VERGADERING VAN PROVINCIALE STATEN D.D. 10 DECEMBER 2008

Transcriptie

1 INHOUDSOPGAVE 1. Notulen van de vergadering van 5 november Ingekomen stukken 3 3. Regeling van werkzaamheden 4 a. Behandelvoorstellen Presidium 4 b. Vaststelling agenda (A- en B-lijst) 4 4. C-stukken 4 B.1 Wijziging verordening op de instelling en invordering van de nazorgheffing stortplaatsen provincie Groningen (nummer 32/2008) 5 B.2 Subsidiëring van de Vereniging Groninger Dorpen in de periode 2009 tot en met 2012 (nummer 39/2008) 5 B.3 Advies aan Commissariaat voor de Media inzake eisen Mediawet t.o.v. regionale omroep (nummer 33/2008) 5 B.4 Verordening Noordelijke Innovatie Ondersteuningsfaciliteit 2008 (nummer 40/2008) 5 B.5 Omnibus Decentraal Regeling Noord-Nederland (nummer 42/2008) 5 B.6 Subsidieregeling Human Resource Management Plus 2009 (nummer 44/2008) 5 B.7 Wijziging Grondwaterheffingsverordening (nummer 37/2008) 5 B.8 Herinrichting van Onderdendam (nummer 36/2008) 5 A.1 Overeenkomst Blauwe Stad (nummer 41/2008) 6 A.2 Integrale Bijstelling Begroting 2008 (nummer 35/2008) 47 A.3 Stand van zaken verdubbeling N33 60 A.4 Concept-cultuurnota A.5 Uitwerking motie GL betreffende onderzoek mogelijkheden tot alsnog uitvoeren aangepaste plus variant 5B (wegomlegging Zuidhorn) 68 A.6 Dreigende sluiting vestiging Voedsel- en Warenautoriteit in Groningen 67 1

2 2

3 Voorzitter: de heer M.J. van den Berg, commissaris der Koningin Griffier: de heer J.M.C.A. Berkhout Aanwezig zijn 42 leden, te weten: J.G. Abbes (CDA), mevrouw S.M. Beckerman (SP), B.P.A. Blom (SP), mevrouw L. Broekhuizen-Smit (PvdA), P.H.R. Brouns (CDA), D. Bultje (PvdA), L.A. Dieters (PvdA), H.J. Flokstra (SP), mevrouw S.J.F. van der Graaf (ChristenUnie), W. Haasken (VVD), mevrouw A.A.H. Hazekamp (PvdD), mevrouw O.G. Hartman Togtema, M.J. Jager (CDA), F.A.M. Keurentjes (CDA), mevrouw A.G. van Kleef-Schrör (CDA), S.J. Krajenbrink (CDA), E.J. Luitjens (VVD), mevrouw W.J. Mansveld (PvdA), J. Meesters (VVD), mevrouw F. Mete (PvdA), W.J. Moorlag (PvdA), mevrouw I.P.A. Mortiers (PvdA), R.D. Rijploeg (PvdA), IJ.J. Rijzebol (CDA), R. Sangers (SP), mevrouw M.R. Schalij (PvdA), mevrouw K.R. Schraagen (VVD), mw. C. Sciacca-Noordhuis (SP), mevrouw J. Siersema-Venema (GroenLinks), mevrouw G. van der Sluis-Huisman (ChristenUnie), H.J.B. Spoeltman (PvdA), H. Staghouwer (ChristenUnie), mevrouw F. Stavast (GroenLinks), H.T. Stavenga (PvdA), R. Stevens (ChristenUnie), C. Swagerman (SP), mevrouw L. van der Tuin-Kuipers (CDA), mevrouw L. Veenstra (SP), J.W. Veluwenkamp (PvdA), P.G. de Vey Mestdagh (D66), mevrouw A.C.M. de Winter-Wijffels (CDA), T.J. Zanen (PvhN). Afwezig: W. van der Ploeg (GroenLinks), Aanwezige leden van het College van Gedeputeerde Staten: H. Bleker, P.M. de Bruijne, M.A.E. Calon, J.C. Gerritsen, D.A. Hollenga, R. Slager. Opening De VOORZITTER: Dames en heren, Statenleden, goedemiddag. Ik open deze vergadering van de Provinciale Staten van Groningen en ik heet alle Statenleden en ook de belangstellende burgers hierbij van harte welkom. Voorafgaand aan deze vergadering wil ik u graag deelgenoot maken van het volgende. In het kader van het congres van de Beijaard Wereld Federatie dat in juni in Groningen werd gehouden is een klok aan de provincie geschonken. Deze is vanochtend officieel in gebruik genomen in aanwezigheid van gedeputeerde Slager. Op 15 juni 2008 werd deze klok naast de Martinitoren door Simon Laudy, klokkengieter te Beerta, gegoten. De klok is op 25 oktober jongstleden opgehangen in de lantaarn van de toren van het Provinciehuis te Groningen. De gedeputeerde heeft vanochtend namens de provincie bekend gemaakt bij welke gelegenheden de klok geluid zal worden, namelijk ter aankondiging van de verjaardag van Hare Majesteit de Koningin, Koninginnedag, Bevrijdingsdag, herdenking Reductie van Groningen (de Dies Natalis, de feitelijke oprichtingsdatum van de provincie Groningen), het Gronings Ontzet, de Van der Leeuw-lezing en de koninklijke bezoeken aan de provincie Groningen die plaatsvinden in de Stad. Na deze mededeling gaan we over op de vergadering. Ik heb tot nu toe één bericht van verhindering ontvangen, namelijk van Wiebe van der Ploeg die griep heeft. Wij wensen hem een vlotte genezing toe en zijn fractie wensen wij sterkte! 1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 5 november 2008 Zonder beraadslaging of stemming worden de betreffende notulen vastgesteld. 2. Ingekomen stukken van derden: Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a. Circulaire van het Ministerie van BZK van 20 november 2008 betreffende (onkosten)- vergoeding leden gedeputeerde staten, leden provinciale staten en commissieleden; b. Brief van de adjunct directeur van het Museum De Buitenplaats te Eelde van 1 oktober 2008 betreffende subsidiëring Stichting Beeldlijn (in de commissie WCS bij de cultuurnota behandeld); c. Brief van de Stichting Beeldlijn, Groningen van 7 november 2008 betreffende subsidiëring (in de commissie WCS bij de cultuurnota behandeld); d. Brief van de zakelijk leider Theater te Water van 18 november 2008 betreffende subsidiëring (in de commissie WCS bij de cultuurnota behandeld). 3

4 Nagekomen brieven: g. Brief van de CdK van 2 december 2008 betreffende een nevenfunctie; h. van mw. mr. J.G. de Bock te Goningen van 25 november 2008 betreffende verkoop museumgebouw Praediniussingel en plaats voor de historische collectie van stad en provincie; i. van de heer A.J. Heukers, Groningen van28 november 2008 betreffende ontwikkelingen rond de historische collectie van Stad en Ommeland; j. Brief van de voorzitter van Provinciale Staten betreffende procedure Provinciaal Omgevingsplan 2009; extra vergaderdata. Voorgesteld wordt de volgende stukken in handen te stellen van de commissie Economie en Mobiliteit: e. van de raadsgriffier van de raadsgriffier van de gemeente Winsum van 5 november 2008 betreffende een door de raad aanvaarde motie over het bruggenplan Aduard; f. Brief van mevrouw M. Bouman-de Beer te Groningen van 6 november 2008 betreffende het Beter Bruggenplan. De VOORZITTER: Van alle ingekomen stukken is een voorstel; tot behandeling of afhandeling gedaan. Kunt u instemmen met alle gedane voorstellen? Zonder beraadslaging of stemming wordt conform de betreffende voorstellen besloten. 3. Regeling van werkzaamheden a. Behandelvoorstellen Presidium Zonder beraadslaging of stemming wordt conform de betreffende voorstellen besloten. b. Vaststelling agenda (A- en B-lijst) Voorstel vreemd aan de orde van de dag (verzoek van de heer Haasken om aan de agenda toe te voegen het onderwerp ' Waterberging annex natuur aan de Hamdijk nabij Nieuweschans in het kader van de uitwerking van de Robuuste Ecologische Verbindingszone naar Duitsland' ) De VOORZITTER: De heer Van der Ploeg heeft destijds bij een C-stuk een voorbehoud gemaakt, te weten bij 4.e, Brief van 2 september 2008, nr /36/A.12, BW, betreffende wegomlegging Zuidhorn; motie GroenLinks over onderzoek mogelijkheden van het alsnog uitvoeren aangepaste plus uit 5B. Hij wil die alsnog graag agenderen. Ik stel voor die brief te agenderen als agendapunt A.5. Verder heb ik van de heer Haasken het bericht gekregen dat hij zijn verzoek intrekt. Van de heer Moorlag heb ik het verzoek ontvangen namens de fractie van de PvdA om als voorstel vreemd aan de orde van de dag toe te voegen aan de agenda de dreigende sluiting van de Voedselen Waren Autoriteit te Groningen. Kunt u daarmee instemmen. Zonder beraadslaging of stemming wordt conform het betreffende verzoek besloten. De VOORZITTER: Het verzoek zal worden geagendeerd als punt A.6. Kunt u instemmen met de aldus aangevulde agenda? Zonder beraadslaging of stemming wordt de aangevulde agenda vastgesteld. 4. C-stukken De VOORZITTER: Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a. Brief van 28 oktober 2008, nr /44/A.12, WE, betreffende verbreding van de weg Groningen-Eemshaven (N46); b. Rapport van de Noordelijke Rekenkamer "Cultuurbeleid provincie Groningen, onderzoek naar musea, podiumkunsten en festivals"; 4

5 c. Brief van 4 november 2008, nr /45/A.7, CW, betreffende te late inspraakreacties op de Cultuurnota en de brief van 4 november 2008, nr /45/A.8, CW, betreffende aanvraag Programma Cultuurparticipatie ; d. Brief van 28 oktober 2008, nr /44/A.10, LGW, betreffende drinkwater-convenant Gorecht-West; e. Brief van 2 september 2008, nr /36/A.12, BW, betreffende wegomlegging Zuidhorn; motie GroenLinks over onderzoek mogelijkheden van het alsnog uitvoeren aangepaste plus uit 5B; f. Brief van 7 oktober 2008, nr /41/A.11, LGW, betreffende kader normering regionale wateroverlast. Zonder beraadslaging of stemming worden de betreffende stukken voor kennisgeving aangenomen. B-stukken: B.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 14 oktober 2008, nr , MB, tot wijziging van de Verordening op de instelling en invordering van de nazorgheffing stortplaatsen provincie Groningen (nummer 32/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.2 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 4 november 2008, nr , MB, betreffende subsidiëring van de Vereniging Groninger Dorpen in de periode 2009 tot en met 2012 (nummer 39/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.3 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 14 oktober 2008, nr , CW, betreffende het advies aan de Commissariaat voor de Media inzake eisen Mediawet ten opzichte van regionale omroep (nummer 33/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.4 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 18 november 2008, nr , ABJ, tot wijziging van de Verordening Noordelijke Innovatie Ondersteuningsfaciliteit 2008 (nummer 40/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.5 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 25 november 2008, nr , EZ, betreffende 'Omnibus Decentraal Regeling Noord-Nederland' (nummer 42/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.6 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 2 december 2008, nr , EZ, inzake de subsidieregeling Human Resource Management Plus 2009 (nummer 44/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.7 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 28 oktober 2008, nr , LGW, betreffende wijziging van de Grondwaterheffingsverordening (nummer 37/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.8 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 28 oktober 2008, nr , VV, betreffende de herinrichting van Onderdendam (nummer 36/2008) Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. 5

6 De VOORZITTER: Doordat het punt van de heer Haasken is ingetrokken bestaat de agenda uit de punten A.1 tot en met A.6. In het Presidium is afgesproken dat per fractie 25 minuten beschikbaar is en dat het College in totaal 80 minuten spreektijd ter beschikbaar staat. Mij is gevraagd daarop toe te zien. Voor het agendapunt over de Blauwe Stad is dan 10 minuten per fractie beschikbaar. Afgesproken is dat ik daarbij zo nodig enige soepelheid zal betrachten. In beginsel wordt agendapunt A.3 in één termijn behandeld en misschien geldt dit ook voor agendapunt A.5, maar dat valt nader te bezien. A-stukken: A.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 21 november 2008, nr l65, GMO, inzake een overeenkomst over de Blauwe Stad, te weten: de afspraken tussen de Provincie Groningen en de Ontwikkelingsmaatschappij de Blauwe Stad BV/CV inzake grondleveringen, de concerngarantie en Koopholding Europe BV en de Pandakte inzake de Ontwikkelingsmaatschappij de Blauwe Stad BV/CV (nummer 41/2008) Hierbij zijn ook aan de orde de volgende stukken: - Brief van het College van 21 november 2008, betreffende uittredingskwestie OM en de vragen van de CDA-fractie en de beantwoording ervan door het College; - Brief van het College van 3 december 2008, met antwoorden op gestelde vragen door de heer Van der Ploeg over de voorfinanciering; - Brief van het College van 9 december 2008 betreffende ophoging investeringskrediet. - Brief van het College van 9 december 2008 betreffende vertrouwelijkheid/openbaarheid stukken over de Blauwe Stad. De beraadslaging wordt geopend. De heer MOORLAG: Voorzitter, wij spreken vandaag over de Blauwe Stad om een oordeel te geven over de voordracht waarin het College voorstelt een aanvullende overeenkomst te sluiten met de Ontwikkelingsmaatschappij Blauwe Stad. Verder spreken wij om een oordeel te geven over het opereren van het College bij de totstandkoming van deze overeenkomst. Bij de opzet van grootschalige projecten, bijvoorbeeld Meerstad, de Blauwe Stad of andere grote infrastructurele werken, is het de vraag of er bij de opzet en vormgeving van deze projecten alle eventualiteiten en risico s vooraf kunnen worden voorzien en geëlimineerd. Voor sommige partijen in deze Staten is de grootschaligheid van projecten, de daaraan verbonden risico s en de vormgeving in een publiek-private samenwerking een reden om er niet aan te beginnen. Onder andere kiest de SP in de Staten die lijn. De SP heeft zich daarom in het verleden gekeerd tegen projecten als de Blauwe Stad, Meerstad en bijvoorbeeld ook het meefinancieren van de Euroborg. Voorzitter, de Partij van de Arbeid kiest anders. Wij kiezen voor ontwikkeling. Wij vinden dat de overheid risico s niet uit de weg moet gaan. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, ik heb bezwaar tegen de beschuldigingen die worden gedaan en de redenen die worden aangevoerd waarom wij tegen die projecten zijn. Bij Meerstad is heel duidelijk gebleken dat wij met name tegen het feit zijn dat er op zeer beperkte schaal sociale woningbouw en koopwoningen worden gebouwd, namelijk 10%, terwijl wij al jaren roepen dat dit 30% moet zijn. Wat betreft de Blauwe Stad heeft dit veel te maken met het feit dat wij denken dat in de voorliggende overeenkomst onvoldoende zekerheden zaten en dat wij er niet van houden dat er getto s worden gebouwd, noch voor rijke mensen, noch voor arme mensen. Daarom zijn wij tegen de bouw van de Blauwe Stad geweest. Ik vraag mij af waar het beperkte oordeel van de Partij van de Arbeid vandaan komt. De heer MOORLAG: Voorzitter, dat beperkte oordeel zoals de heer Swagerman formuleert, komt voort uit ervaringskennis. Ik constateer dat in de afgelopen jaren daar waar keuzes gemaakt moeten worden, er heel vaak tien redenen te bedenken zijn om iets niet te gaan doen en dat die voor de SP doorslaggevend zijn, terwijl voor andere partijen, waaronder de Partij van de Arbeid, één goede reden, zoals het maatschappelijk effect wat met een groot project bereikt kan worden, doorslaggevend is om het groene licht te geven. In de commissie heb ik daarom het verschil tussen de PvdA en de SP getypeerd als het verschil tussen ontwikkelend links respectievelijk conserverend links. Zoals gezegd, de PvdA kiest vóór ontwikkeling. Wij vinden dat de overheid de risico s niet uit de weg moet gaan. De overheid is bij uitstek en vaak de enige partij die bereid moet zijn om risico s te aanvaarden die de markt niet kan of wil accepteren. In 2001 hebben de Staten met de nadrukkelijke 6

7 steun van de PvdA de projectopzet van de Blauwe Stad en de overeenkomst met de Ontwikkelingsmaatschappij goedgekeurd. Toentertijd waren er wellicht tientallen redenen ik noemde dat zo-even al en twijfels die aangevoerd hadden kunnen worden om geen groen licht voor het project te geven. Voor de PvdA waren er drie goede en doorslaggevende redenen om er wel aan te beginnen. Het creëren van werkgelegenheid, het creëren van een aantrekkelijk woonmilieu en het creëren van waarde in termen van waterberging, natuur en recreatie. Die impuls, niet alleen voor het gebied van de Blauwe Stad, maar ook voor de wijde ring om de Blauwe Stad, voor heel Oost- Groningen was toen doorslaggevend en die is nu doorslaggevend bij de beoordeling van de aanvullende overeenkomst. Met de beste wetenschap van toen is in 2001 een contract met de Ontwikkelingsmaatschappij gesloten en in 2004 is dat aangevuld en met de beste wetenschap van nu moeten we een oordeel geven over de nu voorgestelde aanvulling op het contract. De PvdA steunt het sluiten van die aanvullende overeenkomst. Dat doen we niet om de Ontwikkelingsmaatschappij te behagen, maar dat doen we omdat het contract de mogelijkheid en het perspectief biedt om de Blauwe Stad te blijven doorontwikkelen bij een tegenvallende afzet en een tegenzittende conjunctuur. Het contract voorziet in een versnelde levering van grond, wat financieringsruimte geeft aan de Ontwikkelingsmaatschappij. Daarmee wordt de hobbel voor de bouw van de eerste fase van Het Dorp genomen. Het contract bevat checks and balances om de publieke belangen te borgen. Daarmee is niet gezegd dat er sprake is van een nulrisico, maar de PvdA vindt dat er sprake is van goed beredeneerde en aanvaardbare risico s. De bedongen concerngarantie en het pandrecht maken dat het Koopconcern uit welbegrepen eigenbelang ervoor moet zorgen dat aan de verplichtingen moet worden voldaan. De PvdA vindt dat er sprake is van een aanvaardbaar risicoprofiel van het project om drie redenen: - op de eerste plaats omdat de waarde van de gronden tezamen met de concerngarantie en het pandrecht positief is ten opzichte van de vorderingen op de Ontwikkelingsmaatschappij; - op de tweede plaats omdat uit gevalideerde modellen blijkt dat de langere doorlooptijd in de range van waarschijnlijke scenario s nog steeds tot een positieve kasstroom voor de provincie leidt; - op de derde plaats omdat er een uiterste terugvalscenario is waarin de provincie in het slechtste geval zelf de ontwikkeling ter hand kan nemen. Niet dat dit laatste gewenst is, maar de PvdA vindt het wel belangrijk dat dit uiterste uitwijkscenario er is, omdat we niet op voorhand in een fuik willen zwemmen waaruit we niet kunnen terugkeren. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, ik begrijp hieruit dat de PvdA bereid is, als het ervan komt, steun te verlenen aan het idee dat de provincie het project alleen gaat trekken. Ik neem aan dat de PvdA zich realiseert dat tegen de tijd dat zij die beslissing gaat nemen, er al weer heel wat miljoenen zijn weggevloeid en zich vele onenigheden met de OM hebben voorgedaan. Kortom, het lijkt de SP geen verstandige situatie en ik hoop dat dit ook opgaat voor de PvdA. De heer MOORLAG: Wat ik heb gezegd is dat ik dit geen gewenst scenario vindt, maar dat ik het gegeven de omstandigheden positief vind dat er een uitwijkscenario is en dat wij als provincie niet helemaal klem komen te zitten in het geval dat de ontwikkelingsmaatschappij het project niet tot een einde zou kunnen volbrengen. Dat is voor de PvdA een belangrijke afweging, omdat je dan te allen tijde een alternatief behoudt. Nogmaals, het is geen gewenst scenario en geen gewenst alternatief. De heer SWAGERMAN: Ik zal de PvdA niet vragen om nu alvast een stemverklaring voor onze motie te geven, maar ik hoop dan toch op hun instemming. De VOORZITTER: Dat klonk niet als een vraag. De heer MOORLAG: Voorzitter, meestal is het zo dat u stelt dat die motie onderdeel uitmaakt van de beraadslagingen. Het lijkt mij verstandig om dat moment af te wachten. Voorzitter, dat niet sprake is van een nulrisico is duidelijk en dat wordt door de PvdA aanvaard. Op een aantal onderdelen heeft de PvdA-fractie zorgen en vragen. De eerste en belangrijkste is de zorg over het handhaven van het kwaliteitsniveau. De PvdA hecht hieraan. Wij vinden dat geen afbreuk mag worden gedaan aan het kwaliteitsniveau om twee redenen. Als eerste vanwege het belang van de bewoners in de Blauwe Stad bij wie gerechtvaardigde verwachtingen zijn gevestigd over de kwaliteit van het woonmilieu. Op de tweede plaats omdat concessies doen aan het kwaliteitsniveau negatieve effecten heeft op de woningbouwplannen en woningbouwprojecten elders in de regio. De PvdA wil geen kannibalisering. 7

8 De heer SWAGERMAN: Voorzitter, fantastisch, want dat willen wij als SP ook niet. Maar gezien de gisteravond afgeleverde monitoringsovereenkomst kan de PvdA toch niet ontkennen dat er wel erg veel mogelijkheden liggen om daarvan af te wijken. Ik ben heel nieuwsgierig hoe de PvdA die nieuwe monitoringsovereenkomst ziet in het licht van deze opmerking. De heer MOORLAG: Voorzitter, die monitoringsovereenkomst vloeit voort uit afspraken die in 2004 zijn gemaakt. Toen is de afweging gemaakt of je die weg in zou moeten gaan. Daar is indertijd voor besloten en dat gaat de PvdA niet opnieuw ter discussie stellen. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, ik begrijp dat dit is gebeurd. Dat was overigens niet met onze instemming. Maar nu zijn er belangrijke wijzigingen in die monitoringsovereenkomst doorgevoerd met name betreffende de verplichtingen die de Ontwikkelingsmaatschappij had om aan te tonen dat bepaalde zaken niet goed lopen, want die zijn volledig weggehaald. Er is denk ik wel degelijk reden, ook voor de PvdA, om dit in heroverweging te nemen. De heer MOORLAG: Ik vind dat je de overeenkomst wel in zijn volledige samenhang moet zien en er zitten zonder meer verbeteringen in en op een aantal plekken zitten er ook concessies in. Dat neemt niet weg dat bij de verdere beoordeling ik kom daar zo meteen op terug in art. 15 een onderzoek wordt aangekondigd naar eventuele alternatieve invullingen van het gebied. De PvdA-fractie wil dan ook van het College de toezegging dat op voorhand als uitdrukkelijke randvoorwaarde geldt dat geen afbreuk wordt gedaan aan het kwaliteitsniveau. Bij een andere invulling van onderdelen van het project, waar bijvoorbeeld GroenLinks in de commissie ideeën heeft geventileerd, moet sprake zijn van een gelijkwaardig kwaliteitsniveau. De PvdA vindt dat bij dit onderzoek niet alleen deskundigen moeten worden betrokken, maar ook stakeholders uit het gebied. Er moet gebruik worden gemaakt van de ideeën en het organiserend vermogen van bewoners, gemeenten en ondernemers in het gebied. Wil het College toezeggen dat dit in het onderzoek een plaats gaat krijgen? Een tweede punt van zorg is het imago en de marketing. Bewoners uit het gebied stellen dat met name de marketing verbeterd kan worden. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, ik vind het heel belangrijk dat die stakeholders mogen meedoen, maar heeft de PvdA ook een oordeel over wat de Staten daarin als extra invloed zouden moeten kunnen uitoefenen, gegeven de afstand waarop de Staten tot op heden stonden en mee hebben moeten lopen met het College? De heer MOORLAG: Voorzitter, de heer Swagerman loopt vooruit op datgene wat ik iets verderop zou gaan zeggen. Ik stel voor dat ik mijn betoog vervolg en daarin zal ik ook antwoord geven op de vraag van de heer Swagerman. Bewoners uit het gebied stellen dus dat met name de marketing verbeterd kan worden. Dat signaal moet serieus genomen worden en dat aspect moet ook in het onderzoek worden betrokken. Ten slotte wil de PvdA de toezegging van het College en dan kom ik op het punt van de heer Swagerman dat het onderzoek niet gaat leiden dat bijstelling van het concept en de invulling van het gebied vóórdat de Staten hierover een uitspraak hebben gedaan. Dus geen verplichtingen aangaan en geen onomkeerbare stappen zetten. Mijn vraag aan het College is: wil het College dat toezeggen? De beoordeling van het opereren van het College in dit proces. De gedeputeerde heeft zo is mijn waarneming harde onderhandelingen gevoerd die tot een acceptabel resultaat hebben geleid. Inzake dat proces is op twee punten kritiek uit te oefenen. - Het eerste betreft de informatievoorziening aan de Staten over de afnameplicht van de uittredende partijen; - Het tweede is het borgen van de afnameplicht van de uittredende partijen. De fout in de informatievoorziening heeft de gedeputeerde uit eigen beweging gemeld en erkend. Hij is uit eigen beweging door het stof gegaan. Dat is daarmee voor de PvdA afgedaan. Voor wat betreft het borgen van de afnameplicht is duidelijk geworden dat het stellen van de voorwaarden bij de uittreding de basis biedt om de toenmalige partijen hieraan te houden. In de commissievergadering heeft de jurist overtuigend gesteld dat er twee mogelijkheden zijn: 1) de partijen komen de afnameplicht na en zijn van hun verplichtingen gekweten en 2) zij komen de afnameplicht niet na en hebben daarmee niet aan de voorwaarde voldaan en kunnen worden geacht niet te zijn uitgetreden of op wanprestatie worden aangesproken. Duidelijk is dat er geen onomkeerbare nadelen zijn. Nadrukkelijk is aangegeven dat er voldoende gronden zijn om de uittredende partijen aan te pakken als zij in gebreke blijven. Bij de beoordeling van dit punt rijst de vraag of het College, naast het stellen van de voorwaarden, over de juridische 8

9 doorzettingsmacht beschikte om dit anders te borgen. Dat lijkt niet of slechts in zeer beperkte mate het geval te zijn. Op dit punt had de gedeputeerde zich naar mijn oordeel minder diep in het stof kunnen laten zakken. Afsluitend vindt de PvdA dat de overeenkomsten een aanvaardbaar vooruitzicht biedt op de doorontwikkeling van de Blauwe Stad binnen aanvaardbare risico s. De PvdA steunt met de gemaakte kanttekeningen de voordracht. Dank u wel. De heer JAGER: Voorzitter, wat betreft het CDA spelen er vandaag drie zaken: - ten eerste, de nieuwe afspraken als beschreven in de voordracht; - ten tweede, de kwestie rond de kredietoverschrijding; - en tot slot de brief van GS over de uittredingskwestie. Ik wil beginnen met de voordracht. Zowel in de commissievergadering als schriftelijk hebben wij als CDA de vragen die bij ons leven rond de nieuwe afspraken, kunnen stellen. De antwoorden die daarop kwamen zijn niet altijd bevredigend. Dat ligt overigens niet zo zeer aan het College, maar aan de feiten. Toch spelen er nog een aantal punten waarop wij vandaag duidelijkheid willen hebben voordat wij ons finale oordeel kunnen geven over de voordracht. Dit betreft op de eerste plaats de rol van de betrokken gemeenten. Wij hebben een brief gezien van 3 december jl. waarin de gezamenlijke colleges van B en W van Reiderland, Scheemda en Winschoten reageren op de voorliggende voordracht. Uit die brief blijkt dat zij ontevreden zijn over het feit dat zij niet betrokken zijn geweest bij de onderhandelingen tussen de provincie en de Ontwikkelingsmaatschappij. Kan het College aangeven waarom ervoor is gekozen om bilateraal te onderhandelen? Daarnaast wordt in de brief gesteld dat in de afspraken 2 en 3 de provincie ook voor de gemeenten zou kunnen beslissen. Een gegeven waar de gemeenten het niet mee eens zijn. Uit een schriftelijke reactie van GS zou blijken dat die uitleg niet klopt. Kan het College aangeven waar de problemen lagen voor de gemeenten en in hoeverre deze ook daadwerkelijk zijn opgelost? Daarnaast heb ik nog een vraag over die brief. Welke consequenties heeft het dat de gemeenten in hun brief stellen met u, het College van GS, in overleg te willen om in juridische zin nog verdere afspraken te maken over eventuele aanpassingen van de OBS? Ten slotte de belangrijkste vraag over dit punt. Is er absolute duidelijkheid te geven over de benodigde instemming van de gemeenten over de afspraken die nu voorliggen? Voorzitter, met betrekking tot de voordracht heb ik nog twee andere punten. Ten eerste het punt zoals al in de commissie besproken over de 40 te realiseren woningen in Het Dorp. Als CDA-fractie zijn wij van mening dat aan afspraak 12 een termijn moet worden verbonden. Uit de beantwoording van de schriftelijke vragen hierover is gebleken dat de planvorming rond Het Dorp is afgerond, dat de voorbereidingen in een vergevorderd stadium zijn en dat wij met de voorliggende afspraken financieringsmogelijkheden bieden aan de OM om de woningen ook te realiseren. Dan mag het toch voor de Ontwikkelingsmaatschappij geen enkel probleem zijn om aan afspraak 12 een termijn te stellen? Om die reden dienen wij de volgende motie in. De VOORZITTER: De motie luidt als volgt. Provinciale Staten van Groningen in vergadering bijeen op 10 december 2008 ter behandeling van de voordracht inzake een overeenkomst over de Blauwe Stad (voordracht 41/2008) constaterende dat: - er geen termijn is gesteld aan het in afspraak 12 van de overeenkomst genoemde bouwen van 40 woningen in Het Dorp door de Ontwikkelingsmaatschappij; - de Ontwikkelingsmaatschappij het College van GS heeft medegedeeld dat: - de planvorming van deze 40 woningen is afgerond; - de bouwaanvraag binnenkort wordt ingediend; - begin 2009 deze 40 woningen in de verkoop gaan, overwegende dat: - het vastleggen van een termijn de waarde van de te maken afspraak verhoogt, verzoeken het College van GS: - in onderhandeling met de Ontwikkelingsmaatschappij in afspraak 12 een termijn op te laten nemen met betrekking tot het realiseren van de 40 woningen in Het Dorp. en gaan over tot de orde van de dag. 9

10 De motie is ondertekend door de heer Jager. De motie krijgt nummer 1, wordt vermenigvuldigd en maakt onderdeel uit van de beraadslaging. De heer JAGER: Voorzitter, dan het onderzoek in afspraak 15 waar ook collega Moorlag al over sprak. De CDA-fractie vindt dat dit onderzoek serieus de opties in kaart moet brengen die er zijn om het project Blauwe Stad te verbeteren. Wij vinden ook dat Provinciale Staten in de volle breedte van het onderzoek betrokken dient te worden en om die reden dienen wij de volgende motie in. De VOORZITTER: De motie luidt als volgt. Provinciale Staten van Groningen in vergadering bijeen op 10 december 2008 ter behandeling van de voordracht inzake een overeenkomst over de Blauwe Stad (voordracht 41/2008) constaterende dat: - in afspraak 15 van de overeenkomst wordt afgesproken een onderzoek te verrichten naar de meest optimale vorm van samenwerking tussen publieke en private partijen; overwegende dat: - Provinciale Staten nadrukkelijk hun verantwoordelijkheid willen blijven nemen in de opzet van het project Blauwe Stad; - eventuele aanpassingen van de samenwerking alleen gedaan kunnen worden na instemming van Provinciale Staten, verzoeken het College van GS om: - 1) op zo kort mogelijke termijn met Provinciale Staten te spreken over de provinciale uitgangspunten van het genoemde onderzoek; - 2) de definitieve onderzoeksopzet voor te leggen aan Provinciale Staten; - 3) de (tussentijdse) uitkomsten van het onderzoek te bespreken met Provinciale Staten, en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door de heer Jager. De motie krijgt nummer 2, wordt vermenigvuldigd en maakt onderdeel uit van de beraadslaging. De heer JAGER: Voorzitter, afsluitend met betrekking tot de voordracht nog een vraag en een opmerking. De vraag is de volgende. Zal de concerngarantie van de Koop Holding Europe in de toekomst opnieuw worden gevalideerd? Zo ja, op welke wijze? Ten slotte nog een opmerking over de brief van 9 december jl. als het gaat om de vertrouwelijkheid. Als fractie hebben wij in de laatste commissievergadering om die brief gevraagd. Wij moeten zeggen dat deze brief toch nog weer tot verwarring leidt, omdat ons niet klip-en-klaar is welke informatie nu wel of niet openbaar is. Wij zijn dan ook van mening dat in de toekomst zo veel mogelijk in de openbaarheid besproken kan worden en daar waar er informatie vertrouwelijk gewisseld dient te worden in de ogen van het College, dit op een andere manier kenbaar gemaakt moet worden, want op dit moment is er in onze fractie het gevoelen dat alleen de mensen die bij een vergadering hebben gezeten nog enigszins zicht hebben op welke informatie vertrouwelijk is en welke niet. Deze opmerking wil ik hier toch maken. Op basis van de beantwoording van GS zullen wij overigens in de tweede termijn ons definitieve standpunt innemen met betrekking tot de voordracht. De kredietoverschrijding. Met belangstelling hebben wij kennis genomen van de nagezonden brief. Met het College zijn wij als CDA-fractie van mening dat het College de koninklijke weg bewandelt door alsnog met een voordacht naar de Staten te komen en wij wachten die Statenvoordracht dan ook af. De uittredingskwestie. Met betrekking tot de uittredingskwestie hebben wij twee vragen. De heer DE VEY MESTDAGH: Ik heb een vraag aan het CDA, namelijk of zij van mening zijn dat ook in toekomstige gevallen bij dit soort overschrijdingen de Staten gevraagd moet worden om zo n overschrijding te accorderen. De heer JAGER: Wij gaan ervan uit dat het College niet eenmalig de koninklijke weg bewandelt, maar vanaf heden de koninklijke weg zal blijven bewandelen. 10

11 De heer DE VEY MESTDAGH: Dat heeft het College niet gezegd. De heer JAGER: Het College bestaat al meer dan 100 jaar als orgaan in deze provincie, zij het niet in deze samenstelling. Het is dan misschien wel koninklijk te noemen. De heer MOORLAG: Voorzitter, de koninklijke weg blijven bewandelen... Wij hebben nu een brief van het College gehad met een accountantsverklaring erbij. Ik stel de vraag aan de heer Jager dat hij toch niet verlangt dat bij elke overschrijding van bijvoorbeeld een aanbesteding van een weg, het College een uitvoerige brief moet gaan schrijven met een accountantsverklaring erbij? Ik zie dat de heer Bleker u het antwoord al enigszins souffleert. De heer JAGER: Volgens mij heb ik net als antwoord gegeven dat wij als CDA-fractie van mening zijn dat op dit dossier het College de koninklijke weg zal blijven bewandelen. Mochten er in de toekomst andere overschrijdingen plaatsvinden, dienen wij op dat moment door het College te worden geïnformeerd en via een voordracht om instemming te worden gevraagd. Nadrukkelijk betreft het dit dossier. De heer MOORLAG: Het is helder. Mijn zorgen over een ongewenst precedent in brede zin is daarmee weggenomen. De heer JAGER: Het is mooi dat ik uw zorgen heb kunnen wegnemen. De uittredingskwestie. Wij hebben dus twee vragen in deze eerste termijn. 1) Wil het College aangeven welke waarde zij hecht aan de uitlatingen van de NOS in de uitzending van het journaal van afgelopen zaterdag met betrekking tot deze kwestie? 2) Welke concrete juridische stappen gaat het College ondernemen om volstrekt helder te krijgen hoe het nu zit met de gesloten overeenkomst tussen de private partijen? Tot zover, voorzitter. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, ik ben bang dat ik moet aankondigen dat ik over mijn 10 minuten heen moet gaan, al was het maar vanwege de forse hoeveelheid extra informatie die de laatste dagen bij ons is binnengekomen. Wij staan alweer hier achter deze katheder en wij hebben het alweer over tegenvallende ontwikkelingen rond de Blauwe Stad. De heer MOORLAG: Voorzitter, ik vraag mij af waarom de heer Swagerman zoveel spreektijd nodig heeft. Hij heeft zijn conclusie toch al lang getrokken? De heer SWAGERMAN: Voorzitter, wij houden van het beargumenteren van conclusies. Graag wil ik dan ook uitgebreid toelichten waarom wij de conclusie hebben getrokken die hierna uiteengezet zal worden. Er zijn al diverse vergaderingen belegd over de Blauwe Stad, zowel in de openbaarheid als in de beslotenheid. Als dit onderwerp niet zo ernstig was, zou je het bijna een soap kunnen noemen. Die soap rond de Blauwe Stad bestaat al en die heeft ook al wat geld gekost. Dus laten we dat niet doen. We hebben hier te maken met een voordracht die geacht wordt de problemen rond de financiering van de Blauwe Stad op te lossen. Voorzitter, de SP heeft zo haar vraagtekens bij het probleemoplossend vermogen van deze voordracht en het zal u niet verbazen dat wij deze niet zullen steunen. Waar begeven wij ons in? Hoeveel zekerheden en onzekerheden zitten er in deze voordracht? Over welke termijnen hebben we het en wat zouden de mogelijk verstrekkende gevolgen kunnen zijn voor de gehele provincie Groningen? Naast het gebrek aan toezicht door het College en het tekortschieten van de informatie aan de Staten zijn de problemen die de SP heeft met de ontwikkelingen van de laatste maanden gelegen in een vijftal principiële punten: 1) Het overschrijden van het maximum van het krediet van 90 miljoen; 2) Het verder moeten met nog slechts één private partner Geveke; 3) De kaveloverdrachten en de daarmee samenhangende hypotheken; 4) Het uittreden van de overige twee private partijen BAM en Ballast Nedam en de zogenaamde verplichte afname van 200 kavels; 5) De toenemende hoeveelheid vergaderingen in vertrouwelijkheid. Ik zal hier puntsgewijs op ingaan, zodat iedereen het kan volgen. 11

12 Gedeputeerde Calon heeft meermaals klip-en-klaar aangegeven dat ook voor hem gold dat de 90 miljoen niet overschreden mocht worden. Hij heeft meerdere malen mijn naam genoemd ten teken dat hij dat onderschreef. Op dit moment staan de teller minimaal op 95 miljoen en dat blijkbaar zonder toestemming van de Staten, want zo stellig is naar de mening van de SP de accountant er ook weer niet over dat dit niet noodzakelijk zou zijn. Bovendien hebben de Staten voor alle eerdere verhogingen van de kredietgarantie keurig een voordracht gezien en in meerderheid goedgekeurd. Bijzonder is daarbij ook dat de private partij nu een overschrijding van de kredieten dekt via een concerngarantie. Wat kan daar toch de reden voor zijn? Dit alles overziend is gedeputeerde Calon wel erg ongeloofwaardig geworden en dan nu nog het feit dat de PvdA en het CDA hem de door hen al bijna omarmde koninklijke mogelijkheid bieden om daarover middels een nieuwe voordracht te mogen stemmen, is een gotspe! Immers, als de voordracht van vandaag wordt geaccordeerd, kun je er niet meer onderuit. Het zit al in de concerngarantie en daar gaan wij mee akkoord als wij die voordracht goedkeuren. Waar wilt u dan nog over stemmen? Die 5 miljoen wordt al gedekt. Voorzitter, de concerngarantie, ook zoiets. Die concerngarantie is geheim, zo hebben we kunnen lezen in de laatste brief, maar in de beantwoording van de vragen van de heer Van der Ploeg is al gezegd dat 5 miljoen gedekt gaat worden middels die concerngarantie. Er is dus al minimaal een deel van de concerngarantie in de openbaarheid gekomen. Een beetje slimme rekenaar, kijkend naar hypotheekaktes en naar de verplichtingen, kan al snel uitrekenen hoeveel die concerngarantie ongeveer zal bedragen. Ik kan u ook een bedrag noemen, maar laat ik het niet doen, want, wie weet, raad ik het goed en dan heb ik een probleem, want de hoogte daarvan moet geheim zijn. Voorzitter, de voordracht heeft vele vragen doen oproepen van alle mogelijke fracties die in de commissie Bestuur en Financiën min of meer zijn behandeld. Het CDA heeft met name ook nog de nodige schriftelijke vragen gesteld en de beantwoording daarvan levert voor de SP-fractie een verontrustend beeld op. We willen enkele zaken noemen. De Raad van Commissarissen van Koop Holding Europe BV heeft aangegeven dat de afgegeven concerngarantie een absoluut maximum heeft en dat deze niet wordt verhoogd op enig later tijdstip. Een tweede punt. De vestiging van Koop Holding Europe BV is in principe als De Oude Stad BVBA gevestigd te Antwerpen als het om de aansprakelijkheid gaat. Dat deze vennootschap, na onderzoek van de provincie, daadwerkelijk actief is en de andere vennootschappen blijkbaar niet, is voor de SP bepaald geen geruststelling. Veel vragen worden afgedaan met uitspraken dat niemand en dus ook niet het College van GS, met zekerheid iets kan zeggen over ontwikkelingen in bedrijven of over de huidige crisis. Op zich klopt dat natuurlijk, maar daarom moet je wel zo veel mogelijk opties bekijken en die proberen open te houden waar je dat wilt. Vandaag stond bijvoorbeeld in de krant dat de firma Heijmans grote problemen heeft en dat de nodige ontslagen gaan plaatsvinden. Waarom zou Koop/Geveke daar niet vatbaar voor zijn? Ook stond in de krant dat BAM en Ballast Nedam op dit moment heel hard bezig zijn om hun bedrijf overeind te houden en daarom misschien eerder hebben bedacht om uit de Blauwe Stad te stappen. Het zijn valide redeneringen voor bedrijven waar zij zich zeker bezig mee moeten houden, omdat zij ook verantwoordelijk zijn voor de werkgelegenheid binnen hun bedrijven. Wat wij ook niet begrijpen is dat in de nieuwe overeenkomst ook nog eens aan Koop gerelateerde bedrijven die eventueel mee zouden willen doen, een korting wordt gegeven van 5%. Wij noemen dat een leuk cadeautje. De SP-fractie heeft tijdens de vergadering van de commissie Bestuur en Financiën een behoorlijk aantal vragen gesteld rond de akten van overdracht van diverse kavels aan de OM en de daarmee samenhangende hypotheekaktes. Op dat moment zijn weinig van onze vragen beantwoord en wij vonden dat verbazingwekkend. Omtrent de kavels die zijn ingebracht is in ieder geval bij twee kavels geen enkele opmerking gemaakt over de betaling van die kavels. De SP-fractie heeft aangegeven dat dit mogelijk via een niet openbare onderhandse akte is geregeld. Om aan alle onzekerheid hierover een einde te maken zou de SP-fractie graag zien dat de bewijzen van betaling worden overgelegd. Als dit niet gebeurt, kunnen wij niet anders dan aannemen dat de betreffende kavels om niet zijn ingebracht om vervolgens verhypothekeerd te worden. Een onaanvaardbaar cadeautje en, naar de mening van de SP, onacceptabel. Als er mogelijk een situatie van financieel onvermogen ontstaat, waardoor de hypotheekgever in dit geval de ABN AMRO de kavels gaat opeisen, ontstaat de mogelijkheid dat wordt overgegaan tot verkleining van kavels en dus zal er, daarmee samenhangend, goedkoper worden gebouwd. Dit is voor de SP een niet geheel denkbeeldige optie, gegeven de huidige crisis, waarin meerdere bouwondernemingen onder druk staan. Als dit gebeurt, komt de totale woningbouwplanning en de financiële huishouding van vele gemeenten in de provincie Groningen onder grote druk te staan. Het gaat dan niet alleen om de toekomstige gemeente Oldambt die nu ook al zijn verontrusting heeft uitgesproken over de ontwikkelingen, maar om alle aanpalende gemeenten en misschien wel om alle gemeenten in de provincie. De mening van de SP wordt nog eens stevig bevestigd nu het monitoringsysteem openbaar is geworden. Van twee-onder-een-kappers en eventuele projectmatige bouw worden omliggende 12

13 gemeenten op zijn zachtst gezegd, niet blij. Gaan we dan nog bouwen in het hoogste segment, zoals wordt gemeld? Zouden twee-onder-een-kappers en projectmatige bouw geen concurrentie opleveren voor de omliggende gemeenten? En aan welk bedrag wordt dit dan gekoppeld? Vandaag lazen we in de krant dat Harry Mens een Vinexwijk voorspelde en ik las ook dat de gedeputeerde aangeeft dat dit nu niet bepaald zijn bedoeling is en dat hij ernaar zal streven dit niet te gaan doen. Alleen... De heer CALON (gedeputeerde): Heeft u ook in de krant gelezen wat Harry Mens van Koop vond? De heer SWAGERMAN: Daar kom ik mogelijk in een later stadium ook nog wel even op. Voorzitter, dit kan de SP niet toestaan en daar zouden ook de Staten niet voor moeten zijn. Ik ben vooral nieuwsgierig hoe de PvdA gaat uitleggen aan hun burgemeesters en wethouders in gemeenten als Pekela, Bellingwedde en Delfzijl, dat zij akkoord gaat met een voordracht waar een overeenkomst achterhangt die dit mogelijk tot gevolg heeft. Dan hebben we de voortslepende discussie of de uitgetreden partijen BAM en Ballast Nedam nu wel of niet verplicht zijn om kavels af te nemen. Met betrekking tot Ballast Nedam het volgende. We laten gisteravond op de GS-besluitenlijst dat er een opdracht is verleend voor onderzoek naar de haalbaarheid van de spoorlijn Veendam-Stadskanaal aan een consortium waar dezelfde Ballast Nedam bij betrokken is. Was het geen idee om daar een ander voor aan te zoeken? Dit om op die wijze een signaal af te geven? Is er überhaupt gesproken met Ballast Nedam over enige voorwaarden voor deelname aan dit onderzoek in samenhang met de gebeurtenissen in de Blauwe Stad? De heer BLEKER: Ze zijn nog niet uitgetreden, meneer Swagerman. De heer SWAGERMAN: Ja, maar wat niet is, kan nog komen. U noemt een slecht voorbeeld. Over de kavelafname is een welles-nietes spelletje ontstaan tussen gedeputeerde Calon en genoemde partijen. Wie er gelijk heeft, wordt dan wel voor de rechter uitgevochten en dat zien we dan wel. Naar de mening van de SP ligt de principiële fout hier omtrent in de afgesproken PPS-constructie waar de Ontwikkelingsmaatschappij een entiteit is van de private partijen en waar de provincie dus geen enkele invloed op heeft. Het getuigt dan bepaald van naïviteit als het College meent dat zij netjes geïnformeerd had moeten worden over wat daar allemaal gebeurt. Dat de heer Schrikkema dan ook nog in de commissievergadering aangeeft dat er geruchten zijn dat Koop eventueel wel zou betalen aan de uitgetreden partijen bij afname, zegt ook veel, zo niet alles over de opzet van de OM. Zo werkt dat bij bedrijven, meneer Schrikkema en gedeputeerde Calon. Hun belang is daar afgedekt en daar hebben wij niets over te zeggen. Zij komen op voor hun belang. Voorzitter, de gedeputeerde is door het stof gegaan en heeft uitgebreid zijn excuses aangeboden voor het feit dat het hem allemaal ontgaan is. Opeens meldt vervolgens het journaal van 6 december dat men daar inzage heeft gehad in het document waaruit blijkt dat de verplichting tot afname bestaat. Onze vraag is: welk document is dat? Heeft de gedeputeerde dit document ook ingezien en wel al dan niet samen met zijn advocaat? Dat was immers een voorwaarde van hem. De Staten, zo constateren wij, hebben dat document in ieder geval niet gezien. Wat betreft de SP is de kous daarmee niet af en zeker niet als alle andere punten ook nog eens worden meegenomen. Wij dienen daarom de volgende motie van wantrouwen in. De VOORZITTER: De motie luidt aldus. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 10 december 2008, gelezen: - de brief van Gedeputeerde Staten, d.d. 21 november 2008 (nr ) betreffende de Blauwe Stad en de uittredingskwestie OM; - de voordracht van Gedeputeerde Staten (nr. 41/2008) inzake een overeenkomst over Blauwe Stad; gehoord: - de beraadslaging met betrekking tot voornoemde stukken; constaterend dat: - het College van GS heeft nagelaten toe te zien op de naleving van de door de Provinciale Staten gestelde voorwaarden met betrekking tot de uittreding van BAM en Ballast Nedam uit de OM De Blauwe Stad BV/CV; 13

14 - het College van GS Provinciale Staten onjuist, onvolledig dan wel ontijdig heeft geïnformeerd over voornoemde nalatigheid; - het College van GS, zonder goedkeuring door Provinciale Staten, het door Provinciale Staten beschikbaar gestelde voorfinancieringskrediet van maximaal heeft overschreden; overwegend dat: - met voornoemde constateringen de vertrouwensrelatie tussen het College van GS en Provinciale Staten en in het bijzonder tussen gedeputeerde Calon, als verantwoordelijk portefeuillehouder, en Provinciale Staten is geschonden; besluiten: - het vertrouwen op te zeggen in gedeputeerde Calon, en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door de heer Swagerman. De motie krijgt nummer 3, wordt vermenigvuldigd en maakt onderdeel uit van de beraadslaging. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, als stimulans, voor zover u dat mee moet laten wegen, want daarbij is voorzichtigheid geboden, de uitslag op RTV Noord van een publieksonderzoek dat 73% van de 500 stemmers vond dat de gedeputeerde op zou moeten stappen, is misschien niet geheel verbazingwekkend. De gedeputeerde heeft daarover als iets gezegd tijdens een interview op de TV en mijn vraag aan de gedeputeerde luidt of hij er nog iets anders over heeft op te merken dan dat dit allemaal van de vraagstelling af heeft gehangen. De SP heeft aangegeven dat er een einde moet komen aan de toenemende hoeveelheid vertrouwelijke vergaderingen met betrekking tot de Blauwe Stad en de ontwikkelingen inzake Meerstad. De SP zal daar dan ook niet meer bij aanwezig zijn. Wij vinden dat er zo langzamerhand openbaarheid moet komen over de handel en wandel van het College van GS èn de private partijen. Dit om op die manier een einde te maken aan de ongelijkheid in de informatievoorziening tussen de partneroverheden provincie en gemeenten en dan met name de organen die de democratische controle moeten uitoefenen, de Provinciale Staten en de gemeenteraden. Daarnaast heeft de burger van Groningen er recht op om te kunnen zien wat er met zijn belastingcenten gebeurt. Voorzitter, uiteraard vindt ook de SP dat de voor de nu geïnvesteerde kredieten ook goede dingen zijn gebeurd. Met name hebben de onderliggende gemeenten een groot meer met stranden en andere toeristische voorzieningen voor de deur en de uitstraling daarvan is alleen maar positief. Ook de SP is er uiteraard geen voorstander van dat we zomaar gaan weggooien, maar dat is iets anders als het steunen van de voorliggende voordracht. Er staat naar onze mening één goede zaak in de voordracht en dat is het onderzoek dat gepleegd gaat worden naar andere samenwerkingsmogelijkheden rond de Blauwe Stad. De inschatting van de SP is dat, indien de voordracht wel wordt aangenomen, deze tot maximaal een half jaar voldoende geld zal genereren, we vervolgens weer met dezelfde partijen en dezelfde problemen komen te zitten. Wij weten al dat het Koop-concern daar een streep zal trekken, aangezien de concerngarantie, wat hen betreft, een maximum heeft. Dan lopen we het risico of sterker nog, dan weten we zeker dat het financieel nog veel meer uit de hand gaat lopen voor de provincie. De SP stelt dan ook voor dat het onderzoek zo spoedig mogelijk, bij voorkeur per 1 januari 2009, maar uiterlijk per 1 februari 2009, wordt uitgevoerd door een onafhankelijke instantie die in geen enkel geval eerder betrokken is geweest bij de Blauwe Stad waarbij ook Provinciale Staten haar inbreng kan hebben en controle kan uitoefenen. Wij dienen daarom een motie in. De VOORZITTER: Deze motie luidt aldus. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 10 december 2008, gelezen: - de brief van Gedeputeerde Staten, d.d. 21 november 2008 (nr ) betreffende de Blauwe Stad en de uittredingskwestie OM; - de voordracht van Gedeputeerde Staten (nr. 41/2008) inzake een overeenkomst over Blauwe Stad; 14

15 gehoord: - de beraadslaging met betrekking tot voornoemde stukken; constaterend dat: - het College van GS in de voordracht het voorstel doet om in 2009 een onderzoek te doen zoals aangegeven op pagina 5 van de voordracht (15); overwegend dat: - dit onderzoek te vrijblijvend is en mogelijk te laat wordt ingezet en onvoldoende punten van onderzoek bevat; verzoeken: - het onderzoek zo snel mogelijk, dat wil zeggen per 1 januari 2009 dan wel uiterlijk per 1 februari 2009, te laten aanvangen; - onderzoek te doen naar: - de meest optimale vorm van samenwerking tussen publieke en private partijen met als belangrijkste onderwerpen: transparantie, financierbaarheid, behoud van kwaliteit en continuïteit van het project; - het eventueel betrekken van andere private of publieke partijen; - de volledige overname van het project door een of meerdere partijen, zowel publiek als privaat; - Provinciale Staten direct te betrekken bij de specifieke vraagstelling en opzet van het onderzoek; - de resultaten van het onderzoek binnen uiterlijk 3 maanden na aanvang van het onderzoek in volledige openbaarheid te presenteren aan en te bespreken met Provinciale Staten, en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door de heer Swagerman. De motie krijgt nummer 4, wordt vermenigvuldigd en maakt onderdeel uit van de beraadslaging. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, wij verwachten dan ook dat, indien de motie wordt aangenomen, de voordracht verder wordt aangehouden en bij voorkeur ingetrokken. Wij realiseren ons dat het wachten op het resultaat van dit onderzoek geld kost. Het lijkt ons dat dit alleszins op zal wegen tegen de hoog oplopende kosten die we eventueel over een half jaar gaan krijgen als blijkt dat het onderzoek aangeeft wat we hadden moeten doen voordat het geld verdwijnt. Voorzitter, zoals ik al aan het begin heb gezegd en dan nu, mag ik hopen, goed beargumenteerd, maar het moet nog blijken of de PvdA dat ook vindt gaat de SP niet akkoord met deze voordracht. De heer MOORLAG: Voorzitter, ik heb twee vragen voor de heer Swagerman. De ene vraag raakt ook de orde. Mijn eerste vraag luidt of de SP beantwoording van de vragen door het College überhaupt nog op prijs stelt, als op dit moment al het oordeel wordt uitgesproken dat er geen vertrouwen meer in het College bestaat. Die conclusie is door de SP al getrokken. De heer SWAGERMAN: De conclusie is getrokken dat de verantwoordelijke gedeputeerde, wat ons betreft, te veel fouten heeft gemaakt op dit dossier en daarom niet langer aan kan blijven. Wij verwachten dat het College dat, als er een gedeputeerde verdwijnt, niet stil gaat zitten en dat actie wordt ondernomen, welke samenstelling het College daarna ook kent. De heer MOORLAG: Maar is het niet zo dat in een debat een College verantwoordelijkheid heeft af te leggen en vragen heeft te beantwoorden, waarna pas conclusies kunnen worden getrokken? Is het niet wat weinig zindelijk om eerst de conclusie te trekken en dan pas de vragen beantwoord te krijgen? De heer SWAGERMAN: Er zijn de afgelopen jaren rond de Blauwe Stad allerlei discussies gevoerd in de beslotenheid en in de openbaarheid. De hele operatie die uiteindelijk leidt tot waar wij het nu over hebben, leidt bij de SP tot de conclusie dat de positie van de gedeputeerde onhoudbaar is. Dat is niet onzindelijk om dat nu te concluderen, want er is nogal wat aan vooraf gegaan. 15

16 De heer MOORLAG: Daarmee wordt toch om mijn vraag heengegaan. Mijn vraag was of het niet de juiste volgorde is dat eerst de vragen worden beantwoord en dat verantwoording wordt afgelegd en dat pas daarna conclusies worden getrokken. Is dat niet de zindelijke weg? De heer SWAGERMAN: Als je vindt dat de uiteindelijke verantwoordelijkheid hier wordt afgelegd over de 12 vragen die tot nu toe worden gesteld, zou u gelijk kunnen hebben. Maar, zoals ik al aangaf, het gaat om een gedurende jaren opgebouwd dossier, waarin continu zaken blijken te gebeuren, waarbij het College achter de realiteit aanloopt met een blinde plek voor de ogen, want het is een project dat absoluut moet slagen. Ik verwijs u maar even naar de Zuiderzeelijn waarbij hetzelfde is gebeurd. Het College en ook de PvdA omarmen dit soort grote ideeën op een dusdanige manier dat je op een gegeven moment niet meer terug kunt. Ik heb aangegeven dat als er 90 miljoen euro risico wordt gelopen, wij dat ook niet zo maar overboord gooien. Er zijn eerder stadia geweest waarin ingegrepen had kunnen worden. Het krediet was eerst nog maar 45 miljoen gulden, later werd het 70 miljoen gulden en het werd 90 miljoen euro. U heeft op eerdere momenten keurig ingestemd. Dit heeft alles te maken met de verantwoording die wij vragen. De heer MOORLAG: Bij mij bekruipt het gevoel dat de heer Swagerman toch wat om de hete brij heen draait. Mijn vraag had zuiver betrekking op de volgordelijkheid en niet op de Zuiderzeelijn en dergelijke. Maar goed, het zij zo. Het tweede punt dat ik de heer Swagerman wil voorleggen is het volgende. Stel nu, meneer Swagerman, uw motie wordt hier unaniem aangenomen. Het hele College pakt de tas, ruimt het veld en er komt een College met de SP en de SP krijgt het op dit dossier voor het zeggen. Mijn punt is dat ik de SP allerlei bezwaren heb horen ventileren tegen het project, maar hoe zou de SP het dan aanpakken? Wat is het geloofwaardige alternatief van de SP? De heer SWAGERMAN: Ik denk dat wij met de motie over het onderzoek al een voorzet hebben gegeven om te kijken waar die oplossing vandaan kan komen. De deskundigheid van Staten in zijn totaliteit niet hebben, dus inclusief de SP, om tot een onderzoek te komen als hier wordt gevraagd, is niet aanwezig. Wij hebben daarvoor dan een instantie nodig die dat wel kan. Dit net zoals het College instanties heeft ingeschakeld, zoals Simmons en Simmons. Dat zijn mensen die geacht worden daar verstand van te hebben, komen tot een bepaalde conclusie. Wij willen dat een en ander wordt uitgezocht. Wij willen ook dat, gezien het risico voor de gehele provincie, het woningbouwbeleid en de daarmee verbonden financiële risico s voor de omliggende gemeenten, er een groot provinciebreed plan moet komen, waarin eindelijk nagegaan wordt wat er gebeurt als het zwartste scenario werkelijkheid dreigt te worden. Wat heeft dat voor impact op die gemeenten? Wat kunnen zij nog wel en wat niet bouwen? Welke inkomsten kunnen zij daar al dan niet mee genereren? Dat is volledig uit het oog geraakt. U praat ook alleen maar over de Blauwe Stad en u weigert blijkbaar over die grenzen te kijken. Wij gaan in deze Staten niet alleen over de Blauwe Stad, maar wij gaan over de gehele provincie en we moeten dus meenemen wat er mogelijk fout zou kunnen gaan. Wij denken dat er een heel groot risico is dat dit niet goed uitpakt. Ik heb diverse argumenten gegeven waarom dat zo is en wij willen dat het anders gaat, dat het in overleg gaat, zodat je over de Blauwe Stad heen met de gemeenten gaat praten als je die 90 miljoen wilt redden en de provincie niet wilt opblazen. De heer MOORLAG: Is mijn indruk juist dat de SP zelfs nog geen begin van een idee heeft waar het naar toe moet en een onderzoek nodig heeft om dat idee te krijgen? De heer SWAGERMAN: Die rekening ligt bij de heer Moorlag en ik acht mij daardoor niet aangesproken. De VOORZITTER: Dan zijn we bij de fractie van de VVD, de heer Luitjens. De heer LUITJENS: Voorzitter, ik heb er wel rekening mee gehouden dat we een spreektijdlimiet met elkaar hebben afgesproken. Het agendapunt Blauwe Stad valt uiteen in twee delen, namelijk de perikelen rond de uittreding van BAM en Ballast Nedam uit de Ontwikkelingsmaatschappij en het voorstel voor een nieuwe overeenkomst van de provincie met diezelfde Ontwikkelingsmaatschappij. Er is in de afgelopen maanden veel over deze onderwerpen gesproken in deze zaal. Vooraf wil ik opmerken dat de VVD-fractie van mening is dat de Blauwe Stad een belangrijk project is voor het gebied en de provincie. De perikelen rond de uittreding, de uittredingskwestie heb ik al eens eerder aangeduid met het woord de zeperd. Twee bouwers treden uit en de provincie legt dienaangaande volgens 16

17 contractvoorwaarden verplichtingen op om 200 kavels af te nemen en vervolgens blijkt de provincie niet te kunnen verifiëren of zij zijn doorvertaald door dezelfde Ontwikkelingsmaatschappij. Dat leverde bij mij verbijstering op en teleurstelling. Het NOS-journaal van afgelopen zaterdag meldt dan opeens dat het wel goed zit, omdat men inzage heeft gehad. Alhoewel mijn fractie haar standpunt rond geheimhouding en vertrouwelijkheid het afgelopen jaar duidelijk kenbaar heeft gemaakt, had deze informatie die is aangehaald door het NOS-journaal, vandaag op zijn minst vertrouwelijk in de Statenkast moeten liggen. Hoezo controlerende rol van de Staten? In ons geval, de financiering van publieke investeringen, is er een juridische procedure voor nodig! De grip kwijt, terwijl de provincie recent ook nog geïnvesteerd heeft in extra deskundigheid op het gebied van de vastgoedontwikkeling om in dit soort projecten nog beter beslagen ten ijs te verschijnen. Bovendien wetende dat het onderwerp politiek gevoelig ligt door de discussie die er meerdere keren over is gevoerd. En dan de Staten verzuimen te informeren over deze ontwikkelingen?! Het gevolg is ook nog dat er veel publiciteit aan is gewijd dat het imago van het project geen goed doet. Dit project, een voorbeeld voor nationale gebiedsontwikkeling met dienaangaande koninklijke waardering in mei En nu dit onder de verantwoordelijkheid van gedeputeerde Calon. De VVD-fractie tilt er zwaar aan. Daarbij komt het punt dat de heer Van der Ploeg meerdere malen heeft opgevoerd, namelijk de rol van de Staten: budgetrecht bij het verhogen van het investeringskrediet van 90 miljoen voor de publieke investeringen als gevolg van contractuele voorwaarden. GS reageerden hierop in de afgelopen twee dagen met de aankondiging van een voordracht. Dus toch, de koninklijke weg. Er werd zelfs een verklaring van de accountant toegevoegd die naar twee kanten is uit te leggen. En, voorzitter, de voorafgaande ophoging van het krediet is wel door de Staten geaccordeerd. Na een veelheid aan feiten komt dan de politieke afweging met inachtneming van de aangeboden excuses in de commissie en de verrichtingen in het verleden. De conclusie van de VVDfractie is na lang wikken en wegen dat het vertrouwen weg is. Voorzitter, dit leidt er dan toe dat mijn fractie in dit democratisch proces de motie van de SP zal ondersteunen. Na dit oordeel over het proces inzake de ontwikkelingen van de Blauwe Stad, kom ik bij de inhoud van de nieuwe overeenkomst van de provincie met de Blauwe Stad. Ik heb al gezegd dat dit project belangrijk is en dat het door zou moeten kunnen gaan volgens het ingezette concept op grond waarvan er nu al bewoners zijn, maar dat dient niet tegen elke prijs dient te verlopen. De VVD-fractie realiseert zich nu was het niet gedeputeerde Calon die eens zei dat de provincie geen enkel risico liep dat de Blauwe Stad voor de provincie risico met zich meebrengt en dat is voor ons het vertrekpunt. De nieuwe risicopositie moet, wat ons betreft, gelijk blijven. Het gaat dan om het zogenaamde faseverschil. Over de veranderingen in de overeenkomst is veel feitelijke informatie verschaft. Feitelijke informatie die de VVD-fractie tot de conclusie brengt dat de risicopositie gelijk blijft door de voorgestelde extra werking van de concerngarantie van Koop Europe Holding en het pandrecht. Tevens zijn levering en betaling strakker vastgelegd. Ook is er veel over de fuik gesproken. Wanneer staat de provincie weer voor dit dilemma? Onze opvatting is dat een project als dit nooit volledig voorspelbaar is. Je moet kijken naar de alternatieven op dit moment en dan is dit alternatief onder deze omstandigheden het beste. Zo lang de provincie maar grond onder de voeten / in bezit houdt, want dat houdt waarde, maar het voelt niet goed dat we nu niet weten hoe de uittreding is geregeld door de OM, terwijl er nu wel een nieuwe overeenkomst door de OM gesloten gaat worden. Het niet bindende onderzoek volgens art. 15 van de nieuwe overeenkomst naar vormen van samenwerking vinden wij van groot belang. Bij voorkeur moet dat onderzoek in 2009 afgerond worden met betrokkenheid van de Staten. Zowel de SP als het CDA hebben hierover een motie ingediend. De 40 woningen die gerealiseerd gaan worden in Het Dorp. Het verbaast ons dat daarvoor geen termijn is overeengekomen. Ik kom tot een afronding met betrekking tot het standpunt van de VVD over de nieuwe overeenkomst. Mijn fractie heeft een positieve houding tegenover het voorstel, alhoewel ik nog een aantal vragen en opmerkingen heb neergelegd. De heer MOORLAG: Begrijp ik het goed dat de VVD de uitkomst van de onderhandelingen aanvaardbaar vindt? De heer LUITJENS: Ik heb heel duidelijk het proces en de inhoud van de overeenkomst van elkaar gescheiden en ik heb gezegd dat mijn fractie een positieve houding heeft tegenover de nieuwe overeenkomst en dat ik een aantal punten heb neergelegd. 17

18 De heer MOORLAG: Dat brengt mij eerlijk gezegd toch wat in verwarring en het sterkt mij in mijn beeld, want toen ik afgelopen zaterdag de uitzending van RTV Noord zag, was mijn eerste gedachte: Ook gij, Eisse! Daarna rees de vraag of de lijn en de stijl Haasken in de VVD-fractie dominant is geworden ten koste van de lijn en de stijl Luitjens. Begrijp ik het goed dat er uiteindelijk een compromis is gevonden door het proces af te keuren en de inhoud van het resultaat goed te keuren? De heer LUITJENS: Ik heb in mijn bijdrage het oordeel over het proces gegeven en ik heb u zojuist verteld wat ons oordeel is over de nieuwe overeenkomst is. De heer MOORLAG: Dat is volstrekt duidelijk. De heer LUITJENS: Ja, dat denk ik ook! De heer SWAGERMAN: De heer Moorlag is vergeten op te merken dat de VVD ook al voorafgaand aan deze zitting, namelijk afgelopen zaterdag, heeft geconcludeerd dat deze gedeputeerde moet vertrekken. Ik wil de VVD daar een compliment over maken. De heer LUITJENS: Ja en ik heb dat hier herhaald. Dat betreft het proces. De VOORZITTER: Dan is nu de beurt aan de heer Staghouwer van de fractie van de ChristenUnie. De heer STAGHOUWER: Meneer de voorzitter, discussie in de Staten over de Blauwe Stad en dat op een wel heel ongelukkig moment. Blauwe Stad, waar we nu al een groot aantal jaren mee bezig zijn, als uitgangspunt gekozen om braakliggende landbouwgronden een hoogwaardig leefklimaat te geven. Een prima uitgangspunt waar we als Staten in 2001 uiteindelijk ja tegen hebben gezegd. We moeten nu constateren dat er ook wat is gerealiseerd. Er is fors geïnvesteerd om dit project tot een succes te maken. Maar liefst is in eerste instantie beschikbaar gesteld. Een fors bedrag, maar daar heb je dan ook wat voor. Als we kijken naar de uitvoering van het project moeten we constateren dat er uitvoering is gegeven aan de door de Staten geformuleerde voorwaarden. Het project is, wat infrastructuur betreft, nagenoeg klaar. Alleen aan de randen van het project wordt hier en daar nog gesleuteld, zoals nu uitvoering wordt gegeven aan de ontsluiting. Ik doel hiermee op het project Blauwe Roos. Hoe komt het nu dat we op dit moment uitgebreid over dit onderwerp moeten discussiëren? We moeten toch kunnen verwachten dat een overeenkomst die gesloten is met partijen voldoende dekking biedt om uitvoering te geven aan een gezamenlijk afspraak? Blijkbaar is dat niet het geval. Hierover zijn wij als fractie teleurgesteld. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, ik hoor de heer Staghouwer het bedrag van 90 miljoen noemen en tegelijkertijd ook de Blauwe Roos en dat dit zo n fantastisch onderdeel is van het plan. U realiseert zich intussen wel dat die 90 miljoen geen 90 miljoen meer is en dat die Blauwe Roos ruim 1 miljoen meer heeft gekost dan oorspronkelijk de bedoeling was? Hiermee heeft u ook ingestemd. U heeft dus met een forse overschrijding ingestemd. Kunt u dat toegeven? De heer STAGHOUWER: Ja, meneer Swagerman! Ik heb net al mijn teleurstelling uitgesproken. Wij moeten concluderen dat afspraken blijkbaar voor tweeërlei uitleg vatbaar zijn en in extensie niet zo hard zijn als ze zouden moeten zijn. Moeten we hieruit de conclusie trekken dat de gesloten overeenkomst niet juist is, of moeten we concluderen dat afspraken om verschillende redenen anders geïnterpreteerd worden? Wij krijgen de indruk dat dit laatste het geval is. Vorig jaar werden we geconfronteerd met de mededeling dat twee van de drie marktpartijen uit de Ontwikkelingsmaatschappij wilden stappen. Een vreemde zaak. Je gaat toch een overeenkomst aan om iets te ontwikkelen? Dan moet het toch niet zo zijn dat bij de eerste beste tegenwind je van de overeenkomst af kan? Blijkbaar kon dit wel. Wij hebben als Staten niets te zeggen over de overeenkomst Ontwikkelingsmaatschappij De Blauwe Stad en de marktpartijen. Dat is maar weer eens duidelijk gebleken. Het is natuurlijk de vraag of we dit zouden moeten willen. Inrichten en ontwikkelen van het landschap moet je overlaten aan de overheid en een commerciële invulling moet je overlaten aan marktpartijen. Dat je deze situatie goed moet borgen is evident. Een duidelijk regiefunctie is hiervoor vereist. Dit is naar ons inzicht een duidelijke taak voor het College. Als dan in de loop van de tijd zich een situatie voordoet dat er partijen zijn die van hun overeenkomst afwillen, roept dat vragen op. Dat betekent naar ons inzicht niet dat als partijen van de overeenkomst afwillen, er geen verantwoordelijkheid meer is. Gedeputeerde Calon heeft ons altijd voorgehouden dat uittredende partijen verantwoordelijk blijven voor de invulling van de

19 kavels. Dat zou een keiharde eis zijn die tussen partijen was afgesproken. De gedeputeerde heeft ons vorige week duidelijk gemaakt dat hij deze eis niet zwart op wit heeft. Wat schetst onze verbazing toen wij afgelopen zaterdag het NOS-journaal zagen? Dat de journalist wist te melden dat hij de overeenkomst heeft ingezien en dat de eis van 200 kavels wel duidelijk staat omschreven. U begrijpt, voorzitter, dat wij uiterst verbaasd waren. Hoe is het toch mogelijk dat partijen zo ver uit elkaar zijn gedreven dat een overeenkomst niet met elkaar op een juiste wijze gedeeld kan worden! Is er nog wel een vertrouwensrelatie om met elkaar zaken te doen? De gedeputeerde heeft ons een aantal malen uitdrukkelijk zijn excuses aangeboden voor het feit dat hij niet alert genoeg is geweest om ons op de juiste wijze te informeren over de hardheid van de afspraken over de 200 kavels. Wij concluderen dat het jammer is dat wij niet eerder op de hoogte waren van dit feit. Wij begrijpen ook niet dat deze gedeputeerde die toch een groot politiek gevoel heeft, dit kan laten gebeuren, maar, wat ons betreft, is het met aanbieden van zijn verontschuldigingen hiermee de kous af. De heer SWAGERMAN: Voorzitter, ik hoor een wat jojoënd verhaal over overeenkomsten die zijn afgesloten, over verantwoordelijkheden die bedrijven op zich hebben genomen waar wij hen in het ene geval misschien wel en in het andere geval misschien niet aan kunnen houden... Daaruit constateer ik dat de ChristenUnie blijkbaar toch wat moeite heeft met allerlei beslissingen die zij ooit heeft genomen. U heeft vanaf het begin ingestemd met het hele verhaal. U heeft daarmee ook ingestemd met het feit dat de OM een zelfstandige entiteit is waar u geen grip op heeft en waar het College geen grip op heeft en waarbij je alleen maar mag hopen dat je op een fatsoenlijke manier zaken doet. Nu is gebleken dat, wat betreft het College, dit blijkbaar niet helemaal zo is. Hoe kunt u nu zeggen dat u ergens mee akkoord gaat daar waar het een logisch voortvloeisel is uit het samenwerkingsverband dat met uw steun is opgebouwd, namelijk het feit dat die mensen gewoon doen waartoe u hen de mogelijkheid toe heeft gegeven. Waarom denkt u dan dat dit gevecht is ontstaan en dat de gedeputeerde gelijk zou hebben en de andere partijen niet? De heer STAGHOUWER: Ik kan dat niet aangeven. De discussie tussen de heer Calon en de Ontwikkelingsmaatschappij is gevoerd buiten mij om en daar ben ik niet bij geweest. Ik kan daar dus geen enkel zinnig woord over zeggen. De heer SWAGERMAN: Dat betekent ook dat u geen inzicht heeft of kunt hebben in wat de afloop is. De vraag is dan: is die organisatiestructuur naar uw mening toch zo goed opgezet geweest dat dit allemaal maar flauwekul is? De heer STAGHOUWER: Bij de eerste overeenkomst zijn een aantal duidelijke afspraken gemaakt en die zijn door de Staten en ook door onze fractie geaccordeerd. Met de kennis van toen was dat de juiste weg. De kennis van nu geeft ons misschien een ander inzicht, maar op dat moment niet. Wat ons betreft is het met aanbieden van de verontschuldigingen de kous af, te meer daar inderdaad waar is wat ons via de pers heeft bereikt en de afspraken toch waterdicht blijken te zijn. Het ophogen van de voorfinanciering van 90 naar 95 miljoen. De heer Van der Ploeg heeft daarover in de vorige commissievergadering vragen over gesteld. Wij kregen gisteren een brief van het College waarin zij aangeeft dat zij toch ten aanzien van de ophoging de koninklijke weg zal bewandelen. Zij zal met een voordracht komen. De uitdrukking die bij ons naar boven kwam, is: het paard achter de wagen spannen. Strikt formeel gezien heeft het College een punt daar waar zij stelt dat de ophoging noodzakelijk is en dat zij kan handelen daar de extra financiering gedekt wordt middels de concerngarantie die wordt afgegeven door Koop Holding. Het was beter geweest om de Staten middels een voordracht eerder te betrekken bij de noodzaak van de ophoging. Nu kunnen we alleen maar concluderen dat we te maken hebben met voldongen feiten. Er is inhoudelijk nauwelijks nog iets in te brengen. Formele zin en goed gebruik zijn twee begrippen die soms niet geheel parallel lopen. Wij roepen het College daarom op om voort te gaan op de weg van het goede gebruik in plaats van uit te spreken dat formeel alles juist is. De heer SWAGERMAN: Betekent dat dat ik mag concluderen dat de ChristenUnie het standpunt van de SP ondersteunt, namelijk dat bij het passeren van de huidige voordracht, het indienen van een aparte voordracht eigenlijk volstrekt overbodig is? De heer STAGHOUWER: Kunt u uw vraag herhalen? 19

20 De heer SWAGERMAN: Ik refereer aan de opmerking dat de concerngarantie of een deel daarvan, wordt ingezet voor de overschrijding. Dat is wat er door het College is geantwoord aan de heer Van der Ploeg. Ik heb daarvan gezegd dat het dus onzin is om in dit geval nogmaals een voordracht voor te leggen als we in de huidige voordracht al akkoord gaan met die concerngarantie, want dan ga je immers ook akkoord met de dekking. De heer STAGHOUWER: Wat wij zojuist in onze bijdrage hebben gezegd is dat wij vinden dat het verstandig was geweest dat het College eerder was gekomen met het aanbieden van de voordracht. Als u stelt dat die 5 miljoen er al in is gefietst, willen wij daar op dit moment nog even geen mening over geven. De heer SWAGERMAN: Maar dat is wel de kern van waar het hier over gaat. Die 90 miljoen was al overschreden vóórdat de concerngarantie de overschrijding dekt. Hadden we dat kunnen weten? De heer STAGHOUWER: Ik stel voor om eerst de antwoorden van het College bij monde van de heer Calon af te wachten om daarna een oordeel te geven. De voordracht betreffende overeenkomt met de Ontwikkelingsmaatschappij De Blauwe Stad. In de commissievergadering heeft collega Stevens een aantal inhoudelijke punten aan de orde gesteld, waarop een duidelijk antwoord is gegeven. Eén van de punten betrof het vertrouwen in elkaar als partners. Dat, meneer de voorzitter, is nog steeds een punt van zorg. Ook nu er een nieuwe overeenkomst ligt, waarvan de gedeputeerde zegt dat hierin alles goed is geregeld. Toch blijft hier onzekerheid bestaan. Wij hopen niet dat wij over enkele jaren weer geconfronteerd worden met dit soort discussies op dit dossier. Natuurlijk snappen wij dat het College hierop ook niet zit te wachten. Wij gaan ervan uit dat alle mogelijke discussiepunten zijn ondervangen met deze nieuwe overeenkomst. Er rest ons niet anders dan te concluderen dat deze overeenkomst, gezien de omstandigheden, het enige alternatief is. Wij zullen daarom ook voor de voordracht stemmen. Afsluitend, meneer de voorzitter, aan het begin van mijn betoog sprak ik van een ongelukkig moment en dat is het inderdaad. Het is niet mijn bedoeling om een doemscenario te schetsen, maar de economie staat er op dit moment niet echt florissant voor. Met name het segment waarvoor de Blauwe Stad wordt ontwikkeld, laat het investeren op dit moment afweten. Dat is voor ons geen reden om direct de uitgangspunten te wijzigen. Onze fractie denkt dat wij moeten vasthouden aan de uitgangspunten van de Blauwe Stad en niet moeten overgaan op een functiewijziging. De ontwikkelingsgedachte van het gebied is goed. Het gebied is prachtig en de huidige bewoners zijn zeer tevreden met wat er nu al gerealiseerd is. Het enige wat we nodig hebben is geduld. Of het gebied nu binnen 10 jaar volledig is gerealiseerd of dat we daarvoor meer tijd nodig hebben. Voorzitter, ook hier geldt: geduld is een schone zaak! Ik dank u wel. De heer JAGER: Voorzitter, ik heb een vraag voor de heer Staghouwer over zijn opmerkingen inzake de kredietoverschrijding. In de verklaring van de accountant* staat dat de Staten naar zo zij zijn geïnformeerd een cryptisch zinnetje en die verwijst naar de cryptogrammen waar de heer Swagerman ook al over sprak, namelijk dat je vertrouwelijke informatie toch weer uit openbare stukken kunt halen. Ik kan mij namelijk niet herinneren dat we in de openbaarheid zijn geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot die overschrijding, afgezien van de laatste vergadering dat de Staten eerder zijn geïnformeerd over de stand van zaken van die overschrijding. Had de ChristenUnie op dat moment ook al behoefte aan een voordracht of is dat een behoefte die nu naar aanleiding van de brief van het College is gegroeid? De heer STAGHOUWER: Wij huldigen sowieso het standpunt dat wij vinden dat op het moment dat meer financiering nodig is bij enig project, de Staten geïnformeerd moeten worden. Dat is het punt waaraan wij nu refereren. De heer JAGER: Maar er wordt gesteld dat u al geïnformeerd bent. Wij overigens ook. Op het moment dat wij geïnformeerd waren, had u toen al de behoefte om dat in een voordracht vast te laten leggen? De heer STAGHOUWER: Dat was inderdaad beter geweest. De heer JAGER: Heeft u dat toen geuit of niet? De heer STAGHOUWER: Dat hebben wij toen niet geuit, maar dat is wel ons punt op dit moment. 20