1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 16 december Regeling van werkzaamheden 4

Transcriptie

1 Inhoudsopgave 1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 16 december Ingekomen stukken van derden Regeling van werkzaamheden 4 4. C-stukken... 5 B.1 Subsidieregeling Human Resource management Plus A.1 Kwaliteitsakkoord en krediet Kwaliteitsfonds Basisonderwijs... 6 A.2 Verdeling middelen jeugdzorg 2010 en beschikkingen BJZ, zorgaanbieders en patiëntenorganisaties en afsprakenkader minister voor jeugd en gezin en IPO over aanpak en financiering van jeugdzorg in 2010 en A.3 Financiering UMCG projecten LifeLines en ERIBA A.4 Inzet van 3,6 miljoen uit de Bestemmingsreserve Groen voor de cofinanciering Europese middelen voor LFA en akkerrandenbeheer

2 2

3 Voorzitter: de heer M.J. van den Berg, commissaris der Koningin Griffier: de heer J.M.C.A. Berkhout Aanwezig zijn 39 leden, te weten: J.G. Abbes (CDA), J. Batting (PvdA), mevrouw S.M. Beckerman (SP), mevrouw L.K. Broekhuizen-Smit (PvdA), P.H.R. Brouns (CDA), D. Bultje (PvdA), L.A. Dieters (PvdA), mevrouw S.J.F. van der Graaf (ChristenUnie), W. Haasken (VVD), mevrouw O.G. Hartman- Togtema (VVD), mevrouw A.A.H. Hazekamp (PvdD), mevrouw A.G. van Kleef-Schrör (CDA), R.M. Knegt (CDA), S.J. Krajenbrink (CDA), E.J. Luitjens (VVD), mevrouw W.J. Mansveld (PvdA), J. Meesters (VVD), mevrouw F. Mete (PvdA), mevrouw I.P.A. Mortiers (PvdA), W. van der Ploeg (GroenLinks), R.D. Rijploeg (PvdA), IJ.J. Rijzebol (CDA), R. Sangers (SP), mevrouw M.R. Schalij (PvdA), mevrouw K.R. Schraagen (VVD), mevrouw C. Sciacca-Noordhuis (SP), mevrouw J. Siersema- Venema (GroenLinks), mevrouw G. van der Sluis-Huisman (ChristenUnie), H.J.B. Spoeltman (PvdA), H. Staghouwer (ChristenUnie), mevrouw F. Stavast (GroenLinks), R. Stevens (ChristenUnie) C. Swagerman (SP), mevrouw L. van der Tuin-Kuipers (CDA), mevrouw L. Veenstra (SP), J.W. Veluwenkamp (PvdA), P.G. de Vey Mestdagh (D66), mevrouw A.C.M. de Winter-Wijffels (CDA), T.J. Zanen (PvhN). Afwezig: B.P.A. Blom (SP), H.J. Flokstra (SP), F.A.M. Keurentjes (CDA), H.T. Stavenga (PvdA). Aanwezige leden van het College van Gedeputeerde Staten: P.M. De Bruijne, J.C. Gerritsen, M.J. Jager, D.A. Hollenga, W.J. Moorlag, R.A.C. Slager. Opening De VOORZITTER: Dames en heren, goedemorgen. Ik open deze vergadering van de Provinciale Staten van Groningen en heet u allen van harte welkom. U ziet hier enige nieuwe apparatuur en de bedoeling is dat wij straks op het internet te volgen zijn. Het gaat om een proef. Het scherm achterin de zaal staat daar alleen voor deze bijeenkomst en dient ervoor om aan de leden duidelijk te maken hoe het allemaal werkt. De techniek is simpel, maar afwijkend van wat wij gewend zijn. Het zal dus even wennen zijn. Normaal loopt u naar de microfoon en drukt u het knopje in en pakt u het woord. U gokt er dan op dat dit moment samenvalt met het moment waarop ik u het woord verleen. Dat is nu niet de bedoeling, want op het moment dat u de knop indrukt, is het beeld automatisch op u gericht, maar u heeft dan nog niet het woord gekregen. Dat zou niet netjes zijn tegenover anderen die mogelijk dan nog het woord hebben. Het is tamelijk simpel. U meldt mij dat u het woord wilt en dan krijgt u het van mij. U drukt daarna de knop in en u kunt spreken. Als u uitgesproken bent, moet u de knop uitdrukken, want daarmee gaat het beeld over naar iemand anders. Ik verwacht van iedereen fair play bij dit tactische spel. Ikzelf heb een knop waarmee ik iedereen het woord kan ontnemen, maar dat moet ik ingedrukt houden en dat is geen prettige techniek. Ik hanteer die knop liever niet. Veel meer valt er eigenlijk niet over te zeggen. Berichten van verhindering zijn binnengekomen van de heren Blom, Flokstra, Keurentjes en Stavenga. Voor we verder gaan is dit een mooi moment om Laura Broekhuizen een cadeautje te overhandigen in verband met de geboorte van haar zoon Ruben op 20 oktober jl. Laura, van harte gefeliciteerd! De heer Van den Berg overhandigt mevrouw Broekhuizen cadeautjes. 1. Notulen van de vergadering van Provinciale Staten van 16 december 2009 Zonder beraadslaging of stemming worden de betreffende notulen vastgesteld. 2. Ingekomen stukken van derden De VOORZITTER: Voorgesteld worden de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: 3

4 a. van de heer A.J. Voortman van 9 december 2009 over het klimaat; b. Brief van Milieudefensie van 4 december 2009 betreffende Convenant Bedrijventerreinen ; c. Brief van voorzitter Noordelijke Rekenkamer van 17 december 2009 met het onderzoeksprogramma ; d. Advies 'Kansen voor een krimpend platteland' van de Raad voor het Landelijk Gebied, aangeboden bij brief van 17 december 2009; e. Nieuwsbrief van Groene As Noord-Nederland van december 2009 betreffende o.m. Meerstad en Blauwestad; f. van de heer Menno Hilverts, Nieuw Buinen van 4 januari 2010 met een oproep aan de drie noordelijke provincies om zich samen sterk te maken voor behoud van onafhankelijk arbeidsadviseur; g. Brief van het Ministerie van BZK van 24 december 2009 over financieel toezicht: vorm en bevindingen 2010; h. Brief van de voorzitter van de Noordelijke Rekenkamer van 5 januari 2010 met onderzoeksvoorstel t.a.v. project Blauwe Stad; i. Circulaire van het Ministerie van BZK van 23 december 2010 over extra vergoeding fractievoorzitters en commissieleden, onder mededeling dat dit onderwerp in het Presidium is besproken en de verordening t.z.t. waar nodig wordt aangepast; o. s van de heer P.C.J. Muijzert over de N33; p. Brief van de Directeur COS Nederland e.a. van 15 januari 2010 betreffende deelname aan Provinciale Duurzaamheidsmeter; q. Brief van de Noordelijke Rekenkamer van 25 januari 2010 betreffende uitvoering onderzoek naar Blauwestad. Voorgesteld worden de volgende stukken in handen te stellen van Gedeputeerde Staten: j. Brief van de heren M. Blaak en R. van 't Land te Sellingen over aansprakelijkstelling i.v.m. niet nakomen overeenkomst; k. Brief van mevrouw M. le Roux, Groningen van 4 januari 2010 over Q-liner prijzen; l. Afschrift brief familie Roeloffs-Bult te Norg aan Q Buzz Groningen Drenthe van januari 2010 met een klacht over de dienstregeling. Voorgesteld wordt het volgende stuk in handen te stellen van de commissies Economie en Mobiliteit en Omgeving en Milieu en te betrekken bij de voordracht over kaderstelling: m. Brief van de Streekraad Oost-Groningen van 11 januari 2010 met een reactie op de provinciale bezuinigingen; r. Brief van het Watersportverbond van 19 januari 2010 over de bezuinigingen sector recreatie en toerisme. Voorgesteld wordt het volgende 'anonieme' stuk (geen adres) voor kennisgeving aan te nemen: n. Brief van de heer Van Hasselt e.a. betreffende staatsvorm etc. (ter inzage) Zonder beraadslaging of stemming wordt met de voorstellen ingestemd. 3. Regeling van werkzaamheden a. Behandelvoorstellen De VOORZITTER: Kunt u instemmen met de behandelvoorstellen? De heer DIETERS: Voorzitter, ik heb schriftelijke vragen ingediend inzake Midwolde bij de regeling van werkzaamheden van de commissie Omgeving en Milieu en die zou ik graag ter bespreking in de commissie willen behandelen. Ik geef nog een toelichting. De VOORZITTER: De toelichting komt later, begrijp ik. Dan stel ik voor om het aldus te doen. Ik constateer dat er verder geen opmerkingen worden gemaakt en ik concludeer dat we met de behandelvoorstellen, inclusief de wijziging, instemmen. b. Vaststelling agenda (A- en B-lijst) 4

5 De VOORZITTER: U heeft nog een nazending gehad. U is gemeld dat alle onderwerpen waarover een voorbehoud in de commissies is gemaakt, nu op de agenda zijn geplaatst. De betreffende stukken zijn dus bespreekstukken geworden. Het betreft de stukken 2.c en een B-stuk. We hebben nu dus 4 onderwerpen op de A-agenda. Zonder beraadslaging of stemming wordt ingestemd met de gewijzigde agenda. Mevrouw VEENSTRA: Voorzitter, er komt dus een agendapunt bij. We hebben bij mijn weten in het Presidium een spreektijdregeling afgesproken van maximaal 7 minuten per fractie afgesproken. Ik verwacht van u met dat agendapunt erbij enige coulance ten aanzien van die spreektijdregeling. Het zou kunnen dat ik abuis ben ten aanzien van het aantal minuten. De VOORZITTER: Correctheidshalve,.. dat hebben we niet precies afgesproken in het Presidium. Als u voorstelt om van 7 minuten 8 minuten te maken Ik begrijp dat dit het geval is en dan stellen we dat aantal voor iedere fractie vast. 4. C-stukken De VOORZITTER: De stukken die stonden onder 4.a en 4.e zijn inmiddels tot bespreekstukken verheven. Voorgesteld wordt de volgende stukken voor kennisgeving aan te nemen: b. Verslag van bevindingen en aanbevelingen rondetafelgesprekken jeugdzorg en de brief van 5 januari 2010, nr /17A.14, CW, met een reactie op de uitkomsten van de rondetafelgesprekken; c. Brief van 6 oktober 2009, nr /41/A.13, CW, over het rapport bereikbaarheid acute zorg buiten kantooruren provincie Groningen en de brief van 2 december 2009, nr /49/A.9, CW, betreffende schriftelijke vragen inzake gevolgen krimp en zorg op het platteland; d. Brief van 2 december 2009, nr /49/A.18, CW, betreffende Groninger Museum - halfjaarrekening 2009 en begroting 2010; f. Brief van 8 december 2009, nr /50/A.19, EZ, betreffende programma arbeidsmarkt versnellingsagenda; g. Brief van 13 oktober 2009, nr /42/A.7, VV, betreffende beleidsplan openbare verlichting; h. h.. Brief van 2 december 2009, nr /49/A.7, VV, betreffende verdubbeling N33; aanpassingen ontwerp en planning; i. Brief van 18 december 2009, nr /50/A.7, VV, betreffende veiligheid in het openbaar vervoer; j. Brief van 8 december 2009, nr /50/A.15, RP, betreffende besluit nieuwbouwruimte; k. Brief van 27 oktober 2009, nr /44/A.21, MB, betreffende subsidieregeling particulieren l. Brief van 8 december 2009, nr /50/A.8, FC, betreffende gewijzigde Treasury-statuut, de financiële verordening en Controleverordening van het SNN; m. Brief van 9 november 2009, nr /45/A.23, ABJ, betreffende zienswijze GS inzake het bestuurskrachtonderzoek provincie Groningen en de brief van GS van 19 augustus 2009, nr /34/A.19, ABJ betreffende eindrapport bestuurskrachtonderzoek; n. Brief van 15 januari 2010, nr /2/A.16, FC, betreffende stand van zaken leningen Tennet. Zonder beraadslaging of stemming worden de C-stukken voor kennisgeving aangenomen. B-stukken B.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 8 december 2009, nr , EZ, betreffende de subsidieregeling Human Resource management Plus 2010 (nummer 38/2009) Voornoemd stuk wordt zonder stemming of beraadslaging bij hamerslag vastgesteld. 5

6 De VOORZITTER: De spreektijd voor iedere fractie is dus 8 minuten en de spreektijd van het College komt dan op maximaal 40 minuten uit. Ik heb uit het vooroverleg begrepen dat een aantal onderwerpen in één termijn kan worden behandeld. We zullen bekijken of dat als zodanig lukt. Soms is er één fractie die een specifieke vraag aan GS wil stellen. We kunnen dan nagaan of er anderen zijn die daar gelijk op willen volgen of dat zij eerst het antwoord van GS willen afwachten om daarna te beslissen of zij willen meegaan. Op dat moment zien wij wel wat u kiest. Mooi, dan stel ik nu agendapunt A.1 aan de orde. A-stukken A.1 Voordracht van Gedeputeerde Staten van 1 december 2009, nr , CW, betreffende Kwaliteitsakkoord en krediet Kwaliteitsfonds Basisonderwijs (nummer 36/2009) De VOORZITTER: De VVD-fractie heeft verzocht om deze voordracht als bespreekstuk te agenderen en derhalve krijgt de woordvoerder van deze fractie als eerste het woord. De beraadslaging wordt geopend. Mevrouw HARTMAN: Voorzitter, de kwaliteit van het onderwijs staat vandaag centraal. Vanzelfsprekend zijn de scholen allereerst zelf verantwoordelijk voor goed onderwijs. Dat is immers hun taak. De gemeenten hebben een regierol en het Rijk komt in beeld als er echt iets mis is. Ook de provincie Groningen is al jaren actief bezig om mee te helpen achterstanden weg te werken. De VVD-fractie zou daar graag wat meer over horen. Is het geld goed en efficiënt besteed? Welke concrete resultaten van de afgelopen verbetertrajecten kan de gedeputeerde ons geven? Even voor de helderheid van het begrip. Het gaat bij het steunen van achterstandstrajecten om scholen in achterstandsgebieden die extra ondersteuning krijgen op reken- en taalgebied. Met dit kwaliteitsakkoord gaat het om scholen die van de inspectie het predicaat zwak of zeer zwak hebben gekregen, waar de provincie nu extra geld in wil investeren, want een school in een achterstandsgebied kan natuurlijk heel goed zijn. Het onderzoek van staatssecretaris Dijksma heeft extra financieringsstromen opgeleverd om de zwakke en zeer zwakke scholen ook in onze provincie te steunen. De provincie wil door middel van het voorliggende kwaliteitsakkoord geld ter beschikking stellen. De criteria zijn echter nog niet bekend. Daar maakt de VVD zich zorgen over. De financiële impulsen vanuit het Rijk hebben er de afgelopen niet voor gezorgd dat de scholen allemaal het predicaat voldoende krijgen. Wij hebben geconstateerd dat er in het gebied met zwakke scholen ook scholen zijn die het prima doen. Het kan dus wel en zelfs zonder extra geld! Dat geeft ons stof tot nadenken. Het is ons duidelijk dat het geld beschikbaar wordt gesteld en wij zullen daar geen stokje voor steken. Wel zouden wij graag zien dat het deze keer goed wordt besteed met resultaatgerichte afspraken, want kwaliteit is voor de VVD een belangrijke basisvoorwaarde. Dus geen falend beleid belonen, maar juist goed beleid twinnen. Dát is de richting van de VVD: van malus naar bonus. Vandaar dat de VVD voorstelt het geld ter beschikking te stellen aan de scholen die het wel goed doen, namelijk aan de sterke scholen, en deze te koppelen aan de zwakkere scholen die zij op sleeptouw kunnen nemen. Uiteraard wordt er bij de koppeling gelet op het gebied waar de scholen zich bevinden, want een sterke school in het ene gebied kan een zwakker buur die geen concurrent is uit een ander gebied, ondersteunen. Daartoe dient de VVD de volgende motie in. De VOORZITTER: De motie luidt als volgt. Provinciale Staten van Groningen, in vergadering bijeen op 3 februari 2010, constaterende dat: - het op zich vreemd is dat er een akkoord gemaakt moet worden om kwaliteit van onderwijs te bereiken, dit zou vanzelfsprekend moeten zijn; - de scholen bij de provincie hebben neergelegd dat zij graag een regierol van de provincie wensen; - de provincie een extra financiële impuls wil geven aan de zwakke scholen in onze provincie - in gebieden met zeer laag opgeleide ouders het onderwijsniveau toch optimaal kan zijn en 6

7 scholen daar voldoende en goed scoren, overwegende dat: - de staatssecretaris al vele miljoenen stopt in het oppoetsen van de zwakke en zeer zwakke scholen onder toezicht van de inspectie. - deze zwakke en zeer zwakke scholen ergens iets hebben laten liggen - vroegsignalering zoals in de voordracht vermeld staat, geen zin heeft als je niet eerst de kwaliteit in de klas, in de school, verbetert [en] voor dit systeem van vroegsignalering de aandacht van de plek waar onderwijs gegeven wordt verplaatst naar een ander "station", roept het College op: 1. om niet het falend beleid te steunen, maar voor een definitieve kwaliteitsslag in het onderwijs te zorgen door de goede scholen te steunen, opdat zij hun expertise en kennis kunnen uitbreiden en delen met de zwakke broeders. Dit wordt wel "twinning" genoemd. Als een goede school een zwakke school helpt, verdient de goede school financiële ondersteuning om de in te zetten tijd en middelen te compenseren. Wij denken aan vervanging, voorbereiding, beleidslijnen uitzetten en het leren goed besteden van het Rijksbudget voor scholing. 2. om elke zwakke school een voorstel en plan van aanpak te laten maken waarin zij aangeeft wat er moet gebeuren om in 2011 geen zwakke school meer te zijn (zie de te ondernemen actiepunten in de inspectierapporten per school) en met welke school zij graag willen twinnen. Ze worden dan verplicht om een sterke school te vragen voor twinning en deze sterke school kan daarvoor gefaciliteerd worden door de provincie. En dit op te nemen in de nog op te stellen criteria, uiteraard in overleg met de scholen en schoolbesturen, en gaat over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door mevrouw Hartman-Togtema namens de fractie van de VVD. De motie krijgt nummer 1, is onderdeel van de beraadslaging en zal worden verspreid. De heer SPOELTMAN: Voorzitter, ik ben lichtelijk verbijsterd, moet ik eerlijk zeggen. Marx heeft ooit de Verelendungstheorie uitgevonden waarin gezegd werd dat als je arm bent, je nog armer moet worden, want op den duur komt dan alles goed. Nu komt de VVD met het voorstel om de sterken te steunen en de zwakken maar te laten. Voorzitter, u zult begrijpen dat de sociaaldemocratie zich daartoe niet geroepen voelt. Het woord twinning dat u gebruikt, staat overigens letterlijk in het voorstel. Wat u eigenlijk wilt is dat de sterken extra geld krijgen om de zwakken te steunen. U legt een boodschap bij de sterken die toch al veel dingen aan hun hoofd hebben en dan moeten ze ook dit nog doen? Mevrouw HARTMAN: U heeft het volgens mij niet goed begrepen, want een zwakke school heeft het predicaat zwak gekregen van de Inspectie en die school moet dan van alles doen om volgende jaar een voldoende te krijgen. In die taak om dingen te realiseren vragen wij om een plan van aanpak te maken met een sterke school, want die heeft namelijk zonder extra budget het predicaat goed al gekregen. Dus wij steunen niet de goede scholen, maar wij zorgen ervoor dat de zwakke school geld krijgt, maar die moet er dan een goede school bij vragen om te zorgen dat ze volgend jaar ook het predicaat goed krijgt. De heer SPOELTMAN: Als ik het goed begrijp zegt u dus dat de sterke scholen extra geld moeten krijgen om de zwakke scholen te helpen. Die discussie hebben we eigenlijk ook al in de commissie gevoerd, maar wij vinden het vreemd dat zwakke scholen maar moeten zien hoe ze aan bod moeten komen zonder extra geld. Als dat geld er niet zou zijn, hadden we als provincie een probleem. Dan zouden we als provincie geen taak hebben en dat zei u ook al in de commissie. Aangezien het geld er is bij het gebiedsgericht werken, vinden wij dat je juist dat soort dingen moet doen zoals nu door het College wordt voorgesteld. Wij zullen uw motie dus niet ondersteunen. Mevrouw HARTMAN: Dan heb ik nog één vraag aan de PvdA. Vindt de PvdA het eerlijk dat een zwakke school extra geld krijgt om van zwak naar voldoende te gaan, terwijl de goede school met exact hetzelfde budget voor scholing, voor het onderwijs, wel het predicaat goed heeft gekregen met diezelfde inspanning. Vindt u dat dan eerlijk? 7

8 De heer SPOELTMAN: Ik begrijp, eerlijk gezegd, nog steeds niet uw redenering. Voor mij is het gewoon heel simpel. Wij hebben een aantal zwakke scholen. Dat is geconstateerd door de Inspectie. We hebben als provincie wat extra geld over in het gebiedsgericht werken. We hebben toentertijd al gezegd dat we daar iets mee gingen doen en dat doen we nu dan ook. Het is niet een kwestie van eerlijk of oneerlijk. Het is een kwestie van het toesteken van een helpende hand aan scholen en daarvoor wordt dat fonds juist gecreëerd. Mevrouw DE WINTER: Voorzitter, het gaat om kwaliteitsverbetering van het basisonderwijs en gebleken is dat in onze provincie nogal wat scholen de kwalificatie zwak of zeer zwak krijgen. Ik kan u zeggen dat voor het CDA ondermaats basisonderwijs absoluut onacceptabel is. Het begint bij de basis en als het fundament niet goed is, kun je je leven lang problemen verwachten. Het is niet de taak van de provincie om het basisonderwijs structureel te gaan ondersteunen, maar wij vonden van het grootste belang dat we een achterstand heel snel inhalen en dat we het basisonderwijs op zeer korte termijn proberen in de lift te krijgen. Dan gaat het om waar de lat wordt gelegd en daarover hebben wij in de commissie gezegd dat wij niet accepteren dat wij 1 of 2% kwaliteitsverbetering gaan nastreven. Als je geld inzet, moet je ambitie tonen en de lat hoog leggen. Wij zetten het geld in en we willen binnen een bepaalde termijn geen zwakke of zeer zwakke scholen meer zien in onze provincie. Er moet altijd een doel gesteld worden en of je die doelstelling haalt, is punt twee. Ambitie moet je uitstralen en dan moet je proberen om daarvoor alles in het werk te stellen. Dat is eigenlijk de opmerking die wij maken als we dit geld voor de kwaliteitsverbetering van het basisonderwijs inzetten. Dank u wel. Mevrouw HARTMAN: Kan het CDA aangeven hoe ze dat zou willen doen? De criteria zijn immers nog niet vastgesteld. Mevrouw DE WINTER: Er zal duidelijk aan die criteria gewerkt moeten worden, maar ik ga ervan uit dat de vaststelling daarvan bij het onderwijs ligt en bij het ministerie. Ik zei al dat het basisonderwijs geen taak is van de provincie en dus moeten wij ons daar niet al te strak mee gaan bemoeien. Mevrouw HARTMAN: Maar wij geven wel die 4,5 ton. Hoe kijkt het CDA daar dan tegen aan? Aan welke criteria dient een ingediend plan te voldoen? Mevrouw DE WINTER: Ik heb het idee dat wij eerder kaders stellen. Wij gaan ervan uit dat de kwaliteit omhoog moet en daarvan zeggen wij dat het principe zou moeten zijn dat er geen zwakke of zeer zwakke scholen zouden moeten zijn in onze provincie. De invulling daarvan moeten wij niet hier gaan bepalen. De kaders stellen wij en voor ons is het kader dat de lat zo min mogelijk op nul gelegd moet worden. Mevrouw HARTMAN: Maar welke kaders zijn dat dan? Wij gaan straks wel 4,5 ton verdelen aan de scholen die een plan van aanpak moeten indienen. Waar moeten die dan aan voldoen? Mevrouw DE WINTER: Ik zeg dat wij kaders stellen. Wij gaan ons niet te zeer met de interne zaken bemoeien en hoe een en ander onderwijskundig wordt opgelost, is iets waar ik geen invulling aan wil geven. De heer SANGERS: Voorzitter, omwille van de tijd zal ik het heel kort houden. Naar ik heb begrepen is het principe van twinning waar met name de VVD-fractie over sprak, onderdeel van het kwaliteitsakkoord dat gesloten is met het Rijk en ook onderdeel is van de rijksbijdrage. Ik kan mij voorstellen en in die zin zou ik kunnen steunen dat twinning, mits in overleg met de school- en gemeentebesturen, onderdeel gaat uitmaken van de te ontwikkelen en nader uit te werken criteria, zoals in de voordracht staat. Als dat, los van alle constateringen en overwegingen, want daar hebben wij nog de nodige vraagstekens bij, de essentie is van de motie van de VVD, namelijk dat twinning in overleg met school- en gemeentebesturen opgenomen wordt in de criteria voor alle scholen, zouden wij dit kunnen steunen, maar dan alleen onder die voorwaarde. Mevrouw VAN DER SLUIS: Voorzitter, wat is wijsheid? Dat dacht ik toen ik nog op mijn plaats zat. Prediker wordt genoemd vanwege zijn wijsheid. Dat is een tekst uit een Bijbelboek en hij beschrijft dat hij zijn volk veel kennis bij bracht. Zo zullen ook de onderwijzeressen en onderwijzers in de provincie Groningen hun best doen in het basisonderwijs. Zij willen de leerlingen voldoende toerusten met kennis om te voldoen aan de bestaande normen. Het liefst willen zij uitblinken met de plaatselijke 8

9 school. Helaas bestaat er een probleem in de provincie Groningen, omdat er te veel zeer zwakke en zwakke basisscholen bestaan. Reden voor GS het voorstel te doen het Kwaliteitsfonds Basisonderwijs in het leven te roepen. Duidelijk is dat kwaliteit binnen het onderwijs een zeer basale en belangrijke factor is. Dit is voor de ChristenUnie zeer belangrijk. Het is echter wel goed om te kijken of de gelden goed besteed worden. Kan het College een borging geven dat het eerst bedoelde krediet van uit het Gebiedsgericht Werken Welzijn en wanneer het nodig blijkt te zijn dat ook het volgende bedrag van uit het flexibel budget Welzijn, op de juiste plaats terecht komt bij de zwakke en zeer zwakke scholen? Kan het College ook aangeven en waarborgen dat het geld rechtstreeks terecht komt bij de leerlingen waarvoor het dringend nodig is in welke vorm dan en hoe? Als ChristenUnie vragen wij exacter uitleg over, zoals in de voordacht staat, hetgeen nader uitgewerkt zou worden. Laatstgenoemde opmerking komt te vaak voor en vraagt om een duidelijk antwoord, De ChristenUnie stelde in de commissie al een aantal zeer gerichte vragen. Enkele daarvan zijn wel beantwoord. Er blijven nog enkele vragen over. Wanneer u stelt dat een bijdrage geen basistaak is van de provincie, waarom wordt er dan voor een vrij hoog bedrag op ingespeeld? Is dat alleen vanwege het aanbod van het Rijk? Bovendien, we kregen als Statenleden wel weinig tijd om er voetstoots mee in te kunnen stemmen. Wanneer blijkt dat dit basisfonds niet voldoende effecten sorteert voor de periode , denkt het College dan hiervan een blijvend fonds te maken? Zijn er middelen voor vrij te maken? Mevrouw SIERSEMA: Meneer de voorzitter, de voordracht over een besteding van 4,5 ton voor het Kwaliteitsakkoord en het krediet Kwaliteitsfonds Basisonderwijs is een voordracht waaruit blijkt dat het College zich niet alleen op kerntaken voor de provincie wil concentreren. GroenLinks is blij met de rol die de provincie in overleg met schoolbesturen en gemeentebesturen op zich neemt. Wij lezen echter dat het Kwaliteitsakkoord Basisonderwijs op 14 december 2009 is ondertekend. Dit houdt in dat de scholen, gemeenten en PO-raad al met het akkoord zijn gestart. In de voordracht staat het percentage zwakke en zeer zwakke scholen verminderd moet zijn met ingang van het schooljaar Als dat niet lukt, moeten we er dan rekening mee houden dat de Inspectie scholen gaat sluiten? Wat gaat de marsroute daarvoor worden? GroenLinks vraagt zich af hoe men deze gelden specifiek gaat besteden. Kunt u aangeven hoe dit in de praktijk gaat werken? GroenLinks stelt namelijk vast dat de scholen en de organisatie spreken over een mooi bedrag, maar dat er vooralsnog nog weinig richting wordt gegeven. Het is kortom nog niet duidelijk wat, hoe en wanneer, etc., zwakke en zeer zwakke scholen hiervan gebruik kunnen maken. GroenLinks heeft ook geconstateerd dat zwakke scholen hulp nodig hebben bij een plan van aanpak. Dat moet namelijk aan de Inspectie worden aangeboden en vervolgens worden goedgekeurd voordat de scholen tot uitvoering kunnen overgaan. Maar om een plan op te kunnen zetten is er behoorlijk wat tijd en expertise nodig. Deze moet extern ingehuurd worden. Het gaat gemiddeld om 12 dagdelen per plan à 500 per dagdeel. Rekent u maar eens uit hoe een toch al zwakke school daardoor qua geld op onderwijstaken moet inleveren, zelf voordat er iets is gebeurd. Vallen deze voorinvesteringen van scholen onder de hulp van het Kwaliteitsfonds? Aansluitend vragen wij ons af of met alle plannen en projecten voor zwakke scholen er een overzicht zou kunnen komen waarbij wij de resultaten van de scholen, zowel kwalitatief als kwantitatief, naast elkaar kunnen zien. Uiteraard zal het bij de evaluatie over een jaar zo zijn als in de commissie al is toegezegd. De heer ZANEN: Voorzitter, het is verbazingwekkend dat we moeten constateren dat er in de provincie Groningen een aantal scholen beneden de maat presteren. Je zou toch mogen verwachten dat in een provincie die met de nodige sociale problemen heeft te kampen, juist veel resultaten zouden worden behaald op het gebied van goed onderwijs, omdat daar de verbetering van de regio uit voort kan komen. In die zin ben ik het helemaal eens met de noodzaak om gezamenlijk deze inspanning te leveren en ons als provincie op dit vlak te bewegen. Het is niet een der taken die direct op het bord van de provincie ligt, maar in dit geval is het een heel goede zaak dat dit gebeurt. Alleen lijkt het mij dat een en ander in nauw overleg moet gebeuren met de schoolbesturen en de gemeentebesturen. Ik vind dat dit ontbreekt in de motie van de VVD, want welke school met een andere school tot een gezamenlijk plan zou kunnen komen, wordt daarin helemaal vrijgelaten. In feite wordt het geld weggehaald bij het welzijnsbeleid binnen het gebiedsgerichte beleid zoals dat door ons is vastgesteld 9

10 Mevrouw HARTMAN: Vindt de Partij voor het Noorden het dan juist dat wij als provincie moeten gaan bepalen welke school met welke school samen een plan moet gaan indienen? De heer ZANEN: Het is zo dat in het gebiedsgericht werken er een flink aantal scholen in zo n gebied horen. Dat betreft ook niet één gemeente, maar een aantal gemeenten tezamen. Ik vind dat je daarbinnen die afspraken moet maken. Het moet een gezamenlijke opgave zijn voor de gemeente en de betreffende scholen om samen tot een betere onderwijssituatie in die regio te komen. Dat is volgens mij de essentie waarom we gebiedsgericht werken. Dus dat element mis ik. Verder vind ik het een heel sympathiek voorstel. Het idee van twinning inclusief een financiering. Daarmee heb ik gezegd wat ik wilde zeggen, voorzitter. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, waar gaat het om? Het gaat om basisonderwijs in deze voordracht. In dat basisonderwijs is geconstateerd dat er een aantal zwakke en zeer zwakke scholen zijn. In de provincie Groningen is dat 13%. Dat is voorwaar niet weinig! De opdracht van het basisonderwijs is om uit de kinderen te halen wat er in zit en wel zo maximaal mogelijk. Deze scholen zijn blijkbaar niet in staat om dat voor elkaar te krijgen. Hoe kun je die scholen verbeteren? Als je naar de analyses van de onderwijsinspectie kijkt zie je dat dit van school tot school zou kunnen verschillen, omdat er meerdere oorzaken zijn waarom scholen zwakke of zeer zwakke scholen worden. Er is dus sprake van maatwerk om deze scholen op een hoger kwalitatief niveau te brengen. Voorzitter, dat staat ook in de voordracht, want scholen moeten een aanvraag indienen om vanuit dit fonds gelden te krijgen en dat betekent dat zij in die aanvraag een eigen analyse moeten maken, zo stel ik mij voor, en zullen moeten aangeven hoe zij op het hogere plan denken te komen. Het tweede deel van de motie van de VVD roept op tot dat plan van aanpak, maar ik ga ervan uit en de deputeerde zal dat kunnen bevestigen dat scholen dat sowieso zullen moeten maken om een aanvraag te kunnen doen. Dan het voorstel van de VVD. De basisgedachte van de motie van de VVD is dat falend beleid niet gesteund moet worden, maar dat goed beleid beloond moet worden. Voorzitter, dat bekt lekker en zeker in tijden van verkiezingen lijkt dat een heel mooie spreuk. Het is alleen niet zo en dat is de vooronderstelling die erachter ligt dat zwakke en zeer zwakke scholen uitsluitend ontstaan door falend beleid van directie en management. Als je de analyses leest, zijn er diverse factoren die scholen tot zwak of zeer zwak kunnen maken. Dat betekent dat wij als D66 niet om bedrijfseconomische redenen gaan afrekenen met zwakke scholen, maar als mensgerichte liberalen gaat het ons om de kinderen zelf. De hoeksteen van de kennissamenleving is onderwijs en de hoeksteen van vrijheid en liberalisme is ontwikkeling, maximale ontwikkeling, voorzitter. Daarom vinden wij dat zwakke scholen in dit kader wel degelijk ondersteund moeten worden De heer SWAGERMAN: Ja voorzitter, het is uit dit verhaal duidelijk dat er verkiezingen op komst zijn, want dit geldt natuurlijk net zo hard voor D66. Mijn vraag is eigenlijk de volgende. U acht dus een zwak tot zeer zwak presterende school helemaal in staat om zelfstandig met een aanpak te komen om uit de problemen te komen en wel gemakkelijker dan in overleg met een goed presterende school? Je zou namelijk kunnen overwegen om de plannen en de uitwerking die men heeft, in elkaar te schuiven om van elkaar te leren. De heer DE VEY MESTDAGH: Natuurlijk, dit is wel een van de elementen. In de voordracht wordt dat ook genoemd, namelijk middels twinning. Sterker nog, daar zijn de rijksgelden voor bedoeld en de uitvoering geschiedt door de brancheorganisatie. Het is wel degelijk onderdeel van dit voorstel. Dat waar de VVD nu mee komt is op zich niet iets nieuws. Ik zou er voor pleiten om dat niet als het belangrijkste te benoemen. Er dient voor gezorgd te worden dat op individueel schoolniveau maatwerk geleverd kan worden zodat de kinderen en daar gaat het ons om - goed onderwijs kunnen krijgen en zich maximaal kunnen ontwikkelen. Als ik dan een kritische noot zou willen formuleren over dit voorstel, zou je kunnen zeggen dat de ambitie nog veel te laag is. Als de ambitie van dit voorstel uitkomt op het terugbrengen van 13% naar 10% zwakke tot zeer zwakke scholen, is dat eigenlijk bedroevend en dat is iets anders dan het richten van de pijlen op de afrekencultuur. Nogmaals, het gaat ons om de kinderen. Mevrouw HAZEKAMP: Voorzitter, ook de Partij voor de Dieren vindt het teleurstellend dat er in Groningen nog steeds scholen zijn die onder de maat presteren. Zoals gezegd is onderwijs geen taak voor de provincie, maar er ligt wel een groot belang voor de provincie als de kwaliteit van het onderwijs goed is. De Partij voor de Dieren steunt daarom het voorstel om het kwaliteitsniveau op te 10

11 krikken in het basisonderwijs. Wij maken ons nog wel zorgen om de verschuiving van de middelen van sociaal beleid naar kennis. Zijn er ook terreinen op sociaal gebied die hierdoor in de knel komen? Voorzitter, ik zal het kort houden. Wij vinden de motie van de VVD ook sympathiek en wij zijn graag bereid om deze te steunen. De VOORZITTER: Dan is nu het woord aan GS, aan gedeputeerde De Bruijne. De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Voorzitter, ik denk dat het goed is om uit de inbreng van de diverse fracties een paar hoofdlijnen te halen. Dan ga ik wellicht daarna nog in op een paar details. De grote lijn bestaat uit de volgende vragen: Wat gaat er nu met dit fonds gebeuren? Wat zijn de criteria op grond waarvan geld wordt verdeeld? Wat is het effect en is dat wel voldoende? Wordt de lat wel hoog genoeg gelegd? Waarom doen we dit eigenlijk? Ik denk dat de voordracht daarin duidelijk is. Er is in onze provincie sprake van het beneden de maat presteren van een aantal scholen. Ten opzichte van het landelijk gemiddelde scoren wij niet goed. Overigens scoren wij ook niet dramatisch slecht. Laten we dit er ook bij zeggen. Als je de cijfers ziet van Groningen, Friesland en Drenthe het inspectierapport dat vorig jaar is verschenen betrof de drie noordelijke provincies mogen wij constateren dat de provincie Groningen nog het beste scoort, het beste van de slechten. Friesland scoort dramatisch slecht, 18%. De provincie Friesland investeert vele miljoenen in het verbeteren van de kwaliteit van het primaire onderwijs. Vele miljoenen! Na overleg met de staatssecretaris willen wij een bijdrage leveren en wij willen een gerichte actie steunen om dat percentage in de provincie Groningen omlaag te krijgen. Wij vinden overigens dat het merendeel van wat eraan gebeurt, geleverd moet worden door het Rijk en dat gebeurt ook. Datgene wat er aan kwaliteitsverbetering van het primair onderwijs gebeurt, is een project dat door de PO-Raad, zwaar gesubsidieerd door het Rijk, wordt uitgevoerd en omvat een scala aan activiteiten, waarbij de Inspectie elk half jaar opnieuw de cijfers publiceert. Die cijfers kunt u allemaal lezen op de website van de onderwijsinspectie. De scores van de metingen in het primaire onderwijs staan daar vermeld. Het monitoren van wat wordt bereikt met de inzet van deze middelen kan zelf worden uitgevoerd door af en toe op de site van de onderwijsinspectie te kijken. Het merendeel van die activiteiten is er al. Elke school die door de Inspectie als zwak of zeer zwak wordt gekwalificeerd, dient een plan van aanpak te maken en dient aan te geven welke maatregelen het schoolbestuur dat is de rechtspersoon die wordt aangesproken neemt om ervoor te zorgen dat het predicaat zwak of zeer zwak gaat verdwijnen. Het voorstel dat nu voorligt, voorzitter, sluit daar op aan. Het enige dat wij als surplus hebben toegevoegd is het volgende. Daar de zwakke en zeer zwakke scholen zeer verspreid liggen en het om de meeste schoolbesturen in de provincie gaat, hebben we via het Kwaliteitsakkoord nog eens goed opgeschreven welke inspanningen er de komende twee jaar door de schoolbesturen, in overleg met de gemeenten, geleverd moeten worden en deze aangescherpt. Het Rijk heeft daar overigens ook twee ton aan bijgedragen, zoals u weet. Vanuit de provincie wordt ook een financiële impuls gegeven om voor die activiteiten die in dat plan van aanpak passen, maar die in het kader van de financiering en de middelen die ingezet moeten worden, want alle activiteiten Mevrouw VAN DER SLUIS: Gedeputeerde, bent u ervan overtuigd dat het geld dat ingezet wordt in het jaar voldoende is om het allemaal voor elkaar te krijgen? De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Dat weet ik niet. Ik denk niet dat je dit zo even kunt berekenen. Het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs is geen rekensom. Als ik een miljoen inzet, bereik ik resultaat x... Zo werkt het natuurlijk niet. We hebben een conferentie hier in de Statenzaal met de scholen gehad in oktober 2009 over krimp en kwaliteit. Daarna hebben we als drie noordelijke provincies contact met de staatssecretaris gehad en is het kwaliteitsimpulsverhaal op de agenda gekomen. Vervolgens hebben wij regionaal alle schoolbesturen geconsulteerd en een onderzoekje gedaan naar wat er gebeurt op het gebied van de kwaliteitsverbetering. Dat hele proces, inclusief de communicatie met de schoolbesturen en de gemeenten en het nagaan wat een zinvolle bijdrage zou zijn binnen beperkte middelen om een stimulans te geven aan de kwaliteitstrajecten die lopen, heeft geleid tot het voorstel. Dan gaat het erom wat wij kunnen vrijmaken. Het bleek zo te zijn dat in de Sociale Agenda 2009 vanwege het later starten en opgang komen van projecten, middelen vrij gespeeld konden worden, middelen waarover men zich overigens ook in deze Staten bij de behandeling van de Sociale Agenda afvroeg of er wel genoeg naar het onderwijs ging. Daarover heb ik toen gezegd dat wij ons best zouden doen, samen met de gemeenten. Nu we in 2009 middelen vrij konden maken vonden wij het, gezien deze problematiek, voor de hand liggen om de vrijgemaakte 11

12 middelen 2009 uit de Sociale Agenda heel gericht in te gaan zetten voor de Kwaliteitsimpuls Basisonderwijs. Is het voldoende? Ik weet het niet, dat zal moeten blijken. Ik denk zelf dat Mevrouw VAN DER SLUIS: Maar wanneer het niet lukt en de scholen hebben wel het aanbod gehad, blijven de zwakke scholen dan het jaar daarna met een probleem zitten? Hoe gaat het dan? De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Voorzitter, ik probeer uit te leggen dat Laten wij ons niet de illusie maken dat als we er 4,5 ton of 6 ton bij leggen, we de problematiek van de zwakke en zeer zwakke scholen hebben opgelost. Laten we ons die illusie niet maken en laten we ook niet in de haarvaten van het beleid van de schoolbesturen kruipen om precies aan te geven wat ze moeten doen. Twinning of iets anders? Laten we bescheiden blijven en zeggen: er ligt een probleem en er zijn kwaliteitsprogramma s. Elk schoolbestuur heeft een plan van aanpak voor zijn zwakke en zeer zwakke scholen. We constateren dat in de uitwerking van dat plan van aanpak gaten blijven vallen, omdat men meer zou willen doen dan men kan doen gezien de financiële middelen, want elk kwaliteitsprogramma moet worden gecofinancierd door de school zelf. Er is geen gratis programma op de markt. Dus, de besturen moeten ook uit eigen middelen investeren. Laten wij nu op die basis, waar we zien dat er al veel gebeurt en dat er al veel door schoolbesturen wordt ondernomen, proberen om wat te doen aan die eindjes die open blijven liggen vanwege gebrek aan middelen. Laten we in alle bescheidenheid, want 4,5 ton en 2 ton van de staatssecretaris, is dus 6,5 ton in twee jaar, die impuls geven en laten we meten en nagaan wat we daarmee hebben bereikt. De maat is dan minstens het landelijk gemiddelde, met nadruk op minstens, want dat is de lat die is gelegd in het Kwaliteitsakkoord als het gaat om het afrekenen. Uiteraard is een nog beter resultaat zeer welkom. Dat is ook de wens van de schoolbesturen zelf. Het is niet een soort rekensom dat als we dit maar even zus of zo doen, we op dat niveau uitkomen en dat we het dan goed hebben gedaan. Nee, ik kan u verzekeren dat geen enkel schoolbestuur laconiek staat ten opzichte van de situatie dat een of meerdere scholen onder de maat zitten als het gaat om zwak of zeer zwak. De heer SPOELTMAN: Voorzitter, wij stellen 4,5 ton beschikbaar. De staatssecretaris doet er 2 ton bij. Zijn er ook eisen gesteld aan de bijdrage van de staatssecretaris of aan de betreffende criteria? De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Nee, de bijdrage van het Rijk conformeert zich aan het Kwaliteitsfonds zoals de provincie nu uitzet in het veld. Er zijn dus geen extra criteria. Ik kom op die criteria, want er zijn vragen over gesteld. Wij hebben tegen de schoolbesturen gezegd wat wij met dit Kwaliteitsfonds willen. Dat is een aanvulling op wat u als schoolbesturen doen. Wilt u dan aantonen dat dit past in uw kwaliteitsbeleid, in uw plan van aanpak en wilt u aangeven waarom voor welke module die u wilt uitvoeren, deze provinciale bijdrage gewenst is? Geeft u de financiering aan, dan geeft u ook aan waarom u de provinciale bijdrage voor dat onderdeel van het Kwaliteitsprogramma van het schoolbestuur wilt inzetten en wilt u aangeven welke concrete resultaten u daarmee denkt te bereiken. Dat zijn in grote lijnen de criteria. Wij schrijven ze nog even netjes op en er komen dan ook nog een paar administratieve bepalingen bij, zoals u zult begrijpen. Die laatste hoef ik niet uit te leggen, want dat is in onze algemene subsidieverordening geregeld. Wij hebben afgesproken dat we het niet moeilijker maken dan het zijn moet. Een van de problemen die het primair onderwijs heeft met de programma s en de subsidies van het Rijk is dat er soms heel veel ingevuld moet worden en heel veel werk verzet moet worden voor uiteindelijk een bescheiden bijdrage van het Rijk. Wij hebben gezegd dat we met dit fonds proberen aan te sluiten op wat u toch al moet inleveren, zodat u geen dubbel werk hoeft te doen. Wij zitten niet te wachten op bureaucratie, maar we willen het praktisch en concreet inzetten op datgene waar de schoolbesturen in het kader van hun kwaliteitsprogramma s mee bezig zijn. Twinning. De heer De Vey Mestdagh heeft hier een terechte opmerking over gemaakt. U heeft kunnen lezen in de voordracht dat twinning één manier is uit meerdere. Ik vind niet dat wij eenduidig dit fonds moeten toespitsen op die ene manier. Er zijn vele manieren om te werken aan kwaliteit. Er is terecht door een der fracties opgemerkt dat het gaat om maatwerk. Laten wij nu niet op de stoel van de schoolbesturen gaan zitten en zeggen: U kunt van ons een bijdrage krijgen, maar dan moet u dat doen: twinning. Dat is een van de vele mogelijkheden om aan kwaliteitsverbetering te werken. Laten we dat nu alstublieft niet doen. Laten we de schoolbesturen op dat punt in hun eigen verantwoordelijkheid laten en laten zij vooral aangeven welke vorm van kwaliteitsverbetering zij wensen toe te passen in relatie tot hun kwaliteitsprogramma en wat zij daarmee wensen te bereiken. Ik vind de motie van de VVD als het gaat om twinning niet haaks staan op wat het College voor staat. Twinning is nadrukkelijk een van de instrumenten die je kunt inzetten, maar het lijkt mij niet zinvol om 12

13 dit limitatief te gaan voorschrijven aan de schoolbesturen. In die zin zou ik de motie van de VVD willen ontraden. Er zijn nog een aantal andere vragen gesteld. De ChristenUnie stelt een principieel punt aan de orde. Geen basistaak van de provincie, maar toch een fonds. Wij hebben er in de commissie, maar ook bij de behandeling van de onderwijsnotitie begin vorig jaar, uitvoerig over gesproken. Wat is nu de rol van de provincie in het kader van het onderwijs? Ik moet u zeggen en dat blijkt ook wel uit de beleidsnotitie onderwijs dat het College toch van mening is dat wij, zeker als het gaat om de specifieke situatie van het primair onderwijs in onze provincie, waarbij wij te maken hebben met krimpgebieden waar de instroom in het primair onderwijs dramatisch gaat dalen in de komende jaren, aanvullend op datgene wat partijen in hun eerste verantwoordelijkheid doen, wel willen faciliteren en ons wel willen inzetten om mee te werken aan de instandhouding van een goede kwaliteit en bereikbaarheid van het primaire onderwijs. Onze provincie heeft wat betreft het primaire onderwijs een aantal unieke aspecten ik wil het geen dramatische knelpunten noemen waar met voortvarendheid aan gewerkt moet worden in de komende jaren om ervoor te zorgen dat we goed primair onderwijs in de provincie houden. Dit voorstel, voorzitter, is daar een schakeltje in. Het is naar mijn mening een waardevol schakeltje met name in de krimpregio s, maar laten we ons op dat punt niet rijk rekenen in de zin dat we met dit fonds in een klap alle problemen inzake kwaliteit en bereikbaarheid van het primair onderwijs kunnen oplossen. We doen ons best. We steken er wat geld in. We doen dat éénmalig. Twee jaar lang is dit fonds geldig en we willen het in drie tranches gaan uitzetten in het onderwijs. Wij meten wat de resultaten zijn en wij houden u op de hoogte. De vraag als die twee jaar om zijn De heer ZANEN: Voorzitter, ik wil vragen of het gebiedsgericht werken wat ik in de discussie heb ingebracht, een rol heeft gespeeld. Doe je het langs die weg, dat wil zeggen, de gemeente en schoolbesturen tezamen in een regio of gaat het om willekeurig inschrijvingen van de scholen? De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Dit Kwaliteitsfonds is een fonds waar de schoolbesturen een beroep op kunnen doen. We hebben zowel in Oost Groningen als in Noord Groningen een overlegstructuur en zijn we bezig met het uitbouwen van die overlegstructuur, zowel naar de schoolbesturen als naar de gemeenten. Dat heeft te maken met een van de experimenten in het kader van het Nationaal Actieplan Bevolkingsdaling waarin sterk wordt ingezet op de onderwijsproblematiek. Daar hebben we overlegstructuren met de gemeenten. Voor dit Kwaliteitsfonds is er een lijn van de schoolbesturen richting de provincie om een beroep te doen op dit fonds. Voorzitter, met de interruptie van de heer Zanen ben ik enigszins van mijn à propo af. Ik dacht dat ik aan het afronden was en wat mij betreft laat ik het voor de eerste termijn hierbij. De heer STAGHOUWER: U was bezig met de beantwoording van de vraag wat er nu na die twee jaar gaat gebeuren en daar was ik nieuwsgierig naar. De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Dat was het! Ik ben blij dat u mij even helpt, meneer Staghouwer. Wij doen dit nu voor twee jaar. Als die twee jaar om zijn en het geld is op, dan denk ik dat wij als College geen enkele uitspraak kunnen doen over het vervolg. Het gaat ons echt om een éénmalige impuls om te kijken of we met de inzet van deze middelen iets kunnen bijdragen aan die doelstelling die de schoolbesturen met elkaar hebben, namelijk het zo veel mogelijk afkomen van de predicaten zwak en zeer zwak in onze provincie. De VOORZITTER: Ik heb het verzoek gekregen van de fractie van het CDA om een korte schorsing in te lassen van twee of drie minuten. Ik stel voor dat we niet te ver weg lopen en dat we over drie minuten de zaak hernemen. De vergadering is geschorst. Schorsing De VOORZITTER: De vergadering is heropend. We gaan kijken of we de tweede ronde kort kunnen houden, gegeven de discussie en de ruimschoots toegestane interrupties waardoor er al veel gewisseld is. We gaan kijken wat u in de tweede termijn kwijt wilt. Ik begin bij mevrouw Hartman van de VVD. Mevrouw HARTMAN: Voorzitter, natuurlijk vinden wij als VVD sterke scholen van belang. Wij hebben nog steeds grote moeite met het belonen van falend beleid en wij betreuren dat we nu nog niet weten aan welke criteria de scholen moeten voldoen om in aanmerking te komen voor zo n bijdrage uit het 13

14 fonds. Wij blijven het van belang vinden dat goede scholen zwakke scholen gaan stimuleren om dan uiteindelijk een sterke school te worden. Dat betekent dat wij de motie overeind houden maar het verplichtende karakter daarin - de gedeputeerde heeft al wel iets gezegd over de criteria - kunnen we schrappen. De scholen worden dan niet verplicht om een sterke school te vragen, maar ze zouden verzocht kunnen worden om een sterke school te vragen. Wij blijven twinning wel belangrijk vinden. De VOORZITTER: U wilt iets wijzigen in de motie? Mevrouw HARTMAN: Ja en wel het verplichtende karakter. Ze worden dan verzocht in plaats van verplicht De VOORZITTER: Het woordje verplicht wordt dan vervangen door het woordje verzocht? Mevrouw HARTMAN: Ja en voor de rest blijft de motie gehandhaafd. De VOORZITTER: Akkoord. Dat luidt punt 2 van het dictum de motie als volgt: - om elke zwakke school een voorstel en plan van aanpak te laten maken waarin zij aangeeft wat er moet gebeuren om in 2011 geen zwakke school meer te zijn (zie de te ondernemen actiepunten in de inspectierapporten per school) en met welke school zij graag willen twinnen. Ze worden dan verzocht om een sterke school te vragen voor twinning en deze sterke school kan daarvoor gefaciliteerd worden door de provincie. En dit op te nemen in de nog op te stellen criteria, uiteraard in overleg met de scholen en schoolbesturen, Kan iedereen de motie zelf wijzigen? Ja, ik zie bereidheid tot zelfwerkzaamheid. Hartelijk dank! De motie is dus gewijzigd. De heer Spoeltman heeft het woord. De heer SPOELTMAN: Heel kort, voorzitter. De VVD spreekt over falend beleid. Volgens mij kun je daar helemaal niet over spreken. Ter vergelijking het volgende. In het westen zijn er zwarte en witte scholen. Die zwarte scholen functioneren vaak slechter dan witte scholen en dat heeft te maken met de leerlingen die op school zitten. Ik vind het echt onzin om te zeggen dat die scholen een falend beleid hebben. Dat hangt ook samen met de kinderen die op die scholen zitten. Maar goed, voorzitter, ik dacht dat het College voldoende uitgelegd heeft dat twinning een middel zou kunnen zijn en wat dat betreft wordt de keuze van het middel aan de schoolbesturen overgelaten. Ook hoeft dan niet een sterke school voor twinning verzocht te worden. Mevrouw DE WINTER: Voorzitter, dat belonen werkt, zullen wij als CDA absoluut niet ontkennen. Het zou best een instrument zijn dat op veel terreinen zijn vruchten zou kunnen afwerpen. In dit geval hebben wij nog even zorgvuldig overwogen wat we met de motie doen. Daarin hebben wij gezien dat twinning een waardevol element is, maar dat is als zodanig opgenomen in de voordracht. Wij zijn van mening dat twinning niet het enige is. Het is al eerder genoemd door de Partij van de Arbeid. Het predicaat zwak of zeer zwak is erg complex en er liggen vele factoren aan ten grondslag. De oplossing vraagt juist om maatwerk. Wij denken dat de PO-Raad, maar ook de overkoepelende schoolbesturen, exact zullen kunnen aangeven waar welke school behoefte aan heeft en wie daarvoor de oplossing heeft. Het is veel opbrengstgericht werken in de klas. Het is heel praktisch en onderwijskundig. Wij vinden dat wij ons daar niet te veel in moeten mengen. Dat past niet bij het terugdringen van regelzucht. Wij vinden dat de motie onvoldoende perspectief geeft om echt oplossingsgericht te werken. Daarom kunnen wij de motie niet ondersteunen. De heer SANGERS: Voorzitter, laat ik beginnen de gedeputeerde te bedanken voor zijn uitvoerige en gedreven beantwoording. Het ging ons met name om het punt van de twinning. Ik begrijp uit zijn beantwoording dat dit een van de criteria kan zijn. In die zin, ook gelet op allerlei andere overwegingen en constateringen die niet de onze waren, denk ik dat de gedeputeerde ons voldoende tegemoet is gekomen en hebben wij geen behoefte aan de VVD-motie. Mevrouw VAN DER SLUIS: De ChristenUnie vond inderdaad de VVD-motie op een dwingende manier gesteld. Het woordje verzocht in plaats van verplicht verzacht niet alles, omdat wij denken dat er meerdere manieren zijn om eventueel aan twinning te doen, maar ook dient het aan de schoolbesturen vrij te staan om in te vullen hoe zij een zwakke school willen helpen. We kunnen nog op vele zaken in gaan. We kunnen ook de krimp er nog bij nemen en ons afvragen of er alleen maar 14

15 zwakke scholen zijn in krimpgebieden en de vraag stellen of sterkere scholen ook gesteund moeten worden in de krimpgebieden die door sluiting bedreigd worden, et cetera, et cetera. Wij verwachten als ChristenUnie dat het geld nuttig besteed zal worden. De gedeputeerde heeft ons overtuigd met zijn woorden en argumenten en wij zullen uiteindelijk akkoord gaan met de voordracht. Daar willen wij het bij laten. Mevrouw SIERSEMA: Voorzitter, wij hebben nog een aantal vragen die niet beantwoord zijn. Wij hebben gevraagd of als het niet lukt om zwakkere scholen sterker te maken, wij er rekening mee moeten houden dat de Inspectie de scholen gaat sluiten en wat de marsroute dan gaat worden. Dat is namelijk ook een manier om minder zwakke scholen te krijgen. Heb ik het goed begrepen uit de beantwoording van de gedeputeerde dat de zwakke scholen voor het opstellen van hun plan van aanpak financiering kunnen krijgen uit dit Kwaliteitsakkoord? Ik hoop dat dit inderdaad klopt. De motie van de VVD. Ik heb informatie ingewonnen over twinning. Ik kan er uitgebreid op ingaan, maar twinning wordt op dit moment volledig betaald door de PO-Raad. Het betreft geen link tussen scholen, maar tussen een leider van een zwakke school die dan een maat, een sparring partner of adviseur krijgt en dat wordt dan landelijk betaald door de PO-Raad. Dat betekent dat de motie voor ons overbodig is. De heer ZANEN: Ja voorzitter, ik vind met betrekking tot het punt bonus-malus wat nogal nadrukkelijk een rol in dit debat speelt, het jammer dat het opgehangen wordt aan een extra toelage of juist een straf voor als het minder gaat. Ik heb eigenlijk het wat bredere beleid als het gaat om het gebiedsgerichte werken niet gehoord in de discussie over de motie. De gedeputeerde heeft er in zijn beantwoording wel het nodige van gezegd en ik moet zeggen dat zijn opmerkingen goed zijn overgekomen. Om die reden heb ik geen behoefte meer aan de motie en kan ik mij achter het voorstel scharen. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, nu de gedeputeerde het met de bijdrage van D66 eens is, zijn wij het uiteraard met de gedeputeerde eens. De motie van de VVD. Wat de VVD voorstaat is om falend beleid niet te steunen. Dat is de highlite die in het eerste dictum staat. Daar wil ik nog wat over zeggen. Ik heb in mijn eerste termijn gezegd dat niet altijd falend bestuur ten grondslag ligt aan het feit dat scholen zwak of zeer zwak zijn. Het is wel zo dat scholen die zwak zijn, geen slecht bestuur mogen hebben, want dan kom je er niet uit. Maar het is ook niet zo dat, omdat er gefaald is, je geen middelen krijgt om te verbeteren. Er gaat hier wat ons betreft om een algemeen belang van een hogere orde, namelijk het ontwikkelen van mensen en van kinderen tot volwaardige burgers met een volwaardige opleiding. Dat betekent dat wij nog steeds achter de voordracht staan. Hoe kun je dan een schoolbestuur dat niet goed functioneert, tot een hoger niveau brengen zodanig dat zij de vernieuwing daadwerkelijk kan inzetten? Voorzitter, intervisie waar twinning een vorm van is, is wel degelijk een manier om dat te doen, maar er zijn ook wat dat betreft nog vele andere methodieken. Voorzitter, wat ons betreft blijven wij de voordracht ongewijzigd ondersteunen. Mevrouw HAZEKAMP: Voorzitter, gezien het antwoord van de gedeputeerde lijkt ook ons de motie van de VVD niet echt noodzakelijk, maar wat ons betreft kan deze wel een goed aanvulling zijn op de voordracht en wij zullen dan ook blijven bij onze steun. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Er zijn volgens mij nog twee vragen gesteld aan de heer De Bruijne en als hij die beantwoord heeft, kunnen we overgaan tot de stemming. De heer DE BRUIJNE (gedeputeerde): Voorzitter, dat zijn vragen van GroenLinks. Gaat de Inspectie scholen sluiten? Nee, denk ik, dat zou wel een zeer dramatisch finaal middel zijn. Over het algemeen is het zo dat door de Inspectie en de mogelijkheden die de wet biedt, schoolbesturen van hun taak kunnen worden ontheven en dat er management kan worden ingezet om verbeteringen in te voeren bij een zeer zwakke school. Als het niet lukt om het niveau te verbeteren, zal men het eerder zoeken in het inzetten van instrumenten ter beïnvloeding van het beleid van de school. Het sluiten van een zeer zwakke school ik weet niet of de wet dit toelaat lijkt mij wel een erg vergaand middel. U heeft terecht een vraag gesteld over de financiering van het plan van aanpak. Ik denk echter dat dit in de praktijd niet zo speelt. Op het moment dat een school als een zeer zwakke school wordt gekwalificeerd, zijn er faciliteiten bij de PO-Raad die door het schoolbestuur dienen te worden 15

16 aangewend om te zorgen dat er een plan van aanpak komt in het kader van een programma ter verbetering van het niveau van die school. De begeleiding van de PO-Raad wordt door de staatssecretaris betaald. Het lijkt mij toe dat er dan geen extra provinciale middelen hoeven te worden toegevoegd, maar mocht dat het geval zijn, sluit ik dat niet uit. Ik denk dat het in de praktijk niet zal gaan om de kosten van het plan van aanpak. Als dat wel het geval is, sluit ik dat niet uit. Tot slot, voorzitter, om alle misverstanden te voorkomen. Het kwaliteitsfonds is natuurlijk bedoeld voor de zwakke tot zeer zwakke scholen, maar, zoals ook in het Kwaliteitsakkoord staat, is het ook niet uitgesloten dat sterkere scholen, scholen die niet onder die streep functioneren, maar er wel bij in de buurt komen, voor het instrument vroegsignalering een beroep kunnen doen op het fonds. Dat is dan een preventief middel om ervoor te zorgen dat je tijdig maatregelen neemt om niet onder het vereiste niveau terecht te komen. Dat systeem van vroegsignalering wordt verder ontwikkeld en ik sluit niet uit dat scholen die daarop een beroep doen en zelf niet onder de streep presteren, ook gebruik kunnen maken van provinciale cofinanciering. De beraadslaging wordt gesloten. De VOORZITTER: Hartelijk dank. Dan zijn we toe aan de stemmingen. In stemming wordt gebracht de gewijzigde motie 1. De motie wordt bij handopsteken verworpen. Voor de motie hebben gestemd de fracties van de VVD en de Partij voor de Dieren. Zonder expliciete stemming wordt de voordracht vastgesteld. A.2 Brief van 15 december 2009, nr /51/A.20, CW, over verdeling middelen jeugdzorg 2010 en beschikkingen BJZ, zorgaanbieders en patiëntenorganisaties en afsprakenkader minister voor jeugd en gezin en IPO over de aanpak en de financiering van de jeugdzorg in 2010 en 2011 De VOORZITTER: De CDA-fractie heeft verzocht dit onderwerp op de agenda te zetten en daarom geef ik haar woordvoerder in dezen, mevrouw De Winter, als eerste het woord. De beraadslaging wordt geopend. Mevrouw DE WINTER: Voorzitter, dank u wel. Per brief zijn wij geïnformeerd over de verdeling van de middelen jeugdzorg voor 2010, zowel wat betreft de beschikking Bureau Jeugdzorg als de beschikking zorgaanbieders en tezamen met de brief kregen wij het definitieve akkoord dat gesloten is tussen het Rijk en het IPO. In dat akkoord is exact aangegeven welke financiële middelen er voor 2010 en 2011 vanuit het Rijk beschikbaar zijn. Dat betekent dat er voor 2010 nog een tekort is van ,00. Dit tekort moet gedekt worden uit Algemene Middelen middels een voorbeslag op de Voorjaarsnota en het overige deel zou moeten komen uit het Stimuleringsfonds Zorg. Op zich zegt het CDA geen nee tegen dit voorstel, maar, voorzitter, wij willen wel enkele kanttekeningen of eventueel voorwaarden plaatsen, want als we de inhoud van het akkoord Rijk-IPO lezen, wordt daarin een scala aan mogelijkheden geboden om datgene te realiseren waar wij als CDA al jaren naar streven, namelijk het versterken van de voorliggende voorzieningen om de steeds maar groeiende instroom bij Bureau Jeugdzorg in te dammen. In het akkoord Rijk-IPO wordt gesproken over een ware trendbreuk en die trendbreuk houdt in dat de komende jaren het beleid gericht moet zijn op vermindering van instroom naar geïndiceerde zorg door veel vroeger en laagdrempelig hulp te bieden aan gezinnen, kinderen en jongeren. Er staat zowat letterlijk in: we sturen niet langer op wachtlijsten, maar op goede en efficiënte zorg. Anders gezegd houdt dat in dat wij als provincie ons beleid moeten ombuigen en ons, naast het provinciale jeugdbeleid, ondersteunend moeten opstellen richting gemeenten. Het akkoord biedt de mogelijkheid om het provinciaal jeugdzorgbudget in te zetten op de eerstelijnszorg, maar ook dat er ambulante hulp gegeven kan worden zonder indicatie van Bureau Jeugdzorg. Voorzitter, wij vinden dat deze geboden mogelijkheden veel beter benut kunnen worden, om niet te zeggen, onvoldoende benut worden. In de commissievergadering heeft het CDA daarom ook gezegd dat een verdeling voor de middelen 2010 geenszins een vertaling zijn van deze gewenste trendbreuk. Deze nieuwe beleidslijn is een langgekoesterde wens van het CDA. Niet alleen het CDA, maar ook andere partijen hebben zich in dergelijke bewoordingen al veelvuldig uitgelaten. Ook bij de 16

17 Rondetafelgesprekken, zowel wat betreft de gesprekken in 2006 als in 2009, is dit onderwerp zeer duidelijk aan de orde geweest. Wij blijven er daarom voor pleiten dat wij de zorg voor kinderen in een zo vroeg mogelijk stadium moeten regelen. Snel ingrijpen kan immers een lange weg door jeugdzorgland voorkomen en heeft als positief neveneffect dat er minder dure zorg nodig is. Een wisselwerking tussen gemeenten en provincie is dan ook van groot belang. Juist omdat de provincie en de gemeenten, maar bovenal de cliënten baat hebben bij een vroegtijdig aanbod, is gezamenlijk handelen hierin gewenst. Een opstarten van het project waarbij cofinanciering van gemeenten wordt gestimuleerd om invulling te geven aan hun taak is van essentieel belang. Het CDA beoogt daarom een andere verdeling van middelen waarmee meer recht wordt gedaan aan bovenstaande feiten. Voorzitter, wij hebben twee redenen waarom we hier stellig voor gaan. Ten eerste, de Centra voor Jeugd en Gezin moeten een succesvolle start kunnen maken. De Centra voor Jeugd en Gezin mogen geen voordeur worden waarachter niets te halen valt. Deze zullen goed toegerust van start moeten gaan en eigenlijk een adequaat antwoord moeten hebben op hulpvragen die daar neergelegd worden. Het tweede, voorzitter, is dat hulp in het voorliggende veld werkt en dat hebben ondertussen meerdere projecten bewezen. Projecten als gezinscoaching in Veendam of gezinsbegeleiding in Noord Groningen hebben in principe hun succes bewezen en wij zouden het mooi vinden dat deze vormen van hulp in alle gemeenten aangeboden kunnen worden. Onze concrete vragen: hoe doen we meer recht aan de intentie van het Rijk-IPO-akkoord? En gedeputeerde, zou u bereid zijn om binnen bestaande afspraken met gemeenten en zorgaanbieders te zoeken naar ruimte door verschuiving van aanbod van zorg naar het voorliggende veld? Wij zouden graag vóór de Voorjaarsnota hiervan een overzicht hebben zodat wij kunnen beoordelen of die verschuiving ook inderdaad plaatsvindt. Wij weten, voorzitter, dat de gedeputeerde al heel wat klaar gekregen heeft de laatste jaren. Dus wij gaan ervan uit dat op dit terrein heel veel winst te halen valt. Wij wachten uw beantwoording af. Dank u wel. De heer SANGERS: Ik wil even wat vragen aan mevrouw De Winter. U kent het standpunt van de SP, dus het betoog dat u heeft gehouden kunnen wij van harte onderschrijven als het gaat om de grote lijn. U stelt nu naar mijn gevoel een heel open vraag aan het College of het College bereid is tot een zekere verschuiving richting het voorliggende veld. Ik ben nu benieuwd wanneer u tevreden bent met het antwoord. Heeft u zelf concrete suggesties in welke mate en omvang die verschuiving plaats zou moeten vinden? Mevrouw DE WINTER: Voor ons is van belang dat er achter die voordeur van de Centra voor Jeugd en Gezin die straks opgestart worden, er gericht antwoord is op zorgvragen. Als het zwaardere zorg betreft zal automatisch doorgestuurd worden via een indicatie naar de provinciale hulpaanbieders, maar in eerste instantie moet daar hulp gelenigd kunnen worden. Of dat nu de gezinscoach is of het is een Triple P project of iets anders Er moet voldoende hulp aanwezig zijn achter de voordeur voor de Centra voor Jeugd en Gezin. Daar gaat het ons om. Er dient geen enkele gemeente te zijn die met lege handen staat op dit terrein. De heer SANGERS: En nu nog even concreet. Ik zie graag hom of kuit. Wanneer bent u nu tevreden? Mevrouw DE WINTER: Ik zeg dat in elke gemeente achter de voordeur voor de Centra voor Jeugd en gezin zorg aanwezig moet zijn. Mevrouw BROEKHUIZEN: Voorzitter, zoals al gesteld door het CDA ligt het financieel kader voor. Het stuk waarmee duidelijkheid wordt geschapen over de inzet van middelen op het terrein van de jeugdzorg. Ik zal niet herhalen wat het CDA daarover heeft gezegd. Het College heeft met inachtneming van haar wettelijke taak de middelen toegekend aan de spelers in het veld. Deze middelen worden ingezet om Bureau Jeugdzorg haar werk te laten doen, trajecten in te kopen bij aanbieders van zorg en deze middelen worden ingezet als cofinanciering van projecten met gemeenten. Nu wil het CDA nog meer inzetten in eerstelijnszorg om zo de instroming in de tweedelijnszorg te voorkomen. Heeft het CDA hier een waardevol en inhoudelijk punt? Ja zeker, voorzitter. Alle aannames gaan uit van de redenatie hoe meer preventie hoe minder instroming in de geïndiceerde zorg. Dus investeringen daarin leidt uiteindelijk tot winst in de tweede lijn. Immers, onze wettelijke taak. Maar doet het College dan niets aan die preventieve kant? 17

18 Integendeel, meer dan elk ander jaar investeert gedeputeerde De Bruijne in 2010 in het voorliggende veld. Het past in een reeks van investeringen van dit College. Staat u mij toe de volgende opsomming van de investeringen te maken: In 2007 is aan eigen middelen en ruim 9 ton doeluitkering geïnvesteerd. In aan eigen middelen en meer dan een miljoen doeluitkering. In aan eigen middelen en ruim 1,2 miljoen doeluitkering. In ,1 miljoen aan eigen middelen en bijna 1 miljoen aan doeluitkering. Gaat deze ondersteuning dan direct naar meer directe hulp aan het kind? Nee, niet altijd. De middelen worden ingezet om de expertise te vergroten, te innoveren in de zorg, naar stroomlijning van de meldingen huiselijk geweld en zo kan ik nog vele voorbeelden noemen. Wel investeert het College in de eerste lijn, een ton voor ambulante hulpverlening door Elker, waaronder ook Triple P, het restje Bureau Jeugdzorghulp uit 2009 van en twee ton voor innovatieve projecten in het voorliggende veld ondersteunend aan taken die gemeenten wettelijk zouden moeten oppakken. Het College heeft met deze gemeenten afgesproken dat op basis van cofinanciering deze middelen kunnen worden ingezet. Mijn fractie heeft echter begrepen dat die gemeenten nog niet het volledige bedrag cofinanciering erbij hebben gelegd. Wij vragen ons af of zij die ruimte kunnen gaan vinden. Daar zit nog wel enige ruimte. De inhoud. Er zijn net afspraken gemaakt over projecten in het voorliggende veld. Het getuigt van niet heel veel vertrouwen in die projecten en onze partners om nu al te beginnen over extra inzet en verschuivingen. We weten immers niet of de samenwerkende partners de taken oppakken en of het effectief is, want men is net begonnen. De projecten in Veendam en Noord Groningen met gezinscoaches lopen nog en de resultaten zijn nog niet gerapporteerd. Wil de gedeputeerde toezeggen om samen met de uitvoerende partners te analyseren of en in hoeverre die projecten de afgelopen jaren uitwerking hebben gehad op de instroom in de geïndiceerde zorg? Mijn fractie wil daar niet op vooruit lopen. Laten wij en de gemeenten eerst onze wettelijke taken doen en de effectiviteit van lopende projecten meten voordat we gaan spreken over extra, additioneel of aanvullend. Mocht halverwege het jaar blijken dat er toch grote witte gaten vallen en dat de ambulante hulpverlening inderdaad in de knel komt, dan kunnen we dit debat opnieuw voeren. Misschien kan het College toezeggen de stand van zaken nauwlettend te monitoren en ons daarover na de zomer te berichten. Dan debatteren we onderbouwd en gedocumenteerd verder. De heer SANGERS: Het is allemaal nogal vaag en daarom wachten we eerst de beantwoording van het College af. Mevrouw SCHRAAGEN: Ik sluit mij inderdaad bij de heer Sangers aan. Het is ons niet geheel duidelijk wat het punt precies is. We willen graag de beantwoording van de heer De Bruijne afwachten. Mevrouw VAN DER GRAAF: Meneer de voorzitter, in de commissievergadering hebben we de verdeling van het budget jeugdzorg voor 2010 aan de orde gehad. Dit mede in relatie tot het afsprakenkader tussen het IPO en het Rijk over de aanpak en de financiering van de jeugdzorg in 2010 en De fractie van de ChristenUnie wenst nogmaals stil te staan bij het feit dat het bijzonder is dat het Rijk in deze tijd voor 2010 en 2011 structureel veel geld ter beschikking heeft gesteld. Op deze manier wordt de provincie meer zekerheid geboden en weten we waar we aan toe zijn. De middelen zijn verdeeld aan de hand van het nieuw ingestelde toetsingskader. De gedeputeerde heeft daarover gezegd dat hij dat wil evalueren en dat hij nog naar ons toekomt. Dat wachten wij af. Voorzitter, wij hebben het idee dat we in de provincie op dit moment veel op de rit hebben. Afspraken zijn gemaakt, akkoorden zijn gesloten met gemeenten, rijk en zorgaanbieders. Er is ruimte geboden volgens onze informatie om ook zonder indicatie op voorhand toch zorg te verlenen. Voorzitter, volgens onze informatie is deze ook gekoppeld aan het zorgaanbod wat in de Centra voor Jeugd en Gezin zou kunnen worden verleend. Kunt u dit bevestigen? Wij hebben in de commissievergadering veel gesproken over de inzet in het voorliggende veld. Zo dicht mogelijk bij de gezinnen en de jongeren in de provincie. De inzet op preventie. Het is een belangrijk gegeven dat de aandacht hier steeds meer naar toe wordt geleid. Steeds meer komt het inzicht dat hierin moet worden geïnvesteerd. Landelijk, maar ook in onze provincie zijn we ons hiervan bewust. Het is als zodanig dan ook een van de doelstellingen in ons beleidskader. Wij vinden het ook van belang dat de Groninger gemeenten zich hiervan bewust zijn en dat daar ook een taak voor hen ligt. Wij zijn in de vooronderstelling en ook uit de rondetafelgesprekken is gebleken dat veel 18

19 deskundigen de overtuiging hebben dat wanneer we inzetten op preventie in het voorliggende veld, veel kinderen eerder en beter geholpen zullen zijn. Nu krijgen te veel kinderen specialistische zorg die ze wellicht niet nodig hadden wanneer er eerder gezien en gehandeld was. Daarom heeft de fractie van de ChristenUnie in de commissievergadering het voorstel gedaan om inzichtelijk te maken wat er nu op dit moment in het voorliggende veld in de provincie bij de gemeenten wordt geïnvesteerd en dat ook vanaf nu bij te houden. Wij zijn heel blij dat dit voorstel navolging en instemming kan vinden bij degenen die eerder het woord hebben gevoerd in deze Statenvergadering. Op deze manier kunnen we namelijk daadwerkelijk zien wat er wordt gedaan aan preventie in onze provincie en ook wat dit werkelijk op termijn zal opleveren qua vermindering van de geïndiceerde jeugdzorg, het zogenaamde inverdieneffect. Het is voor ons van belang om hier meer duidelijkheid over te krijgen, zodat we, gestaafd met cijfers en meer gefundeerd, concreet hierover kunnen spreken. Graag hoor ik hierop de reactie van het College. Dank u wel. Mevrouw SIERSEMA: Voorzitter, we bespreken hier deze brief nu blijkt dat de Kaiser-systematiek in 2010 toch nog niet kan worden ingevoerd. Daarom ligt nu de verdeling van gelden voor 2010 ter bespreking voor en een voorschot op 2011 en later. Tot nu toe moest er altijd meer geld voor de zorg voor onze jeugd bij. Dat geld is ook altijd gevonden en daar zijn we heel blij mee. Er is zelfs een nieuwe zorgaanbieder zodat, naar mijn fractie hoopt, ook het kwaliteitsniveau mogelijk kan worden verhoogd. Op de Nieuwjaarsreceptie van de gemeente Groningen is GroenLinks zelfs aangesproken door de nieuwe aanbieder en is aangekondigd dat men erg blij is mee te mogen doen en dat men hoopt op een begin van een langdurige relatie. Meneer de voorzitter, in de brief over de verdeling van de middelen is het College duidelijk. Wij willen dat ook zijn en wij steunen derhalve het College. Wij hopen dat er al een begin is gemaakt met het inzetten van de gelden en dat er al zorg verleend wordt, want het is al februari. De Centra voor Jeugd en Gezin behoren tot de wettelijke taken van de gemeenten en zij ontvangen daar gelden voor. Tot nu toe heeft de provincie ruim mee betaald aan projecten, pilots in het voorliggende veld en de gemeenten. Wij hopen dat de provincie dit blijft doen, maar wij willen graag van het CDA weten in welke wettelijke taken zij denkt dat de provincie kan schuiven om te zorgen dat wij die niet-verplichte taken niet meer uitvoeren om het geld naar de gemeenten te brengen. De heer ZANEN: Heel kort, voorzitter. Ik wil de pleidooien die zijn gehouden over het belang van preventie ondersteunen. Vervolgens is aan de orde de vraag met betrekking tot de Centra voor Jeugd en Gezin. Het CDA wil een uniform element invoeren in die centra. Ik dacht dat wij in de discussie in de commissie op dat punt juist geen voorschriften wilden formuleren en het open wilden laten, omdat het om totaal verschillende centra zou gaan, afhankelijk van de spelers in zo n subregio. Vandaar dat ik graag nader hoor wat het CDA nu precies wil. De heer DE VEY MESTDAGH: Voorzitter, een verschuiving van gelden van de achterliggende voorzieningen naar de voorliggende voorzieningen kan winst opleveren en dan bedoel ik niet geldelijke winst. Ik denk dat het maatschappelijk winst is als kinderen behoed kunnen worden om in die zwaardere hulpverlening terecht te komen, als dat niet nodig is. Daarnaast dient er wel voldoende geld over te blijven om de achterliggende voorzieningen ook volledig overeind te houden voor de behoefte die daar is. Ik wil nu eerst het antwoord daarop van de gedeputeerde afwachten. Mevrouw HAZEKAMP: Voorzitter, de Partij voor de Dieren legt op vele terreinen de nadruk op preventie. Voorkomen is beter dan genezen. Wij staan dan ook positief tegenover het verzoek van het CDA. Het is ons echter nog niet duidelijk geworden in hoeverre dit afwijkt van het beleid dat het College voorstelt. Voorzitter, de Partij voor de Dieren is ook van mening dat de zorg in de tweede lijn bij een verschuiving van middelen, wel gegarandeerd moet zijn. Wij wachten daarom met belangstelling de beantwoording van het College af. De VOORZITTER: Ik kijk even naar de gedeputeerde. Als hij de beantwoording in hoogstens tien minuten kan volbengen, zou ik deze eerste termijn eerst willen afmaken voordat we pauze houden. De heer De BRUIJNE (gedeputeerde): Voorzitter, we zijn het in dit debat over een ding eens en dat is dat naarmate je meer kunt inzetten in het voorliggende veld en dat naarmate er dichtbij en direct hulp verleend kan worden, dit een vermindering te weeg kan brengen in de instroom in de tweedelijnszorg. 19

20 Simpel gezegd; hoe meer de eerste lijn kan doen, hoe minder de tweede lijn noodzakelijk is. Dat heeft natuurlijk wel ergens een kritische grens en dat begrijpen we allemaal. Er zullen altijd kinderen zijn die doorgeleid moeten worden naar gespecialiseerde zorg, maar we kunnen niet doorgaan in ons land met een groeipercentage van 6, 7 of 8% in de vraag naar de tweedelijnszorg. Op dat punt zijn wij het geheel eens. Wat ik constateer bij de inbreng van het CDA is dat sprake is van een zeker ongeduld. Principieel zijn we het volstrekt eens, maar er is een soort ongeduld dat er onvoldoende gebeurt in het voorliggende veld. Mevrouw de Winter zegt dan ook dat de mogelijkheden van het IPO-Rijk-akkoord onvoldoende worden benut en dat die mogelijkheden veel beter benut kunnen worden. Voorzitter, het IPO-Rijk-akkoord dateert van 11 november Dus ook in die zin zou ik ook op dit punt wat willen relativeren. Er is en die zegeningen moeten wij tellen in de overeenkomst tussen het Rijk en het IPO vastgesteld dat het budget voor 2010 en 2011 helder moest zijn en dat op voorhand gemeenten en provincie de gelegenheid moesten hebben om de afstemming tussen eersteen tweedelijnszorg te verbeteren. Dat is een belangrijke reden voor het fixeren van de budgetten. Dat geeft rust in het veld en dat betekent dat daaraan gewerkt kan worden. Dat is winst! Vervolgens geeft het IPO-Rijk-akkoord een aantal afspraken aan en de afspraken die mevrouw De Winter heeft genoemd hoef ik niet te herhalen. Er komt meer ruimte om in het voorliggende veld om dingen te gaan doen en de provincie wordt gevraagd om daar sterk op in te zetten. Laten we wel even vaststellen dat daarvoor geen extra geld beschikbaar komt. Wat wij vooral niet moeten doen is om middelen die we op dit moment nog hard nodig hebben om ervoor te zorgen dat de prestaties in de tweedelijnszorg door de beugel kunnen Dus geen wachtlijsten meer en de wettelijke doorlooptijden tenminste halen en zo zijn er meer zaken te noemen die u bekend zijn, en in onze tussentijdse rapportages monitoren we dat en volgt u dat als Staten op de voet en gelukkig hebben we daarin gedurende de afgelopen twee jaar veel kunnen bereiken. Voor dit jaar 2010 is het zo dat we er 6 ton aan provinciale middelen bij moeten doen en volgend jaar zal dat niet meer nodig zijn en kunnen we de provinciale bijdrage beperken tot ca , althans als de vraag naar de tweedelijnszorg stabiel blijft en niet extra stijgt. Dat weten we niet, maar we zullen in de loop van dit jaar ontdekken hoe zich dat ontwikkelt. Ik heb een overzicht aan de commissie verstrekt over wat wij investeren in het voorliggend veld. Mevrouw Broekhuizen heeft daar een samenvatting van gegeven en het is niet gering wat daarin wordt geïnvesteerd. Ik durf wel te stellen dat wij een provincie zijn die zich op dit punt onderscheidt van vele andere provincies als er meer dan 1 miljoen aan provinciale middelen en bijna 1 miljoen uit de doeluitkering wordt bestemd voor diverse activiteiten die te maken hebben met voorliggende voorzieningen, preventie, aandacht voor de jeugdproblematiek bij de gemeenten. Dat is niet gering! Is het genoeg? Nee, het zou inderdaad meer mogen zijn, maar ik vind wel dat we ons aan één principe moeten houden en dat is dat het stimuleren van de eerstelijnszorg altijd van twee kanten zal moeten komen. Het kan niet zo zijn dat wij met 100% provinciale financiering de gemeenten faciliteren om meer in de eerste lijn te doen. Wat we wel doen en gedaan hebben gedurende de afgelopen jaren is dat we gemeenten verleiden om meer te doen door cofinanciering te leveren en die hebben we voor de activiteiten van dit jaar op fifty-fifty gezet. We hebben de afgelopen jaren ook wel zaken geheel betaald. De EKC s zijn bijvoorbeeld geheel betaald door de provincie en we hebben eraan moeten sleuren om ze weg te zetten bij de gemeenten en ook dat moeten wij ons realiseren. Nu hebben we besloten dat we fifty-fifty gaan doen. Er staat op de lat ongeveer drie ton dat ingezet kan worden voor cofinanciering bij de gemeenten. Dat is nog niet rond, maar ik ben daar toch wat blijmoedig in geworden. We hebben een conferentie Zorginnovatie gehad met de gemeenten en de zorgaanbieders. Dat was een succesvolle dag en daar zijn een aantal activiteiten geprioriteerd die je zou moeten inzetten in het voorliggende veld. We hebben begin maart weer een bestuurlijk platform en dan kaarten we het gehele verhaal af. Dan ligt er een programma waarbij de middelen van de provincie en de middelen van de gemeenten gezamenlijk worden toegewezen aan projecten in het voorliggende veld. Dan spreek je over Triple P en over gezinscoaches die wel op de lijst staan, maar niet bij de eerste drie scoorden op die conferentie en dat kun je het hebben over EKC s en ik vind dat de inzet van welke middelen de gemeenten in hun werkgebied willen inzetten door ons gehonoreerd moet worden. Wij moeten niet op voorhand zeggen dat wij gezinscoaches goed vinden, maar bijvoorbeeld Triple P niet. We hebben juist gezegd dat we innovatieve manieren moeten vinden om dingen te doen buiten de reguliere hulpverlening om en daarin zijn gezinscoaches heel belangrijk en ook instrumenten als Triple P maar ook Ambulant 12 plus, zijn belangrijk en die willen we stimuleren. Ik zou eigenlijk willen voorstellen om dat nu eerst eens te gaan doen. Laten we eerst de middelen die we als provincie beschikbaar hebben om te cofinancieren, in de eerstelijnszorg 20