Verslag over de opvolgingsdoorlichting van de Vrije Basisschool De Windroos te Machelen

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL Verslag over de opvolgingsdoorlichting van de Vrije Basisschool De Windroos te Machelen Hoofdstructuur Bao Instellingsnummer 5561 Instelling Vrije Basisschool De Windroos directeurs Machteld Vandeneede en Gert Engels adres C. Peetersstraat Machelen telefoon fax website/url Bestuur van de instelling Katholiek Parochiaal Onderwijs Machelen adres C. Peetersstraat Machelen CLB Vrij CLB Noordwest-Brabant adres Nieuwstraat Asse Datum opvolgingsdoorlichting 26/09/2011 Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Frans De Bie Teamlid Eddy Lamberts Deskundige(n) behorend tot de administratie nihil Externe deskundige(n) nihil

2 1. Situering Bij de doorlichting in september 2008 was het advies voor erkenning GUNSTIG BEPERKT IN DE TIJD. Het bestuur van de instelling moet vanaf september 2011 kunnen aantonen dat alle tekorten werden geremedieerd. 2. Aspecten die de instelling moet remediëren De school kan niet aantonen dat ze de ontwikkelingsdoelen nastreeft en de eindtermen realiseert voor wereldoriëntatie en muzische vorming, en de leergebiedoverschrijdende eindtermen voor ICT, leren leren en sociale vaardigheden. De preventie- en remediëringsinitiatieven, vermeld in het GOK-beleidsplan, worden te weinig opgevolgd. Ze zijn nog geen dagelijkse verworvenheid binnen het zorgcontinuüm van de school in de eerstelijnszorg op klasniveau. De school heeft geen eigen planning voor de leergebiedoverschrijdende eindtermen leren leren en sociale vaardigheden (Decreet basisonderwijs, d.d. 25/02/1997, art. 44). Hoewel het schoolbestuur, zoals wettelijk bepaald, een LOC oprichtte, wordt geen enkele bijeenkomst georganiseerd (Decreet tot oprichting onderhandelingscomités in het vrij gesubsidieerd onderwijs d.d. 05/04/1995). Het dossier Getuigschriften basisonderwijs is niet bijgehouden volgens de onderrichtingen in de omzendbrief (Decreet basisonderwijs d.d. 25/02/1997, art. 53 t.e.m. 57). Evaluatieverslagen van meerdaagse extramurosactiviteiten ontbreken (Omzendbrief Bao/2001/13). 2 Vrije Basisschool De Windroos nr. 5561

3 3. Vaststellingen en conclusies De school kan niet aantonen dat ze de ontwikkelingsdoelen nastreeft en de eindtermen realiseert voor wereldoriëntatie en muzische vorming, en de leergebiedoverschrijdende eindtermen voor ICT, leren leren en sociale vaardigheden. Vaststellingen De school slaagde erin om voor wereldoriëntatie, muzische vorming en de leergebiedoverschrijdende eindtermen voor leren leren, sociale vaardigheden en ICT een significante vooruitgang te maken. De uitgangspunten van de ontwikkelingsdoelen en eindtermen, de leerplannen en leergebiedoverschrijdende eindtermen zijn langsom meer richtinggevend. De school werkte systematisch en in samenwerking met de pedagogische begeleidingsdienst van de eigen koepel aan de implementatie van een vernieuwingstraject. Relevante individuele en teamgerichte nascholing en intensief overleg ondersteunden dit proces. De leerplandoelen van wereldoriëntatie en muzische vorming en de leergebiedoverschrijdende eindtermen waren het uitgangspunt. De school bracht de hiaten in kaart, waarna zij de horizontale en verticale samenhang van haar aanbod verbeterde. Opvallend zijn de dwarsverbindingen tussen de domeinen en de leergebieden. De school gaf de eerste aanzet om het implementatietraject gericht op te volgen en te bewaken. Voor wereldoriëntatie werkt de kleuterafdeling thematisch op basis van een koepeleigen referentiekader. De lagere afdeling koos voor een onderwijsleerpakket waarmee ze de continuïteit bewaakt maar dat nog ruimte laat voor aanvullende zelfgekozen thema s. De tijdsen ruimtekaders zijn in de hele school goed op elkaar afgestemd. Vooral de tijdskaders worden dynamisch aangewend. Opvallend is de naadloze aansluiting van de kleuterafdeling op de lagere afdeling. De leraren gaan uit van de lokale situatie en hebben oog voor de leef- en belevingswereld van de leerlingen. Toch zijn de mogelijkheden voor leerlingeninitiatief veeleer beperkt.. Met excursies en extramurosactiviteiten brengen zij de leerlingen in contact met de realiteit. Voor techniek en mobiliteitseducatie werkt de school samen met externe specialisten en breidde zij haar didactisch materiaal uit. De leraren gebruiken gevarieerde werkvormen om interactief, explorerend en experimenterend leren mogelijk te maken. Hoekenwerk is ingeburgerd. Met keuzeborden en stappenplannen vergroten de leraren de zelfsturing van de leerlingen. De school bekwaamt zich in de doelgerichte evaluatie van kennis, vaardigheden en attitudes. In een aantal kleuterklassen staat de hoekverrijking in functie van de verwerving van themataal nog niet helemaal op punt. Vrije Basisschool De Windroos nr

4 Voor muzische vorming heeft de school de leerplandoelen vertaald naar de klaspraktijk. Dit resulteerde in een hanteerbaar werkinstrument dat een evenwichtig aanbod garandeert. De leraren stelden hun visie op muzische vorming af op de verwachtingen van het leerplan. Naast de lessen in de eigen klas organiseren de leraren ook muzische namiddagen, tijdens dewelke de verschillende domeinen van muzische vorming een plaats krijgen en de leraren de kans krijgen om hun expertise in te schakelen of bij te sturen. De school beschikt niet over de nodige klankinstrumenten. De school heeft oog voor de samenhang tussen muzische vorming en de andere leergebieden. Eén leraar schoolt zich bij als coach voor muzische vorming. De leerlingen nemen regelmatig deel aan culturele voorstellingen, waarbij de klemtoon op drama ligt. De leraren bekwamen zich in de doelgerichte evaluatie van muzische vaardigheden en attitudes. De gesprekken met de leraren, de observaties in de klassen, de vele uitingen van leerlingencreativiteit en de planningsdocumenten wijzen erop dat de school tegemoet komt aan haar maatschappelijke verplichtingen. Voor ICT werkt de school nauw samen met het ICT-platform van de scholengemeenschap. Ze stelde vanuit een visie een evenwichtige planning op die per leerjaar de leergebiedoverschrijdende eindtermen vertaalde naar een leerlijn met onderliggende minimumen uitbreidingsdoelen. Deze wordt nauwgezet uitgewerkt en bewaakt. De school slaagt erin om ICT functioneel te integreren in de verschillende leergebieden, en dat zowel in de kleuterafdeling als in de lagere afdeling. De leraren kunnen gebruik maken van een ruime voorraad goed werkende mobiele en vaste computers met internetverbinding. Voor sociale vaardigheden verkende de school de leergebiedoverschrijdende eindtermen en stelde ze een eigen planning op. Centrale thema s zijn de coöperatieve werkvormen, de speelplaatswerking, het klas- en schoolklimaat, de Week van de vriendschap en de aandacht voor gevoelens. Coöperatief leren is in elke klas ingeburgerd. De school gebruikt o.a. deze werkvorm om zowel aan de samenwerking, de gespreksconventies als de relatiewijzen te bouwen. De school koppelt de sociale vaardigheden doelbewust aan muzische vorming met het project Wind en Roosje. Zij voert onder impuls van een werkgroep Spel op de speelplaats een preventief en proactief speelplaatsbeleid met speelplaatskoffers en spelfiches zodat conflicten en pestgedrag voorkomen worden. Het klas- en schoolklimaat is warm. De leraren hebben aandacht voor orde, een gezonde discipline en een kindvriendelijke sfeer. De school bekwaamt zich om de sociale vaardigheden op een relevante manier te evalueren en hierover te rapporteren. 4 Vrije Basisschool De Windroos nr. 5561

5 Het implementatietraject van de leergebiedoverschrijdende eindtermen leren leren is nog niet helemaal afgerond maar bereikte al een vergevorderd stadium. De school schakelt externe experts in om haar hierbij te begeleiden. Ze werkt hierbij aan mediërend leren, reflectie op de eigen leerstijl en denkstimulering. In alle klassen hebben de leraren voldoende tot sterke aandacht voor de geïntegreerde aanpak van leren leren. Zelfstandig en zelfgestuurd werken wordt met hoekenwerk, contractwerk, keuzeborden, stappenplannen en onthoudboeken bevorderd. Interactief werken krijgt vooral in de gevarieerde werkvormen een plaats, en dan in het bijzonder tijdens coöperatief leren. De gebruikte aanpak- en leerstrategieën vertonen een opvallende gelijkgerichtheid. De leraren brengen de nodige visuele ondersteuning - zowel zelfgemaakt als aangereikt vanuit het onderwijsleerpakket - aan de klaswanden aan. De leerlingen leren hun agenda te gebruiken om hun werk efficiënt te plannen. Ze krijgen de kans om zelfstandig allerlei informatiebronnen te raadplegen. De school maakte afspraken over huiswerk. Gaandeweg leren de leerlingen studeren en worden zij voorbereid op de overstap naar het secundair onderwijs. De preventie- en remediëringsinitiatieven, vermeld in het GOKbeleidsplan, worden te weinig opgevolgd. Ze zijn nog geen dagelijkse verworvenheid binnen het zorgcontinuüm van de school in de eerstelijnszorg op klasniveau. Vaststellingen Uit de bijgewoonde lessen, de gesprekken, de zorgdocumenten, het nascholingsplan en de verslagen van het zorgoverleg en de personeelsvergaderingen blijkt de aandacht die de school aan preventie en remediëring besteedt. De school onderging voor wat eerstelijnszorg betreft een positieve mentaliteitswijziging. De preventieve aanpak richt zich in de eerste plaats op differentiatie. De leraren differentiëren onder meer tijdens het hoekenwerk, in de doelen, het aanbod, de materialen, het tempo, de hoeveelheid en met verkorte en verlengde instructie. Ook bij huiswerk geven de leraren aangepaste opdrachten. De leraren van de kleuterafdeling observeren en screenen de leerlingen voor wat welbevinden, betrokkenheid en competenties betreft en registreren de verkregen informatie in een kindvolgsysteem. Daarnaast gebruiken zij een zorglogboek waarin de kindbetrokken leraren hun observaties over elke leerling registreren. Beide bronnen worden gebruikt als basis voor de klasinterne differentiatie. De kleuterafdeling richtte een puzzel-theek met stappenplannen en puzzelkaarten op om de kleuters op hun eigen niveau te laten werken. Om de overstap naar de lagere afdeling te vergemakkelijken worden de oudste kleuters hierop systematisch voorbereid. De leraren van de lagere afdeling volgen de leerlingen op met toetsen uit de onderwijsleerpakketten en met genormeerde testen van het leerlingvolgsysteem. Zij baseren hun klasinterne differentiatie op deze gegevens. Met de lestijden vanuit Rand en Taal worden de leerlingen die als thuistaal niet het Nederlands hebben mee ondersteund. Leerlingen die naar de B- stroom zullen overschakelen krijgen curriculumdifferentiatie. Sterkere leerlingen krijgen de kans om zelfstandig een op maat Vrije Basisschool De Windroos nr

6 gesneden traject te volgen met aangepaste materialen. De eerstelijnszorg is zelden klasdoorbrekend. De zorgleraars werken vooral vraaggestuurd en klasintern. Zij zijn vast aan een aantal klassen verbonden. In het multidisciplinair overleg, dat driemaal per schooljaar plaatsvindt, worden afspraken gemaakt om zorgbehoevende leerlingen op maat te begeleiden. Leerlingen met leer- of ontwikkelingsmoeilijkheden krijgen gepaste ondersteuning van de klas- en zorgleraar, die af en toe van rol wisselen. De leerlingen van de lagere afdeling worden met genormeerde testen opgevolgd. De zorgleraren analyseren de gegevens. Die analyse is de basis van de remediëring op leerlingen klasniveau. De leraren houden overgangsgesprekken waarbij de logboeken en de documenten van het kindvolgsysteem besproken worden. De samenwerking met het CLB verloopt naar wens. In een aantal gevallen kunnen de leerlingen beroep doen op stimulerende, compenserende, remediërende of dispenserende maatregelen. Voor leerlingen met hardnekkige taalproblemen schakelen de leraren compenserende software in. De school heeft geen eigen planning voor de leergebiedoverschrijdende eindtermen leren leren en sociale vaardigheden (Decreet basisonderwijs, d.d. 25/02/1997, art. 44). Vaststellingen De school stelde een eigen planning op voor de implementatie van de leergebiedoverschrijdende eindtermen leren leren, sociale vaardigheden en ICT. De planning voor leren leren wordt in de loop van dit schooljaar verder verfijnd. Hoewel het schoolbestuur, zoals wettelijk bepaald, een LOC oprichtte, wordt geen enkele bijeenkomst georganiseerd (Decreet tot oprichting onderhandelingscomités in het vrij gesubsidieerd onderwijs d.d. 05/04/1995). Vaststellingen Uit de verslagen van de LOC-vergaderingen blijkt dat deze frequent georganiseerd worden en een zinvolle invulling krijgen. Het dossier Getuigschriften basisonderwijs is niet bijgehouden volgens de onderrichtingen in de omzendbrief (Decreet basisonderwijs d.d. 25/02/1997, art. 53 t.e.m. 57). Vaststellingen Het dossier Getuigschriften basisonderwijs is de laatste jaren bijgehouden volgens de onderrichtingen in de omzendbrief. De directeur stelde een volledige lijst op van leerlingen die het lager onderwijs succesvol hebben voltooid op het einde van het desbetreffende schooljaar. Per leerling is een dossier opgesteld dat de nodige elementen bevat. De beraadslaging van de klassenraad is 6 Vrije Basisschool De Windroos nr. 5561

7 schriftelijk vastgelegd en ondertekend door de voorzitter en alle leden van de klassenraad. De synthese van de schoolrapporten en/of evaluaties richt zich nog te eenzijdig op Nederlands en wiskunde. Evaluatieverslagen van meerdaagse extramurosactiviteiten ontbreken (Omzendbrief Bao/2001/13). Vaststellingen De leraren stellen de laatste jaren na elke meerdaagse extramurosactiviteit een evaluatieverslag op. Hieruit blijkt dat ze alle aspecten van de activiteit grondig hebben geëvalueerd. Vrije Basisschool De Windroos nr

8 4. Advies en regeling voor het vervolg Advies In uitvoering van het Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning: GUNSTIG voor de volledige instelling. Regeling voor het vervolg Nihil Namens het inspectieteam, de inspecteur-verslaggever Frans De Bie Datum van verzending aan de directie en het bestuur: Voor kennisname Het bestuur of zijn gemandateerde Machteld Vandeneede en Gert Engels 8 Vrije Basisschool De Windroos nr. 5561