Zorgplan. Zorgplan SBO De Burcht - 1 -

Transcriptie

1 Zorgplan Zorgplan SBO De Burcht - 1 -

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 Leeswijzer 4 2. Onze visie op zorg 5 3. Passend Onderwijs 5 Schoolondersteuningsprofiel 6 4. SBO de Burcht onderdeel van expertise centrum RIBA 6 5. Instroom, doorstroom, uitstroom op de Burcht 7 Oriëntatiegesprek 7 Intakegesprek 7 Plaatsing op De Burcht 7 Doorstroom 7 Terugplaatsing op een reguliere basisschool 7 Uitstroom 8 Verplichte eindtoets groep Werken met eenduidige zorgroute 9 Invoeren van eenduidige zorgroute 9 Onderwijsbehoeften 10 Cyclus van handelingsgericht werken met groepsplannen 10 Groepsoverzichten 11 Groepsplannen 11 Zicht op de leerling 12 Zorgleerling Continuüm van zorg 13 Niveau 1 13 Niveau 2 14 Niveau 3 14 Niveau 4 15 Ondersteuning van de leerkracht 15 Het zorgteam 16 Extra zorg op De Burcht 16 Coördinatoren en werkgroepen Werken met leerlijnen en onderwijsarrangementen 19 Uitstroomperspectief 19 Leerlijnen 19 Leerstofaanbod en leerrendementen 20 Onderwijsarrangementen 20 L arrangement 21 L+ arrangement 21 L- arrangement 22 Zorgplan SBO De Burcht - 2 -

3 P arrangement 22 ZI arrangement 23 Anderen uitstroomperspectieven Ontwikkelingsperspectief 25 Opstellen van het ontwikkelingsperspectief 25 Vaststellen van het uitstroomperspectief Registratie 31 Dossier 31 ParnasSys 31 OntwikkelingsVolgModelVoor Jonge Kinderen 32 Klassemap 32 Weekplanning dagplanning 33 Toetsen en observatie-instrumenten 33 ZIEN 34 Besprekingen Zorgkalender 35 Toets- en Groepsbespreking 35 Leerlingbespreking 36 SchoolOndersteuningsTeam (SOT) 36 Samenwerking met Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) 37 Oudercontacten 37 Rapporten 38 Dyslexie screening 38 Protocol leesproblemen en dyslexie voor sbo Taakomschrijving 41 Taakomschrijving directie m.b.t. zorg 41 Taakomschrijving zorgteam m.b.t. zorg 41 Taakomschrijving leerkracht m.b.t. zorg 43 Literatuur en bijlagen 45 Overzicht zorgstructuur 46 Gesprekspunten intake gesprek 47 Instroomprotocol De Burcht 48 Protocol terugplaatsing leerlingen naar basisschool 50 Groepsplan 52 Schema Stimulerende en Belemmerende factoren 54 Continuüm van zorg 55 Aanmeldingsformulier Leerlingbespreking en zorgplatform 56 Zorgkalender 58 Dyslexieonderzoeken 65 Zorgplan SBO De Burcht - 3 -

4 Inleiding Voor u ligt het zorgplan van SBO De Burcht. Het zorgplan is een werkdocument waarin beschreven is op welke manier SBO De Burcht vorm geeft aan de zorgverbreding. Het document is geschreven voor ouders, leerkrachten en bevoegd gezag. Leeswijzer Na het lezen van dit beleidsdocument zijn de volgende punten duidelijk: Wat de missie en visie van SBO De Burcht is Wat wij verstaan onder een zorgleerling Wat handelingsgericht werken voor SBO De Burcht inhoudt Hoe er gewerkt wordt met groepsoverzichten en groepsplannen Hoe SBO De Burcht het ontwikkelingsperspectief vaststelt Hoe de zorgkalender eruit ziet Hoe SBO De Burcht de ontwikkelingen van de kinderen stimuleert en begeleidt. In dit document staat de zorg voor de leerlingen centraal. Voor het realiseren van passend onderwijs binnen SBO De Burcht is een goede afstemming van het onderwijs op het ontwikkelingsperspectief en de specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen cruciaal. Werken vanuit een ontwikkelingsperspectief levert in de school een belangrijke bijdrage aan het vergroten van de opbrengstgerichtheid van het onderwijs (kwaliteitszorg), het doelgericht plannen van het onderwijs aan leerlingen, het maken van beredeneerde keuzes in leerlijnen en onderwijsaanbod, een betere afstemming met ouders en leerling over wat de school wil bereiken en een goede overgang naar het voortgezet (speciaal) onderwijs. Voor alle leerlingen op De Burcht wordt een ontwikkelingsperspectief gemaakt. Vanaf een didactische leeftijd van 30 maanden wordt voor alle leerlingen van SBO De Burcht binnen het ontwikkelingsperspectief een verwacht uitstroomperspectief vastgesteld. Dit is na 3 jaar lees-, reken- en taalonderwijs (meestal eind groep 5) De school volgt of de leerling zich conform het ontwikkelingsperspectief ontwikkelt en maakt naar aanleiding hiervan beredeneerde keuzes in het onderwijs- en leerstofaanbod, zodat de ontwikkeling van elke leerling optimaal gestimuleerd wordt. Zorgplan SBO De Burcht - 4 -

5 2. Onze visie op zorg Uitgaande van de missie en visie zoals die is geformuleerd in het schoolplan is het uitgangspunt: elke leerling is bijzonder en uniek. Er wordt op SBO De Burcht onderwijs op maat geboden, passend bij de mogelijkheden van de leerling. Dit wordt gedaan door: De totale ontwikkeling van de leerling centraal te stellen en hierdoor de leerling optimaal voor te bereiden op de overgang naar het voortgezet onderwijs en volwaardige deelname aan de samenleving. Het stellen van hoge doelen: hierdoor wordt de leerling uitgedaagd zich te ontwikkelen in lijn met zijn persoonlijke mogelijkheden zoals beschreven in zijn ontwikkelingsperspectief. Het werken met onderwijsarrangementen waarin de concrete leerdoelen beschreven staan waar we binnen een afgesproken groepsplanperiode aan werken. Om deze leerdoelen te bereiken kijken we welke onderwijs- en ondersteuningsbehoefte de leerling heeft om deze doelen te kunnen halen. Het leren van leerlingen wordt gestimuleerd binnen een krachtige leeromgeving. Dit is een omgeving die afgestemd wordt op de mogelijkheden en behoeftes van onze leerlingen. Het didactisch klimaat is gericht op succeservaringen, dit wordt o.a. bereikt door het hebben van hoge verwachtingen en het stellen van ambitieuze doelen binnen de leerlijnen, zodat de leerling weet wat er van hem verwacht wordt en waar hij het voor doet. Leren wordt tot leven gebracht. Het onderwijsaanbod is breed en veelzijdig en o.a. gericht op het ontdekken en ontwikkelen van de talenten van de leerling. Het aanbod is gebaseerd op specifieke leerlijnen, waarin kennis van de doelgroep en inzichten omtrent leren zijn verwerkt. De kerndoelen Primair Onderwijs en de referentieniveaus taal en rekenen zijn hierbij streefdoelen. In ons basisaanbod worden doelen van 1F nagestreefd, bij het verdiept niveau de doelen van 1S. De tussendoelen en het leerstofaanbod worden afgeleid van het geschetste ontwikkeling- en uitstroomperspectief en de te verwachten leerrendementen. Er is gekozen voor handelingsgericht en opbrengstgericht werken. De volledige missie- en visietekst van het SBO is terug te vinden in het schoolplan. 3. Passend Onderwijs Per 1 augustus 2014 hebben de schoolbesturen zorgplicht. Dit houdt in dat zij verplicht worden een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die zich aanmelden bij een van de scholen van hun bestuur. Dit gebeurt in nauw overleg met school en ouders. In het nieuwe systeem melden ouders hun kind schriftelijk aan bij de reguliere basisschool van hun voorkeur. Daarbij geven zij aan dat hun kind extra begeleiding en/of ondersteuning nodig heeft. De school moet binnen 8 weken beslissen of een leerling wordt toegelaten. Als een school het kind niet kan toelaten, moet de school een passende onderwijsplek op een andere school zoeken. Dat kan een reguliere school zijn of een school voor speciaal Zorgplan SBO De Burcht - 5 -

6 (basis)onderwijs. Belangrijk daarbij is dat een goede balans wordt gevonden tussen de wensen van de ouders en de mogelijkheden van scholen en de ondersteuning die de leerling nodig heeft. School Ondersteunings Profiel Alle scholen van het Samenwerkingsverband RiBa hebben een schoolondersteuningsprofiel (SOP) opgesteld. Dit ondersteuningsprofiel sluit aan bij de Handelingsgerichte visie van het SWV en de scholen. De scholen geven aan welke kinderen zij kunnen opvangen. Als een basisschool aangeeft een leerling niet te kunnen plaatsen omdat ze deze leerling niet de goede zorg kunnen bieden, wordt binnen het SWV een school gezocht die aansluit bij de ondersteuning die een leerling nodig heeft om tot leren te kunnen komen. Dit kan een andere basisschool zijn, maar ook een school voor SBO of SO. 4. SBO de Burcht onderdeel van Expertise Centrum RIBA Als een leerling van een van de reguliere basisscholen van het samenwerkingsverband extra hulp of ondersteuning nodig heeft bij de ontwikkeling, wordt deze zorgleerling besproken in het School Ondersteunings Team (SOT) van de school. Ouders worden hier nauw bij betrokken en samen wordt gekeken naar een passende oplossing. Een van de oplossingen kan zijn dat de leerling ondersteuning nodig heeft op het SBO. De Burcht is de school voor SBO van het samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband geeft dan een toelaatbaarheidsverklaring af voor SBO en de leerling kan instromen op de Burcht. Het kan ook voorkomen dat een leerling op een basisschool vastloopt en de school handelingsverlegen is. De school heeft dan geen perspectief meer. Er wordt een groot overleg afgesproken waar alle betrokkenen en instanties die evt. bij kunnen dragen een nieuw perspectief voor uitgenodigd worden. Dit is een HIA-gesprek. HIA staat voor Handelingsgericht Intergraal Arrangeren. Met elkaar wordt gekeken naar de mogelijkheden en de hulpvragen van de leerling en wat deze leerling nodig heeft. Een uitkomst kan zijn dat de leerling de extra zorg van het SBO nodig heeft. Ook dan wordt een toelaatbaarheidsverklaring afgegeven en kan de leerling instromen op de Burcht. Er zijn vijf instroommomenten op SBO De Burcht: Begin van het schooljaar In de week na de herfstvakantie In de week na de kerstvakantie In de week na de voorjaarsvakantie In de week na de meivakantie In bijlage 1 vindt u een schematisch overzicht van de zorgstructuur van scholen van het SWV. Zorgplan SBO De Burcht - 6 -

7 5. Instroom, doorstroom en uitstroom op de Burcht Oriëntatiegesprek Als ouders vanuit het basisonderwijs gesprekken hebben over de ontwikkeling van de leerling en er de vraag is of de leerling wel op de basisschool kan blijven, ontstaat er vaak de behoefte zich op de SBO school te gaan oriënteren. Ouders kunnen zich dan aanmelden voor een oriëntatiegesprek. Ze krijgen een eerste indruk van de school en een rondleiding en een gesprek van algemene aard. Van dit oriëntatiegesprek wordt geen verslag gemaakt, maar een aantekening voor intern gebruik als mogelijk toekomstige leerling. Intakegesprek Als de toelaatbaarheidsverklaring is afgegeven kunnen ouders hun kind aanmelden bij het SBO. Er vindt dan een intakegesprek plaats. Dit gesprek vindt plaatst met de directeur en de teamleider Zorg & Onderwijs van het SBO. In dit gesprek krijgen ouders de gelegenheid om van hun kind te vertellen waar de mogelijkheden of juist de moeilijkheden liggen, hun visie op de ontwikkeling en verwachtingen ten aanzien van de plaatsing binnen het SBO. Vanuit de school wordt verteld wat de werkwijze van de school is, wat ouders kunnen verwachten van het team van de school. Ook worden er een aantal praktische zaken besproken. In bijlage 2 is een lijst met gesprekspunten voor de intake opgenomen. Plaatsing op De Burcht Als een kind is aangemeld op De Burcht, volgt vanuit de basisschool de overdracht van het dossier. De betreffende ib-er maakt een dossieranalyse van het kind en is verantwoordelijk voor een zorgvuldige plaatsing en volgt het protocol instroom nieuwe leerlingen, zie bijlage 3 Doorstroom Wij streven ernaar om de kinderen niet 2 jaar in dezelfde groep te laten. Ze gaan in principe altijd over naar het volgende leerjaar. Groepen worden samengesteld naar leeftijd, gedrag en/of verhouding jongens en meisjes. Groepsverdeling en nummering komt overeen met het op de basisschool gehanteerde systeem van groepsnummering. Het niveau speelt hierbij minder een rol. Terugplaatsing op een reguliere basisschool Zodra het goed gaat op De Burcht komt de vraag bij ouders op Kan mijn kind weer terug naar de gewone basisschool. Dat is geen regel, maar het komt wel voor. De leerling heeft kennis gemaakt met de voordelen van het kleinschalige van de Burcht en de intensieve begeleiding op het niveau van de leerling. Als een leerling het niveau en tempo van de reguliere basisschool weer aan kan en als deze leerling sociaal- emotioneel weer stevig en weerbaar is zal in overleg met ouders besproken worden op welke manier de leerling weer in kan stromen in een reguliere groep. Dit kan de oude school zijn dan de leerling, maar kan ook een hele nieuwe school zijn. In alle gevallen willen we dit zorgvuldig laten verlopen. In bijlage 4 is het terugplaatsingsprotocol van de Burcht opgenomen. Zorgplan SBO De Burcht - 7 -

8 Uitstroom Leerlingen van de groepen 8 verlaten aan het einde schooljaar de school om door te stromen naar het voortgezet onderwijs. Soms gebeurt het dat kinderen vanuit groep 7 de stap naar het voortgezet onderwijs maken. Dit betreft leerlingen die in groep 7 al 12 jaar worden, die een jaar gedoubleerd hebben en waarvan de uitstroom praktijk onderwijs betreft. De overweging om deze kinderen vanuit groep 7 de overstap te laten maken naar het Voortgezet Onderwijs, wordt eind groep 6 met de ouders besproken. De beslissing wordt met ouders, na de eerste toetsweek in groep 7, zorgvuldig genomen. De reguliere schoolverlating vanuit de eindgroepen is vastgesteld in de infobrochure schoolverlaters en krijgen ouders van schoolverlaters aan het begin van het schooljaar. Deze informatiebrochure bevat de volgende onderdelen: Afname capaciteitenonderzoek/ IQ-bepaling: bij alle leerlingen van de eindgroepen wordt in november groepsgewijs de NIO (Nederlandse Intelligentietest voor onderwijsniveau) afgenomen. Indien noodzakelijk voor bepaling van het schooladvies wordt nader individueel psychologisch onderzoek afgenomen op het gebied van cognitieve capaciteiten en/of sociaal-emotionele ontwikkeling. Van de NIO en eventueel nader onderzoek vindt verslaglegging plaats. (van de NIO niet specifiek, alleen het profiel) Bespreken van een voorlopig eindadvies van de schoolverlaters: in november vindt dit gesprek plaats. Hier wordt een preadvies betreffende schoolverlating met ouders besproken. Het preadvies is gebaseerd op resultaat op NIO en de resultaten van 1 e toetsweek. Afname didactische toetsen: in januari vindt de screening plaats voor de schoolverlaters met het Drempelonderzoek van 678 onderwijsadvisering. Dit zijn toetsen voor technisch lezen, begrijpend lezen, woordenschat, rekenen en spelling. Definitief eindadvies: Als alle onderzoeken in januari zijn afgerond, formuleert De Burcht (leerkrachten, ib-er, orthopedagoog en teamleider Zorg en Onderwijs) een definitief eindadvies. Dit wordt met ouders besproken. Opstellen Onderwijskundig rapport (OKR): In het onderwijskundig rapport wordt het advies voor vervolg onderwijs beschreven. Verder geeft de school in het OKR een relevant beeld van de ontwikkeling van de leerling. Met het ingevulde OKR kunnen ouders het kind aanmelden op een school voor voortgezet onderwijs. Verplichte eindtoets groep 8 Informatie vanuit de rijksoverheid geeft aan: Vanaf 2015 moeten alle leerlingen in groep 8 van het basisonderwijs verplicht een eindtoets maken. Deze eindtoets meet de kennis die leerlingen hebben op het gebied van taal en rekenen. Over een aantal jaren maken ook de leerlingen in het speciaal basisonderwijs en in het speciaal onderwijs een verplichte eindtoets. Scholen in het speciaal basisonderwijs en het speciaal onderwijs mogen nu al wel gebruikmaken van een eindtoets. De Burcht is zich aan het oriënteren op de verplichte eindtoets; welke geschikt is voor SBO en hoe we dit op de Burcht gaan invoeren. Zorgplan SBO De Burcht - 8 -

9 6. Werken met eenduidige zorgroute Om passend onderwijs vorm te geven wordt er binnen het samenwerkingsverband RIBA gewerkt volgens de eenduidige zorgroute. Het groepsniveau, het schoolniveau en het bovenschoolniveau worden logisch aan elkaar gekoppeld. Iedereen spreekt in één taal: die van de onderwijsbehoeften. In de praktijk spreken we over HandelingsGerichtWerken (HGW). Invoeren van eenduidige zorgroute Met de eenduidige zorgroute wordt op groep-, school- en bovenschools niveau het onderwijs passend gemaakt aan de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. De kern van de eenduidige zorgroute is de cyclus van handelingsgericht werken met groepsplannen. Hierin is proactief handelen het uitgangspunt. Ook op De Burcht werken we volgens de cyclus van HGW. Het centrale uitgangspunt bij eenduidige zorgroute is het denken en handelen vanuit onderwijsbehoeften. Een onderwijsbehoefte is dat wat een leerling nodig heeft om het volgende doel te bereiken. Het denken vanuit achterstanden en problemen maakt plaats voor pedagogisch optimisme: kijken naar kansen. Werken met eenduidige zorgroute betekent proactief handelen. In de groep werken de leerkrachten met groepsoverzichten en groepsplannen. Individuele handelingsplannen worden incidenteel opgesteld. Werken met groepsplannen betekent dat alle leerlingen aandacht verdienen, niet alleen de opvallende kinderen. Op schoolniveau betekent het dat de leerkracht/intern begeleider groepsbesprekingen organiseert en dat er een duidelijke lijn is naar de leerlingbespreking en/of het multidisciplinaire overleg. De eenduidige zorgroute houdt ook in dat er aansluiting is op de diensten en producten van externe hulpverleningsinstellingen, zoals jeugdzorg en schoolmaatschappelijk werk, op het onderwijs. De eenduidige zorgroute anticipeert hiermee op de onderwijs- en zorgarrangementen binnen het kader van passend onderwijs. Op SBO De Burcht wordt handelingsgericht gewerkt. Hierbij staan de volgende uitgangspunten centraal: Ouders zijn een belangrijke partner. Leerstofaanbod in leerlijnen en tussendoelen en Onderwijsbehoeften van leerlingen staan centraal. Leerlingen verschillen, deze verschillen worden gerespecteerd. De aandacht richt zich niet op wat er mis is met de leerling (benoemen van kindkenmerken), maar op wat de leerling nodig heeft om bepaalde doelen te bereiken Proactief denken en handelen in plaats van (curatief) de zorg op 'uitvallers' richten. Een schoolse en bovenschoolse zorgstructuur, waarbij zoveel mogelijk recht gedaan wordt aan het omgaan met verschillen. Zorgplan SBO De Burcht - 9 -

10 Werken met groepsplannen, waarin gedifferentieerd onderwijs aan een groep wordt gepland. Wanneer leerlingen participeren in een gemengde groep, waarin recht gedaan wordt aan hun behoefte erbij te horen, worden betere resultaten gerealiseerd dan wanneer gewerkt wordt met individuele handelingsplannen. Eenduidigheid, transparantie en onderlinge afstemming voor allen die in school en bovenschools betrokken zijn bij de zorg aan leerlingen. Een werkbare, handelingsgerichte wijze om het onderwijsaanbod te registreren. Daarmee kan naar de ouders, collega's, de PCL of de inspectie verantwoording worden afgelegd. Onderwijsbehoeften Onderwijsbehoeften vertellen wat een leerling nodig heeft om onderwijsdoelen te kunnen bereiken. Denk bijvoorbeeld aan herhaalde instructie, aan extra leertijd of aan uitdaging. Wat de kenmerken van een leerling ook zijn, er zijn voor hem altijd doelen te stellen en er zijn altijd onderwijsbehoeften te benoemen. Cyclus van handelingsgericht werken met groepsplannen Het benoemen van de onderwijsbehoeften is een van de zes stappen van de cyclus van handelingsgericht werken met groepsplannen. De cyclus wordt per vak- of vormingsgebied tenminste 3 keer per schooljaar doorlopen. De eerste stap is het verzamelen van gegevens. Dit kunnen methodegebonden of nietmethodegebonden toetsen zijn. Of observaties, informatie uit gesprekken met leerlingen of analyses van gemaakt werk. Aan het begin van het jaar is er met ouders een: vertel-me-je-kind-gesprek met als doel de ouders aan het woord te laten over hun kind, zodat we de kinderen nog beter kunnen begrijpen. Als tweede stap selecteert de leerkracht op basis van deze gegevens welke leerlingen specifieke onderwijsbehoeften hebben. Als derde stap benoemt de leerkracht deze onderwijsbehoeften. 5. Het groepsplan opstellen. 6. Uitvoeren van het groepsplan. 4. Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften. 1. Evalueren groepsplan en verzamelen gegevens in groepsoverzicht. 3. Het benoemen van de onderwijsbehoeften van leerlingen. De eerste drie stappen worden genoteerd in het groepsoverzicht. Hiermee wordt in één oogopslag helder hoe de groep er voor staat. De vierde stap is het clusteren van leerlingen met gelijke onderwijsbehoeften. Hierdoor ontstaan er subgroepen. Ook één leerling kan een subgroep zijn. Bij het bepalen van de 2. Signaleren van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften Zorgplan SBO De Burcht

11 onderwijsaanpak per subgroep wordt een afweging gemaakt tussen de onderwijsbehoeften en de mogelijkheden in de praktijk. Ten slotte stelt de leerkracht het groepsplan op. Dit beslaat een afgesproken periode. Elke leerling heeft binnen het werken met het groepsplan een plaats. Bij de uitvoering van het groepsplan, worden nieuwe gegevens verzameld die de basis zijn voor de volgende cyclus. De hierboven omschreven cyclus wordt tweemaal per jaar doorlopen. De eerste periode loopt tot aan de kerstvakantie en de tweede periode loopt tot aan de zomervakantie. Aan het eind van elke periode worden de leerlingen getoetst met methode onafhankelijke toetsen. Hiervoor gebruiken we CITO toetsen voor speciale leerlingen. Deze toetsweken zijn in januari en in juni. Dit noemen we de hoofdmetingen. (winter- en zomersignalering) Om gegevens die relevant zijn voor de ontwikkeling van de leerling op school worden verzameld in de groep. Dit doen we op het groepsoverzicht. Groepsoverzicht Op het groepsoverzicht verzamelt de leerkracht relevante gegevens van de leerlingen die van invloed zijn op de ontwikkeling van de leerlingen. Dit kunnen gegevens zijn verkregen uit observaties, informatie uit gesprekken met leerlingen of analyses van gemaakt werk. Aan het begin van het jaar is er een vertel-me-je-kind-gesprek met als doel de ouders aan het woord te laten over hun kind, zodat we de leerling nog beter kunnen begrijpen. Ook wordt het onderwijsarrangement genoemd en evt. relevante de resultaten en observaties van gemaakte toetsen genoemd. Op basis van deze gegevens beschrijft de leerkracht wat de specifieke onderwijsbehoeften van de leerlingen zijn. Vanuit de groepskaart in ParnasSys wordt in één oogopslag helder hoe de groep er voor staat. Het groepsoverzicht wordt gebruikt voor: Het maken van een nieuw groepsplan. Het signaleren van leerlingen die extra aandacht nodig hebben. Het clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften. Groepsplan Na het evalueren van het vorig groepsplan clustert de leerkracht leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften in maximaal drie groepen. Er wordt geclusterd via convergente differentiatie daarbij wordt rekening gehouden met de specifieke onderwijsbehoefte van de leerling. Er worden verschillende onderwijsarrangementen aangeboden. Het groepsplan is een werkdocument voor de leerkracht. In het groepsplan worden de doelen vanuit de leerlijn geformuleerd die voor de leerlingen worden nagestreefd (opbrengsten). De leraar omschrijft met welke materialen, middelen en leerstof hij/zij dat gaat doen en hoe dat er organisatorisch uitziet. Zorgplan SBO De Burcht

12 Bij de evaluatie wordt bekeken of de gestelde doelen bereikt zijn, de geplande activiteiten afgerond en of de leerlingen geprofiteerd hebben van het onderwijsaanbod en aanpak. Ook reflecteert de leraar op het eigen handelen in het licht van de ondersteuningsbehoefte van de leerlingen/groep. In het groepsplan wordt de evaluatie opgenomen. Dan volgt een nieuwe planperiode, waarin de evaluatie gegevens weer meegenomen worden in de nieuwe periode en er weer nieuwe doelen gesteld worden passend bij de ontwikkelingsmogelijkheden van de leerling. Het groepsplan formulier is opgenomen als bijlage 5. N.B. voor technisch lezen werken wij met groepsplannen vanuit ParnasSys, de onderdelen blijven hetzelfde alleen het format is anders. Zicht op de leerling In het groepsoverzicht verzamelt de leerkracht relevante gegevens van de leerlingen die van invloed zijn op de ontwikkeling van de leerlingen. Soms is het moeilijk om goed zicht op de leerling te krijgen en gaat de ontwikkeling van de leerling niet volgens verwachting. Deze zorgleerling wordt dan verder besproken tijdens de leerlingbespreking. Om dan goed in beeld te krijgen wat juist sterke kanten van de leerling zijn en wat meehelpt bij zijn ontwikkeling (stimulerende factoren), maar ook wat nu juist niet meehelpt bij zijn ontwikkeling (belemmerende factoren) wordt het schema stimulerend-belemmerend ingevuld (STIBE-schema bijlage 6). Vanuit de basisschool wordt dit schema als overdracht gebruikt en past de leerkracht van de Burcht dit na 4 weken aan. Gaat de ontwikkeling van de leerling volgens verwachting en weet de leerkracht op welke manier deze leerling het best ontwikkelt, worden de relevante gegevens op het GO gebruikt. Op het moment dat er vragen zijn over de ontwikkeling en wordt de leerling verder besproken, (leerlingbespreking, aanvraag onderzoek etc.) wordt door de leerkracht het STIBE-schema ingevuld. Zorgleerling Een leerling is een zorgleerling: Als de didactische ontwikkeling trager verloopt dan het geschetste ontwikkelingsperspectief, ondanks voldoende planmatig geboden onderwijs in de klas. Als een leerling onvoldoende profiteert van het basisaanbod en/of aanpak en er sprake is van specifieke onderwijsbehoeften. Als aanpassing van het onderwijs niet leidt tot verbetering van de leerontwikkeling. Als de ondersteuningsbehoefte van de leerling onvoldoende kan worden afgestemd op de leerling-kenmerken of wanneer de uitgevoerde ondersteuningsbehoefte van de leerling onvoldoende effect oplevert voor wat betreft de leerontwikkeling of de sociaal emotionele ontwikkeling. Als factoren in de omgeving de ontwikkeling van de leerling belemmeren. Als er geen verklaring is voor een belemmerde ontwikkeling van de leerling. Zorgplan SBO De Burcht

13 7. Continuüm van zorg In het continuüm van zorg wordt de zorg aan leerlingen en de daarbij behorende acties op 4 niveaus beschreven. Voor een verkorte weergave van het continuüm van zorg op De Burcht. Zie bijlage 7 Niveau 1: Goed onderwijs binnen de groep door de leerkracht De leerkracht is verantwoordelijk voor het geven van goed onderwijs in de groep. Onder goed onderwijs verstaan wij: het geven van onderwijs op zo n manier dat alle kinderen hiervan profiteren. De leerrendementsverwachting die is uitgesproken in het ontwikkelingsperspectief is sturend voor het onderwijsaanbod in de groep. Gegevens die van belang zijn voor de ontwikkeling van de leerlingen zijn genoteerd in een groepsoverzicht en dit wordt vertaald in het groepsplan. Centrale vraag: wat heeft de leerling nodig om zich maximaal te kunnen ontwikkelen en hoe zorgt de leerkracht hiervoor. Hierbij is het onderwijsleerproces van groot belang. Het onderwijsleerproces bestaat uit: Leerstofaanbod in leerlijnen en tussendoelen De leerkracht moet kennis hebben welke leerstofdoelen een leerling moet beheersen om zich binnen zijn mogelijkheden te ontwikkelen. Leertijd Hoeveel tijd heeft een leerling nodig om zich dingen eigen te maken. Het kan zijn dat de ene leerling het snel oppakt en dat een andere leerling veel tijd, instructie en oefening nodig heeft voordat hij het doel bereikt heeft. Binnen de les moet de leerkracht kunnen omgaan met deze verschillen. Om nog meer tegemoet te komen aan de onderlinge verschillen staat bloktijd op het rooster. In deze tijd krijgen de leerlingen meer onderwijstijd voor het vak waar ze het voor nodig hebben. Dit kan instructie zijn, maar ook tijd voor extra oefening. Effectieve leertijd is ook of de geplande onderwijstijd wel optimaal gebruikt wordt: We streven naar zo min mogelijk uitval van lessen, door leswisselingen efficiënt te plannen en op tijd met de lessen te beginnen. Klassenmanagement Dit is de wijze waarop het reilen en zeilen in de groepen is georganiseerd. Welke regels zijn er binnen de groep, hoe heeft de leerkracht zijn les georganiseerd om de kinderen zoveel mogelijk in hun ondersteuningsbehoeften te voorzien. Hoe organiseert de leerkracht een zo maximaal mogelijke leeromgeving waar alle kinderen van profiteren. Didactisch handelen De leerkracht moet kennis hebben hoe de leerstof over te brengen op de leerlingen. Binnen een betekenisvolle, rijke leeromgeving leert een leerling beter. Pedagogisch handelen De leerlingen leren het best wanneer ze zich veilig en begrepen voelen. Welke leerling heeft wat nodig om zich veilig en begrepen te voelen. In het SBO komt een aantal onderwijsbehoeften van leerlingen overeen. Zo wordt het onderwijs in kleine stapjes aangeboden, hebben de leerlingen meer tijd nodig om zich dingen eigen te maken, is het van belang dat er een sfeer in de groep heerst waarin kinderen zich veilig voelen om Zorgplan SBO De Burcht

14 nieuwe dingen te durven leren. Deze algemene onderwijsbehoeften worden niet genoteerd. De specifieke onderwijs- en ondersteuningsbehoeften van leerlingen worden echter genoemd in het OPP en zijn terug te vinden in het groepsoverzicht. Schoolklimaat De schoolcultuur is van invloed op alle activiteiten in het onderwijs. Het betreft de invloed van het gebouw en de omgeving tot en met de identiteit, houdingen en overtuigingen van mensen in de school. Het schoolklimaat loopt als een rode draad door de hele organisatie. Een gezond schoolklimaat is een klimaat waarin de leerlingen en de schoolmedewerkers zich prettig voelen en tot ontwikkeling komen. Binnen de Burcht vormen klassenbezoek en intervisie op gebied van het onderwijsleerproces en vast onderdeel om met elkaar de kwaliteit te kunnen waarborgen. Niveau 2: Extra zorg binnen de groep door de leerkracht Dit geldt voor: Leerlingen die zich niet naar verwachting ontwikkelen. Als de ontwikkeling achterblijft, wordt gekeken of deze leerling met intensivering van het onderwijs toch dezelfde doelen kan behalen. Dit kan door uitbreiding van instructie- of oefentijd. Bijvoorbeeld door beredeneerd inzetten van bijv. bloktijd. Intensivering van het onderwijs kan ook door gebruik te maken van specifieke onderwijs- en ondersteuningsbehoefte van deze leerling. Leerlingen die zich boven verwachting ontwikkelen. Dit zijn leerlingen die zich, met extra uitdagingen, boven de basisleerlijn ontwikkelen. Er worden afspraken gemaakt over extra leerdoelen binnen de geplande tijd. Dit kunnen verdiepende doelen zijn, dit kunnen ook andere activiteiten zijn. Door beredeneerd inzetten van lestijd kan ook gekeken worden of de leerling met minder leertijd de gestelde doelen kan halen en op die manier tijd over heeft voor vakken waar hij meer aandacht voor nodig heeft. Voor deze leerlingen zijn extra toetsmomenten opgenomen in de jaarcyclus. Dit noemen we tussensignalering (herfst- en lentesignalering) De vorige toets wordt nog een keer afgenomen om te kijken of de leerling t.o.v. de vorige periode vooruitgegaan is en evalueren we de extra aandacht die er de afgelopen periode geweest en maken we afspraken over de volgende periode. Niveau 3: Specifieke interventie door interne zorgspecialist Als een leerling zich ondanks intensief programma niet volgens verwachting ontwikkelt, wordt dit met ouders besproken en meldt de leerkracht deze leerling aan voor de leerlingbespreking. Aanmeldformulier leerlingbespreking/sot is als bijlage 8 opgenomen. Dit kan zijn op gebied van: Didactische ontwikkeling/leren Werkhouding/concentratie/motivatie Gedrag/ sociaal-emotionele ontwikkeling Zorgplan SBO De Burcht

15 Bij deze bespreking wordt gekeken naar mogelijke oorzaken, specifieke onderwijsbehoeften en op welke manier het onderwijs hierop beter afgestemd kan worden. De bespreking vindt plaats tussen leerkracht, ib-er, waar nodig kan een interne specialist gevraagd worden om bij deze bespreking aanwezig te zijn. Deze leerlingen komen in aanmerking voor extra hulp met begeleiding van interne specialist. Vaak wordt hiervoor een individueel plan opgesteld. Het kan zijn dat extra onderzoek hiervoor nodig is. pedagogisch didactisch onderzoek door : ib-er onderzoek naar capaciteiten door: orthopedagoog extra hulp voor gedrag, rekenen, technisch lezen door: gedrag-, reken- of leesspecialist Uitvoering van dit zeer intensieve programma kan ook uitgevoerd worden binnen de groep of evt. door een assistent. Voor technisch lezen en gedrag zijn al interventie programma s binnen De Burcht in gebruik. Voor rekenen zijn er wel mogelijkheden, maar dit is nog niet praktisch uitgewerkt. Op het gebied van taal/spelling is dit nog in ontwikkeling. Voor rekenen gaat de rekencoördinator dit schooljaar aan de slag om interventie voor rekenen op niveau 3 binnen de Burcht handen en voeten te geven. Niveau 4: Doorverwijzing naar externe specialist Als ondanks alle interventies binnen De Burcht de ontwikkeling van de leerling stagneert en de school handelingsverlegen is of als er vragen zijn over de ontwikkeling van de leerling, wordt de leerling, na overleg met ouders, besproken in het SchoolOndersteuningsTeam en evt. doorverwezen naar Externe specialist voor onderzoek en diagnostiek Externe specialist voor behandeling Extern zorgoverleg bij Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Aanvraag Preventief Ambulante Begeleiding bij het samenwerkingsverband Doorverwijzing naar logopedie, schoolarts, fysiotherapie, psychomotorische therapie e.a. Het SOT bestaat uit: teamleider Zorg en Onderwijs, orthopedagoog, ib-er, leerkracht, schoolmaatschappelijk werk, en wordt waar nodig aangevuld met schoolarts of jeugdverpleegkundige, logopedist en ambulant begeleider vanuit het SWV. Als deze problematiek de onderwijszorg van De Burcht overstijgt wordt de betreffende leerling doorverwezen naar een andere vorm van onderwijs. Ondersteuning van de leerkracht Het is de leerkracht die het doet is ons uitgangspunt. De leerkracht is in eerste instantie verantwoordelijk voor de leerlingen in de groep en is verantwoordelijk voor het geven van goed onderwijs. De leerkracht wordt hierbij ondersteund door de intern begeleider. De leerkracht bespreekt samen met de intern begeleider de ontwikkeling van de kinderen en van de groep. Ook komt de intern begeleider minimaal 3x per jaar in de groepen om door Zorgplan SBO De Burcht

16 middel van observatie en nagesprek samen met de leerkracht het onderwijs verder te optimaliseren. Op het moment dat er vragen zijn die tijdens de ondersteuning niet beantwoord kunnen worden, meldt de leerkracht de leerling aan voor een leerlingbespreking. Aan elke leerkracht en intern begeleider is ook een directielid gekoppeld. In de besprekingen waarbij de directie aanwezig is gaat het vooral over het onderwijsleerproces in de groep. Het zorgteam Aan elke groep is een intern begeleider verbonden. Zij ondersteunt systematisch de leerkracht bij het uitvoeren van zijn taak volgens de zorgcyclus die we binnen de Burcht hebben. Samen met de andere ib-ers, de orthopedagoog en de teamleider Zorg & Onderwijs vormen ze het zorgteam van de Burcht. Het zorgteam maakt beleid op gebied van zorg en onderwijs, draagt zorg voor de juiste uitvoer van de zorgcyclus binnen de school, volgt de ontwikkelingen van de leerlingen en ondersteunt de leerkracht bij het uitvoeren van zijn taak. Op het moment dat een leerling op zorgniveau 3 is neemt ib-er verantwoordelijkheid voor de zorg van de leerling over van de leerkracht en volgt er in samenspraak een intensief traject van bijv. extra hulp, onderzoek, doorverwijzing. Extra zorg op De Burcht De zorg voor de leerling wordt in eerste instantie in de groep gegeven. Onze primaire taak is het geven van goed onderwijs aan de leerlingen zodat ze tot ontwikkeling komen. Het komt echter voor dat er leerlingen zijn die niet maximaal tot ontwikkeling komen, omdat er belemmerende factoren zijn. Bijv. kinderen die heel faalangstig zijn, of kinderen die motorische of communicatieve vaardigheden missen. Voor deze kinderen heeft De Burcht een aantal mensen in huis met specialistische vaardigheden. Taalspecialist Binnen het Samenwerkingsverband is een logopedist als taalspecialist werkzaam. Eén dagdeel per week is zij werkzaam voor de Burcht. Ze werkt dan met kinderen die door hun spraaktaalachterstand moeilijkheden ondervinden bij het communiceren met anderen. Deze ondersteuning wordt ingezet op initiatief van de Burcht. Het komt echter ook voor dat kinderen logopedische hulp nodig hebben en worden doorverwezen naar logopedie. De logopedist werkt 1 dag per week vanuit haar eigen praktijk op de Burcht. Dit wordt bekostigd vanuit de basisziektekosten verzekering van de leerling. Voor aanmelding bij de logopedist is een verwijzing van de huisarts nodig. Na een intakegesprek en een spraaktaalonderzoek wordt een handelingsplan opgesteld in overleg met de ouders en de leerkracht. Aan ouders wordt de gelegenheid geboden om bij de logopedie aanwezig te zijn. Op deze manier blijft de mogelijkheid bestaan dat de leerling onder schooltijd naar logopedie kan in de voor de leerling vertrouwde omgeving. Zorgplan SBO De Burcht

17 Individuele gesprekken o.b.v. gedragsspecialist Sommige kinderen kunnen op sociaal-emotioneel gebied een steuntje in de rug gebruiken om meer weerbaar te worden en beter zicht te krijgen op hun eigen rol in de omgang met anderen. Op De Burcht bestaat daarom de mogelijkheid tot het volgen van een individueel traject bij de gedragsspecialist, zij begeleidt een aantal kinderen in overleg met de leerkracht. Deze individuele trajecten richt zich vooral op de leerlingen van de groepen 7 en 8 Fysiotherapie Vorige jaren hield een fysiotherapie één dag praktijk op de Burcht. Omdat dit van de ziektekostenverzekeraar in heel veel gevallen niet meer mag is dit met ingang van 1 januari 2013 niet meer zo. De school kan nu nog wel advies geven/doorverwijzen naar een fysiotherapeut, maar ouders moeten hiervoor zelf actie ondernemen en met een verwijzingsbrief van de huisarts aanmelden bij een praktijk voor fysiotherapie. Fysiotherapie wordt nog wel vergoed vanuit de basis ziektekostenverzekering. Psychomotorische therapie Vanaf 1 april 2012 houdt de PMT-er 1 dag per week zijn praktijk op De Burcht. Kinderen worden, op voorstel van De Burcht, doorverwezen. Hij is niet in dienst van De Burcht, maar houdt 1 dag per week praktijk in De Burcht. Op deze manier kunnen kinderen onder schooltijd behandeld worden en is er geen verlies van reistijd, maar ook geeft de PMT-er handelingsadviezen aan de leerkracht. De behandeling wordt bekostigd via de zorgverzekering van de leerling. Voor vergoeding is een aanvullende verzekering nodig. Schoolmaatschappelijk werk Het kan zijn dat ouders vragen hebben rondom de opvoeding van hun zoon/dochter, soms in relatie tot school, maar veelal is het veel breder. In gesprekken met de leerkracht komen deze vragen dan naar boven. Via het CJG is er een schoolmaatschappelijk werker aan de school verbonden waarmee u dan contact mag opnemen om daar verder over door te gaan en om evt. de ouders en kinderen verder te begeleiden of door te verwijzen. (Preventieve) Ambulante begeleiding vanuit het samenwerkingsverband (SWV) De Burcht is een onderdeel van het Samenwerkingsverband Riba. Als er voor een leerling een vraag is over de ontwikkeling van die leerling, kan De Burcht een beroep doen op extra zorg voor een leerling vanuit het SWV. Bijv. vragen of er iemand met de leerkracht mee kan kijken en met elkaar bespreken wat goed voor de leerling zou zijn. Dit noemen we preventieve ambulante begeleiding. Dit kunnen vragen zijn over een bepaald vakgebied, maar ook over gedrag of om mee te denken over een passende onderwijsplek. Soms is het echter nodig dat een leerling een aantal weken begeleiding krijgt van de Zorgplan SBO De Burcht

18 ambulant begeleider. Het aanvragen van (P)AB wordt altijd in overleg met ouders gedaan. Extra ondersteuning wordt per 5 maanden aan de school toegekend. Coördinatoren en werkgroepen Om de kwaliteit van zorg en onderwijs te kunnen blijven waarborgen werken we binnen de school met werkgroepen en coördinatoren. Elke leerkracht en klassenassistent maakt deel uit van een vakwerkgroep. Er zijn vakwerkgroepen voor taal, technisch lezen, rekenen, gedrag, wereldoriëntatie, motoriek en kunstzinnige vorming/techniek en social media. De werkgroepen komen regelmatig bij elkaar en waken over de kwaliteit van het onderwijs op hun vakgebied. Elk schooljaar stellen ze nieuwe doelen vast waaraan ze werken. Elke werkgroepvoorzitter heeft regelmatig overleg met een directielid en doet voorstellen voor verbetering. In het digitale schoolplan BOS is dit inhoudelijk uitgewerkt. Voor de vakken rekenen, lezen en gedrag is er een specialist binnen de school. Zij coördineren de vakwerkgroep en kunnen bijv. betrokken worden bij een leerling met zeer specifieke hulpvragen/ondersteuningsbehoeften binnen een vakgebied. (zie ook zorgniveau 3) Gedragsspecialist Houdt zich bezig met het coördineren en maken van beleid van de Burcht samen met de werkgroep Sociaal Emotionele Ontwikkeling (SEO). De gedragsspecialist heeft ook individuele gesprekken/trainingen met leerlingen die een specifieke hulpvraag hebben. De gedragsspecialist kan ook gevraagd worden om leerkrachten te ondersteunen bij vragen rondom gedrag/ interactie tussen leerkracht en leerling. Dit kan zijn door observatie of d.m.v. school video interactie begeleiding. Rekenspecialist Houdt zich bezig met coördineren en maken van beleid van de Burcht samen met de werkgroep rekenen. De rekenspecialist kan ook gevraagd worden om leerkrachten te ondersteunen bij vragen rondom het vakgebied rekenen. Dit kan zijn door gesprekken met de leerkracht, observatie in de groep of d.m.v. een onderzoek waaruit een handelingsplan volgt. Leesspecialist Houdt zich bezig met coördineren en maken van beleid van de Burcht samen met de werkgroep lezen. De Leescoördinator kan ook gevraagd worden om leerkrachten te ondersteunen bij vragen rondom het vakgebied lezen. Dit kan zijn door gesprekken met de leerkracht, observatie in de groep of door middel van een onderzoek waaruit een handelingsplan volgt. Leerlingen die onvoldoende vorderingen maken worden door de leesspecialist gevolgd. Zij zorgt voor extra werk in de groep en als ouders meewerken ook voor thuis. Zorgplan SBO De Burcht

19 8. Werken met uitstroomperspectief, leerlijnen en onderwijsarrangementen Uitstroomperspectief Op De Burcht leiden wij kinderen op voor het vervolgonderwijs. Er zijn verschillende vormen van vervolgonderwijs. Het uitstroomperspectief van kinderen van De Burcht is: VMBO basisberoepsgerichte leerweg met LeerWegOndersteuning (LWOO) Dit is voor leerlingen met een leerrendement tussen de 50 en 75%, en een IQ tussen de 75 en % van de leerlingen in groep 8 stroomt uit naar deze vorm van voortgezet onderwijs. Praktijkonderwijs Dit is voor leerlingen met een leerrendement tussen de 25 en 50% en een IQ tussen de 55 en 75 30% van de leerlingen in groep 8 stroomt uit naar deze vorm van voortgezet speciaal onderwijs. VMBO basiskader of gemengd theoretisch (meestal zonder LWOO) Dit is voor leerlingen met een leerrendement hoger dan 75% en een IQ hoger dan 90 5 % van de leerlingen in groep 8 stroomt uit naar deze vorm van voortgezet onderwijs. Soms stromen leerlingen uit Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO). Deze leerlingen kunnen door hun zeer specifieke onderwijsbehoefte niet doorstromen naar een reguliere school voor voortgezet onderwijs. Op de Burcht krijgen deze leerlingen al vaak extra ondersteuning en hebben deze ondersteuning ook nodig in de VO. Vanaf een didactische leeftijd van 30 (eind groep 5) wordt voor elke leerling een uitstroomperspectief bepaald. De school geeft op basis van de verzamelde gegevens aan welke uitstroombestemming in het voortgezet (speciaal) onderwijs wordt nagestreefd voor deze leerling. Dit wordt vastgelegd in het ontwikkelingsperspectief van de leerlingen (OPP) Leerlijnen Een leerlijn is een opbouw van realistische tussendoelen, passend bij de leeftijd van leerlingen, die elkaar logisch opvolgen en leiden naar een einddoel. Voor een goede doorstroom naar het vervolg onderwijs moeten deze einddoelen gelijk zijn aan de startdoelen voor voortgezet onderwijs. Voor rekenen en taal zijn die doelen beschreven in referentieniveaus. Leerlijnen beschrijven de inhoud van de doelen van de verschillende niveaus per jaar. Wanneer er inhoudelijk, op basis van een leerlijn, beschreven wordt wat er minimaal verwacht wordt van de leerlingen, worden leerroutes beschreven. Deze leerroutes leiden uiteindelijk naar een uitstroombestemming. Zo is er per uitstroombestemming /per leerjaar beschreven welke doelen de leerling moet behalen om op het verwachte eindniveau te komen. Een leerroute noemen wij onderwijsarrangementen. Zorgplan SBO De Burcht

20 Leerstofaanbod en leerrendementen De leerlijn beschrijft de doelen die behaald moeten worden. De leerkracht zorgt ervoor dat het leerstofaanbod maximaal is zodat alle leerlingen in de gelegenheid worden gesteld om deze doelen ook te halen. Omdat de leerlingen niet allemaal precies hetzelfde leren op hetzelfde moment, zijn de leerrendementen op het moment dat ze gemeten worden ook niet allemaal precies hetzelfde. Daarvoor heeft De Burcht gekozen om de onderwijsarrangementen binnen de Burcht uit te drukken in bandbreedtes van leerrendementen. Als de leerling zich binnen deze bandbreedte ontwikkelt voldoet hij aan de verwachting. De leerlijn is nodig om de leerrendementen te kunnen meten en het onderwijs te kunnen plannen. Met een leerlijn kan iets verteld worden over het niveau van de leerlingen en kunnen de leerlingen toegewezen worden aan het juiste onderwijsarrangement. Het niveau van de leerlingen wordt uitgedrukt in leerrendementen. Het niveau van de leerling wordt altijd afgezet tegen het niveau van het gemiddelde basisschoolkind (= 100%) en dat vormt het leerrendement. De leerrendementen meten we met Niet-methodegebonden toetsen die aansluiten op de leerdoelen van de leerlijn. Om goede uitspraken te doen over het niveau van de leerlingen en ze in te delen in het juiste arrangement zijn de volgende onderdelen van belang: Een leerlijn Concrete tussendoelen op de leerlijn Een afspraak over wat voldoende, minimaal of goed is (standaard bandbreedte) Toetsen die dit zo objectief mogelijk kunnen meten Onderwijsarrangementen Elke methode die op De Burcht gebruikt wordt is gebaseerd op een leerlijn, maar vaak biedt deze methode te veel of juist te weinig aan. Deze methodes zijn gebaseerd op de leerlijn voor kinderen met een leerrendementsverwachting van 100%, zoals op een reguliere basisschool. Voor SBO De Burcht zijn deze doelen niet passend. Om zicht te hebben op welke concrete leerstof de leerlingen moeten beheersen voor het uitstroom niveau wat bij hen past, zijn wij dit jaar bezig om per vakgebied de leerstofdoelen te beschrijven op leerlijnkaarten per leerjaar. Uitgangspunt is uitstroomniveau VMBO-Basisberoepsgericht met LWOO, omdat het grootste deel van onze leerlingen op dit niveau uitstroomt. Dit noemen we ons basisarrangement. De doelen van dit arrangement worden weer gekoppeld aan o.a. de lessen van de methode en/of evt. aanvullend materiaal. In de groepen JRK t/m 5 werken we met de volgende arrangementen: Basisarrangement (B-arrangement). Met de leerstof die in het B-arrangement wordt aangeboden kan een leerling vanuit groep 8 minimaal uitstromen naar VMBO-BBL met LWOO. Voor dit arrangement worden de doelen van referentieniveau s voor taal en rekenen 1F nagestreefd. Omdat dit niet voor ieder kind vanzelfsprekend is hebben we nog verder onderscheidt gemaakt in Zorgplan SBO De Burcht

21 Intensief arrangement (I-arrangement). Door middel van bijv. extra aandacht, instructie, materialen en/of onderwijstijd werken we aan behalen van dezelfde doelen als het B-arrangement.(1F) Verdiept arrangement (V-arrangement) Deze leerlingen behalen meer dan de gestelde doelen van het B-arrangement. Deze leerlingen krijgen extra stof aangeboden of werken in minder tijd aan dezelfde doelen als het B-arrangement. Voor dit arrangementen worden de referentie doelen van 1S nagestreefd Vanaf groep 6 zijn de onderwijsarrangementen gekoppeld aan een uitstroomperspectief nl; L arrangement Dit arrangement is voor leerlingen die naar verwachting zullen uitstromen naar het VMBO- BBL met LWOO. Dit wordt het L arrangement genoemd en er wordt gewerkt aan de doelen van referentieniveau 1F. Deze leerlingen: Behalen voor de vakken technisch lezen, begrijpend lezen, spelling en rekenen een leerrendement in een bandbreedte tussen de 50 en 75%. Voor leerlingen met dyslexie geldt dat er lagere leerrendementen gehaald worden voor de vakken technisch lezen en/of spelling. Hebben een IQ tussen de 75 en 90 Of hebben een IQ tussen de 90 en 120 en is er sprake van een problematiek, waardoor deze kinderen zeer specifieke onderwijsbehoeften hebben en zich daardoor beter in dit basisarrangement ontwikkelen. De leerlijn die bij het arrangement hoort is de basisleerlijn zoals die beschreven staat op de leerlijnkaarten met concrete tussendoelen waar de Burcht mee werkt. Per leerjaar is per vak beschreven aan welke tussendoelen dat leerjaar gewerkt wordt. Als de aangeboden leerstof ook behaald is aan het eind van het jaar, behaalt de leerling een leerrendement van 80%. L+ arrangement Dit arrangement is voor leerlingen die naar verwachting zullen uitstromen naar het VMBO- BK of GT (evt. met LWOO). Dit wordt het Verdiepingsarrangement genoemd. Waar het kan wordt gewerkt aan de doelen voor referentieniveau 1S Deze leerlingen: Behalen voor de vakken Technisch Lezen, Begrijpend Lezen, Spelling en Rekenen een leerrendement >80%. Voor leerlingen met dyslexie geldt dat er lagere leerrendementen gehaald worden voor de vakken technisch lezen en/of spelling. Hebben een IQ > 80 Zorgplan SBO De Burcht

22 De leerlijn die bij het arrangement hoort is de basisleerlijn zoals die beschreven staat op de leerlijnkaarten met concrete tussendoelen waar de Burcht mee werkt. Daarnaast worden er extra doelen gesteld en/of worden er afspraken gemaakt over dispensatie in leertijd voor bepaalde vakken ten behoeve van andere vakken. Per leerjaar is per vak op de leerlijnkaart beschreven aan welke extra doelen dat leerjaar gewerkt wordt. (dit is nog niet gerealiseerd. In de groepen wordt nu per leerling bekeken aan welke extra doelen er gewerkt wordt. In 2014 worden hier concrete afspraken over gemaakt die op de leerlijnkaarten vermeld worden) L- arrangement Dit arrangement is voor leerlingen die naar verwachting zullen uitstromen naar het VMBO- BBL met LWOO, maar op dit moment nog onvoldoende leerrendement behalen. Door middel van extra aandacht, instructie en/of extra leertijd of materialen wordt gekeken of de leerling in staat is om hogere leerrendementen te behalen. Deze leerlingen: Behalen voor vakken Technisch Lezen, Begrijpend Lezen, Spelling en Rekenen een leerrendement in een bandbreedte tussen de 50 en 75%, maar voor één of meer van de vakken is het leerrendement tussen de 40 en 50% Hebben een IQ tussen de 75 en 90 Of hebben een IQ tussen de 90 en 120 en is er sprake van een problematiek, waardoor deze kinderen zeer specifieke onderwijsbehoeften hebben en zich daardoor beter in dit basisarrangement ontwikkelen. De leerlijn die bij het arrangement hoort is het L arrangement zoals die beschreven staat op de leerlijnkaarten met concrete tussendoelen waar de Burcht mee werkt. Per leerjaar is per vak beschreven aan welke tussendoelen dat leerjaar gewerkt wordt. Als de aangeboden leerstof ook behaald is aan het eind van het jaar, behaalt de leerling een leerrendement van 80%. P- arrangement Dit arrangement is voor leerlingen die naar verwachting zullen uitstromen naar het Praktijkonderwijs. Dit wordt het P-arrangement genoemd. De doelen van referentieniveau 1F zijn voor deze leerlingen niet haalbaar en hiervoor heeft Burcht leerlijn aangepast. Gestreefd wordt naar een leerrendement tussen de 25 en 50% Deze leerlingen: Behalen voor vakken Technisch Lezen, Begrijpend Lezen, Spelling en Rekenen een leerrendement <50%. Waarbij vooral de inzichtelijke vakken Rekenen en Begrijpend lezen van doorslaggevend belang zijn. Hebben een IQ <75 Zorgplan SBO De Burcht