BIOCHECK.UGENT VARKEN 2.1. Faculteit Diergeneeskunde Vakgroep Voortplanting, Verloskunde en Bedrijfsdiergeneeskunde Epidemiologie Unit

Transcriptie

1 VARKEN 2.1 Faculteit Diergeneeskunde Vakgrep Vrtplanting, Verlskunde en Bedrijfsdiergeneeskunde Epidemilgie Unit E Jeren.Dewulf@UGent.be T Salisburylaan 133, 9820 Merelbeke België

2 A. PERSOONLIJKE GEGEVENS Cntact gegevens zijn ptineel en enkel van belang indien u wenst in de tekmst pnieuw gebruik te maken van de bicheck website en uw eigen gegevens pnieuw wenst p te vragen. In ieder geval zullen uw gegevens p een annieme manier wrden pgeslagen en nit wrden drgegeven aan derden. 1. Naam (van de eigenaar).. 2. Adres.. 3. Pstcde.. 4. Gemeente.. 5. Land.. 6. Telefnnummer.. 2/24

3 B. BEDRIJFSGEGEVENS 7. Zijn er naast varkens ng andere landbuwhuisdieren (gehuden vr prfessinele deleinden) aanwezig p uw bedrijf? 8. Aantal zeugen:.. 9. Aantal gespeende biggen: Aantal vleesvarkens: Aantal beren: Heveel jaar relevante ervaring in varkens huden heeft de persn vrnamelijk verantwrdelijk vr de dieren?.. jaar 13. Heveel persnen werken er p het varkensbedrijf?.. persnen 14. He ud zijn de udste gebuwen waarin varkens wrden gehuden (in jaren)?.. jaar 15. He ud zijn de jngste gebuwen waarin varkens wrden gehuden (in jaren)?.. jaar 3/24

4 C. AANKOOP VAN FOKMATERIAAL 1. Wrdt er levend fkmateriaal (zeugen/gelten/beren) aangekcht? (ga naar vraag 10) 2. Wrdt er gewerkt met één vaste leverancier (steeds dezelfde) f met meerdere verschillende? Altijd dezelfde leverancier Verschillende leveranciers 3. Wrdt erp gelet dat de rsprngsbedrijven steeds een hger f gelijk gezndheidsstatuut hebben? Bedrijf met een gekend gezndheidsstatuut = bedrijf dat vrij is van een aantal belangrijke ziekten (bv. schurft, PRRS,...) en dat aldus garandeert dat de afgeleverde prducten (dieren / sperma) eveneens vrij zijn van deze ziekten. 4. Wrden er hygiënische eisen (bv. reiniging en ntsmetting van het vertuig) gesteld aan het transprtvertuig welke de dieren naar het bedrijf brengt? 5. Heveel keer per jaar wrden er fkdieren aangeverd? Tweemaal f minder per jaar Tussen 3 en 6 maal per jaar Tussen 6 en 12 maal per jaar Meer dan 12 maal per jaar 6. Wanneer fkvarkens wrden aangeverd, wrden deze dan eerst afgeznderd in een quarantainestal? Een quarantaine stal kan in hetzelfde gebuw vrkmen maar met een aparte ingang, aparte muren, aparte mestput en een apart ventilatiesysteem hebben. (ga naar vraag 10) 7. Wrdt er in de quarantainestal een strikt all-in/all-ut systeem gebruikt? AI/AO betekent dat de stal in éénmaal gevuld en geleegd wrdt. Het vrnaamste hierbij is dat er nit nieuwe dieren in een quarantaine stal kmen waar er ng dieren aanwezig zijn 8. Geef de minimale duur van de quarantaineperide (in dagen)?.. dagen 4/24

5 9. Is er een aparte hygiënesluis vr de quarantainestal? Een hygiënesluis is een kamer waarin gewisseld kan wrden van kledij en schenen. 5/24

6 D. AANKOOP BIGGEN 10. Wrden er biggen aangeverd p het bedrijf? (ga naar vraag 15) 11. Wrdt er gewerkt met één vaste leverancier (steeds dezelfde) f met meerdere verschillende? Altijd dezelfde leverancier Verschillende leveranciers 12. Wrdt er p gelet dat de rsprngsbedrijven steeds een hger f gelijk gezndheidsstatuut hebben? Bedrijf met een gekend gezndheidsstatuut = bedrijf dat vrij is van een aantal belangrijke ziekten (bv. schurft, PRRS,...) en dat aldus garandeert dat de afgeleverde prducten (dieren / sperma) eveneens vrij zijn van deze ziekten., steeds gelijk f hger, wrdt niet p gelet Niet gekend 13. Wrden er hygiënische eisen (bv. reiniging en ntsmetting van het vertuig) gesteld aan het transprtvertuig welke de dieren naar het bedrijf brengt? Niet gekend 14. Heveel keer per jaar wrden er biggen aangeverd? Tweemaal f minder per jaar Tussen 3 en 6 maal per jaar Tussen 6 en 12 maal per jaar Meer dan 12 maal per jaar 6/24

7 E. KUNSTMATIGE INSEMINATIE 15. Wrdt er varkenssperma aangekcht? (ga naar vraag 17) 16. Is het sperma afkmstig van een bedrijf met een gekend hger f gelijk gezndheidsstatuut? Bedrijf met een gekend gezndheidsstatuut = bedrijf dat vrij is van een aantal belangrijke ziekten (bv. schurft, PRRS,...) en dat aldus garandeert dat de afgeleverde prducten (dieren / sperma) eveneens vrij zijn van deze ziekten. Niet gekend 7/24

8 F. AFVOER VAN DIEREN 17. Vertrekken er vleesvarkens van p het bedrijf naar het slachthuis? (ga naar vraag 20) 18. Is de veetransprtwagen vr transprt van vleesvarkens naar het slachthuis altijd leeg bij aankmst p het bedrijf?, altijd leeg Sms leeg (ga naar vraag 20), nit leeg (ga naar vraag 20) Niet gekend (ga naar vraag 20) 19. Is de veetransprtwagen vr vleesvarkens bij aankmst p het bedrijf steeds gereinigd en ntsmet?, altijd gereinigd en ntsmet Sms gereinigd en ntsmet, nit gereinigd en ntsmet Niet gekend 20. Vertrekken er zeugen van p het bedrijf naar andere bedrijven f het slachthuis? (ga naar vraag 23) 21. Is de veetransprtwagen vr transprt van zeugen altijd leeg bij aankmst p het bedrijf?, altijd leeg Sms leeg (ga naar vraag 23), nit leeg (ga naar vraag 23) Niet gekend (ga naar vraag 23) 22. Is de veetransprtwagen vr zeugen bij aankmst p het bedrijf steeds gereinigd en ntsmet?, altijd gereinigd en ntsmet Sms gereinigd en ntsmet, nit gereinigd en ntsmet Niet gekend 23. Vertrekken er biggen van p het bedrijf naar andere bedrijven? (ga naar vraag 26) 24. Is de veetransprtwagen vr transprt van biggen altijd leeg bij aankmst p het bedrijf?, altijd leeg Sms leeg (ga naar vraag 26), nit leeg (ga naar vraag 26) Niet gekend (ga naar vraag 26) 8/24

9 25. Is de veetransprtwagen vr biggen bij aankmst p het bedrijf steeds gereinigd en ntsmet?, altijd gereinigd en ntsmet Sms gereinigd en ntsmet, nit gereinigd en ntsmet Niet gekend 26. Heeft de chauffeur tegang tt de stallen bij het laden van de dieren (vleesvarkens, zeugen, biggen)? (ga naar vraag 28) 27. Ontvangt en draagt de chauffeur bedrijfskledij en laarzen? Altijd Sms Nit 28. Wrden de dieren geladen vanuit een aparte laadkaai f direct vanuit de stal/centrale gang? Een aparte laadkaai is een fysisch gescheiden lcatie waar de dieren naarte gebracht wrden vr het laden. Aparte laadkaai (ga naar vraag 30) Centrale gang f stal 29. Is het mgelijk vr de dieren m terug in te stal te kmen (teruglpen f teruggeplaatst) nadat ze p het transprtvertuig geweest zijn? 9/24

10 G. AANVOER VOEDER EN WATER 30. Kan de vederfirma de vedersil s vullen znder het betreden van de prpere weg? De prpere weg/plaats is deel van de prductiesite met gelimiteerde tegang, m.a.w. de plaats waar enkel de dieren van het bedrijf, persnen na hygiënische maatregelen in een hygiënesluis en bedrijfsspecifieke materialen en vertuigen tegelaten zijn. De vuile weg/plaats bevat de kadaverpslagplaats en de ingang vr persneel, bezekers en externe vertuigen 31. Heeft de vedertransprteur tegang tt de stallen? 32. Wrdt er gebruik gemaakt van een vederfirma waarvan het veder aan speciale hygiënische eisen vldet (bv. salmnella vrij, hitte behandeling)? Niet gekend 33. Wrdt elk jaar een bacterilgische analyse van het gebruikte drinkwater uitgeverd ter hgte van de brn f de watertank? 34. Wrdt elk jaar een bacterilgische analyse van het gebruikte drinkwater uitgeverd aan het einde van de leidingen (waar de dieren drinken)? 10/24

11 H. AFVOER VAN MEST EN KADAVERS 35. Gebeurt de mestafver via de vuile weg? 36. Zijn er bedrijfseigen mestafverbuizen vrzien vr afver vanuit de mestput (buizen vr mestafver, die steeds p het bedrijf blijven)? 37. Is er een aparte plaats vr de pslag en het phalen van kadavers die fysisch gescheiden is van de stallen? (ga naar vraag 43) 38. Is de kadaverplaats gelegen in het vuile gedeelte van het bedrijf? 39. Kunnen de kadavers wrden afgehaald dr het destructiebedrijf vanaf de penbare weg, znder het bedrijf te betreden? 40. Kan de kadaverplaats wrden afgeslten zdat er geen ngedierte, hnden f katten bij de kadavers kunnen kmen? 41. Wrdt de kadaverplaats regelmatig (= na elke phaling) gereinigd en gedesinfecteerd? 42. Is de kadaverplaats gekeld? 43. Wrden de kadavers met handschenen gehanteerd f wrden na hantering van de kadavers de handen gereinigd en gedesinfecteerd? Altijd Sms Nit 11/24

12 I. TOEGANG BEZOEKERS EN PERSONEEL 44. Meten de bezekers zich aanmelden vraleer tegang te verkrijgen tt de stallen? 45. Wrdt er een varkensvrije peride van >12u verwacht van alle bezekers alvrens ze de stallen mgen betreden? 46. Is er een hygiënesluis en mkleedlkaal aanwezig p het bedrijf die steeds gebruikt wrden wanneer bezekers tegang hebben tt de stallen? Een hygiënesluis is een ruimte die de mgelijkheid geeft m van eigen kleding/scheisel naar bedrijfsspecifieke kleding/scheisel te wisselen en de mgelijkheid biedt m de handen te wassen (ga naar vraag 49) 47. Zijn alle stallen van het bedrijf vr bezekers enkel tegankelijk via de hygiënesluis? 48. Is er een strikte scheiding tussen een prper en vuil gedeelte van de hygiënesluis? Het vuile gedeelte is waar het persneel en de bezekers de hygienesluis tekmen en hun persnlijke kleren/schenen kunnen achterlaten en vervlgens hun handen kunnen wassen/ntsmetten. Het prpere gedeelte is waar de bedrijfsspecifieke kledij en schenen aangetrkken wrden 49. Meten de bezekers steeds bedrijfskledij (wegwerpveralls/gereinigde veralls) aanden? 50. Meten de bezekers steeds bedrijfsscheisel (laarzen/verschentjes) aanden? 51. Meten de handen steeds gewassen en ntsmet wrden vraleer tegang te verkrijgen tt de stallen? 12/24

13 52. Wrden alle regels vr de tegangshygiëne k strikt uitgeverd dr de varkenshuder en zijn medewerkers? 13/24

14 J. AANVOER MATERIAAL 53. Bestaat er een specifieke sluis waardrheen het materiaal binnengebracht wrdt in de bedrijfsgebuwen (bv. een UV-kast vr bedrijfsvreemd materiaal dat in de stal binnengebracht dient te wrden)? 54. Wrden er specifieke maatregelen genmen bij aanver van materialen (bv. reinigen en ntsmetten, een quarantaine peride p een speciale lcatie)? 14/24

15 K. ONGEDIERTE EN VOGELBESTRIJDING 55. Wrdt ngedierte (ratten, muizen,...) als een prbleem beschuwd p het bedrijf? 56. Is de buitenzijde van de stallen (langs de muren) verhard en prper (verwijdering van nkruid, afval, ) zdat ngedierte zich daarin niet kan verbergen? 57. Is er een ngediertebestrijdingsprgramma aanwezig p het bedrijf? (veehuder, persneel f prfessineel bedrijf) 58. Hebben gezelschapsdieren zals hnden en katten tegang tt de stallen, inclusief de pslagruimte vr veder en strisel? 59. Kunnen vgels in de stallen kmen? 60. Zijn er rsters geplaatst vr de luchtinlaten? 15/24

16 L. LOCATIE VAN HET BEDRIJF 61. Ligt uw bedrijf in een varkensluwe f een varkensdense regi? Een varkensdense regi heeft een gemiddelde densiteit van >300 varkens/ km² p gemeentelijk niveau; Kempen, West-Vlaanderen en het grtste deel van Ost-Vlaanderen zijn varkensdens. Varkensluw Varkensdens 62. Zijn er andere varkensbedrijven gelegen in een straal van 500 m rndm uw bedrijf? 63. Wrdt p de weiden f de landerijen in de nabije mtrek van uw stallen (<500 m) bedrijfsvreemde mest uitgereden? 64. Passeert er frequent (minimum 1 maal per dag) dierlijk transprt langs een weg p minder dan 100 m van uw bedrijf (bv. wegens ligging van een slachthuis in de buurt, )? 65. Zijn er in de nmiddellijke nabijheid van uw bedrijf (binnen een straal van 10 km) wilde everzwijnen gesignaleerd? (ga naar vraag 67) 66. Is het bedrijf mheind (m.b.v. hek, draad, )? 16/24

17 M. ZIEKTEMANAGEMENT 67. Maakt u gebruik van en hanteert u altijd een vraf vastgesteld vaccinatie schema en prtcl vr strategische behandelingen (additieven, antibitica)? 68. Wrdt de ziektestatus p het bedrijf regelmatig (= minstens 1 maal per jaar) geëvalueerd (serlgie, evluties in slachthuisbevindingen, )? 69. Wrden achterblijvers (ten gevlge van nduidelijke rzaken) en/f zieke dieren van de geznde varkens geïsleerd (in een fysisch afgescheiden ziekenbeg f dr middel van een pruimbeleid (euthanasie))? Altijd Sms Nit 70. Wrden de zieke dieren steeds na de geznde dieren gemanipuleerd/bezcht? 17/24

18 N. WERPEN EN KRAAMPERIODE 71. Zijn er zeugen aanwezig p het bedrijf? (ga naar vraag 79) 72. Wrden de zeugen gewassen alvrens ze wrden verhuisd naar de kraamstal? Altijd Sms Nit 73. Wrden de biggen sms verlegd tussen tmen? (ga naar vraag 76) 74. Gebeurt het verleggen van biggen tussen verschillende tmen slechts éénmaal f sms meermaals (per big)? Eénmaal Meermaals 75. Gebeurt het verleggen van de biggen sms later dan dag 4 na het werpen? 76. Heveel keer wrden de biggen in ttaal gemanipuleerd tussen de gebrte en het spenen (vaccineren, castreren, tandjesknippen, )?.. keer 77. Wrdt het behandelingsmateriaal/gereedschap (bv. castreermesjes, staartcupeerder, rmerktang, ijzer injectienaalden) regelmatig gereinigd en gedesinfecteerd tussen tmen? 78. Wrdt er gewerkt met twee castreermesjes en een bakje met ntsmettingsmiddel wanneer men de biggen gaat castreren? /Geen castratie/ik gebruik verschillende mesjes per hk O. BIGGENBATTERIJ 79. Is er een biggenbatterij aanwezig p het bedrijf? 18/24

19 De biggenbatterij is de afdeling waar alle gespeende biggen wrden gehuisvest (ga naar vraag 85) 80. Wrdt er strikt all-in/all-ut gewerkt per cmpartiment (= een ruimte bestaande uit hkken met dieren van dezelfde leeftijd) in de batterijperide? Met AI/AO bedelen we dat de cmpartimenten in éénmaal wrden gevuld en geledigd. Het vrnaamste hierbij is dat er nit nieuwe dieren in een cmpartiment kmen waar er ng dieren van de vrgaande rnde aanwezig zijn. 81. Wrden biggen sms teruggelegd, m.a.w. wrden udere biggen sms bij jngere biggen geplaatst? 82. Geef de maximale bezettingsdichtheid in de batterij: 3 f minder biggen per m² 4 biggen per m² 5 biggen per m² 6 f meer biggen per m² 83. Is de biggenbatterij fysisch gescheiden (= geen direct cntact f tegang van de zeugenafdeling via een deur naar de batterij-afdeling, bij vrkeur een aparte stal) van de zeugenafdeling? 84. Is er een afznderlijke hygiënesluis vr de biggenbatterij? P. VLEESVARKENS 85. Zijn er vleesvarkens aanwezig p het bedrijf? 19/24

20 (ga naar vraag 91) 86. Wrdt er strikt all-in/all-ut gewerkt in alle cmpartimenten bij de vleesvarkens? Met AI/AO bedelen we dat de cmpartimenten in éénmaal wrden gevuld en geledigd. Het vrnaamste hierbij is dat er nit nieuwe dieren in een cmpartiment kmen waar er ng dieren van de vrgaande rnde aanwezig zijn 87. Wrdt er strikt all-in/all-ut gewerkt in elk hk per cmpartiment bij de vleesvarkens? 88. Zijn de verschillende leeftijdscategrieën strikt van elkaar gescheiden in afznderlijke (= fysisch van elkaar gescheiden) cmpartimenten? 89. Wrden de vleesvarkens sms teruggelegd, m.a.w. wrden udere vleesvarkens sms bij jngere vleesvarkens geplaatst? 90. Geef de maximale bezettingsdichtheid bij de vleesvarkens? 1 f meer m² per dier Tussen 0,7 en 0,9 m² per dier Tussen 0,6 en 0,7 m² per dier Minder dan 0,6 m² per dier 20/24

21 Q. MAATREGELEN TUSSEN COMPARTIMENTEN 91. Wrdt er per afdeling specifieke bedrijfskledij en- scheisel aangedaan? Altijd Sms Nit 92. Wrden de handen gewassen en/f ntsmet tussen de verschillende cmpartimenten/afdelingen? Altijd Sms Nit 93. Wrden er desinfectiebaden en/f laarzenwassers gebruikt tussen de verschillende cmpartimenten f wrden de laarzen gewisseld tussen de cmpartimenten? 21/24

22 R. LOOPLIJNEN 94. Wrdt er steeds gewerkt van de jnge varkens naar de udere varkens? 95. Wrdt het gereedschap dat ndzakelijk is vr een specifieke diercategrie geplaatst vlgens de lplijnen? En wrdt het dus niet gebruikt p andere afdelingen f bij andere leeftijdscategrieën? 22/24

23 S. GEBRUIK MATERIALEN 96. Bestaat er een prtcl vr het reinigen en desinfecteren van materiaal (bv. bezems en schppen) na het gebruik en wrdt dit tegepast? 97. Zijn de gebruikte materialen duidelijk herkenbaar vr welke categrie f leeftijdsgrep ze wrden gebruikt (bv. dr kleuren)? 98. Zijn de drijfbrden gemakkelijk reinigbaar en wrden deze regelmatig (= na elk gebruik f ten minste na elke prductiernde) gereinigd (en ntsmet)? 99. Is er materiaal (dat rechtstreeks in cntact kmt met de dieren) dat wrdt ingezet p verschillende bedrijven? 100. Zijn injectiespuiten gescheiden per diergrep/leeftijd? 101. Zijn injectienaalden gescheiden per diergrep/leeftijd? 102. Om de heveel dieren wrdt de injectienaald vervangen (als dit verschilt per leeftijdscategrie/afdeling, gelieve het meest ngunstige te nteren)?.. dieren 23/24

24 T. REINIGING EN DESINFECTIE 103. Wrden de verschillende fasen van de reiniging en desinfectie gerespecteerd en wrdt vr iedere fase vldende tijd vrzien (vlgens de richtlijnen van de gebruikte prducten)? Altijd Sms Nit 104. Wrdt de efficaciteit van de reiniging en desinfectie gecntrleerd met behulp van bijvrbeeld een hygiëngram? Kwantificatie van de bacteriële status van de mgeving Altijd Sms Nit 105. Wrden de stallen na elke rnde gereinigd en gedesinfecteerd? Bij deze vraag gaat het ver alle stallen: zwel de kraamstallen, batterij en vleesvarkensstallen 106. Is er vldende tijd na reiniging en ntsmetting vrzien vr het pdrgen f het p temperatuur brengen van de stal? 107. Wanneer de gangen/laadkaai wrden gebruikt vr het verhkken van varkens, wrden deze nadien gereinigd en gedesinfecteerd? Sms 108. Zijn er vetbaden/laarzenwassers vrzien aan de tegang van het bedrijf en wrden deze gebruikt? (ga naar het einde) 109. Wrden de vetbaden nmiddellijk ververst wanneer ze visueel gecntamineerd zijn? 24/24