstens van belang was geweest als de mogelijkheid van een aquaduct beter was onderzocht. Gelukkig komt die zaak nu toch opnieuw hier terug. Dat is ook het moment waarop het nog kan dat je vraagt of het niet alsnog een mogelijkheid is. Het is wel zo dat, als je een aquaduct aanlegt, dan toch de varianten die nu op tafel liggen wellicht in een ander daglicht komen te staan, omdat je natuurlijk dan eventueel het aquaduct verder door zou kunnen trekken als een soort tunnel onder het open gebied. Maar ik neem aan alles gehoord hebbende dat er geen meerderheid is voor alsnog een aquaduct als variant te onderzoeken. Vandaar dat ik dat op dit moment terzijde schuif. Ik hoop wel dat de gedeputeerde daar nog op in wil gaan, want het is wel een wezenlijk punt dat ook de opvatting en het politieke debat in Zuidhorn raakt. Dan, voorzitter, een punt dat ons ook nadrukkelijk heeft beziggehouden. Als je variant 4AIII kiest, dan ontstaat er een situatie tussen Noordhorn en Zuidhorn waarin de verkeersafwikkeling van de Noordhorners, als ze naar Zuidhorn gaan, heel nadrukkelijk gescheiden van elkaar moet gaan worden. Om nu te voorkomen dat er geweldig lange wachttijden gaan ontstaan wat natuurlijk een risico is, zeker met toenemende scheepvaart, die wordt verwacht dan zou je toch voorzieningen 16

17 moeten treffen waardoor in elk geval fietsers en voetgangers niet zo lang zouden moeten hoeven wachten als wellicht het geval zou zijn voor auto s. Dan denk ik aan iets als de Gerrit Krol-brug in de stad Groningen, die een voorziening heeft om inderdaad met fietsers en al over de brug heen te komen en niet te hoeven wachten, of zoals de Noordzeebrug is gedacht door het College, die een voorziening wil treffen waardoor fietsers, bromfietsers en voetgangers op een bepaalde manier geholpen kunnen worden om het hoogteverschil te overbruggen. Ik heb begrepen ik vind dat een goed punt dat deze kwestie, de verwerking van het verkeer en de scheiding van het verkeer, inderdaad terugkomt in de Staten en dat we daar verder heel precies naar kijken. Voorzitter, er is iets tot ons gekomen in de vele brieven die we hebben gekregen wat te maken had met lawaai en de snelheid van het verkeer dat van richting Grijpskerk komt richting Noordhorn/Zuidhorn. Ik denk dat het een goed idee is wat hier genoemd is. We hebben zelfs een kaartje gekregen, waarin geopperd wordt dat bij de eerste afslag naar Noordhorn als je uit Grijpskerk komt, het misschien goed zijn dat er direct een regime van 50 km/u ingevoerd wordt, zodat je niet het remmen en het drukke verkeer op dat korte traject hebt van die afslag naar de brug. Dat lijkt me een goede gedachte. Het gaat dus om maatregelen die je treft om de situatie daar te beheersen en optimaal te maken. Voorzitter, u heeft kunnen zien dat wij het amendement mede hebben gesteund voor 4AIII, dus dat is helder. Dat is niet zomaar gebeurd. In de commissievergadering hebben we op dat moment nog steeds zeer aarzelend onze voorkeur in die richting uitgesproken, maar wij komen nu toch tot die conclusie. Maar ik wil daar nog wel iets over zeggen. Er is net even door de heer Moorlag een opmerking gemaakt toen hij interrumpeerde over het fenomeen van het referendum. Naar de idee van de Partij voor het Noorden is het zo dat het bij een referendum wezenlijk is dat de informatie over de kwestie waar het over gaat, heel goed is doordacht. Iedereen weet waar het over gaat en hoe het speelt. Daarnaast moet de vraagstelling die dan voorligt, heel helder zijn. Nu heb ik de indruk dat de mensen in Noordhorn zich hebben ontwikkeld in de loop van de afgelopen twee jaar tot uitermate goed geïnformeerde deskundigen, die een mening hebben over alle aspecten en elementen die een rol spelen. En er zijn uitgesproken verschillen van mening. Er zijn echt twee kampen ontstaan. Ik denk dat op dit moment de meeste Noordhorners beter geïnformeerd zijn dan de meeste Statenleden zoals hier aanwezig zijn. Je zou je dus kunnen afvragen of je in dit geval niet een referendum zou moeten laten beslissen over deze zaak. Ik weet wel, wij kunnen het als Staten nooit goed doen. Die tribune is voor 5B, die tribune is voor 4A, of omgekeerd. Er zijn dus verschillen van mening. Door een uitspraak van de Noordhorners voor en tegen de twee alternatieven zou je dus een heel heldere uitspraak krijgen waarin men zelf heeft gekozen. Dan zou de tegenstelling naar de politiek er niet zijn, maar dan zou men onderling gewoon zich neer kunnen leggen bij een meerderheidsbesluit. We hebben vele brieven gekregen, waarin gezegd is: De georganiseerde Noordhorners, dat is driekwart van de bewoners. Dat is aangevochten. Ik denk dat dat alleen maar tot helderheid zou kunnen komen als je een soort referendum zou houden. Ik zou graag de gedeputeerde willen vragen of hij toch op dit punt heel nadrukkelijk in wil gaan. Dan kunnen we in de tweede ronde kijken wat we ermee doen. Dank u wel. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, ik ben blij dat er meer partijen zijn die een referendum an sich aanhangen. Ik zou het zelf wat breder willen zien, dat weet u ook allemaal. Ik kan me niet voorstellen dat het College hier op ingaat, gezien het afschieten van de voorstellen die D66 in het verleden daarover heeft ingediend. De heer BLEKER (gedeputeerde): We zijn net bezig om ons daar gedegen op voor te bereiden, op dit punt. Dat hoeft niet wat u betreft? De heer DE VEY MESTDAGH: Ik wil mijn verordening wel weer even van stal halen, als u inderdaad De heer BLEKER (gedeputeerde): Nee, dat hoeft ook weer niet. De heer ZANEN: Voorzitter, het lijkt me niet dat we op deze manier argumenten en punten van tafel moeten vegen. Dat lijkt mij een slechte zaak. Ik zou zeggen, ga vooral De heer BLEKER (gedeputeerde): Het College gaat er gedegen op in. De heer DE VEY MESTDAGH: Fijn dat er ook nog even een discussie tussen anderen ontstaat. Ik ga hier niet herhalen, voorzitter, wat in de commissie reeds allemaal is gezegd door mij. 17

18 Een aantal punten zal ik aanstippen. Ik heb ook nog even wat recht te zetten. Ik heb in tweede termijn in de commissie gezegd dat het College dacht dat rondwegen goed voor het landschap waren. Dat was een opmerking van een andere partij en niet van het College. Wel is het zo dat het College het terugvallen van de 4AIII-variant op de rondweg 5-variant motiveert middels de ruimtelijke impact die deze weg heeft tegen het dorp aan. Een massa aan infrastructuur zo zegt het College dat tegen het dorp aan. Het College geeft daarbij ook eerlijk aan: het is er wel omheen en niet dwars doorheen, want dat is demagogie. Toch vindt D66 dit geen sterk argument, voorzitter. Als je kijkt dat het College geswitcht is in maart 2007 van de oorspronkelijke rondwegvoorkeur naar de voorkeur die ze toen had met betrekking tot variant 4, kun je zeggen dat in elke voorstelbare reële variant een dergelijke impact aanwezig zou zijn. Het lijkt dan ook een beetje een gezochte reden, voorzitter. De echte reden heeft het College ook verklapt, want de gedeputeerde heeft hier uitgebreid bij stil gestaan: dat is de ruimtelijke visie van het College en de stedenbouwkundige eisen. Maar, voorzitter, ook daar voldoet variant 4 aan. Er is wat dat betreft een heel klein onderscheidend vermogen, want ook variant 4 heeft voldoende scheiding tussen lokaal en regionaal verkeer, er is ook heel weinig kans dat bij een variant 4 de weg tot een soort stadsweg verwordt. Voorzitter, op pagina 12 van de voordracht staat een tabel met op welke punten welk tracé het beste scoort. Daar vergeet het College bij te vermelden dat, als we kijken daar waar 5B is ingevuld, variant 4A ook ruim voldoende scoort in de meeste gevallen. Daar waar 4A staat eigenlijk als je tenminste de achterliggende stukken bekijkt, met name de gevoeligheidsanalyse op al die punten variant 5 het allerslechtste scoort en op nummer 8 eindigt. Het is zelfs zo dat in één van de mensgerichte varianten die in de gevoeligheidsanalyse staan, optie 4 beter scoort dan optie 5, als u tenminste de gevoeligheidsanalyse leest. Voorzitter, dat leidt voor D66, gezien de randvoorwaarden die zijn gesteld aan deze weg, tot een keuze voor optie 4 met tunnel. Wij hadden liever gezien dat het echte MMA gevolgd was, want die scoorde in alle varianten nog weer beter. Dat is optie 3. Vandaar dat wij het amendement zullen indienen met GroenLinks en de Partij voor de Dieren dat inmiddels ook al aangekondigd was in de commissievergadering. Voorzitter, dan nog iets over de MER. Dat moet mij toch even van het hart. Milieu betekent in letterlijke zin omgeving. De MER is een hulp bij de besluitvorming zoals wij die hier vandaag moeten doen en voor het College ook om zijn standpunt in te nemen. Als je nu naar de gevoeligheidsanalyse kijkt en je kijkt daar goed naar, dan lijkt het toch echt zo te zijn dat de rondweg de meest milieuonvriendelijke variant is. Hoe kan het dan zijn dat die toch op de eerste plaats eindigt? Mijn gevoel is dan ook, dat er toch wat gestuurd is met betrekking tot wegingsfactoren in de richting van een resultaat. Dat gevoel heb ik geuit in de commissie en dat is daar niet weggenomen. Dat is heel kwalijk, voorzitter, want wij moeten in beginsel op dit soort adviezen kunnen afgaan. Ik wil de discussie op dit moment niet verzwaren, maar als dat bij meer partijen leeft, zou wellicht een onderzoekscommissie die het tot stand komen van dit soort adviezen eens tegen het licht houdt, een goed idee zijn. Niet met de bedoeling te bewijzen dat het fout is gegaan, maar om de twijfel die is gerezen, weg te nemen. Voorzitter, GS hebben wat D66 betreft ook steken laten vallen, met name door de knipperlichthouding ten aanzien van de verschillende varianten en zijn daarmee ook mede oorzaak geweest van de onrust die in Zuid- en Noordhorn is ontstaan. Ik sluit mij wat dat betreft aan bij de opmerking die GroenLinks daarover heeft gemaakt. Dank u wel, voorzitter. Mevrouw HAZEKAMP: Voorzitter. Zoals we al tijdens de commissievergadering van 2 april hebben aangegeven, zijn wij geen voorstander van variant 5B. Ik zal niet alle argumenten herhalen, maar aantasting van het open landschap, van het Rietdal dat toch beschouwd kan worden als de poort naar Middag-Humsterland, was wel de belangrijkste reden. Voorzitter, er is al veel gezegd over de grote verdeeldheid onder de inwoners van Noordhorn. Dat vinden wij heel zorgelijk. Er was echter één ding waar de meeste inwoners het wel over eens waren: het aquaduct. Ten tijde van de startnotitie van de MER bleek dat de variant met het aquaduct erin werd beschouwd als het meest milieuvriendelijk, omgevingsgericht alternatief. Dat is wat ons betreft een extra reden om daar nog eens serieus naar te kijken. Voorzitter, een aquaduct kost veel geld. Maar het is ons ook niet duidelijk net als de PvhN hoeveel precies. De provincie geeft aan dat een aquaduct ongeveer 30 miljoen kost. Er circuleren echter ook prijzen van 15 tot 25 miljoen. En als we naar Friesland kijken, is die provincie zelfs in staat geweest om innovatieve aquaducten te bouwen, waarvan de prijzen uiteenlopen van 8,7 miljoen tot 27 miljoen. Het kan dus blijkbaar ook goedkoper. Voorzitter, het is ons inmiddels duidelijk geworden dat de provincie geen aquaduct wil en eigenlijk ook geen serieuze poging wil wagen om daarnaar te kijken. 18

19 Toch willen wij het College oproepen om hier serieus naar te kijken. Daarom hebben wij ook een amendement ingediend om die variant weer opnieuw in beeld te brengen. Amendement B Provinciale Staten van Groningen in vergadering bijeen op 23 april 2008 ter behandeling van voordracht 9/2008 betreffende de tracékeuze van de omlegging van de N355 nabij Noord- en Zuidhorn besluiten de besluittekst te vervangen door de volgende tekst: - te kiezen voor alternatief 4AIII voor wat betreft het tracé van de omlegging van de N355 rond Noordhorn en Zuidhorn, met dien verstande dat voor de traverse met het Van Starkenborghkanaal gekozen wordt voor een aquaduct; - in het nieuwe POP te waarborgen dat de restruimte tussen het tracé van de wegomlegging en het Van Starkenborgh-kanaal ten oosten van Noordhorn zijn open karakter behoudt; - in te stemmen met het sluiten van een privaatrechtelijke overeenkomst met de gemeente teneinde te waarborgen dat de restruimte zijn open karakter behoudt. Voorzitter, de Partij voor de Dieren vindt dat het aquaduct een meerwaarde heeft die de kosten rechtvaardigt. Ons inziens zit de meerwaarde niet alleen in het beperken van de impact en overlast in het open gebied. De meerwaarde zit ook niet alleen in het beter reizen voor auto s, maar ook een beter bereik van containerschepen en recreatievaart. De belangrijkste meerwaarde zit wat ons betreft in de bevolking. Door het aanleggen van het aquaduct is het misschien mogelijk om draagvlak te creëren voor de verlegging van de weg bij Zuid- en Noordhorn, welke variant dan ook, en dat zal wellicht bijdragen aan het herstel van een verscheurd dorp. Voorzitter, ook voor ons geldt dat, mocht het amendement over het aquaduct op onvoldoende steun kunnen rekenen, wij van harte instemmen met het amendement A. Dank u wel. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Dan is er een eind gekomen aan de eerste ronde van de zijde van de Staten. Het is een belangrijk onderwerp voor de Staten waar men ook de tijd voor genomen heeft om de argumenten goed uiteen te zetten. Voor datzelfde is nu de beurt aan het College, vooreerst de heer Bleker. Hij zal overgaan tot de beantwoording namens het College, waarbij hij misschien de tijd wel in de gaten houdt. Hartelijk dank. De heer BLEKER (gedeputeerde): Voorzitter. Er zijn nog enkele vragen gesteld, maar mij is wel duidelijk geworden dat het antwoord op die vragen niet meer van invloed is op de standpunten die de vragenstellers gaan innemen. Om die reden zal ik de vragen kort beantwoorden. Over het aquaduct hebben we uitgebreid gesproken. Het College heeft ook aangegeven, dat, ook als het aquaduct 8 miljoen zou kosten, het niet zou rechtvaardigen om dat bedrag daarvoor beschikbaar te stellen. Dat was de kwestie van het aquaduct dat aan de orde is geweest. Voorzitter, de argumentatie. Het is niet zwart-wit, zegt het College, 4AIII en 5Bplus. Toch vinden wij, ook gehoord de argumenten die nu vandaag in deze Statenzaal zijn gebezigd, nog steeds dat 5Bplus de voorkeur verdient. Wij vinden dat meer kansen bieden voor een goede ontwikkeling bij Noordhorn, de stedenbouwkundige kwaliteit Zoals onder andere van de zijde van mevrouw Van Kleef en de VVD zijn gemeld: de kansen die bij Noordhorn worden geboden wanneer je de weg aldaar geen drukke provinciale weg laat zijn, maar een mooie dorpsweg met daarbij passende bebouwing, is een kans die we voorbij laten gaan als we voor 4AIII kiezen. Dat vinden wij een gemiste kans. Het kan er mooier worden bij Noordhorn en tussen Noordhorn en Zuidhorn, het kan er leefbaarder worden, het kan er meer stedenbouwkundige kwaliteit krijgen, als we de rondwegvariant zouden kiezen. Het zijn dus ook niet primair de verkeerskundige overwegingen, maar veel meer overwegingen van ruimtelijke kwaliteit die ons brachten tot de keuze en ons ook na de eerste termijn van uw Staten houden bij die keuze. En daar hebben we dus met enkele fracties een belangrijk verschil van inzicht over. Het College vindt dat de invloed die de weg 4AIII plus tunnel plus overige infrastructuur heeft in en tegen het dorp Noordhorn aan en tussen Noordhorn en Zuidhorn onderschat wordt. We vinden de kansen die het biedt als je de weg daar niet legt, maar de rondweg kiest, om daar de stedenbouwkundige kwaliteit te vergroten, te weinig worden gezien. Dat is de reden voor het College om het standpunt in te nemen dat het had en het standpunt ook nu te handhaven. 19

20 Voorzitter, dan gaat het niet om getallen. Zijn het nu 6200 autobewegingen of 6400, je maakt mij niet wijs dat je daarmee een investering van 30 miljoen kunt rechtvaardigen. Voorzitter, het amendement. Er is een amendement ingediend, en naar het lijkt kan dat op de meerderheid van de Staten rekenen. Dat is een argument dat uitgavenverhogend werkt. Wij gaan er zonder tegenbericht vanuit dat als het amendement wordt aangenomen, de indieners accepteren dat de dekking plaatsvindt uit ESFI en het MIRT, hetgeen daarmee overigens ook de ruimte voor andere investeringen in spoor en infra enigszins beperkt, maar wij gaan ervan uit dat u dat aanvaardt. Wij gaan er niet vanuit dat u elders nog middelen kunt wegtoveren die wij nu nog niet zien. Maar ik hoor graag van de indieners of dat het geval is. Ik moet wel zeggen dat het gemak waarmee dacht ik de vertegenwoordiger van GroenLinks zegt: Dat en dat kan er ook nog wel bij, daar hebben wij ook wel geld voor over, dan zou ik zeggen: Daar hebben wij wel geld voor over en wij vertellen dan ook wel aan anderen bijvoorbeeld mensen in Winsum of mensen in Ten Boer of bijvoorbeeld mensen die aan de extreem drukke weg wonen tussen Groningen en Ten Boer dat het daar allemaal even niet kan, of later. Dat gaat u dan wel vertellen. Wij doen dat even niet. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, een prachtig propagandaverhaal van de heer Bleker. Hij verdedigt nogmaals het Collegestandpunt en dat zal hem ten eer strekken, maar je moet natuurlijk wel realistisch blijven. Iedereen realiseert zich dat een plan geld kost en het ene plan meer dan het andere, maar dat weet het College ook, want ik neem aan dat u 4AIII ook heeft uitgerekend wat dat gaat kosten, omdat dat een van de twee opties was. Dus om nu de Staten te verwijten dat zij daar wel even de consequenties uit moeten trekken Die heeft het College ook al getrokken, dus wij sluiten ons in die zin bij die conclusie aan. Ik neem aan dat u dat ook kunt volgen, dat is de vraag. De heer VAN DER PLOEG: Het gaat even over het geld. Ik heb betoogd dat er nauwelijks een bijdrage van de provincie is. Dat komt omdat we BTW terug kunnen krijgen over de bijdrage van het Rijk. Waar het natuurlijk om gaat en dat is ook de vraag richting het College Mijn opmerking over de brug ging over de procedure en over de veiligheid. Wij staan voor veiligheid, ook als het gaat om de weg naar Winsum, Aduard, Sauwerd. Daar kunt u ons op aanspreken. Kunnen wij het College aanspreken op het veiligheidsaspect bij die brug? De heer BLEKER (gedeputeerde): De heer Swagerman zei ja op mijn retorische vraag, namelijk dat een van de indieners van het amendement van oordeel is, dat de dekking moet komen uit ESFI en BDU-middelen en daarmee dus ook implicerend dat daarmee de ruimte voor andere investeringen ik heb er enkele genoemd iets geringer is, ik dacht 2,4 miljoen. Want dat zijn de extra kosten die met 4AIII gepaard gaan. Dat is duidelijk. Waar het gaat om de brug, daar was ik nog niet aan toe, maar ik kan er wel direct op ingaan, voorzitter. Natuurlijk, als de Staten voor 4AIII gaan kiezen, is het vervolgens aan ons om ervoor te zorgen dat ook de uitwerking zo goed mogelijk plaatsvindt en dus ook waar het gaat om die brug en dat het verkeer tussen Noordhorn en Zuidhorn ook voor kwetsbare verkeersdeelnemers goed geregeld wordt. Wij zullen u daar gaande het proces over informeren zoals wij dat ook bij andere projecten doen, in de voortgangsrapportage infrastructuur. Voorzitter, dan kom ik bij het proces. Van de zijde van onder andere GroenLinks en de VVD werd de vraag gesteld of het proces wel goed is gelopen. Ik vind dat daar een kritische reflectie gepast op is. Maar voor een deel is het zo dat het proces ook bepaald wordt door wat ons voorgeschreven wordt. Ons wordt voorgeschreven een MER-rapport te maken. Ons wordt voorgeschreven een meest milieuvriendelijk alternatief te maken. Dat is al het eerste signaal naar burgers: Dat zou het wel eens kunnen worden! Terwijl het geen enkele bestuurlijke status heeft. Het is gewoon het toepassen van een ingewikkelde scoretabel. Vervolgens schrijft de wet ons ook voor dat het bestuur een voorkeurstracé moet bepalen. Echter, dat voorkeurstracé is nog geen bestuurlijk standpunt, want het is bedoeld om de inspraak goed te organiseren. Dat is het tweede signaal naar de bevolking: Dat zou het wel eens kunnen worden! Vervolgens worden wij gehouden, als wij ons voorbereiden op een bestuurlijk standpunt en gehoord alle inspraak en er komt nog een kleine aanvulling op een tracé dat speelt nu bijvoorbeeld bij het tracé Groningen-Winsum, dat er een aanvulling op de MER moet komen. De aanvulling op de MER wordt gemaakt. Daar hoort ook weer een bepaalde inspraakprocedure bij. Daar hoort een advies van de commissie MER bij, zowel in eerste aanleg als in tweede aanleg. Die adviezen van de commissie MER zo is mij ook wel duidelijk geworden leiden ook tot verwachtingen bij burgers: Dat is een boodschap! Vervolgens waren wij in dit proces ook nog in overleg met de commissie MER, zijn we tot een gevoeligheidsanalyse gekomen. Vervolgens komt er dan een bestuurlijk standpunt. 20