MANTELZORG Presentatie voor Netwerk Informeel Overleg Oudewater Ellen Joormann, trainer Mezzo 15 november 2016

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "MANTELZORG Presentatie voor Netwerk Informeel Overleg Oudewater Ellen Joormann, trainer Mezzo 15 november 2016"

Rebecca de Meyer
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 MANTELZORG Presentatie voor Netwerk Informeel Overleg Oudewater Ellen Joormann, trainer Mezzo 15 november 2016

2 Mezzo Landelijke vereniging voor iedereen die voor een naaste zorgt Mezzo: Wij vinden het belangrijk dat mensen op hun eigen manier voor een ander kunnen zorgen én maatschappelijk actief kunnen blijven.

3 Programma Mantelzorg: cijfers, begrippen, ontwikkelingen Valkuilen en risico s voor mantelzorgers Verschuivende grenzen in de zorg Herkennen en signaleren van (overbelaste) mantelzorgers Valkuilen en risico s voor (zorg)vrijwilligers Tips voor vrijwilligers

4 Partners in het Samenspel Cliënt Formele zorg Sociale omgeving/ informele zorg

5 Ontwikkelingen in en om de zorg Decentralisatie Terugtredende overheid Kanteling: zelfredzaamheid en participatie van burgers staat centraal Groeiende vraag naar vrijwilligerszorg Verschuivende grenzen formele en informele zorg Complexere zorgvragen Overbelasting mantelzorgers

6 Impact voor mantelzorgers Werk Gezin Financieel Sociale netwerk: sociaal isolement / eenzaamheid Gezondheid: psychisch en fysiek

7 Valkuilen en risico s voor mantelzorgers Men weet zelf niet dat men mantelzorger is Vanzelfsprekendheid Het gevoel geen keus te hebben (normen) Groot verantwoordelijkheidsgevoel Schuldgevoel t.a.v. diegene die men verzorgt Moeilijk om hulp te vragen Moeilijk om nee te zeggen / grens te stellen (want: Er is niemand anders die het doet ) Of: er is daadwerkelijk geen hulp of ondersteuning

8 Cijfers over mantelzorg 1 op de 3 volwassenen is mantelzorger (> 4 miljoen mantelzorgers) mantelzorgers geven > 3 maanden (langdurig) hulp mantelzorgers geven > 8 uur per week (intensief) hulp mantelzorgers geven zowel langdurig als intensief hulp 4 op de 5 mantelzorgers helpt familie 87% van de mantelzorgers geniet van leuke momenten van het zorgen 1 op de 10 mantelzorgers voelt zich zwaar belast ( mantelzorgers) 5 op de 6 mantelzorgers tussen 18 en 65 jaar heeft betaald werk 11% van de werkende mantelzorgers moet dagelijks of wekelijks het werk onderbreken om hulp te kunnen bieden 1 op de 6 werknemers combineert betaald werk met mantelzorg 12% tussen 5-24 jaar oud groeit op met een chronisch zieke huisgenoot ( jonge mantelzorgers)

9 Mantelzorg Vrijwilligerszorg Wat zijn de verschillen?

10 Mantelzorg Vrijwilligerszorg Mantelzorg Mantelzorg vloeit rechtstreeks voort uit de relatie en is ongeorganiseerd Mantelzorg overkomt je, je rolt er in Door intensieve mantelzorg loop je gevaar voor psychische en/of lichamelijke overbelasting Vrijwilligerszorg Vrijwilligers verrichten werkzaamheden in enig georganiseerd verband, onverplicht en onbetaald ten behoeve van anderen Voor vrijwilligerswerk kies je bewust Vrijwilligerswerk wordt als vorm van vrijetijdsbesteding ervaren en geeft energie en voldoening

11 Respijtzorg Respijtzorg biedt mantelzorgers de mogelijkheid hun zorgtaken tijdelijk aan een ander over te dragen. Hierdoor kunnen zij de zorg beter volhouden. (Respijt = adempauze)

12 Vormen van respijtzorg Opvang buitenshuis: dagopvang, verblijf in een logeerhuis of in een time-outvoorziening. Bij zorgvrager thuis, als deze graag in zijn vertrouwde omgeving blijft. Door een beroepskracht of vrijwilliger. Incidenteel (bijvoorbeeld tijdens een vakantie) of structureel (bijvoorbeeld een dagdeel per week of een weekend per maand). Of: een gezamenlijke vakantie van mantelzorger en zorgvrager waarbij de zorg wordt overgenomen door een zorgprofessional.

13 Filmpje Verschuivende grenzen

14 Aandachtspunten bij de casuïstiek 1. Om welke grens gaat het hier? Van de (vrijwilligers)organisatie, juridisch, van de cliënt, van de vrijwilliger zelf? 2. Hoe staat het met de samenwerking tussen zorgprofessional, vrijwilliger en mantelzorger? (Het samenspel) 3. Wat is de rol van de vrijwilligerscoördinator voor de vrijwilliger? 4. Wat is de rol van Stadsteam Oudewater?

15 Stoplichtspel Stelling: Het is vandaag mooi weer. GROEN ORANJE ROOD mee eens twijfel oneens

16 Casus 1 Medicijnen geven? Vrijwilliger Fatima van Vrijwillige Thuishulp bezoekt al 2 jaar wekelijks Kim (7 jaar) met autisme spectrum stoornis en fysieke beperking, om samen een activiteit te doen. Sinds vorige week krijgt Kim op een vaste tijd medicijnen. Moeder vraagt of Fatima voortaan deze medicijnen aan Kim wil geven als zij er is. Wat vind je van deze situatie? GROEN mee eens ORANJE twijfel ROOD oneens

17 Casus 2 Oma en kleindochter Mevrouw Nanuru (74 jaar) woont alleen en is licht dementerend. Zij krijgt 2 uur per week thuisbegeleiding van een beroepskracht om de minimale zelfzorg, zoals zichzelf wassen, eten en huishouden doen, te bewaken. Bij herindicatie wordt deze begeleiding stopgezet. Studerende kleindochter Elfrida (19 jaar) woont sinds kort bij haar oma in. Gesteld wordt dat Elfrida die begeleiding kan overnemen. Ben je het hiermee eens? GROEN mee eens ORANJE twijfel ROOD oneens

18 Casus 3 Nieuwe vrijwilliger? Annie (45 jaar) is vrijwilligster via een Maatjesproject bij Jan (51 jaar, gescheiden, 2 kinderen). Jan is alcoholverslaafd, werkeloos en loopt steeds weg uit het afkickcentrum. Zijn huis is vervuild. Hij komt afspraken niet na met de Schuldhulpverlening. De crisisopname, die de huisarts na interventie van de vrijwilligster heeft geregeld, wijst hij af. Annie stopt en Jan vraagt om een nieuwe vrijwilliger. Het Maatjesproject zoekt een nieuwe vrijwilliger. Ben jij het ermee mee dat er een nieuwe vrijwilliger wordt gezocht voor Ben? GROEN mee eens ORANJE twijfel ROOD oneens

19 Casus 3 Vervolg: Nieuwe vrijwilliger Het Maatjesproject zet HBO stagiaire SPH Robin (19 jaar) als vrijwilligster in bij Jan. Ben jij het eens met deze aanpak? GROEN ORANJE ROOD mee eens twijfel oneens

20 Casus 4 Respijtzorg Marjan (42) biedt via de Vrijwillige Thuishulp wekelijks al 2 jaar respijtzorg bij de familie Boersma. Zij past op Bram van 3 jaar die een verstandelijke beperking heeft. Op die middag gaat vader met de twee andere kinderen naar zwemles. De gemeente wil echter de Vrijwillige Thuishulp alleen nog financieren als zij vrijwilligers voor max 1 jaar koppelt. De gemeente wil samen met de mantelzorgers kijken welke mogelijkheden er zijn in het sociale netwerk om de inzet van de vrijwilliger over te nemen. Wat vind je van het standpunt van de gemeente? GROEN mee eens ORANJE twijfel ROOD oneens

21 Casus 5 Complexere vragen In het netwerk informele zorg constateren de deelnemende vrijwilligerszorgorganisaties dat er steeds complexere vragen binnenkomen, zoals van cliënten met verzamelproblematiek of de vraag naar vrijwilligers die een paar keer per week komen. Zij spreken af welke aanvragen zij wel / niet ondersteunen met een vrijwilliger. Ben jij het eens met deze aanpak? GROEN mee eens ORANJE twijfel ROOD oneens

22 Casus 5 Vervolg: Complexere vragen Het netwerk besluit hun vrijwilligers meer te scholen op complexe hulpvragen en vraagt bij de gemeente extra geld voor deskundigheidsbevordering. Ben jij het eens met deze handelwijze? GROEN mee eens ORANJE twijfel ROOD oneens

23 Herkennen en signaleren van (overbelaste) mantelzorgers Stap 1 Signaleren vanuit een open houding. Wat is de (hulp) vraag van de mantelzorger? Eerst vertrouwen opbouwen. Actief en onbevooroordeeld luisteren. Stap 2 Hoe inspelen op de vraag? Aanpak? Door wie? Jouw rol als vrijwilliger? Doorverwijzen?

24 Valkuilen en risico s voor (zorg) vrijwilligers (Te) grote betrokkenheid Graag willen helpen en op willen lossen Snel advies willen geven Geen nee kunnen/durven zeggen (grenzen) Zichzelf wegcijferen

25 Tips voor vrijwilligers Empatische houding Contact maken Oprechte belangstelling

26 Wat is helpen?

27 Bedankt

Vergelijkbare documenten

STOP! Verschuivende grenzen in het samenspel. Workshop stoplichtspel 1 juni 2015 Eugenie de van de Schueren Jeanet Moerings

STOP! Verschuivende grenzen in het samenspel Workshop stoplichtspel 1 juni 2015 Eugenie de van de Schueren Jeanet Moerings 1 Welkom door Eugenie en Jeanet Wat gaan we doen? 1. Kennismaken 2. Grenzen van