HOE DE COLLECTIEVE DOELMATIGHEIDSBELEVING VAN LERARENTEAMS WORDT BEÏNVLOED DOOR SOCIAALECONOMISCHE SCHOOLCOMPOSITIE
|
|
- Gerarda Janssen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 HOE DE COLLECTIEVE DOELMATIGHEIDSBELEVING VAN LERARENTEAMS WORDT BEÏNVLOED DOOR SOCIAALECONOMISCHE SCHOOLCOMPOSITIE Een onderzoek naar de rol van organisatieproceskenmerken Barbara Belfi, Sarah Gielen, Bieke De Fraine & Karine Verschueren
2
3 HOE DE COLLECTIEVE DOELMATIGHEIDSBELEVING VAN LERARENTEAMS WORDT BEÏNVLOED DOOR SOCIAALECONOMISCHE SCHOOLCOMPOSITIE Een onderzoek naar de rol van organisatieproceskenmerken Barbara Belfi, Sarah Gielen, Bieke De Fraine & Karine Verschueren Promotor: Sarah Gielen Research paper SSL/ /3.2 Leuven, 23 januari 2013
4 Het Steunpunt Studie- en Schoolloopbanen is een samenwerkingsverband van KU Leuven, UGent, VUB, Lessius Hogeschool en HUB. Gelieve naar deze publicatie te verwijzen als volgt: Belfi B., Gielen S., De Fraine B. & Verschueren K. (2013), Hoe de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams wordt beïnvloed door sociaaleconomische schoolcompositie. Een onderzoek naar de rol van organisatieproceskenmerken. Leuven: Steunpunt SSL. Voor meer informatie over deze publicatie Deze publicatie kwam tot stand met de steun van de Vlaamse Gemeenschap, Programma Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek. In deze publicatie wordt de mening van de auteur weergegeven en niet die van de Vlaamse overheid. De Vlaamse overheid is niet aansprakelijk voor het gebruik dat kan worden gemaakt van de opgenomen gegevens. D/typ het jaartal/4718/typ het depotnummer ISBN typ het ISBN nummer typ het jaartal STEUNPUNT STUDIE- EN SCHOOLLOOPBANEN p.a. Secretariaat Steunpunt Studie- en Schoolloopbanen HIVA - Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving Parkstraat 47 bus 5300, BE 3000 Leuven Deze publicatie is ook beschikbaar via
5 Inhoud Nederlandse samenvatting 1 1. Inleiding 1 2. Onderzoeksopzet 2 3. Resultaten 3 4. Beleidsimplicaties 3 5. Referenties 5 v
6 Nederlandse samenvatting 1. Inleiding Lage SES-scholen zijn scholen met een groot percentage leerlingen uit gezinnen met een lage sociaaleconomische status of waar de gemiddelde sociaaleconomische status van het leerlingenpubliek laag is. Het gaat dus om een groepscompositiekenmerk. In onderwijsonderzoek wordt vaak onderzocht wat de effecten zijn van lage SES-scholen op de prestaties, de leerwinst en het welbevinden van leerlingen (zie o.a. Bellens & De Fraine, 2012). In deze studie focussen we niet op het effect van lage SES-scholen op leerlingen, maar wel op het effect op leraren. We onderzoeken daarbij het effect op de collectieve doelmatigheidsbeleving van het lerarenteam. Die collectieve doelmatigheidsbeleving verwijst naar de gemeenschappelijke overtuiging in een lerarenteam dat zij een positieve invloed kunnen hebben op het leren en het gedrag van de leerlingen. Scholen met een grotere collectieve doelmatigheidsbeleving zijn doorgaans scholen waar de leerlingen hogere prestaties halen. Dat betekent dat in scholen waar het lerarenteam ervan overtuigd is dat zij een verschil kunnen maken in de schoolloopbaan van hun leerlingen; die leerlingen ook beter presteren. Dat illustreert het belang van opvattingen en overtuigingen van leraren. Ook blijkt uit enkele studies dat de collectieve doelmatigheidsbeleving van een lerarenteam positief samenhangt met de jobtevredenheid van leraren. Onderzoek heeft reeds aangetoond dat de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams positief samenhangt met de gemiddelde sociaaleconomische status van een school (Bandura, 1993; Goddard et al., 2004; Hoy, Sweetland & Smith, 2002; Parker, 1994). In hoge SES-scholen achten lerarenteams zich doorgaans meer in staat om de schoolcarrière van leerlingen positief te kunnen beïnvloeden, dan in lage SES-scholen. Daarnaast heeft onderzoek uitgewezen dat de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams positief samenhangt met organisatieproceskenmerken van scholen (Ross, Hogaboam-Gray & Gray, 2004; Ross & Gray, 2006; Hoy et al., 2002). Met name proceskenmerken als collegiaal leiderschap, leerkrachtsamenwerking, prestatiegerichtheid van leerlingen en vertrouwen in ouders en leerlingen blijken positief samen te hangen met collectieve doelmatigheidsbeleving (Ross, Hogaboam-Gray & Gray, 2004; Ross & Gray, 2006; Hoy, Sweetland & Smith, 2002). Wat dusverre nog niet is onderzocht is of de doorgaans lagere collectieve doelmatigheidsbeleving van lage SES-scholen wellicht wordt verklaard door de proceskenmerken van deze scholen. De huidige studie had tot doel dit verder te onderzoeken. Met name de volgende hypotheses werden getoetst: 1. de gemiddelde SES van de leerlingenpopulatie van een school hangt positief samen met de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams via de invloed van collegiaal leiderschap; 2. de gemiddelde SES van de leerlingenpopulatie van een school hangt positief samen met de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams via de invloed van samenwerking tussen leraren; 1
7 3. de gemiddelde SES van de leerlingenpopulatie van een school hangt positief samen met de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams via de invloed van prestatiegerichtheid van leerlingen; 4. de gemiddelde SES van de leerlingenpopulatie van een school hangt positief samen met de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams via de invloed van vertrouwen in ouders en leerlingen. 2. Onderzoeksopzet Voor de huidige studie werd aan de hand van SiBO-databank, de gegevens van lerarenteams, leerlingen en ouders van 183 Vlaamse basisscholen geanalyseerd. In schooljaar werd aan alle leraren binnen scholen gevraagd om een vragenlijst in te vullen over het functioneren van hun lerarenteam en school. Daarnaast werd in schooljaar (de SiBO-cohorte zat toen in het vierde leerjaar), aan ouders gevraagd om middels een oudervragenlijst informatie te verschaffen over de sociaaleconomische status en de thuistaal van hun gezin. Tot slot werd er tevens in schooljaar bij alle leerlingen die meededen aan het SiBO-onderzoek een toets in begrijpend lezen afgenomen. De collectieve doelmatigheidsbeleving werd in deze studie gemeten aan de hand van de volgende zes vragen in de schoolteamvragenlijst (zie ook SSL-rapport OD1/11 uit 2009): 1. de leerkrachten in onze school geven het op als een kind niet wil leren (-); 2. de leerkrachten kunnen ook met de moeilijkste leerlingen iets bereiken; 3. de leerkrachten in onze school missen de nodige vaardigheden om betekenisvol leren teweeg te brengen (-); 4. de leerkrachten in onze school geloven dat elk kind kan leren; 5. de leerkrachten in deze school missen de nodige vaardigheden om met tuchtproblemen om te gaan (-). De leerkrachten in onze school hebben er vertrouwen in dat ze hun leerlingen kunnen motiveren. We onderzochten in deze studie welke schoolkenmerken van belang zijn voor de collectieve doelmatigheidsbeleving van het lerarenteam. Daarbij maken we een onderscheid tussen (1) groepscompositiekenmerken die de samenstelling van het leerlingenpubliek beschrijven en (2) schoolproceskenmerken die beschrijven hoe het er in de school aan toe gaat. Heel concreet onderzochten we drie schoolcompositiekenmerken: de gemiddelde SES van de school, het gemiddelde prestatieniveau van de leerlingen en het percentage anderstalige leerlingen. We bestudeerden vier schoolproceskenmerken: collegiaal leiderschap, leerkrachtsamenwerking, prestatiegerichtheid van leerlingen en vertrouwen in leerlingen en ouders. Vervolgens werd met behulp van structurele vergelijksmodellen onderzocht of het verband tussen de gemiddelde SES van een school en de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams wellicht werd verklaard door leerkrachtsamenwerking, prestatiegerichtheid van leerlingen en vertrouwen in leerlingen en ouders. Er werd hierbij gecontroleerd voor het gemiddelde prestatieniveau en het percentage anderstalige leerlingen van een school. 2
8 3. Resultaten Uit de resultaten blijkt allereerst dat de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams inderdaad positief samenhangt met de gemiddelde SES van een school. Anders gezegd: in lage SESscholen zijn lerarenteams er doorgaans minder van overtuigd dat zij als team een gunstige invloed hebben op het leren en het gedrag van hun leerlingen. Daarnaast hangt de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams positief samen met het gemiddelde prestatieniveau van een school en negatief samen met het percentage anderstalige leerlingen van een school. Anders gezegd: in scholen met een laag gemiddelde prestatieniveau en in scholen met een hoger percentage anderstalige leerlingen is de collectieve doelmatigheidsbeleving van het lerarenteam doorgaans lager. Máár, wanneer we rekening houden met de drie schoolcompositiekenmerken tegelijkertijd (gemiddelde SES, gemiddelde prestatieniveau en percentage anderstalige leerlingen), blijkt dat enkel de gemiddelde SES van de school nog samenhangt met de collectieve doelmatigheidsbeleving. Hieruit blijkt dus dat gemiddelde school SES het schoolcompositiekenmerk is dat de meeste invloed heeft op de mate waarin lerarenteams zich bekwaam achten om de schoolcarrière van leerlingen positief te kunnen beïnvloeden. Verder stellen we vast dat de lagere collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams in lage SES-scholen, niet gerelateerd lijkt te zijn aan de mate van collegiaal leiderschap en leerkrachtsamenwerking binnen deze scholen. De lagere doelmatigheidsbeleving van lerarenteams in lage SES-scholen blijkt echter wel gerelateerd te zijn een lagere mate van vertrouwen in leerlingen en ouders en een lagere mate van prestatiegerichtheid van leerlingen. De belangrijkste conclusie van deze studie is dus dat er geen rechtstreeks effect is van de gemiddelde SES van een school op de collectieve doelmatigheidsbeleving van het lerarenteam. Het betreft een indirect effect dat volledig verloopt via twee schoolproceskenmerken: de prestatiegerichtheid van de leerlingen en de mate van vertrouwen in ouders en leerlingen. Kortom, de hoge collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams in hoge SES-scholen is te verklaren doordat de leerlingen in hoge SES-scholen prestatiegerichter zijn en doordat de leraren een groter vertrouwen hebben in hun leerlingen en hun ouders. De doorgaans lage collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams in lage SES-scholen is wijzigbaar, aangezien het effect van het leerlingenpubliek op de collectieve doelmatigheidsbeleving verloopt via de genoemde twee schoolproceskenmerken. 4. Beleidsimplicaties De huidige studie wijst duidelijk uit dat de lagere collectieve doelmatigheids-beleving van lerarenteams in lage SES-scholen, volledig kan worden verklaard door een lagere mate van vertrouwen in leerlingen en ouders en een lagere mate van prestatiegerichtheid van leerlingen waarvan er in deze scholen sprake lijkt te zijn. Deze studie geeft schoolleiders geen kant-en-klare tips om de collectieve doelmatigheidsbeleving in hun team te verhogen. We bespreken hier drie mogelijke strategieën. Een eerste mogelijke strategie 3
9 is het verhogen van de gemiddelde sociaaleconomische status van de leerlingen op school, aangezien deze groepssamenstelling een - zij het indirect - effect heeft op de collectieve doelmatigheidsbeleving. Het inschrijvingsbeleid bevat een aantal mechanismen die moeten leiden tot minder sociaaleconomische segregatie tussen scholen. Ondanks dit desegregatiebeleid, bestaan er nog grote verschillen tussen scholen inzake hun leerlingenpubliek. Die verschillen hebben ook te maken met de buurt waarin de basisschool gelegen is. Dit maakt dat het verhogen van de gemiddelde SES op school een moeilijk realiseerbare strategie is. Een tweede mogelijke strategie is het rechtstreeks verhogen van de collectieve doelmatigheids-beleving van de leraren op school. Een derde mogelijke strategie is het werken aan schoolproces-kenmerken die van invloed zijn op de collectieve doelmatigheidsbeleving. Hieruit volgt dat inspanningen die tot doel hebben de doelmatigheidsbeleving van lerarenteams in lage SES-scholen te verhogen, zich vooral dienen te richten op een verhoging van het vertrouwen in leerlingen en ouders en prestatiegerichtheid van leerlingen. In deze studie verwijst prestatiegerichtheid naar een klimaat waarin leren en presteren belangrijk geacht worden. Het begrip prestatiegerichte school zal bij sommigen op weerstand stuiten omwille van de associatie met competitie tussen leerlingen, leerstof die niet aansluit bij de leefwereld van kinderen en een ijzeren discipline. Maar prestatiegerichtheid hoeft niet negatief te zijn. Er is niets mis met het stellen van eisen en hoge verwachtingen aan leerlingen. Leerkrachten mogen hun leerlingen stimuleren om te studeren en het beste uit zichzelf te halen. Ze mogen van hun leerlingen verwachten dat ze zich inzetten voor de schooltaken. Een studie bij Vlaamse secundaire scholen (De Fraine, 2004) gaf bovendien aan dat het welbevinden van leerlingen hoger is in prestatiegerichte scholen. Volgens Hoy, Tarter en Woolfolk Hoy (2006) kunnen lage SES-scholen (en andere scholen) de prestatiegerichtheid van hun leerlingen verhogen door middel van de volgende activiteiten. Ten eerste is het van belang dat de prestaties van leerlingen en lerarenteam openlijk worden geprezen. Andere activiteiten die leerlingen en leraren ertoe stimuleren om het goed of zo goed mogelijk te (willen) doen op school zijn verder onder meer het benadrukken van het belang van goede schoolprestaties voor de toekomstige kwaliteit van leven van de leerlingen, het bieden van rolmodellen van goed presteren, het belonen van sterke prestaties bijvoorbeeld door het creëren van speciale faciliteiten en het stellen van realistische maar hoge verwachtingen ten aanzien van elke leerling. Verder is uit onderzoek van Van Houtte (2003) gebleken dat de prestatiegerichtheid van leerlingen in lage SES-school vaak lager is omdat de leraren in deze scholen dikwijls te weinig aan lesgeven toekomen omdat ze veel tijd verliezen aan het corrigeren van storend gedrag. Het zou daarom een goed idee zijn als leraren van lage SES scholen de mogelijkheid zouden krijgen om specifieke nascholing te volgen waarin ze leren hoe ze efficiënter met storend gedrag in de klas om kunnen gaan. Volgens Hoy en zijn collega s (2006) kunnen lage SES-scholen (en andere scholen) de mate van vertrouwen in leerlingen en ouders onder leraren verhogen door bewust extra mogelijkheden tot interactie te creëren. Schoolleiders kunnen zich bijvoorbeeld laten inspireren door de activiteiten die in zogenaamde brede scholen worden georganiseerd ter bevordering van ouder- en leerling participatie (zie o.a. Nicaise, Pirard & Ruelens, 2004). Daarnaast is uit onderzoek van Van Maele en van Houtte (2011) naar voren gekomen dat leraren in lage SES-scholen doorgaans minder vertrouwen in hun leerlingen hebben omdat ze het onjuiste idee hebben dat leerlingen van een lagere sociaaleconomische afkomst minder schoolbaar zouden zijn en minder in zouden staat zijn om de eindtermen te halen dan hoge SES-leerlingen. Het is daarom van groot belang dat lage SES- 4
10 scholen er alles aan doen om ervoor te zorgen dat leraren erin geloven dat lage SES-leerlingen net zoveel kunnen bereiken als hoge SES-leerlingen. Verder zou er best al in de lerarenopleidingen voldoende aandacht aan worden geschonken dat lage-ses leerlingen evengoed leerbaar zijn dan hoge SES-leerlingen. Leraren zouden op zo n manier moeten worden opgeleid dat ze zich er zeker van voelen dat ze over de expertise en vaardigheden beschikken om hoge prestaties te bereiken met lage-ses leerlingen. Tot slot, hoewel collegiaal leiderschap en leerkrachtsamenwerking geen tussenliggende, verklarende rol bleken te spelen in de het verband tussen gemiddelde school SES en doelmatigheidsbeleving van lerarenteams, bleken ze beiden wel positief samen te hangen met de doelmatigheidsbeleving van lerarenteams. In het verhogen van de mate waarin lerarenteams zich bekwaam achten om de schoolcarrière van leerlingen positief te kunnen beïnvloeden, kan dus ook worden ingespeeld op deze twee factoren. Schooldirecteurs die een hoge mate van collegiaal leiderschap vertonen worden onder andere gekenmerkt door het feit dat zij duidelijk weten wat ze willen, dat zij op een harmonieuze en solidaire manier met hun leraren omgaan, dat ze hun leraren betrekken bij beslissingen die met hen te maken hebben, en dat ze de bezielers zijn achter nieuwe initiatieven die op school van start gaan. Verder worden lerarenteams die op een positieve manier met elkaar samenwerken onder andere gekenmerkt door het feit dat leraren zich thuis voelen in de lerarengroep, dat leraren aan hun collega s durven te vertellen wanneer er iets moeilijk is verlopen in hun klas en dat leraren belangstelling tonen voor elkaars bezigheden in de klas. Het doel van de huidige studie was om meer inzicht te krijgen in de wijze waarop de schoolomgeving de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams beïnvloedt. Door vast te stellen dat de relatie tussen school SES en collectieve doelmatigheidsbeleving verloopt via de prestatiegerichtheid en vertrouwen in leerlingen en ouders van een school, hebben we twee belangrijke handvaten in handen gekregen waarmee we lerarenteams er wellicht meer van kunnen overtuigen dat ze een gunstig effect hebben op hun leerlingen. Deze vaststelling licht echter slechts een tipje van de sluier op van de mogelijke factoren die van invloed zijn op de collectieve doelmatigheidsbeleving van lerarenteams. Het is goed mogelijk dat er een invloed is van andere factoren zoals de samenstelling van het schoolteam (naar anciënniteit, geslacht,...) of van de opvattingen binnen het schoolteam over wat is een goede leraar of wat is belangrijk op school. Verder onderzoek is nodig om hier meer duidelijkheid over te krijgen. 5. Referenties Bellens K. & De Fraine B. (2012), Wat werkt? Kenmerken van effectief basisonderwijs. Leuven: Acco. De Fraine B. (2004), Het ideale schoolklimaat: prestatiegericht of gemeenschapsgericht? Impuls voor Onderwijsbegeleiding, 34, Nicaise I., Pirard F. & Ruelens L. (2004), Naar een brede school in Vlaanderen. Impuls voor Onderwijsbegeleiding, 35, Van Houtte M. (2003), Reproductietheorieën getoetst. De link tussen SES-compositie van de school en onderwijscultuur van leerkrachten en directie. Mens en Maatschappij, 78,
11 Van Maele D. & Van Houtte M. (2011), The quality of school life: Teacher-student trust relationships and the organizational school context. Social Indicators Research, 100, Geïnteresseerden kunnen de volledige Engelstalige paper aanvragen via: Artikel in tijdschrift: Belfi, B., Gielen, S., De Fraine, B., Verschueren, K., & Meredith, C. (2014). School-based social capital: The missing link between schools socioeconomic composition and collective teacher efficacy. Teaching and Teacher Education, 45,
GROEPSSAMENSTELLINGS- EFFECTEN IN HET LAGER ONDERWIJS Een propensity score matching onderzoek. Barbara Belfi, Carla Haelermans & Bieke De Fraine
GROEPSSAMENSTELLINGS- EFFECTEN IN HET LAGER ONDERWIJS Een propensity score matching onderzoek Barbara Belfi, Carla Haelermans & Bieke De Fraine GROEPSSAMENSTELLINGSEFFECTEN IN HET LAGER ONDERWIJS Een
Nadere informatieDE ROL VAN DE EERDERE SCHOOL- LOOPBAAN BIJ DE OVERGANG NAAR HET SECUNDAIR ONDERWIJS
DE ROL VAN DE EERDERE SCHOOL- LOOPBAAN BIJ DE OVERGANG NAAR HET SECUNDAIR ONDERWIJS Dockx J., De Fraine B., & Stevens E. DE ROL VAN DE EERDERE SCHOOL- LOOPBAAN BIJ DE OVERGANG NAAR HET SECUNDAIR ONDERWIJS
Nadere informatieEFFECTIVENESS OF MATH LEARNING IN THE FIRST YEARS OF SPECIAL PRIMARY EDUCATION a Propensity Score Matching Approach
EFFECTIVENESS OF MATH LEARNING IN THE FIRST YEARS OF SPECIAL PRIMARY EDUCATION a Propensity Score Matching Approach Gudrun Vanlaar, Machteld Vandecandelaere, Jan Van Damme, Bieke De Fraine & Katja Petry
Nadere informatieEFFECTEN VAN VERANDERING VAN ONDERWIJSVORM OP SCHOOLSE PRESTATIES & ACADEMISCH ZELFCONCEPT
EFFECTEN VAN VERANDERING VAN ONDERWIJSVORM OP SCHOOLSE PRESTATIES & ACADEMISCH ZELFCONCEPT Dockx J, De Fraine B. & Vandecandelaere M. EFFECTEN VAN VERANDERING VAN ONDERWIJSVORM OP SCHOOLSE PRESTATIES &
Nadere informatieEFFECTEN VAN ONDERWIJSVORMEN OP SCHOOLSE BETROKKENHEID. Dockx J, De Fraine B. & Van den Branden N.
EFFECTEN VAN ONDERWIJSVORMEN OP SCHOOLSE BETROKKENHEID Dockx J, De Fraine B. & Van den Branden N. EFFECTEN VAN ONDERWIJSVORMEN OP SCHOOLSE BETROKKENHEID Dockx J., De Fraine B. & Van den Branden N. Promotor:
Nadere informatieCAREER COMPETENCES AND CAREER OUTCOMES A critical analysis of concepts and complex relationships. Heidi Knipprath & Katleen De Rick
CAREER COMPETENCES AND CAREER OUTCOMES A critical analysis of concepts and complex relationships Heidi Knipprath & Katleen De Rick CAREER COMPETENCES AND CAREER OUTCOMES A critical analysis of concepts
Nadere informatieONDERWIJSVORMEN EN SCHOOLSE PRESTATIES. Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M.
ONDERWIJSVORMEN EN SCHOOLSE PRESTATIES Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M. ONDERWIJSVORMEN EN SCHOOLSE PRESTATIES Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M. Promotor: B. De Fraine Research paper
Nadere informatieCOMPARING (REQUIRED) COMPETENCE USE WITH (SELF- REPORTED) PROFICIENCY LEVEL OF COMPETENCES: DIFFERENT CONCEPTS, DIFFERENT PREDICTORS?
COMPARING (REQUIRED) COMPETENCE USE WITH (SELF- REPORTED) PROFICIENCY LEVEL OF COMPETENCES: DIFFERENT CONCEPTS, DIFFERENT PREDICTORS? Heidi Knipprath & Katleen De Rick COMPARING (REQUIRED) COMPETENCE
Nadere informatieONDERWIJSVORMEN EN WERKLOOSHEID. Dockx J. & De Fraine B.
ONDERWIJSVORMEN EN WERKLOOSHEID Dockx J. & De Fraine B. ONDERWIJSVORMEN EN WERKLOOSHEID Dockx J.& De Fraine B. Promotor: B. De Fraine Research paper SONO/2018.OL1.1/09 Gent, januari 2018 Het Steunpunt
Nadere informatieONDERWIJSVORMEN EN ACADEMISCH ZELFCONCEPT. Dockx J, De Fraine B. & Vandecandelaere M.
ONDERWIJSVORMEN EN ACADEMISCH ZELFCONCEPT Dockx J, De Fraine B. & Vandecandelaere M. ONDERWIJSVORMEN EN ACADEMISCH ZELFCONCEPT Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M. Promotor: B. De Fraine Research
Nadere informatieHOW GREEN IS THE GRASS ON THE OTHER SIDE? Exploring the intention of beginning teachers to leave the teaching profession. D. De Neve & G.
HOW GREEN IS THE GRASS ON THE OTHER SIDE? Exploring the intention of beginning teachers to leave the teaching profession D. De Neve & G. Devos HOW GREEN IS THE GRASS ON THE OTHER SIDE? Exploring the intention
Nadere informatieCOUNTRIES STRIVE TOWARDS MORE QUALITY AND EQUITY IN EDUCATION: SUCCESS OR FAILURE? Evidence from TIMSS 2003 and 2011, Grade 4
COUNTRIES STRIVE TOWARDS MORE QUALITY AND EQUITY IN EDUCATION: SUCCESS OR FAILURE? Evidence from TIMSS 2003 and 2011, Grade 4 Kim Bellens, Jan Van Damme, Wim Van Den Noortgate & Sarah Gielen COUNTRIES
Nadere informatieDE ROL VAN VAKGROEPEN BIJ DE PROFESSIONELE ONTWIKKELING VAN LERAREN SECUNDAIR ONDERWIJS Een kwalitatieve studie. J. Valckx & G.
DE ROL VAN VAKGROEPEN BIJ DE PROFESSIONELE ONTWIKKELING VAN LERAREN SECUNDAIR ONDERWIJS Een kwalitatieve studie J. Valckx & G. Devos DE ROL VAN VAKGROEPEN BIJ DE PROFESSIONELE ONTWIKKELING VAN LERAREN
Nadere informatieLeerlingen en scholen volgen: je kan er uit leren! Uitkomsten van het SiBO-onderzoek
Leerlingen en scholen volgen: je kan er uit leren! Uitkomsten van het SiBO-onderzoek Leuven, 29 april 2009 1 Leerlingen en scholen volgen: je kan er uit leren! Uitkomsten van het SiBO-onderzoek Jan Van
Nadere informatieKim Bellens, Thomas Arkens, Jan Van Damme & Sarah Gielen Centrum voor Onderwijseffectiviteit en evaluatie, KU Leuven
SOCIALE ONGELIJKHEID EN ONGELIJKHEID OP BASIS VAN THUISTAAL INZAKE WETENSCHAPSPRESTATIES IN HET VLAAMSE ONDERWIJS Veranderingen tussen 2003 en 2011 op basis van TIMSS, vierde leerjaar Kim Bellens, Thomas
Nadere informatieOm de school te helpen bij het voeren van een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid
Een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid Leidraad bij het stappenplan Sinds 1 september 2012 is elke school verplicht een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid te voeren. Dit
Nadere informatieDOEN SCHOLEN ERTOE BIJ DE PROFESSIONELE ONTWIKKELING VAN LEERKRACHTEN?
DOEN SCHOLEN ERTOE BIJ DE PROFESSIONELE ONTWIKKELING VAN LEERKRACHTEN? Leiderschap en schoolkenmerken gerelateerd aan percepties van professionele leergemeenschap kenmerken Een multilevel analyse B. Vanblaere
Nadere informatieKINDERGARTEN RETENTION IN FLANDERS: DIFFERENTIAL EFFECTS ON MATHEMATICS GROWTH FOR GENDER AND LANGUAGE GROUPS A Propensity Score Matching Approach
KINDERGARTEN RETENTION IN FLANDERS: DIFFERENTIAL EFFECTS ON MATHEMATICS GROWTH FOR GENDER AND LANGUAGE GROUPS A Propensity Score Matching Approach Machteld Vandecandelaere, Gudrun Vanlaar, Bieke De Fraine,
Nadere informatieHet vierde leerjaar lager onderwijs in Vlaanderen: Resultaten van TIMSS 2011 in internationaal perspectief en in vergelijking met TIMSS 2003
Het vierde leerjaar lager onderwijs in Vlaanderen: Resultaten van TIMSS 2011 in internationaal perspectief en in vergelijking met TIMSS 2003 11 December 2012 KU Leuven, Centrum voor Onderwijseffectiviteit
Nadere informatieSCHOLEN DIE VERBINDEN Naar een beter begrip van de impact van binding en een autoritatief schoolklimaat op spijbelen
SCHOLEN DIE VERBINDEN Naar een beter begrip van de impact van binding en een autoritatief schoolklimaat op spijbelen Gil Keppens & Bram Spruyt SCHOLEN DIE VERBINDEN Naar een beter begrip van de impact
Nadere informatieEDUCATION AS INVESTMENT, CONSUMPTION OR ADAPTING TO SOCIAL NORM: IMPLICATIONS FOR EDUCATIONAL MISMATCH AMONG GRADUATES
EDUCATION AS INVESTMENT, CONSUMPTION OR ADAPTING TO SOCIAL NORM: IMPLICATIONS FOR EDUCATIONAL MISMATCH AMONG GRADUATES Sana Sellami, Dieter Verhaest, Walter Nonneman & Walter Van Trier EDUCATION AS INVESTMENT,
Nadere informatieDe invloed van de zomervakantie op het leren van jonge kinderen. Pieter Verachtert, Jan Van Damme, Patrick Onghena & Pol Ghesquière
De invloed van de zomervakantie op het leren van jonge kinderen Pieter Verachtert, Jan Van Damme, Patrick Onghena & Pol Ghesquière 1 Inhoud presentatie 1. Probleemstelling 2. Literatuur 3. Onderzoeksvragen
Nadere informatieValue added of primary schools with high proportions of minority students: A longitudinal study. J.P. Verhaeghe, J. Van Damme & H.
Value added of primary schools with high proportions of minority students: A longitudinal study J.P. Verhaeghe, J. Van Damme & H. Knipprath T Value added of primary schools with high proportions of minority
Nadere informatieKim Bellens, Thomas Arkens, Jan Van Damme & Sarah Gielen Centrum voor Onderwijseffectiviteit en evaluatie, KU Leuven
SOCIALE ONGELIJKHEID EN ONGELIJKHEID OP BASIS VAN THUISTAAL INZAKE WISKUNDEPRESTATIES IN HET VLAAMSE ONDERWIJS Veranderingen tussen 2003 en 2011 op basis van TIMSS, vierde leerjaar Kim Bellens, Thomas
Nadere informatieTwee cijferbladen over de evolutie van het buitengewoon lager onderwijs tot G. Van Landeghem & J. Van Damme
Twee cijferbladen over de evolutie van het buitengewoon lager onderwijs tot 2009 G. Van Landeghem & J. Van Damme Twee cijferbladen over de evolutie van het buitengewoon T lager onderwijs tot 2009 Auteurs:
Nadere informatieHuiswerk, thuismilieu en het Gelijke Onderwijskansenbeleid. Emilie Franck
Huiswerk, thuismilieu en het Gelijke Onderwijskansenbeleid Emilie Franck Ongelijkheid in Vlaanderen (1) Ongelijkheid in Vlaanderen is groot Zowel in basisonderwijs (SIBO, TIMSS) als secundair onderwijs
Nadere informatieVragenlijst Klastitularis - Eerste leerjaar A of B (schooljaar 2009-2010): overzicht items per schaal Schaal (Dimensie) Items Itemnummer Bron item
Vragenlijst Klastitularis - Eerste leerjaar A of B (schooljaar 2009-2010): overzicht items per schaal Schaal (Dimensie) Items Itemnummer Bron item Integratie - Populariteit (sociale ontwikkeling) heeft
Nadere informatieDIFFERENCES IN HORIZONTAL AND VERTICAL MISMATCHES ACROSS COUNTRIES AND FIELDS OF STUDY. Dieter Verhaest, Sana Sellami & Rolf van der Velden
DIFFERENCES IN HORIZONTAL AND VERTICAL MISMATCHES ACROSS COUNTRIES AND FIELDS OF STUDY Dieter Verhaest, Sana Sellami & Rolf van der Velden DIFFERENCES IN HORIZONTAL AND VERTICAL MISMATCHES ACROSS COUNTRIES
Nadere informatieHet LiSO-project. Inhoud presentatie. 1. LiSO-project: wat, waar, hoe? 2. Instrumenten 3. Mei Opmerkingen, suggesties & vragen
Het LiSO-project Onderzoek Loopbanen in het secundair onderwijs Eef Stevens www.steunpuntssl.be Inhoud presentatie 1. LiSO-project: wat, waar, hoe? 17 11 2015 2 Promotor: Prof. dr. Bieke De Fraine Onderzoeksmedewerkers:
Nadere informatieFiguur 1. Intelligentiescores (numerieke, spatiale, verbale en algemene) per geslacht
Tweede luik "Het verschil in schools presteren tussen jongens en meisjes" (literatuurstudie en emprirsche studie) (Jan Van Damme & Agnes De Munter- K.U.Leuven) 1. Welke sekseverschillen in prestaties?
Nadere informatieHet Vlaamse onderwijs in internationaal perspectief
Het Vlaamse onderwijs in internationaal perspectief Jeroen Lavrijsen, HIVA - KU Leuven SSL-studiedag 'Loopbanen in het onderwijs: terugblik en vooruitblik, 23 september 2016 www.steunpuntssl.be Vlaams
Nadere informatieLoopbanen in het Secundair Onderwijs (LiSO) Infosessie voor scholen
Loopbanen in het Secundair Onderwijs (LiSO) Infosessie voor scholen Inhoud presentatie 1. Voorstelling LiSO-team 2. Algemene doelstelling 3. Welke scholen? 4. Wat verwacht LiSO van scholen? 5. Wat mogen
Nadere informatieProject Innoveren en Excelleren in Onderwijs INSTEEK:
In de Review Wat Werkt? van Kim Bellens en Bieke De Fraine (2012) lezen we in verband met de CIPO Proces Instructiestijl dat het vooropstellen van duidelijke doelen door de leerkracht en deze communiceren
Nadere informatieWerkgroep kleuterparticipatie. - Sint-Niklaas 7 mei 2013
Werkgroep kleuterparticipatie - Sint-Niklaas 7 mei 2013 Inhoud 1. Inleidend 2. Aantal indicatorleerlingen 3.. als uitgesproken buurtschool 4. Resultaten van het onderzoek Wie is er bang van de zwarte school?
Nadere informatiePIRLS 2016 Begrijpend lezen 4 e leerjaar
PIRLS 2016 Begrijpend lezen 4 e leerjaar 15 januari 2018 Jan Van Damme, Kim Bellens, Bieke De Fraine, Kelly Tielemans & Margo Vandenbroeck Inhoud Wat is PIRLS? Vlaamse resultaten 2016 in internationaal
Nadere informatie14-3-2014. Het LiSO-project. Inhoud presentatie
Het LiSO-project Onderzoek Loopbanen in het secundair onderwijs : een stand van zaken Eef Stevens www.steunpuntssl.be Inhoud presentatie 1. LiSO-project: wat, waar, hoe? 4. Ontvangen feedback 5. Opmerkingen,
Nadere informatieSPIJBELEN EN VROEGTIJDIG SCHOOLVERLATEN IN INTERNATIONAAL PERSPECTIEF Maakt het type onderwijssysteem een verschil?
SPIJBELEN EN VROEGTIJDIG SCHOOLVERLATEN IN INTERNATIONAAL PERSPECTIEF Maakt het type onderwijssysteem een verschil? Gil Keppens & Bram Spruyt SPIJBELEN EN VROEGTIJDIG SCHOOLVERLATEN IN INTERNATIONAAL PERSPECTIEF
Nadere informatiePeiling wereldoriëntatie: natuur en techniek in het basisonderwijs. dr. Eef Ameel Colloquium 16 juni 2016
Peiling wereldoriëntatie: natuur en techniek in het basisonderwijs dr. Eef Ameel Colloquium 16 juni 2016 Overzicht De peiling wereldoriëntatie natuur en techniek Achtergrondinformatie Resultaten van de
Nadere informatieANTECEDENTS, CHARACTERISTICS AND OUTCOMES OF TEACHERS PROFESSIONAL DEVELOPMENT A review of the literature. G. Devos, D. De Neve & B.
ANTECEDENTS, CHARACTERISTICS AND OUTCOMES OF TEACHERS PROFESSIONAL DEVELOPMENT A review of the literature G. Devos, D. De Neve & B. Vanblaere ANTECEDENTS, CHARACTERISTICS AND OUTCOMES OF TEACHERS PROFESSIONAL
Nadere informatieHet Vlaams lager onderwijs in PIRLS 2016
Het Vlaams lager onderwijs in PIRLS 2016 Begrijpend lezen in internationaal perspectief en in vergelijking met 2006 5 december 2017 Kim Bellens, Bieke De Fraine, Kelly Tielemans, Jan Van Damme & Margo
Nadere informatieColloquium Katholiek Onderwijs Vlaanderen BASISONDERWIJS 30 November 2018
Colloquium Katholiek Onderwijs Vlaanderen BASISONDERWIJS 30 November 2018 Machteld.Vandecandelaere@kuleuven.be Centrum voor Onderwijseffectiviteit en Evaluatie KU Leuven Onderzoek Flexibele leerwegen Centrum
Nadere informatieONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG OP BASISSCHOOL DE STEIGER
DEFINITIEF RAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG 2009-2010 OP BASISSCHOOL DE STEIGER Plaats : Stampersgat BRIN-nummer : 08KF Onderzoeksnummer : 118893 Datum schoolbezoek : 20 april 2010
Nadere informatieD. De Neve & G. Devos Bellon, Vakgroep Onderwijskunde, UGent
HOE KUNNEN SCHOOL CONDITIES EN PLG-KENMERKEN DE PROFESSIONELE ONTWIKKELING VAN BEGINNENDE LEERKRACHTEN MET BETREKKING TOT GEDIFFERENTIEERDE INSTRUCTIE ONDERSTEUNEN OF VERHINDEREN? D. De Neve & G. Devos
Nadere informatieADVIES MAATSCHAPPELIJKE EN POLITIEKE VORMING OP SCHOOL
ADVIES MAATSCHAPPELIJKE EN POLITIEKE VORMING OP SCHOOL Jongeren hebben nood aan maatschappelijke en politieke vorming en zien hierin een rol weggelegd voor het onderwijs. De Vlaamse Jeugdraad geeft in
Nadere informatieTTALIS. Maatschappelijke waardering door de ogen van de. leraar en de samenhang met leraar- en schoolkenmerken
Maatschappelijke waardering door de ogen van de TTALIS leraar en de samenhang met leraar- en schoolkenmerken Bevindingen uit de Teaching And Learning International Survey (TALIS) 2013 IN FOCUS Faculteit
Nadere informatieInspraak en participatie in het schoolbeleid:
Inspraak en participatie in het schoolbeleid: een onmisbaar element in de kwaliteitszorg Jef Verhoeven Centrum voor Onderwijssociologie KU Leuven 23 december 2003 Inspraak en participatie 1 1. Kwaliteitszorg
Nadere informatieWij gaan met plezier naar school.
www.schoolbranst.be Wij gaan met plezier naar school. 3...onze visie Onze school is een landelijk gelegen dorpsschool, een groene school, waar we leven in verbondenheid met de natuur en met elkaar en handelen
Nadere informatieSchoolteamvragenlijst
SiBO Schoolloopbanen in het basisonderwijs Dekenstraat 2 B - 3000 Leuven Schoolteamvragenlijst Contactpersoon Frederik Maes Tel. 016/32.61.86 Fax. 016/32.58.59 E-mail: frederik.maes@ped.kuleuven.be Februari
Nadere informatieResultaten enquête M-decreet: een overzicht
Resultaten enquête M-decreet: een overzicht Deze enquête peilde naar de perceptie van leerkrachten over het M-decreet en inclusief onderwijs. De enquête werd afgenomen bij 900 leerkrachten van gewoon basis-
Nadere informatieWELBEVINDEN, ACADEMISCH ZELFCONCEPT EN MOTIVATIE IN HET SECUNDAIR ONDERWIJS
WELBEVINDEN, ACADEMISCH ZELFCONCEPT EN MOTIVATIE IN HET SECUNDAIR ONDERWIJS Het effect van een jaar naar school gaan op niet-cognitieve uitkomsten van leerlingen Naomi Van den Branden naomi.vandenbranden@kuleuven.be
Nadere informatieD U TC H S U M M A RY Samenvatting In zowel westerse als diverse niet-westerse samenlevingen wordt veel waarde gehecht aan schoolprestaties. Ouders en docenten stimuleren kinderen al op jonge leeftijd
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/39113 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Fortuin, Janna Title: Birds of a feather... Selection and socialization processes
Nadere informatieONGEOORLOOFD AFWEZIG ZIJN IN VLAANDEREN Een actuele beschrijving op basis van registratiegegevens. Gil Keppens & Bram Spruyt
ONGEOORLOOFD AFWEZIG ZIJN IN VLAANDEREN Een actuele beschrijving op basis van registratiegegevens Gil Keppens & Bram Spruyt ONGEOORLOOFD AFWEZIG ZIJN IN VLAANDEREN Een actuele beschrijving op basis van
Nadere informatieEFFECTEN VAN INTERVENTIES TEN AANZIEN VAN SPIJBELEN EN VROEGTIJDIG SCHOOLVERLATEN ONDERZOCHT Een systematische literatuurstudie
EFFECTEN VAN INTERVENTIES TEN AANZIEN VAN SPIJBELEN EN VROEGTIJDIG SCHOOLVERLATEN ONDERZOCHT Een systematische literatuurstudie Gil Keppens & Bram Spruyt EFFECTEN VAN INTERVENTIES TEN AANZIEN VAN SPIJBELEN
Nadere informatieHET LiSO-PROJECT. Onderzoek Loopbanen in het secundair onderwijs : Een stand van zaken. Katrijn Denies
HET LiSO-PROJECT Onderzoek Loopbanen in het secundair onderwijs : Een stand van zaken Katrijn Denies HET LiSO-PROJECT WIE, WAT, WAAR? LiSO-PROJECT: WIE? Promotor: Prof. dr. Bieke De Fraine Medewerkers:
Nadere informatiePositief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang
Ronde 4 Ayse Isçi Onderwijscentrum, Gent Contact: ayse.isci@gent.be Positief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang Meertaligheid in het onderwijs en in de opvang
Nadere informatieMeisjes van 8-12 jaar hebben een betere leervaardigheid dan jongens ( en ook het opleidingsniveau van de ouders speelt een rol).
PERSBERICHT 9 augustus 2018 Meisjes van 8-12 jaar hebben een betere leervaardigheid dan jongens ( en ook het opleidingsniveau van de ouders speelt een rol). Meisjes en jongens van 8-12 jaar verschillen
Nadere informatieMENTORSCHAP ALS EEN GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID? Het belang van sociale verbondenheid
MENTORSCHAP ALS EEN GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID? Het belang van sociale verbondenheid C. Struyve, A. Daly, M. Vandecandelaere, C. Meredith, K. Hannes & B. De Fraine MENTORSCHAP ALS EEN GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID?
Nadere informatieSamenvatting. Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie
Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie Overgewicht is een snel groeiend wereldwijd probleem en is geassocieerd
Nadere informatieDE BIJDRAGE VAN VAKGROEPLEIDERSCHAP AAN PROFESSIONELE LEERGEMEENSCHAPPEN IN VAKGROEPEN IN HET SECUNDAIR ONDERWIJS. B. Vanblaere & G.
DE BIJDRAGE VAN VAKGROEPLEIDERSCHAP AAN PROFESSIONELE LEERGEMEENSCHAPPEN IN VAKGROEPEN IN HET SECUNDAIR ONDERWIJS B. Vanblaere & G. Devos DE BIJDRAGE VAN VAKGROEPLEIDERSCHAP AAN PROFESSIONELE LEERGEMEENSCHAPPEN
Nadere informatieWat denken je medestudenten? Op welke punten verschilt jullie aanpak? Hoe komt dit denk je? Wat vind jij belangrijk als het gaat over verwachtingen
1 2 3 4 Wat denken je medestudenten? Op welke punten verschilt jullie aanpak? Hoe komt dit denk je? Wat vind jij belangrijk als het gaat over verwachtingen tavindividuele kleuters? Waarom vind je dit belangrijk?
Nadere informatiePeiling Frans in het basisonderwijs
Peiling Frans in het basisonderwijs SAMENVATTING Opdrachtgever: De Vlaamse minister van Werk, Onderwijs en Vorming Onderzoeksteam: De peiling was het werk van een interdisciplinair onderzoeksteam van de
Nadere informatieVan segregatie naar diversiteit Overzicht van het SSL onderzoek
Van segregatie naar diversiteit Overzicht van het SSL onderzoek Thomas Wouters College De Valk, Leuven 23 september 2016 www.steunpuntssl.be Overzicht: segregatie en groepscompositie Meting en evolutie
Nadere informatieRelaties op school ontcijfert
Relaties op school ontcijfert Promotoren: Prof. Dr. Stevens en Prof. Dr. Van Houtte Contactpersoon: Drs. Fanny D hondt Adres: Korte Meer 5, 9000 Gent Telefoonnummer: 09/2646729 E-mailadres: fannyl.dhondt@ugent.be
Nadere informatieHOE WERKEN LEERKRACHTEN SAMEN EN WAT LEREN ZE IN PROFESSIONELE LEERGEMEENSCHAPPEN? B. Vanblaere & G. Devos
HOE WERKEN LEERKRACHTEN SAMEN EN WAT LEREN ZE IN PROFESSIONELE LEERGEMEENSCHAPPEN? B. Vanblaere & G. Devos HOE WERKEN LEERKRACHTEN SAMEN EN WAT LEREN ZE IN PROFESSIONELE LEERGEMEENSCHAPPEN? B. Vanblaere
Nadere informatieWetenschappen in het basisonderwijs, hoe ondersteunen?
Wetenschappen in het basisonderwijs, hoe ondersteunen? Bieke De Fraine Leuven, 30 maart 2017 19 januari 2017 2 TIMSS 2015: Trends in International Mathematics and Science Study Wat is TIMSS? Trends in
Nadere informatiePeilingen Frans BaO Valeria Catalano Lerarenopleider Frans voor het secundair onderwijs, Hogeschool PXL
Peilingen Frans BaO 2017 Valeria Catalano Lerarenopleider Frans voor het secundair onderwijs, Hogeschool PXL Het concept eindterm : tekst & verwerkingsniveau Relatie tussen eindterm en leerproces in taalverwerving
Nadere informatieRAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG DE DR. J.A. GERTH VAN WIJKSCHOOL
RAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG 2008-2009 DE DR. J.A. GERTH VAN WIJKSCHOOL School : de dr. J.A. Gerth van Wijkschool Plaats : 's-gravenhage BRIN-nummer : 17UD Onderzoeksnummer :
Nadere informatieVoorstelling SiBO-databank
Voorstelling SiBO-databank Schoolloopbanen in en na het basisonderwijs (SiBO) Nathalie Vandenberghe, Bieke De Fraine & Jan Van Damme Stuurgroepvergadering 27 oktober 2011 Inhoud voorstelling Achtergrond
Nadere informatiePeiling wereldoriëntatie: natuur en techniek in het basisonderwijs. Voorstelling resultaten Werkseminarie 17 november 2016
Peiling wereldoriëntatie: natuur en techniek in het basisonderwijs Voorstelling resultaten Werkseminarie 17 november 2016 Overzicht De peiling wereldoriëntatie natuur en techniek Resultaten van de peiling:
Nadere informatieGroeiend belang van naschoolse programma s ter aanvulling van de les LO
Groeiend belang van naschoolse programma s ter aanvulling van de les LO Schoolsport = alle sportactiviteiten georganiseerd door (of in samenwerking met) de school tijdens de middagpauze, na het laatste
Nadere informatieDOET DE SCHOOL ERTOE? Jan Van Damme Marie-Christine Opdenakker
DOET DE SCHOOL ERTOE? Jan Van Damme Marie-Christine Opdenakker Leuven Februari 2003 Inhoud Probleemstelling Achtergrond Aanpak Resultaten Internationaal Vlaanderen Conclusies Doet de school ertoe? 2 Probleemstelling
Nadere informatieLaat idealen de lesinhoud bepalen
Laat idealen de lesinhoud bepalen Laura Boele-de Bruin Dit materiaal is onderdeel van het compendium christelijk leraarschap dat samengesteld is door het lectoraat Christelijk leraarschap van Driestar
Nadere informatieDEFINITIEF RAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG OP RKBS HOEKSTEEN
DEFINITIEF RAPPORT ONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG 2009-2010 OP RKBS HOEKSTEEN Plaats : Enkhuizen BRIN-nummer : 04YU Onderzoeksnummer : 118767 Datum schoolbezoek : Rapport vastgesteld te
Nadere informatieZelfregulerend leren in het lager onderwijs Betreft: leerlingresultaten
Feedbackrapport Zelfregulerend leren in het lager onderwijs Betreft: leerlingresultaten Onderzoeksgroep Taal, leren, innoveren Onderzoeksgroep Beleid en leiderschap in onderwijs Vakgroep Onderwijskunde
Nadere informatieDoorkleuteren of overvaren?
Doorkleuteren of overvaren? Effecten van zittenblijven in de derde kleuterklas Machteld Vandecandelaere Centrum voor onderwijseffectiviteit en evaluatie KU Leuven Achtergrond Zittenblijven in het Vlaams
Nadere informatieValorisatieverslag. Master thesis Onderwijswetenschappen
Valorisatieverslag Master thesis Onderwijswetenschappen 2017-2018 Student: Marianne den Hertog Studentnummer: 4159616 Datum: 25-06-2018 Lesgeven aan (hoog)begaafde leerlingen in de reguliere klas Hoe kunnen
Nadere informatieLOOPBAANLEREN IN VOLTIJDS BSO EN TSO Een onderzoek naar de relatie tussen de loopbaanleeromgeving, loopbaancompetenties en loopbaanactualisatie
LOOPBAANLEREN IN VOLTIJDS BSO EN TSO Een onderzoek naar de relatie tussen de loopbaanleeromgeving, loopbaancompetenties en loopbaanactualisatie Heidi Knipprath LOOPBAANLEREN IN VOLTIJDS BSO EN TSO Een
Nadere informatieAppendix A Checklist voor visible learning inside *
Appendix A Checklist voor visible learning inside * * Op www.bazalt.nl/lerenzichtbaarmaken kunt u dit formulier downloaden en vervolgens printen. Het is belangrijk dat de medewerkers van de school deze
Nadere informatieJan Coppieters. PVOC Oost-Vlaanderen
Jan Coppieters PVOC Oost-Vlaanderen Ik weet hoe ik leerbereidheid van leerlingen kan beïnvloeden Ik kan de verwachtingen van leerlingen over het eigen presteren gunstig beïnvloeden Ik kan een gunstige
Nadere informatieTTALIS. Jobtevredenheid van Vlaamse. leraren en de samenhang met leraar- en schoolkenmerken
Jobtevredenheid van Vlaamse TTALIS leraren en de samenhang met leraar- en schoolkenmerken Bevindingen uit de Teaching And Learning International Survey (TALIS) 2013 IN FOCUS Faculteit Sociale Wetenschappen
Nadere informatieZITTENBLIJVEN IN DE DERDE KLEUTERKLAS: EFFECTEN OP DE PSYCHOSOCIALE ONTWIKKELING VAN KINDEREN
ZITTENBLIJVEN IN DE DERDE KLEUTERKLAS: EFFECTEN OP DE PSYCHOSOCIALE ONTWIKKELING VAN KINDEREN Machteld Vandecandelaere, Eric Schmitt, Gudrun Vanlaar, Bieke De Fraine & Jan Van Damme ZITTENBLIJVEN IN DE
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Summary in Dutch)
Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) 159 Ouders spelen een cruciale rol in het ondersteunen van participatie van kinderen [1]. Participatie, door de Wereldgezondheidsorganisatie gedefinieerd als
Nadere informatieDoel: Creativiteit. Middel: ICT onderbenut (bij voorbeeld Sociale media, faceboekgroepen
Menselijk niveau: Het is nodig dat het onderwijs NU massaal ICT hulpmiddelen integreert in het onderwijzen en leren om zo de kinderen voor te bereiden op de toekomst waarin creatieve en innovatieve vaardigheden
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN STELSELONDERZOEK Basisschool Jan Ligthart
RAPPORT VAN BEVINDINGEN STELSELONDERZOEK 2013-2014 Basisschool Jan Ligthart Plaats : Zelhem BRIN nummer : 10EJ C1 Onderzoeksnummer : 274481 Datum onderzoek : 15 april 2014 Datum vaststelling : 16 juni
Nadere informatieOntdek je wereld. Koersplan THUIS IN DE WERELD. Hoogen Dries 3, 5051 WK Goirle
Ontdek je wereld Koersplan 2019-2023 THUIS IN DE WERELD Hoogen Dries 3, 5051 WK Goirle 013-530 25 48 info@edu-ley.nl www.edu-ley.nl Betekenis geven aan ambities Missie: Waar staan onze scholen voor? Edu-Ley
Nadere informatie2013-2017. Huiswerkbeleid
01-017 Huiswerkbeleid Inhoudsopgave Beschrijving doelgroep Visie op onderwijs Basisvisie Leerinhouden/Activiteiten De voor- en nadelen van het geven van huiswerk Voordelen Nadelen Richtlijnen voor het
Nadere informatieD. De Neve & G. Devos
WHICH ENVIRONMENTAL FACTORS MATTER FOR THE PARTICIPATION OF BEGINNING TEACHERS IN PROFESSIONAL LEARNING ACTIVITIES RELATED TO DIFFERENTIATED INSTRUCTION? D. De Neve & G. Devos WHICH ENVIRONMENTAL FACTORS
Nadere informatieVroege schoolverlaters in Vlaanderen Evolutie van de ongekwalificeerde uitstroom tot 2007 Samenvatting. G. Van Landeghem, M. Goos & J.
Vroege schoolverlaters in Vlaanderen Evolutie van de ongekwalificeerde uitstroom tot 2007 Samenvatting G. Van Landeghem, M. Goos & J. Van Damme Vroege schoolverlaters in Vlaanderen Evolutie T van de ongekwalificeerde
Nadere informatieDOEN SCHOLEN ERTOE BIJ DE PROFESSIONELE ONTWIKKELING VAN LEERKRACHTEN?
DOEN SCHOLEN ERTOE BIJ DE PROFESSIONELE ONTWIKKELING VAN LEERKRACHTEN? Leiderschap en schoolkenmerken gerelateerd aan percepties van professionele leergemeenschap kenmerken Een multilevel analyse B. Vanblaere
Nadere informatieDeterminanten van Leiderschap-Succes: Ontwikkeling van een Integratief. Model van Persoonlijkheid, Overtuigingen, Gedrag, en Diversiteit
SAMENVATTING Determinanten van Leiderschap-Succes: Ontwikkeling van een Integratief Model van Persoonlijkheid, Overtuigingen, Gedrag, en Diversiteit Leiders zijn belangrijke leden van organisaties. De
Nadere informatieNieuwsbrief. Wat houdt onderwijssegregatie juist in?
De discussie over etnische segregatie in het onderwijs, zeg maar over zwarte en witte scholen, is onlangs weer opgeflakkerd in de media. Stemmen gaan op dat het inschrijvingsbeleid in het kader van het
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. : De Toermalijn. Onderzoeksnummer :
RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK School : De Toermalijn Plaats : Arnhem BRIN-nummer : 15XH Onderzoeksnummer : 104068 Datum schoolbezoek : 18 maart 2008 Concept datum : 21 mei 2008 Datum vaststelling
Nadere informatieThe Effectiveness of Community Schools: Evidence from the Netherlands
The Effectiveness of Community Schools: Evidence from the Netherlands Proefschrift Marieke Heers (gepromoveerd 3 oktober in Maastricht; promotoren prof.dr. W.N.J. Groot en prof.dr. H. Maassen van den Brink)
Nadere informatieVerklaring : Rechten en verantwoordelijkheden van ouders in het onderwijs Ouders en school bondgenoten in de opvoeding
Verklaring : Rechten en verantwoordelijkheden van ouders in het onderwijs Ouders en school bondgenoten in de opvoeding Inleiding Ouders zijn de eerste opvoedingsverantwoordelijken van hun kinderen. In
Nadere informatieFirst-grade retention: Effects on children s academic and psychosocial growth throughout primary education
First-grade retention: Effects on children s academic and psychosocial growth throughout primary education Goos, M., Van Damme, J. Onghena, P., & Petry, K. T First-grade retention: Effects on children
Nadere informatieLISO-PROJECT: VRAGENLIJST VOOR VAKLEERKRACHTEN FEBRUARI 2014 Technische rapportering
LISO-PROJECT: VRAGENLIJST VOOR VAKLEERKRACHTEN FEBRUARI 2014 Technische rapportering J. Dockx, E. Stevens, C. Custers, I. Fidlers, B. De Fraine & J. Van Damme LISO-PROJECT: VRAGENLIJST VOOR VAKLEERKRACHTEN
Nadere informatieHet belang van gender in het leerkrachtenteam
Het belang van gender in het leerkrachtenteam Sofie Lietaert, Dimitri Van Maele, Bieke De Fraine, Karine Verschueren, Ferre Laevers IWT SBOproject Gender op School www.steunpuntssl.be De feminizering van
Nadere informatieInhoud van de presentatie
De overgang van het basis- naar het secundair onderwijs vanuit ontwikkelingspsychologisch perspectief Annelies Somers i.s.m. Prof. Hilde Colpin Prof. Karine Verschueren ~ Centrum voor Schoolpsychologie
Nadere informatieVoorbeeldschool OUDER RAPPORTAGE. Scholen met Succes Postbus DJ Haarlem tel:
Voorbeeldschool OUDER RAPPORTAGE Scholen met Succes Postbus 3386 2001 DJ Haarlem www.scholenmetsucces.nl info@scholenmetsucces.nl tel: 023 534 11 58 Datum: 26-7-2019 LEESWIJZER Hartelijk dank voor uw deelname
Nadere informatie