1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 4 februari Ingekomen stukken van derden:... 4

Transcriptie

1 Inhoudsopgave 1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 4 februari Ingekomen stukken van derden: Regeling van werkzaamheden C-stukken... 8 B.1 Herinrichting kruisingen N366 en de N378 Van Boekerenweg en N974 Onstwedderweg (nummer 1/2009)... 8 B.2 Herinrichting van Midwolda/Oostwold (Ring Blauwe Stad) (nummer 2/2009)... 8 A.1 Behandeling van de vertrouwelijke documenten inzake de overname van Essent door RWE (nummer 8/2009)... 8 A.2 Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport (MIT) (nummer 3/2009)... 9 A.3 Renovatie van het gebouwdeel Sint Jansstraat 4 (nummer 4/2008) A.4 Derde Weg Watervisie Lauwersmeer

2 2

3 Voorzitter: de heer M.J. van den Berg, commissaris der Koningin Griffier: de heer J.M.C.A. Berkhout Aanwezig zijn 42 leden, te weten: J.G. Abbes (CDA), mevrouw S.M. Beckerman (SP), B.P.A. Blom (SP), mevrouw L.K. Broekhuizen-Smit (PvdA), P.H.R. Brouns (CDA), D. Bultje (PvdA), L.A. Dieters (PvdA), H.J. Flokstra (SP), mevrouw S.J.F. van der Graaf (ChristenUnie), W. Haasken (VVD), mevrouw A.A.H. Hazekamp (PvdD), mevrouw O.G. Hartman-Togtema (VVD), M.J. Jager (CDA), F.A.M. Keurentjes (CDA), mevrouw A.G. van Kleef-Schrör (CDA), S.J. Krajenbrink (CDA), A.F. Krol (SP), E.J. Luitjens (VVD), mevrouw W.J. Mansveld (PvdA), J. Meesters (VVD), mevrouw F. Mete (PvdA), W.J. Moorlag (PvdA), mevrouw I.P.A. Mortiers (PvdA), W. van der Ploeg (GroenLinks), R.D. Rijploeg (PvdA), IJ.J. Rijzebol (CDA), R. Sangers (SP), mevrouw M.R. Schalij (PvdA), mevrouw K.R. Schraagen (VVD), mw. C. Sciacca-Noordhuis (SP), mevrouw J. Siersema-Venema (GroenLinks), mevrouw G. van der Sluis-Huisman (ChristenUnie), H.J.B. Spoeltman (PvdA), H. Staghouwer (ChristenUnie), mevrouw F. Stavast (GroenLinks), H.T. Stavenga (PvdA), R. Stevens (ChristenUnie), mevrouw L. Veenstra (SP), J.W. Veluwenkamp (PvdA), P.G. de Vey Mestdagh (D66), mevrouw A.C.M. de Winter-Wijffels (CDA), T.J. Zanen (PvhN). Afwezig: mevrouw L. van der Tuin-Kuipers (CDA), Aanwezige leden van het College van Gedeputeerde Staten: H. Bleker, P.M. de Bruijne, M.A.E. Calon, J.C. Gerritsen, D.A. Hollenga, R.A.C. Slager. Opening De VOORZITTER: Dames en heren, goedemorgen. Ik open deze vergadering van Provinciale Staten van Groningen en ik heet iedereen van harte welkom en dat geldt ook voor degenen op de publieke tribune die ons vereren met hun aandacht. Ik heb bericht van verhindering ontvangen van mevrouw Van der Tuin. Mevrouw Van Kleef komt later en de heer Luitjens was hier al, maar komt later terug na zich verkleed te hebben vanwege een koffieincident. Mocht het nodig zijn, dan zal hiermee rekening worden gehouden bij het bepalen van de volgorde van de sprekers bij agendapunt A.1. Voorts deel ik u mee dat Daan Bultje en zijn vrouw Sippy een dochter hebben gekregen die de naam Marianne Dieuwke heeft gekregen met als roepnaam Marie. Ik wil hem en zijn vrouw die de baby tijdens de pauze komt laten zien, namens u allen van harte gelukwensen! De heer Van den Berg overhandigt de heer Bultje een present. De VOORZITTER: Er zijn twee nieuwe fractievoorzitters. Lian Veenstra is fractievoorzitter geworden van de SP en Patrick Brouns is dat geworden van het CDA. Beiden worden hierbij van harte gefeliciteerd! Dan gaan we nu over tot de toelating en de installatie van de heer A.F. Krol in de vacature van de heer C. Swagerman. De heer Krol is benoemd door de voorzitter van het Centraal Stembureau en de Staten gaan over de toelating. Daartoe worden de geloofsbrieven van de heer Krol onderzocht. Ik benoem in de daartoe op te richten onderzoekscommissie de heren Keurentjes en Haasken en mevrouw Mete en ik schors de vergadering gedurende de tijd van het onderzoek. De vergadering is geschorst en de commissie voor het onderzoek van de geloofsbrieven verricht haar werkzaamheden. De VOORZITTER: Ik heropen de vergadering en het woord is aan de voorzitter van de onderzoekscommissie, de heer Keurentjes. De heer KEURENTJES: Dank u, voorzitter. Ik constateer dat de beraadslagingen in de Staten tot nu toe waarschijnlijk langer hebben geduurd dan de beraadslagingen in de onderzoekscommissie. Wij waren er vrij snel uit en we hebben de geloofsbrieven in orde bevonden. De heer Krol kan daarom worden toegelaten tot deze Staten, althans zo luidt ons voorstel aan de voorzitter. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Stemt u allen in? 3

4 Zonder beraadslaging of stemming wordt conform het voorstel besloten. De VOORZITTER: Mooi. Dan verzoek ik u de heer Krol binnen te geleiden. De heer Krol komt binnen. De VOORZITTER: Hartelijk welkom, meneer Krol. Ik lees u nu de wetstekst voor waarop u kunt antwoorden met: Dat verklaar en beloof ik. De tekst luidt: Ik verklaar dat ik, om tot lid van de Provinciale Staten benoemd te worden, rechtstreeks noch middelijk, onder welke naam of onder welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd. Ik verklaar en beloof dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen. Ik beloof dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als lid van het provinciale staten naar eer en geweten zal vervullen. De heer KROL: Dat verklaar en beloof ik. De VOORZITTER: Dan mag ik nu van harte feliciteren met uw lidmaatschap van Provinciale Staten. De vergadering is geschorst, zodat u allen het nieuwe lid kunt feliciteren. De vergadering wordt enkele minuten geschorst. De VOORZITTER: De vergadering is heropend. 1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 4 februari 2009 Zonder beraadslaging of stemming worden de betreffende notulen vastgesteld. 2. Ingekomen stukken van derden: Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a. Brief van de Stichting Recreatietoervaart Nederland van 27 januari 2009 betreffende Beleidsvisie Recreatie Toervaart Nederland ; b. Brief van MKB-Noord van 30 januari 2009, met een afschrift van een brief aan B en W van de gemeente Menterwolde betreffende tussenrapportage FOC Zuidbroek; c. Brief van de ondernemingsraad Penitentiaire Inrichtingen Veenhuizen van 9 februari 2009 betreffende zorg t.a.v. de werkgelegenheid binnen de PI Veenhuizen/regio NO Nederland; d. Afschrift brief van GS Zeeland van 10 februari 2009 gericht aan GS betreffende uitnodiging van Provinciale aandeelhouders van Essent inzake discussie publiek belang kerncentrale Borssele; e. Brief van aantal ondernemingsraden Eemsmondgebied e.a. van 13 februari 2009 betreffende bereikbaarheid en infrastructuur van de Eemsdelta; f. Brief van Andreas Vuurwolf, Finsterwolde van 14 februari 2009 betreffende plan voor vaste verbinding Delfzijl-Emden; g. Brief van de Raad voor het Landelijk Gebied van 16 februari 2009, waarbij het advies 'Kleur bekennen' wordt aangeboden; h. van de heer P.C.J. Muijzert, Oude Pekela van 15 februari 2009 betreffende het verdiept aanleggen van de N33 Gieten; i. Brief van de CdK van 24 februari 2009 betreffende een nevenfunctie; j. Brief van Gedeputeerde Staten van 12 februari 2009 betreffende nevenfunctie CdK en gedeputeerde Slager k. Afschrift brief van de initiatiefnemers van de Vrienden van de Groninger Kunsthal aan Gedeputeerde Staten van 22 december 2008 betreffende toekomstige bestemming van het oude Groninger museum; 4

5 l. Bezwaarschrift van B. en W. gemeente Groningen van 19 februari 2009 betreffende het tracébesluit voor de N361 wegverbinding Mensingeweer-Winsum-Groningen (deze brief is inmiddels voor advies voorgelegd aan de commissie Rechtsbescherming); m. Brief van de voorzitter van Dorpsbelangen Eenrum van 20 januari 2009 betreffende steun staten voor aanleg van een veilig fietspad tussen Mensingeweer, Eenrum en Baflo; n. Brief van de heer Jos Gijzenberg, Spijk van 27 februari 2009 met verzoek tot verhoging ashoogte solitaire windturbine; reacties op POP 3 (deze brief is ook aan GS gezonden). Nagekomen: p. Afschrift van een brief van de heer B.C.A.I. Pauw van Hanswijck de Jonge, Groningen aan de gemeenteraad van Groningen van 3 maart 2009 over duplicaat bankpassen en kluisjes; q. Circulaire van het Ministerie BZK van 3 maart 2009 betreffende wijziging rechtspositiebesluiten i.v.m. fiscaliteit dienstauto's; r. Brief van het DB SNN van 3 maart 2009 betreffende reactie op verzoek van PS Friesland m.b.t. de HRM+2009 verordening; s. Afschrift brief van de Nederlandse Wind Energie Associatie, Utrecht van 4 maart betreffende zienswijze POP-3; t. Brief van mts. P.C. Dorrepaal e.a. Winsum van 9 maart 2009 betreffende bezwaar POP en omgevingsverordening; u. Brief van J.P.L. Priem en J. Gijzenberg, Spijk van 5 maart 2009 betreffende zienswijze POP; v. Brief van N.E. Wiertsema, Spijk betreffende POP en omgevingsverordening; w. Brief van Sailwind B.V., Emmeloord van 5 maart 2009 betreffende zienswijze POP (POP contouren Windpark Delfzijl-Zuid); x. Brief van MKB Noord en VNO-NCW Noord van 6 maart 2009 met inspraakreactie POP 3; y. Mail van de griffier van Limburg van 26 februari 2009 met een motie over het in gezamenlijkheid optrekken tegen aantasting van werkgelegenheid bij rijksdiensten; z. Brief de voorzitter burgerinitiatiefgroep van 10 maart 2009 met een uitnodiging voor een presentatie over "Simulatieonderzoek interactie weg- en scheepvaartverkeer bij beweegbare bruggen bij Aduard en Dorkwerd". Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van de commissie Economie en Mobiliteit om het t.z.t. te betrekken bij de behandeling van het onderwerp: o. Brief van de heer V. van der Veen betreffende A7 - Zuidelijke Ringweg. Nagekomen: aa. Open brief van VNO-NCW Noord van 4 maart 2009 betreffende de Zuidelijke Ringweg; bb. Brief van Victor van der Veen, Groningen van 4 maart 2009 betreffende de Zuidelijke Ringweg. Voorgesteld wordt de volgende brief in handen te stellen van Gedeputeerde Staten ter afdoening: cc. Brief van T. Tijdens, Bunderhee (Dtsl.) betreffende zienswijze Waterberging Hamdijk. De VOORZITTER: Bij deze ingekomen stukken zitten voorstellen tot behandeling of afhandeling. U ziet onder de rubriek ter kennisgeving diverse reacties op POP-3 staan. Deze worden door GS meegenomen in de Nota Reacties en Commentaar. Kunt u instemmen met de gedane voorstellen? De heer RIJZEBOL: Voorzitter, het betreft ingekomen brief e, een brief van een aantal ondernemingsraden uit het Eensmondgebied. Wij hebben gesignaleerd dat de brief gericht is aan het College. Kennelijk is de brief bij ons gekomen ter kennisname. Wij zouden als CDA-fractie graag zien dat ons de reactie van het College ook ter kennisname wordt toegestuurd, zodat wij daarvan ook kennis kunnen nemen De VOORZITTER: Akkoord. Ik stel voor uw verzoek als verzoek van de Staten door te geven aan het College. Mevrouw VEENSTRA: Wij ondersteunen het verzoek van de heer Rijzebol met betrekking tot brief e. Brief 2.d zouden wij graag willen betrekken bij de bespreking in de commissie Bestuur en Financiën als het gaat over Essent. De VOORZITTER: Dat lijkt mij prima. 5

6 De heer KEURENTJES: Bij de nagekomen ingekomen stukken staat brief v, een brief van de heer Wiertsema uit Spijk. Deze is een reactie op het POP, maar het onderwerp betreft het buisleidingentracé tussen Delfzijl en de Eemshaven. Ik stel namens de CDA-fractie voor om de brief, voor zover deze betrekking heeft op het buisleidingentracé, aan de orde te stellen in de commissie Omgeving en Milieu van 8 april aanstaande. De VOORZITTER: Ik denk dat we de brief in formele zin moeten laten staan bij het POP, want dan kan het College alle handelingen die qua procedure nodig zijn, verrichten. Inhoudelijk kan de brief aan de orde komen in de commissie die dit betreft. Zo komt de brief op twee plaatsen aan de orde. De heer KEURENTJES: De inhoud is reeds door middel van vragen aan de orde geweest tijdens de vorige commissievergadering, maar die is daar slechts marginaal behandeld. Er is aanleiding om het onderwerp diepgaander te behandelen. Stelt u nu voor dat behandeling afhankelijk is van de mogelijkheid dat leden van de commissie dit aan de orde te stellen of mogen wij verwachten dat GS met een stuk komt waardoor het onderwerp wordt geagendeerd? De VOORZITTER: Dat gaat even wat snel. Het stuk dat u zouist noemde blijft in de procedure bij het POP, maar tegelijkertijd wordt de brief, op uw verzoek, ook behandeld in de commissievergadering. Wat GS gaan doen, moeten GS bepalen. Mijn punt is dat ik wil vermijden dat het stuk wordt gelicht uit de POP-procedure en dat daardoor later problemen ontstaan. Akkoord? Met inachtneming van de gemaakte opmerkingen worden voorgaande brieven van derden voor kennisgeving aangenomen. 3. Regeling van werkzaamheden a. Behandelvoorstellen Presidium De VOORZITTER: Kunt u instemmen met de behandelvoorstellen van het Presidium? De heer BULTJE: Voorzitter, met betrekking tot de vergaderig van de commissie Economie en Mobiliteit en wel het agendapunt Dorkwerd-Aduard, voordracht 9/2009, stelt mijn fractie voor om, gezien de volheid van de agenda en het punt van de regiotram dat later ook in de Staten voorbij zal komen en het feit dat we iets meer tijd willen nemen om gesprekken te voeren in het gebied, een aparte vergadering te beleggen voor dat onderwerp en te koersen op behandeling van dat punt in de Statenvergadering van juli. De VOORZITTER: Ik begrijp dat deze op 1 juli plaatsvindt. De heer STAGHOUWER: Voorzitter, ik vind dit een bijzondere vraag van de Partij van de Arbeid. Ik dacht dat wij in de commissie uitgebreid de ruimte hebben gekregen om dit agendapunt te behandelen. Het is al geruime tijd binnen onze aandacht. Ik vraag mij af welke nieuwe gegevens er zouden zijn die het verzoek van de Partij van de Arbeid rechtvaardigen en ik zou willen voorstellen om de voorzitter van de commissie Economie en Mobiliteit zijn licht over dit punt te laten schijnen. De VOORZITTER: Is de voorzitter daartoe genegen? De heer RIJZEBOL: Uiteraard, voorzitter. Het is een goede gewoonte dat wij in onze commissie die voordrachten agenderen die tijdig bij de griffie zijn aangereikt. Dat is bij dit stuk zonder meer het geval. Dan is het in de tweede plaats een goede gewoonte dat wij de stukken waar de nodige discussie over zal plaatsvinden en die zelfs zullen leiden tot inspraakreacties ter vergadering, als eerste agenderen. Ook aan die voorwaarde hebben wij bij de regeling van werkzaamheden voldaan. Dan hebben wij ook zien aankomen dat de agenda wat lang is en toen hebben wij vastgesteld dat het daarom zinnig is om die commissie niet om uur te laten beginnen, maar om uur zodat in ieder geval aan alle voorwaarden wordt voldaan om tot een correcte behandeling te komen. Er zullen zonder enige twijfel mensen klaar staan om in te spreken en die kunnen er dan ook op rekenen dat daarvoor voldoende ruimte is. Ik kan u garanderen dat wij die ruimte gaan creëren. Wat mij als voorzitter betreft is er geen enkel probleem om er voldoende tijd aan te spenderen. 6

7 De heer VAN DER PLOEG: Meneer de voorzitter, de voordracht is in het Presidium niet expliciet besproken als het gaat om de procedure. Ook niet in de commissie, maar het is een zeer belangwekkend onderwerp. Wij hebben met de commissie Economie en Mobiliteit ook ervaring opgedaan met vergaderen in het gebied zelf. Dat hebben we met Zuidhorn gedaan. Mijn fractie ondersteunt het voorstel van de Partij van de Arbeid om expliciet betreffende dit onderwerp vorm en inhoud te geven aan de terugkoppeling naar de burgers. Mevrouw VEENSTRA: De fractie van de SP ondersteunt het voorstel ook. De heer BROUNS: Voorzitter, de heer Van de Ploeg geeft aan dat dit voorstel niet in het Presidium is besproken. Ik ben daar uiteraard niet bij aanwezig geweest en kan dat dus niet uit eigen ervaring bevestigen. Echter, er staat nadrukkelijk boven: Behandelvoorstellen van het Presidium. Ik ga er daarom vanuit dat het wel degelijk in het Presidium is besproken. Het tweede punt en dat vind ik eigenlijk veel belangrijker, is het volgende. Er is een intensief bestuurlijk en ambtelijk traject doorlopen. Daarbij is het gebied intensief betrokken geweest en er zijn redelijk wat aanmeldingen van insprekers ontvangen voor de betreffende commissievergadering. Dat zijn ongetwijfeld inwoners van het gebied die zich erop ingesteld hebben om op 1 april over dit onderwerp met ons van gedachten te wisselen en hun mening, visie en argumenten aan ons mee te geven. Vanuit dat oogpunt zouden wij het niet correct vinden om het onderwerp van die commissievergadering af te voeren en zeker als die commissievergadering ook nog eens is vervroegd naar het begin van de middag waardoor er ruimschoots gelegenheid aanwezig is om dat onderwerp goed te behandelen. Het voorstel van onze fractie is om de behandeling door te laten gaan. De heer ZANEN: Voorzitter, ik kan het voorstel van de Partij van de Arbeid steunen. Er zijn nog zaken gaande bijvoorbeeld morgenavond die wellicht ook nog van belang zijn voor die discussie. Ik ben dus voor doorschuiven. De heer HAASKEN: Ik sluit mij aan bij de woorden van de heer Brouns. Mevrouw HAZEKAMP: Voorzitter, wij ondersteunen het voorstel van GroenLinks. De heer BULTJE: Voorzitter, volgens mij is het ook gebruik dat Provinciale Staten verantwoordelijk zijn voor de eigen agenda en zelf besluiten wanneer een bepaald punt wordt besproken. De vraag is gesteld wat er nieuw is. De voordracht die nu voorligt, is iets waar wij in het gebied graag met een aantal partijen over willen praten. Als het gaat om het vaststellen van de agenda het volgende. De agenda wordt hier vastgesteld en op basis daarvan kunnen mensen zich instellen of zij op een bepaald moment kunnen inspreken of niet. Het lijkt mij wat voorbarig om te stellen dat, omdat het signaal al is gegeven, we er daarom nu maar aan moeten vasthouden. Als je een aparte vergadering voor dat onderwerp belegt, weet je tenminste zeker dat de insprekers op dat onderwerp voldoende aan bod komen. De VOORZITTER: Mij lijkt de gedachtenwisseling duidelijk genoeg. In het Presidium is het inderdaad aan de orde geweest. Het ordevoorstel is dat een aparte vergadering wordt gehouden en dat het onderwerp daarna in de Statenvergadering van 1 juli aan de orde komt. Wie is voor dat voorstel? In stemming komt het ordevoorstel van de heer Bultje. Het voorstel wordt bij handopsteken aangenomen. Tegen het voorstel hebben gestemd de fractie van het CDA, de fractie van de ChristenUnie en de fractie van de VVD. De VOORZITTER: Stemt u in met de overige behandelvoorstellen? Zonder nadere beraadslaging of stemming wordt met de overige behandelvoorstellen ingestemd. b. Vaststelling agenda (A- en B-lijst) De VOORZITTER: Ik heb u melding gemaakt van het verzoek van de heer Keurentjes om namens de CDA-fractie aan de agenda toe te voegen het onderwerp 'Derde Weg Watervisie Lauwersmeer'. 7

8 Zonder nadere beraadslaging of stemming wordt besloten het onderwerp Derde Weg Watervisie Lauwersmeer als laatste punt aan de agenda toe te voegen. 4. C-stukken Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: a. Brief van 3 februari 2009, nr /6/A.6, WE, betreffende weg N46 Groningen- Eemshaven Ged. Lewenborg - Driebond (Oostelijke Ringweg Groningen) Financiering t.b.v. versnellingsagenda en b. Brief van 3 februari 2009, nr /6/A.17, betreffende Versneld uitvoeren projecten in de GWW-sector; c. Brief van 9 december 2008, nr /50/A.14, MB, betreffende studie Duurzaamheid Biomassa Noord-Nederland en beoordelingsinstrument biomassa-initiatieven Noord- Nederland (Bibi) d. (onder voorbehoud van de fractie van GroenLinks) e. Brief van 27 januari 2009, nr /5/A.21, MB, betreffende plan van aanpak CCS Noord-Nederland; f. Brief van 9 februari 2009, nr /6/A.9, CW, betreffende aanbieding eindrapportage Handig Zelfstandig en beleidsnotitie onderwijs, uitwerking beleidskader 'Jong in Groningen'; g. Brief van 16 december 2008, nr /51/A.23, LGW, betreffende informatie Programma Landelijk Gebied; h. Brief van 20 januari 2008, nr /4/A.8, LGW, betreffende Afhandeling natuurcompensatie in de Emmapolder; i. Brief van 27 januari 2009, nr /5/A.20, LGW, betreffende B&O-plan Waddengebied deel A en bijbehorend convenant; j. Brief van 6 januari 2008, nr /2/A.9, LGW, betreffende Stand van zaken waterveiligheid; j. Brief van 27 januari 2009, nr /5/A.18, LGW, betreffende Financiering en vervolgproces Derde Weg Watervisie Lauwersmeer; k. Brief van 30 januari 2009, nr /5/A.25, ABJ, betreffende rapport "Vooranalyse Bestuurskracht Provincie Groningen". Zonder beraadslaging of stemming worden voorgaande stukken voor kennisgeving aangenomen. B-stukken: B.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 20 januari 2009 betreffende herinrichting kruisingen N366 met de N378 Van Boekerenweg en N974 Onstwedderweg (nummer 1/2009). Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. B.2 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 20 januari 2009, betreffende herinrichting van Midwolda/Oostwold (Ring Blauwe Stad) (nummer 2/2009). Voornoemd stuk wordt zonder beraadslaging of stemming bij hamerslag vastgesteld. A-stukken: De VOORZITTER: Zoals u in de oproepingsbrief heeft kunnen zien waren er drie bespreekpunten. Wij waren ons er toen al van bewust dat er nog een punt bij zou kunnen komen. In het Presidium is besloten dat per fractie 10 minuten spreektijd beschikbaar is. Het College is gehouden aan maximaal 30 minuten. Ik zal zowel de fracties als het College aan de spreektijd houden. Stemt u daarmee in? Dat is het geval. A.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 3 maart 2009, nr , ABJ, inzake de behandeling van de vertrouwelijke documenten inzake de overname van Essent door RWE (nummer 8/2009) 8

9 De VOORZITTER: Ik heb via de griffier overleg gevoerd met de VVD-fractie in verband met de afwezigheid van de heer Luitjens die het woord zou voeren. Men meent dat het onderwerp ook nu al aangepakt kan worden. Ik kijk wie het woord wil voeren tijdens deze eerste termijn. De SP heeft het woord. De beraadslaging wordt geopend. Mevrouw VEENSTRA: De SP zal niet voor de geheimhouding rond deze stukken gaan liggen. Zoals in de voordracht wordt gesteld gaan wij ervan uit dat er werkelijk sprake is van bedrijfsbelangen en private belangen en noem maar op en dat daardoor geheimhouding wordt gerechtvaardigd. Dat laat onverlet en dat zult u mij niet kwalijk nemen dat wij toch het punt willen maken dat wij op dit moment nog steeds vinden dat geheimhouding hoe dan ook een penibel punt is en dat wij verwachten dat de vergaderingen die gehouden zullen worden rond het debat over het al dan niet verkopen van Essent, in een zo groot mogelijke openheid gevoerd gaan worden, omdat Essent nog steeds geen onderdeel is van RWE, maar nog steeds, wat ons betreft, een nutsvoorziening is die niet alleen in handen is van de Staten of de gemeenten, maar principieel in handen is van de bevolking van dit land. Wat dat aangaat willen wij nog eens benadrukken dat dat debat in alle openheid gevoerd dient te worden. Wij hebben geen bezwaar tegen geheimhouding van de betreffende stukken. De heer CALON (gedeputeerde): Ik ben blij met het feit dat de Staten unaniem vinden dat als bedrijfsbelangen in het geding zijn, de stukken vertrouwelijk ter inzage gelegd kunnen worden. Ik ben het eens met het tweede punt van mevrouw Veenstra dat we het debat in volle openheid, voor zover dat mogelijk is in verband met de vertrouwelijke bedrijfsgegevens, kunnen voeren. Hier delen wij dus elkaars mening, maar op het laatste punt verschillen wij van mening. Mevrouw VEENSTRA: Jammer! De beraadslaging wordt gesloten. De VOORZITTER: Akkoord. Ik neem aan dat er geen behoefte is aan een tweede termijn. U kunt dus instemmen met het bij de voordracht behorende besluit tot het opleggen van geheimhouding? Zonder stemming wordt met de voordracht en het daarin vervatte besluit ingestemd. A.2 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 13 januari 2009 betreffende Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport (MIT) (nummer 3/2009) Hierbij is ook aan de orde de brief van GS van 16 december 2008, nr /51/A.25, VV, betreffende stand van zaken RSP. De beraadslaging wordt geopend. De heer BULTJE: Voorzitter, ik kijk op doordeweekse dagen graag naar het programma De Grote Verbouwing, waarbij twee goedwillende mensen meestal een echtpaar besluiten om een groot huis, hun paleis, te bouwen, ofwel door middel van het kopen en het verbouwen van een ruïne, dan wel door opbouw vanaf de grond af aan. Het gaat altijd als volgt: de mensen beginnen gemotiveerd aan de klus en zeggen dat ze ongeveer zes maanden nodig hebben om het gebouw neer te zetten. Het gaat dan naar hun zeggen ongeveer kosten, omdat dat precies de hypotheek is die ze daarvoor kunnen krijgen. Dan zegt de presentator dat het een ambitieus voorstel is. Gaat het ook lukken? Aan het slot van het programma blijkt dan dat men een tweede hypotheek heeft afgesloten. De keuken is iets duurder uitgevallen en het heeft uiteindelijk een jaar langer geduurd, maar dan heb je ook wat! Het zou mooi zijn als dat soort mensen een MIT zouden hebben, want daarin wordt vastgelegd wat ongeveer de plannen zijn voor de komende bouwperiode, welke kamers er nog behangen moeten worden, en als er behangen wordt, of er dan nog geld over is voor de handgeverfde zijde uit Japan of dat het ten koste gaat van de prachtige keuken die ook in de bestelling zit. Dat is de meerwaarde voor Provinciale Staten als het gaat om dit onderwerp: een duidelijker tijdspad van concrete voorstellen en zaken die we op langere termijn tot en met 2020 zouden willen realiseren, stappen die men moet zetten en keuzes die eventueel gemaakt moeten worden als je een bepaalde variant kiest of als je je afvraagt of je hier überhaupt mee door moet gaan. 9

10 Het College heeft aangegeven dat het totale beslag dat wordt voorgesteld in dit stuk dat wil zeggen: het voornemen dat je neemt, dan wel concreet dat je geld vastlegt voor bepaalde projecten te dragen is. Aan de andere kant kun je altijd aan lopen tegen tegenvallers, tegen nieuwe inzichten. Daarom is mijn fractie tevreden met het stuk en dat we als Staten ons werk als controlerende factor beter kunnen doen, omdat duidelijk is wat er in de tijd zoal op de rol staat. Ik begreep dat GroenLinks nog een aantal moties gaat indienen. Die wil ik even afwachten, alsmede de beantwoording door het College. De heer RIJZEBOL: Voorzitter, ik heb met bijzonder veel belangstelling naar de bijdrage van de heer Bultje geluisterd. Ik heb me voorgenomen om in ieder geval particulier ook een soort MIT te bedenken, want soms kom je dingen tegen waaraan je niet gedacht hebt. Ik hoop dat dat in het kader van het MIT anders zal gaan uitvallen. Voorzitter, de ambities uit het Collegeprogramma daar spreken we heel nadrukkelijk over bij het MIT en de mobiliteitsprojecten uit het convenant RSP/ZZL, komen samen in het voorliggende Meerjarenplan Infrastructuur en Transport. Het CDA acht goede bereikbaarheid een basisvoorwaarde voor de versterking van de economie. Dat is zeer nodig, zeker vandaag de dag. Werkgelegenheid is eveneens uitzonderlijk noodzakelijk in onze regio. Binnen de kaders van het ontwerp POP, waarin immers gesproken wordt over duurzaamheid in ontwikkeling in een voor mens en natuur leefbaar Groningen, moeten de ambities uit dit MIT volgens ons gerealiseerd kunnen worden. De hier nieuw geïntroduceerde werkwijze Elverding kunnen wij ondersteunen, maar behoeft van onze kant enkele kanttekeningen. Juist omdat het hier gaat om een nieuwe werkwijze in procedure en dus in volgorde van besluitvorming welke immers wordt geknipt in een aantal fasen, zoals opnamebesluit, eventueel gevolgd door een acceptatiebesluit met uiteindelijk waarschijnlijk een reserveringsbesluit kunnen overgangsknelpunten ontstaan. Wij wijzen u hier op dit moment nadrukkelijk op vanwege het feit dat in onze beleving de Regiotram daarvan een voorbeeld is, want immers, bij aanname van dit MIT nemen wij een acceptatiebesluit Regiorail. Wij constateren echter dat er in deze Statenvergadering nog geen enkele inhoudelijke discussie heeft plaatsgevonden over de Regiotram/Regiorail. Voorzitter, wij gaan ervan uit we hebben dat ook in commissieverband al opgemerkt dat er juist in deze overgangsfase in werkwijze alsnog voldoende ruimte wordt gemaakt voor een inhoudelijke beoordeling van dat Regiorailproject. In een go/no go-moment moet in onze beleving worden voorzien al hebben wij ook in de aanvullende brief geconstateerd dat dat inderdaad aan de orde is, maar we willen het hier nog eens nadrukkelijk zeggen alvorens daadwerkelijk tot grote investeringen wordt overgegaan. Dat voorinvesteringen noodzakelijk zijn om tot een goede afwegingen te komen, accepteren wij uiteraard. Voorzitter, met inachtneming van deze kanttekeningen kunnen wij instemmen met de voorliggende voordracht. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, als ik het goed begrijp bent u ongelukkig met het acceptatiebesluit ten aanzien van de gelden die voor de Regiotram in dit MIT zitten. Is dat juist? De heer RIJZEBOL: Dat is correct. De heer DE VEY MESTDAGH: Dat zou betekenen dat, als wij daar een amendement over zouden indienen, u dat zou steunen? De heer RIJZEBOL: Wij accepteren het MIT zoals voorligt, met de kanttekening daarbij dat wij willen dat de Regiotram inhoudelijk ik heb dat eerder gezegd binnen deze Staten, binnen deze zaal, wordt besproken. Dan zal er een uiteindelijk besluit genomen moet worden. Daarvoor zijn voorinvesteringen noodzakelijk. En daarom zullen wij dus ook De heer DE VEY MESTDAGH: de voorinvesteringen starten. Ja, dank u. De heer SANGERS: Voorzitter, het MIT geeft blijkbaar aanleiding tot allerlei bespiegelingen en beschouwingen grote verbouwingen, en dergelijke. Ik wil het MIT beginnen met een meer poëtische benadering en die luidt als volgt: Oote Oote oote oote Boe 10

11 Oote oote Oote oote oote boe Oe oe Oe oe oote oote oote Het is de eerste strofe van een prachtig gedicht van Jan Hanlo. Ik zal het niet helemaal voorlezen, want dat gaat van de spreektijd af. Dit geeft toch in de kern wel een beetje het probleem weer dat er speelt met het voorliggende MIT. Dan heb ik het met name over de woordwaarde, de gevoelswaarde, de betekeniswaarde van woorden. Wat doen we met woorden? Wat voor gevoel roepen woorden op, de klanken die daarbij horen, de betekenissen die daarbij horen? Ik kom daar straks natuurlijk op terug, voorzitter. We constateren dat met het nu voorliggende MIT een nieuwe werkwijze wordt voorgesteld die in de kern bestaat uit drie parallelle momenten van besluitvorming in enerzijds de inhoudelijkprocedurele zin, anderzijds in financiële zin. Die werkwijze oogt wat mijn fractie betreft op het eerste gezicht helder en in grote lijnen kunnen wij ons daar in vinden. Echter, voorzitter, een voorwaarde daarbij is dan wel dat de betekenis van de verschillende besluitvormingsmomenten volstrekt helder is en dat die ook volstrekt eenduidig is. Dat is de link met het gedicht, want helaas, die helderheid en die eenduidigheid ontbreken nu voor een deel in de voordracht. Dan gaat het met name om het a-woord in de voordracht het acceptatiebesluit. In de voorgestelde werkwijze wordt het procedurele realisatiebesluit gekoppeld aan het financiële kredietbesluit, wordt het procedurele uitwerkingsbesluit gekoppeld aan het financiële reserveringsbesluit. Voorzitter, je kunt zeggen dat uit het oogpunt van woordwaarde die koppelingen kloppen. Er zit een zeker evenwicht in die termen, in de zwaarte, in het gevoel van die termen. Anders ligt dat wat mijn fractie betreft bij de koppeling tussen enerzijds het procedurele verkenningsdan wel opnamebesluit en anderzijds het financiële acceptatiebesluit. De betekenis van die woorden, de belevingswaarde van die woorden, is duidelijk verschillend en het is logisch dat in de commissie met name over dat acceptatiebesluit de nodige vragen zijn gesteld. Wat is nu precies de betekenis en reikwijdte van dat acceptatiebesluit? Zwemmen we in een fuik met zo n acceptatiebesluit heel vroeg in het traject? Want, voorzitter, het woord verkennen duidt toch vooral op zoiets als het zoeken van een mogelijke uitweg of het vinden van een mogelijke oplossing voor een bepaald probleem. Het woord acceptatie daarentegen heeft een veel definitievere klank en suggereert meer iets van het instemmen of het neerleggen bij een bepaalde weg in dit geval misschien zelfs letterlijk een bepaalde weg. Het College probeert het verschil in die woordwaarde op te lossen door het acceptatiebesluit te definiëren en wat ons betreft ietwat omslachtig te definiëren als, en ik citeer: De bereidheid om rekening te houden met een mogelijke claim op de toekomstige inzet van provinciale middelen. Nogmaals: De bereidheid om rekening te houden met een mogelijke claim op de toekomstige inzet van provinciale middelen. Voorzitter, de verleiding is groot om deze definitie nader te analyseren en uiteindelijk te herleiden tot iets wat niets is, want je hebt het over de bereidheid om rekening te houden met een mogelijkheid. Een mogelijkheid is een werkelijkheid die er nog niet is, dus het is rekening houden met iets wat er nog niet is. Ik zal die verleiding weerstaan. Mijn oorspronkelijke gedachte was dat het misschien toch goed was om wat meer te zoeken naar een evenwicht in terminologie en u een motie voor te leggen voor een ander woord voor het acceptatiebesluit. Vanochtend op de fiets de nevel trok op dacht ik: Dat doe ik toch maar niet. Ik had namelijk oorspronkelijk in gedachten om het acceptatiebesluit te vervangen door het woord afwegingsbesluit, en dat indachtig de opmerking van de heer Bleker in de commissie dat, als het MIT eenmaal gevormd is en er ideeën komen voor nieuwe projecten, deze dan in het MIT opgenomen kunnen worden. Nou, zegt de heer Bleker, dan moet het wel afgewogen worden in het totale plaatje. Dus als je naar de kern analyseert wat er bedoeld wordt met het acceptatiebesluit, is dat eigenlijk het accepteren dat het project opgenomen wordt in het MIT, dat je die afweging hebt gerealiseerd. Dus mijn voorstel en ik hoor daar de reactie van de gedeputeerde en mogelijk ook van de collega s over om de nodige verwarring en discussie te voorkomen rond het a-woord en te voorkomen dat het awoord een h-woord wordt zou zijn om te zeggen: Inhoudelijk hebben we het over een verkenning in de startfase. De heer STAGHOUWER: Er is door het College een aanvullende brief naar ons toegegaan. Heeft dat niet geleid tot meer duidelijkheid wat uw fractie betreft? De heer SANGERS: Nee. Die heb ik juist geciteerd als het gaat om de definiëring van het acceptatiebesluit zoals aangegeven in die aanvullende brief. Wat mij betreft leidt dat niet tot de nodige 11

12 helderheid en tot het nodige evenwicht het is meer dan een woordspelletje, dat wil ik daarbij aangeven in terminologie en daarmee het voorkomen van misverstanden. De heer RIJZEBOL: Voorzitter, ook ik heb heel lang gedaan om het woord acceptatiebesluit in een goed kader te plaatsen en ik moet u zeggen dat de aanvullende voordracht die wij hebben ontvangen, daarin wat ons betreft alle duidelijkheid biedt. Ik zou aan de heer Sangers een vraag willen stellen. Vindt de SP ook niet dat op enig moment, als wij hebben geconstateerd dat er een probleem is en dat wij dat probleem hebben onderkend via het opnamebesluit, wij om dat probleem op te lossen een weg moeten kiezen om dat op te lossen? U hebt het over een fuik. U kunt dat een fuik noemen, maar je zult ergens keuzes moeten maken. Dat is altijd zo. Als je ergens naartoe wilt, heb je diverse vormen om daar te komen. Je zult iets moeten doen om de juiste weg te bewandelen. Dat zou je via een acceptatiebesluit hoe je dat ook noemt, u bent heel creatief op dat punt, dat vind ik niet zo belangrijk, het gaat om de inhoud Je zult keuzes moeten maken gedurende de rit. Vindt u dat ook? De heer BLEKER (gedeputeerde): Voorzitter, de vraag die ik heb, is deze. Het lijkt erop dat de heer Sangers zegt dat het acceptatiebesluit het accepteren van een mogelijke claim als een soort van eerste gedeelte van de fuik moet worden opgevat. Maar de intentie misschien hebben we daar een verschil van mening is nu juist om niet lichtvaardig projecten in het MIT op te nemen en die lichtvaardigheid te voorkomen door bij dat opnamebesluit te beseffen dat het tot een mogelijke financiële claim kan leiden. Dat is de redenering. U vindt het toch belangrijk dat we dat vasthouden? De heer SANGERS: Mogelijk kan ik in het vervolg antwoord geven op de vragen die gesteld zijn, maar wat mij betreft is deze discussie een beetje illustratief voor het probleem dat ik wil aankaarten, namelijk: mijn fractie is niet tegen de systematiek. Dat heb ik, denk ik, in het begin al aangegeven. Wat ik signaleer, is dat in de systematiek een aantal woorden gebruikt worden die althans in de commissie tot de nodige vragen aanleiding hebben gegeven, zoals ik die heb geduid, onder andere de fuikdiscussie, et cetera. En wat mij betreft zou je dat op kunnen lossen en mogelijk is dat het antwoord op de vraag van de heer Rijzebol, maar ook op de vraag van de heer Bleker door te zeggen: het evenwicht in het systeem zit erin dat op het moment dat je een probleem onderkent en met een project wilt starten, je inhoudelijk de verkenning begint. Of dan neem je het verkenningsbesluit of het onderzoeksbesluit. Wat er voor mij dan logischerwijs bij hoort, is dat je vervolgens en dat zou ik dus bij het tweede rijtje van besluiten willen zetten besluit om dat project op te nemen in het MIT, want als je de definitie van het acceptatiebesluit nader analyseert, zegt het acceptatiebesluit in feite niets anders dan: wij accepteren de opname in het MIT. Dus mijn voorstel zou zijn, voorzitter, voor de helderheid van de terminologie en om verwarring te voorkomen, dat we het hebben over de trits verkenningsbesluit of onderzoeksbesluit hoe je het ook wilt noemen, uitwerkingsbesluit, realisatiebesluit aan de ene kant en de trits opnamebesluit, reserveringsbesluit en kredietbesluit aan de andere kant. Volgens mij heb je dan het evenwicht in het geheel dat zo belangrijk is. Voorzitter, dat wat betreft de werkwijze. Heel kort nog over de projecten in het MIT zelf. De heer Rijzebol heeft al een aantal dingen genoemd. GroenLinks komt nog met een aantal moties. Ook wat ons betreft leeft er nog een beetje de vraag wat we inhoudelijk met het MIT moeten in de zin van: loopt het niet vooruit op een aantal discussies die we nog moeten voeren, is het niet kort door de bocht om hier en daar al acceptatie- dan wel opnamebesluiten te nemen. Wat ons betreft moet het ook helder zijn dat een eventuele instemming met het MIT zoals het nu voorligt niet impliciet instemming betekent met de verkoop van Essent-aandelen. De heer HAASKEN: Voorzitter, wij hebben in de commissievergadering uitgebreid gesproken. We hebben daar namens de VVD uitgesproken dat het een goed verhaal is, voorzitter, een ambitieus verhaal, helder naar structuur en naar inhoud, financiering en besluitvorming. Dat wil ik hier best een keer herhalen. Het is ook een evenwichtig verhaal, evenwichtig over de provincie, de vergelijking tussen de Stad en de rest van de provincie, met één uitzondering, voorzitter. Dat betreft het Eemsmond-gebied. Voor een deel zijn het beelden, maar het heeft ook wel degelijk betrekking op de infrastructuur die er ontbreekt, die onvoldoende is om daar echt mee aan de slag te komen. Er wordt nu een bedrag in het vooruitzicht gesteld om opnieuw aan de gang te gaan met de zoveelste planstudie voor het traject dat vaak wordt aangeduid als het karrenspoor. Ook dat heeft betrekking op beelden en voor een deel kan ik mij daar iets bij voorstellen. 12

13 Mijn vraag aan het College is: bent u bereid om in die planstudie ook het gebied aan de zuidzijde van het Eemskanaal te betrekken om bijvoorbeeld reistijdverkorting te kunnen realiseren via het traject N33-Slochteren-A7? Dat zou een mogelijkheid kunnen zijn om de reistijd tussen Delfzijl en de stad Groningen want daar gaat het toch vaak over, de verbinding tussen de Stad en Delfzijl te verkorten. Een ander punt, voorzitter, waar wij in het verleden ook al aandacht voor hebben gevraagd, betreft de zeesluis. Wij vinden het heel spijtig dat die zeesluis nu niet in het MIT is opgenomen tot Wij hebben ook kennis genomen van het feit dat kosten/baten-analyses op dit moment het weinig aannemelijk maken dat dat voor 2020 in het MIT gerealiseerd kan worden. Wij hebben vorig jaar zelfs middels een motie gevraagd om die nog vóór 2015 te realiseren. Die motie heeft het toen niet gehaald, eigenlijk ook om die reden. Wij hadden gehoopt dat dat nu voor 2020 zou kunnen worden gerealiseerd en ook nu blijkt dat niet haalbaar. Mijn vraag aan het College is: wat ziet u zelf nu als lot voor deze zeesluis? Wij hebben daar namelijk in het verleden en we zijn er nog steeds mee bezig, kijk naar de bruggen bij Aduard die daarop ook betrekking hebben, namelijk de verbreding van de vaarweg tussen Lemmer en Delfzijl Daar zijn we nog steeds aan het investeren. Een van de belangrijkste knelpunten in dat verhaal is de verlenging van de zeesluis in Delfzijl. Die is echt noodzakelijk. Dan kun je dat wellicht met kosten/baten-analyses nu niet goed in beeld krijgen, maar die noodzaak blijft wel degelijk aanwezig, met name voor de ontsluiting van de haven van Delfzijl, maar ook van de Eemshaven, en dat lukt maar niet. Dus mijn vraag aan het College is: welk lot ziet u nu voor deze zeesluis? De overige projecten hebben overigens onze instemming, voorzitter. Met betrekking tot de Regiotram sluit ik mij aan bij de woorden die daarover zijn gezegd door het CDA. De heer STAGHOUWER: Voorzitter, wij mogen ons als Staten uitspreken over het eerste provinciale MIT. Het is de uitwerking van de projecten uit ons Collegeprogramma en het convenant RSP/ZZL en, zoals in de voordracht staat geschreven, is het een voortschrijdend programma dat jaarlijks wordt geactualiseerd. Het MIT is een ambitieus programma voor een periode in eerste instantie tot het jaar De zaken die in het MIT staan zijn op dit moment werkinfrastructuurprojecten en projecten van openbaar vervoer. Een van de belangrijkste uitgangspunten voor onze fractie die ook in het MIT zijn benoemd, is de verkeersveiligheid. Het is nog steeds een grote zorg voor alle verkeersdeelnemers en we kunnen niet een situatie creëren dat ongevallen volstrekt zijn uitgesloten, maar we hebben toch altijd de opdracht om verkeersveiligheid zo veel mogelijk te waarborgen en waar mogelijk maatregelen te initiëren voordat de situatie tot onveiligheid leidt. Dan nog een opmerking vanuit onze fractie over de concrete projecten. We moeten constateren dat het project Regiorail/Regiotram wel een heel forse opgave is, zo niet de grootste financiële slokop. In de tekst van de voordracht staat: het opnamebesluit is genomen. Dat betekent dat we met deze voordracht een acceptatiebesluit nemen met een mogelijke claim op de reserve ESFI. Wij hebben als fractie ingestemd met het verdere onderzoek, maar daar blijft het voor onze fractie voorlopig bij. En, zoals wij begrijpen, hebben wij ook nog voldoende mogelijkheden om ons uit te spreken over dit project en de financiële gevolgen daarvan. De heer Rijzebol sprak hier eveneens over. Wat onze fractie gemist heeft in het MIT en de lijst van projecten de VVD-fractie noemde dit al is een goede verbinding met Delfzijl en omgeving. We hadden gehoopt op enige voortgang in dit dossier. Er is al jaren een slechte verbinding met de stad Groningen en de gekunstelde oplossingen die daarvoor worden aangedragen denk maar aan de bijzondere oplossing van Rijkswaterstaat via de A7 Ja, voorzitter, dat geeft niet echt de bereidwilligheid aan om hier voor het jaar 2020 een oplossing te bieden. De heer SANGERS: Even een vraag aan de heer Staghouwer met betrekking tot de Regiotram. Begrijp ik uit zijn woorden hij refereerde ook aan de woorden van de heer Rijzebol dat de fractie van de ChristenUnie zegt: wij zijn het wel eens en ik gebruik de terminologie zoals die nu voorligt in de voordracht met het opnamebesluit, maar niet met een acceptatiebesluit? Proef ik dat uit uw woorden? De heer STAGHOUWER: Wij zitten in dezelfde spagaat als die de heer Rijzebol schetste. We hebben ons in deze Staten nog niet kunnen uitspreken, we hebben alleen maar informatiebijeenkomsten gehad over dit project. Daar is nog geen politieke discussie over geweest. Wij zitten dus in een spagaat: wij nemen nu een besluit over het MIT, met de reservering van vele miljoenen en we hebben ons daar nog niet over kunnen uitspreken. De heer Rijzebol heeft die vraag net voorgelegd gekregen en die heeft er antwoord op gegeven. Ik zou me bij dat antwoord willen aansluiten. 13

14 De heer SANGERS: Maar betekent dat ook dat u het dus niet eens bent met het College qua systematiek van de voordracht dat een opnamebesluit automatisch gekoppeld is aan een acceptatiebesluit? Daar neemt u dus afstand van? De heer STAGHOUWER: Als je het hebt over dit specifieke punt, was het beter geweest dat we hierover al een discussie hadden gevoerd in plaats van het nu voor te stellen in het MIT. De heer VAN DER PLOEG: Het gaat over de laatste opmerking van de heer Staghouwer de ontsluiting van het Eemshavengebied. Nu heeft uw fractie het coalitieakkoord onderschreven. Daar staat een aantal acties in. Bent u ontevreden met het coalitieakkoord? Wilt u daar een aanscherping in, een versnelling in? Hoe moeten wij dat zien? De heer STAGHOUWER: Dank voor deze vraag, meneer Van der Ploeg. Dat geeft mij de mogelijkheid om dit verder uit te diepen. De heer VAN DER PLOEG: Ik geef u die gelegenheid graag. De heer STAGHOUWER: Kijk, een coalitieakkoord sluit je voor vier jaar. In de loop van de jaren zijn er weer allerlei zaken die naar voren komen. Dit is een van die zaken waarvan wij vinden dat het toch erg belangrijk is, met name voor die regio. Een discussie daarover zouden wij zeker niet uit de weg gaan. De heer VAN DER PLOEG: Dat betekent dat u deze discussie ziet als iets voor na deze coalitie? De heer STAGHOUWER: Nee, hoor. De VOORZITTER: Gaat u voort. De heer STAGHOUWER: Wij pleiten er daarom voor om alsnog te kijken naar de mogelijkheid om deze regio een volwaardige verbinding te geven met het economische hart van onze provincie, de stad Groningen. Naar onze mening is het voor de leefbaarheid van Delfzijl en omgeving van levensbelang om dit op een goede wijze te ontsluiten. Voorzitter, dan naar de financiering. Tot een maand of vijf geleden leek alles nog vanzelfsprekend. Signalen dat het anders zou worden, waren er op dat moment niet. Nu zitten we in de spagaat dat we moeten afwachten wat er over ons heen komt. Gaat het Rijk, zoals verwacht, grote bedragen afromen? Worden er projecten ter discussie gesteld of moeten projecten veel verder in de tijd worden geschoven? Hoe verhoudt zich dat allemaal met de opdracht tot investeren in infrastructuur? Allemaal grote onzekerheden. Voorzitter, onze fractie wil voorstellen om toch maar voortvarend verder te gaan met de plannen voor het MIT. Zonder de plannen kunnen we in de toekomst niets. En als we nu al gaan discussiëren over alles wat er op ons afkomt en we weten nog niets concreets, dan lijkt ons dat niet de goede gang van zaken. Natuurlijk moeten we realist zijn, maar dat kan alleen als we de juiste informatie hebben. Wij willen het kabinet vanuit deze positie oproepen om toch voorzichtig te zijn met het afromen van provinciale gelden daar dit direct ten goede komt aan de locale provinciale dynamiek en arbeidsmarkt. In de discussie in de commissievergadering was er onduidelijkheid over de tekst in de voordracht aangaande de fasering van de besluitvorming. Het College heeft toen toegezegd met een nadere duiding te komen wat betreft de termen opnamebesluit en acceptatiebesluit. Hieraan heeft het College gehoor gegeven met een aanvullende voordracht. Ons is nu tenminste helder wat de gevolgen zullen zijn van de fasering in de besluitvorming. Het is ons nu duidelijk dat een opnamebesluit niet automatisch resulteert in een realisatiebesluit. Dat zal dan ook de bedoeling geweest zijn van de tekst van de voordracht, maar dat was in de uitwerking voor ons niet helemaal helder. Voorzitter, ik rond af met de volgende conclusie. Onze fractie kan akkoord gaan met de voorgestelde MIT-systematiek. Straks zullen we nader reageren op de moties van GroenLinks. De heer VAN DER PLOEG: Meneer de voorzitter, de heer Bultje kijkt als huisje-boompje-beestjevader naar De Grote Verbouwing. Ik vroeg me in dat verhaal af wat nu het startmoment is. Wat kies je nu? Is dat wel de persoon waar je mee wilt samenwonen? Toch eerst maar huren, of in welke regio? Kortom, wat betekent dat voor onze toekomst? 14

15 Meneer de voorzitter, ik concentreer me in mijn bijdrage vooral op het o-woord : het opnamebesluit. Het zal vanaf vandaag vooral gaan om de vraag of een nieuw infraproject wel of nog niet in het MIT is opgenomen. Daarom is het goed om nadrukkelijk stil te staan bij de werkwijze die wordt voorgesteld. Er is overigens wel sprake van een groeimodel, zodat er in de loop van de volgende jaren nog de nodige aanpassingen aan de orde komen. We benaderen dit MIT dan ook met enige flexibiliteit. Het overgrote deel van deze voordracht is bovendien een uitwerking van bestaand beleid, of beter gezegd, een uitwerking van het coalitieakkoord. Wij gaan daarom slechts op enkele projecten in waar opnamebesluiten aan de orde zijn. Deze voordracht kent echter ook een financieel exposé. Dat onderdeel zou zich goed hebben geleend voor een meer gedetailleerd debat met de financiële woordvoerders. Het gaat dan bijvoorbeeld om het ESFI, de daar voorkomende vrije ruimte, het Meer van Calon, de inzichtelijkheid in kasritmes die er nog niet is, de aanwending van opbrengsten van Essent-aandelen. Bij dat laatste wil ik even stilstaan, omdat het College na de verkoop van die aandelen 15,2 miljoen per jaar claimt voor de jaarlijkse voeding van het ESFI-fonds. Bij een opbrengst van 4%, 5%, dan wel 6% rente op vermogen betekent dat er respectievelijk 380 miljoen, 300 miljoen of 255 miljoen moet worden gereserveerd. Met de bestaande claim voor cofinanciering van het RSP-pakket van 245 miljoen blijft er voor andere beleidsthema s bijna niets of helemaal niets meer over. Meneer de voorzitter, dit soort discussies hoort wat ons betreft niet in de marge van deze voordracht te worden gevoerd, maar bij het centrale politieke debat en het financieel debat van de Algemene Beschouwingen. Wat ons betreft voeren we die discussie daar ook. Dan is het, wat ons betreft, echt de vraag of zo n claim van 15,2 miljoen houdbaar is in het licht van de gevolgen van de recessie en de ontwikkeling van de provinciale taken. Het College, meneer de voorzitter, wil het MIT voortaan opnemen als bijlage bij de Voorjaarsnota. Het gebrek aan koppeling aan de begrotingscyclus en specifiek de meerjarenramingen laat zich echter bij deze voordracht wat ons betreft al gelden. Er is in de voordracht een onduidelijke link tussen de financiële claims enerzijds en de beschikbaarheid van de middelen en daarom hebben wij een motie opgesteld die ik bij dezen graag wil indienen. De VOORZITTER: De motie luidt als volgt: De Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 18 maart 2009, gehoord hebbende de beraadslaging over het MIT, overwegende dat: - het MIT een nieuw middel is voor het provinciaal bestuur om grotere infrastructurele projecten en de daarbij behorende werkzaamheden te benoemen, te prioriteren, te budgetteren, te faseren en te volgen; - het MIT een nieuwe werkwijze kent van wisselwerking tussen GS en PS waarbij meerdere besluitvormingsmomenten door Provinciale Staten zijn ingebouwd; - er in dit eerste MIT op budgettair niveau onduidelijkheid bestaat wat betreft het totaaloverzicht van het (indicatieve) beslag op onder meer de meerjarenramingen mede omdat er geen inzicht is in het beslag vanuit de projecten op de jaarlijkse kasstromen; - er in het kader van deze voordracht geen prioriteitstelling wordt aangegeven van infrastructurele projecten ten aanzien van andere beleidsvelden; - er in Provinciale Staten nog een verdiepingsslag gemaakt moet worden c.q. besluit genomen moet worden over verkoop van Essent-aandelen en aansluitende de bestemming van die middelen, zijn van mening dat: - de besluitvorming rond deze voordracht van het eerste MIT niet de aangewezen route is om de grote budgettaire afwegingen te maken die langjarig (kunnen) doorwerken in de meerjarenraming en het ESFI-fonds, verzoeken Gedeputeerde Staten om: - ervoor te zorgen dat bij de eerstvolgende meerjarenraming in de begrotingscyclus het budgettaire beslag van dit MIT nadrukkelijk wordt afgestemd op de meerjarenraming, zodat PS zo nodig nadere richtinggevende besluiten kunnen nemen en gaan over tot de orde van de dag. 15

16 De motie is ondertekend door de heer Van der Ploeg (GroenLinks), mevrouw Hazekamp (PvdD), de heer Sangers (SP), de heer Zanen (PvhN) en de heer De Vey Mestdagh (D66). De motie krijgt nr. 1, wordt verspreid en maakt deel uit van de beraadslaging. De heer VAN DER PLOEG: Meneer de voorzitter, het College wil tussentijds waar nodig projectspecifieke voordrachten voorleggen. Wij stellen daarbij de volgende precisering voor. Als het gaat om nieuwe financiële claims, dan dient die voordracht, wat ons betreft, gekoppeld te worden aan de begrotingscyclus. Wij zien geen reden om voor dit beleidsveld van de afgesproken begrotingssystematiek zeg maar de systematiek Jaspers af te wijken. Graag horen wij hierop een reactie. Meneer de voorzitter, ik kom bij het o-besluit. Mijn fractie zat daar wat tegenaan te hikken, maar de heer Bleker kwam tijdens de commissie met een verlossende term: startnotitie. Het is inderdaad heel logisch om het opnamebesluit te koppelen aan een startnotitie, dat voorkomt politiek opportunisme. We hebben de gedeputeerde zonet horen zeggen dat besluiten vooral niet lichtvaardig moeten worden genomen. In de aanvulling sommigen zijn er al op ingegaan ontbreekt jammer genoeg de term startnotitie. Wel wordt er uitgegaan van een specifieke voordracht. In die voordracht moet volgens die aanvulling staan wat het knelpunt is, wat het beleidskader is, welke doelen worden nagestreefd en wat de indicaties van de bandbreedte van de kosten zijn. Als we dit lijstje volgen, dan zou een projecttabel zoals die per project in het MIT is opgevoerd, al voldoende zijn. Dat is ons veel te minimaal. Mijn fractie wil dat er in de startnotitie c.q. voordracht de volgende onderwerpen aanvullend aan de orde komen en ik vraag het College om een reactie op die punten: 1) Kwantificering van de problematiek; 2) Het benoemen van oplossingsrichtingen zoals die globaal in beeld zijn of kunnen komen; 3) De aard en het karakter van het verkenningsonderzoek; 4) De wijze waarop burgers interactief bij dat specifieke project worden betrokken en eigen oplossingen kunnen aandragen; 5) De invloed van aanpalende beleidsterreinen vanuit een integrale benadering, bijvoorbeeld landschap, milieu, leefbaarheid of duurzaamheid; 6) Het benoemen van eventuele procedures, zoals MER-studie, indien relevant. 7) De kosten van die verkenningsfase. Zoals gezegd, meneer de voorzitter, hoor ik graag een reactie op deze zeven elementen. Zo nodig komen wij op dit punt met een nadere motie. Het gaat ons primair om de informatievoorziening richting Provinciale Staten en burgers rondom zo n opnamebesluit, zeg maar een voorverkenning. Meneer de voorzitter, het acceptatiebesluit de heer Sangers is daar met een mooi exposé op ingegaan. Bij ons wekt het woord mogelijk ook verwarring, ook omdat het gekoppeld is aan concrete bedragen. Als Provinciale Staten besluiten nemen over indicatieve bedragen, dan leert ons de ervaring dat zo n bedrag een eigen leven gaat leiden. In feite wordt zo n bedrag al snel een minimale bijdrage. Bovendien, als je nog moet onderhandelen, is het vroegtijdig benoemen van een eigen inzet niet altijd de handigste strategie. Elverding stelt bovendien niet dat als de verkenningsfase begint, er al duidelijkheid moet zijn over de financiering. Wel moet dat gedurende de verkenningsfase duidelijk worden. Dat is dus iets anders. Meneer de voorzitter, we zijn er in beginsel voor om na de verkenning met één voorkeursvariant de planuitwerking in te gaan. Soms kun je bij dit soort trajecten echter geen ijzer met handen breken, bijvoorbeeld omdat bepaalde effecten onduidelijk blijven of omdat financiële risico s ook na de verkenningsfase blijven overheersen. Zoals gezegd, je moet niet bij voorbaat noodzakelijke flexibiliteit aan de kant schuiven. Dan nog enkele projectmatige opmerkingen. Leek-Roden. Een politiek gevoelig onderwerp, zo zei de gedeputeerde terecht. Mijn indruk is dat de nieuwe IGS het ontwerp Intergemeentelijke Structuurvisie een stuk positiever ontvangen is dan de eerdere. In elk geval gold dit voor mij. Het past de provincie echter om prudent met het gevoelige proces om te gaan. Het waarom van een opnamebesluit op dit moment ontgaat mijn fractie. Bovendien zijn Provinciale Staten niet specifiek geïnformeerd over de varianten zoals die nu in beeld lijken te komen en welke andere varianten daarbij aan de orde kunnen komen, niet over de verkeerskundige opzet, niet over het oplossend vermogen. Wel viel ons een nieuw argument op, want het gaat nu ineens niet meer primair over de ontsluiting van Nieuw-Roden via De Maatlanden, maar over de ontsluiting van Zevenhuizen. De doelen zijn kennelijk verschoven. Over deze problematiek hebben wij een motie, meneer de voorzitter. De VOORZITTER: De motie luidt als volgt: De Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 18 maart 2009, gehoord hebbende de beraadslaging over het MIT, 16

17 overwegende dat: - een ontwerp structuurvisie voor de regio Leek-Roden in ontwikkeling is en er recentelijk een herziene ontwerp structuurschets is gepresenteerd; - een wegtracé voor een nieuwe ontsluiting ten westen van Leek richting Nieuw-Roden en Zevenhuizen onderdeel uitmaakt van beide ontwerp structuurvisies; - over de herziene ontwerp structuurvisie geen besluiten zijn genomen door de betrokken volksvertegenwoordigingen; - getracht wordt de inbreng en inspraak van burgers alsnog op een zorgvuldige wijze vorm en inhoud te geven; - Gedeputeerde Staten over de verkeerskundige situatie en de nieuwe ontwikkelingen rondom het nieuwe tracé geen informatie gepresenteerd hebben aan Provinciale Staten (betreft onder meer: aansluiting A7, ontsluiting bedrijventerrein, noodzaak nieuwe ontsluiting Zevenhuizen en aansluiting aan het beoogde trein- en/of regiotram station, besluiten niet over te gaan tot opname van het westelijke tracé in het provinciale MIT en op dit moment dus ook niet een mogelijke financiële claim van 8 tot 11 miljoen te accepteren, verzoeken het College van GS: - om via een startnotitie/voordracht zodanige informatie over het tracé voor te leggen dat Provinciale Staten alsnog in staat worden gesteld een volwaardig opnamebesluit te nemen dat tevens recht doet aan het overleg met de belanghebbende burgers, en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door de heer Van der Ploeg (GroenLinks), mevrouw Hazekamp (PvdD), de heer Sangers (SP) en de heer Zanen (PvhN). De motie krijgt nr. 2, wordt verspreid en maakt deel uit van de beraadslaging. De heer VAN DER PLOEG: Meneer de voorzitter, de N33-Noord is een perfect staaltje van politiek opportunisme. Overigens ook een staaltje van geoliede CDA-tactiek en dat mag u als compliment zien. Heb je nog wat? zo vroeg een Kamerlid aan de gedeputeerde, want er is nog ruimte in het landelijke MIRT. Vervolgens zou de gedeputeerde de N33 hebben aanbevolen, een project naar de grootste bouwlocatie van Nederland. Alsof niet beiden al een tijdlang zochten naar mogelijkheden om dit traject er in te fietsen. Het is ook het tracé waar de heer Bleker als verantwoordelijk gedeputeerde in deze Staten concludeerde dat het eigenlijk nog niet aan de orde is, maar goed, als de Staten zo graag een verkenning wilden, dan doen we dat toch? Ongetwijfeld heeft de gedeputeerde het Kamerlid uitgebreid gewezen op de pas gerealiseerde opwaardering van het wegtracé van de Eemshaven plus de verbreding van de N44. Het is uitgebreid besproken. Dat het project N33-Noord pas begint als de bouwlocaties grotendeels zijn ingevuld, mag de pret niet drukken. Meneer de voorzitter, GroenLinks is van mening dat opname in het MIT gebaseerd moet zijn op een voorverkenning dat een adequaat informatieniveau oplevert en wel zodanig, dat de Staten een goed op inhoud gebaseerd debat kunnen voeren. Dat debat is hier niet gevoerd en dat is in de Tweede Kamer ook niet gevoerd. Helaas wordt bij infrastructuur te vaak het middel verwisseld met het doel. Wat ons betreft had de gedeputeerde zich beter kunnen richten op de aansluiting van de N33 naar Appingedam naar het Chemiepark. Voor zover wij daarover zijn geïnformeerd, was dat gekoppeld aan de sluisproblematiek. En van die sluis is niet komen vast te staan dat dat geen prioriteit verdient tenminste, ik dacht dat we dat goed van de gedeputeerde hadden begrepen. Als dat zo is, wellicht kan dan de nieuwe gedeputeerde de discussie nog zo leiden dat er tenminste nog iets nuttigs met de inzet van het Rijk en de provincie gebeurt. Ik hoef slechts nog een motie in te dienen, meneer de voorzitter, dan ben ik door mijn eerste termijn heen. De VOORZITTER: De motie luidt als volgt: De Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 18 maart 2009, gehoord hebbende de beraadslaging over het MIT, overwegende dat: 17

18 - het College van GS een korte voorverkenning voor de noordelijke N33 (Zuidbroek- Eemshaven) heeft toegezegd mede op basis van een door Provinciale Staten aangenomen motie; - die voorverkenning tot op heden niet is gepresenteerd aan Provinciale Staten; - de Tweede Kamer heeft besloten tot het opnemen van het noordelijke tracédeel van de N33 in het landelijke MIT op basis van snippers aan informatie waaruit noch het nut noch de noodzaak blijkt; - met het opname- en acceptatiebesluit zoals voorgesteld door Gedeputeerde Staten al bij voorbaat een onderhandelingsbod wordt gedaan om bij te dragen in de kosten, zijn van mening dat: - een opnamebesluit in het provinciale MIT niet moet worden genomen op basis van politiek opportunisme, besluiten niet over te gaan tot een opnamebesluit in het provinciale MIT, verzoeken Gedeputeerde Staten: - om alsnog hun eerdere toezegging gestand te doen, opdat Provinciale Staten in staat worden gesteld op basis van adequate informatie een debat op inhoud te voeren en op basis daarvan alsnog een eventueel (opname)besluit te nemen, en gaan over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door de heer Van der Ploeg (GroenLinks), mevrouw Hazekamp (PvdD) en de heer Zanen (PvhN). De motie krijgt nr. 3, wordt verspreid en maakt deel uit van de beraadslaging. De heer ZANEN: Voorzitter, ik vind dit een ingewikkeld onderwerp om te bespreken, moet ik u zeggen. Er heeft in het verleden een H2i-notitie op tafel gelegen. Dit is de nieuwe stijl, als ik het goed heb begrepen, van een soort overzicht van alles wat is besloten of wellicht zal moeten worden besloten en als ik het debat tot nu toe overzie, dan betekent dat dat wij hiermee niet een heel gerichte discussie over een bepaald afgerond onderwerp hebben, maar dat we een heleboel zaken op ons af krijgen en daar iets mee moeten. Als ik zie wat voor punten nog extra zijn ingebracht bijvoorbeeld de Regiotram als een majeur punt, het noordelijke stuk van de N33, de ontwikkeling in Leek-Roden, de hele verbinding en de ontsluiting van het Eemsmond-gebied, de lengte van de zeesluis, de trein door naar Emmen (dat is een punt dat ik hierbij graag wil noemen) zijn dat allemaal zaken die nadere politieke afweging behoeven. Die dreigen nu in een overzicht verstopt te raken. Ik vind dat dit de duidelijkheid niet ten goede komt. Dat je zoekt naar een systematiek, vind ik reëel, maar je moet de momenten dat er besluiten worden genomen niet uit het zicht houden. Dat lijkt mij geen goede zaak, voorzitter. Volgens mij zijn wij nog niet uitgediscussieerd over dit middel om de zaken ook in relatie tot de beleidscyclus en de financieringcyclus rond te krijgen. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, voor ons ligt een voordracht die uit meerdere delen bestaat, namelijk het voorstel om te komen tot een nieuwe systematiek, de zogenaamde MIT-systematiek, en van een aantal onderliggende feiten is niet alleen maar de bestaande situatie opgenomen, maar er zit ook een aantal voorstellen in om er meteen een aantal zaken aan toe te voegen met betrekking tot opnamebesluiten en acceptatiebesluiten. Dat maakt het wel wat lastig om een oordeel te geven. Eerst maar wat over de algemene systematiek. D66 is van mening dat deze systematiek een voordeel lijkt te hebben ten opzichte van de systematiek uit het verleden en dat de systematiek zou moeten leiden tot een goed inzicht in de fasering van de kosten van de projecten op dit moment is ons dat nog niet helemaal helder, maar daar moet het in elk geval uiteindelijk toe leiden zodat we hier verstandig en wezenlijk, reëel bestuur kunnen plegen. Voorzitter, wij sluiten ons aan bij de opmerkingen van GroenLinks met betrekking tot het opnamebesluit. Dat moet eraan voorafgaan. Daar moet natuurlijk een daadwerkelijke afweging in de Staten aan vooraf kunnen gaan of het een goed besluit is of niet. Een startnotitie is daarbij een goed middel. De vraag is alleen: wat moet dan in zo n startnotitie staan? Als we kijken naar de verschillende soorten projecten die in zo n MIT terecht kunnen komen, zul je bij sommige projecten een veel zwaardere startnotitie nodig hebben dan bij andere projecten. Uiteindelijk zijn we daar als Staten natuurlijk bij. Er zou in elk geval iets in moeten staan als doelen, probleemomschrijving, oplossingsrichting dan wel -focus en de afwegingen om specifiek voor dat project te kiezen. 18

19 Voorzitter, als we dan naar de opnamebesluiten gaan kijken die hier voorgesteld worden, dan kunt u zich voorstellen dat wij ons niet kunnen vinden dat hebben we in het verleden ook niet gedaan in het opnamebesluit met betrekking tot de stadstram. Wij zijn altijd van mening geweest dat het een breder project zou moeten zijn HOV/Kolibri. Daar weten de hele Staten van. Ik ben blij dat de Staten inmiddels daar ook enigszins op terug zijn gekomen in de vergadering van 25 februari. Voorzitter, wij zijn uiteraard heel blij met een nieuw opnamebesluit met betrekking tot de treinverbinding met Duitsland. U weet, wij hebben daar een motie over ingediend. Met die opname zijn we heel blij, hoewel wij zien dat ook daarover geen startnotitie is behandeld, maar dat zien we, gezien onze motie, natuurlijk graag door de vingers. Voorzitter, ten aanzien van de acceptatiebesluiten. Er is uitgebreid in de commissie over gedebatteerd. Eigenlijk wil D66 het betoog van de SP volgen ten aanzien van de acceptatiebesluiten. Wat is het nu precies wat wij hier doen? Wij beschouwen het maar, alles gelezen hebbend, als een soort uitspraak van de Staten dat we ons er bewust van zijn dat het geld kan gaan kosten. Meer niet. Want de echte afweging ten aanzien van de hoogte kan natuurlijk pas plaatsvinden nadat de verkennende studies zijn afgerond, want dan pas kun je echt zien in hoeverre zo n project bijdraagt aan de doelen die van tevoren gesteld waren. Op dat moment kun je pas de afweging maken hoeveel centen je daarvoor over hebt. Wij begrijpen ook dat je voor de totale planning - want dat behoort ook tot de functie van het MIT- moet faseren wanneer je welk geld kunt uitgeven en dat je daaraan vast een indicatie moet hangen. Als we het hebben over het acceptatiebesluit, zitten er ook een aantal nieuwe acceptatiebesluiten bij. U begrijpt dat wij ook bezwaar maken tegen het infietsen van die 28 miljoen ten aanzien van de tram, want dat wordt dan opgehoogd tot 70 á 80 miljoen. Dit staat los van het feit dat je je nog kunt afvragen of er niet eigenlijk ook een acceptatiebesluit zou moeten zijn of dat in elk geval hier in de Staten de cofinanciering op de RSP/ZZL-gelden bevestigd zou moeten worden, want dat zijn tenslotte ook centen die wij in het kader van projecten van het MIT wegzetten. Voorzitter, daar wil ik het in eerste termijn bij laten. Mevrouw HAZEKAMP: Voorzitter, ook de Partij voor de Dieren maakt zich zorgen over de rol van de Staten zoals die in deze voordracht over de nieuwe werkwijze wordt beschreven. Een opnamebesluit betekent volgens de voordracht dat zowel PS als GS voldoende aanleiding zien om een project te verkennen en uit te werken. Dat lijkt mij heel erg logisch. Maar als dat ook betekent dat wij een claim op inzet van provinciale middelen accepteren, maken we ons daar toch net als alle andere partijen hebben geuit zorgen over. De vertaling van de verkenning naar het planuitwerkingsbesluit is namelijk niet altijd goed beredeneerd, althans in onze ogen. GS maken wel een keuze en moeten anders wel, maar het is maar de vraag of de Staten daar dan ook mee instemmen. Bovendien blijkt nog steeds dat de rol van de inspraakprocedure en de MER-procedure GroenLinks refereerde daar ook al aan nog niet echt duidelijk is. Ook de aanvullende voordracht heeft ons niet gerustgesteld. Goed, er staat wel in dat er aan het eind van de verkenningsfase kan worden geconcludeerd dat het niet gewenst is om met de aanpak van het knelpunt door te gaan, maar ook daarvoor geldt weer: als GS vinden dat iets wel of niet nodig is, wil dat nog niet zeggen dat PS het daarmee eens zijn. Voorzitter, er staat ook een aantal erg positieve punten in, bijvoorbeeld de extra aandacht voor het fietsverkeer en verkeersveiligheid. Complimenten daarvoor. Het is alleen jammer dat daarvoor niet echt middelen vrij worden gemaakt. Verder maken wij ons zorgen over de veiligheid van het fietsverkeer als we kijken naar de schaalvergroting in de landbouw. We zien in toenemende mate zwaar landbouwverkeer op wegen in onze provincie, veelal gemeentelijke wegen, maar als de provinciale politiek zegt dat landbouwverkeer zou moeten worden gestimuleerd, indirect door de stimulering van de schaalvergroting in de landbouw, zou toch ook moeten worden gezorgd dat fietsers goed kunnen fietsen over die wegen. Het openbaar vervoer. Ook daarvoor staat er een aantal goede punten genoemd Veendam- Stadskanaal, de treinverbinding Heerenveen-Groningen. Als we nu eens naar die treinverbinding Heerenveen-Groningen kijken, dan wordt gezegd dat onderzocht moet worden of Leek-Roden niet ook via het spoor kan worden ontsloten. Dan komen we gelijk op een punt waarvan wij zeggen: moet je dat niet eerst bekijken en dan vervolgens kijken naar de weg Leek-Roden? Voorzitter, ten aanzien van de financiën delen wij de zorgen van GroenLinks. We hebben dan ook de moties van GroenLinks ondersteund. Daar wil ik het in eerste termijn bij laten. De VOORZITTER: Dan zijn we gekomen aan het einde van de beraadslaging van de zijde van PS. Dan schors ik de vergadering voor de koffiepauze. 19

20 Schorsing. De VOORZITTER: Ik heropen de vergadering. Het woord is aan de gedeputeerde. De heer BLEKER (gedeputeerde): Voorzitter, het College is zeer ingenomen met de brede steun in de Staten voor de introductie van de nieuwe systematiek. Deze nieuwe systematiek is primair van belang voor een nog betere betrokkenheid van en besluitvorming in de Staten over grote infraprojecten openbaar vervoer, fiets- en weginfrastructuur. Dat is het doel van de schematisering en de fasering van de besluitvorming en de explicitering van de beslismomenten. Aan de inbreng in eerste termijn heb ik gemerkt dat daar brede steun voor is, maar dat er wel op één onderdeel vragen, kanttekeningen zijn geplaatst. Die zitten met name aan het begin van het traject opnamebesluit en vervolgens het acceptatiebesluit, de acceptatie van een mogelijke claim. Er is brede steun, heb ik begrepen, voor de introductie van de Elverding-methode. Ook de gedachte om de verkenningsfase zo mogelijk te eindigen met één bestuurlijk voorkeursalternatief. GroenLinks maakt de kanttekening dat zich nog een situatie kan voordoen dat je daarvan afwijkt, maar het principe is: Elverding zeer interactief in de voorfase, dan tot één bestuurlijk voorkeursalternatief te komen en dan de planuitwerking. De heer VAN DER PLOEG: Meneer de voorzitter, kan de gedeputeerde zich dat ook voorstellen? De heer BLEKER (gedeputeerde): Ja, er zijn situaties waarin dat de voorkeur verdient. Dat zal naar mijn gevoel uitzondering zijn in plaats van regel. Maar er zijn situaties dat dat het geval is. Voorzitter, dan kom ik bij het punt waar meerderen over hebben gesproken de heer Sangers, de heer Van der Ploeg, de heer Rijzebol en anderen, namelijk het karakter van het opnamebesluit en vervolgens de acceptatie van de mogelijke claim. Nu concentreert u zich mogelijkerwijs op die projecten waar nu een opnamebesluit voor wordt voorgesteld, maar misschien is het goed om ook de keerzijde te zien. Er wordt een aantal heel belangrijke projecten genoemd, waarvan wij nu als GS aan u voorstellen om daar geen opnamebesluit over te nemen. Dat zijn projecten die uiteindelijk waarschijnlijk in de orde van grootte van zo n 200 miljoen tot 250 miljoen qua investering belopen. Waarom stellen wij nu voor om daar geen opnamebesluit voor te nemen? Het beantwoorden van deze vraag maakt misschien ook het karakter van het opnamebesluit en het acceptatiebesluit duidelijker. Wij stellen dat voor om meerdere redenen. Het verschilt per project. a) Omdat wij de problematiek en dat is een politiek-bestuurlijke keuze, weliswaar natuurlijk ook gebaseerd op feitenmateriaal, qua intensiteiten, ongevallencijfers, etc. aldaar onvoldoende vinden om een verkenningstudie te starten, omdat wij de problematiek ook onvoldoende vinden om nu al de bereidheid uit te spreken om een mogelijke claim in financiële zin te accepteren. b) Deze projecten zijn gezamenlijk ook niet opgenomen, omdat toevoeging van miljoen aan mogelijke claims met de kennis van nu, de spankracht, de financiële armslag van onze provincie aanzienlijk te boven zal gaan. Om die redenen zijn deze projecten door ons niet opgevoerd als op te nemen en vinden wij in zo n situatie het ook niet zinvol om het ambtelijk apparaat met een verkenningstudie inclusief alle mensen in de omgeving, de interactie die je daarbij nodig hebt te belasten, want dit voorstel betekent ook prioritering in ambtelijke inzet, zowel de techniek als de communicatie, de interactie. Daarmee wordt ook het andere deel van het verhaal duidelijk, dat wij De heer HAASKEN: Voorzitter, de gedeputeerde noemt een aantal redenen waarom projecten niet als zodanig zijn opgenomen. Kunt u dan ook aangeven om welke reden bijvoorbeeld de zeesluis in Delfzijl niet is opgenomen? De heer BLEKER (gedeputeerde): Voorzitter, die is niet opgenomen, omdat op basis van een reeds uitgevoerde verkenningstudie (oude systematiek) door de regio provincie Groningen, Groningen Seaports, de betrokken gemeenten in samenspraak met Verkeer en Waterstaat is geconcludeerd dat de problematiek aldaar niet zodanig is voor de binnenvaart dat zich daarmee een investering van 150 miljoen laat verdedigen. De maatschappelijke en economische baten die met zo n investering gemoeid zijn, wegen in onvoldoende mate op tegen de investering die daarvoor nodig is. Dat is een gezamenlijke conclusie geweest van de provincie Groningen, Groningen Seaports en de gemeente Delfzijl. Die conclusie hebben wij gedeeld met de minister van Verkeer en Waterstaat en de staatssecretaris in het landsdelig MIRT-overleg van november. 20