TOKSIKOLOGIE OORSIG. Dr. P.M. van Zyl Departement Farmakologie 2012

Transcriptie

1 TOKSIKOLOGIE OORSIG Dr. P.M. van Zyl Departement Farmakologie 2012

2 Braking Vinger in die keel Ipecacuana (15-30 ml) + water ( ml).kontroversiëel: VERSIGTIG: Kardiotoksies, uitgestelde reaksie VERSIGTIG: Moet nie braking induseer in die teenwoordigheid van SSS onderdrukking, konvulsies of na inname van sterk sure, alkaliëe en petroleum produkte nie.

3 Gastriese lavage Hoe gouer, hoe beter Oor algemeen van waarde tot 6 uur na inname maar self langer periodes (tot 12 uur) na salisilate, antidepressant oordosering en oordosering met groot hoeveelhied kapsules en tablette

4 Gastriese lavage: VERSIGTIG Risiko vir aspirasie: Beskerm lugweg Gebruik endotrageale buis in pasiënte met onderdrukte bewussyn. Moet nie G/lavage uitvoer na inname van petroleum koolwaterstowwe nie Risiko vir perforasie: Moet nie G/lavage uitvoer na inname van korrosiewe gifstowwe nie behalwe in geval van hoë dosisse en dan slegs nadat esofagoskopie uitgevoer is.

5 Geaktiveerde Koolstof Hoeksteen van terapie Bind meeste chemiese substanse Dikwels as alleen modaliteit gebruik

6 Geaktiveerde Koolstof Enkel dosering: Bind middel in lumen Herhaal dosis: effektief vir teofillien, fenitoiën, TAD, ens. - Absorbeer oorblywende middel/tablette veral die stadige vrystellende preparate, - Absorbeer enige middel in die gal (voorkom enterohepatiese sirkulasie) - Bind middel deur kontak met derm wand (intestinale dialise)

7 Hemodialise Effektief vir middels met lae proteïen binding, klein volume van distribusie. Bruikbaar in dodelike dosisse van litium, salisilate, etanol en etileen glikol.

8 TEENMIDDELS Die behandeling mag erger wees as die siekte Slegs aangedui in enkele gevalle van vergiftiging Teenmiddels het hul eie indikasies, kontra indikasies en newe effekte.

9 TEENMIDDELS A Kompeterende antagonis Naloksoon vir morfien; Flumasenil vir bensodiasepiene Atropien vir organofosfaat vergiftiging

10 B Antiliggame Digoksien spesifieke antiliggame (Digibind) vir digoksien oordosering

11 C. Ensieme Pralidoksiem vir organofosfaat vergiftiging

12 D. Antimetaboliete Vitamien K vir super warfarin rotgiwwe; warfarin Etanol vir metanol en etileen glikol vergiftiging Natrium tiosulfaat vir sianied vergiftiging

13 E. Antioksidante N-asetielsisteïen vir parasetamol oordosering

14 F. Chelerende agense protamien vir heparien desferrioksamien vir yster oordosering dimekaptosuksiniel suur (DMSA) vir swaar metaal vergiftiging penisillamiene vir lood vergiftiging

15 SSS STATUS + VITALE TEKENS Fisiologiese eksitasie SSS stimulasie pols BD RR en diepte temp Meestal veroorsaak deur anticholinergiese, simpatomimetiese, sentraal hallusinogeniese middels, of deur geneesmiddelonttrekking Fisiologiese onderdrukking Onderdrukkte bewussyn pols BD RR en diepte temp Meestal veroorsaak deur cholinergiese, simpatolitiese, opiate, of sedatief-hipnotiese middels, of alkohole.

16 TOKSIKOLOGIE LABORATORIUM Sifting vir parasetamol, salisilate en TADs word sterk aanbeveel vir pasiënte met n onsekere geskiedenis van opsetlike vergiftiging Min vroeë tekens mag teenwoordig wees na dodelike dosisse van hierdie middels spesifieke behandeling beskikbaar en hoogs effektief indien betyds begin NB: Parasetamolvlak eers 4h na inname (Bloedmonster)

17 UITGEBREIDE KWALITATIEWE TOKSIKOLOGIESE SIFTING ( tox screen ) Duur Tydrowend Voorspel dikwels nie en kan ook nie graad van vergiftiging aantoon nie Tel onverwagte middels op in slegs n minderheid van pasiënte Min invloed op pasiënthantering Onwaarskynlik dat dit pasiëntuitkoms gaan beïnvloed By uitsondering nodig pasiënte met nie-bedoelde inname wat asimptomaties is of met kliniese bevindings wat ooreenstem met die mediese geskiedenis. SLEGS IN ERGE OF ONVERKLAARDE TOKSISITEIT (Urinemonster)

18 DRUGS OF ABUSE" SIFTING Kombinasie van metodes Gas chromatografie Ensiem immunoassay: Dagga, kokaïen, amfetamiene, opiate,barbiturate. Positiewe en negatiewe siftings vir middels kan nie absoluut diagnoses bevestig of uitsluit nie; bevestigings metodes mag nodig wees. (Urinemonster)

19 KWANTITATIEWE ASSAYS Nuttig om die hantering van sekere vergiftigings te rig wanneer dit geïnterpreteer word saam met die kliniese beeld en die tyd van blootstelling. Slegs beskikbaar vir n beperkte aantal middels:verskil van lab tot lab Voorbeelde: Anti-epileptiese middels, parasetamol, salisilate, TADs (Bloedmonster)

20 ANDER LABORATORIUM ONDERSOEKE Simptomatiese pasiënte en die met onbetroubare of onbekende geskiedenis: urine ondersoek, serum elektroliete, kreatinien, glukose. Bepalings van serum osmolaliteit, ketone, kreatienkinase, lewerfunksie toetse, amilase, kalsium, en magnesium behoort gedoen te word op alle pasiënte met beduidende aantasting. Roetine urine swangerskapstoets word sterk aanbeveel

21 ANIOONGAPING METABOLIESE ASIDOSE: ALGEMENE OORSAKE GENEESMIDDELS EN GIFSTOWWE Alkohol Metanol Etileenglikol Yster Isoniasied Salisilate METABOLIES Uremie Diabetiese ketoasidose Melksuurasidose

22 DIE EINDE