VERGADERING VAN PROVINCIALE STATEN VAN GRONINGEN D.D. 5 NOVEMBER 2008

Transcriptie

1 INHOUDSOPGAVE 1. Notulen van de vergadering van 17 september Ingekomen stukken Regeling van werkzaamheden... 5 a. Behandelvoorstellen presidium... 5 b.vaststelling agenda (A- en B-lijst) C-stukken... 6 B.1 Vervangen brug over de Matsloot gelegen in de N978 nabij Pasop (nummer 24/2008)... 6 B.2 Verlenging en wijziging overdracht grondwatertaken (nummer 28/2008)... 6 B.3 Herindelingsregeling Transferium Hoogkerk (nummer 30/2008)... 6 B.4 Legesverordening provincie Groningen (nummer 26/2008)... 6 B.5 Heffingsverordening (nummer 25/2008)... 7 B.6 Rechtmatigheidtoets accountantscontrole op de jaarrekening 2008 (nummer 31/2008)... 7 B.7 Beleidskader Jeugd en uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2009 (nummer 29/2008).. 7 A.1 Sociale Agenda (nummer 27/2008)... 7 A.2 Gratis openbaar vervoer voor mbo-leerlingen tot 18 jaar A.3 Waterberging en natuurontwikkeling Nieuweschans Agendapunt vreemd aan de orde: Consulaat-Generaal te Hamburg A.4 Voorontwerp POP en Voorontwerp omgevingsverordening Mondelinge vragen Gevolgen kredietcrisis, de heer C. Swagerman (SP) 1

2 2

3 Voorzitter: de heer M.J. van den Berg, commissaris der koningin Griffier: de heer J.M.C.A. Berkhout Aanwezig zijn 43 leden, te weten: J.G. Abbes (CDA), mevrouw S.M. Beckerman (SP), B.P.A. Blom (SP), mevrouw L. Broekhuizen-Smit (PvdA), P.H.R. Brouns (CDA), D. Bultje (PvdA), L.A. Dieters (PvdA), H.J. Flokstra (SP), mevrouw S.J.F. van der Graaf (ChristenUnie), W. Haasken (VVD), mevrouw A.A.H. Hazekamp (PvdD), mevrouw O.G. Hartman-Togtema, M.J. Jager (CDA), F.A.M. Keurentjes (CDA), mevrouw A.G. van Kleef-Schrör (CDA), S.J. Krajenbrink (CDA), E.J. Luitjens (VVD), mevrouw W.J. Mansveld (PvdA), J. Meesters (VVD), mevrouw F. Mete (PvdA), W.J. Moorlag (PvdA), mevrouw I.P.A. Mortiers (PvdA), W. van der Ploeg (GroenLinks), R.D. Rijploeg (PvdA), IJ.J. Rijzebol (CDA), R. Sangers (SP), mevrouw M.R. Schalij (PvdA), mevrouw K.R. Schraagen (VVD), mw. C. Sciacca-Noordhuis (SP), mevrouw J. Siersema-Venema (GroenLinks), mevrouw G. van der Sluis- Huisman (ChristenUnie), H.J.B. Spoeltman (PvdA), H. Staghouwer (ChristenUnie), mevrouw F. Stavast (GroenLinks), H.T. Stavenga (PvdA), R. Stevens (ChristenUnie), C. Swagerman (SP), mevrouw L. van der Tuin-Kuipers (CDA), mevrouw L. Veenstra (SP), J.W. Veluwenkamp (PvdA), P.G. de Vey Mestdagh (D66), mevrouw A.C.M. de Winter-Wijffels (CDA), T.J. Zanen (PvhN). Aanwezige leden van het College van Gedeputeerde Staten: H. Bleker, P.M. de Bruijne, M.A.E. Calon, J.C. Gerritsen, D.A. Hollenga. Opening De VOORZITTER: Dames en heren, Statenleden, goedemiddag. Ik open deze vergadering van de Provinciale Staten van Groningen en ik heet u hierbij allen van harte welkom. Ik stel vast dat we eigenlijk vanochtend hadden willen beginnen, maar om redenen die eerder zijn aangegeven beginnen we nu om uur en dat betekent dat we een middag- en avondzitting hebben. Ik denk dat we het met elkaar eens zijn dat er daardoor misschien iets meer ruimte was voor sommigen om vannacht een bijzondere nacht mee te maken. Iedereen zal daar zijn eigen interpretatie aangeven, maar bijzonder was die nacht, zeker voor de democratie! Ik kan u voorts meedelen dat er geen berichten van verhindering zijn ontvangen. 1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 17 september 2008 Zonder beraadslaging of stemming worden de betreffende notulen vastgesteld. 2. Ingekomen stukken van derden De VOORZITTER: Van alle ingekomen stukken zijn voorstellen tot afhandeling gedaan. Kunt u instemmen met de gedane voorstellen? De heer KRAJENBRINK: Kunnen wij punten a en i meenemen, net zoals brief s, naar de commissie voor nadere behandeling? Het zijn een aantal brieven van Groverpop en ik zou graag willen dat we die in een pakket behandelen in de commissie. De VOORZITTER: Ik stel voor om dat aldus te doen. De heer SWAGERMAN: Wij zouden graag brief b van de Dorpsvereniging Garnwerd toegevoegd zien aan de stapel stukken met betrekking tot Het Betere Bruggenplan ter behandeling in de commissie. De VOORZITTER: Ik stel voor om dat ook aldus te doen. a. van de voorzitter van Groverpop, Groningen van 16 september 2008 betreffende subsidiëring; b. van de Dorpsvereniging Garnwerd van 16 september 2008 met afschrift van een zienswijze t.a.v. de brugvervanging Dorkwerd/Aduard en N361; c. Brief van de directeur van Vogelbescherming Nederland van 18 september 2008 n.a.v. een motie van de gemeente Reimerswaal om subsidies aan Vogelbescherming op te schorten; 3

4 d. Brief van de Stichting Joods Verleden Winschoten van september 2008 betreffende terugblik op 2007; e. Brief van de Dorpsraad Ruischerbrug e.o. van 21 september 2008 met kopie brief aan Bureau Meerstad over het verleggen van de hoogspanningsleiding ter hoogte van de Driebondsweg; f. Brief van mw. H.C.W. Vermue-Klink van 25 september 2008 met afschrift brief aan BW van Zuidhorn over aanpak driesprong N355 en Pieterzijlweg; g. Brieven van de CdK van oktober 2008 betreffende aanvaarding nevenfuncties; h. Brief van dhr. H.C. Hillebrands van 6 oktober 2008 betreffende informatie over diverse zaken; i. van de Stichting Groverpop van 7 oktober 2008 betreffende kopie bezwaarschrift Groverpop aan de Kunstraad; ii. Brief van dhr. H.G. de Muinck van 12 oktober 2008 betreffende woningbouwplannen buitengebied Slochteren. Nagekomen: v. van de Fractie Onafhankelijke Nijmeegse Partij van 15 oktober 2008 betreffende de begroting Staten-Generaal; w. Brief van de Belangenvereniging Sellingen en omgeving van 16 oktober 2008 betreffende plannen voor de bouw van een kolencentrale bij Dörpen; x. Brief van Kollo Silicon Carbide B.V. van 21 oktober 2008 betreffende uitingen in de regionale pers y. Brief van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders van 23 oktober 2008 betreffende verzoek om informatie aangaande beleid pluimveehouderij; bb. van de heer F.F. Leutscher van 30 oktober 2008 betreffende zienswijze brugvervanging bij Dorkwerd en Aduard. Voorgesteld wordt de volgende stukken over het Voorontwerp-POP etc. te betrekken bij agendapunt A.4: j. Brief van de Streekraad Oost-Groningen van 22 september 2008; k. Afschrift brief van Burgemeester en Wethouders van 23 september 2008 aan Gedeputeerde Staten; l. Brief van het bestuur van MKB Noord van 25 september 2008; m. van de voorzitter en regiomanager van VNO-NCW Groningen van 30 september 2008; n. Brief van de Milieufederatie Groningen van 9 oktober 2008 betreffende reactie Voorontwerp POP III en Voorontwerp provinciale Omgevingsplan; o. Brief van LTO Noord van 6 oktober 2008 betreffende reactie op Voorontwerp Omgevingsplan en Omgevingsverordening. Nagekomen: - van College van B&W Veendam van 23 oktober 2008 inzake windmolens. Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van de commissie Omgeving en Milieu: p. Brief en bijlage van de Stichting Meidoornlaan Winschoten van 8 september 2008 over de voormalige stortplaats Meidoornlaan. Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van Gedeputeerde Staten: q. Brief van dhr. L. van Heel van 6 oktober 2008 betreffende Informatie en reactie over Voorontwerp provinciaal omgevingsplan etc.; r. Brief van de Filatelistenvereniging Veendam e.o. van 13 oktober 2008 betreffende viering 100-jarig bestaan. Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van de cie. Welzijn, Cultuur en Sociaal beleid: s. van Stichting Groverpop van 15 oktober 2008 betreffende verschaffing duidelijkheid situatie. t. Brief van dhr. J. Abrahamse van 15 oktober 2008 betreffende Voortbestaan Stichting Beeldlijn. Nagekomen: aa. Brief van RTV Noord van 17 oktober 2008 betreffende het voortbestaan van de Stichting Beeldlijn Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van de commissie Economie en Mobiliteit: u. Brief van dhr. P.C.J. Muijzert van 9 oktober 2008 betreffende verdubbeling N33. Voorgesteld wordt het volgende stuk te betrekken bij agendapunt A.3. 4

5 z. Brief van B. Crebas en S. Ebbens van 17 oktober 2008 betreffende waterberging en natuurontwikkeling omgeving Nieuweschans. Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voorstellen ingestemd. 3. Regeling van werkzaamheden a. Behandelvoorstellen presidium Zonder beraadslaging of stemming wordt met de behandelvoorstellen ingestemd. b. Vaststelling agenda (A- en B-lijst) De VOORZITTER: U weet dat de reden dat we vanmiddag en vanavond vergaderen is dat we het enerzijds van groot belang vinden dat het College in de persoon van de heer Calon aanwezig is bij de behandeling van het Voorontwerp POP en anderzijds dat hij aanwezig is om te onderhandelen over de belangen van de provincie Groningen met de regering. Er was geen ander tijdstip te vinden waarop de betrokken staatsecretaris en minister van Financiën aanwezig konden zijn. De belangen zijn groot en daarom is de Statenvergadering verschoven, omdat voor de onderhandelingen met de regering uiteindelijk het voor ons meest onhandige tijdstip is gekozen. Het was niet anders en wij kennen dat in het Noorden. In overleg is toen besloten om de Statenvergadering s middags en s avonds te houden. Dat betekent feitelijk dat we zullen proberen om alle punten, niet betreffend het Voorontwerp POP, vanmiddag te behandelen en het Voorontwerp POP vanavond. Ik heb voor mij zelf vastgesteld - en dat was ook het gevoelen in het College - dat als een zo belangrijke zaak rond de financiën en de kredietcrisis en de belangen van de provincie Groningen daarin vanmiddag aan de orde is, het van belang is dat het onderwerp ook hier aan de orde komt, alhoewel er niet veel ruimte is op de agenda. Ik heb voorgesteld aan de heer Calon - en daar hebben GS mee ingestemd - dat hij na afloop van het agendapunt over het POP een mededeling zal doen over datgene wat vanmiddag is bereikt. Dat is dus in feite de laatste stand van vanmiddag. Tegelijkertijd is door de heer Swagerman een aantal schriftelijke vragen bij mij ingediend met de bedoeling die mondeling te stellen in deze Statenvergadering. Die betreffen hetzelfde onderwerp. Nu stel ik het volgende voor. Na het POP geven we de heer Swagerman de gelegenheid om zijn mondelinge vragen voor te lezen. Ik kan die ondertussen ook uitdelen en dan weet men waar het over gaat. Vervolgens krijgt de heer Calon de gelegenheid om zijn mededelingen te doen en te reageren op de betreffende vragen. Daarna krijgen de Staten, als daar behoefte aan is, de gelegenheid om een verhelderende vraag te stellen. De heer Calon kan daarop antwoorden en ik stel voor dat we het daarbij laten. Het kan zijn dat u ver voor een volgende Statenvergadering of een geplande vergadering van de commissie Bestuur en Financiën toch nog met GS wilt debatteren over dit onderwerp. Als die behoefte er is, kan dat worden aangegeven en dan kan op een gewenst tijdstip een extra commissievergadering Bestuur en Financiën worden gehouden. Het is aan de Staten. Als u een extra Statenvergadering wilt houden, kan dat ook. In feite staan alle middelen tot uw beschikking. Daarmee probeer ik discussie gericht in te perken voor vannacht, want anders denk ik dat ze zonder een goede preparatie een ongewenste toestand krijgen en dat lijkt mij niet verstandig. Ik stel dus voor om op die manier de zaak af te handelen. De heer JAGER: De CDA-fractie kan zich in deze pragmatische aanpak vinden en zou willen voorstellen om praktische redenen dat de vragen van de ChristenUnie die zojuist in de box binnenkwamen, gekopieerd en uitgedeeld kunnen worden, want ik zie een overlap met de vragen van de heer Swagerman. De VOORZITTER: Dat zeg ik bij dezen toe. Ik zal zorgen dat die rondgedeeld worden. De bedoeling was dat die gisteren al rondgestuurd werden, maar dat is niet gebeurd. Stemt iedereen in met de ordevoorstellen? Zonder verdere beraadslaging of stemming wordt met de ordevoorstellen ingestemd. 5

6 De VOORZITTER: Er is een onderwerp vreemd aan de orde van de dag binnengekomen om aan de agenda toe te voegen. Dat betreft de dreigende sluiting van het Nederlandse consulaat te Hamburg. Dit is een voorstel van de heer Jager van het CDA. Het verzoek is reeds uitgedeeld. Ik stel voor om dat toe te voegen aan de agenda en dit te behandelen aan het eind van de middagvergadering, dus na agendapunt A3. Zonder beraadslaging of stemming wordt aldus besloten. 4. C-stukken Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a. Brief van Gedeputeerde Staten van 27 mei 2008, nr /22/A.11, EZ, betreffende nota Biologische Landbouwketen en brief van 27 mei 2008, nr /22/A.10, EZ, betreffende Bio-Monitor 2007; b. Brieven van Gedeputeerde Staten van 26 augustus 2008, nr en betreffende reactie op schriftelijke vragen CDA en GroenLinks m.b.t. groot onderhoud N46 en brief van 22 september 2008, nr /38/ A.8, VV, met aanvullende informatie over de verkeersveiligheidsmaatregelen aan de Eemshavenweg; c. Brief van Gedeputeerde Staten van 10 september 2008, nr /36/A.17, VV, betreffende de Risicoanalyse RegioTram; d. Brief van Gedeputeerde Staten van 26 augustus 2008, nr /34/A.16, VV, betreffende beantwoording van moties 2, 3 en 4 uit de vergadering van de Statencommissie Economie en Mobiliteit op 23 april 2008 ten aanzien van de aanbesteding Openbaar Vervoer concessie GD; e. Brief van Gedeputeerde Staten van 22 juli 2008, nr /29, MTZ, betreffende Kollo SiC; aanbieding rapporten geurreducerende maatregelen; f. Brief van Gedeputeerde Staten van 14 oktober 2008, nr /42-VS, FC, betreffende gevolgen kredietcrisis. De VOORZITTER: Ik vraag u of u de C-stukken voor kennisgeving aanneemt. Zonder beraadslaging of stemming worden de C-stukken voor kennisgeving aangenomen. B-stukken B.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 19 augustus 2008, nr , betreffende het vervangen van de brug over de Matsloot gelegen in de N978 nabij Pasop (nummer 24/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.2 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 9 september 2008, nr , inzake instemming met de verlenging en wijziging van de overdracht van grondwatertaken aan de waterschappen (nummer 28/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.3 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 16 september 2008, nr , inzake een herindelingsregeling Transferium Hoogkerk (nummer 30/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.4 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 2 september 2008, nr , tot wijziging van de bijlage behorende bij en deel uitmakende van de Legesverordening provincie Groningen (nummer 26/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. 6

7 B.5 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 26 augustus 2008, nr , tot wijziging van de Heffingsverordening opcenten op de hoofdsom van de motorrijtuigenbelasting in verband met het indexeren van het aantal opcenten per 1 april 2009 (nummer 25/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.6 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 16 september 2008, nr , inzake de vaststelling van de rechtmatigheidtoets ten behoeve van de accountantscontrole op de jaarrekening 2008 (nummer 31/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.7 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 9 september 2008, nr , tot vaststelling van het beleidskader Jeugd en uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2009 (nummer 29/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. De VOORZITTER: Dat zijn we toe aan de spreektijd voor de agendapunten A1 tot en met A3. In het presidium hebben we besloten dat we voor de eerste en tweede termijn maximaal 7 minuten per fractie beschikbaar hebben. Dat wil zeggen dat het College 21 minuten ter beschikking heeft. Mij is in het presidium gevraagd om ook scherp op de spreektijd te letten van de leden van GS en zij hebben mij op voorhand verzekerd dat zij mij niet zullen dwingen om in actie te komen door er zelf rekening mee te houden. In beginsel worden de betreffende onderwerpen in één termijn behandeld. Vanavond hebben we voor de behandeling van het POP een maximale spreektijd van 15 minuten per fractie vastgesteld en 70 minuten voor het College. Er zal een onderlinge verdeling zijn bepaald binnen het College. Ik zal het College daaraan helpen herinneren. Alle informatie dient weliswaar te worden gegeven, maar het zal mogelijk zijn om daar ook echt binnen te blijven. Stem u daarmee in? Zonder beraadslaging of stemming wordt met het voorstel ingestemd. In het presidium is aan de orde geweest dat we de mooie gewoonte ontwikkeld om af en toe naar de daartoe bestemde microfoons te lopen en te interrumperen. Dat helpt het debat, maar dat moet wel in de vorm van het stellen van vragen. Het gaat niet zo zeer om de techniek of het inderdaad een vraag is, maar het gaat er meer om dat wordt vermeden dat tijdens interrupties datgene wordt gezegd dat in de tweede termijn kan worden gezegd. Het gaat om een vraag in het debat. Dat is relevant, want anders zijn er twee of drie Statenleden die er dapper gebruik van maken, terwijl andere Statenleden worden beperkt door hun spreektijd. Ik doe een beroep op u om tijdens interrupties slechts echt relevante vragen te stellen over het betoog dat plaatsvindt, waarmee een en ander wordt verhelderd. A.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 2 september 2008, nr , tot vaststelling van de Sociale Agenda (nummer 27/2008) De VOORZITTER: De verwachting is dat de behandeling in één termijn mogelijk is, althans vanuit de betrokken commissie. De beraadslaging wordt geopend. De heer SPOELTMAN: Voorzitter. We hebben in de commissie Welzijn, Cultuur en Sociaal Beleid het afgelopen jaar een aantal malen gediscussieerd over de Sociale Agenda. Belangrijk discussiepunt daarbij was de rol van de provincie. In die discussie bleek dat de SP en de VVD om voor hen moverende redenen tegen de rol van de provinciën zijn. In hun ogen hoort dit beleid thuis bij de gemeente. Wij hebben in het coalitieakkoord afgesproken dat er in de provincie zo mogelijk niemand buiten boord valt en dat we daar samen met gemeenten een taak hebben, een taak die past binnen het Bestuursakkoord met het Rijk en die we samen met onze coalitiepartners in een coalitieakkoord hebben vastgelegd. Als sociaal-democraten zijn we van mening dat iedereen mee moet doen. Niemand langs de kant. Waar we als provincie een steentje kunnen bijdragen, zullen wij dat niet laten. Een iets andere opvatting dan de SP en de VVD. 7

8 Uitgangspunt bij dat geheel blijft dat wij als provincie een aantal taken zelf regelen en daar geld voor reserveren en dat wij voor de rest zo veel mogelijk in overleg met de gemeenten afspreken door middel van cofinanciering, initiëren, projectondersteuning en waar mogelijk als aanjager. Gemeenten bepalen per gebied zelf waar hun prioriteiten liggen. Als Staten geven wij alleen de kaders aan en financieren in principe de helft van datgene wat gemeenten binnen die kaders aandragen. Als sociaal-democraten willen wij extra aandacht voor de problematiek van het huiselijk geweld, de afgelopen vier jaar een speerpunt. Daar moet extra aandacht voor nodig blijven. Het College gaat samen met de Stad een commissie benoemen over hoe dat de komende periode gestalte zal krijgen. Wij als PvdA-fractie zijn van mening dat de opgebouwde expertise van de afgelopen jaren niet verloren mag gaan en verwachten van het College hetzelfde. Wij zijn dan ook benieuwd naar het resultaat van de commissie en verwachten dat het op niet al te lange termijn in onze commissie besproken zal worden. Wij zijn het eens met de door het College gekozen programmalijn, te weten jeugd, participatie, volksgezondheid, wonen welzijn en zorg. En dat zo veel mogelijk gebiedsgericht ingericht. Jeugd als extra aandachtspunt, niet alleen omdat de jeugdzorg een provinciale taak is, maar zonder jeugd geen toekomst. Jeugdzorg moet goed geregeld worden, ook in de Centra voor Jeugd en Gezin, waar de gemeenten verantwoordelijk voor zijn. Voorzitter, in de Sociale Agenda is een duidelijke relatie gelegd met het beleidskader Jeugd. Ik veroorloof mij hier een opmerking over. Dit beleidskader Jeugd, Jong in Groningen, is net als B-stuk afgehamerd in deze Statenvergadering. Als B-stuk, omdat alle fracties zich konden vinden in het veelomvattende kader waarin samenwerking, afstemming door en met alle betrokkenen centraal staat, hetgeen memorabel is, voorzitter. We zouden de inzet van eenieder bij de totstandkoming van Jong in Groningen en het daarover gesloten Bestuursakkoord Jeugd tekort doen als wij deze opmerking hier in de Staten achterwege zouden laten. Als laatste punt, voorzitter, de onderwijsparagraaf in de Sociale Agenda en in Jong Groningen. Voor onze fractie staan de doelstellingen van Handig Zelfstandig ooit in deze Staten aangenomen nog steeds overeind. Alle jongeren in beeld, alle jongeren een startkwalificatie en alle jongeren aan het werk. Dat betekent dat iedere jongere tot 23 jaar of een opleiding volgt, of werkt. Dat is vooral een taak voor het onderwijsveld en voor gemeenten. De afgelopen jaren heeft de provincie haar beperkte taak serieus genomen en waar nodig initiatieven genomen om samen met onderwijs en gemeenten daar zorg voor te dragen. Op dit moment speelt er nog wat in het onderwijs, waar ook de provincie bij betrokken is. Ik heb al gezegd Handig Zelfstandig, Spraakmakend Groningen en er komt een wet Passend Onderwijs aan. We noemen daarbij ook nog de krimp in bepaalde delen van deze provincie. We vragen het College een korte notitie te maken over de betrokkenheid van de provincie en waar dat de komende periode toe zal leiden. Voorzitter, we hebben de afgelopen jaren zo n voor onderwijsbeleid uitgetrokken. Geen geweldig bedrag, maar voldoende om daar waar nodig een duwtje in de rug te geven en met name om te zorgen voor de zo belangrijke monitoring van alle jongeren in de provincie en de samenwerking zoals vastgelegd in Handig Zelfstandig. Dit betekent in relatie tussen de Sociale Agenda en de regionale educatieve agenda, die aansluiten bij de sluitende aanpak, het achterstandsbeleid, het aansluiten onderwijs/arbeidsmarkt en de Centra voor Jeugd en Gezin. In het huidige beleid wordt de helft van dat bedrag gestopt in het gebiedsgericht werken. Wij als fractie zijn het daar niet mee eens. Als provincie hebben wij formeel een beperkte taak in het onderwijs en dat moet zo blijven. Maar de afgelopen jaren hebben we geleerd dat we als provincie met een klein bedrag als aanjager toch een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan alle jongeren in beeld en waar nodig samenwerking tussen onderwijs en gemeenten. Met andere woorden: wij vinden dat de provincie dat geringe bedrag op haar begroting als te besteden aan het onderwijs moet blijven benoemen. Wij horen graag hoe het College daarover denkt. Dat was het, voorzitter. De heer SANGERS: Een vraag aan de heer Spoeltman die in zijn betoog suggereerde dat door het feit dat de SP, samen met de VVD, vooral nadruk legt op de rol van de gemeenten als het gaat om de uitvoering van sociaal beleid, zij zelf geen sociaal beleid zouden voeren. Dat is natuurlijk onzin. Zo n stelling zou alleen te rechtvaardigen zijn als de PvdA en de heer Spoeltman als woordvoerder, van mening is dat de gemeenten niet in staat zijn om zelf adequaat een volwassen sociaal beleid te voeren. Is dat het standpunt van de PvdA in dezen? De heer SPOELTMAN: Ik heb dacht ik niet beweerd dat de SP en de VVD geen sociaal beleid zouden willen voeren. Ik heb alleen maar beweerd dat wij als provincie daar een taak in zien en u en ook de VVD overigens om verschillende redenen hebben gezegd dat dat allemaal naar gemeenten moet. 8

9 Wij denken dat wij als provincie daar waar wij kunnen, een taak hebben en dat ook moeten invullen, zonder daarbij te beweren dat VVD en SP niet sociaal zouden zijn. Dat heb ik helemaal niet gezegd. Mevrouw DE WINTER: Voorzitter, ergens in de Ontwerp Sociale Agenda staat: Een leefbare samenleving moet het hebben van inwoners die zich voor elkaar willen inzetten. Dit is een toonzetting die doorklinkt in de voorliggende Sociale Agenda, een toon die het CDA als muziek in de oren klinkt, omdat het enigszins een trendbreuk is met de lijn van de laatste 30 jaar waarin overheid steeds meer taken ging vervullen die vroeger als heel vanzelfsprekend bij maatschappelijke organisaties hoorden. Een trendbreuk is het ook met de te ver doorgeslagen individualisering die de samenleving uiteindelijk niet heel veel meerwaarde heeft gebracht. Daarom, voorzitter, zijn wij blij met deze nota, die aanzet tot civil society, zelfredzaamheid en gemeenschapszin, geheel in lijn met de CDA-uitgangspunten omzien naar elkaar en de verantwoordelijkheid zo dicht mogelijk leggen bij die mensen en die groeperingen waar het om gaat. Met het vaststellen van deze Sociale Agenda gaan wij akkoord met de instrumenten en middelen die ingezet worden om ons doel te bereiken. Het CDA kan zich vinden in de uitgangspunten en ook in de gekozen programmalijnen voor de komende jaren. Met belangstelling, maar zeker niet minder kritisch, zullen wij bepaalde onderdelen blijven volgen omdat wij die erg van belang vinden. Dan gaat het in de eerste plaats om de decentralisatie van taken, zoals die afgesproken zijn met de overheid. Eén daarvan is de vraag en behoefte van pakweg elke gemeente die vertaald moet worden in gebiedsgericht beleid. Dat zou leidend moeten zijn, getoetst aan provinciaal beleid. Wij vinden dat heel belangrijk en hopen dat het niet andersom zal zijn, dat gemeenten zich gaan voegen naar provinciaal beleid. Op de tweede plaats gaat het bij ons om de programmalijn jeugd. Wij vragen naast het geformuleerde beleid extra aandacht voor de nazorg. Dan hebben wij het met name over kinderen en jongeren die uit een zorgtraject ontslagen worden. Er zijn op dit moment lopende projecten, zoals Kamers met Kansen. Hier zien wij een zeer positieve ontwikkeling. Wij zouden heel graag zien dat dit hiaat in de rest van de provincie zo snel mogelijk opgevuld wordt. Met belangstelling zien we die ontwikkelingen tegemoet, alhoewel ik weet dat de AWBZ-uitkeringen daarvoor bepalend zijn. Die staan op dit moment onder druk. We hopen dat daar enige oplossing voor komt. In samenhang hiermee hebben wij als CDA ook nog enige zorg over de voorzieningen voor jongeren op het platteland, met name in de krimpgebieden. Het mag niet zo zijn dat de jongere in Kloosterburen of Beerta niet dezelfde kansen krijgt die een jongere in niet-krimpgebieden wel zou krijgen. We gaan ervan uit dat het College op dit terrein in verhoogde staat van paraatheid blijft en dat het voorzieningenniveau zoals het nu vermeld in de Sociale Agenda niet onder druk mag komen te staan. Een formulering die het CDA te vrijblijvend vindt. Als derde punt hebben wij, voorzitter, het punt dat er na 2020 zo n Groningers afhankelijk zijn van welzijnsvoorzieningen. Er staat geschreven: Een taak voor de gemeente en de woningbouwcorporaties om te zorgen dat er aangepaste woningen komen en een goede omgeving om die mensen van een comfortabel leven te voorzien. Hier ligt een relatie met het Provinciaal Omgevingsplan. Het zal niet de eerste keer zijn dat de gedeelde verantwoordelijkheid op verschillende beleidsterreinen altijd het risico van vertroebeling in zich heeft. Onze simpele vraag: in welke commissie beoordelen wij nu op dit terrein de prestaties? Tevens vinden wij dat de aandacht voor het bestaande woningbouwbestand niet naar de achtergrond verdwijnen mag. Een hulpbehoevende moet ook de mogelijkheid behouden om in eigen woning en omgeving te kunnen blijven wonen met de aanpassingen die daarbij horen. Voorzitter, ons Collegeprogramma heeft de titel Sociaal en slagvaardig meegekregen. Daar zullen wij dus naar moeten handelen. Het CDA-verkiezingsprogramma zegt: verantwoordelijkheid dragen en nemen voor elkaar is een basisvoorwaarde in onze samenleving. Wij vinden dat deze Sociale Agenda alle ingrediënten bevat om daaraan tegemoet te komen en zullen daarop de komende periode toetsen. Dank u wel. De heer SANGERS: Voorzitter, met het oog op de benodigde spreektijd voor de volgende agendapunten zal ik het kort houden en mij beperken tot het memoreren van een tweetal moties. De eerste motie heeft mijn fractie ingediend op de Statenvergadering van 23 april dit jaar naar aanleiding van het rapport van de commissie Lodders. In deze motie werd het College verzocht om ik citeer letterlijk zo spoedig mogelijk in overleg te treden met de gemeenten in de provincie Groningen om te bezien of, en zo ja hoe, en onder welke condities de regie op de uitvoering van het sociale beleid c.q. de Sociale Agenda voor de periode integraal en in gezamenlijkheid kan worden verleend aan de gemeenten en ook om de resultaten van dat overleg voor te leggen aan Provinciale Staten. 9

10 Voorzitter, u zult het zich ongetwijfeld herinneren dat het College en de meerderheid van deze Staten toen helaas van mening waren dat deze motie verworpen moest worden. Dan nu de tweede motie, voorzitter. Die is van meer recente datum. De VOORZITTER: Werd de motie van 23 april destijds aangehouden? De heer SANGERS: Ik heb net gezegd dat de motie helaas verworpen werd. De VOORZITTER: Wil u de motie opnieuw indienen? De heer SANGERS: Nee. Het gaat mij nu om de tweede motie. Die is van meer recente datum. Die zal ik ook integraal helemaal voorlezen: Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 3 november 2008, gelezen de Ontwerp Sociale Agenda en de bijbehorende nota van inspraak, overwegende dat: - er met de gemeente uitvoerig overleg heeft plaatsgevonden over het Voorontwerp voor de Sociale Agenda, - dit overleg mede heeft geleid tot een forse bijstelling van het Voorontwerp, zoals blijkt uit de omvang van het aantal onderstreepte passages in het nu voorliggende ontwerp; - de heer De Bruijne als verantwoordelijk gedeputeerde in dit verband zelfs heeft gesproken van een complete koerswijziging; constaterende en overwegende dat: - de gemeenten nu via de regionale stuurgroepen in belangrijke mate zelf invulling geven aan de vaststelling van de uitvoeringsprogramma s en de inzet van de bijbehorende middelen; concluderende dat: - met de nu voorliggende Sociale Agenda in belangrijke mate en nu kom ik terug op uw eerste punt invulling is gegeven aan de eerder door de SP ingediende en toen helaas verworpen motie, besluiten in te stemmen met de Sociale Agenda ; en gaan over tot de orde van de dag. Voorzitter, ik kan u tot mijn vreugde meedelen dat mijn fractie deze motie met algehele stemmen heeft aangenomen. Dank u. Mevrouw SCHRAAGEN: Voorzitter, heeft de provincie wel een sociale agenda nodig? Over deze vraag hebben wij de afgelopen periode uitvoerig gediscussieerd, niet alleen in onze commissie Welzijn, Cultuur en Sociaal Beleid, maar ook en vooral met gemeenten en instellingen. Na een uitgebreid interactief proces is deze Sociale Agenda er gekomen. Het is een nota geworden die geëvolueerd is van een sterke regierol van de provincie naar een nota op hoofdlijnen met veel ruimte voor nadere uitwerking door de gemeenten. Een duidelijke koerswijziging zonet al gememoreerd door de heer Sangers is er dus sinds begin dit jaar. En een goede, wat ons betreft. Mijn fractie onderschrijft dit proces en waardeert dit ook, maar naast de complimenten voor het proces, voorzitter, is mijn fractie kritisch over de inhoud van deze nota. De VVD vindt namelijk dat de provincie zich bezig moet houden met de kerntaken van de provincie. Uit het akkoord van het Rijk en het IPO blijkt dat de provincie zich met sociaal beleid bezig mag houden, ook al is het geen kerntaak, zolang de provincies dit maar zelf financieren. Het zal geen verbazing wekken dat ik aangeef dat mijn fractie de lijn van de commissie Lodders volgt. Die bepleit immers dat de provincies zich moeten concentreren op het ruimtelijk-economisch domein en op cultuur en laat deze de zorg en welzijn over aan de gemeenten. Het had een VVD-rapport kunnen zijn! In de Sociale Agenda staan drie programmalijnen. U begrijpt dat wij de programmalijn Jeugd op hoofdlijnen kunnen onderschrijven, omdat het ook een kerntaak van de provincie is. De uitwerking Jong in Groningen is een prima aanzet voor toekomstig beleid. Ook op het terrein van wonen, welzijn en zorg wel gekoppeld aan wonen staan goede aanknopingspunten voor de komende periode. 10

11 Maar de VVD vindt dat het onderdeel participatie en volksgezondheid juist geen onderdeel moet uitmaken van de Sociale Agenda, maar laat dit graag aan de experts over op dit terrein, namelijk de gemeenten. Het College schrijft zelf al in de nota dat de onderwerpen, zoals vrijwilligerswerk en Civil Society, nauw samenhangen met het locale beleid. Zo vinden wij ook dat de sociale samenhang in en de leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten een onderdeel van WMO-beleid is en dus locaal beleid is. Datzelfde geldt voor armoedebeleid. Dat hoort ook thuis bij de gemeenten. Het is duidelijk dat de meerderheid van Provinciale Staten er anders over denkt. Hoe past nu krimp in deze Sociale Agenda? Mijn college-statenlid van het CDA heeft daar al iets over gezegd en in de laatste commissievergadering hebben wij de gedeputeerde gevraagd op welke wijze krimpscenario s onderdeel uitmaken van deze nota. De heer De Bruijne gaf aan dat er verschillende bijeenkomsten zijn geweest en nog gehouden zullen worden om de effecten van de krimp nader te bespreken en te onderzoeken. In de Bijlage 1 staat ook omschreven dat het sociaal rapport van december 2006 aangeeft dat de Groningse bevolking na 2010 afneemt, voor bij de jeugdigen. Wat betekent dit voor de Sociale Agenda? Minder druk op de wachtlijsten van de jeugdzorg, een andere wens naar woningen in het kader van wonen, welzijn en zorg? Er wordt wel geconstateerd dat er wat zal gebeuren, maar welke effecten dat zal hebben op het beleid is nog niet duidelijk gemaakt. Is deze sociale nota wel krimp-proof? Kortom, heeft de provincie Groningen wel een sociale agenda nodig? Ja, vindt de VVD, op de terreinen van jeugd en wonen, welzijn, zorg, maar niet op het terrein van participatie en volksgezondheid. Mijn fractie wil de suggestie doen om het geld dat hiervoor gereserveerd staat, namelijk 8 miljoen, op een andere manier te besteden. We schijnen in zwaar weer te zitten op verschillende terreinen. Wij stellen voor om die 8 miljoen te reserveren voor het rampenpotje van Calon. Dank u wel. Mevrouw VAN DER GRAAF: Meneer de voorzitter, dank u wel voor het woord. Over de Ontwerp Sociale Agenda kunnen wij heel positief zijn. De fractie van de ChristenUnie heeft eerder al aangegeven in de commissie dat wij de programmalijnen jeugd, participatie en volksgezondheid, wonen, welzijn en zorg goed uitgewerkt vinden en kunnen onderschrijven. Ook kunnen wij ons vinden in de paragraaf over het gebiedsgerichte beleid, met daarin opgenomen de provinciale cofinanciering van 50% dan wel 75%. Daarmee geeft de provincie indirect een extra gewicht aan de terreinen hiermee gemoeid. Voorzitter, in de Sociale Agenda heeft onder andere de aanpak van overmatig alcoholgebruik door jongeren en de preventie daarvan een plaats gekregen in het gebiedsgericht werken. In de commissievergadering hebben wij een uitgebreide discussie gehad over dit onderwerp. De fractie van de ChristenUnie is van mening dat het Rijk en de gemeenten hierin een primaire taak hebben liggen, maar dat er ook een rol voor de provincie weggelegd kan zijn. Uit de discussie in de commissie is gebleken dat ook gemeenten zelf hier wel behoefte aan hebben. Een van de voorstellen die wij hiertoe hebben gedaan in de commissievergadering is het stimuleren van gemeenten om intergemeentelijk beleid op het thema alcohol en jongeren tot stand te laten komen. Wij zien in onze provincie hiertoe al een aantal initiatieven, uitgemond in een aanvalsplan. Echter, er zijn nog meer gemeenten waar dit zou kunnen. In het tot stand komen van overkoepelend gemeentelijk beleid met de nadruk op gemeentelijk beleid, zien wij een meerwaarde om tot een goede aanpak te komen van overmatig alcoholgebruik door jongeren in onze provincie en de preventie daarvan. Dit zorgt er enerzijds voor dat de maatregelen elkaar niet doorkruisen, het voorkomt dus dubbel werk, en het voorkomt ook dat het probleem zich verplaatst van de ene naar de andere gemeente. Daarbij komt er een kennis- en ervaringsuitwisseling tot stand wanneer gemeenten samenwerken op dit punt. Wij willen de gedeputeerde oproepen de Groninger gemeenten te stimuleren om intergemeentelijk beleid op dit onderwerp tot stand te laten komen en dienen daartoe de volgende motie in. De VOORZITTER: De motie luidt aldus: Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 5 november 2008, constaterende dat: - de Staten van Groningen op 16 april 2008 een expertmeeting over het thema alcohol en jongeren hebben georganiseerd; - overmatig alcoholgebruik ernstige gevolgen kan hebben voor de gezondheid en ontwikkeling van jongeren; - alcoholmisbruik onder jongeren ook in de provincie Groningen voorkomt; 11

12 - veel Groninger gemeenten alcohol en jongeren als aandachtspunt c.q. probleem in hun beleid hebben geformuleerd; - een aantal Groninger gemeenten het initiatief heeft genomen om dit probleem aan te pakken en een aanvalsplan heeft geformuleerd; overwegende dat: - overkoepelend gemeentelijk beleid op het gebied van alcohol en jongeren een goede bijdrage zou kunnen leveren aan de aanpak van alcoholmisbruik door jongeren; - dit ook wordt aanbevolen het SGBO (onderzoeks- en adviesbureau) in zijn notitie Alcohol, veiligheid en jeugd, om zo te voorkomen dat maatregelen elkaar doorkruisen en problemen zich verplaatsen van de ene naar de andere gemeente; roepen het College op: - de Groninger gemeenten te stimuleren beleid op het gebied van jongeren en alcohol op elkaar af te stemmen en met elkaar te komen tot overkoepelend beleid terzake; en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door mevrouw Van der Graaf, de heer Staghouwer en mevrouw De Winter. De motie krijgt nummer 1, maakt onderdeel uit van de beraadslaging en zal worden rondgedeeld. De heer SANGERS: Een korte vraag voor een goed begrip van de motie. Moet ik de motie zo interpreteren dat wij hier te maken krijgen met een soort toetsingscriterium voor de uitvoeringsprogramma s die straks gemaakt worden of moet ik het interpreteren als een aanmoediging? Mevrouw VAN DER GRAAF: Ik kan mij herinneren dat u deze vraag al eerder heeft gesteld in de commissievergadering. Blijkbaar is dat antwoord niet afdoende geweest, maar graag herhaal ik dat nog een keer. Voor ons hoeft dat niet gezien te worden als een toetsingscriterium. Als deze motie wordt aangenomen door de Staten, geven de Staten daarmee heel helder aan dat zij hier een meerwaarde in zien dat gemeenten samenwerken op dit punt en samen beleid formuleren. De argumenten daartoe heb ik al verwoord in mijn bijdrage zojuist en in de motie staan ze nog een keer aangehaald. In de motie staat de SBGO aangehaald. Dat was destijds nog in opdracht van de VNG. Deze oproep, dat het als meerwaarde wordt gezien, komt dus ook vanuit de gemeenten zelf. Gezien de informatie die is opgedaan vanuit onder meer de expertmeeting die wij in april hebben gehad en de discussie in de commissie Welzijn, zijn wij er des te meer van overtuigd geraakt dat overmatig alcoholgebruik onder jongeren heel ernstige gevolgen kan hebben voor zowel de gezondheid als de ontwikkeling van de jongere. Aangezien wij van mening zijn dat het stimuleren van het intergemeentelijk beleid op dit punt een goede bijdrage zou kunnen leveren in de aanpak van het probleem, hopen wij op de steun van de Staten door deze motie te ondersteunen. Dank u wel voor uw aandacht. Mevrouw STAVAST: Voorzitter. We hebben het Ontwerp Sociale Agenda, zoals vanmiddag vaker gemeld, uitvoerig besproken. Maar het onderwerp is belangrijk genoeg voor een vervolgbespreking hier in deze Staten. Bij de discussie over taak en bevoegdheden van de provincie is in het Bestuursakkoord van het IPO het eigen domein van de provincie, ook op sociaal gebied, vastgelegd. GroenLinks is daar blij mee. Deze Sociale Agenda maakt het belang ervan duidelijk zichtbaar. Er staan vele onderwerpen in die ons als Staten en ons als GroenLinks na aan het hart liggen. Het is wat dat betreft grappig om te merken dat er een grote overeenstemming over deze Sociale Agenda bestaat en dat iedereen daar zijn eigen accent in legt, met uitzondering van VVD. Wij lezen er sterk in, naast de eigen verantwoordelijkheid van mensen, dat het beleid gericht is en dat hoort volgens ons ook zo op een extra steuntje voor kwetsbare groepen. Die hebben een sociale agenda en een sociaal beleid het meest nodig en daar hoort een overheid zich op te richten. Het armoedeprogramma mag dan nu wat forser zijn ondergebracht in het gebiedsgericht werken, maar het staat er nog wel steeds. GroenLinks is dus blij met de Sociale Agenda. Onze zorgen gaan over een aantal elementen. Bijvoorbeeld als er een speerpunt wordt afgebouwd. Ook de PvdA heeft dat genoemd. Het is voor ons van groot belang om het Steunpunt huiselijk geweld te blijven monitoren en wij willen daar ook over geïnformeerd blijven. Hetzelfde geldt voor de Heel de Buurt-aanpak, een succesvolle aanpak die naar andere gemeenten kan worden uitgerold, maar wat voor gevolgen heeft dat voor de G6-gemeenten die het voor ons ontwikkeld hebben? 12

13 Er is een overgangsregeling. De gedeputeerde heeft toegezegd er goed op te letten. Wij willen daar een inzichtelijke rapportage over. Een voorbeeld van continuïteit, dat nog niet genoemd is en waar we erg blij mee zijn, is de rol van het CMO. Het is goed dat zij kan blijven werken zoals zij dat de afgelopen jaren, gezien de evaluatie, tot tevredenheid heeft gedaan. Wij zijn ontzettend blij dat er niet aanbesteed hoefde te worden. Aanbesteden op dit werkterrein, het mag een boeiend onderwerp zijn, maar zoals gezegd: wij zijn blij dat het ons bespaard is gebleven. Het onderwerp krimp en de voorzieningen op het platteland is daar zijn wij het mee eens een onderwerp dat nog niet heel stevig is uitgewerkt, maar het is wel goed dat wij als provincie betrokken zijn en op alle terreinen waar daarover wordt nagedacht, meedenken. Ik beperk mij tot de bijeenkomst over basisonderwijs en buitenschoolse opvang op 16 oktober hier in deze zaal. Het was boeiend om te merken dat en hoe de samenwerking tussen openbaar en bijzonder onderwijs op gang komt, uit nood geboren, maar nuttig. En een bijeenkomst op verzoek van het veld waar de provincie de goede faciliterende plek was. Veel goede woorden van onze kant dus. Een groot minpunt vinden wij de samenvoeging van het krediet mondiale bewustwording en het krediet incidentele activiteiten welzijn. Het krediet mondiale bewustwording wordt op deze manier minder zichtbaar, terwijl het meer dan ooit nodig is om je thuis voelen in Groningen te combineren met je thuis voelen in de wereld. Daar gaat de Sociale Agenda over. Wij worden dus graag betrokken bij de criteria die voor het gecombineerde krediet zullen worden opgesteld. Dan het onderwerp dat aan het eind niet goed is uitgewerkt: de monitoring en de rapportage. Feedback van gebruikers wordt door het College vanzelfsprekend gezien, maar het is niet altijd eenvoudig om dat goed te verkrijgen en goed vorm te geven. Wij zien uit naar het voorstel. Beleid op papier is één ding, op de uitwerking komt het aan. U hebt het al begrepen: wij stemmen in met het voorstel. De heer ZANEN: Voorzitter, de kern van het onderwerp dat voorligt, is denk ik de relatie provinciegemeenten, omdat die met elkaar op alle programmalijnen die aan de orde zijn moeten overleggen over wat er in dat gebied prioriteit krijgt, wat extra aandacht krijgt, enzovoorts. Ik denk dat de rol die de provincie zichzelf daarin toedenkt, belangrijk is en dat die op deze punten stimulerend werkt, maar ook aanvullend op de gemeentelijke taken. Het gebiedsgericht werken biedt daar een goed handvat voor omdat daar de betrokken gemeentebestuurders en de provincie met elkaar een invulling kunnen geven aan wat er moet gebeuren. Eigenlijk zijn alle programmalijnen zoals ze hier verwoord staan haast een politiek programma dat elke partij zou kunnen onderschrijven, wel met accentverschillen uiteraard waar je extra op wilt inzetten. Dat wil ik nu niet gaan doen. Ik wil alleen zeggen dat naar mijn idee hier een goed raamwerk, een goed kader, ligt waarin concreet beleid en een concrete opstelling van de provincie een plek kan krijgen. Daar wil ik het bij laten. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, ook D66 kan met de meeste fracties in deze Staten instemmen met de Sociale Agenda. Zoals de vorige spreker al zei, er is een belangrijke rol voor de gemeenten weggelegd. Wij vertrouwen hier tot op grote hoogte op de uitvoeringskwaliteiten van de gemeenten. Voorzitter, ik heb een vraag met betrekking tot de motie van de ChristenUnie en een interpretatie. In het dictum staat dat er afgestemd moet worden ten aanzien van jongeren en alcohol en dat er gekomen moet worden tot een overkoepelend beleid ter zake. Voorzitter, D66 wil het zo lezen dat het van belang is dat in de hele provincie Groningen - in verband met overloop naar elkaar toe - er een alcohol- en jongerenbeleid moet zijn en dat het moet zijn afgestemd op elkaar en dat er een overkoepelend beleid moet komen dat wij aan de gemeenten, gezien hun eigen vrijheid, overlaten. Dank u wel. Mevrouw VAN DER GRAAF: Kunt u de laatste opmerking nog een keer herhalen? De heer DE VEY MESTDAGH: Het gaat natuurlijk om de afstemming tussen gemeenten onderling, dat ze geen gaten laten vallen waar jongeren uit andere gemeenten induiken en dat zij elkaar niet tegenwerken met betrekking tot beleid. Het gaat er neem ik aan om dat alle gemeenten in Groningen daarop een goed beleid voeren. Overkoepelend beleid betekent dat je dat als provincie moet doorvoeren als wij willen dat er een eenduidig beleid in alle gemeenten is. Mevrouw VAN DER GRAAF: Dat is precies wat wij niet voorstaan. Dat heb ik ook in de commissievergadering De heer DE VEY MESTDAGH: Dan was mijn interpretatie juist. 13

14 Mevrouw VAN DER GRAAF: Ja. Het is gemeentelijk beleid. Daarom heb ik in mijn bijdrage aangehaald: met nadruk gemeentelijk beleid. Mevrouw HAZEKAMP: Voorzitter. Ook de Partij voor de Dieren kan zich goed vinden in de hoofdlijnen van de Sociale Agenda. Ook wij vinden het goed dat er een duidelijke belangrijke rol voor de gemeenten is weggelegd. Wij ondersteunen met name de programmalijnen zoals die zijn opgenomen voor de jeugd en de nadruk die er ligt op participatie van de bevolking. Als we de rol van de gemeenten en deze participatie samenvoegen, zouden wij graag nog een keer in herinnering willen brengen dat er verschillende maatschappelijke organisaties, opvangcentra en asielen nog steeds mensen tekort komen en dat er nog steeds gemeenten zijn die vrijwilligers niet willen laten werken als ze een uitkering genieten. Wij vragen aan de gedeputeerde of hij contact kan opnemen met de gedeputeerde Dierenwelzijn om te kijken of we samen eens kunnen kijken bij de gemeente wat de mogelijkheden zijn om de participatie, ook in deze sector, te stimuleren. Het document biedt een goede analyse van wat ons op het platteland te wachten staat. Wij missen nog een beetje een samenhangende visie om deze problemen daadwerkelijk het hoofd te bieden. Wij zijn blij met het investeringsfonds dat is opgericht en hopen dat hiermee vooral scholen en plekken voor kinderopvang zullen worden geholpen. Op deze wijze blijft het platteland aantrekkelijk voor mensen met kinderen, jonge mensen die de stad uit willen en die op hun beurt weer andere voorzieningen op het platteland in stand houden. Voorzitter, de Partij voor de Dieren zou heel expliciet ruimtelijk en sociaal beleid willen koppelen. De leefbaarheid van het platteland moet verder gestimuleerd worden door bijvoorbeeld het faciliteren van boeren die op een andere manier hun bedrijf levensvatbaar proberen te houden dan door schaalvergroting. Voorzitter, op blz. 20 zien we een mooie zin, een mooie doelstelling: het stimuleren van mondiale bewustwording en ontwikkelingssamenwerking. Het is een heel mooi streven, maar de Partij voor de Dieren denkt dat de provincie hier ook zelf het goede voorbeeld in moet geven door bijvoorbeeld de vleesconsumptie in eigen huis te verminderen. Inmiddels is in navolging van de Partij voor de Dieren, bijvoorbeeld door een recent VROM-rapport en door het Wereldnatuurfonds, bevestigd dat vleesconsumptie een grote bijdrage levert aan klimaatverandering, CO 2 -uitstoot en de voedselcrisis. Voorzitter, ondanks al deze punten kunnen wij toch van harte instemmen met deze voordracht. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Dan zijn wij aan het einde gekomen van de laatste ronde van de zijde van de Staten. De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Voorzitter, ik denk dat ik uit de inbreng van de Staten mag concluderen dat er een zeer groot draagvlak is binnen de Staten van Groningen voor de Sociale Agenda Ik ben daar blij om. Ik denk dat we met het proces dat we hebben gehad rond de totstandkoming van deze Sociale Agenda het is al gezegd door een aantal sprekers vrij intensief gecommuniceerd hebben met het veld waarbinnen dit werk gebeurt, gemeenten, maar ook met instellingen die in dat veld opereren. Eigenlijk zetten we een lijn voort en intensiveren we die lijn van het samen met gemeenten ontwikkelen en extra uitvoering geven aan beleidsprioriteit op het gebied van welzijn. De inbreng vanuit de Staten vanmiddag is samen te vatten in vier punten. Die wil ik kort aanstippen in de volgorde van de sprekers. De heer Spoeltman heeft het gehad over huiselijk geweld. Daar had ook GroenLinks het over. Samen met mijn collega wethouder Visscher van de stad Groningen is het initiatief genomen om een ad hoc-commissie te benoemen die gaat uitzoeken hoe wij de komende jaren met deze voorziening verder zouden moeten, met name wat betreft de financiering, maar ook de plaats van het steunpunt huiselijk geweld in de keten van zorg. Dat zoeken we uit. Die commissie is in wording. De samenstelling van de commissie is inmiddels op een haar na rond. De opdracht is rond. Ik zal eind deze maand of begin volgende maand samen met mijn collega uit de Stad die commissie installeren. Ik ga ervan uit dat we in de loop van het voorjaar, april/mei volgend jaar, het resultaat van dat advies kunnen bespreken, ook in de Statencommissie. Dus op dat punt proberen we voor de komende vier jaar een positie met betrekking tot het provinciaal beleid in te nemen, gebaseerd op advies van deze commissie. Daar komen we dus op terug. Onderwijs. De heer Spoeltman verzoekt een korte notitie over wat we op het gebied van onderwijs doen en gaan doen en wat daarmee wordt beoogd. Dat zullen we doen. U krijgt geen beleidsnota, maar we zullen in één of twee A4 tjes puntsgewijs aangeven waar wij mee bezig zijn en wat de ambities op dit punt zijn voor de komende periode, voor zover die al niet verwoord zijn in Beleidskader Jeugd en de Sociale Agenda. Dat het budget voor de helft gebiedsgericht is, daar bent u niet zo blij mee. Wij hebben bijna per jaar in de Sociale Agenda-begroting staan, die specifiek voor onderwijs bestemd is. 14

15 De rest van dat budget in de vorige periode was dat hebben we overgeheveld naar het gebiedsgericht beleid. Ik zou dat het liefst zo willen laten. Ik zou niet die terug willen halen naar het centrale budget, a) omdat ik de indruk heb dat datgene wat wij aanvullend zullen doen en ik zal u ook proberen dat aan de hand van de notitie te onderbouwen gebiedsgericht gaat gebeuren. Dan begint het een beetje te lijken op het rondpompen van geld: we halen het eerst weer terug en dan gaan we het toch weer gebiedsgericht inzetten. Ik zou willen voorstellen om het daar budgettair te laten, maar er wel een zekere oormerking aan te geven dat aan de hand van de onderwijsnotitie duidelijk wordt dat de middelen zoals die in de afgelopen periode werden besteed aan onderwijs, ten minste ook in deze periode worden aangewend en wellicht nog wel iets meer. Voorzitter, ik wil niet te veel ingaan op het punt dat is genoemd door de SP-fractie en door anderen. Het is overigens plezierig om kennis te nemen van een aangenomen motie in de SP-fractie. Ik zou graag kennis willen nemen van de moties in de SP-fractie die niet zijn aangenomen, wellicht kan dat een andere keer. De kerntakendiscussie. We hebben daar in de commissie uitvoerig over gesproken. Ik geloof niet dat het erg veel toevoegt als daar in deze Statenvergadering nog eens uitvoerig de degens over worden gekruist. Ik heb de uitspraak gedaan: wij voeren geen eigenstandig beleid, wij voeren een beleid dat we samen met gemeenten doen. Het is evident, het is gebleken - u kunt dat lezen in allerlei reacties en rapportages van het welzijnsbeleid van de afgelopen periode - dat gemeenten dat zeer op prijs stellen en ons daar zelf om vragen. Ik zou er niet voor zijn om de programmalijn participatie te schrappen. Ik zou dat zeker niet willen doen. Dat betekent dat u daarmee geen invulling wilt geven aan de provinciale inzet op het gebied van armoedebeleid, dat u het zorgvragersbeleid, patiëntenbelangen maar even wilt schrappen. Zo kan ik er nog een aantal noemen. Het is duidelijk dat het veld regelmatig aan de provincie vraagt om betrokken te zijn bij zaken op het gebied van volksgezondheid. Ik ben, evenals mijn voorgangster, nadrukkelijk gevraagd om mee te doen aan het regionaal overleg acute zorg, het overleg met de zorgaanbieders en de ziekenhuizen. Met andere woorden, het veld vraagt ons ook om een inbreng. Ik vind het volkomen terecht dat we als provincie vanuit het belang dat er breed is binnen de burgers van de provincie Groningen aan een goede en bereikbare volksgezondheid een stuk verantwoordelijkheid nemen en we daar onze bijdrage aan leveren. Ik zou het erg jammer vinden om dat niet langer meer te kunnen doen vanuit een rigide inzicht over kerntaken van de provincie. Maar overigens ben ik ook blij met uw instemming met andere beleidsvelden binnen het terrein van de Sociale Agenda, waar ook de VVD-fractie het van harte mee eens is. Een derde punt, voorzitter. Hoe past krimp in deze nota? Ik denk dat dat een terechte opmerking is. Wij zijn dat aan het verkennen. Het is niet zo dat we vanuit het College van GS, als we kijken naar wat er op ons afkomt qua demografische ontwikkelingen, met name in een aantal delen de Eemsdelta, Oost-Groningen in onze provincie, een recept hebben op het punt van wat daar op het gebied van wonen, voorzieningen, zorg gebeuren moet. Dat recept hebben we niet. We zijn wel aan het ontwikkelen. We zijn samen met gemeenten in de regio bezig de regiegroep wonen en voorzieningen in de Eemsdelta, de groep wonen en voorzieningen Oost-Groningen om beleid te ontwikkelen en te kijken wat we het beste kunnen doen. Daarnaast zijn we als provincie mevrouw Stavast memoreerde dat op het gebied van onderwijs nadrukkelijk door het veld gevraagd om ernaar te kijken en te zien wat we, anticiperend op het feit dat er minder kinderen op de scholen zullen komen in de komende 10 á 15 jaar, als provincie kunnen bijdragen aan een anticiperend beleid in het onderwijsveld. We zullen dat blijven doen. Wij zullen steeds aan de hand van concrete nota s, notities, beleidsopties vanuit diverse beleidsvelden de Staten blijven informeren over hoe wij vanuit het College van GS met die krimpproblematiek bezig zijn. Het krediet mondiale bewustwording. Het is absoluut niet zo, mevrouw Stavast, dat door dat krediet toe te voegen aan het krediet incidentele activiteiten welzijn er op het gebied van mondiale bewustwording minder mogelijk zou zijn. Dat is niet het geval. We zetten het beleid dat we doen, voort. Er is binnen dat krediet ook voldoende ruimte om in het veld van de mondiale bewustwording extra dingen te doen. Het wordt er dus niet minder van. De kans dat het er beter van wordt is denk ik eerder reëel. U vraagt een rapportage over de overgangsregeling Heel de Buurt. Dat kan ik u toezeggen. We zijn in gesprek met gemeenten om die zaak op een goede manier te laten overgaan in de nieuwe Sociale Agenda en ik zal de Staten te zijner tijd laten weten hoe dat gegaan is, of er zich eventueel knelpunten hebben voorgedaan. De motie van de ChristenUnie. Het is heel duidelijk dat jongeren en alcohol en preventief beleid op dat punt sterk in de belangstelling staat. Dat is in onze provincie zo, dat is landelijk zo. Het is een actueel thema. Wij willen daar vanuit de Sociale Agenda graag op aansluiten. 15

16 U heeft gezien dat we in de verdeling van de percentages cofinanciering een 25% extra provinciale bijdrage voor projecten in dit kader ter beschikking willen stellen. Ik denk dat het College met deze motie goed uit de voeten kan als de Staten haar aannemen, en dat wij daar invulling aan kunnen geven, zeker met de toevoeging die u gedaan heeft op de interruptie van D66. Het gaat dus niet om één groot overkoepelend gemeentelijk ondersteund provinciaal alcoholbeleid, het gaat erom, met name in die regio s, intergemeentelijk, creatief en op een goede manier bezig te zijn met dit thema en te kijken of het ons lukt om daar waar die knelpunten liggen en die liggen er toch ook wel breed in onze provincie jongeren van de alcohol af te krijgen en in elk geval ervoor te zorgen dat minder jongeren zich in de weekenden, in de vrije tijd, aan alcohol te buiten gaan. Dat willen we zeker doen in het gebiedsgericht beleid in deze Sociale Agenda. In die zin ervaar ik uw motie als een ondersteuning van dat beleid en ga ik er vanuit dat we daar goed mee uit de voeten zullen kunnen. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Als ik het goed geïnterpreteerd heb zou een tweede instantie achterwege kunnen blijven. Ik weet dat het een belangrijk onderwerp is, maar van de zeven minuten per fractie hebben de meeste er al vier á vijf gebruikt. De heer SPOELTMAN: Voorzitter. De voor het onderwijs. Heb ik de gedeputeerde goed begrepen dat hij zegt dat hij het wat hem betreft liever in het gebiedsgericht werken wil laten en dus niet overhevelen naar het onderwijsbudget, maar wel zo dat duidelijk wordt dat per gebied ongeveer , misschien zelfs meer, besteed zal worden aan onderwijsactiviteiten? Als ik dat goed begrepen heb, dan De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Voorzitter, ik denk dat de heer Spoeltman mij begrepen heeft. Ik begrijp hem ook. Ik denk alleen dat we daar waar het niet aan de orde is, niet moeten versnipperen. Dus om nu precies te zeggen: in acht gebieden elk jaar , dat lijkt mij niet handig. Het signaal is goed begrepen. De zorg van de Partij van de Arbeid is: wordt er in deze periode van de Sociale Agenda niet minder geïnvesteerd in onderwijs dan in de vorige periode? Ik heb u gezegd dat dit niet het geval zal zijn. Ik denk eerder meer. Ik zal u aan de hand van de notitie laten zien waarom ik denk dat het meer zal zijn. Ik stel voor het geld gebiedsgericht te laten en laten we die verdeling van per gebied niet met elkaar afspreken. Laten we evalueren: wat is er nu gebiedsgericht aan onderwijs gebeurd en wat heeft dat gekost? Dan zullen we zien dat wij elkaar daarin goed zullen vinden. Mevrouw STAVAST: Voorzitter, mijn vervolgvraag kan ook opgevat worden als interpellatie aan de gedeputeerde. Wat er gezegd is over het krediet mondiale bewustwording, had ik al begrepen. Maar ik had de vervolgvraag hoe de criteria er uitzien. Dat het budget overeind is gebleven, was mij duidelijk. Er komen criteria voor een gecombineerd krediet. Ik wil graag weten of het voor een aanvraag die gaat over mondiale bewustwording voldoende is om aan de oude criteria te voldoen, of daar ook een verandering in is of niet. De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Ik stel voor dat we die vraag opzoeken. Het kenmerk van het krediet incidentele activiteiten welzijn is, dat het tamelijk brede criteria moet hebben. Daar wil je vernieuwende dingen mee kunnen doen, die misschien nog niet direct binnen de maatlat van traditioneel beleid vallen. We denken erover na. Ik denk dat mevrouw Stavast zich geen zorgen hoeft te maken over de activiteiten die er plaatsvinden. Ze zijn ook met naam en toenaam genoemd in de Sociale Agenda. Over het krediet incidentele activiteiten denken wij na en daar kom ik in de commissie graag op terug. De beraadslaging wordt gesloten. De VOORZITTER: Hartelijk dank. In stemming wordt gebracht motie nr. 1. Motie nr. 1 wordt met handopsteken aangenomen. Tegen de motie heeft gestemd: de VVD. De VOORZITTER: Dan kijk ik naar het besluit behorende bij de vaststelling van de Sociale Agenda. Moet ik aannemen dat de fractie van de VVD aantekening vraagt voor het onderdeel participatie en volksgezondheid en wel dat zij geacht wenst te worden tegen dat onderdeel te hebben gestemd. Is dat correct? 16

17 Mevrouw SCHRAAGEN: Ja. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Rondkijkend zie ik dat de Sociale Agenda wel is aangenomen. Aldus is besloten. A.2 Brief van Gedeputeerde Staten van 30 september 2008, nr betreffende gratis openbaar vervoer voor mbo-leerlingen tot 18 jaar De VOORZITTER: Van de beschikbare spreektijd van 7 minuten zijn door de fracties ongeveer 4 of 5 minuten verbruikt. U moet er rekening mee houden dat voor agendapunten A2 en A3 niet veel tijd meer over is. Als u uw tijd bij agendapunt A2 verbruikt, krijgt u voor A3 niet meer het woord. Het is dan aan de fracties om dat intern eerlijk te spelen. De heer Rijploeg heeft het woord. De beraadslaging wordt geopend. De heer RIJPLOEG: Voorzitter, ik zal kort zijn. Op de vorige Statenvergadering hebben wij een motie ingediend en ik vind dat het College die motie op een goede manier vorm heeft gegeven. We doen hiermee iets voor de meest kwetsbare groep. Het zou mooi zijn als we op dit punt verder kunnen komen. Bij het kabinet is er inmiddels 30 miljoen voor beschikbaar. In de commissie horen we de volgende keer wel hoe de voortgang is. Ik denk dat dit een kleine stap is op weg naar het doel, namelijk dat zoveel mogelijk mensen kunnen participeren. Het gaat hier om de meest kwetsbare groep en ik denk dat dit een extra accent krijgt op deze feestdag waarop het neoliberalisme een forse klap is toegebracht. Het speelkwartier heeft 30 jaar geduurd en dat is nu voorbij! Dank u wel. De VOORZITTER: Ik begrijp dat er heel wat met het Openbaar Vervoer mee kan reizen. Mevrouw Beckerman heeft het woord. Mevrouw BECKERMAN: Voorzitter, vorige maand was ik even terug in de wijk waar ik ben opgegroeid en daar zag ik een van mijn leeftijdsgenootjes, Leroy, rondrijden in een auto. Hij had zijn zinnen gezet op een mooie nieuwe BMW, maar het was helaas een Opel Astra uit de jaren 80 geworden. Dat mocht de pret niet drukken. Hij had een grote pot menie nodig om de roest op de auto weg te werken en hij had met koeienletters op de motorkap BMW geschreven. Een Opel Astra is geen nieuwe BMW, ook al wil je dat nog zo graag, maar het is een auto en met een beetje geluk rijdt hij ook nog. Met de inkomensafhankelijke regeling voor gratis OV voor 16- en 17-jarigen MBO-studenten geeft het College ons een Opel Astra in plaats van een BMW. Zoals u weet wilde de SP gratis OV voor alle 16- en 17-jarige MBO-studenten, maar wij zijn blij dat het College in iedere geval het plan van de SP voor een deel overneemt. Geheel in lijn met het feit dat wij eerder ingestemd hebben met de motie die daartoe opriep - sommigen in deze Statenzaal zijn dat al weer vergeten of suggereren op hun weblogs abusievelijk anders - zullen wij vandaag instemmen met dit voorstel. Voorzitter, de SP is wel bang dat er nog een fikse pot menie nodig is om de regeling te laten werken. De berekening dat slechts ca. 170 studenten recht op de regeling zouden hebben, rammelt volgens de SP ernstig. Gelukkig heeft de gedeputeerde in de commissie al toegezegd dat iedereen die recht heeft op de regeling er ook gebruik van kan maken, ook al worden de geschatte kosten overschreden. Het tweede waar nog wat menie voor nodig is, is het Provinciaal Studiefonds dat nog steeds relatief onbekend is. Er komt een provinciale promotiecampagne om te proberen iedereen te bereiken. Voorzitter, de SP stemt niet alleen in met de regeling, maar wij gaan het College ook helpen met het aanbrengen van de menie. Omdat wij denken dat er veel meer mensen zijn die recht hebben op deze reiskosten vergoeding dan de berekende 170, zullen wij folders gaan uitdelen op MBO-scholen en plaatsen waar veel ouders komen. Wij zullen via vragen de gemeenten oproepen om de regeling te promoten en we gaan via onze hulpdiensten mensen helpen met het invullen van het formulier. Zo hopen wij dat iedereen die er recht op heeft, gebruik kan maken van deze Opel Astra. Het is een Opel Astra en hopelijk gaat hij rijden, maar wij blijven erop hopen dat het College hen snel wil inruilen voor een BMW en wij zullen ons daarvoor blijven inzetten. Dank u wel. De heer RIJPLOEG: Voorzitter, zou het niet handiger zijn als de scholen de folders klaar leggen, zodat iedereen ze kan krijgen. Dan kunnen we u de moeite besparen. Mevrouw BECKERMAN: Ik hoop dat die promotiecampagne er inderdaad voor zorgt dat iedereen die er recht op heeft, wordt bereikt. Wij zijn nooit te beroerd om te helpen en wij zullen het College daarom helpen met het aanbrengen van de menie. 17

18 De heer HAASKEN: Flatscreens en Astra s, de SP is wel bezig, zelfs met BMW s! Maar even terug naar de regeling. Wij vinden dit geen provinciale taak, voorzitter. Er moet op z n minst een landelijke regeling komen en niet een provinciale regeling en al helemaal niet een regeling die ook nog eens inkomensafhankelijk is. De provincie is geen organisatie die inkomenspolitiek moet voeren en dat gebeurt op basis van deze regeling wel. Daar zijn wij dus op tegen! Dank u wel. De heer STEVENS: Voorzitter, de BMW van de SP is onderweg! Een dag nadat onze Staten de motie hebben aangenomen, is er in de Tweede Kamer de motie Slob aangenomen, waarin gevraagd wordt om de kosten voor de MBO-leerlingen verder omlaag te brengen en hiervoor een bedrag van 30 miljoen vrij te maken. Afgelopen week heeft staatssecretaris Van Bijsterveldt de Tweede Kamer geïnformeerd over een aantal mogelijke varianten voor deze 30 miljoen. Er komt op deze wijze schot in het opheffen van de ongelijke behandeling van MBO-scholieren. De landelijke overheid neemt hiermee haar verantwoordelijkheid. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, over de varianten van de staatssecretaris. Ik heb begrepen dat zij verwijst naar de regeling die wij in Groningen gaan treffen. Ziet u niet het risico dat dit zou kunnen betekenen dat er geen landelijke regeling komt, maar dat het op provinciale regelingen gaat aankomen? De heer STEVENS: De staatssecretaris heeft verschillende mogelijke varianten uitgewerkt. Eén daarvan is dat zij wil uitzoeken of het mogelijk is om aan te sluiten bij ontwikkelingen die al in de provincies Groningen en Friesland in gang zijn gezet, maar de staatssecretaris heeft heel duidelijk gezegd dat zij ervan uitgaat dat er een landelijke regeling komt waarbij zich alle provincies aansluiten. Als er al een samenwerking komt tussen de provincie en de landelijke overheid op dit punt en de landelijke overheid provinciale regelingen ondersteunt, vinden wij dat dit een voor iedere provincie gelijke regeling moet zijn. Dit is slechts één van de vijf regelingen. Tegelijkertijd zijn wij blij met de uitwering van de motie door het College. Die is concreet en eenvoudig, hij gaat snel in en het geld komt terecht bij degenen die het het meest nodig hebben. Wij vinden dat deze regeling op den duur in lijn gebracht moet worden met de landelijke regeling. Mevrouw SIERSEMA: Voorzitter, in navolging van het verkiezingsprogramma van GroenLinks en de strijd van de SP voor gratis Openbaar Vervoer voor alle MBO-scholieren van 16 en 17 jaar hebben de coalitiepartijen een motie ingediend voor een regeling van gratis Openbaar Vervoer voor een gedeelte van de MBO-leerlingen van 16 en 17 jaar in onze provincie. Het College heeft de motie overgenomen en komt met een voorstel om in ieder geval de kinderen van 16 en 17 jaar van de minima gratis Openbaar Vervoer te bieden. Hoewel onze fractie vindt dat dit een taak is van de landelijke overheid en dat de landelijke overheid uit zou moeten gaan van het verstrekken van een OV-jaarkaart voor alle leerlingen en studenten, zien wij dit als een begin, een goed begin. Wel gaan wij ervan uit dat, mochten er meer aanvragen komen dan de geschatte 165 leerlingen - ik lees dat dit het minimum zou kunnen zijn - dat ook deze aanvragen gehonoreerd zullen worden en dat daarvoor de middelen vrij gemaakt zullen worden. Wij zijn over dit voorstel gematigd positief, maar een goed begin is het halve werk. De heer ZANEN: Voorzitter, de Partij voor het Noorden steunt het voorstel van het College. Wij hebben veel sympathie gehad voor de actie van de SP, maar ik denk dat de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan de motie, toch recht doet aan een snelle invoering. Overigens zijn wij ook van mening dat we wel moeten zoeken naar een bredere toepassing dan wat nu is voorgesteld. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, beter een half ei dan een lege dop. Ik begin waar GroenLinks min of meer eindigde. Wij vinden het als onderwijspartij belangrijk dat leerlingen het onderwijs kunnen kiezen en ook datgene kunnen volgen wat ze willen en kunnen en dat ook maximaal kunnen. Voorzitter, wij zijn er ook voor dat er een landelijke regeling komt en wij hebben begrepen van onze Kamerfractie dat men daarover aan het nadenken is. Desalniettemin ligt hier een regeling voor om in het geval dat dit niet mocht gebeuren, in ieder geval een goede invulling te hebben. In de vorige Statenvergadering hebben wij gepleit voor een iets ruimere regeling, maar wij sluiten ons nu maar aan bij deze regeling, gezien de eerste opmerking die ik heb gemaakt. Toch hebben wij een paar moties opgesteld om dat halve ei, zonder veel extra kosten, toch te vullen. Voorzitter, idealiter is het zo dat je een wat meer geleidelijke schaal moet hebben voor vergoeding van reiskosten. 18

19 Een kleine armoedeval of een bijdrage daarin zou het gevolg kunnen zijn van deze regeling. De administratieve kosten die voor deze regeling moeten worden gemaakt, zijn exorbitant hoog. Ze zijn ongeveer even hoog als de uitkeringen die op onze kosten moet plaatsvinden, te weten ongeveer , zoals wordt verwacht. Je zou bijna zeggen gezien het aantal afwijzingen - namelijk de helft wordt ongeveer afgewezen - dat het beter is om maar helemaal niets te beoordelen en ken alle aanvragen toe. Dan ben je even duur uit, maar dat is waarschijnlijk geen realistisch verhaal. Maar met even meer geld zijn meer mensen geholpen. Voorzitter, de keuzevrijheid voor een opleiding geldt wat ons betreft voor de dichtstbijzijnde opleiding en zo staat het ook in de statuten van de Stichting. Wij vinden dat als je om geloofsredenen verder weg wilt, je dat verschil zelf moet bijdragen. De keuzevrijheid voor het MBO. De regeling richt zich op het MBO alsof mensen met een smalle beurs slechts MBO-opleidingen willen of kunnen volgen. Sterker nog, wij geloven erin dat iedereen in Nederland een zo hoog mogelijke opleiding moet kunnen volgen en dat ook bij een andere opleiding geen financiële belemmeringen in de vorm van reiskosten aanwezig zouden moeten zijn. Voorzitter, daarom dienen wij een motie in die ik u hierbij overhandig. De VOORZITTER: Dank u. De motie luidt als volgt. Provinciale Staten van Groningen, in openbare vergadering bijeen op 5 november 2008, overwegende dat: - de voorgestelde Regeling Tegemoetkoming Reiskosten geldt voor MBO-leerlingen; - deze regeling er komt omdat jongeren niet belemmerd moeten worden in hun onderwijskeuze wegens de reiskosten; - binnen de doelgroep er ook leerlingen zijn die geschikt zijn voor de opleidingen HAVO en VWO; - hoewel het waarschijnlijk om uitzonderingen gaat, hier zich ook situaties kunnen voordoen van reisafstanden die liggen boven de in de regeling genoemde aantal kilometers; - ook de vrijheid van keuze voor deze vormen van onderwijs niet belemmerd moet worden door de kosten van de reis; - de verleiding om voor het MBO (in plaats van HAVO of VWO) te kiezen groter wordt, omdat de voorgestelde regeling voor de doelgroep hier de reiskosten wel 100% vergoedt; verzoeken het College: - de regeling uit te breiden met eenzelfde tegemoetkoming in de reiskosten voor HAVO en VWO; en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door de heer De Vey Mestdagh van D66. De motie krijgt nummer 1, maakt onderdeel uit van de beraadslaging en wordt verspreid. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, ik denk dat de motie voor zich spreekt en ik denk dat wij hem zouden moeten aannemen. Voorzitter, ik heb nog een tweede motie voorbereid die ik u hierbij wil overhandigen. Die motie heeft met rechtvaardigheidsgevoel te maken. Het is op dit moment zo dat in het VMBO het niet altijd even snel gaat met leerlingen. Ze mogen er maar 5 jaar over doen. Onze Tweede Kamer-fractie heeft ervoor gepleit om daarvan 6 jaar te maken, voor zover dat noodzakelijk is voor langzamere leerlingen. Het lijkt wat onrechtvaardig om mensen die wat meer moeite hebben met studeren, minder reiskosten te geven voor hun totale opleiding. Vandaar dien ik de volgende motie in. De VOORZITTER: Dank u. Ik lees de motie voor. Provinciale Staten van Groningen, in openbare vergadering bijeen op 5 november 2008, overwegende dat: - de voorgestelde Regeling Tegemoetkoming Reiskosten geldt voor MBO-leerlingen; - er situaties kunnen zijn dat de dichtstbijzijnde VMBO-school ook een reisafstand kent boven het in de regeling opgenomen aantal kilometers; - de leerplicht geldt tot 18 jaar; 19

20 - er leerlingen zijn die langer doen over het VMBO dan 4 jaar (maximaal 5 jaar mag); - de leerlingen uit de doelgroep met meer leervaardigheden die al na vier jaar VMBO doorstromen naar het MBO volgens de regeling een tegemoetkoming in de reiskosten kunnen ontvangen; - het onrechtvaardig lijkt de leerlingen van de doelgroep die al meer moeite hebben met het VMBO over hun totale opleiding meer reiskosten te laten maken dan snellere leerlingen; verzoeken het College: - in de voorliggende reiskostenregeling ook vijfde jaars VMBO-leerlingen op te nemen, en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door de heer De Vey Mestdagh van D66. De motie krijgt nummer 2, maakt onderdeel uit van de beraadslaging en wordt verspreid. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, voor het kostenaspect heb ik geen dekkingsvoorstel gedaan gezien van het feit dat er nu ook al min of meer een open einde regeling ligt. De verwachting vanuit de eerdere bespreking is dat beide moties over uitzonderingen gaan en derhalve weinig geld zullen kosten. Mevrouw HAZEKAMP: Voorzitter, in plaats van voor alle MBO-studenten gratis OV aan te bieden is ervoor gekozen om slechts maar een bijdrage te leveren aan een klein deel van die groep. Dat vinden wij erg jammer, zeker vanwege de administratieve kosten die de regeling met zich meebrengt. Er wordt aangegeven dat het aantal aanvragen jaarlijks twee maal zo hoog is als het aantal toekenningen. Het kost dus een hoop tijd en werk waarvoor er dan weer een extra medewerker nodig is. Wij zouden dat geld graag anders besteden, bijvoorbeeld voor een van de voorstellen van D66 die overigens ook al refereerde aan de kosten voor de extra medewerker. Voorzitter, desondanks kunnen wij instemmen met het voorstel, want, zoals gezegd, een half ei is beter dan een lege dop. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Dan zijn we daarmee aan het einde van de eerste ronde en wellicht ook bij de laatste ronde. Dat zullen we zo zien. Mij lijkt het goed om even te schorsen voor de theepauze en dan kan de gedeputeerde de moties bestuderen alvorens te antwoorden. U kunt de pauze zelf gebruiken om overleg te voeren om uw houding ten opzichte van de moties te bepalen. Schorsing De VOORZITTER: Ik heropen de vergadering. De heer De Bruijne heeft het woord. De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Voorzitter, de beeldende wijze waarop de SP haar zorg met betrekking tot de MBO-scholieren die niet tot de minima-inkomens behoren, is bewonderenswaardig. De Opel Astra en de BMW. Wat het College betreft is er niet zo heel veel verschil in de tegenstelling tussen het goede en het betere,maar het College is van oordeel dat een generieke regeling niet uit de provinciale kas zou kunnen worden betaald. Wij hebben in een brief uiteengezet wat dat zou kosten en we hebben u die brief voorgelegd. Dat heeft geleid tot de moties die in een vorige Statenvergadering zijn uitgebracht en daarvan is de motie in meerderheid aangenomen die thans door het College wordt uitgevoerd. Dat is de situatie. De VVD acht het geen provinciale taak en is tegen de regeling. Dat is bekend, maar vanuit haar liberale gedachtegoed is zij er natuurlijk niet op tegen dat anderen er voor zijn. Dus we gaan er toch maar even mee door. Eerst even wat betreft die folders en dergelijke. Misschien is het goed om even te vermelden dat we gisteren met de Vereniging Groninger Gemeenten hebben afgesproken dat wij de beschikking krijgen over de NAW-gegevens uit de gemeentelijke registers van de doelgroep die voor deze regeling in aanmerking komt en dat wij die een brief sturen met de folder erbij. Degenen die in aanmerking komen gaan wij op naam en op hun eigen huisadres een brief met een folder sturen om hen te wijzen op deze mogelijkheid. Naast andere zaken, zoals de website, daarom heen, lijkt ons dat een goede zaak. Overigens mag het geen misverstand zijn dat het Provinciaal Groninger Studiefonds nu zo vreselijk onbekend is, want dat is niet het geval. Het Studiefonds is bij alle scholen in Groningen genoegzaam bekend. Jaarlijks worden er brochures naar de scholen gebracht en die worden ook gebruikt. Het beeld dat niemand weet wat het Provinciaal Groninger Studiefonds is, klopt niet. 20