GRAAD 5 NATUURWETENSKAPPE KWARTAAL 1. Tyd: 1 uur FORMELE ASSESSERING Totaal: 40 punte. Naam en Van Datum INSTRUKSIES VRAAG 1

Transcriptie

1 GRAAD 5 NATUURWETENSKAPPE KWARTAAL 1 Tyd: 1 uur FORMELE ASSESSERING Totaal: 40 punte Naam en Van Datum INSTRUKSIES 1. Lees alle vrae deeglik deur voordat jy dit beantwood. 2. Alle vrae moet in n netjiese handskrif voltooi word. VRAAG 1 Beantwoord die volgende vrae oor plante en diere Watter van die onderstaande beskrywings op die tabel pas by die konsepte hieronder? Skryf net die nommer neer. 1. Plante en diere wat altyd in n sekere gebied voorgekom het. 2. n Plek of ruimte wat beskerming bied teen gevaar en slegte weer. 3. Die natuurlike plek waar plante en diere leef. Dit verwys na die plante en diere wat op aarde lewe en hulle habitatte. A Habitat B Biodiversiteit C Skuiling 1. 2 In watter habitat leef n padda? Watter eienskappe van die padda help hom om in sy habitat te oorleef? _ (3)

2 1. 3 Waarom is dit moontlik vir plante en diere om in hul habitat te kan oorleef? _ (2) VRAAG Bestudeer hierdie prent en verduidelik wat interafhanklikheid tussen plante en diere beteken. (3) 2. 2 Op die prentjie hieronder, sit n bosluisvoëltjie op n buffel. Verduidelik hoekom dit vir beide diere voordelig is om afhanklik van mekaa te wees. _ (2)

3 VRAAG 3 Beantwoord die volgende vrae oor verskillende soorte diere Pas die WOORD by die korrekte VERDUIDELIKING WOORD VERDUIDELIKING a) Endoskelet a) Diere wat nie n ruggraat het nie. b) Kraakbeen b) n Skelet wat aan die buitekant van diere se liggame is. c) Ongewerweldes c) Kussinkies tussen bene en gewrigte. (3) 3. 2 Sê of die volgende diere n ekso of endoskelet het. A sprinkaan B padda C krap VRAAG 4 Sê of die volgende stellings WAAR of ONWAAR is Diere het skelette om hul liggame te beskerm en te help om vorm te gee Ongewerwelde diere het n baie sterk ruggraat Sommige gewerwelde diere het n skedel om hul brein te beskerm.

4 VRAAG 5 Bestudeer die prent hieronder en voltooi die paragraaf wat volg. Maak gebruik van die woorde wat verskaf is. ligamente skouergordel gewrigte spiere werwels Die mens kan beweeg om dat die skelet het en wat met senings aan bene geheg is. Bene in die skelet word aan mekaar verbind deur. Die in die ruggraat hou dit sterk. Die boonste ledemate van gewerweldes word by die aan die liggaam geheg. (5) VRAAG Wat gebruik groen plante om voedsel mee te maak? (3) 6. 2 Watter belangrike gas gee plante af wanneer hul voedsel maak? 6. 3 Wat is n herbivoor? (2)

5 6. 4 Is dier A of B n karnivoor? A - kameelperd B - luiperd 6. 5 Verduidelik in jou eie woord wat n voedselketting is. (2) VRAAG 7 Voorplanting vind plaas in diere en plante Beskryf kortliks die lewensiklus van n plant. (2) 7. 2 Wat is uitwendige bevrugting? (2) TOTAAL: 40 punte

6 GRAAD 5 NATUURWETENSKAPPE KWARTAAL 1 (memorandum) Tyd: 1 uur FORMELE ASSESSERING Totaal: 40 punte Naam en Van Datum INSTRUKSIES 1. Lees alle vrae deeglik deur voordat jy dit beantwood. 2. Alle vrae moet in n netjiese handskrif voltooi word. VRAAG 1 Beantwoord die volgende vrae oor plante en diere Watter van die onderstaande beskrywings op die tabel pas by die konsepte hieronder? Skryf net die nommer neer. 1. Plante en diere wat altyd in n sekere gebied voorgekom het. 2. n Plek of ruimte wat beskerming bied teen gevaar en slegte weer. 3. Die natuurlike plek waar plante en diere leef. 4. Dit verwys na die plante en diere wat op aarde lewe en hulle habitatte. A Habitat 3 B Biodiversiteit 4 C Skuiling In watter habitat leef n padda? Watter eienskappe van die padda help hom om in sy habitat te oorleef? _ Die padda leef hoofsaaklik in water. Die vingers en tone van die _ padda is geweb. Dit help die padda om te kan swem. Paddas kan _ se liggame laat hulle toe om ook op land te kan beweeg. (3)

7 1. 3 Waarom is dit moontlik vir plante en diere om in hul habitat te kan oorleef? _ Beide plante en diere beskik oor besondere eienskappe wat nodig _ is vir oorlewing. Die struktuur, tekstuur en grootte van plante en diere _ help dit hul aanpasbaar is in hul natuurlike habitat. (2) VRAAG Bestudeer hierdie prent en verduidelik wat interafhanklikheid tussen plante en diere beteken. Vlinders benodig die nektar van blomme. Dit is hulle voedsel. Omdat vlinders beweeg van een blom na n ander, bestuif die vlinders die blomme. Dit help dat plante voort kan plant. (3) 2. 2 Op die prentjie hieronder, sit n bosluisvoëltjie op n buffel. Verduidelik hoekom dit vir beide diere voordelig is om afhanklik van mekaa te wees. _ Die bosluisvoël help die buffel om van bosluise op sy liggaam _ ontslae te raak. Bosluise kan veroorsaak dat die buffel siektes _ opdoen. Vir die bosluisvoël, is dit egter voedsel vir oorlewing. (2)

8 VRAAG 3 Beantwoord die volgende vrae oor verskillende soorte diere Pas die WOORD by die korrekte VERDUIDELIKING WOORD VERDUIDELIKING a) Endoskelet a) Diere wat nie n ruggraat het nie. b) Kraakbeen b) n Skelet wat aan die buitekant van diere se liggame is. c) Ongewerweldes c) Kussinkies tussen bene en gewrigte. (3) 3. 2 Sê of die volgende diere n ekso of endoskelet het. A sprinkaan eksoskelet B padda endoskelet C krap eksoskelet VRAAG 4 Sê of die volgende stellings WAAR of ONWAAR is Diere het skelette om hul liggame te beskerm en te help om vorm te gee. Waar 3. 2 Ongewerwelde diere het n baie sterk ruggraat. Onwaar 3. 3 Sommige gewerwelde diere het n skedel om hul brein te beskerm. Onwaar

9 VRAAG 5 Bestudeer die prent hieronder en voltooi die paragraaf wat volg. Maak gebruik van die woorde wat verskaf is. ligamente skouergordel gewrigte spiere werwels Die mens kan beweeg om dat die skelet gewrigte het en spiere wat met senings aan bene geheg is. Bene in die skelet word aan mekaar verbind deur. ligamente Die werwels in die ruggraat hou dit sterk. Die boonste ledemate van gewerweldes word by die skouergordel aan die liggaam geheg. (5) VRAAG Wat gebruik groen plante om voedsel mee te maak? Grond, gasse en water. Baie belangrik is ook ligenergie van die son. (3) 6. 2 Watter belangrike gas gee plante af wanneer hul voedsel maak? Suurstof 6. 3 Wat is n herbivoor? n Herbivoor is n dier wat net plante eet. (2)

10 6. 4 Is dier A of B n karnivoor? A - kameelperd B - luiperd B luiperd 6. 5 Verduidelik in jou eie woord wat n voedselketting is. n Voeselketting is die volgorde waarin diere plante asook ander diere eet met die behoefte en doel om energie te bekom. (2) VRAAG 7 Voorplanting vind plaas in diere en plante Beskryf kortliks die lewensiklus van n plant. Die lewe van n plant begin as n saadjie. Die saadjie ontwikkel in n plantjie in gunstige omstandighede. Volwasse plante het blomme, wat in vrugte met saadjies kan verander. Die saadjies ontkiem dan weer. (2) 7. 2 Wat is uitwendige bevrugting? Uitwendige bevrugting vind plaas wanneer manlike selle en vroulike eiertjies buite die liggaam, saamsmelt. (2) TOTAAL: 40 punte