A. Primaire proces 8 1. Productie frontoffice 8 2. Productie backoffice Doorlooptijden en wachtlijsten 12

Transcriptie

1 INHOUDSOPGAVE JAARVERSLAG 2010 Blz. 1. Jaarverslag Raad van Toezicht 2 2. Jaarverslag Raad van Bestuur 4 3. Inhoudelijke zaken 8 A. Primaire proces 8 1. Productie frontoffice 8 2. Productie backoffice Doorlooptijden en wachtlijsten 12 B. Aansluiting Jeugdbeleid 14 Centra voor Jeugd en Gezin 14 Zorgcoördinatie 14 Deskundigheidsbevordering uursbereikbaarheidsdienst 16 C. Inhoudelijke ontwikkelingen Kindertelefoon Verandering Indicatiestelling Efficiencyopdracht en taakstelling (Ideaal werkproces) Samen Slimmer werken Gronings model ambulante spoedhulp Meldcode en RAAK Ziekenhuisprotocol Prestatie-indicatoren Risicomanagement Casusoverleggen en Veiligheidshuis Undercoverzaak en verbeterplan Gesloten Jeugdzorg Zorgvisie en Leerfabriek 20 D. Beleid en organisatie Communicatie Kwaliteitsbeleid Cliëntenparticipatie Klachten Bezwaren Personeelsbeleid Bedrijfsvoering 24 Bijlagen: - Samenstelling Klachtencommissie en Bezwaarcommissie 26 - Afkortingenlijst 27 Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 1 van 27

2 Hoofdstuk 1. Jaarverslag Raad van Toezicht In het afgelopen jaar sprak de Raad tijdens zijn vergaderingen niet alleen met de bestuurder, maar ook was regelmatig de controller aanwezig als het over het financiële beheer ging. Bovendien werden middels bijdragen van en discussie met andere medewerkers de volgende onderwerpen behandeld: Aansluiting bij de Centra voor Jeugd en Gezin Plan van Aanpak Bureau Jeugdzorg Groningen in control in relatie tot kwaliteit (cliënt centraal) Themabespreking prestatie-indicatoren Themabespreking Verhogen snelheid dienstverlening, informatievoorziening dashboard Veel aandacht kreeg het verbeterplan n.a.v. de undercoverzaak, niet alleen plenair maar ook in de kwaliteitscommissie. Voor de RvT is het essentieel dat de bestuurder de organisatie zo heeft ingericht dat zij snel op de hoogte kan raken van eventuele diskwaliteit in het primaire proces. De goede aandacht voor de productie en de kostenbeheersing heeft zijn vruchten afgeworpen. Een combinatie van bezuinigingen en een onverwacht sterk achterblijven van de instroom van OTS-en maakte in 2010 een zeer grote kostenreductie noodzakelijk. Het is een grote prestatie dat de organisatie deze kostenreductie binnen het verslagjaar heeft weten te realiseren, mede omdat deze moest worden uitgevoerd met behoud van kwaliteit en de capaciteit om herstel van de instroom aan te kunnen. De Raad heeft het zoeken van de juiste balans daarin intensief gevolgd. Dat proces vraagt veel, ook van de medewerkers. Druk op de organisatie kan ook druk op de kwaliteit betekenen. Systematische aandacht voor behoud en verbetering van kwaliteit en een goed personeelsbeleid zijn derhalve geboden. Dat geldt ook voor het omgaan met een overgangsperiode naar nieuwe wetgeving en waarschijnlijk naar overdracht van werk. Goede contacten bij gemeenten en instanties vragen onderhoud, tijd en inzet, zeker als het er om gaat de jeugdigen niet de dupe te laten worden van beleidsbeslissingen. De RvT gaat er vanuit in deze in het Provinciaal Bestuur een bondgenoot te hebben. De RvT vergaderde 5 maal; de auditcommissie 5 maal en de kwaliteitscommissie 2 maal. Twee maal werd een overlegvergadering van de OR bijgewoond en éénmaal een vergadering van de Cliëntenraad. Voor elke RvT-vergadering heeft de voorzitter overleg over de agenda met de bestuurder. In 2010 had de Raad twee maal een overleg met de gedeputeerde, n.l. in juni en september. Voor de Raad is het feit dat nu in de gesloten jeugdzorg permanent gewerkt wordt met één vaste casemanager per kind/gezin een belangrijke ontwikkeling in de verbetering van kwaliteit van zorg, evenals het oog hebben voor het netwerk rond het kind. De informatievoorziening naar de RvT is uitstekend, evenals de samenwerking met de bestuurder. Die informatie vormt de basis voor het werk van de Raad. Aanvullingen daarop zijn belangrijk, bijvoorbeeld via de jaarlijkse gang door de organisatie aan de hand van een casus en de daarbij horende medewerkers en via allerlei vormen van externe informatie (o.a. stakeholdersoverleg), zowel op beleids- als uitvoerend niveau. De Raad bestaat per uit de volgende leden: Mevrouw S. de Jong, voorzitter (relevante nevenfuncties: Voorzitter geschillencommissie WoonFriesland-Huurdersplatform, Voorzitter Raad van Toezicht de Zijlen, Bestuurslid van Vrienden van de Hospitia (Bergum en Leek), Voorzitter Klachtencommissie intimidatie Rijksuniversiteit Groningen, Lid bestuur DBF (leefbaarheid platteland), Lid netwerk Patiënt Centraal, PvdA). De heer drs. P. Doting, vice-voorzitter en lid auditcommissie (hoofdfuncties: directeur St. Buitenschoolse Kinderopvang Schildersbuurt (in deeltijd), directeur/eigenaar Doting Advies (advies procesmanagement coaching). Nevenfuncties: Voorzitter bestuur Stiel (St. voor samenlevingsopbouw) Groningen, Coach bij C4Y (Coach for You), vrijwilligersproject. Mevrouw mr. S. Kromdijk, lid kwaliteitscommissie (hoofdfunctie: Officier van Justitie, Jeugd en district Zuid-West. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 2 van 27

3 Mevrouw drs. F. Reitsema, lid kwaliteitscommissie (hoofdfunctie zelfstandig consultant; nevenfuncties: Secretaris Stichting Woongroep Toermalijn, Lid Raad van Toezicht Woningcorporatie SHBB Borger). De heer drs. R. Dijsselhof, lid auditcommissie (hoofdfunctie Directeur KPMG Accountants N.V. te Groningen). Mevrouw drs. S. Wassenaar vice-voorzitter, nam na 7 jaar afscheid op De vergoedingen voor de leden van de Raad van Toezicht in 2010 bedroegen: Voor de voorzitter: Voor de overigen leden: 5.000,- bruto per jaar 3.500,- bruto per jaar Mevrouw S. de Jong, Voorzitter Raad van Toezicht Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 3 van 27

4 Hoofdstuk 2. Jaarverslag Raad van Bestuur 2010 Voor u ligt het jaarverslag 2010 van Bureau Jeugdzorg Groningen. Hiermee wordt aan de Provincie Groningen en andere belanghebbenden verantwoording afgelegd over het gevoerde beleid en de operationele en financiële doelstellingen over het jaar Als maatschappelijke organisatie heeft Bureau Jeugdzorg Groningen als kerntaak de noodzakelijke zorg op tijd en op maat te organiseren voor kinderen die in hun ontwikkeling bedreigd worden. Hierbij is het van groot belang dat Bureau Jeugdzorg Groningen snel en adequaat haar diensten inzet, zonder onnodige wachttijden. Bij ons werk gaan we uit van de eigen verantwoordelijkheid en autonomie van de jeugdige en staat het versterken van hun positie centraal. Daar waar de veiligheid in het geding is nemen we nadrukkelijk de regie. Om effectieve hulpverlening te realiseren, stimuleren wij de samenwerking in de jeugdzorgketen en de afstemming met systemen rond de jeugdigen. Wij houden zicht op de hulpverlening in de totale jeugdzorgketen om de kwaliteit te waarborgen en de effecten te meten. Om de resultaten voor onze cliënten te behalen leveren onze medewerkers de belangrijke expertise en zijn zij de sleutel tot succes. Het jaar 2010 stond wederom mede in het teken van forse bezuinigingen. Daarnaast was de instroom van cliënten bij de Jeugdbescherming en het AMK lager dan begroot. Voor de cliënten is dit theoretisch een goede trend maar deze teruggang leverde financieel een zeer forse uitdaging op. Ik ben er dan ook trots op u een financieel eindresultaat te kunnen laten zien dat recht doet aan deze forse inspanningen. Tevens ben ik erg trots op de medewerkers van Bureau Jeugdzorg dat zij ondanks deze forse structurele bezuinigingen voor het overgrote deel in 2010 de doorlooptijden en de normen voor onze cliënten hebben behaald. Met minder medewerkers is hard gewerkt en tegelijkertijd zo goed mogelijk vorm gegeven aan de kwaliteit van onze dienstverlening. Uiteraard staat er een spanning op forse bezuinigingen in korte tijd en het leveren van de gewenste kwaliteit. Om bovenstaande te behalen heeft het Management team (MT) maandelijks gestuurd op de beschikbare financiële middelen. Tevens heeft het MT de cijfers maandelijks geanalyseerd, beoordeeld op risico s en de benodigde acties uitgevoerd. Door de bestuurder is de informatie hierover structureel afgestemd met de auditcommissie vanuit de Raad van Toezicht en tijdens de reguliere overleggen met de andere leden van de Raad van Toezicht. Maandelijks werd de instroom van het aantal OTS-en en Reclasseringsmaatregelen nauwlettend gevolgd (in overleg met de Raad voor de Kinderbescherming en de Kinderrechters) en werden personele maatregelen genomen. Hierbij was het van belang in staat te blijven een mogelijke toename van de instroom van het aantal OTS-en aan te kunnen om wachtlijsten te voorkomen. Tweewekelijks werden alle vacatures besproken in een breed overleg van het MT, P&O en financiën alwaar besluiten over het wel of niet invullen van de vacatures werden genomen. In 2010 heeft Bureau Jeugdzorg, vanwege de krappe begroting, geen mogelijkheden gehad fluctuaties in instroom of uitgaven op te vangen. Vanuit de cijfers van het eerste kwartaal 2010 betekende dit dat een vacaturestop werd ingesteld. De rest van het jaar is deze vacaturestop gehandhaafd. Dit betekende dat geen enkele uitbreiding of vervanging zoals bij vertrek, zwangerschap of minder werken automatisch werd opgevuld, alle toezeggingen op vaste contracten na tijdelijke contracten werden ingetrokken en bij bezetting/productieproblemen werd intern naar oplossingen gezocht. Alleen indien de continuïteit in gevaar kwam en dit een groter risico met zich meebracht dan het financiële-, kon anderszins geworven worden. Dit betekende tegelijkertijd dat er een groot risico was op het ontstaan van wachtlijsten en het niet halen van doorlooptijden. De afdelingen de Toegang en het AMK hebben gemiddeld binnen de doorlooptijden en zonder wachtlijsten gewerkt in Bij de afdelingen Jeugdbescherming en Jeugdreclassering zijn de doorlooptijden aan het eind van 2010 vrijwel gehaald. In januari 2009 is ons meerjarenplan opgesteld. Het meerjarenplan geeft focus binnen de organisatie en beschrijft doelstellingen en resultaten die we willen halen om onze cliënt goed van dienst te zijn. De doelstellingen in het meerjarenplan tot met 2011 zien er als volgt uit: Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 4 van 27

5 Doelstellingen gericht op: We werken uniform, hebben de snelheid van onze diensten verhoogd en onze processen efficiënter ingericht. We zijn effectief, klantgericht en efficiënt aangesloten in de gehele jeugdzorgketen. We bundelen informatie over het verloop en de effectiviteit van de zorg en vertalen dit voor overheden en partners. MISSIE Voor kinderen die in hun ontwikkeling bedreigd worden, garandeert BJZ de noodzakelijke bescherming en organiseert zij de juiste zorg We hebben een goede balans tussen kosten en opbrengsten. We zijn een slagvaardige organisatie die flexibel inspeelt op veranderingen en behoeften van haar cliënten en ketenpartners. We zijn HKZ gecertificeerd. We boeien en binden medewerkers door goed werkgeverschap. Als onderdeel van dit meerjarenplan was in januari tevens het organisatiejaarplan voor 2010 klaar. In dit jaarplan zijn de doelstellingen voor 2010 afgeleid van de meerjarendoelstellingen. De doelstellingen voor de organisatie voor 2010 zagen er als volgt uit: 2 Doelstellingen 2010 gericht op: Implementatie FO-BO binnen kaders en afspraken; cliënt centraal is geborgd. 1 BJZ =1kind, gezin, 1plan Beschrijven en borgen werkprocessen is geïntegreerd met methodieken en veiligheidsbeleid tbv cliënt Behalen streefnormen en doorlooptijden; verbeteren logistiek en flexibiliteit tbv cliënt. Uitvoering bestuursakkoord, aansluiting CJG en verwijsindex Zorgcoördinatie uitvoeren Aansluiting Veiligheidshuizen 1 betekenisvolle rapportage (uniformiteit) intern en extern Plan van aanpak in control MISSIE Voor kinderen die in hun ontwikkeling bedreigd worden, garandeert BJZ de noodzakelijke bescherming en organiseert zij de juiste zorg We werken binnen de begroting Boeien & binden medewerkers; goed werkgeverschap en werknemerschap Organisatievisie vertalen naar gewenst gedrag Gericht zijn op sturen, beoordelen en belonen van resultaten Op schema zijn richting HKZ certificaat eind 2011 Communicatie actualiseren op basis van cliënt centraal 3 Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 5 van 27

6 De resultaten van 2010 in grote lijnen Samen met 8 ketenpartners is eind 2009 een zorgvisie (ketenvisie) bestaande uit 12 waarden opgesteld. Deze zorgvisie is leidend binnen de uitvoering van de hulpverlening en betreft met name afspraken in het kader van de overdrachtsmomenten voor onze cliënten tussen de verschillende organisaties. In het eerste kwartaal van 2010 is een overleg geweest met de betrokken ketenpartners om de Leerfabriek verder vorm te geven. Binnen het werkmodel van de Leerfabriek wordt de zorgvisie als uitgangspunt genomen en wordt besproken wat goed is en beter kan. De manier waarop hierover gesproken wordt is zodanig dat de nadruk ligt op leren en verbeteren. In het tweede kwartaal is de manier waarop binnen de Leerfabriek gewerkt gaat worden modelmatig verder ontwikkeld. De eerste Nieuwsbrief van de Leerfabriek is in het tweede kwartaal gemaakt en gestuurd aan vele partijen in de keten. In het derde kwartaal zijn de eerste Leerfabrieken gestart. Vanuit casuïstiek zijn professionals aan de slag gegaan in het kader van de 12 principes (in Leek en Veendam). De eerste leerervaringen zijn teruggekoppeld aan managers en bestuurders. Deze ervaringen zijn positief en vragen naar een duidelijk vervolg in In het vierde kwartaal is duidelijk geworden dat voor een relatief bescheiden bedrag een subsidie van ZonMw is toegekend. Met deze subsidie ontwikkelt de Leerfabriek de onderzoekende houding van professionals in samenwerking met de Hanzehogeschool. De Leerfabriek is tevens kenniskring van C4Youth. Er is in 2011 nog veel tijd en geld nodig om de Leerfabriek verder uit te bouwen en te benutten voor de ontwikkelingen die er zijn op het gebied van jeugd. Op bestuurlijk niveau vindt ongeveer twee keer per jaar overleg plaats in het kader van de aansluiting van de Veiligheidshuizen en de Centra voor Jeugd en Gezin. Deze beide instituties ontwikkelen zich in principe los van elkaar. Voor de cliënten is het van belang dat de verbinding gelegd wordt tussen de beide ontwikkelingen. Binnen de justitiële keten zal er een gezamenlijke ketenvisie ontwikkeld worden in Gezien de samenwerking van de 3 noordelijke arrondissementen, wordt de ketenvisie direct in samenwerking met de AJB s van de 3 provincies opgesteld. Binnen Bureau Jeugdzorg hebben we in 2010 de organisatie verder ingericht naar de cliënt. Dit betekent dat binnen Bureau Jeugdzorg een frontoffice en een back office is ingericht. Voor de cliënt betekent deze inrichting dat processen gestroomlijnd worden. Ook in 2011 vraagt dit verdere acties en ontwikkelingen die ten goede komen aan de dienstverlening aan onze cliënten. Optimaliseren organisatie Om meer in control te komen hebben we op drie onderdelen verbeteringen opgepakt: - Met betrekking tot strategie en beleid is een eenduidig format voor jaarplannen vastgesteld, zijn de prestatie-indicatoren in de jaarplannen afgestemd en doorvertaald, en is de planningcyclus voor het opstellen van jaarplannen in de tijd naar voren gehaald, waardoor de inbreng van de leidinggevenden is vergroot en waardoor de beleidsinhoud rijker werd. De monitoring van het jaarplan is volgens een vaste structuur ingepland. - Met betrekking tot besturing en beheersing is een breed bruikbaar dashboard ingericht dat leidinggevenden gebruiken voor sturingsinformatie. Bovendien is de planning en control kalender naar voorbeeld van Deloitte aangepast ten behoeve van Bureau Jeugdzorg. Voor 2011 is deze kalender ingevuld en zijn de activiteiten hierop gepland. Beleid en financiën zijn hierdoor beter in samenhang gekomen. GITP ondersteunt middels een management development traject de leidinggevenden zodat zij in staat zijn de organisatie op de onderdelen verder in control te houden. Dit traject is in 2010 afgerond. Voor het voeren van werkoverleggen is een format in ontwikkeling voor de gehele organisatie. Verschillende onderwerpen uit de jaarplannen zullen in dit format op alle niveaus terugkeren. - Met betrekking tot organisatie en processen is een breed scala aan AO/IB beschrijvingen opgesteld. In het vierde kwartaal van 2010 heeft de eerste revisie hiervan plaatsgevonden, dit in overleg met de leidinggevenden. Competentiemanagement is in uitvoering. Voor de leidinggevenden is een scholing uitgevoerd in het vierde kwartaal van In overleg met de Provincie, Ernst & Young en Deloitte is een format ontwikkeld waardoor zo goed mogelijk vooruitgekeken kan worden op basis van trends en het analyseren van huidige gegevens. Het resultaat hiervan wordt verwerkt in de kwartaalrapportages. In de maand augustus heeft een tussentijdse accountantscontrole plaatsgevonden met een goed resultaat op het vlak van in control zijn en van de betrouwbaarheid van de cijfers. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 6 van 27

7 In het jaar 2010 is de organisatie van Bureau Jeugdzorg Groningen financieel en bedrijfsmatig op orde gebracht. Dit betekent dat de focus zich meer verplaatst naar de inhoud van het werk en de kwaliteit die we als Bureau willen leveren aan onze cliënten. De komende jaren zullen we ons als Bureau voorbereiden op de transitie naar de gemeenten. Ook bij deze transitie zullen we ons blijven inzetten om de kwaliteit van onze dienstverlening aan de cliënten te waarborgen. Het is van groot belang dat deze transitie zorgvuldig plaatsvindt en in nauw overleg tussen Provincie, gemeenten en instellingen. De Provincie heeft hierin voor Bureau Jeugdzorg een belangrijke faciliterende rol. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 7 van 27

8 HOOFDSTUK 3. Inhoudelijke jaarverslag A. Primaire proces A1. Productie frontoffice A 1.1 Intake Begroot voor 2010 Totaal 2010 Totaal 2009 Reageren op signaal van derden Reageren op signaal van derden Drugsprotocol Reageren op signaal van derden ZMP Aanmelding en acceptatie Verlenen Ambulante hulp Verzoek tot onderzoek Raad Verzoek tot onderzoek Raad (doorgeleiding) Ten opzichte van 2009 is op een aantal onderdelen een stijging te zien, op een aantal onderdelen niet. De sterke afname in Verlenen Ambulante hulp wordt veroorzaakt door actief sturen hierop in opdracht van de Provincie. Er is een aantal verschillen zichtbaar tussen de begroting 2010 en de realisatie. Wat betreft Aanmelding en acceptatie is de begroting te hoog ingeschat en is 2010 een vergelijkbaar jaar geworden als Wat betreft Reageren op signaal van derden is de begroting veel hoger geweest dan de realisatie, in de realisatie echter is een deel verschoven naar Reageren op signaal derden ZMP waardoor de verschillen tussen begroting en realisatie in die categorie ook worden verklaard. A 1.2 Indicatie Begroot voor 2010 Totaal 2010 Totaal 2009 Analyse, opstellen benodigde zorg PGB Analyse, opstellen benodigde zorg A Analyse, opstellen benodigde zorg A Specialistische diagnose Opstellen Indicatiebesluit Opstellen Indicatiebesluit LWI/GGZ Crisis en uithuisplaatsing Wat betreft de onderdelen die gerelateerd zijn aan het indiceren, zijn geen opvallende verschillen tussen 2009 en 2010 of tussen de begroting 2010 en de realisatie 2010, zichtbaar. Het jaar 2010 is redelijk vergelijkbaar geweest met 2009 en ongeveer zoals verwacht/begroot, gelopen. A 1.3 AMK Begroot voor Adviezen Consulten Melding Thuisfront Melding Ten opzichte van 2009 is wat betreft adviezen en consulten een lichte stijging te zien, deze lichte stijging was in de begroting niet voorzien. Wat betreft de onderzoeken is echter een daling zichtbaar. Deze daling heeft een veel grotere impact dan de lichte stijging op de adviezen en consulten, omdat het uitvoeren van een onderzoek veel langer duurt en (om die reden) een veel hogere kostprijs heeft. In 2010 was een toename van de onderzoeken voorzien als gevolg van de invoering van het meldprotocol kindermishandeling binnen de afdelingen Spoedeisende Eerste Hulp van de ziekenhuizen. De invoering van dit protocol is echter zeer laat in 2010 gerealiseerd en heeft nauwelijks effect gesorteerd. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 8 van 27

9 A 1.4 Kindertelefoon Begroot voor Telefoongesprekken Chatgesprekken Actief verwijzen Totaal De Kindertelefoon Groningen (en Drenthe) beheert 1 telefoonlijn en 2 chatlijnen. In 2010 is het aantal beantwoorde oproepen flink gestegen. Met name het aantal chatgesprekken heeft de laatste maanden van 2010 een grotere stijging laten zien. De oorzaak is gelegen in een uitbreiding van het aantal vrijwilligers die grotendeels zijn ingezet op het afhandelen van chatgesprekken en een continue aanbod van chataanvragen van kinderen. In 2010 is het aantal vrijwilligers toegenomen naar 47 vrijwilligers, een stijging van 20%. A 1.5 Zorgcoördinatie Begroot voor Ketenregistraties ZvJG Ketencoördinaties Signalen over jeugdigen BJZ Groningen Percentage afgestemd plan gereed binnen 30 dagen 100% - Zorg voor Jeugd Groningen is eind januari 2010 van start gegaan, vandaar dat er geen gegevens over 2009 zijn noch dat er een kwantitatieve begroting is weergegeven. Het totaal aantal ketenregistraties komt redelijk overeen met de verwachting vooraf, gebaseerd op ervaringen in de Provincie Noord- Brabant. De aantallen zorgcoördinatie en met name actieve zorgcoördinatie zijn relatief laag geweest, als gevolg van het geleidelijk invoeren van ZvJG binnen de verschillende instellingen in de Provincie. Voor verdere details en uitleg wordt verwezen naar het jaarverslag Zorg voor Jeugd Groningen. 1 Vanaf 1 oktober 2008 is de nieuwe werkwijze actief verwijzen uitgevoerd; dit behelst een warme overdracht van de Kindertelefoon naar de Voordeur van Bureau Jeugdzorg. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 9 van 27

10 A 2. Productie backoffice A 2.1 Casemanagement Begroot voor 2010 Totaal 2010 Totaal 2009 Casemanagement ACM Casemanagement UCM De totale productieaantallen van het casemanagement stabiliseren zich. De vermindering van 10 zaken ten opzichte van 2009 is op het aantal van 782 te verwaarlozen. Wel valt de veranderde verhouding tussen beide casemanagementvormen op. Historisch is deze verhouding 66% ACM en 33% UCM. In 2009 en 2010 zagen we dit naar een meer gelijke verdeling toegaan: in 2009 was het 55% versus 45% en in % versus 48%. Op bepaalde momenten in 2010 was er zelfs sprake van een verhouding van 33% ACM versus 66% UCM. Meer cliënten hebben blijkbaar de intensievere vorm van casemanagement nodig om hen naar de benodigde zorg te begeleiden en de veiligheid van de kinderen intensief te volgen. Een sluitende analyse die een verklaring geeft voor de veranderingen ontbreekt vooralsnog. Gezien de ontwikkelingen in het werkveld en de veranderingen die BJZ in samenwerking met het voorliggend veld, de organisatie voor Jeugd & Opvoedhulp en de gehele keten in 2011 wil ontwikkelen lijkt een nader onderzoek naar deze factoren op dit moment ook niet passend. A 2.2 Jeugdbescherming Begroot voor 2010 Totaal 2010 Totaal 2009 OTS instroom OTS overig Voorlopige Voogdij Voogdij De OTS Op basis van de productie van 2009 is de inschatting gemaakt dat de vermindering van het aantal OTS-en in 2009 van tijdelijke aard zou zijn. Landelijk klopt deze inschatting, maar in Groningen is in 2010 duidelijk geworden dat het aantal OTS-en weer verder is gedaald. Voorheen was het aantal Raadsonderzoeken voor 2/3 afkomstig uit Groningen en voor 1/3 uit Drenthe. In 2010 is deze verhouding totaal omgedraaid. Een verklaring ontbreekt, statistisch en demografisch zijn hier geen argumenten voor te vinden. De vraag is of deze trend aanleiding is voor zorg: gaat het werkelijk beter met de Groningse jongeren of valt er een groep tussen wal en het schip? Wat we wel zien is een vermindering in Raadsmeldingen, van Zorgmeldingen van politie en van AMK-onderzoeken bij de frontoffice. En parallel hieraan zien we bij de Raad voor de Kinderbescherming een toename van ambtshalve civiele onderzoeken. De teams Jeugdbescherming hebben de formatie goed aangepast aan de gerealiseerde productie. Dit gebeurde door natuurlijk verloop. Om in een krimpscenario de zeer grillige instroom op te vangen blijft een grote opgave, zeker in relatie tot de doelstellingen van binnen vijf dagen een gezinsvoogd beschikbaar hebben, binnen zes weken een plan van aanpak gereed hebben en tijdig de Raad informeren (toetsende taak). Deze doelstellingen realiseren is nadrukkelijk de inzet geweest in 2010 en heeft tot positieve resultaten geleid. Naast deze resultaten heeft BJZ in 2010 het werkproces dusdanig aangepast dat de gezinsvoogd de zitting van de cliënt bezoekt en de maatregel in de praktijk uitvoert. De Voogdij Bij de voogdij zien we een toename van het aantal zaken. Dit kan verklaard worden als een uitkomst van de Deltamethodiek. Bij een herhaalde verlenging van de OTS wordt nadrukkelijk gekeken of een verzoek verderstrekkende maatregel (gericht op ontheffing en voogdijzaak) te verkiezen is boven een verlenging van de ondertoezichtstelling. Bij de invoering van de nieuwe voogdijmethodiek zullen de methodische borging en een nadere analyse van de resultaten van de voogdijzaken in 2010 meegenomen worden. 2 Administratief casemanagement (ACM) 3 Uitvoerend casemanagement (UCM) Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 10 van 27

11 A 2.3 Jeugdreclassering Begroot voor Totaal 2010 Totaal Jeugdreclassering Samenloop (Jeugdreclassering/Jeugdbescherming ITB Harde kern per maand ITB Criem per maand STP per maand GBM (gedragsbeïnvloedende maatregel) Trajectberaad 39 De lichte vermindering in 2009 van Jeugdreclasseringzaken en de grote vermindering van ITB harde kern en Criem hebben beide als trend in 2010 niet doorgezet. De in de begroting opgenomen aantallen zijn in grote lijnen gerealiseerd en betekenen dat de Jeugdreclassering kan rekenen op een redelijk constante instroom. De vermindering van Samenloopzaken kan verklaard worden door de vermindering van het aantal OTS-en. Qua inhoudelijke sturing zijn er geen nieuwe beleidskeuzes gemaakt en is de lijn onveranderd. De scholings- en trainingsprogramma s (STP s) worden jammer genoeg niet ingezet door de JJI s, waardoor BJZ deze jongeren een intensieve resocialisatietraining niet kan geven. Over de mogelijke oorzaken van het niet inzetten door de JJI s van deze programma s zal verder overleg met de JJI s plaats moeten vinden. De gedragsbeïnvloedende maatregel (GMB) loopt iets op. De inzet op de Trajectberaden verloopt volgens afspraak. BJZ is betrokken bij alle jongeren waarvoor de Raad voor de Kinderbescherming ons verzoekt om aanwezig te zijn of om input te leveren voor het trajectberaad. De registratie vraagt veel extra aandacht. De verwachting is dat dit in 2011 wordt geautomatiseerd met een ICT-systeem waarop alle ketenpartners aangesloten worden. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 11 van 27

12 A 3. Doorlooptijden en wachtlijsten A 3.1. Doorlooptijden frontoffice Doorlooptijden indicatietraject De gemiddelde doorlooptijd is gedaald door een aantal acties waarmee de logistiek van het indicatieproces is veranderd. In het bijzonder is de prioriteitstelling voor afhandeling aangepast. Zoals altijd is er blijvend prioriteit gegeven aan spoed- en crisiszaken, maar daarnaast is ook prioriteit gegeven aan cliënten die geen uitgebreide analyse behoeven en relatief snel voorzien kunnen worden van een indicatiebesluit Doorlooptijden tussen aanmelding en eerste indicatiebesluit (vrijwillig kader) Periode Doorlooptijden van melding tot indicatie in dagen 1 e kwartaal ,1 2 e kwartaal ,07 3 e kwartaal ,68 4 e kwartaal ,49 Gemiddeld Gemiddeld Doorlooptijden AMK In 2010 is een verandering in de logistiek van het proces van uitvoeren van onderzoek door het AMK doorgevoerd en is aanhoudend en nadrukkelijk gestuurd op de doorlooptijden. Dit, samen met het feit dat de instroom van meldingen minder hoog is geweest dan verwacht, heeft tot een mooie daling van de doorlooptijden geleid Doorlooptijd AMK van melding tot einde onderzoek: Van melding tot aanvang onderzoek Van melding tot beëindiging onderzoek starten. 1 e kwartaal 2 e kwartaal 3 e kwartaal 4 e kwartaal Gem ,25 5 Gem Als gevolg van een strikt werkproces en een nadrukkelijke sturing op het tijdig starten van een onderzoek, is het in 2010 gelukt om de onderzoeken binnen 5 dagen te kunnen AMK Meldingen langer dan 5 dagen wachtend op start onderzoek 1e kw 2 e 3 e 4 e gemiddeld Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 12 van 27

13 A 3.2. Doorlooptijden en wachtlijst backoffice Doorlooptijden We zien voor de ondertoezichtstellingen en voor de maatregelen Jeugdreclassering in de loop van het jaar een gestage afname van doorlooptijden voor het vaststellen van het plan van aanpak. Dit is toe te wijzen aan een verbeterslag die in de backoffice is doorgevoerd. De cijfers geven echter nog steeds een vertekend beeld van de feitelijke situatie. Dit omdat na analyse van de dossiers gebleken is dat nog te vaak administratieve- en registratiefouten oorzaak zijn van de lange doorlooptijden. Met name voor de Voogdij, waar het plan van aanpak een andere functie dan bij de OTS heeft, is het cijfer te wijten aan onduidelijke registratieafspraken. Kijken we slechts naar de nieuwe zaken die in het vierde kwartaal van 2010 gemeten zijn (zie tabel 3.2.2) dan is de verbetering duidelijk zichtbaar. Het tijdig opstellen en goed registreren van plannen van aanpak blijft echter een aandachtspunt voor het komende jaar. Tabel Doorlooptijd van in kennisstelling tot vaststelling plan 1 e kw. 2 e kw. 3 e kw. 4 e kw. gemiddeld OTS Voogdij Jeugdreclassering Tabel Doorlooptijden van nieuwe zaken augustus tot en met december 2010 weken <4 4-6 >6 Aantal Gemiddelde doorlooptijd JR ,6 OTS ,8 Voogdij ,7 Wachtlijsten Zoals in onderstaande tabel te zien is, hebben we in het begin van 2010 nog een geregistreerde behoorlijke wachtlijst. Binnen de OTS-en van de Jeugdbescherming is in februari voor alle zaken binnen de drie teams de implementatie voltooid van het direct toewijzen van een gezinsvoogd en is de registratie hiervan op orde gebracht. De feitelijke wachtlijst was reeds voor januari 2010 weggewerkt Wachtlijsten Jeugdbescherming/jeugdreclassering Wachtlijst JB/JR gemiddelden 1 e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal 2010 Jeugdreclassering Ondertoezichtstelling Voogdij Nieuw Totaal: Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 13 van 27

14 B. Aansluiting Jeugdbeleid Centra voor Jeugd en Gezin (CJG) In 2008 is door de Groninger Gemeenten en Provincie Groningen het bestuursakkoord Jeugd gesloten. Hierin is ondermeer afgesproken dat de gemeenten wat betreft het oprichten van de backoffices CJG een regionale samenwerking aangaan. De 23 gemeenten zijn allen verantwoordelijk voor het op- en inrichten van een CJG in de gemeente, de zogenaamde frontoffice. Tevens is de afspraak dat er door samenwerking van de 23 gemeenten, acht regionale backoffices gevormd zullen worden. Deze backoffices zullen de verbinding worden tussen het voorliggende gemeentelijke veld en de geïndiceerde jeugdzorg. In de backoffices zullen meerdere taken worden uitgevoerd, zoals informatie en advies aan professionals, doorgeleiding naar (geïndiceerde) jeugdzorg, casusoverleg en het uitvoeren van zorgcoördinatie vanuit het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd Groningen. BJZ zal zich, in plaats van deel te nemen aan de 74 netwerken uit 2009 en voorgaande jaren, aan gaan sluiten op de acht regionale backoffices. Vanaf 1 juli 2010 participeert BJZ niet meer actief in de netwerken en is BJZ begonnen met het verder vormgeven van de (aansluiting op de) back offices CJG. Dit is een gezamenlijke inspanning van BJZ en de GGD. Hiertoe is een servicepakket opgesteld en aangeboden door BJZ en de GGD aan de Groninger Gemeenten. Hierin staat een nadere invulling van wat een backoffice in kan houden en hoe deze kan functioneren. Een belangrijke pijler hierin is de steunpuntfunctie door BJZ en de GGD. Deze steunpuntfunctie houdt in dat BJZ en de GGD vanuit de backoffice informatie en advies geven aan de professionals uit de frontoffice. Ze zijn beschikbaar voor consultatie en eventuele doorgeleiding van cliënten naar de geïndiceerde jeugdzorg. De GGD is hierbij, anders dan voorheen, het eerste aanspreekpunt en de verbindende schakel tussen de netwerken en de instroom in de backoffice. De consulenten van BJZ, die voorheen deelnamen aan de netwerken en deze contacten zelf onderhielden, hebben hierdoor te maken met een veranderde positie. Zij zijn nu als tweedelijns-adviseurs beschikbaar vanuit de backoffices CJG. Hierin vervullen zij een centrale rol. Zij geven de op- en inrichting van de backoffices, samen met de verantwoordelijke ambtenaren en de GGD, verder vorm. Eind 2010 is er in twee van de acht regio s een backoffice overleg gevormd, waarin matches van Zorg voor Jeugd Groningen worden besproken, en andere consultvragen en casuïstiek vanuit de frontoffices CJG. In de overige zes regio s is goed overleg over de vorming van de backoffices en zullen deze in 2011 nader vorm krijgen. In alle regio s wordt wel op ad hoc basis overleg gevoerd betreffende zorgcoördinatie op casusniveau. Zorgcoördinatie Eind januari 2010 is het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd Groningen (ZvJG) officieel van start gegaan. Dat betekent dat aangesloten organisaties een signaal of ketenregistratie kunnen afgeven in het systeem. Wanneer op één naam 2 of meerdere registraties worden afgegeven of één urgent signaal, matcht deze en start er zorgcoördinatie. In ZvJG is de jeugdgezondheidszorg (GGD) verantwoordelijk voor de coördinatie van alle cliënten waarbij nog geen sprake is van een afgerond indicatiebesluit. Is er wel een indicatiebesluit afgegeven of is er sprake van een maatregel van Jeugdbescherming of Jeugdreclassering, dan wordt de coördinatie aan Bureau Jeugdzorg Groningen overgedragen. Beide partijen coördineren met name het proces van samenwerking tussen de hulpverleners. Zij spreken de hulpverlenende partijen erop aan de samenhang in de hulpverlening te verbeteren en zij ondersteunen hen om te komen tot één gezin één plan. Dit betekent dat niet in alle gevallen waarbij een match optreedt, zorgcoördinatie nodig is. In veel gevallen weten de partijen van elkaar dat ze betrokken zijn, of zijn ze daar vanaf het moment van de match van op de hoogte door de berichtenuitwisseling vanuit het systeem ZvJG. In alle gevallen doet de zorgcoördinator hierop een check. Het jaar 2010 heeft in het teken gestaan van aansluiting van partijen. In 2010 nam het aantal matches dus ook toe met het aantal partijen dat werd aangesloten. Door de zorgcoördinatoren van BJZ is er veel tijd gestoken in het informeren van de keten over ZvJG. De zorgcoördinatoren hebben bij alle instructiebijeenkomsten voor nieuw aan te sluiten partijen een actieve bijdrage geleverd en voorlichting verzorgd. Ook kennismakingsrondes en het op verzoek van verantwoordelijke ambtenaren, bezoeken van organisaties, is door hen uitgevoerd. BJZ heeft de nieuwe taak zorgcoördinatie belegd bij de consulenten. Vanuit de acht backoffices CJG kunnen zij hun kennis en ervaring direct aanwenden. De ontwikkeling van bovenstaande heeft in nauwe samenwerking met en afstemming tussen GGD en BJZ plaatsgevonden. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 14 van 27

15 Er is geen vergelijking met eerdere jaren te geven omdat ZvJG pas in 2010 gestart is. Het gevolg is ook dat er over 2010 (met name ook vanwege de ontwikkelingen gedurende het jaar) vooral informatie over (het systeem) ZvJG zelf te geven is. In 2011 zal naar verwachting meer over de betekenis voor cliënten te rapporteren zijn. In veel gevallen waarin zorgcoördinatie is gestart, was de samenwerking tussen betrokken hulpverlenende instanties zodanig dat er geen actieve bemoeienis van de zorgcoördinator nodig was. In alle gevallen waarin zorgcoördinatie in 2010 is gestart en waarbij sprake is geweest van actieve zorgcoördinatie heeft dat binnen 30 dagen geleid tot een afgestemd plan van hulpverlening, oftewel hebben alle betrokken hulpverlenende organisaties hun plannen en handelen op een juiste wijze op elkaar afgestemd. Daarmee is een belangrijke doelstelling gerealiseerd en zijn onnodige risico s voor kinderen en gezinnen voorkomen. Deskundigheidsbevordering Het aantal trainingen aan professionals die werkzaam zijn in lokale voorzieningen is in 2010 gestegen. Met name zijn meer trainingen verzorgd in de Jeugdgezondheidszorg. De meeste trainingen bestaan uit drie bijeenkomsten van drie uur. Tabel 17 Trainingen professionals/ Leerlingen 2010 Leerkrachtekrachten Leer- Basis VO onderwijs Signaleren /Aanpak Kindermishandeling/ Huiselijk Geweld Medewerkers Netwerken en overige professionals Overig Motiveren ouders 2 2 Pesten in de wijk/ 5 Steungroepaanpak 3 2 Plezier op school 6 6 Peuter in Zicht 1 1 Triple P Totaal Totaal De werving voor trainingen gebeurt door Bureau Jeugdzorg, maar verloopt ook via coördinatoren van netwerken en Zorg Advies Teams. Daarnaast doen gemeenten en lokale voorzieningen ook zelf verzoeken voor trainingen. De training worden aangepast op de specifieke situatie van de instantie die de training volgt. In de netwerken zijn professionals van de GGD, Jeugdgezondheidszorg 0-19 jaar vertegenwoordigd. Onder het kopje overig staan trainingen aan gastouders, kinderopvang en leerlingen vermeld. De meeste trainingen worden in de stad Groningen gegeven, op de tweede plaats staan de trainingen buiten de provincie. Tabel 15 Trainingen per gebied Groningen/Haren /Ten Boer Hoogezand/Sappemeer/Slochteren Veendam/Pekela/Menterwolde 0 Delfzijl/Appingedam/Loppersum Stadskanaal/Vlagtwedde 1 0 Oldambt 1 Noord Groningen 3 5 Westerkwartier Buiten de regio Groningen 13 Totaal Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 15 van 27

16 Overige vormen van deskundigheidsbevordering: Vanuit verschillende teams van Bureau Jeugdzorg worden vormen van deskundigheidsbevordering aangeboden. Dit kan gebeuren op aanvraag door professionals met verschillende achtergrond. In 2010 zijn verschillende van dergelijke trainingen uitgevoerd. Vanuit het AMK is een groot aantal voorlichtingen gegeven, onder andere bij GGZ instellingen, ziekenhuizen en instellingen voor licht verstandelijk gehandicapten. Daarnaast is er bij twee grote GGZ instellingen (Lentis Jonx en Accare) voorlichting en training gegeven over het doen van verzoeken tot onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming. Vanuit de Kindertelefoon zijn er verschillende gastlessen gegeven op scholen waarin uitleg wordt gegeven over de Kindertelefoon. BJZ heeft samen met de MJD en de GGD een subsidie ontvangen uit een fonds ter bevordering van zorginnovatie, om een methodiek voor kortdurende behandeling in het voorliggende veld, verder uit te werken en te trainen aan professionals van instellingen voor maatschappelijk werk. Voor BJZ bestaat de invulling daarvan uit het integreren van de methodiek Kort Ambulant in de methodiek Licht Pedagogische Hulp 12+/12-). In 2010 is dit uitgevoerd en is de training in de eerste van de 8 regio s gestart. In 2010 is verder uitvoering gegeven aan het geven van de RAAK-trainingen signaleren kindermishandeling, in nauw overleg met de GGD en in het bijzonder de RAAK-coördinator. De training is aan medewerkers van de GGD gegeven, afhankelijk van hun functie in een twee-of driedaagse variant. Daarnaast is het overleg met de RAAK-coördinator verder opgepakt en zijn er twee additionele trainers geworven die samen met vier trainers van de GGD en twee trainers van het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld, voor de verdere uitrol van de trainingen naar andere professionals in het voorliggende veld, zorg kunnen dragen. De werving en selectie van de trainers van de GGD en BJZ hebben beide organisaties gezamenlijk uitgevoerd. 24-uurs Bereikbaarheidsdienst De bereikbaarheidsdienst heeft in totaal contact gehad met- of over 584 cliënten, vrijwel evenveel als in de voorgaande jaren. Hiervan was een minderheid 59 nieuw, dat wil zeggen: niet bekend bij Bureau Jeugdzorg. In 60 % van de gevallen zijn het professionals die contact zoeken, de overige 40 betreft het cliënten zelf. In de overgrote meerderheid van de gevallen is het een opnemende of behandelende voorziening, dan wel de politie die contact opneemt met de bereikbaarheidsdienst. In totaal waren er twee uithuisplaatsingen en is er 2 keer uitgerukt. Deze (lage) aantallen lopen in de pas met die van voorgaande jaren. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 16 van 27

17 C. Inhoudelijke ontwikkelingen C 1. Kindertelefoon De ontwikkelingen binnen de Kindertelefoon richten zich op het vergroten van de efficiëntie en het verbeteren en borgen van de kwaliteit. De Kindertelefoon heeft in toenemende mate te maken met meer niet-serieuze oproepen bij zowel telefoon als chat, deels veroorzaakt door het invoeren van gratis mobiel bellen, deels door technische oorzaken (met name voor chats). In 2010 is gestart met een pilot met als doel om gelijktijdig met meerdere kinderen te chatten ( dubbel chat ). Dit levert naar verwachting een sterke efficiëntieverbetering op en zal ook als resultaat hebben dat vrijwilligers gemiddeld per dienst meer serieuze contacten (in verhouding tot niet-serieuze contacten) hebben en daardoor minder last zullen hebben van het demotiverende effect van de niet-serieuze contacten. De ontwikkeling van dubbel chats zal in 2011 verder worden ontwikkeld, op voorwaarde dat dit gebeurt met kwaliteitsbehoud. Daarnaast is in 2010 gestart met een traject (landelijk, in samenwerking met het landelijk bureau Kindertelefoon en de andere Bureaus Jeugdzorg) voor de verbetering en borging van de kwaliteit. In 2010 is daarbij met name de aandacht gericht geweest op de training van vrijwilligers en coördinatoren, met een uitloop van de acties daarin naar In 2011 zal de aandacht worden gericht op de monitoring en sturing van de gesprekken en chats. C 2. Verandering indicatiestelling (IPO-Rijkdeal/getrapte indicaties) In 2010 is vormgegeven aan de opdracht om in het kader van de IPO-Rijkdeal aanpassingen te ontwikkelen in de indicatiestelling. We hebben in samenwerking met Elker een aantal criteria ontwikkeld waarop we cliënten screenen waarvoor een uitgebreide analyse conform de door de Provincie gevraagde VIB-methodiek, geen toegevoegde waarde biedt en waarvoor op basis van een korte analyse blijkt dat een relatief lichte vorm van hulp mogelijk en voldoende is. In 2010 is dit met name gebeurd voor de toeleiding naar Triple P, niveau 4 hulpverlening. In nauw overleg met Elker verkennen we of ook of andere hulpvormen op deze wijze kunnen worden ingezet. In dit kader hebben we expliciet aandacht voor en maken we expliciete afspraken over de veiligheid van het kind. De in 2010 ingezette acties in dezen vormen de opmaat naar een volledig getrapt ingerichte indicatiestelling die in 2011 zal worden ontwikkeld en ingevoerd. C 3. Efficiencyopdracht en taakstelling (Ideaal werkproces) In het kader van de incidentele middelen, toegekend ter verhoging van de efficiency, zijn we in 2010 gestart met het optimaliseren van het proces van analyse en indicatiestelling. Daartoe hebben we het huidige proces geanalyseerd en hebben we aanpassingen opgesteld. Deze aanpassingen borduren voort op de Doorbraakmethode. We noemen het voorgestelde aangepaste proces het ideale werkproces. Het aangepaste proces is uitgetest in een aantal cases en op basis van de ervaringen daarin zal het werkproces in 2011 worden aangepast en geïmplementeerd. C 4. Samen Slimmer Werken Gezamenlijk met de Provincie en de GGD heeft BJZ een subsidieaanvraag toegekend gekregen vanuit de Europese Gemeenschap (ESF-subsidie), met als doelstelling om tot een meer efficiënte en meer samenwerkende jeugdzorgketen te komen. Dit project heeft als naam Samen Slimmer Werken meegekregen. In 2010 is dit project gestart met actieve deelname van BJZ zowel in de projectorganisatie, een klankbordgroep als de feitelijke uitvoerende werkgroepen die hiervoor zijn geformeerd. Samen Slimmer Werken richt zich op twee hoofdgebieden: - het signaleren van zorgen rondom kinderen en jeugdigen binnen het systeem Zorg voor Jeugd Groningen - het indiceren en delen van informatie daarbij binnen en tussen de verschillende instellingen in de jeugdzorg In werkgroepen zijn de knelpunten op genoemde onderdelen geïnventariseerd en zijn oplossingen daarvoor bedacht. Vervolgens zijn die oplossingen vertaald in een tweetal ICT-prototypes die in 2011 in de praktijk zullen worden getest en geëvalueerd. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 17 van 27

18 C 5. Gronings model ambulante spoedhulp Samen met Elker heeft BJZ de afgelopen jaren een wijze van directe hulpverlening en analyse voor vervolghulpverlening ontwikkeld: ambulante spoedhulp (ASH). In 2010 is deze methode op onderdelen verder verfijnd en is met name in de voor deze methode zeer noodzakelijke samenwerking tussen BJZ en Elker (medewerkers van de Voordeur van BJZ en van de ambulante hulpverlening van Elker) geïnvesteerd door middel van een aantal themabijeenkomsten. Daarnaast is de ASH geëvalueerd en hebben zowel Elker als BJZ geconstateerd dat de ASH een zinvolle en effectieve methode is en hebben beide organisaties besloten met de ASH door te gaan en deze verder te verfijnen waar nodig en mogelijk. Binnen BJZ zal de ASH worden verbreed naar toepassing binnen het gedwongen kader (Jeugdbescherming en Jeugdreclassering). C 6. Meldcode en RAAK Na een lange periode van stilstand, is medio 2010 met de start van een nieuwe Raakcoördinator (bij de GGD), de uitvoering van de Raakmethode in de Provincie opgepakt. BJZ participeert daarin samen met de GGD (namens de gemeenten) en het ASHG. Vanuit RAAK wordt ondersteuning geboden bij de implementatie van de meldcodes kindermishandeling en huiselijk geweld. Daarnaast wordt vanuit RAAK deskundigheidsbevordering geboden voor professionals voor het signaleren van kindermishandeling en het tegengaan van mishandeling. In 2010 is in dit verband de landelijke training aangepast aan de Groningse situatie en is gestart met het trainen van medewerkers van de GGD (zoals ook benoemd in de paragraaf deskundigheidsbevordering ). Vanuit BJZ zijn 4 medewerkers hiertoe opgeleid om deze trainingen te kunnen verzorgen door de landelijke RAAK organisatie. C 7. Ziekenhuisprotocol Op de afdelingen spoedeisende eerste hulp van de ziekenhuizen komen ernstige gevallen terecht van fysieke mishandeling die leiden tot (ernstig) letsel. Het aantal meldingen vanuit deze afdeling bij het AMK is echter laag, hetgeen (deels) wordt veroorzaakt door het ontbreken van instructies (protocol), kennis en vaardigheden binnen de spoedeisende eerste hulp op het gebied van kindermishandeling. In 2010 is de ontwikkeling van een specifiek protocol voor het handelen in geval van vermoedens van kindermishandeling op de spoedeisende eerste hulp afgerond, en is dit protocol ingevoerd. BJZ heeft in de ontwikkeling van dit protocol en de invoering actief bijgedragen, ook door het geven van voorlichting aan de medewerkers van de spoedeisende eerste hulp. Onderdeel van het protocol is ook een set met specifieke afspraken met BJZ over de wijze van melden bij het AMK en de onderlinge terugkoppeling. De verwachting was dat dit zou leiden tot een toename van het aantal meldingen vanuit de ziekenhuizen (en een toename van het aantal onderzoeken bij het AMK), maar als gevolg van de geleidelijke en late invoering (eind 2010) is deze verwachting niet uitgekomen. C 8. Prestatie-indicatoren Over de negen prestatie-indicatoren op cliëntniveau hebben de Bureaus Jeugdzorg en de J&O organisaties landelijke raamwerkafspraken opgesteld. In eerste instantie zijn in 2010 beleidskeuzes gemaakt over de techniek van de invoering en het verzamelen van cliëntgegevens. Gestart is met de invoering van twee meetinstrumenten. Voor de coördinerende rol van Bureau Jeugdzorg bij het verzamelen en rapporteren van de gegevensset moet het informatiesysteem (IJ) worden aangepast, hetgeen in 2010 niet gerealiseerd is. De beschikbaarheid van de automatische registratie in en rapportage vanuit IJ is als voorwaarde voor de uitvoering van de prestatie-indicatoren gesteld door BJZ. De feitelijke implementatie van een deel van de acties is daardoor in 2010 niet uitgevoerd. In de loop van 2010 is vanuit de regering een grote herziening van het jeugdzorgstelsel aangekondigd, waardoor er op een aantal gebieden die ook in de prestatie-indicatoren een centrale rol hebben, grote veranderingen plaats zullen gaan vinden. Dit zal een effect op de doelstelling van de prestatie-indicatoren hebben. Sterker nog, dat effect is er in 2010 al geweest doordat er over het gehele land experimenten zijn uitgevoerd met veranderingen in de indicatiestelling (die er onder andere toe leiden dat de standaardinstrumenten die noodzakelijk zijn voor de meting van de prestatie indicatoren) niet meer structureel worden toegepast. Mede naar aanleiding hiervan heeft BJZ de volgende stappen in het implementeren van de prestatie-indicatoren opgeschort, in afwachting van overleg hierover met de Provincie. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 18 van 27

19 C 9. Risicomanagement In 2009 is een start gemaakt met het systematisch inschatten van risico s op onveiligheid bij elke cliënt. Bij de frontoffice werd in 2009 en 2010 het taxeren van de risico s een vast onderdeel van de methodiek van indicatiestellen (GCT, Lirik, Orba). Begin 2010 verscheen het rapport van de Inspectie Jeugdzorg naar aanleiding van haar onderzoek naar het risicomanagement bij de Jeugdbescherming. Een aantal indicatoren is wel aanwezig binnen het beleid en nog onvoldoende operationeel en geborgd in de praktijk. Binnen een jaar (eind april 2011) is de verwachting dat Bureau Jeugdzorg ook deze indicatoren operationeel heeft. Daarom is een Plan van Aanpak opgesteld en zijn er maatregelen genomen ter verbetering van de dagelijkse uitvoering van het risicomanagement bij de Jeugdbescherming. De Jeugdbescherming werkt met de zogenaamde Veiligheidslijst, onderdeel van de Deltamethodiek. In april 2011 verricht de Inspectie Jeugdzorg een zogenaamde hertoets. C 10. Casusoverleggen en Veiligheidshuis Het Casus Overleg Bescherming (COB) komt voort uit een onderdeel van het landelijke verbeterprogramma Beter Beschermd van het Ministerie van Jeugd en Gezin. Alle verzoeken tot raadsonderzoek (VTO) en doorgeleidingen van verzoeken tot raadsonderzoek, zijn in 2009 en 2010 via het COB naar de Raad voor de Kinderbescherming gegaan, behalve voorlopige ondertoezichtstellingen en voorlopige voogdij. Tegelijkertijd is informatie uit het COB onderdeel geworden van het landelijk rapportageformat beleidsinformatie Jeugdzorg. Wekelijks overleggen de Raad en Bureau Jeugdzorg Groningen in het COB, hetgeen een positieve bijdrage heeft geleverd aan de beschermingsketen (deze is sneller geworden) en de onderlinge samenwerking (eenduidige visie voorkomt stagnatie). De positionering van het COB binnen BJZ heeft, door het uitblijven van een evaluatie door de Raad, in het afgelopen jaar onvoldoende aandacht gehad. Bureau Jeugdzorg stelt zich echter met het COB ten doel om in een vroegere fase dan nu kennis op te doen over potentiële instroom van de Jeugdbescherming. Deze functie zal in overleg met de Raad het komende jaar verder uitgebouwd worden. Vanaf het derde kwartaal van 2010 wordt Bureau Jeugdzorg op verzoek van het Openbaar Ministerie consultatief betrokken bij het zogenaamde justitieel casusoverleg huiselijk geweld. Vanaf het derde kwartaal van 2010 voeren we dit nu projectmatig uit. Dit casusoverleg heeft als doel om de vervolging en hulp gericht op de volwassenen te coördineren en te regelen; dit vanuit het gezamenlijk inzicht dat betrokkene volwassenen moeder, vader, broer en zus kunnen zijn van minderjarige kinderen en het betrokken zijn bij huiselijk geweld tot ernstige schade kan leiden in de ontwikkeling van kinderen. Sinds 2009 levert Bureau Jeugdzorg Groningen twee medewerkers van de Jeugdreclassering die in het kader van de zogenaamde persoongerichte aanpak deelnemen aan het wekelijkse justitiële casusoverleg. Dit overleg is onderdeel van het Veiligheidshuis Groningen. De casussen betreffen huidige en toekomstige JR-cliënten. Er staat tegenover deze inzet geen financiële vergoeding, hetgeen andere Bureaus Jeugdzorg heeft doen besluiten niet meer deel te nemen. Ook voor Bureau Jeugdzorg Groningen was dit een punt van afweging. C 11. Undercoverzaak en verbeterplan De onvrede van een cliënte (moeder en grootouders) ten aanzien van de wijze waarop BJZ invulling geeft aan de ondertoezichtstelling van hun (klein)kind heeft in het voorjaar van 2010 geleid tot onaangekondigde opnames door cliënten en door de verslaggevers van undercover.nl. BJZ constateert in maart dat de gegeven begeleiding op verschillende punten tekort is geschoten en zet twee gezinsvoogden op de zaak die zich inzetten om in overleg met cliënte een nieuwe aanpak uit te zetten. Ook zij worden gefilmd en hun inzet wordt meegenomen in de uitzending om aan te tonen dat BJZ niet verantwoord bezig is. Voor deze medewerkers is dit slecht te accepteren; in grote lijnen verbeteren zij de aanpak en toch wordt hun inzet gebruikt om de fouten van BJZ te illustreren. BJZ Groningen en Jeugdzorg Nederland kiezen voor de lijn om in samenwerking met het programma gemaakte fouten te erkennen, verbeteringen te willen bereiken en de privacy van cliënten en medewerkers te waarborgen. De betreffende medewerkers ervaren onvoldoende steun en willen dat BJZ zich inzet om de uitzending te voorkomen. Het meewerken aan de uitzending van Undercover.nl en de brede steun vanuit hun afdeling om dit tegen te willen gaan, gecombineerd met kritiek op het management over de manier waarop de communicatie en overleg verlopen, levert extra interne spanning op. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 19 van 27

20 De uitzending vindt plaats op 30 mei en leidt tot een intensieve inzet van alle betrokken medewerkers bij deze casus hetgeen resulteert in een analyserapport, dat op 9 juli intern beschikbaar is en aan de Provincie en Inspectie Jeugdzorg aangeboden wordt. Deze analyse leidt vervolgens tot het maken van een verbeterplan. Dit plan is op 1 oktober gereed en wordt intern verspreid en wederom verstuurd aan Provincie en Inspectie Jeugdzorg. BJZ is op basis van de analyse en het verbeterplan direct aan de slag gegaan om direct aanpassingen door te voeren en een ieder alert te laten zijn om in andere cases gelijksoortige deelproblemen op te sporen en op te lossen. Duidelijk is dat deze casus die heeft geleid tot de undercover betrokkenheid, een stapeling van toevalligheden en fouten kent die niet exemplarisch zijn voor andere cases. De wil en motivatie om in alle cases dergelijke foutonderdelen op te sporen en te zoeken naar structurele oplossingen wordt breed herkend en is direct opgepakt. De rol van de organisatie, de structuur waarbinnen wij zaken organiseren en de verantwoordelijkheid van het management worden hierin meegenomen. Duidelijk is dat op een aantal terreinen het beleid aangepast en aangescherpt moet worden. Het mediabeleid en de zorg voor de medewerkers zijn hierbij van belang evenals de verbeteringen die zich concentreren op de zorg en veiligheid van het kind. Alle verbeterpunten zijn opgenomen in projecten of in acties die opgenomen zijn in de jaarplannen. Tenslotte, al is het BJZ niet gelukt om de betrokken gezinsvoogden die gefilmd zijn te behouden op de zaak, is het de afdeling gelukt om met een nieuw benoemde gezinsvoogd voortbouwend op het voorwerk van deze twee collega s te komen tot een goede samenwerking met (groot)ouders waardoor een lijn is uitgezet waar het kind duidelijk van profiteert. C 12. Gesloten Jeugdzorg In 2010 heeft de implementatie Gesloten Jeugdzorg (GJZ) binnen BJZ Groningen een vervolg gehad. Het werkproces GJZ is (HKZ-proof) afgerond en is op intranet geplaatst. De beschrijving van het werkproces externe aanmeldingen GJZ (door m.n. Accare en Lentis) bij BJZ Groningen, zal in het voorjaar van 2011 zijn afgerond. Binnen BJZ Groningen hebben de coördinatoren Gesloten Jeugdzorg op de afzonderlijke afdelingen aan alle medewerkers voorlichting gegeven over het werkproces GJZ en de bijbehorende rapportages voor een aanmelding GJZ bij de plaatsingscommissie Noord. Ook vervullen de coördinatoren een advies- en informatiefunctie voor de medewerkers van BJZ Groningen. Maandelijks overleggen de coördinatoren met de teamleider die GJZ in portefeuille heeft, over de ontwikkelingen m.b.t. de GJZ. Dit betreft zowel interne als externe ontwikkelingen. Daar waar nodig worden acties ondernomen of worden er punten in de afzonderlijke overlegsituaties GJZ in de regio geagendeerd. De coördinatoren vertegenwoordigen BJZ Groningen in het regionaal overleg GJZ dat eens in de zes weken plaatsvindt. Daarnaast hebben de coördinatoren een zeswekelijks overleg met de coördinatoren GJZ van BJZ Friesland en BJZ Drenthe. De Noordelijke Stuurgroep GJZ startte in oktober 2010 een overleg van vertegenwoordigers van de managementteams van de drie noordelijke Bureaus Jeugdzorg, PC Noord en de Wilster. Het opstellen van een instemmingverklaring (IV) GJZ wordt binnen BJZ Groningen uitgevoerd door een GZ geregistreerde gedragswetenschapper die hiervoor 20 uur per week beschikbaar is. Indien deze werkzaamheden het vereisen, wordt deze gedragswetenschapper hierbij ondersteund door collega gedragwetenschappers die eveneens GZ geregistreerd zijn. In 2010 waren er door BJZ Groningen in totaal 236 jongeren geplaatst in een Jeugdzorg-plus instelling (= gesloten jeugdzorg). Hiervan zijn 66 jongeren nieuw geplaatst en in 170 zaken betrof het een verlenging van de plaatsing. C 13. Zorgvisie en Leerfabriek Samen met 8 ketenpartners is een zorgvisie (ketenvisie) bestaande uit 12 waarden opgesteld. Deze zorgvisie is leidend binnen de uitvoering van de hulpverlening en betreft met name afspraken in het kader van de overdrachtsmomenten voor onze cliënten tussen de verschillende organisaties. In het eerste kwartaal van 2010 is een overleg geweest met de betrokken ketenpartners om de Leerfabriek verder vorm te geven. Binnen het werkmodel van de Leerfabriek wordt de zorgvisie als uitgangspunt genomen en wordt besproken wat goed is en beter kan. De manier waarop hierover gesproken wordt is zodanig dat de nadruk ligt op leren en verbeteren. In het tweede kwartaal is de manier waarop binnen de Leerfabriek gewerkt gaat worden modelmatig verder ontwikkeld. Dit heeft veel tijd gevraagd aangezien het een geheel nieuwe manier van samenwerken betreft. Jaarverslag 2010 Stichting Bureau Jeugdzorg Groningen Pagina 20 van 27