Beleidsnotitie. Hulpdienst Nijmegen
|
|
- Maurits Vos
- 2 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Beleidsnotitie Hulpdienst Nijmegen
2 2 INLEIDING Stichting Hulpdienst Nijmegen is een vrijwilligersorganisatie die zinvolle en nuttige ontmoetingen organiseert tussen vrijwilligers, hulpbehoevenden en mantelzorgers. De organisatie is in 1959 opgericht door pater Vermeer met als doel: het bijstaan van mensen in moeilijke omstandigheden. Vrijwilligers helpen mensen die thuis wonen en door ouderdom, ziekte of handicap niet meer in staat zijn alles zelf te doen. Zo wordt de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van de hulpvragers vergroot, hun eenzaamheid verminderd en een substitutie voor duurdere zorg geboden. Nederland vergrijst, zoals blijkt uit de bevolkingsgegevens van het centraal bureau van de statistiek. Tegelijkertijd is het beleid van de overheid erop gericht dat de burger zo lang mogelijk zelfstandig in zijn eigen wijk blijft wonen. Ook de bezuinigingen van de WMO zullen gevolgen hebben. De Hulpdienst verwacht op grond hiervan dat de hulpvragen gaan toenemen. De werkwijze van de stichting is eenvoudig, met duidelijke uitgangspunten, afspraken, en grenzen die worden bewaakt. Vrijwillige hulp is een aanvulling op familie, thuiszorg, en dagopvang. Vragen die bijvoorbeeld veel voorkomen zijn: wandelen, gezelschap, vervoer en begeleiding naar het ziekenhuis, hulp met boodschappen of met de tuin, en mantelzorgondersteuning. In 2010 hebben 212 vrijwilligers van de Hulpdienst 431 hulpvragers en mantelzorgers in Nijmegen ondersteund, waarvan velen wekelijks. In totaal is er uur hulp geboden. De personele inzet die nodig is om deze ondersteuning van hulpvragers en mantelzorgers door vrijwilligers tot stand te brengen en te begeleiden bedraagt in totaal 3,2 fte. In deze beleidsnotitie wordt een schets gegeven van de uitgangspunten, de werkzaamheden, en de doelen die de Hulpdienst zich voor de komende vijf stelt.
3 3 MISSIE EN VISIE De Hulpdienst Nijmegen is in 1959, als eerste vrijwillige Hulpdienst van Nederland, opgericht met als doel het bijstaan van mensen in moeilijke omstandigheden. De Hulpdienst richt zich voornamelijk op ouderen, mantelzorgers, langdurig zieken, gehandicapten en minder draagkrachtigen in de Gemeente Nijmegen. Missie: Vrijwillige hulp bieden aan mensen in moeilijke omstandigheden in Nijmegen. Visie: Op eenvoudige en betrouwbare wijze vrijwilligers inzetten bij mensen thuis, die om hulp vragen. De belangrijkste uitgangspunten zijn: Zelfredzaamheid Veel cliënten die bij de Hulpdienst komen, bevinden zich in een latere levensfase. Door ziekte of handicap zijn zij niet meer in staat alles zelf te doen. Meestal is de zelfredzaamheid niet plotseling verdwenen, maar neemt deze langzaam af. Voor de Hulpdienst is het belangrijk om altijd eerst te kijken naar wat cliënten nog zelf kunnen, en hulp te bieden bij wat zij niet meer kunnen. Hulp als aanvulling De geboden hulp is altijd een aanvulling op zorg vanuit de familie, dagopvang en thuiszorg. Daarom wordt bij het intakegesprek altijd geïnformeerd naar het netwerk van de cliënt. Geen professionele hulp Vrijwilligers mogen geen werkzaamheden verrichten waar professionele hulp voor bestaat. De grenzen die gekoppeld zijn aan deze uitgangspunten worden door de medewerkers van de Hulpdienst bewaakt. Welzijn Bij de Hulpdienst staat voorop dat de hulp die door vrijwilligers wordt geboden gericht is op welzijn en niet op zorg. De vrijwilligers zijn geen hulpverleners, maar zetten zich in, vanuit hun eigen wensen en overtuigingen, om het welzijn van cliënten aan te vullen dan wel te verbeteren. Maatwerk Een belangrijk uitgangspunt van de Hulpdienst is dat vrijwilligerswerk beide partijen iets moet bieden. De medewerkers van de Hulpdienst vragen zowel vrijwilliger als cliënt naar de eigen wensen. Voor de vrijwilligers is het belangrijk dat ze met plezier naar de cliënten gaan. Als ze zich gewaardeerd voelen zal dit ook doorwerken naar de cliënt. Aan de andere kant is het van belang dat de cliënt aan kan geven wat hij of zij belangrijk vindt. De Hulpdienst maakt weliswaar een globaal onderscheid in verschillende activiteiten, toch is er geen vast aanbod. Op basis van wensen en interesses proberen de medewerkers van de Hulpdienst een geschikte bemiddeling tot stand te brengen. Zo is bemiddeling bij de Hulpdienst altijd maatwerk. Duidelijkheid De medewerkers van de Hulpdienst gebruiken telefonische contacten, intake- bezoeken bij cliënten thuis en het cliënt-vrijwilligers volgsysteem, om zo duidelijk mogelijk informatie te geven aan beide partijen. Eenvoudige werkwijze Eén aspect staat bij alle activiteiten centraal: de Hulpdienst wil een eenvoudige organisatie zijn en blijven, met een minimum aan bureaucratie en een maximum aan dienstverlening. Dit alles profileert de eigen formule, de meerwaarde van het werk van de Hulpdienst, en vindt zijn weerslag in directe en adequate hulp en een duidelijke kostenbesparing.
4 4 VRIJWILLIGERS De Hulpdienst is een organisatie met een geheel eigen visie op vrijwilligers. Vrijwilligers moeten op hun eigen manier vrijwilligerswerk kunnen doen bij cliënten, binnen de grenzen van de Hulpdienst zoals aangegeven in de uitgangspunten. De oorspronkelijke doelstelling van de Hulpdienst werkt zodanig door dat de vrijwilligers echt de overtuiging willen hebben dat hun hulp echt nodig is. De Hulpdienst stelt geen zware inhoudelijk eisen aan een vrijwilliger, maar kijkt naar wat het beste past. De groep vrijwilligers is zeer divers wat betreft leeftijd, achtergrond, opleiding en motivatie. Overzicht totaal aantal vrijwilligers 2010 naar leeftijd in aantallen Overzicht totaal aantal vrijwilligers 2010 naar geslacht in aantallen Aantal Man 84 Vrouw 128 Aantallen < > 85 De Hulpdienst vindt het heel belangrijk dat zij haar vrijwilligers goed kent. Zij worden immers naar kwetsbare mensen gestuurd. Daarom voert de Hulpdienst met iedere aspirant vrijwilliger een uitgebreid intakegesprek over motivatie en wederzijdse verwachtingen. De Hulpdienst ondersteunt haar vrijwilligers door: Veelvuldige, veelal telefonische, begeleiding en het organiseren van meerdere bijeenkomsten per. De inhoud van deze bijeenkomsten is altijd afgestemd op het soort hulp dat de vrijwilligers in de praktijk bieden. De ervaring leert dat dit soort begeleiding de motivatie van de vrijwilligers vergroot. De Hulpdienst wil de komende jaren blijven zorgen voor een doorlopend aanbod van deze begeleiding en themabijeenkomsten. Het gebruik van kennissystemen, waaronder het huidige registratiesysteem FridoS en het Logboek, die het gemakkelijker maken om beter en gerichter te plannen, de wensen van de vrijwilligers, en ook de cliënten, bij te houden en te beantwoorden. Daarnaast stellen deze systemen de Hulpdienst in staat zich op de juiste manier te verantwoorden. De Hulpdienst zal de komende jaren deze kennissystemen goed blijven onderhouden, want door dit systeem is het mogelijk de vrijwilliger en cliënt precies te informeren.
5 5 Afgelopen vijf heeft de Hulpdienst zo'n 20 vrijwilligers begeleid, afkomstig uit de WAO, begeleid wonen, Stichting Uitzicht, Stichting Wijkwerk en andere re-integratiebureaus. Zij hebben een zinvolle dagbesteding gekregen en zijn waar mogelijk begeleid naar werk. Ondanks de extra inspanning die dit vergt aan begeleiding, vindt de Hulpdienst deze invulling maatschappelijk van groot belang. De medewerkers van de Hulpdienst hebben hierdoor ervaring opgedaan in begeleiding van deze specifieke groep. Met deze kennis wil de Hulpdienst de komende tijd een nieuw project opstarten, waarbij langdurig werkloze mensen worden ingezet voor het vrijwilligerswerk, speciaal voor mantelzorgondersteuning. WERKZAAMHEDEN Naast de hoofdtaak van bemiddelen tussen cliënt en vrijwilliger, heeft de Hulpdienst ook de taak om cliënten goed te informeren, te adviseren en als het nodig is door te verwijzen. Daarnaast heeft de Hulpdienst een signaleringsfunctie. Te denken valt aan mensen die tussen wal en schip terecht komen. Bemiddelen De meest voorkomende hulpvraag is bezoek, vaak in combinatie met boodschappen doen en wandelen. Kleine klussen en beperkt tuinonderhoud is bedoeld voor mensen die minder draagkrachtig zijn, en bijvoorbeeld alleen over AOW beschikken. Bij vaste hulpvragen gaat het meestal om langdurige contacten tussen vrijwilliger en cliënt, die een of twee keer in de week plaatsvinden. Onregelmatige hulpvragen, bijvoorbeeld autovervoer en begeleiding te voet of met rolstoeltaxi, kosten relatief veel tijd voor het bureau, omdat telkens opnieuw moet worden bemiddeld tussen vraag en aanbod. De Hulpdienst zoekt altijd een vrijwilliger die zo dicht mogelijk in de buurt van de cliënt woont. Verwijzen Wanneer de Hulpdienst geen hulp kan bieden, verwijst zij cliënten door. De Hulpdienst houdt hiervoor de sociale kaart van Nijmegen en omgeving actueel en schoolt de medewerkers hierin. Met de cliënt wordt afgesproken dat hij of zij terugbelt als de doorverwijzing niet succesvol is. De verwijzing vormt een sluitend geheel. In 2010 heeft de Hulpdienst 91 mensen verwezen naar in totaal 41 verschillende organisaties en instanties. Signaleren Vrijwilligers komen tijdens hun werk bij veel mensen thuis. Zo nodig signaleert de vrijwilliger. Signalen worden doorgegeven aan de Hulpdienst en die geeft deze, indien nodig, door aan gemeente of andere instanties.
6 6 WERVEN Zowel in het cliëntenbestand als in het vrijwilligersbestand is sprake van een grote doorstroom. Veel cliënten behoren tot de groep ouderen (ouder dan 75 ). Overzicht cliënten 2010 algemeen en mantelzorg naar leeftijd in aantallen Overzicht cliënten 2010 algemeen en mantelzorg naar geslacht in aantallen Algemeen Mantelzorg Algemeen Mantelzorg Vrouw Man Aantallen < > 85 Leeftijd Opvallend is dat zij vaak laat hulp aanvragen. In 2010 hebben 199 cliënten zich afgemeld, een derde deel hiervan is opgenomen dan wel overleden. Totaal hebben 228 nieuwe cliënten zich aangemeld; dat is meer dan de helft van het totale cliëntenbestand. Een dergelijke grote doorstroom doet zich lijks voor. Ook in het vrijwilligersbestand valt lijks ongeveer een vierde deel af. Dit komt overeen met de landelijke trend. De grote doorstroom heeft tot gevolg dat werving een continu proces is, dat het hele door aandacht vraagt. De Hulpdienst werft op veel verschillende manieren vrijwilligers, en zoekt steeds naar nieuwe wegen en nieuwe doelgroepen die benaderd kunnen worden. Door de noodzaak permanent te werven is in 2010 een freelance PR-medewerker aangetrokken voor een aantal uren. Werving zal ook in de komende jaren gecontinueerd en uitgebreid worden.
7 7 MIDDELEN De bescheiden middelen hebben de Hulpdienst er niet van weerhouden om de laatste vijftien te blijven groeien. In de beleidsnotitie heeft de Hulpdienst zichzelf ten doel gesteld te groeien tot een dienst die uur ondersteuning kan bieden aan 400 cliënten en mantelzorgers. Deze doelstelling is met uren hulp, 431 cliënten en 212 vrijwilligers ruim gehaald, ook vanwege de inzet door Wijkwerk en Stichting Uitzicht. Maar misschien nog belangrijker is, dat de doelstelling om geen concessies te hoeven doen aan de laagdrempelige opzet en werkwijze van de dienst, ook is gehaald. De kosten voor een uur hulp zijn in de jaren ongewijzigd gebleven. De Hulpdienst heeft deze doelstellingen gerealiseerd met de volgende inzet van personele middelen: 1 directeur 0,6 fte 3 coördinatoren 2,0 fte 1 administrateur 0,5 fte 1 pr-medewerker 0,13fte Cliënten Vrijwilligers Uren hulp Subsidie algemeen Bijdrage Stichting tot Steun
8 8 DOELSTELLINGEN VOOR DE KOMENDE 5 JAAR De voorgenomen groei, beschreven in het vorige beleidsplan, is ruimschoots gehaald (zie verslag 2010). De komende periode richt de Hulpdienst zich op het stabiliseren van wat de laatste jaren is opgebouwd. De uitgangspunten zoals eerder genoemd zijn ook in de toekomst voor de Hulpdienst de basis van de ontwikkelingen. Voorop staat dat de vrijwilligers geen professionele hulp verlenen, maar bijdragen aan het welzijn van de cliënten. Verder wil de Hulpdienst blijven letten op de kosten van vrijwillige hulp en heeft daarbij de intentie om deze hetzelfde te houden als afgelopen jaren. De hulpdienst wil de ontwikkelde eenvoudige werkwijze behouden, dicht bij haar kerntaken blijven en ervoor zorgen dat kwetsbare mensen in de thuissituatie op een goede manier hulp ontvangen. Concreet wil de Hulpdienst gedurende de planperiode: met behulp van ruim 200 vrijwilligers, aan cliënten tussen de en uur hulp per bieden, voor circa 11,- per uur, prijspeil Daarnaast richt de Hulpdienst zich op een kwalitatieve verbetering van hulp, door: samenwerking met organisaties als SWON, GGZ, ZZG, Coördinatiepunt Mantelzorg, Vrijwilligerscentrale en Buurtzorg te continueren en uit te bouwen. Momenteel gaan grote organisaties in Nijmegen wijkgericht samenwerken. De Hulpdienst wil een goede samenwerking ontwikkelen met deze verbanden in de wijk ten behoeve van een duidelijke verwijzing van cliënten over en weer. de expertise op het gebied van mantelzorg verder uit te bouwen. De komende tijd gaat de Hulpdienst een 'Cirkelmethode'/ 'Kleine wensen methode' uitvoeren. Dit project is gericht op het versterken en uitbreiden van het netwerk van cliënten en mantelzorgers in Nijmegen. De Hulpdienst heeft de ervaring dat contacten in de buurt in toenemende mate van belang zijn voor ouderen voor hun gevoel van veiligheid en welzijn. Het doel van het project is de zelfredzaamheid en het welzijn van cliënten te vergroten door gebruik te maken van de mogelijkheden binnen zijn/haar eigen omgeving en/of buurt. Er worden drie huisbezoeken gebracht aan de cliënt en zijn netwerk wordt in kaart gebracht. De wensen van de cliënt staan centraal met als doel dat 20 à 30 cliënten uiteindelijk zelf weer actief aan de slag gaan. het opvangen van het wegvallen van Wijkwerk en Stichting Uitzicht, door het aantal vrijwilligers voor de mantelzorgondersteuning uit te breiden met maximaal 30 mensen die langdurig niet hebben gewerkt.* het vergroten en verbeteren van het aanbod voor met name ouderen, door het opzetten van het project 'Tea time'. Het doel van Tea time is het isolement van ouderen te doorbreken door hen op een informele manier meer in contact te laten komen met anderen in hun eigen wijk. Eén keer per maand stelt een vrijwilliger haar woning beschikbaar om een groepje ouderen uit de wijk te ontvangen met thee, koekjes en taart. De doelstelling is te komen tot tien maandelijkse bijeenkomsten per.
Werkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014
Werkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014 Programma Welkom en korte kennismaking Pluspunt aan het werk Ouderen Mantelzorgers Visie Pluspunt op ontwikkelingen in sociaal domein Pluspunt aan het werk
Beleid mantelzorg en vrijwilligers Fener Zorg
P a g i n a 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Begrippen 1-2 3. Verschillen tussen mantelzorg en vrijwilligerswerk 2 4. Mantelzorg in Rotterdam 2-3 5. Visie van Fener Zorg op mantelzorg en vrijwilligers
Beleidsplan 2012-2017
TERMINALE THUISHULP NOORDWEST OVERIJSSEL Beleidsplan 2012-2017 Pagina 1 van 5 Inhoud 1. Inleiding 2. De missie van de Stichting Terminale Thuishulp NWO 3. Beleidsdoelen Stichting Terminale thuishulp Noordwest
Prestatieplan 2014 Stichting Welzijn Ouderen
Prestatieplan 2014 Stichting Welzijn Ouderen Kernfuncties (wat willen we) Producten (wat gaan we doen) Resultaatindicatoren Uren/ Kosten 1. Preventie en signalering 1.1 Algemene informatievoorziening Ten
Prestatieplan 2015 Welzijn Lisse
Prestatieplan 2015 Welzijn Lisse Kernfuncties (wat willen we) Producten (wat gaan we doen) Resultaatindicatoren Uren/ Kosten 1. Preventie en signalering 1.1 Algemene informatievoorziening Ten behoeve van
NPV-afdeling Bommelerwaard. beleidsplan 2014
NPV-afdeling Bommelerwaard beleidsplan 2014 Ten geleide De Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV) is de enige algemeen-christelijke vereniging in Nederland die zich vanuit patiëntenperspectief bezighoudt
Manifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg
Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Meer dan 15.000 mensen zijn vrijwilliger bij een Waarom dit manifest? organisatie voor Vrijwillige Thuishulp,
Steunpunten vrijwilligers en mantelzorg
Steunpunten vrijwilligers en mantelzorg Welkom De steunpunten algemeen Stand van zaken steunpunt vrijwilligers Stand van zaken steunpunt mantelzorg Vragen Contactgegevens De steunpunten Startbijeenkomst
Vrijwillige Thuishulp als onderdeel van het sociale domein
Vrijwillige Thuishulp als onderdeel van het sociale domein preventief, signalerend en klant centraal Cintha Tubbing, december 2013 Een korte kennismaking met de organisatie Versa Welzijn de dienst VTH
Mantelzorgbeleid AYA Thuiszorg B.V.
1 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 : Visie op werken met mantelzorgers Hoofdstuk 2 : Wat kunnen mantelzorgers doen bij AYA Thuiszorg? Hoofdstuk 3 : Ondersteuning van mantelzorgers Hoofdstuk 4 : Mantelzorg en
Samen voor een sociale stad
Samen voor een sociale stad 2015-2018 Samen werken we aan een sociaal en leefbaar Almere waar iedereen naar vermogen meedoet 2015 Visie VMCA 2015 1 Almere in beweging We staan in Almere voor de uitdaging
De mantelzorg DER LIEFDE
De mantelzorg DER LIEFDE Ongeveer 3,5 miljoen Nederlanders zorgen onbetaald en langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner of familielid. Ook op de HAN zijn veel medewerkers
Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp
Vrijwilligerswerk Mantelzorg Vrijwillige hulp Burenhulp Maak samen het verschil. Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil. Hun inzet op het gebied van onder andere cultuur, zorg, sport, natuur
t Marheem is een brede welzijnsinstelling die gemeentelijk beleid op het gebied van maatschappelijke ondersteuning uitvoert.
Werkplan 2014 Werkplan 2014 Woord vooraf t Marheem is een brede welzijnsinstelling die gemeentelijk beleid op het gebied van maatschappelijke ondersteuning uitvoert. Het werkveld maatschappelijke ondersteuning
Vrijwilligerswerk. Leuk om te doen!
Vrijwilligerswerk Leuk om te doen! Vrijwilligerswerk Vrijwilligerswerk intramurale zorg Als vrijwilliger bij de Meander- Groep geeft u een nuttige en zinvolle invulling aan uw vrije tijd. Klanten, bewoners,
Beleidsplan Stichting Noaberschap Appingedam 2013 2016
Beleidsplan Stichting Noaberschap Appingedam 2013 2016 INHOUDSOPGAVE Algemeen 1 2 Doelstelling 2 2 Organisatie 3 3 3.1 Bestuur 3 3.2 Coördinatie 3 3.3 Vrijwilligers 3 Activiteiten 4 3 4.1 Werkzaamheden/activiteiten
Stichting Vrijwilligers Thuiszorg Geldrop - Mierlo & Nuenen c.a.
Stichting Vrijwilligers Thuiszorg Geldrop - Mierlo & Nuenen c.a. Jaarverslag 2013 Inhoudsopgave. Gedicht 3. Voorwoord 4. Doelstelling en werkwijze van de Stichting 5. Verslag van het bestuur 6. Verslag
Stichting Vrijwilligers Thuiszorg Geldrop - Mierlo & Nuenen c.a.
Stichting Vrijwilligers Thuiszorg Geldrop - Mierlo & Nuenen c.a. Jaarverslag 2012 Inhoudsopgave. Gedicht 3. Voorwoord 4. Doelstelling en werkwijze van de Stichting 5. Verslag van het bestuur 6. Verslag
Vrijwilligersondersteuning in het verzorgings- en verpleeghuis in de laatste levensfase 1
Vrijwilligersondersteuning in het verzorgings- en verpleeghuis in de laatste levensfase 1 Beschrijving werkwijze 1 Gebaseerd op de eindevaluatie Vrijwilligersondersteuning in het verzorgings- en verpleeghuis
Informele zorg in Eindhoven, nu en in de toekomst
Informele zorg in Eindhoven, nu en in de toekomst Netwerk Informele Zorg en Netwerk Mantelzorg Eindhoven Contact adres secretariaat: Mw. Marijke van der Zanden tel: 040-238 27 97 m.vd.zanden@eindhoven.nl
Voortgang Wmo en Jeugdwet gemeente Buren Vierde kwartaalrapportage 2015
Voortgang Wmo en Jeugdwet gemeente Buren Vierde kwartaalrapportage 2015 1. Inleiding Het jaar 2015 was een overgangsjaar. Zowel voor de veranderingen in het sociaal domein als voor de monitoring van die
stichting BELEIDSPLAN 2013 2017
stichting BELEIDSPLAN 2013 2017 1. Inleiding De Stichting KombijMij is op 20 februari 2012 opgericht en geïnitieerd door Kees en Liesbeth van Bolhuis. De directie, Kees en Liesbeth van Bolhuis en het bestuur
Ondersteuning van Vrijwilligershulp en Mantelzorg voor kwetsbare burgers in Zuid-Kennemerland in de sector Wonen, Welzijn & Zorg
versie 1: werkdocument Bespreking in de bestuursvergadering d.d. 19 januari 2015 Ondersteuning van Vrijwilligershulp en Mantelzorg voor kwetsbare burgers in Zuid-Kennemerland in de sector Wonen, Welzijn
Prestatieplan 2017 STG
Prestatieplan 2017 STG Midden en Zuid-Kennemerland Jan Stuytstraat 44 2014 XK Haarlem Telefoon: 023-5516368 Mobiel: 06-22707400 stg@thuiszorg-gehandicapten.nl www.thuiszorg-gehandicapten.nl Inhoud 1 Inleiding
Mantelzorgbeleid Driezorg
Mantelzorgbeleid Driezorg Inleiding Mantelzorg is een belangrijk en omvangrijk deel van de zorg. Naar verwachting neemt het aandeel van mantelzorgers toe in verband met demografische en sociaal-economische
Mantelzorgbeleid Inovum
Paginanummer: 1 / 5 Mantelzorgbeleid Inovum 1. Doel Geven van duidelijkheid over wie mantelzorgers zijn, wat het verschil is tussen mantelzorgers en vrijwilligers en hoe Inovum en mantelzorgers elkaar
Vrijwilligerswerk bij Doras
Welzijn Ouderen Thuisadministratie Vrijwilligerswerk bij Doras Voor iedereen in Amsterdam-Noord. Dus ook voor u! Doras Maatschappelijke dienstverlening Amsterdam-Noord Vrijwilligerswerk bij Doras Doras
Mantelzorgbeleid ZAB Nederland
Mantelzorgbeleid ZAB Nederland 1. Inleiding Mantelzorg is een thema dat momenteel veel aandacht krijgt in onze samenleving. Het gaat om zorg die noodzakelijkerwijs langdurig, onbetaald en vanuit een persoonlijke
Mantelzorg- en vrijwilligersbeleid
Mantelzorg- en vrijwilligersbeleid St. Hervormd Centrum Pennemes 2010 3.12.6 Versie 01-06-2010 1/6 Inhoudsopgave Inleiding 1. Visie op werken met mantelzorgers/vrijwilligers 1.1 Wanneer is iemand een mantelzorger
Stichting SWOS Welzijn en ondersteuning
Stichting SWOS Welzijn en ondersteuning Oranjeplaats 45B 2871 TL Schoonhoven Activiteiten 0182 384550 Welzijnspunt 0182 381227 Mantelzorg 0182-381886 www.swoschoonhoven.nl e-mail: info@swoschoonhoven.nl
Werkplan. Versie 30 september 2015
Werkplan 2016 Versie 30 september 2015 Werkplan 2016 mfc t Marheem Woord vooraf t Marheem is een brede welzijnsinstelling die gemeentelijk beleid op het gebied van maatschappelijke ondersteuning uitvoert.
18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% jaar jaar jaar 65+ Man Vrouw Ja Nee. Deventer gemiddelde
Bewonersonderzoek Deventer 2009: onderdeel mantelzorg Met de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) in 2007 zijn gemeenten verantwoordelijk voor de ondersteuning van mantelzorgers. Mantelzorgers
Dé mantelzorger bestaat niet
Dé mantelzorger bestaat niet Deze notitie over mantelzorg is opgesteld is samenwerking met: Stichting Pulse, Plaatselijk Overleg Gehandicapten, het Nederlandse Rode Kruis, de Zonnebloem IJsselstein, de
Op werkdagen geopend van 09.00 tot 12.00 uur. voor ouderen, chronisch zieken, mensen met een beperking en mantelzorgers
Trolliuslaan 7 5582 GM Waalre Tel: (040) 222 11 94 Email: liac.waalre@inter.nl.net KLUSSENDIENST DIENST BEGELEID VERVOER BOODSCHAPPENDIENST THUISADMINISTRATIE WOONVERBETERADVIEZEN SENIORENVOORLICHTING
Dit Beleidsplan 2014 is gebaseerd op het Meerjarig Strategisch Beleidsplan 2012 2015 en het Beleidsplan 2013.
Beleidsplan 2014 Stichting Ravelijn Inleiding Dit Beleidsplan 2014 is gebaseerd op het Meerjarig Strategisch Beleidsplan 2012 2015 en het Beleidsplan 2013. Aangezien het jaar 2014 als een overgangsjaar
SWOS in het kort. Stichting Welzijn Ouderen Soest Molenstraat 8c 3764 TG Soest KvK
SWOS in het kort 212 Stichting Welzijn Ouderen Soest Molenstraat 8c 3764 TG Soest 35 6 23 681 info@swos.nl www.swos.nl twitter @swos1 KvK 41189365 Bestuursrapportage Met genoegen bieden wij U het jaarverslag
Mantelzorgbeleid. Mantelzorgbeleid De Gouden Leeuw Groep - mei
Mantelzorgbeleid Mantelzorgbeleid De Gouden Leeuw Groep - mei 2016-1 Inleiding De Gouden Leeuw Groep hecht veel waarde aan een goede relatie tussen de cliënt, de mantelzorger en de medewerker(s) van De
Algemeen: Antwoorden in rood op vragen gesteld op de bijeenkomst over zorg in Stadsdorp Rivierenbuurt 13 december 2014.
Antwoorden in rood op vragen gesteld op de bijeenkomst over zorg in Stadsdorp Rivierenbuurt 13 december 2014. Zie ook http://www.amsterdam.nl/zorg-welzijn/zorg-ouderen/ Algemeen: Wat betekenen de bezuinigingen
Prestatievoorstel & verantwoording 2014 (bijlage bij subsidiebeschikking)
Prestatievoorstel & verantwoording 2014 (bijlage bij subsidiebeschikking) Prestaties : 2014 Naam organisatie : Stichting Ravelijn Maatschappelijk doel (betreft outcomedoelstellingen, waar nodig de outcomedoelstellingen
Cursussen en Themabesprekingen
Cursussen en Themabesprekingen voor NPV-Thuishulpafdelingen en voor Kerkelijke Thuishulpprojecten Cursussen en Themabesprekingen Cursussen en Themabesprekingen NPV-Thuishulp De NPV-Thuishulp richt zich
DE BASIS EN SPEERPUNTEN VOOR
1 JAARPLAN 2015 Voorwoord Het jaar 2014 is bijzonder succesvol geweest voor Present Rotterdam. Met succes zijn we op weg naar een stabiele organisatie met vaste partners, hebben we veel groepen vrijwilligers
Presentatie voor cliëntenorganisaties
Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Presentatie voor cliëntenorganisaties 18 oktober 2013 Ambitie 1. Hulp en zorg anders georganiseerd: dichtbij huis, snel beschikbaar, minder versnipperd 2. Groter beroep
Noorden veldwerker. Zorg. De Noordenveldwerker Wegwijzer in welzijn, wonen en zorg. Brochure Noorderveldwerker.indd :26
Welzijn Noorden veldwerker Wonen Zorg De Noordenveldwerker Wegwijzer in welzijn, wonen en zorg Brochure Noorderveldwerker.indd 1 04-05-12 13:26 1 Inleiding De uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning
Hoofdlijnen beleidsplan
Hoofdlijnen beleidsplan Doelstelling (statutair) De stichting heeft ten doel, middels de inzet van professionele krachten en vrijwilligers, het uitvoeren, ondersteunen en/of stimuleren, coördineren, begeleiden
Betrokken mantelzorger(s) en/of sociaal netwerk
Betrokken mantelzorger(s) en/of sociaal netwerk Bronnen: Toolkit familieparticipatie, Poster goed verbonden, juridische aspecten van informele zorg, invoormantelzorg en exptertisecentrum mantelzorg Twee
Rapportage Huisbezoek Allochtone Ouderen 60+ 2010-2012
Rapportage Huisbezoek Allochtone Ouderen 60+ 2010-2012 Almelo, juli 2012 Rapportage Huisbezoek Allochtone Ouderen 60+ 2010-2012 In 2006 is Scoop gestart met het bezoeken van 75-plussers in de gemeente
Zorgen voor een ander
Zorgen voor een ander Steunpunt voor Mantelzorgers en Ruggesteun R U GGESTE U N Zorgen voor een ander Soms hebben mensen meer nodig dan goede zorg alleen; een extra luisterend oor bijvoorbeeld, of iemand
ZORGNETWERKEN: DOELSTELLINGEN
1 ZORGNETWERK ZOHRA ZOHRA AVELGEM ZOHRA = zorgnetwerk in Avelgem Avelgem = plattelandsgemeente, met ± 9700 inwoners Sedert 2005 Samenwerking tussen OCMW, gemeente en Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen
ContourdeTwern Preventie KrimpenWijzer, informele zorg door vrijwilligersorganisaties en VOG
Organisatie Programma Cluster ContourdeTwern Preventie KrimpenWijzer, informele zorg door vrijwilligersorganisaties en VOG Verlening 2017 Vaststelling 2017 Aangevraagd bedrag - Budgetsubsidie: 340.007
Unal College. Professionele zorg, aandacht voor culturele achtergrond
Unal College Trainingen en werkbegeleiding aan (jong) volwassenen met een verstandelijke beperking Unal College Professionele ondersteuning en training met aandacht voor culturele achtergrond voor (jong)
Stichting Present Rotterdam
Stichting Present Rotterdam Sociaal Jaarverslag 2011 Present Rotterdam slaat een brug tussen mensen die iets te bieden hebben en mensen die daarmee geholpen worden W www.stichtingpresent-rotterdam.nl E
en compensatieregelingen
Het regeerakkoord: gevolgen voor de Wmo en compensatieregelingen Cliëntenbelang Amsterdam 11 februari 2013 Onderwerpen Bezuinigingen Wmo Decentralisaties AWBZ - Wmo Maatregelen compensatieregelingen Maatregelen
Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden
Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden Voor wie is dit onderzoek? 1) Zelfstandig wonende ouderen
Welzijn in Baarn Visie op welzijn
Welzijn in Baarn 2012-2015 Visie op welzijn Waarom een visie op welzijn? De uitgangspunten van de visie op welzijn moeten het kader bieden om de komende jaren prioriteiten te stellen bij de inzet van de
Wmo 2015 Gemeente Zeist
Wmo 2015 Gemeente Zeist Het veranderende zorgaanbod voor ouderen, mantelzorgers en mensen met dementie. Dinsdag 14 oktober 2014 Even voorstellen Naam: Judith van Leeuwen Functie: accountmanager Wmo bij
WMO Rotterdam. Van verzorgingstaat naar - stad en - straat
WMO Rotterdam Van verzorgingstaat naar - stad en - straat Beleidskader Wmo: voor wie? Inwoners van Rotterdam Circa 525.00 zelfredzame burgers Circa 62.000 beperkt zelfredzame burgers Circa 30.000 kwetsbare
Doel. Inleiding. De mantelzorger als samenwerkingspartner MANTELZORGBELEID VIERSTROOM
MANTELZORGBELEID VIERSTROOM Doel Het doel van deze tekst is een kader beschrijven waarbinnen doelstellingen en randvoorwaarden zijn vastgelegd die de samenwerking met mantelzorgers en ondersteuning van
Hoofdstuk 14. Mantelzorg
Hoofdstuk 14. Mantelzorg Samenvatting Mantelzorg is zorg aan een bekende uit de eigen omgeving, die voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is en kan bestaan uit het huishouden doen, wassen
Groepsaanbod binnen begeleiding individueel (maatwerk) in de wijk
Groepsaanbod binnen begeleiding individueel (maatwerk) in de wijk Aanleiding en constatering Overeenkomsten in doelen van clienten binnen maatwerk, individuele begeleiding Verscheidenheid van burgers,
Herijking subsidierelatie ONIS: opdracht aan ONIS
Bijlage 2 Bestuursrapportage uitvoeringsplannen Beleidsplan Wmo 2012-2015 Asten-Someren Herijking subsidierelatie ONIS: opdracht aan ONIS Inleiding In het kader van de kerntakendiscussie is besloten dat
Uitvoeringsprogramma Vrijwilligerswerkbeleid Oostzaan
Uitvoeringsprogramma Vrijwilligerswerkbeleid Oostzaan Kantelen naar vrijwilligers Gemeente Oostzaan 22-12-2011 Joost Nellen, JongeHonden Anne Vrieze, WWZ Consultancy Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 1.
Wmo beleidsplan 2013 INLEIDING
December 2012 INLEIDING Het beleidsplan Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) 2008-2011 heeft een wettelijk bepaalde werkingsduur van vier jaren. In 2012 is besloten dit beleidsplan met één jaar te
Activiteitenplan 2014
Activiteitenplan 2014 Voorwoord Voor u ligt het activiteitenplan van de stichting Hospice en vrijwillige terminale thuiszorg Midden- Holland. Het plan is een afgeleide van het beleidsplan en de activiteiten
Vrijwillige hulp Maatjes Ontmoeten Mantelzorg
Met elkaar, voor elkaar! Vrijwillige hulp Vrijwilligers zijn mannen en vrouwen die om een ander denken. Zij voelen zich betrokken bij hun medemens. Vrijwilligerswerk is voor hen een keuze. Ze zijn blij
we zijn in beeld VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein
we zijn in beeld VPTZ-ZU/ Hospice Nieuwegein Beleid 2012-2013 Inleiding Dit beleidsstuk is geschreven om in beeld te brengen wat onze organisatie doet, waar we voor staan en waar we goed in zijn, hoe we
Speerpunten en kwaliteitscriteria Bijzondere Subsidieverordening Ondersteuning Mantelzorg en Vrijwilligerswerk Amsterdam 2012-2015
Speerpunten en kwaliteitscriteria Bijzondere Subsidieverordening Ondersteuning Mantelzorg en Vrijwilligerswerk Amsterdam 2012-2015 1. Inleiding Een van de nieuwe punten in de Bijzondere Subsidieverordening
DE GGZ IN DE 9 PRESTATIEVELDEN
WMO W A A I E R Obstakels - Voorwaarden en Aanbevelingen DE GGZ IN DE 9 PRESTATIEVELDEN 1 Het bevorderen van sociale samenhang en leefbaarheid van dorpen wijken en buurten Obstakels Isolement Vooroordelen
> Zorgen voor een ander. Ruggesteun en het Steunpunt voor Mantelzorgers
> Zorgen voor een ander Ruggesteun en het Steunpunt voor Mantelzorgers > Zorgen voor een ander Soms hebben mensen meer nodig dan goede zorg alleen; een extra luisterend oor bijvoorbeeld, of iemand die
MANTELZORG BELEID 2015. Door S. Veenendaal THUISZORG COMFORT
MANTELZORG BELEID 2015 Door S. Veenendaal THUISZORG COMFORT Inhoud Wat is mantelzorg... 2 Visie op Mantelzorg... 2 De kwetsbaarheid van de mantelzorger... 2 Methode en werkwijze... 4 Mantelzorg ondersteuning
Beleidsplan Stichting Hulpdienst In-Zicht
Beleidsplan 2014-2017 Stichting Hulpdienst In-Zicht Veenendaal - 9 mei 2014 Stichting Hulpdienst In-Zicht Markt 10-3901 DN Veenendaal (06) 38255710 - www.hulpdienstinzicht.nl - info@hulpdienstinzicht.nl
BURGERPANEL CAPELLE OVER EENZAAMHEID
BURGERPANEL CAPELLE OVER EENZAAMHEID Gemeente Capelle aan den IJssel November 2016 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2016 / 190
Rapportage Onderzoek Mantelzorg
Rapportage Onderzoek Mantelzorg Westelijke Mijnstreek, september 2015 Inhoudsopgave pagina Inleiding - 1-1. Voorbereiding - 2-2. Bevindingen - 3-3. Conclusie & aanbevelingen - 5-4. Dankwoord - 6 - Inleiding
Welkom. Wmo beleidsplan 2015 2018 Drechtsteden. Papendrecht
Welkom Wmo beleidsplan 2015 2018 Drechtsteden Papendrecht Bevorderen van sociale samenhang, mantelzorg, vrijwilligerswerk en veiligheid en leefbaarheid in de gemeente, alsmede het van voorkomen en bestrijden
Notitie scheiden van wonen en zorg Kenmerk 13s043
Notitie scheiden van wonen en zorg Kenmerk 13s043 Inleiding De overheid heeft besloten over te gaan het scheiden van de financiering van wonen en zorg. De overheid heeft ook besloten tot hervormingen van
vzw OpWeg Infobrochure rechtstreeks toegankelijke hulp
vzw OpWeg Infobrochure rechtstreeks toegankelijke hulp 1 WIE ZIJN WIJ vzw OpWeg is een ambulante dienst voor volwassenen met een beperking, erkend en gesubsidieerd door het Vlaams Agentschap voor Personen
Zorgen voor een ander
Zorgen voor een ander Ruggesteun en het Steunpunt voor Mantelzorgers R U GGESTE U N Zorgen voor een ander Steunpunt voor Mantelzorgers Soms hebben mensen meer nodig dan goede zorg alleen; een extra luisterend
Beleidsplan. Er zijn. Zorg in de laatste levensfase. VPTZ Kaag en Braassem Beleidsplan 2013 2016
Beleidsplan 2013 2016 Er zijn. Zorg in de laatste levensfase Pagina 1 Inleiding Al meer dan 20 jaar wordt door vrijwilligers in onze gemeenschap aanvullende zorg geboden aan mensen in hun laatste levensfase.
Uitvoeringsplan Wmo beleid 2013-2016 Samen sterk in de Wmo Gemeente Slochteren
Uitvoeringsplan Wmo beleid 2013-2016 Samen sterk in de Wmo Gemeente Slochteren 1 Prestatieveld Sociale Samenhang en Leefbaarheid Doel: Versterken van het zorgzaam samenleven Wat deden we al en blijven
Enquêtevragen Zorg en Welzijn Dirkshorn e.o. april 2014
Dit is het begin van de enquête. De eerste 4 vragen gaan over uw persoonlijke kenmerken. Aankruisen wat van toepassing is. 1. Wat is uw gezinssamenstelling? Alleenstaand zonder kind(eren) Samenwonend /
Sociale verbanden en zelfredzaamheid van ouderen
Sociale verbanden en zelfredzaamheid van ouderen Een verkennend onderzoek Conferentie Zorg in eigen hand 11 november 2011 1 Onderzoeksvragen Welke sociale verbanden zijn er? Hoe zijn ze te typeren? Hoe
Wat doet Wonen Plus Alkmaar in de praktijk?... pagina 3
Concept Meerjarenbeleid Wonen Plus Alkmaar 2015-2017 Inhoudsopgave Wonen Plus Alkmaar, wie zijn wij?. pagina 2 Wat is de bedoeling van Wonen Plus Alkmaar? pagina 2 Wat doet Wonen Plus Alkmaar in de praktijk?...
Het Signalerend. Toegankelijke. Activerende. Netwerk
Stean foar Stipe Visie op cliëntondersteuning zorg, welzijn en aangepast wonen Het Signalerend ignalerende Toegankelijke Effectieve Activerende Netwerk (dat stiet as in hûs!) Inleiding Sinds januari 2007
SOLOPLUS. Soloplusplan, CvE, juni 2014 Pagina 1
SOLOPLUS Soloplusplan, CvE, juni 2014 Pagina 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Kernactiviteit en doelstelling 3 3 Doelgroep 3 4 Ondersteuning 4 5 Huisvesting 5 6 Risicofactoren 5 7 Succesfactoren 5 8 Financiën
Informele hulp in Nederland. Mirjam de Klerk Alice de Boer
Informele hulp in Nederland Mirjam de Klerk Alice de Boer 26 maart 2015 Beleid Wanneer mensen langer in hun omgeving willen blijven wonen zal er ook meer van die omgeving worden gevraagd De regering zet
SAMEN STA JE STERK S U P P O R T F R Y S L Â N B E L E I D S P L A N 2 0 1 5-2 0 1 7
SAMEN STA JE STERK SUPPORT FRYSLÂN BELEIDSPLAN 2015-2017 INLEIDING Maatjesproject Support Fryslân startte in 2001 als onderdeel van Solidair Fryslân. Per 1 januari 2014 is Support Fryslân een zelfstandige
Ontwikkelingen in de vrijwillige inzet. Resultaten onderzoek onder lidorganisaties Mezzo
Ontwikkelingen in de vrijwillige inzet Resultaten onderzoek onder lidorganisaties Mezzo Aanleiding In de ledenraadsvergadering van 22 september 2015 is met de ledenraad van Mezzo de afspraak gemaakt dat
Regionale visie op welzijn. Brabant Noordoost-oost
Regionale visie op welzijn Brabant Noordoost-oost Inleiding Als gemeenten willen we samen met burgers, organisaties en instellingen inspelen op de wensen en behoeften van de steeds veranderende samenleving.
DE MANTELZORGMAKELAAR. Henny Seiler Mantelzorgmakelaar 19 januari 2016
DE MANTELZORGMAKELAAR Henny Seiler Mantelzorgmakelaar 19 januari 2016 INFORMATIE AVOND EVEN NIET? Wanneer bent u mantelzorger Knelpunten van mantelzorgers Wat is respijtzorg Wat kan een mantelzorgmakelaar
Informatie voor hulpvragers over Vrijwillige Hulp Thuis
Informatie voor hulpvragers over Vrijwillige Hulp Thuis postadres Postbus 149 2350 AC Leiderdorp T (071) 516 14 45 F (071) 516 13 09 E info@activite.nl I www.activite.nl thuis in wonen, welzijn en zorg
Op weg naar een andere vorm van welzijnswerk
Op weg naar een andere vorm van welzijnswerk Van: Johan v.d. Sloot (welzijnsorganisatie STAERK) d.d. 20 september 2012 Geachte raadsleden, Bijgaand stuur ik u deze notitie over een nieuwe vorm van het
De huisarts aan het. Kunnen ouderen langer thuis blijven wonen en kan de mantelzorg dit aan?
SP Onderzoek De huisarts aan het woord deel 3 Kunnen ouderen langer thuis blijven wonen en kan de mantelzorg dit aan? Renske Leijten, SP-Kamerlid Volksgezondheid, Welzijn en Sport Ineke Palm, Wetenschappelijk
Welzijn nieuwe stijl. Thema-avond gemeenteraad Geldermalsen. 19 oktober 2010 Marjon Breed
Welzijn nieuwe stijl Thema-avond gemeenteraad Geldermalsen 19 oktober 2010 Marjon Breed Presentatie Welzijn nieuwe stijl Welzijn in Geldermalsen De Wmo Welzijn Actuele ontwikkelingen Welzijn nieuwe stijl
Met het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten:
Opdrachtformulering kwartiermaker integrale welzijnsopdracht Aanleiding De gemeenteraad van de gemeente Tiel heeft in haar vergadering van juli 2014 het besluit genomen om een inhoudelijke discussie te
Startnotitie nota mantelzorg en vrijwilligerswerk Hellevoetsluis 2015
Startnotitie nota mantelzorg en vrijwilligerswerk Hellevoetsluis 2015 Datum: maart 2015 Afdeling: Samenlevingszaken In- en aanleiding Voor u ligt de startnotitie voor de aankomende beleidsnota van de gemeente
Mantelzorg in Valkenburg aan de Geul
1 Mantelzorg in Valkenburg aan de Geul Wat is mantelzorg? Er is een essentieel verschil tussen mantelzorgers en vrijwilligers: mantelzorg overkomt je als het ware, terwijl vrijwilligerswerk een bewuste
Stichting Thuis Sterven De Ronde Venen. Jaarverslag 2010. Tel: 06-51.45.11.30. Aangesloten bij het Landelijk Steunpunt VPTZ, Bunnik
Stichting Thuis Sterven De Ronde Venen Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg Jaarverslag 2010 Tel: 06-51.45.11.30 Aangesloten bij het Landelijk Steunpunt VPTZ, Bunnik www.thuissterven.info De inhoudsopgave
Onderstaand onze adviezen c.q. bevindingen n.a.v. het rapport van Companen d.d. juli 2014:
Participatieraad Montfoort Secretaris Aad van der Veen Mannenhuisstraat 23 3417 ED Montfoort Tel. 0348 473129 aadvdrveen@zonnet.nl 23/10/2014 Onze referentie: ParRaad / U / 014 / 011 Geachte heer Vlaar,
De slimste route? Vormgeven toegang
De slimste route? Vormgeven toegang Grote veranderingen in zorg en ondersteuning Taken vanuit AWBZ, Jeugdzorg, Werk en inkomen. Passend onderwijs (toegang tot onderwijs) De slimste route (voor Hengelo)
STICHTING VRIJWILLIGERS TERMINALE ZORG PIJNACKER - NOOTDORP JAARVERSLAG Inleiding
STICHTING VRIJWILLIGERS TERMINALE ZORG PIJNACKER - NOOTDORP JAARVERSLAG 2016 1. Inleiding We kijken terug op een waardevol jaar. Het aantal inzetten is verminderd, 7 tegen 13 vorig jaar; het aantal zorguren
Enquête mantelzorg in de gemeente Haren
Enquête mantelzorg in de gemeente Haren Inleiding Inwoners van Haren met fysieke of psychosociale beperkingen hebben vaak ondersteuning nodig om nog zo veel mogelijk volwaardig deel uit te kunnen maken