GRAAD 6 NATUURWETENSKAPPE KWARTAAL 1. Tyd: 1 uur FORMELE ASSESSERING Totaal: 50 punte. Naam en Van Datum INSTRUKSIES VRAAG 1

Transcriptie

1 GRAAD 6 NATUURWETENSKAPPE KWARTAAL 1 Tyd: 1 uur FORMELE ASSESSERING Totaal: 50 punte Naam en Van Datum INSTRUKSIES 1. Lees alle vrae deeglik deur voordat jy dit beantwood. 2. Alle vrae moet in n netjiese handskrif voltooi word. VRAAG 1 Pas die konsepte in kolom A by die beskrywings in kolom B. KOLOM A KOLOM B 1. Chlorofil a) Verwys na die kos wat ons elke dag eet. 2. Fotosintese b) Dit is n soort voedsel wat energie aan die liggaam verskaf. 3. Dieet c) Kieme wat die liggaam binnedring en n negatiewe effek op n mens se gesondheid het. 4. Vette en olies d) Die proses waartydens plante voedsel maak. 5. Infeksie e) Dit is n stof wat plante groen van kleur maak. VRAAG 2 Is die volgende stellings WAAR of ONWAAR? 2. 1 Fotosintese vind plaas in die blare van plante Plante stoor voedsel in die vorm van water Mense en diere asem suurstof uit wat plante gebruik vir die proses van fotosintese Plante vervaardig koolstofdioksied tydens fotosintese. (5)

2 VRAAG Noem die 4 hoofvoedselgroepe. (4) 3. 2 Aan watter voedselgroep behoort die volgende? vleis appel 3. 3 Waarom is die volgende voedselgroepe belangrik vir ons? Vitamiene en minerale (2) Vette en olies (2) 3. 4 Waarom is dit belangrik dat ons dieet gebalanseerd moet wees? (2)

3 VRAAG Wat is die 3 belangrikste redes waarom ons voedsel verwerk? a) b) c) 4. 2 Daar bestaan n hele paar metodes om voedsel te verwerk. Veruidelik kortliks wat die volgende metodes behels: a) Om kos te vries (2) b) Om kos te pekel (2) VRAAG Voltooi die paragraaf deur die woorde op die woordelys te gebruik. vleilande oorleef lewende sonlig gebied Ekostelsels bestaan uit en nie lewende dinge in n sekere. Voorbeelde van ekostelsels is riviere en. Woudekostelsels ervaar baie min helder. Ekostelsels verskaf alles wat lewende dinge benodig sodat hulle kan. (5)

4 5. 2 Bestudeer die prent hieronder. Gee dan kortliks n beskrywing van grasveldekostelsels. Diere in n grasveldekostelsel (2) VRAAG In jou eie woorde, verduidelik wat n voedselweb is. (2) 6. 2 Bestudeer die volgende voedselketting en beantwoord die vrae wat daarop volg. A B C Sê of A, B en C verbruikers of vervaardigers is. A B C

5 VRAAG 7 Beskryf kortliks die volgende konsepte Koolstofdioksied : (2) 7. 2 Geprossesserde kos : (2) 7. 3 Proteïne : (2) 7. 4 Rivierekostelsel : (2) 7. 5 Fermentasie : (2) Totaal: 50 punte

6 GRAAD 6 NATUURWETENSKAPPE KWARTAAL 1 memorandum Tyd: 1 uur FORMELE ASSESSERING Totaal: 50 punte Naam en Van Datum INSTRUKSIES 1. Lees alle vrae deeglik deur voordat jy dit beantwood. 2. Alle vrae moet in n netjiese handskrif voltooi word. VRAAG 1 Pas die konsepte in kolom A by die beskrywings in kolom B. KOLOM A KOLOM B 1. Chlorofil a) Verwys na die kos wat ons elke dag eet. 2. Fotosintese b) Dit is n soort voedsel wat energie aan die liggaam verskaf. 3. Dieet c) Kieme wat die liggaam binnedring en n negatiewe effek op n mens se gesondheid het. 4. Vette en olies d) Die proses waartydens plante voedsel maak. 5. Infeksie e) Dit is n stof wat plante groen van kleur maak. VRAAG 2 Is die volgende stellings WAAR of ONWAAR? 2. 1 Fotosintese vind plaas in die blare van plante. Waar 2. 2 Plante stoor voedsel in die vorm van water. Onwaar 2. 3 Mense en diere asem suurstof uit wat plante gebruik vir die proses van fotosintese. Onwaar 2. 4 Plante vervaardig koolstofdioksied tydens fotosintese. Onwaar (5)

7 VRAAG Noem die 4 hoofvoedselgroepe. Koolhidrate, Proteïne, Vette en olies en Vitamiene en minerale (4) 3. 2 Aan watter voedselgroep behoort die volgende? vleis Proteïne Koolhidrate appel 3. 3 Waarom is die volgende voedselgroepe belangrik vir ons? Vitamiene en minerale Dit werk saam met ander voedselgroepe om ons goed te laat ontwikkel. Dit help dat ons sterk tande en bene en n goeie sig het. (2) Vette en olies Dit gee energie aan lewende organismes. Dit stoor energie as liggaamsvet wat as n laag rondom organe vorm en daardie organe beskerm. (2) 3. 4 Waarom is dit belangrik dat ons dieet gebalanseerd moet wees? Ons moet genoeg voedselsoorte eet wat uit al die voedselgroepe kom. Ons liggame benodig die voedingswaardes van al die voedselgroepe. (2)

8 VRAAG Wat is die 3 belangrikste redes waarom ons voedsel verwerk? a) Sodat kos eetbaar kan wees. b) Dit laat kos langer hou. c) Die voedingswaarde van kos word verbeter Daar bestaan n hele paar metodes om voedsel te verwerk. Veruidelik kortliks wat die volgende metodes behels: a) Om kos te vries Die lae temperature het tot gevolg dat mikroörganismes stadiger groei. Dus hou die kos langer. Rou kos sowel as gaar kos kan gevries word. (2) b) Om kos te pekel Die pekel van kos behels dat kos gedoop word in n sout en asyn mengsel. Asyn dien hier as preserveermiddel en dis onmoontlik vir mikroörganismes om in asyn te oorleef. (2) VRAAG Voltooi die paragraaf deur die woorde op die woordelys te gebruik. vleilande oorleef lewende sonlig gebied Ekostelsels bestaan uit lewende en nie lewende dinge in n sekere. gebied Voorbeelde van ekostelsels is riviere en. vleilande Woudekostelsels ervaar baie min helder. sonlig Ekostelsels verskaf alles wat lewende dinge oorleef benodig sodat hulle kan. (5)

9 5. 2 Bestudeer die prent hieronder. Gee dan kortliks n beskrywing van grasveldekostelsels. Diere in n grasveldekostelsel Daar is baie sonlig in die oop spasies wat grasvelde bied. Grasvelde kry genoeg reën en dit laat gras groei. Daar is baie wilde diere wat in grasvelde woon. Sommige insekte leef ook daar. (2) VRAAG In jou eie woorde, verduidelik wat n voedselweb is. Dit verwys na die feit dat n paar voedselkettings aan mekaar verbind word. Dit wys ons op die voedselverhoudings tussen verskillende diere. (2) 6. 2 Bestudeer die volgende voedselketting en beantwoord die vrae wat daarop volg. A B C Sê of A, B en C verbruikers of vervaardigers is. A Vervaardiger B Verbruiker C Verbruiker

10 VRAAG 7 Beskryf kortliks die volgende konsepte Koolstofdioksied : Dit is n gas in die lug. Plante gebruik dit om glukose suiker en suurstof te kan maak. (2) 7. 2 Geprossesserde kos : Dit is kos wat verander word van hoe dit oorspronklik in die natuur voorkom. Daar is redes vir prossessering van voedsel, soos om dit langer te laat hou of die smaak te verbeter. (2) Dit is groep bestaande uit sekere 7. 3 Proteïne : voedselsoorte. Dit help om die liggaam te laat groei e nook om dit te laat herstel. (2) 7. 4 Rivierekostelsel : Riviere is varswaterstelsels. Dit vloei deur land na die see toe. Daar is verskeie diere en plante woonagtig in riviere. Die temperatuur kan koud of warm wees afhangende van (2) ligging 7. 5 Fermentasie : Dis n proses waartydens bakterieë gevoeg word by voedsel. Dit verbeter die smaak van voedsel en verhoog ook die voedingswaarde van voedsel. (2) Totaal: 50 punte