Groot en Lokaal Burennetwerk Borgen in de Buurten Concept. Contact: Elja den Uijl BUSINESSPLAN

Transcriptie

1 Groot en Lokaal Burennetwerk Borgen in de Buurten Concept Contact: Elja den Uijl BUSINESSPLAN

2 INHOUD Inleiding Waarom Burennetwerk? Missie, Visie en Kernwaarden Kernwaarden Medewerkers Werkwijze Het aanbod van de goede buur is uitgangspunt Mensen worden ingezet in hun eigen buurt Matches zijn van hoge kwaliteit Buurtcontactpersonen als verankering in de buurt Samenwerking met maatschappelijke organisaties Combineren van goede buren en groepen vrijwilligers Burennetwerk in Amsterdam een omgevingsanalyse Burennetwerk en de dragende samenleving Verschillende aanbieders in de stad Platforms op basis van digitale koppeling Lidmaatschap Doorverwijzende balie of portal Getrainde vrijwilligers voor ondersteuning thuis Klassieke vormen van burenhulp en klussendiensten Makelaars in vrijwilligerswerk Positie Burennetwerk Stand van zaken Onderzoek Burennetwerk in de toekomst Bevindingen Conclusies Uitdagingen Burennetwerk vanaf Borging in de wijken Toegankelijkheid Burennetwerk Inbedding in het stadsdeel Werving goede buren Versterking buurtcontactpersonen

3 7.1.5 Verbetering dienstverlening Samenwerking per stadsdeel Centrale matching op de helpdesk Uitbreiding team Burennetwerk en matchmakers per stadsdeel Stadsbrede samenwerking Samenwerking met Cordaan en andere zorgpartners Coalitie Erbij - maatjesoverleg Samenwerking Present en Serve the City Gefaseerd groeien hoe gaan we dit bereiken Financieel plan Bijlage: Verhalen van goede buren Het is altijd een feestje om met Johan op stap te zijn We beginnen bij de deur al te beppen Bijlage Samenwerkingspartners

4 Inleiding Burennetwerk Amsterdam koppelt buren, of eigenlijk buurtgenoten, die zich willen inzetten voor mensen in hun eigen buurt aan mensen die hulp nodig hebben. Het gaat hierbij om eenvoudige burenhulp, zoals een klusje, een wandeling of een kopje koffie. Burennetwerk biedt zo Amsterdammers de mogelijkheid om anderen te helpen op een manier die bij hen past; eenvoudig, flexibel en effectief. De bereidheid om te helpen is groot. Via Burennetwerk wordt die bereidheid omgezet in actie. Door het verbinden van goede buren aan mensen die hulp nodig hebben in hun buurt faciliteert het Burennetwerk het ontstaan van ontmoetingen in de buurten van Amsterdam. Door zich in te schrijven bij het Burennetwerk krijgen goede buren de kans om hun betrokkenheid bij de buurt ook vorm te geven. Soms leiden deze ontmoetingen tot meer contact, andere keren is het klusje een doel op zich. Burennetwerk Amsterdam is een makelaar in de buurt en geen zorgaanbieder; ze is aanvullend aan professionele zorg en gespecialiseerde vrijwilligersorganisaties en werkt samen met organisaties op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Burennetwerk Amsterdam is begin 2012 van start gegaan als samenwerkingsproject van Stichting Present, Stichting Hulp in Praktijk en de Protestantse Diaconie van Amsterdam. De missie is dat in alle buurten van Amsterdam mensen die een goede buur willen zijn gekoppeld worden aan mensen in hun eigen buurt die wat extra hulp kunnen gebruiken. Van 2012 tot en met 2014 heeft Burennetwerk zich ontwikkeld tot een sterk netwerk van goede buren, vrijwillige buurtcontactpersonen en betaalde en onbetaalde medewerkers op kantoor. Er is een werkwijze en een structuur opgebouwd waardoor goede buren op zorgvuldig en betrokken wijze gematcht worden aan buurtgenoten die hulp nodig hebben. Vanaf 1 januari 2015 is Burennetwerk Amsterdam een zelfstandige stichting geworden. Daarbij is gekozen voor een Raad van Toezicht-model. Sinds die tijd is Burennetwerk financieel steeds onafhankelijker geworden. Er is een focus op kwaliteit en groei met een buurtgerichte benadering. Vanaf 2018 is er ruimte om te groeien, door groter te worden kan Burennetwerk lokaal en kleinschaliger gaan werken. Daarom is de focus van dit businessplan de worteling en de borging in de wijken en buurten van Amsterdam. 4

5 1. Waarom Burennetwerk? Missie, Visie en Kernwaarden Veel Amsterdammers willen graag iets doen voor een iemand die het even niet redt alleen. Sterker nog: er lijken meer mensen te zijn die willen helpen dan mensen die hulp vragen. Evelien Tonkens noemt dit het altruïstisch overschot. Als de buurvrouw ziek is of haar been heeft gebroken, wil iemand best even boodschappen doen. Een lampje ophangen of een wandelingetje met iemand maken; veel mensen willen dit doen voor een buurtgenoot. Probleem is dat hulpbieders en hulpvragers elkaar vaak niet kennen. Daarnaast is er sprake van handelingsverlegenheid ( ik wil me niet opdringen bij die oudere dame ) en vraagverlegenheid ( ik heb hulp nodig, maar ik durf de buurman niet te vragen ). Met alle veranderingen in de WMO wordt ervan uitgegaan dat buurtgenoten elkaar weten te vinden om elkaar te helpen. Mensen wordt gevraagd in hun eigen netwerk een oplossing te vinden voor hun hulpvraag. Familie, kennissen en buren kunnen helpen. Maar wat nu als het eigen netwerk ontoereikend is en men weinig contact heeft met buren? Het Burennetwerk heeft als missie dat in alle buurten van Amsterdam mensen die een goede buur willen zijn gekoppeld worden aan mensen in hun eigen omgeving die wat extra hulp kunnen gebruiken. Het Burennetwerk brengt het aanbod en de vraag bij elkaar. Daarmee stimuleren we de informele zorg van buren onderling, juist voor mensen in een kwetsbare positie. Onze visie is dat in alle buurten van Amsterdam mensen met een helpende hand en mensen met een hulpvraag elkaar weten te vinden, zodat het steeds vanzelfsprekender wordt om er in de buurt te zijn voor elkaar. De aanwezige bereidheid van buurtgenoten om elkaar te helpen, wordt omgezet in actie en dit vergroot de betrokkenheid op elkaar en op de nabije omgeving. In het samenbrengen van vraag en aanbod maken we een aantal bewuste keuzes. Ten eerste kiezen we ervoor om uit te gaan van het aanbod van buurtgenoot die wil helpen. De goede buur geeft aan hoe vaak, wanneer en bij wat voor soort hulpvragen hij of zij wil helpen. Door de goede buur in te zetten op hulpvragen die hij of zij graag wil doen, dragen we bij aan dat de goede buur het helpen positief ervaart, waardoor hij of zij zich zal willen blijven inzetten. Voor de buurtgenoot die bij ons hulp vraagt, is het fijn om te weten dat de goede buur die komt helpen, dit ook echt graag wil doen. Deze wetenschap helpt tegen vraagverlegenheid. We kiezen ervoor om alleen te bemiddelen in eenvoudige burenhulp, waardoor mensen niet speciaal getraind of begeleid hoeven te worden om hulp te kunnen geven. Iedereen kan meedoen. Onze werkwijze sluit goed aan bij mensen met een volle agenda, die zich niet kunnen committeren aan structureel vrijwilligerswerk op een vast moment, maar wel graag iets willen doen voor een ander. We komen tegemoet aan hun behoefte aan flexibiliteit én hun behoefte om goed te doen, om iets bij te dragen. Daarnaast zien we ook dat mensen die tijdelijk geen werk hebben of gepensioneerd zijn zich aansluiten bij het Burennetwerk, omdat ze de laagdrempeligheid en flexibiliteit waarderen. Op de helpdesk van het Burennetwerk worden hulpaanbod en hulpvraag zorgvuldig aan elkaar gematcht. We kiezen voor actieve bemiddeling omdat zowel onze goede buren als hulpvragers hier behoefte aan hebben. Goede buren vinden het belangrijk dat de hulp echt nodig is, dat ze niet overvraagd worden en dat ze alleen gevraagd worden voor de soort hulp die ze willen bieden. De hulpvragers zijn ook gebaat bij actieve en zorgvuldige bemiddeling. Zij zijn vaak te kwetsbaar om zelf 5

6 Laagdrempelig en betrokken hun hulp te regelen via bijvoorbeeld een vraag- en aanbodsite. Het is belangrijk voor hen te weten dat de goede buur die hen gaat helpen bij ons bekend is en dat we aanspreekbaar zijn mochten er problemen of vragen zijn. Burennetwerk is er om goede buren zo goed mogelijk te matchen aan kwetsbare Amsterdammers. Als iemand een hulpvraag zelf niet kan oplossen omdat hij of zij een kwetsbaar, overbelast of afwezig netwerk heeft, zoekt Burennetwerk een goede buur die dit wil oppakken. Als het niet om eenvoudige burenhulp gaat, denkt Burennetwerk met de hulpvrager mee en verwijzen we warm door. Op de helpdesk wordt goed geluisterd naar wat er nodig is en hoe een hulpvrager het beste geholpen kan worden. Onze ervaring dat goede buur en hulpvrager behoefte hebben aan zorgvuldige matching wordt bevestigd in recente onderzoeken. Uit onderzoek van Bredewold ( Lof der oppervlakkigheid ) blijkt dat bij onderlinge vrijwillige hulp het moeilijk is om om hulp te vragen en de relatie vervolgens goed te houden. Om zo n contact goed te laten werken, is het belangrijk dat de verhouding gestructureerd is, de contacten begrensd zijn, er sprake is van zorgvuldige matching en professionele begeleiding. Daarnaast blijkt uit het onderzoek van De Klerk & Kooiker ( Hulp geboden ) dat vrijwilligers behoefte hebben aan ondersteuning, en niet eindverantwoordelijke willen zijn. Als er geen aandacht is voor hun mogelijkheden en grenzen, dan is de kans groot dat de vrijwilliger stopt. Aan de andere kant is het voor een hulpvrager belangrijk om de te weten dat een vrijwilliger gescreend is en dat, mocht er het toch niet bevallen of er iets aan de hand zijn, zij altijd kunnen terugvallen op Burennetwerk. Door zorgvuldige matching op de helpdesk van het Burennetwerk wordt tegemoet gekomen aan deze behoeftes. 1.1 Kernwaarden We verbinden mensen die hulp kunnen geven en mensen die hulp Dichtbij willen ontvangen. Dit doen we op buurtniveau, waardoor buren elkaar helpen en elkaar leren kennen. Het is een eenmalige of regelmatige verbinding met impact zowel op de goede buur als op de hulpvrager. Door mensen op buurtniveau met elkaar te verbinden, is de kans groter dat men elkaar vaker bezoekt of ontmoet en er zo een relatie ontstaat. Ook is het makkelijker om iemand in de buurt te helpen, dan helemaal naar de andere kant van de stad te moeten reizen. Het Burennetwerk verbindt mensen aan elkaar voor eenvoudige Eenvoudig burenhulp. Het gaat om praktische klusjes waar je geen specialistische technische kennis voor nodig hebt: een keer mee naar een afspraak in het ziekenhuis, boodschappen doen, een plankje ophangen of een muurtje sausen. Ook gaat het om laagdrempelig sociaal contact: samen koken, wandelen of gewoon een kopje koffie drinken. De burenhulp kan een eenmalig karakter hebben of een regelmatig karakter. Het Burennetwerk bemiddelt niet in hulpvragen waarbij de vrijwilliger intensieve begeleiding nodig heeft. Bij dit soort hulpvragen verwijzen we naar één van de vele maatjesprojecten in Amsterdam. Het Burennetwerk is geen zorgaanbieder, maar is aanvullend aan bestaande hulpverlening en vrijwilligersorganisaties. Een goede buur kan ingeschakeld worden voor eenvoudige klusjes in en om huis, die niet binnen het takenpakket van de hulpverlener passen. Zo kunnen de eenvoudige burenhulp en de complexere hulpverlening, waarvoor specifieke kennis en begeleiding nodig is, elkaar aanvullen. Ook kunnen goede buren via het Burennetwerk helpen bij mensen waar geen professionele hulpverlening aanwezig is, maar die wel hulp nodig hebben bij eenvoudige klusjes. We bieden mensen de kans om hun buren te helpen op een moment dat het hen past. De goede buur bepaalt zelf samen met de hulpvrager wanneer het uitkomt om langs te komen. Hierdoor is een 6

7 klus of bezoek goed in te plannen in het drukke schema van veel mensen in Amsterdam. Indien we een goede buur voor regelmatig bezoek of activiteit koppelen aan een hulpvrager, dan gaan we uit van een frequentie van niet vaker dan één keer per twee weken. Op het moment dat een goede buur niet meer in staat is om de hulp te geven, dan zoeken we een andere goede buur. Goede buren kunnen in hun persoonlijke profiel op de website aangeven hoe vaak ze gevraagd willen worden voor een klus of bezoek. Ook kunnen ze via de website zelf zoeken naar hulpvragen bij hen in de buurt. Het is makkelijk om je aan te melden bij het Burennetwerk. Op de Waardevol website vul je je gegevens in en wij nemen contact op voor een kort kennismakingsgesprek. Doordat een medewerker van het Burennetwerk of een buurtcontactpersoon elke goede buur ontmoet heeft, worden er matches gemaakt die passen bij de goede buur. Daardoor zijn matches ook effectief. Een goede buur krijgt geen vraag voorgelegd die niet bij hem of haar past. Voor hulpvragers is het ook niet moeilijk om een hulpvraag in te dienen. Het kan via de website, maar de meeste mensen met een hulpvraag bellen de Helpdesk. Daar worden ze te woord gestaan door iemand die luistert en meedenkt. Een hulpvraag kan ook worden ingediend door bijvoorbeeld een maatschappelijk werker, huisarts of wijkverpleegkundige. Het Burennetwerk is betrokken. Goede buren kunnen altijd contact opnemen met de helpdesk of de buurtcontactpersoon als ze ergens mee zitten, en eens in de zoveel tijd wordt er gecheckt of de goede buur het contact nog leuk vindt. Het Burennetwerk is ook laagdrempelig. Je verplicht je niet voor een aantal uur en er is geen verplichte training of coaching. Hulpvragers worden persoonlijk geholpen. Als een goede buur niet kan helpen wordt er meegedacht om een andere oplossing te vinden. Het Burennetwerk zorgt ervoor dat de hulp op die plekken terecht komt Flexibel waar het echt nodig is. Hulpvragers hebben onvoldoende gezondheid, netwerk of geld om het zelf op te lossen. Ook worden door hulp van goede buren mantelzorgers ontlast. Een goede buur weet dat zijn of haar hulp van betekenis is, doordat het Burennetwerk de vragen goed in beeld brengt, afbakent en controleert op bovengenoemde criteria. De goede buren helpen de kwetsbare buurtgenoten op een manier die bij hen past. 7

8 2. Medewerkers Elja den Uijl - Directeur Mijn naam is Elja den Uijl. In februari 2012 zijn Wanda en ik begonnen met het opzetten van Burennetwerk. Inmiddels ben ik directeur, omdat we een zelfstandige stichting zijn geworden. Ik ben trots op wat we de afgelopen jaren bereikt hebben. Het team van voornamelijk vrijwilligers en stagiaires staat als een huis. Overal in de stad zijn goede buren actief die zich met enthousiasme inzetten voor en met hun buurtgenoten. Dat inspireert mij en maakt dat ik geniet van mijn werk. Met alle veranderingen in de stad en in de zorg, is Burennetwerk een goede aanvulling voor de kwetsbare Amsterdammer. Wanda Huinink - Projectcoördinator Ik ben Wanda Huinink en ik werk sinds begin 2012 voor het Burennetwerk. In mijn vorige werk probeerde ik mensen te overtuigen dat het goed is om duurzamer en socialer te gaan leven en ik had dan ook veel zin om iets op te gaan zetten dat mensen helpt om iets te gaan doen. Samen met Elja heb ik het Burennetwerk opgezet. Mijn belangrijkste taak is om te zorgen dat in iedere buurt het aanbod van goede buren en hulpvragen in balans is. In buurten waar veel goede buren zijn, ga ik op zoek naar hulpvragen, en vice versa. Concreet betekent dit dat ik aansluit bij wijkzorgoverleggen, afspreek met professionals in zorg en welzijn en mooie plannen bedenk met buurtbewoners. Superleuk om overal in de stad mensen te spreken die enthousiast zijn over wat wij aan het doen zijn! Daarnaast werk ik regelmatig mee op de helpdesk en word ik blij van mooie verhalen over mensen die we aan elkaar koppelen. Het Burennetwerk heeft echt iets te bieden waar Amsterdammers blij van worden en ik vind het tof dat ik daaraan mee mag werken. Sanne Evers Helpdeskcoördinator Mijn naam is Sanne Evers en sinds 1 mei 2015 ben ik coördinator van de helpdesk van Burennetwerk. Drie ochtenden in de week houd ik met een wisselend team van vrijwilligers en stagairs de helpdesk draaiende. Er komt van alles bij de helpdesk terecht, van allerlei telefoontjes en s tot natuurlijk de hulpvragen die vaak uitmonden in een mooie match met een goede buur. Voor ik hier begon heb ik met mijn gezin drie jaar in Indonesië gewoond waar ik samen met anderen een buurthuis ben begonnen in een kansarme wijk. Van daaruit hebben we allerlei activiteiten in de buurt ontwikkeld en veel contacten gelegd tussen mensen onderling. Ik heb daar met veel plezier samen gewerkt met vrijwilligers en stagiaires en dat vind ik toevallig ook een van de leukste aspecten van het werk bij Burennetwerk. Verder vind ik het bijzonder aan mijn werk om van de hulpvragers hun persoonlijke verhaal te horen. Opvallend vind ik de veerkracht en relativering van veel Amsterdammers. In het contact met goede buren treft me vooral de betrokkenheid en de bereidheid om een buur te helpen. Ik vind het een prachtige uitdaging om de helpdesk te coördineren en zie uit naar mooie jaren! Annerieke Akkerman Projectmedewerker Mijn naam is Annerieke Akkerman en ik ben sinds december 2015 werkzaam als projectmedewerker bij Burennetwerk. Ik houd mij hier bezig met de kennismakingen met nieuwe goede buren en draai daarnaast mee op de helpdesk. Het verbinden van mensen en de prachtige verhalen die hier uit voor vloeien, geven mij ontzettend veel energie en plezier in mijn werk. De betrokkenheid van de goede buren en de blijdschap bij de hulpvragers maken elke werkdag speciaal. Met een achtergrond in antropologie en werkervaring als recruiter heb ik bij Burennetwerk een mooie uitdaging gevonden. Ik kijk uit naar een leerzame en mooie periode. Nicky Dankelman - Matchmaker Cordaan Ik ben in september 2016 bij Burennetwerk begonnen als onderzoeker en matchmaker om de samenwerking tussen Burennetwerk en Cordaan te versterken. Ik help mee op de helpdesk, onderzoek de werkwijze/sociale kaart en daarnaast heb ik contact met de verschillende Cordaan 8

9 teams. Ik vind het belangrijk dat formele en informele zorgpartijen elkaar goed kunnen vinden en nóg beter op elkaar aansluiten. Burennetwerk draagt bij aan cohesie in de stad en legt verbindingen tussen buurtgenoten die er anders niet zouden zijn. Als nieuwsgierige antropoloog en geboren Amsterdammer ben ik geïnteresseerd in de verhalen van mijn stadgenoten en ik ben blij dat ik me kan inzetten voor degenen die wat extra hulp kunnen gebruiken. 3. Werkwijze 3.1 Het aanbod van de goede buur is uitgangspunt Ons uitgangspunt zijn mensen die iets van hun tijd en talent willen geven. We beginnen bij het aanbod van goede buren en stimuleren daarmee een beweging van mensen die zich willen inzetten. Wanneer iemand iets doet wat hij of zij leuk vindt en waar hij of zij zelf voor gekozen heeft is de kans groter is dat hij of zij zich vaker inzet. Ook komt het de gelijkwaardigheid tussen de buren ten goede. Als een buur iets doet wat hij of zij plezier aan beleeft, dan hebben buren er samen iets aan. Op basis van het aanbod van mogelijkheden en tijd zoekt het Burennetwerk Amsterdam een passende hulpvraag. 3.2 Mensen worden ingezet in hun eigen buurt Met het Burennetwerk zetten we mensen doelbewust in hun eigen buurt in. Hierdoor is er geen reistijd en leren mensen elkaar kennen in de buurt. Met een breed netwerk van (buurt) contactpersonen op buurtniveau verankeren we het werk in de buurten zelf. 3.3 Matches zijn van hoge kwaliteit De helpdeskmedewerkers brengen vraag en aanbod bij elkaar. Op de helpdesk komen hulpvragen binnen via telefoon, en website. De hulpvrager wordt altijd gebeld door de helpdeskmedewerker, zodat de hulpvraag goed in kaart gebracht kan worden. Zowel de hulpvrager en de goede buur krijgen een goed beeld van wat er wel én niet gedaan kan worden. Op de helpdesk werken vrijwilligers en stagiairs met goede sociale vaardigheden en ervaring in het contact met kwetsbare mensen. De helpdesk wordt aangestuurd door de helpdeskcoördinator. De coördinator kent de sociale kaart van Amsterdam goed en weet de weg naar andere hulp als een hulpvraag niet past bij het Burennetwerk of als er geen goede buur gevonden is die kan helpen. Hij of zij beslist of de hulpvraag past bij het Burennetwerk, zo niet, dan verwijst hij of zij door naar andere hulp. De helpdesk heeft veel contact met de buurtcontactpersonen en krijgt van hen feedback over matches die gemaakt zijn. Twee weken nadat de goede buur gekoppeld is aan een hulpvraag ontvangt de goede buur een met de vraag of het contact heeft plaatsgevonden en hoe het gegaan is. Zo garanderen we dat een match op papier ook een match in werkelijkheid wordt. 3.4 Buurtcontactpersonen als verankering in de buurt In iedere buurt in Amsterdam is er een buurtcontactpersoon. Hij of zij is aanspreekpunt voor de goede buur. De buurtcontactpersoon voert een kennismakingsgesprek met nieuwe goede buren. Zo leert het Burennetwerk haar goede buren kennen en vindt er enige mate van screening plaats 9

10 voordat een goede buur wordt ingezet. Als de buurtcontactpersoon inschat dat een goede buur extra aandacht nodig heeft bij een eerste match, gaat de buurtcontactpersoon mee bij een eerste kennismaking tussen hulpvrager en goede buur. Ook kan een buurtcontactpersoon ingeschakeld worden als er rondom een goede buur of een match dingen spelen die aandacht nodig hebben. Tot slot zijn sommige goede buren ook netwerkers in de buurt en vertegenwoordigen zijn Burennetwerk tijdens bijeenkomsten. Afhankelijk van wat een buurtcontactpersoon kan en wil doen, ondersteunt hij of zij Burennetwerk rondom begeleiding van goede buren en het borgen van Burennetwerk in de wijken en buurten. 3.5 Samenwerking met maatschappelijke organisaties Burennetwerk Amsterdam brengt het aanbod van goede buren onder de aandacht van maatschappelijke organisaties op het gebied van wonen, zorg en welzijn in Amsterdam. Deze organisaties kennen de vraag en weten welke mensen ondersteuning van buren kunnen gebruiken bij het (weer) meedoen in de Amsterdamse samenleving. Dat betekent dat we ook actief zoeken naar een hulpvraag die past bij het aanbod van de goede buren. Zo wordt de inzet van de goede buur ingebed in de bestaande hulpverlening. De inzet van vrijwilligers komt op de goede plek terecht. Vrijwillige inzet met haar eigen unieke kwaliteit is zo aanvullend en versterkend op het werk dat professionals doen. 3.6 Combineren van goede buren en groepen vrijwilligers Door samenwerking met Stichting Present en Serve the City Amsterdam kan het Burennetwerk Amsterdam de inzet van individuele buurtbewoners die willen helpen combineren met de inzet van groepen vrijwilligers. In de praktijk betekent dit dat als een groep zich heeft ingezet bij iemand thuis er altijd een follow-up mogelijk is door een buurtbewoner via het Burennetwerk. Deze buurman of buurvrouw kan bijvoorbeeld helpen met het afval langs de straat te zetten, een muurtje voor de laatste keer schilderen of een kopje koffie komen drinken. Ook kan het gebeuren dat een individuele vrijwilliger signaleert dat de tuin overwoekerd is of een woonkamer nodig een verfbeurt nodig heeft en dan kan een groep ingeschakeld worden. 10

11 4. Burennetwerk in Amsterdam een omgevingsanalyse 4.1 Burennetwerk en de dragende samenleving De afgelopen jaren is er veel veranderd in de stad rondom zorg, mantelzorg en vrijwilligerswerk. Het begrip dragende samenleving is erg belangrijk geworden. De gemeente heeft een uitbreiding van taken gekregen binnen de Wet Maatschappelijk Ondersteuning (WMO). De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten valt onder de WMO. Het is de bedoeling dat mensen langer thuis blijven wonen en dat zorg meer door het eigen netwerk georganiseerd wordt. Er wordt regelmatig gesproken over de dragende samenleving, wat betekent dat naast de professionals ook vrijwilligers komen te staan die Amsterdammers met een hulpvraag helpen. Er wordt een groter beroep gedaan op het eigen netwerk van mensen. Dat betekent dus de familie, de vrienden en ook de buren. De mensen die tot die dragende samenleving behoren weten zelf niet altijd welke hulp nodig is én wat er van hen verwacht wordt. De bereidheid is groot, maar moet ook beschermd worden. Als mensen overvraagd worden, haken ze ook weer snel af. Burennetwerk faciliteert buurtgenoten die willen helpen door hulpvragen goed af te kaderen, verwachtingen helder te stellen en een vangnet te bieden. Ook voor mensen die ondersteuning nodig hebben speelt Burennetwerk een belangrijke rol. Burennetwerk levert geen zorg, maar burenhulp. Dat betekent dat wij geen zorgprofessionals vervangen, maar juist die zaken op pakken die professionals niet (meer) doen. Dit werkt preventief, als mensen eerder in contact komen met buren op het moment dat ze hulp nodig hebben voor kleine dingen, blijven ze langer zelfredzaam. Ook werkt het goed tegen eenzaamheid of sociaal isolement. Het feit dat er minstens één of twee buren zijn die af en toe helpen, geeft al een veiliger en minder eenzaam gevoel. We spelen hierin ook een signalerende en doorverwijzende rol. Als er veranderingen zijn in de zorg merken wij de gaten die vallen snel op. Zo belt een hulpverlener ons op als de indicatie stopt voor een cliënt, maar deze cliënt zich niet zelf kan redden. De hulpverlener zoekt naar partijen die iets kunnen betekenen. Een mantelzorger die er even tussenuit gaat en iemand zoekt om te koken voor zijn buurvrouw, omdat ze anders geen eten krijgt, weet Burennetwerk te vinden. Burennetwerk kan deze gaten niet altijd opvullen, maar kan meedenken naar een oplossing, doorverwijzen en zo nodig aan de bel trekken bij professionele hulpverlening en beleidsmakers. Het samenspel tussen de formele zorgpartijen en Burennetwerk is hierin erg belangrijk. Door sámen te werken rondom een cliënt, gebruiken we elkaars kwaliteiten en verbetert de kwaliteit van leven voor de kwetsbare Amsterdammers. 4.2 Verschillende aanbieders in de stad Met het oog op de veranderingen in de zorg zijn er veel projecten gestart om de dragende samenleving te faciliteren. Ook bestaan er al veel projecten, organisaties en initiatieven om vraag en aanbod van buurtbewoners bij elkaar te brengen. Als Burennetwerk nemen wij daar een belangrijke eigen plek in, die uniek is in aanpak en vaak aanvullend op andere initiatieven. We werken veel samen met anderen. 11

12 4.2.1 Platforms op basis van digitale koppeling Op websites kunnen mensen zich aanmelden als ze hulp nodig hebben en/ of als ze hulp willen geven. Er is geen bemiddeling, geen contract en contact vanuit een organisatie. Het grootste gedeelte gaat digitaal, zoals op Marktplaats. Voorbeelden hiervan zijn Buuv in Zuid en Oost en wehelpen.nl. Mensen die niet vanzelfsprekend hun weg weten te vinden op internet worden begeleid en getraind om deel te worden van dit platform. Daarnaast zijn er ook informelere groepen die gebruik maken van Facebook, zoals de Ziekenboeg in West of de Vogelburen in de Vogelbuurt in Noord. Voorbeelden In Zuid en Oost zijn er ook goede contacten met Buuv. In Zuid is Buuv onderdeel van Voor Elkaar in Zuid, waar Burennetwerk een samenwerkingspartner is en in de toekomst ook onderdeel van zal worden. Als contactpersoon kunnen wij gebruik maken van de website en het systeem van Buuv, door hulpvragen te plaatsen en te reageren op hulpvragen van buurtbewoners. Ook verwijzen we naar elkaar door op het moment: als iemand zelfredzaam is, kan hij of zij een hulpvraag zelf op de website van Buuv plaatsen. Kwetsbare hulpvragers kunnen doorverwezen worden naar het Burennetwerk. We zien ook dat Buuv steeds meer aan de achterkant matcht en daarom op Burennetwerk gaat lijken, hierdoor ligt een verregaande samenwerking voor de hand. Op Wehelpen.nl hebben we als Burennetwerk ook een account. Veel goede buren zijn ook actief in de buurtgerichte Facebookgroepen, zij vertellen daar over Burennetwerk en voor deze actieve buurtbewoners is Burennetwerk een goede brug naar díe kwetsbare buurtbewoners die zich niet zo makkelijk digitaal bewegen of om hulp vragen Lidmaatschap Projecten op basis van lidmaatschap gaan uit van de gedachte dat mensen makkelijker hulp vragen en aanbieden als zij (betalend) lid zijn van een organisatie. Soms gaat het ook om een muntsoort die speciaal bedacht is voor het burenhulpproject. Deze munten kunnen verzilverd worden in winkels, bioscopen of andere partnerorganisaties. Ook kunnen mensen hiermee betalen als een buurtbewoner een klusje komt doen. Voorbeelden De stadsdorpen vallen in deze categorie. Op steeds meer plekken in de stad worden deze opgericht. Stadsdorpen zijn verenigingen. Het doel van de vereniging is dat de leden, met uitwisseling van diensten, door bemiddeling en/of ondersteuning, zo lang mogelijk actief, gezond en veilig thuis in de eigen buurt kunnen (blijven) wonen. Het Burennetwerk werkt met een paar van deze stadsdorpen samen, met name in het Centrum. Als het onderling niet lukt om hulpvragen op te lossen, kan een lid een hulpvraag bij het Burennetwerk indienen. Soms komt het ook voor dat de leden van de stadsdorpen elkaar helpen, maar dat er ook andere hulpvragen zijn, die meer geschikt zijn voor het Burennetwerk. Dan pakken wij een dergelijke hulpvraag op. Ook zijn sommige buurtcontactpersonen lid van een stadsdorp en vragen dan leden van een stadsdorp een bepaalde vraag op te pakken. Een ander voorbeeld zijn de zorgcoöperaties die nu ook op sommige plekken, zoals in het Oostelijk Havengebied, opgericht worden. Op het gebied van burenhulp kunnen we hierin goed samenwerken Doorverwijzende balie of portal Via een website of een telefoonnummer kunnen mensen hun hulpvraag kwijt. Vrijwillige bureaumedewerkers noteren het verzoek om hulp en zorgen er vervolgens voor dat de vraag op de juiste plek terecht komt. De betreffende balie heeft zelf vaak ook vrijwilligers die de vraag oppakken en verwijst door naar andere vrijwilligersorganisaties. De balies hebben 12

13 een heldere sociale kaart en kunnen mensen zo verder op weg helpen. Vaak zijn deze balies gekoppeld aan een welzijnsorganisatie of de maatschappelijke dienstverlening. Dat betekent dat het profiel vrijwilliger ook verschilt met die van Burennetwerk. Voorbeelden In deze categorie vallen Noord voor Elkaar in Noord voor hulpvragers en de Vrijwilligerscentrale voor vrijwilligers die iets willen doen in de stad. Regelmatig komen er via Noord voor Elkaar hulpvragen binnen bij de Helpdesk. In Zuid werkt Voor Elkaar in Zuid ook op een vergelijkbare wijze samen met Burennetwerk Getrainde vrijwilligers voor ondersteuning thuis Zowel stadsbreed als buurtgericht bestaan er initiatieven waarbij vrijwilligers een training krijgen om in complexe situaties buurtbewoners te ondersteunen. Ze zijn bijvoorbeeld vertrouwenspersonen en komen bij mensen thuis om hen verder te helpen een netwerk op te bouwen, de weg naar professionele hulp te vinden of een andere doel te bereiken. Burennetwerk is aanvullend op deze organisaties. Bij eenvoudige klusjes kan een goede buur inspringen, als er een vrijwilliger of vertrouwenspersoon betrokken is. Als er bij Burennetwerk een hele specifieke vraag terecht komt, bijvoorbeeld sociaal contact voor iemand met een GGZ-achtergrond, verwijzen wij door naar een organisatie met vrijwilligers die speciale training krijgen. Het gebeurt regelmatig dat zowel Burennetwerk, als bijvoorbeeld Buurthulp Oost of de Regenboog betrokken zijn bij iemand. Voorbeelden In Oost hebben we een goede samenwerking met Buurthulp Oost en ViiA Vita, waar in complexe situatie een vertrouwenspersoon wordt ingeschakeld en op die manier wordt gekeken wat Burennetwerk kan betekenen en wat niet. In Nieuw-West is er een vergelijkbare samenwerking met Hulp in de Buurt van Samen Wonen Samen Leven. In West verwijzen we vaak door naar Team Ed. Op stedelijk niveau werken we samen met Prisma (als het gaat om mensen met een licht verstandelijke beperking), met de Regenboog (als het gaat om mensen met een verslavings- of GGZ achtergrond) en met Humanitas (de lichtere gevallen komen bij ons, als het iets te zwaar is voor Burennetwerk verwijzen we door naar Humanitas bijvoorbeeld rondom administratie) Klassieke vormen van burenhulp en klussendiensten In de klassieke vormen van burenhulp worden buurtgenoten aangesproken en uitgenodigd om zich voor elkaar in te zetten. Meestal kunnen zij zich met hun hulpvraag of aanbod melden op een locatie in hun buurt. Daar helpt een coördinator of makelaar hen met het vinden van een match. Deze organisaties bestaan vaak al heel lang en hebben trouwe vrijwilligers die heel veel doen voor hun buren. Het is een hecht netwerk van veelal oudere vrijwilligers die elkaar kennen en er belang aan hechten de coördinator vaak te spreken. Klussendiensten zijn meestal gelieerd aan welzijnsorganisaties in een bepaalde buurt. De meeste klussendiensten hebben criteria voor leeftijd (bijv. de hulpvrager moet ouder dan 75 zijn) en soort klussen die gedaan kunnen worden. Hulpvragers betalen een kleine bijdrage voor de klus. De mensen die actief zijn voor de klussendienst zijn vaak mannen met een afstand tot de arbeidsmarkt, die al of niet een vergoeding ontvangen. Voorbeelden Voorbeelden hiervan zijn de Burenhulp Westerpark en Burenhulp Oost. Wij werken met hen samen doordat we hulpvragen aan elkaar doorverwijzen. Soms komt er een goede buur bij ons op kennismakingsgesprek en past hij of zij beter bij een vorm van burenhulp met meer begeleiding en persoonlijke betrokkenheid. Dan verwijzen we deze goede buur ook door naar 13

14 de burenhulp. Meestal verschillen we in doelgroep. De goede buren van het Burennetwerk hebben een drukke agenda en hebben weinig behoefte aan contact met andere goede buren en de coördinator. De vrijwilligers van de Burenhulp hebben die behoefte wel. De klussendiensten in de stad worden steeds vaker opgeheven. Er is geen subsidie meer beschikbaar. Een actieve klussendienst is de Homeservice van de Regenboog, waar mensen uit de doelgroep (GGZ en verslavingsachtergrond) klusjes doen voor mensen in dezelfde doelgroep voor een kleiner vergoeding. Burennetwerk verwijst vaak naar Homeservice door Makelaars in vrijwilligerswerk Een aantal organisaties in Amsterdam is makelaar in vrijwilligerswerk. Deze organisaties brengen de vraag van vooral maatschappelijke projecten en het aanbod van vrijwilligers bij elkaar. Mensen die iets willen doen kunnen via deze makelaars ontdekken welke organisaties hulp nodig hebben en worden zo gekoppeld aan de juiste plek. Voorbeelden Voorbeelden hier van zijn de Vrijwilligerscentrale, ViiA, Venzo en Amsterdam Cares. Bij deze organisaties heeft Burennetwerk veelal een vacature uitstaan voor goede buur, waar regelmatig nieuwe goede buren op af komen. Ook zijn vrijwilligers bij ons op kantoor af en toe via deze weg bij Burennetwerk geplaatst. 4.3 Positie Burennetwerk Burennetwerk heeft in het veld van aanbieders een unieke positie. We kiezen er bewust voor om te beginnen bij wat een goede buur graag wil doen, actief te bemiddelen tussen goede buren en hulpvragers via onze helpdesk en alleen te bemiddelen in eenvoudige, laagdrempelige burenhulp waar geen specifieke training of begeleiding voor nodig is. Daarin zijn we aanvullend op organisaties met getrainde vrijwilligers als de Regenboog, SWSL en Buurthulp Oost. Met de bemiddeling via de helpdesk, buurtcontactpersonen én een toegankelijke website spreken we een jonge doelgroep aan. Veel van de goede buren zijn tussen de 20 en 40 jaar. Daarin verschillen we van de stadsdorpen en de traditionele burenhulp. Ook is Burennetwerk gratis en hulp is voor iedereen die zelf onvoldoende financiële middelen, gezondheid en/of netwerk heeft. We werken niet op basis van lidmaatschap. We zijn een netwerk met als doel dat buren elkaar weten te vinden zodat ze elkaar kunnen helpen met eenvoudige hulp. De website en de sociale media zijn een middel om dat voor elkaar te krijgen. Mensen die hun weg op internet niet makkelijk weten te vinden kunnen ons bereiken via de telefoon, via een buurtcontactpersoon of een stadsdeelcoördinator. Het is niet ons doel om iedereen op het internet of op onze website te krijgen, om elkaar vervolgens te vinden. Daarom geven we ook geen trainingen of begeleiding om onze website te gebruiken. We maken het wel makkelijk voor mensen met een hulpvraag om ons te bereiken, doordat we steeds investeren in bekendheid bij doorverwijzers als buurtbeheerders, huisartsen en wijkverpleegkundigen. Een groot onderdeel van onze werkwijze is de verwevenheid en samenwerking met de professionele hulp, zodat de ondersteuning ingebed is in de rest van de zorg en hulp die iemand krijgt. Daarin verschillen we van de platforms als Buuv en Wehelpen.nl waar gestreefd wordt naar zoveel mogelijk gebruikers van het platform. Burennetwerk is daarom geen platform, maar een netwerk. Burennetwerk onderscheidt zich van de makelaars in vrijwilligerswerk zoals Amsterdam Cares en de Vrijwilligerscentrale doordat we beginnen bij het aanbod van de goede buur, en 14

15 dat we alleen bemiddelen in eenvoudige flexibele burenhulp in je eigen buurt bij mensen thuis. Zo verbindt Burennetwerk mensen op buurtniveau. 5. Stand van zaken 2017 In oktober 2017 zijn er 916 actieve goede buren. Het laatste jaar is dit aantal stabiel gebleven. Er komen wel regelmatig goede buren bij. Er zijn in oktober nieuwe goede buren, die nog in het kennismakingstraject zitten. Tegelijkertijd houden we het bestand ook actief up-to-date, om te weten of goede buren nog beschikbaar zijn. In september 2017 maakten we 130 matches. De trend is dat er tussen de 100 en 150 matches per maand worden gemaakt. Goede buren zitten verspreid over de hele stad. Het afgelopen jaar (oktober 2016 oktober 2017) waren de goede buren en de gematchte hulpvragen als volgt verdeeld: Stadsdeel Goede buren (oktober 2017) Matches (oktober 2016 tot oktober 2017) Centrum West Oost Zuid Noord Nieuw-West Zuidoost Buiten Adam 18 - In totaal kwamen er in dezelfde periode 1840 hulpvragen bij Burennetwerk binnen. Slechts in 30 gevallen was het wel een passende vraag voor Burennetwerk, maar hebben we geen passende goede buur kunnen vinden en zoeken we ook niet meer verder. 35% van de hulpvragen die bij ons binnen komen worden doorverwezen naar een andere (vrijwilligers)organisatie. In 2017 zien we een duidelijke trend. Hulpvragen worden steeds complexer. Het kost meer tijd en aandacht om een vraag goed in beeld te krijgen. Veel tijd en energie gaat naar het opbouwen en onderhouden van een goed netwerk in Amsterdam, zodat we aan de achterkant ervoor kunnen zorgen dat een hulpvrager altijd op de goede plek terecht komt. Burennetwerk is laagdrempelig, waardoor mensen met allerhande vragen bij ons terecht komen. Wij zorgen dat mensen vervolgens op de goede plek terecht komen. Als het bijvoorbeeld gaat om mensen met een GGZ- of verslavingsachtergrond die zoeken naar sociaal contact, dan verwijzen we door naar een organisatie met speciaal getrainde vrijwilligers. Ook verwijzen we regelmatig door naar maatschappelijk werk of thuiszorg. Burennetwerk werkt samen met heel veel verschillende organisaties. Een overzicht is te vinden in Bijlage Samenwerkende organisaties. 6. Onderzoek Burennetwerk in de toekomst In 2017 is er een onafhankelijk onderzoek uitgevoerd naar de toekomst van Burennetwerk door Suzanne Kooij en Deny de Jong 1. In de presentatie Burennetwerk in de toekomst zijn de bevindingen gepresenteerd. De onderzoekers hebben verschillende stakeholders in Amsterdam gesproken om het beeld van Burennetwerk scherp te krijgen en meer focus aan te leggen voor de toekomst. Wat is de positie van Burennetwerk en hoe moet Burennetwerk zich ontwikkelen de komende jaren? De doelstelling van het onderzoek was: Hoe kan 1 De presentatie van het onderzoek is op te vragen via Elja den Uijl (elja@burennetwerk.nl) 15

16 Burennetwerk perspectief voor duurzame toekomst Burennetwerk als verbinder goede buren met hulpvragers creëren? 6.1 Bevindingen De bevindingen uit de interviews gaven een volgend beeld: De unieke meerwaarde van Burennetwerk (matching en netwerk actieve burgers) wordt erkend in alle stadsdelen. De methodiek van zorgvuldige matching en het bereik van buurtgenoten tussen de 20 en 40 jaar met een een drukke agenda en die (nog) niet op een andere manier vrijwilligerswerk doen, worden veel genemd. Dit is een groep die de welzijnsorganisaties niet weten te bereiken. Het imago van Burennetwerk is zeer positief. De mentaliteit en werkwijze worden gezien als voorbeeld voor andere organisaties: o frisse wind in welzijnsland o faciliteert dragende samenleving o gericht op samenwerking o burger staat centraal o vrijwilligers worden bereikt die anderen niet bereiken o kwalitatief hoogwaardige matches De inbedding van het werk van Burennetwerk in het aanbod zorg en welzijn en informele zorg allianties binnen stadsdelen is cruciaal. Er liggen veel kansen voor financiering van pilots, experimenten en duurzame samenwerkingsverbanden binnen stadsdelen. Deze samenwerkingsverbanden verschillen per stadsdeel en de context van de wijk. Er is niet één methode om in alle stadsdelen te werk te gaan. Op langere termijn samenwerking mogelijk met de grotere professionele welzijnsorganisaties. Burennetwerk wordt niet gezien als tijdelijk project, maar als voorziening die moet blijven. Wat wel veel genoemd werd is dat de zichtbaarheid van Burennetwerk in de wijken en buurten en Amsterdam nog beter kan. Door samen te werken met veel lokale informele organisaties, kunnen er nog meer mensen de weg vinden naar Burennetwerk. 6.2 Conclusies De conclusies van het onderzoek bevatten een aantal belangrijke aanbevelingen. Burennetwerk heeft bestaansrecht en toekomstperspectief als onafhankelijke organisatie. Burennetwerk moet Groot en lokaal worden met een klein centraal kantoor waar de helpdesk is. De helpdesk is faciliterend en flexibel. Daarnaast moet er zichtbare aanwezigheid komen in álle stadsdelen. Daarin is samenwerk met andere organisaties heel belangrijk, waarbij Burennetwerk een gelijkwaardige rol speelt. De matchmaking en het netwerk van actieve goede buren van Burennetwerk zijn uniek en van hoge kwaliteit. Daar moet Burennetwerk niet aan inleveren. Ook raden zij aan om niet alles tegelijk te doen, maar gefaseerd per stadsdeel te groeien. Er is geen blauwdruk, geen one size fits all, maar er moet per stadsdeel intensief maatwerk geleverd worden. 6.3 Uitdagingen Het groeimodel bevat ook een aantal uitdagingen. Het is belangrijk om een flexibele, platte organisatie te blijven, zoals Burennetwerk dat nu is. De inrichting van de organisatie mét vertegenwoordiging per stadsdeel moet zó zijn dat de lijnen kort blijven en er geen versnippering plaatsvindt. Ook is belangrijk om de kernwaarden en de kwaliteit van de 16

17 organisatie en de matches niet uit het oog te verliezen, maar altijd leidend te laten zijn. De financiering van Burennetwerk blijft altijd aandacht vragen. Het is een aanbeveling om naast de financiering van de stadsdelen de mogelijkheden voor Funding Plus 2 voor organisatie groei te onderzoeken bij fondsen. Burennetwerk moet niet te laag inzetten qua financiering bij samenwerking en niet meedoen als er geen geld is. Anders komt Burennetwerk later in de problemen. 7. Burennetwerk vanaf 2018 Op basis van het onderzoek van Suzanne Kooij en Deny de Jong heeft Burennetwerk een groeiscenario uitgewerkt. De doelstelling voor de komende drie jaar is groei met behoud van kwaliteit en meer borging en zichtbaarheid in de wijken van Amsterdam. De potentie aan goede buren is nog steeds erg groot. Er is ook veel behoefte aan buurtgenoten die af en toe helpen, soms met een klusje, soms met wat structureler contact. De komende jaren focussen we op het naar boven halen van deze vraag en het faciliteren van goede buren om hun buurtgenoten te helpen. Belangrijk onderdeel is daarin ook de samenwerking met partners in de wijken en buurten, zodat de burenhulp niet op zich staat, maar waar nodig is ingebed in andere vrijwillige of professionele ondersteuning. Om dit te kunnen doen is het belangrijk dat Burennetwerk wordt geborgd in de wijken en buurten van de stad. De manier waarop verschilt per stadsdeel en vaak ook per gebied. Er is geen one size fits all -formule. Echter, de basis van het matchen van goede buren aan buurtgenoten met een hulpvraag is sterk en zal worden uitgevoerd vanuit het centrale kantoor. 7.1 Borging in de wijken De komende jaren gaat Burennetwerk verder groeien. Hoe groter we worden, hoe lokaler we kunnen worden. Daarom zet Burennetwerk zet in op een specifieke aanpak per stadsdeel. We willen daar een aantal zaken met bereiken: Toegankelijkheid Burennetwerk Mensen met een ondersteunings- of hulpvraag moeten de weg naar Burennetwerk weten te vinden. Daarvoor is het in eerste instantie belangrijk dat we zichtbaar zijn en dat ze weten van ons bestaan en de mogelijkheden. De ervaring leert dat dat niet vanzelf gaat. We moeten goed in beeld zijn bij doorverwijzers als wijkverpleegkundigen en huisartsen. Door de aanwezigheid in wijken en buurten, zorgen we ervoor dat ook kleinere, informele groepen Burennetwerk weten te vinden én dat bewoners ons steeds vaker direct weten te vinden. Naar aanleiding van de veranderingen in de WMO zijn er in de stad 22 wijkzorgnetwerken opgestart door de gemeente Amsterdam. Elk wijkzorgnetwerk bestrijkt een gebied in Amsterdam. Het netwerk organiseert bijeenkomsten waar formele zorg en informele zorg elkaar ontmoeten, casussen bespreken en zo goed met elkaar samenwerken. Met de deelname aan deze bijeenkomsten, door een medewerker of buurtcontactpersoon van Burennetwerk, komen er meer hulpvragen bij Burennetwerk terecht en weten wij goed bij wie we moeten zijn als een hulpvraag niet bij Burennetwerk past. De medewerker van Burennetwerk is een wandelende sociale kaart voor een bepaald stadsdeel. Ook zorgt het voor goede samenwerking rondom een hulpvragen of cliënt als er iets aan de hand is Inbedding in het stadsdeel Daarnaast is het voor Burennetwerk belangrijk om op de hoogte te zijn van alle andere mogelijkheden voor hulp en ondersteuning. Burennetwerk staat niet op zichzelf, maar is 2 Zie het rapport Van capacity building naar Funding Plus door Suzanne Kooij en Deny de Jong,

18 ingebed in vrijwilligersorganisaties en zorgorganisaties, waarin we elkaar aanvullen met het belang van buurtbewoner voorop. De medewerkers van Burennetwerk in de stadsdelen weten waar buurtbewoners terecht kunnen als de vraag niet passend is voor Burennetwerk en delen deze informatie graag met andere partners in het veld. Vaak komt het voor dat er meer dan één vraag ligt en dat verschillende (vrijwilligers) organisaties daar een deel in kunnen betekenen. Dan is het belangrijk dat Burennetwerk dichtbij is en een gezicht heeft in de wijk zodat de lijntjes kort zijn Werving goede buren Het werven van nieuwe goede buren is belangrijk om een toenemende vraag aan te kunnen. De vraag en het aanbod moeten in evenwicht zijn. Veel goede buren komen als vanzelf bij ons terecht, doordat ze Burennetwerk vinden op internet. Echter, in bepaalde wijken van Amsterdam is het belangrijk om op een andere manier te werven. Bijvoorbeeld door aanwezig te zijn bij evenementen, bewonersmarkten en in buurthuizen. De vrijwillige buurtcontactpersonen spelen hier ook een belangrijke rol in Versterking buurtcontactpersonen In de borging van Burennetwerk zullen we ook steeds teams van buurtcontactpersonen vormen, die begeleid worden door de coördinator van het betreffende stadsdeel. In elk stadsdeel is een team aanwezig. Iedere buurtcontactpersoon is aanspreekpunt voor de goede buren in zijn of haar buurt, zo hebben goede buren een iemand in de buurt waar ze op terug kunnen vallen. Naast deze rol kan een buurtcontactpersoon ook andere rollen vervullen. Buurtcontactpersonen zetten zich in op een manier die bij hun tijd, mogelijkheden en talenten past. Per buurtcontactpersoon maken we specifieke afspraken die vastgelegd worden in een contract. Ieder jaar ontmoeten de buurtcontactpersonen elkaar voor uitwisseling en training. Ook bespreken we dan de plannen voor het komende jaar en gebruiken we de input van de buurtcontactpersonen voor ontwikkeling van het verdere beleid Verbetering dienstverlening Een coördinator per stadsdeel belangrijk, om bij complexe zaken een fysieke intake te kunnen doen. Zo kan hij of zij een inschatting geven van de situatie en ook beoordelen of dit een geschikte vraag is voor Burennetwerk of een andere organisatie. Omdat de coördinator een wandelende sociale kaart is, kan hij of zij direct het aanbod van andere organisaties meenemen bij de intake. Hierdoor wordt de dienstverlening van Burennetwerk verbeterd en verder ontwikkeld Samenwerking per stadsdeel Per stadsdeel krijg de borging een andere vorm en we zetten daarbij sterk in op samenwerking. Zo zou een coördinator ook een gezamenlijk coördinator zijn van een aantal informele partijen, zodat hij of zij het aanbod van meerdere organisaties kan vertegenwoordiger. Ook zou een coördinator onderdeel kunnen zijn van een grotere organisatie, om zo de burenhulpafdeling vorm te geven. We hebben een goede werkwijze ontwikkeld en expertise opgedaan als het gaat om kwaliteit en burenhulp. Die expertise willen we gebruiken in verschillende samenwerkingsvormen, zodat ook in die projecten de kwaliteit geborgd blijft. Voorbeelden hierin zijn de Alliantie Informele Zorg in Oost, de beoogde participatie in Voor Elkaar in Zuid en een pilot om informele partijen bij elkaar te brengen in West. In Nieuw-West start Burennetwerk in samenwerking met het stadsdeel en de ANWB in 2018 een nieuw project; ANWB AutoMaatje. In dit project worden goede buren met een auto gekoppeld aan een buurtgenoot zonder auto, met een kleine portemonnee, slehte gezondheid en/ of verminderde mobiliteit. Zo kunnen ze samen naar afspraken gaan bij bijvoorbeeld te tandarts of het ziekenhuis, maar ook leuke uitjes ondernemen. 18

19 7.2 Centrale matching op de helpdesk Als het aantal goede buren én het aantal hulpvragen stijgt, zal het aantal matches ook stijgen. Dat gebeurt op de helpdesk. Burennetwerk gaat voor kwaliteit en is aanbodgericht; het aanbod van goede buren wordt ook daadwerkelijk ingezet. Een bestand met goede buren, die in de praktijk niet ingezet worden, is onwenselijk. Borging in de wijken en buurten zorgt ook voor een grotere stroom van hulpvragen. Om kwaliteit constant te houden, efficiënt te kunnen werken en een sterk team te behouden en op te bouwen, kiezen we voor centrale matching vanuit het kantoor van Burennetwerk in het centrum van de stad. Matching gebeurt over het algemeen via de telefoon of internet, waardoor het ook niet nodig is om zeven helpdesks in te richten. Als we verder groeien zullen verschillende medewerkers en vrijwilligers zich wel in bepaalde gebieden specialiseren. Ook is het belangrijk dat er goede informatie-uitwisseling is tussen de centrale helpdesk en de coördinatoren in de stadsdelen. De capaciteit van helpdesk moet meegroeien met de groei van de het aantal goede buren en de hulpvragen, zodat de kwaliteit en zorgvuldigheid van de matches gewaarborgd blijven Uitbreiding team Burennetwerk en matchmakers per stadsdeel De centrale helpdesk blijft op één locatie werken met uitbreiding van de betaalde uren. Momenteel is 1,2 FTE op de helpdesk betaalde coördinatie. Hiermee worden ruim 100 matches per maand gemaakt. Met de uitbreiding van het aantal stagiairs en vrijwilligers is de begeleiding belangrijker en tijdsintensiever. In combinatie met de groei van het werk zijn de coördinatietaken en de begeleidingstaken niet meer uitvoerbaar in 1,2 FTE. De komende tijd zullen we het aantal FTE uitbreiden naar 2,0 FTE, waarin we de taken scheiden. Er is een coördinator die het team aanstuurt en leiding geeft op kantoor. Eén medewerker is verantwoordelijk voor de begeleiding, werving en het inwerken van vrijwilligers en stagiairs. De andere betaalde medewerker werkt mee op de helpdesk, is assistent-coördinator en verantwoordelijk voor de complexere gevallen. Met elkaar maken ze deel uit van het helpdeskteam. Als Burennetwerk verder groeit in vraag én aanbod, zal ook de ondersteuning op de helpdesk evenredig mee moeten groeien. Naast de betaalde medewerkers, zijn er minimaal 4 (fulltime) stagiairs en minimaal 4 vrijwilligers die elk twee dagdelen of meer op de Helpdesk mee werken. Aan het eind van 2020 zullen 2000 goede buren regelmatig, overeenkomstig hun specifieke aanbod, gekoppeld worden aan buurtgenoten die hulp nodig hebben. Voor de ene goede buur is dit 12 keer per jaar aan eenmalige klusjes, voor de andere geldt dat hij of zij tweewekelijks bij dezelfde buurtgenoot langsgaat voor een wandeling of een boodschapje en daarnaast nog één of twee keer per jaar een eenmalig klusje ergens oppakt Om dit te bereiken ligt de focus op drie pijlers: de vraag, het aanbod én de helpdesk. Deze moeten alle drie in evenwicht zijn om goede kwaliteit te kunnen leveren. Aan de ene kant is het belangrijk dat het aanbod van de goede buren ook daadwerkelijk gekoppeld wordt aan een passende hulpvraag. Aan de andere kant vinden we het belangrijk dat mensen met een hulpvraag daadwerkelijk geholpen worden. Daarom zijn we constant bezig met het in evenwicht houden van vraag en aanbod. Op de helpdesk wordt het aanbod van de goede buren gekoppeld aan de vraag van hun buurtgenoten. Deze koppeling is mensenwerk en het computersysteem is ondersteunend. Het aannemen van hulpvragen is een belangrijk onderdeel van het werk van de helpdesk. Daar worden verwachtingen en kaders helder, zodat zowel de goede buur als de buurtgenoot die hulp nodig heeft, goed weten waar ze aan toe zijn en wat ze kunnen verwachten. Ook als een hulpvraag niet past bij Burennetwerk wordt iemand geholpen, doordat we warm doorverwijzen naar een passende hulpverlener of vrijwilligersorganisatie. 19

20 7.3 Stadsbrede samenwerking Naast de borging in de wijken en buurten blijven we ook op stadsbreed niveau samenwerken in een aantal projecten en verbanden Samenwerking met Cordaan en andere zorgpartners We investeren in een goede samenwerking met de formele zorg, zoals wijkverpleging, fysiotherapie en huisartsen. Daarbij gaat het erom dat de professionals ons weten te vinden en dat we bij de hele organisatie bekend staan als betrouwbare partner. Daarnaast kunnen wij ook professionals inschakelen als een hulpvraag niet geschikt is voor een goede buur of een vrijwilliger. Het Burennetwerk heeft dan een signaleringsfunctie. In 2016 zijn we gestart met een samenwerking met Cordaan, waarin er twee matchmakers actief zijn voor Cordaan. Cliënten van Cordaan worden door Burennetwerk geholpen, wanneer het eigen netwerk niet toereikend is. Alle medewerkers van Cordaan kunnen makkelijk toegang krijgen tot het aanbod van Burennetwerk of de weg worden gewezen naar één van de andere organisaties in de stad. De medewerker van Burennetwerk doet daarnaast onderzoeken naar wat de medewerkers van Cordaan nodig hebben om een hulpvraag zo goed mogelijk aan te melden bij Burennetwerk. De samenwerking tussen goede buren, vrijwilligers en professionals op het gebied van informele zorg en ondersteuning wordt steeds verder ontwikkeld. De procedure om hulpvragen te matchen wordt geoptimaliseerd. De medewerkers van Cordaan hebben één duidelijk aanspreekpunt binnen Burennetwerk voor álle vragen rondom informele zorg en ondersteuning Coalitie Erbij - maatjesoverleg Het Burennetwerk is aangesloten bij de Coalitie Erbij; een samenwerkingsverband tussen vrijwilligersorganisaties in Amsterdam die iets willen doen tegen eenzaamheid. De belangrijkste activiteit is de Week tegen de Eenzaamheid, die de afgelopen jaren vooral in het teken stond van de goede buren en de buurten. Het Burennetwerk is een heel praktische manier om een elkaar te leren kennen en daarom heeft de Coalitie Erbij besloten om het Burennetwerk tijdens deze week vooral naar voren te schuiven. Daarnaast ontmoeten de Coalitie Erbij partners elkaar regelmatig, weten we hoe we naar elkaar moeten doorverwijzen en samenwerken. Vanuit deze Coalitie vindt ook regelmatig een maatjesoverleg plaats, waarin nagedacht wordt over goede toeleiding voor mensen die eenzaam zijn Samenwerking Present en Serve the City Burennetwerk is voortgekomen uit onder andere Present, hierdoor én doordat we een kantoor delen zijn de lijntjes kort en is de samenwerking goed. Ook Serve the City is een goede samenwerkingspartner. Er zijn overeenkomsten in identiteit, grootte en gedrevenheid voor het werk. We vullen elkaar goed aan: Serve the City organiseert events, Present zet groepen vrijwilligers in en het Burennetwerk koppelt goede buren aan buren die hulp nodig hebben. Deze samenwerking heeft vorm gekregen in het bedrijvenplatform Adam Helpt. Adam Helpt zich vooral op bedrijven die door middel van werknemersvrijwilligerswerk vorm geven aan maatschappelijk verantwoord ondernemen Er liggen mogelijkheden voor samenwerking in gezamenlijke PR en positionering in de stad, maar ook in het draaien van een gezamenlijke helpdesk en het afstemmen van andere interne processen. We worden niet één grote organisatie, maar door de handen ineen te slaan wordt de impact op de stad van ons alle drie vergroot. Samen organiseren we een tweejaarlijks terugkerend event voor vrijwilligers, goede buren en externe stakeholders. Tot slot organiseren we gezamenlijke acties zoals een kerstpakkettenactie. Voorop staat dat alle Amsterdammers die Amsterdammers willen helpen, daarvoor de mogelijkheid krijgen op een manier die bij hen past, daarom verwijzen we vrijwilligers ook nog wel eens onderling naar elkaar door, of pakken we hulpvragen samen op. 20

21 8. Gefaseerd groeien hoe gaan we dit bereiken 1. Coördinator per stadsdeel De coördinator per stadsdeel zullen we gefaseerd invoeren. Daarin zijn de samenwerking met het stadsdeel en de middelen om de coördinator belangrijk. Als eerder uitgelegd, zal de coördinator per stadsdeel een andere rol hebben en op een andere manier fungeren. De planning voor uitbreiding is als volgt: Functie 2018 Een coördinator voor Nieuw- West Een gezamenlijke coördinator voor Oost in samenwerking met ViiA en Buurthulp Oost op projectbasis. Extra coördinatie-uren voor West, Zuid en Zuidoost Twee extra stadsdeel coördinatoren (1,2 FTE) Coördinatie-uren in Zuid als onderdeel van Voor Elkaar in Zuid (0,4 FTE) 2020 Twee extra stadsdeel coördinatoren (1,2 FTE) Totaal FTE Stadsdeelniveau 2,0 3,6 4,8 2. Groei op Helpdesk Als het aantal hulpvragen én goede buren groeit, zal de capaciteit op de helpdesk mee groeien. Om de kwaliteit te kunnen borgen en goede matches te kunnen maken, is groei noodzakelijk. Betaalde FTE Stagairs Vrijwilligers ,0 2,0 0, ,6 2,8 1, ,2 3,0 1,2 3. Algemene ondersteuning Naast de coördinatoren per stadsdeel en de helpdeskmedewerkers, is er één directeur. De directeur is verantwoordelijk voor inhoudelijk beleid, voor de fondswerving, de personeelszaken en de gehele organisatie. Daarnaast is een communicatiemedewerker nodig. Zeker in de algemene werving van nieuwe goede buren is dat belangrijk. Tot slot zal de organisatie ondersteunt worden door vrijwilligers die ervoor zorgen dat de administratie en het database van goede buren up-to-date zijn. Deze vrijwilligers zijn vaak ook goede buren en daardoor bereid om mee te denken over een bepaald gebied waar hun expertise ligt, bijvoorbeeld marketing, monitoring en evaluatie of fondswerving. Voor de komende jaren zal de directiefunctie uitgroeien van 0,6 FTE naar 0,8 FTE. In 2018 beginnen we met 0,2 FTE communicatie, uitgroeiend naar een functie van 0,6 FTE. 21

22 4. Groei aantal hulpvragen én goede buren Over drie jaar komen er per maand 400 hulpvragen binnen bij Burennetwerk. Daarvan wordt 70% gematcht aan een goede buur. De andere 30% wordt doorverwezen naar een organisatie die beter past. Daarom moet de werving van hulpvragen, het wortelen in de netwerken in stadsdelen en de werving van nieuwe goede buren gelijk opgaan. De verwachte groei zal er als volgt uitzien: Goede buren Hulpvragen 22

23 8. Financieel plan 2018 De komende jaren zullen we per stadsdeel investeren. Dat betekent dat we ook subsidieaanvragen bij de stadsdelen zullen doen; en dat we steeds verder uitbreiden met extra investeringen in een nieuw stadsdeel. De stadsdelen zullen ook de belangrijkste financiers zijn van Burennetwerk. Daarnaast zullen we fondsen vragen om bij te dragen om deze groei mogelijk te maken. Andere kleinere financiers zijn de woningcorporaties en de kerken. Onder de projecten vallen tijdelijke projecten die we uitvoeren, zoals de ANWB Automaatjes in Nieuw-West (wat uiteindelijk onderdeel zal worden van onze werkwijze) of projecten die we vanuit specifieke financiering betalen. De samenwerking met Cordaan is daar onderdeel van. Cordaan betaalt de matchmakers die speciaal voor de hulpvragen vanuit Cordaan zijn aangesteld. De begroting voor de komende jaren ziet er als volgt uit: Kosten 2018 Inkomsten 2018 Salariskosten matching Gemeente Amsterdam Salariskosten borging Fondsen stadsdelen Salariskosten overig Kerken en diaconieën Salariskosten projecten Woningcorporaties Salariskosten totaal Individuele donateurs Huisvesting Projecten Kantoorkosten Reserveringen projecten Activiteitenkosten Reserveringen Vrijwilligersvergoedingen Software pakket PR Organisatiekosten Totaal Totaal De kosten zijn als verdeeld over de volgende activiteiten : Activiteit Afgerond bedrag Percentage Matching hulpvragen % Begeleiding vrijwilligers en stagiairs % Borging stadsdelen % Projecten % Ondersteuningsuren % Overige overhead % 23

24 2019 Kosten 2019 Inkomsten 2019 Salariskosten matching Gemeente Amsterdam Salariskosten borging Fondsen stadsdelen Salariskosten overig Kerken en diaconieën Salariskosten projecten Woningcorporaties Salariskosten totaal Individuele donateurs Huisvesting Projecten Kantoorkosten Reserveringen projecten Activiteitenkosten Reserveringen Vrijwilligersvergoedingen Software pakket PR Organisatiekosten Totaal Totaal De kosten zijn als verdeeld over de volgende activiteiten : Activiteit Afgerond bedrag Percentage Matching hulpvragen % Begeleiding vrijwilligers en stagiairs % Borging stadsdelen % Projecten % Ondersteuningsuren % Overige overhead % 24

25 2020 Kosten 2020 Inkomsten 2019 Salariskosten matching Gemeente Amsterdam Salariskosten borging Fondsen stadsdelen Salariskosten overig Kerken en diaconieën Salariskosten projecten Woningcorporaties Salariskosten totaal Individuele donateurs Huisvesting Projecten Kantoorkosten Reserveringen projecten Activiteitenkosten Reserveringen Vrijwilligersvergoedingen Software pakket PR Organisatiekosten Totaal Totaal De kosten zijn als verdeeld over de volgende activiteiten : Activiteit Afgerond bedrag Percentage Matching hulpvragen % Begeleiding vrijwilligers en stagiairs % Borging stadsdelen % Projecten % Ondersteuningsuren % Overige overhead % 25

26 Bijlage: Verhalen van goede buren3 Het is altijd een feestje om met Johan op stap te zijn Interview Gerritjan en Johan Het verhaal van goede buur Gerritjan (38) en de goedgemutste Johan (57) is bijzonder. Twee jaar geleden kwam Johan uit een dal, waarop Burennetwerk voor hem op zoek ging naar een gezellige buurman waarmee hij af en toe iets kon ondernemen. Via buur Gerritjan leerde Johan veel nieuwe mensen kennen en inmiddels is hij ook zelf vrijwilliger bij stichting Civic. Voor het interview strijken we neer op een zonnig terrasje in de Javastraat, waar Johan en Gerritjan mij vertellen over hun afspraken, mooie herinneringen en ontstane vriendschap. Hoe was de eerste afspraak? Gerritjan: Tijdens onze eerste afspraak zijn we gaan dammen, maar het bleek al snel dat ik helemaal geen partij ben voor Johan. Johan moest heel erg inkomen, omdat hij al een poosje niet had gedamd. Ik dacht toen nog: ah, dit wordt leuk!. Maar in mijn hoogmoed verloor ik uiteindelijk keihard. Johan (lachend): Je dacht zeker dat je mij wel kon hebben? Gerritjan: Ja, dat dacht ik de eerste twee keer dat we damden, maar daarna is het nooit meer wat geworden met mij. Bij Johan kwam het steeds weer terug. Johan: Ja, dat klopt. Ik heb een herseninfarct gehad en daardoor was ik veel dingen vergeten. Gelukkig kwamen veel dingen langzaam weer terug. Daardoor werd ik steeds beter in dammen. Lachend: Gerritjan vroeg laatst ook al of ik hem les kon geven. Gerritjan: Van het dammen kwamen we daarna al snel bij het idee om te gaan wandelen, ook omdat het toen zomer werd. We hebben veel door de buurt gelopen en eromheen. Tijdens onze wandelingen hebben we elkaar vaak verrast met leuke plekjes. Zo heeft Johan mij allemaal plekken laten zien die ik nog niet kende, dat vond ik heel erg leuk! Johan: Jij hebt mij verrast toen we naar Diemen gingen. We hebben ook een keer heel ver gelopen, ik was bekaf daarna. En nu? Gerritjan: In het begin probeerden we elke twee weken af te spreken, maar de laatste tijd zijn de afspraken een beetje verwaterd. Dat komt onder andere omdat we elkaar vaak buiten de afspraken gingen zien. Johan: Ja, door Gerritjan ben ik ook bij de kerk gekomen. Ik geloof niet, maar ik vind het heel gezellig. Daarom ben ik er nu elke week. Gerritjan: Ik vind het mooi dat Johan zich zo op zijn plek voelt in mijn kerk. Dat vind ik heel tof en voelt ook wel als een cadeautje. Buiten de zondag om zien we elkaar elke twee weken bij de huiskameravond en vaak ook tijdens een koffieochtend waar we allebei naar toe gaan. Johan leerde daar veel nieuwe mensen kennen. Dat vind ik heel erg positief. Ik voel mij er dus ook niet schuldig over dat we minder vaak afspreken. Het is juist leuk om te weten dat hij zoveel nieuwe mensen heeft leren kennen. Laatst hebben we trouwens wel weer eens gewandeld en dat is dan ook heel gezellig. Daar geniet ik dan ook van. Johan: Gerritjan heeft mij wel een stuk op weg geholpen, zeker weten. Gerritjan is een goud iemand voor mij. Hij heeft mij veel gebracht. Gerritjan: Johan heeft mij ook veel gebracht, hij is veel socialer dan ik. Johan is zelfs zo sociaal dat hij 3 Meer verhalen op of op te vragen bij Burennetwerk 26