Communicatieproblemen bij autisme: Atypische auditieve verwerking en spraakperceptie
|
|
|
- Hilde van de Berg
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 CENTER FOR DEVELOPMENTAL PSYCHIATRY LEUVEN AUTISM RESEARCH CONSORTIUM Cmmunicatieprblemen bij autisme: Atypische auditieve verwerking en spraakperceptie Bart Bets
2 Autism Spectrum Disrders (ASD/ASS) Tekrten in sciale cmmunicatie en interactie Met f znder taalstrnis Hetergeniteit Cmrbiditeit Repetitieve en steretype gedragingen, interesses en activiteiten Atypische sensrische verwerking
3 Atypische perceptie in ASS Le Kanner (1943) children with autistic alneness have an inability t experience whles withut full attentin t the cnstituent parts. Frith (1989) / Happé & Frith (2006): Weak Central Cherence (WCC) A detail-fcused perceptual-cgnitive style cntext blindness / n Gestalt Mttrn (2008): Enhanced Perceptual Functining (EPF)
4 Atypische perceptie in ASS
5 Neurale bevindingen vr WCC / EPF Meer activatie in primair sensrische crtex, minder activatie in secundaire en frntale gebieden (bv. Bertne et al., 2005; Samsn et al., 2011) Meer shrt-range en minder lng-range cnnectivity (bv. Barttfeld et al., 2011; maar zie Hppenbruwers, Vandermsten & Bets, 2014; Bets et al., 2017)
6 Neurale bevindingen vr WCC / EPF Meer activatie in primair sensrische crtex, minder activatie in secundaire en frntale gebieden (bv. Bertne et al., 2005; Samsn et al., 2011) Meer shrt-range en minder lng-range cnnectivity (bv. Barttfeld et al., 2011; maar zie Hppenbruwers, Vandermsten & Bets, 2014; Bets et al., 2017) Verstrde balans tussen flexibele bttm-up en tp-dwn verwerking Cf. Van de Cruys et al. (2014). Precise minds in uncertain wrlds: Predictive cding in autism. Psychlgical Review. HIPPEA: High Inflexible Precisin f Predictin Errr in Autism
7 Auditieve verwerking in ASS Hyp- en hypersensitiviteit (bv. hyperacusis) Superieure spectrale verwerking (tnhgte) Ongeacht stimulus cmplexiteit Pure tnen, cmplexe tnen (akkrden), klinkers Perceptie van individuele tnen in akkrden (disembedding) Perceptie van tnhgte in spraak Absluut gehr en ASS Psychfysische en elektrfysilgische evidentie I.h.b. in subppulatie met laag VIQ en vertraagde spraakntwikkeling Haesen, Bets & Wagemans, 2011 RASD
8 Auditieve verwerking in ASS Atypische spraakperceptie Verhgde geveligheid vr perceptuele aspecten van spraak MR in baby s: abslute pitch relatieve pitch (Saffran & Griepentrch, 2001) Minder generaliseren/abstraheren ver akestische variatie Beperking in spraak-in-ruis perceptie Integratie van auditieve inf in temprele dips / babbling nise Evidentie vr EPF / WCC / HIPPEA Cf. verhgde activatie in primair auditieve crtex en minder in secundaire en frntale gebieden Haesen, Bets & Wagemans, 2011 RASD; Van de Cruys et al., 2014, Psych Rev
9 Alternatieve neurale hypthese ASS Superieure spectrale verwerking Deficiënte spraakperceptie Deficiënte temprele verwerking Duur, ritme, medeklinkers, R hemisfeer L hemisfeer Neurimaging Atypische lateralisatie vr auditieve verwerking, spraak en taal Minder activatie in L hemisfeer, meer in R hemisfeer Hypthese In ASS: L hemisfeer dysfunctie f atypische R hemisfeer dminantie? Haesen, Bets & Wagemans, 2011 RASD
10 Studie 1: Auditieve verwerking in ASS Onderzeksvragen 1. Reflecteert het patrn van auditieve spectrale en temprele vaardigheden de neurale hypthese van superieure R hemisfeer en inferieure L hemisfeer verwerking? Links PAC/STG - Temprele cues - Snelle AM mdulaties (20-50 Hz) - Spraak + taal Rechts PAC/STG - Spectrale cues - Trage AM mdulaties (4-8 Hz) Bets, Verheven, Wuters & Steyaert, 2015 JADD
11 Studie 1: Auditieve verwerking in ASS Onderzeksvragen 1. Reflecteert het patrn van auditieve spectrale en temprele vaardigheden de neurale hypthese van superieure R hemisfeer en inferieure L hemisfeer verwerking? 2. Welk neurfysilgisch mechanisme bepaalt de superieure spectrale verwerking in ASS? Neurale phase-lcking (< 1,5 khz) Tntpisch plaatsmechanisme (> 3 khz) 3. Invled van taak kenmerken / cntextuele geveligheid? Tnhgte discriminatie met vaste 500 Hz referentietn ( perceptueel anker ) Tnhgte discriminatie met variabele referentie ( Hz) Bets, Verheven, Wuters & Steyaert, 2015 JADD
12 Stimuli en taak Auditieve psychfysische tests (APeX) 3AFC (dd-ne-ut; ISI = 350 ms) 2-up 1-dwn adaptive staircase paradigm Stimuli (fixed level 70 db SPL, mnaurally R) Frequency discriminatin 500 Hz fixed reference tne (JND %) 500 Hz variable reference tne (JND %) 6000 Hz variable reference tne (JND %) 2 Hz FM f 1000 Hz tne (JND %) Tempral measures 4 Hz AM detectin f SW nise(jnd %) 20 Hz AM detectin f SW nise (JND %) Gap-in-nise detectin (ms) R hemisfeer L hemisfeer
13 Participanten = ASS VT Characteristics f the participants ASD (n=21) Cntrls (n=22) M SD M SD p Gender (M/F) 16/5 17/5 Age (years) Perfrmal IQ Verbal IQ <.0001 Scial Respnsiveness Scale (T) <.0001 Scial Cmmunicatin Questinnaire <.0001
14 Resultaten R hemisfeer L hemisfeer
15 Phase-lcking vs place mechanism? MMA Grup: p =.08 Measure: p <.0001 Interactin: Grup * measure: p =.31
16 Cntext geveligheid / anchring? ** MMA Grup: p =.51 Measure: p <.0001 Grup * measure: p =.004
17 Cnclusies auditieve verwerking in ASS-VT Geen superieure spectrale verwerking in ASS Zelfs significant zwakker Gelijkaardige bevindingen vr phase-lcking versus plaatsmechanisme Geen verminderde cntextgeveligheid in ASS Integendeel: perfrmantie wrdt meer bepaald dr glbale acrsstrial taakkenmerken Geen (uitgesprken) zwakke temprele verwerking in ASS Geen differentiële verwerking van trage (rechts) versus snelle (links) AM mdulaties in ASS Geen evidentie vr superieure rechter- versus inferieure linker hemisfeer auditieve verwerking in ASS
18 Studie 2: Spraakperceptie in ASS Cf. spraak = prttypisch sciaal + cnfiguraal signaal Wrden versus zinnen in ruis cntextgeveligheid Cmplexiteit vd ruis Statinaire ruis Ruis met temprele dips (5 250 ms) Cmpeting speaker ruis: temprele dips + spectrale dips + infrmatinal masking Bets, Steyaert & Wuters, in prep
19 Participanten ASS-VT ASS-NT Cntrles (n=20) (n=20) (n=26) Age (years) Perfrmal IQ Verbal IQ Scial Respnsiveness Scale (T) Scial Cmmunicatin Questinnaire
20 Stimuli 1. Wrden-in-ruis test (NVA) Statinaire spraakgewgen ruis (65 db SPL) 4 x 2 lijsten (met 11 CVC wrden) SNR: 0, -4, -7 and -10 db SPL Fitting + estimating speech-receptin threshld (SRT) 2. Zinnen-in-ruis test (LIST) Achtergrnd ruis (65 db SPL) Statinaire ruis Ruis met temprele dips (5 250 ms) Cmpeting speaker SRT bepaald via 1-up 1-dwn adaptive staircase prcedure
21 Prprtie crrect gepercipieerde fnemen (%) Resultaten wrden-in-ruis ASS VT ASS NT Cntrle db SNR -4 db SNR -7 db SNR -10 db SNR Signaal-ruis verhuding (SNR)
22 Speech Receptin Treshld (db SPL) Resultaten zinnen-in-ruis ** ASD VT ASD NT Cntrle ** *** Effect size d = 1.3 Statinary nise Tempral dips Cncurrerent speech
23 Studie 3: Fnlgie en lezen in ASS ASS-VT ASS-NT Cntrles (n=20) (n=20) (n=26) Fnlgisch bewustzijn: fneemdeletie X V V Verbaal KTG: NRT X V V Snel serieel benemen: RAN X X V Lezen (EMT) X X V d = 1.7 Nnwrdlezen (Klepel) X X V d = 1.4
24 items per secnde Bespreking van de resultaten Snel benemen RAN ASS VT & ASS NT < cntrle ASS VT ASS NT Cntrle RAN bjecten RAN cijfers 24
25 Aantal crrect Bespreking van de resultaten Verbaal krtetermijngeheugen NRT ASS VT < cntrle & ASS NT ASS VT ASS NT Cntrle 5 0 NRT 25
26 Aantal crrect Reactietijd (ms) Bespreking van de resultaten Fnlgisch bewustzijn fneemdeletietaak ASS VT < cntrle & ASS NT ASS VT ASS NT Cntrle 0 NRT 0 FDT (RT) 26
27 Aantal gelezen wrden Bespreking van de resultaten Leesvaardigheid EMT & KLEPEL ASS VT & ASS NT < Cntrle KLEPEL < EMT ASS VT ASS NT Cntrle 20 0 EMT (1 min) KLEPEL (2min) 27
28 I.s.m. Jan Wuters & Jean Steyaert Dank aan Ines Van Cutsem, Freeke Waumans, Alexandra Van Eynde, Kim Vrijens, Thea Van Werde & Les Verber
29
Centrale coherentie Over visuele verwerking bij autismespectrumstoornis
Centrale cherentie Over visuele verwerking bij autismespectrumstrnis Jhan Wagemans KU Leuven, Brein & Cgnitie RINO Eindhven 9/10/15 Visuele waarneming in het dagelijkse leven Impact p functineren 3 (Neur)Cgnitieve
Speaking of Reading. The Role of Basic Auditory and Speech Processing in the Manifestation of Dyslexia in Children at Familial Risk B.E.
Speaking of Reading. The Role of Basic Auditory and Speech Processing in the Manifestation of Dyslexia in Children at Familial Risk B.E. Hakvoort Samenvatting Dyslexie komt voor bij ongeveer 3 tot 10%
Welk neuro-anatomisch netwerk ligt aan de basis van lezen en leesproblemen?
Welk neuro-anatomisch netwerk ligt aan de basis van lezen en leesproblemen? Dr. Maaike Vandermosten Prof. Dr. Pol Ghesquière Prof. Dr. Jan Wouters Dyslexia Collaboration KU Leuven (DYSCO) OVERZICHT 1.
Dyslexie als algemeen magnocellulair deficit!? Resultaten van recent onderzoek
Dyslexie als algemeen magnocellulair!? Resultaten van recent onderzoek Prof. Dr. Pol Ghesquière & Dr. Bart Boets Centrum voor Orthopedagogiek i.s.m. Prof. Dr. Jan Wouters & Prof. Dr. Astrid Van Wieringen
Ontwikkeling van Lilliput (Leuven Intelligibility Peutertest),
Ontwikkeling van Lilliput (Leuven Intelligibility Peutertest), Astrid van Wieringen ExpORL, Dept Neurowetenschappen Overzicht Doel: ontwikkeling van spraak-in ruis test voor 4-6 jarigen Normering spraak-in-ruis
Elektrofysiologische correlaten voor een auditief verwerkingsprobleem bij mensen met dyslexie
Elektrofysiologische correlaten voor een auditief verwerkingsprobleem bij mensen met dyslexie Hanne Poelmans, Heleen Luts, Maaike Vandermosten, Bart Boets, Pol Ghesquière & Jan Wouters ExpORL & Onderzoekseenheid
De spraak-in-ruis test: Een haalbare methode voor tijdige detectie van lawaaischade in de CLB
De spraak-in-ruis test: Een haalbare methde vr tijdige detectie van lawaaischade in de CLB Drs. Sfie Jansen Prf. Jan Wuters ExpORL, Dept. Neursciences, KU Leuven Overzicht 1. Inleiding Spraak-in-ruis tests:
Astrid van Wieringen en Jan Wouters
De LIST en LINT: nederlandstalige spraakaudimetrielijsten met zinnen en getallen Astrid van Wieringen en Jan Wuters Labratry fr Experimental ORL Inhud presentatie Ontwikkeling nederlandstalige zinnentest
Toepassing spraak-in-ruis screeningtest voor lawaaislechthorendheid in arbeidsgeneeskunde
Toepassing spraak-in-ruis screeningtest voor lawaaislechthorendheid in arbeidsgeneeskunde Monique Leensen Wouter Dreschler Presentatie NVA-wintervergadering 27-01-2012 Onderzoek i.o.v. Arbouw 1 Achtergrond
Temporele verwerking van prelinguaal en postlinguaal dove CI-gebruikers. Anke de Ruiter Klinisch fysicus-audioloog i.o.
Temporele verwerking van prelinguaal en postlinguaal dove CI-gebruikers Anke de Ruiter Klinisch fysicus-audioloog i.o. Inhoud Spraakverstaan CI-gebruikers Normaalhorenden Onderzoeksvraag I Methode, resultaat,
Psychiatrie & Psychologie bij 22q11DS
Studiedag Stichting 22Q11 19 november 2017 A.M. Fiksinski a.m.fiksinski@umcutrecht.nl Psycholoog & onderzoeker (PhD kandidaat) Department of Psychiatry, Rudolf Magnus Institute of Neuroscience, University
2 Leerstoornissen, ontwikkelings- en gedragsstoornissen: achtergrondinformatie
2 Leerstrnissen, ntwikkelings- en gedragsstrnissen: achtergrndinfrmatie 2.1 Leerlingen met een (ernstige) leervertraging Dit zijn leerlingen met een vertraagde ntwikkeling in alle dmeinen van het schlse
De pdin The pediatric digits-in-noise test. Cas Smits VU medisch centrum, Amsterdam
De pdin The pediatric digits-in-noise test Cas Smits VU medisch centrum, Amsterdam Dank Inhoud Spraakverstaan in ruis DIN test pdin Casuistieken/Voorbeelden Spraakverstaan in ruis Aanvulling op toon- en
Het meten van luisterinspanning met cijfers in ruis
Het meten van luisterinspanning met cijfers in ruis NvA-wintervergadering 27 januari 2012 Maaike van Doorn R. Houben, W.A. Dreschler Achtergrond Klinische praktijk Hoortoestelaanpassing Informatie van
VCV-test. validatie en de relatie met spectrale en temporele resolutie. Jeroen Sol Thamar van Esch Wouter Dreschler
VCV-test validatie en de relatie met spectrale en temporele resolutie Jeroen Sol Thamar van Esch Wouter Dreschler Waarom een Vowel-Consonant-Vowel test? Slechthorenden hebben meer moeite met het verstaan
Cognitieve flexibiliteitstaken bij autismespectrumstoornissen:
Cognitieve flexibiliteitstaken bij autismespectrumstoornissen: Kritische bespreking en klinische implicaties Lien Van Eylen VCKJPP 22 september 2011 Overzicht Neuropsychologische taken o Betrouwbaarheid
Taal en cognitie bij jonge kinderen met eenzijdige doofheid
Taal en cgnitie bij jnge kinderen met eenzijdige dfheid Anuk Sangen ExpORL KU Leuven LAW sympsium 22 september 2017 Eenzijdige dfheid Single Sided Deafness (SSD) Incidentie in Vlaanderen ~60 pasgebrenen:
CENTRAAL AUDITIEVE EN COGNITIEVE VERWERKING IN OUDERE VOLWASSENEN: LEEFTIJD EN WERKGEHEUGEN
CENTRAAL AUDITIEVE EN COGNITIEVE VERWERKING IN OUDERE VOLWASSENEN: LEEFTIJD EN WERKGEHEUGEN K. Vermeire L. Schenus S. Auwers M. De Sloovere 1 NVA Wintervergadering, 31 januari 2014, Utrecht, NL INTRODUCTIE
Helpen ondersteunende gebaren bij woordleren?
Helpen ondersteunende gebaren bij woordleren? Het effect van ondersteunende gebaren op woordleren bij dove/slechthorende kinderen en kinderen met een taalontwikkelingsstoornis Lian van Berkel-van Hoof
Actuele cognitieve theorieën over dyslexie. Prof. Dr. Pol Ghesquière Gezins- en Orthopedagogiek
Actuele cognitieve theorieën over dyslexie Prof. Dr. Pol Ghesquière Gezins- en Orthopedagogiek Wat is dyslexie? Specifiek probleem met het leren lezen en/of spellen = leerstoornis Manifesteert specifiek
SOCIALE PRIKKELNAVIGATIE BIJ ASS. Dr. Marcia Goddard Project Manager YoungCapital
SOCIALE PRIKKELNAVIGATIE BIJ ASS Dr. Marcia Goddard Project Manager R&D @ YoungCapital ONS SOCIALE BREIN ONS SOCIALE BREIN ONS SOCIALE BREIN DE AMANDELKERNEN Essentieel voor sociale prikkelverwerking
DYSLEXIE. Naam:... Adres:... Postcode:... Woonplaats:... Geboortedatum:... Naam:... Adres:... Postcode:... Woonplaats:... Telefoonnummer:...
1 DYSLEXIE Vragenfrmulier nderwijsgeschiedenis lees- en spellingsvaardigheid Graag vraag ik u m de vlgende vragen z vlledig mgelijk te beantwrden (in zverre dat kan). Ok vraag ik u de uitgeverde handelingsplannen
Meten van spraakverstaan bij volwassenen met een cochleair implantaat in stilte en in lawaai
Meten van spraakverstaan bij volwassenen met een cochleair implantaat in stilte en in lawaai Universitair Audiologisch Centrum KNO en EMGO+ instituut VU medisch centrum Amsterdam Marre Kaandorp Theo Goverts
Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.
Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary
Helpen ondersteunende gebaren bij woordleren?
Helpen ondersteunende gebaren bij woordleren? Het effect van ondersteunende gebaren op woordleren bij dove/slechthorende kinderen en kinderen met een taalontwikkelingsstoornis Lian van Berkel-van Hoof
Cognitieve verklaringsmodellen van dyslexie: een overzicht van recente wetenschappelijke bevindingen
Cognitieve verklaringsmodellen van dyslexie: een overzicht van recente wetenschappelijke bevindingen Prof. Dr. Pol Ghesquière Gezins- en Orthopedagogiek Wat is dyslexie? Specifiek probleem met het leren
De rol van beloning en executieve functies bij het aan- en afleren van gedrag
De rl van belning en executieve functies bij het aan- en afleren van gedrag Elien Segers 1, Tm Beckers 2, Hilde Geurts 3, Laurence Claes 1, Dieter Baeyens 1,4, Marina Danckaerts 5 & Saskia van der Ord
Leerstoornissen: Een neurobiologische update
Leerstrnissen: Een neurbilgische update Prf. Dr. Bert De Smedt Faculteit Psychlgie en Pedaggische Wetenschappen VWVJ-Sympsium, Gent, 2017 Overzicht Inleiding Een krte histriek Dyslexie Dyscalculie Mgelijkheden
DYSLEXIE. Vragenformulier onderwijsgeschiedenis lees- en spellingsvaardigheid
1 DYSLEXIE Vragenfrmulier nderwijsgeschiedenis lees- en spellingsvaardigheid Graag vraag ik u m de vlgende vragen z vlledig mgelijk te beantwrden ( in zverre dat kan). Ok vraag ik u de uitgeverde handelingsplannen
Bimodale aanpassing: afstemming van hoortoestel op CI
Bimodale aanpassing: afstemming van hoortoestel op CI Lidwien Veugen 1 J. Chalupper PhD 2 Prof. dr. ir. Ad Snik 3 Prof. dr. John van Opstal 1 Dr. Lucas Mens 3 1 Department of Biophysics, Donders Institute
Standaard voor de certificeringsproef sociaal vertalen
Standaard vr de certificeringspref sciaal vertalen Januari 2013 1. Omschrijving van het berep De sciaal vertaler zet geschreven bdschappen in een sciale cntext m uit een brntaal in een deltaal. Hij vertaalt
Biontica Workshop Zelfredzaamheid & Zelfsturing
Bintica Wrkshp Zelfredzaamheid & Zelfsturing Visie p Zelfredzaamheid & Zelfsturing Lgica van het gevel, Arnld Crnelis, 1998, ISBN 90-72258- 02-9 Het verbrgen prgramma vr het menselijk leren is aangebren
Spraakaudiometrie met het vrije veld als referentie; een implementatiemethode
Spraakaudiometrie met het vrije veld als referentie; een implementatiemethode Mieke Janssens-bij de Vaate, Koen Rhebergen, UMC Utrecht. NVA wintervergadering, 2 februari 2018. Klinische praktijk spraakaudiometrie
Frequentie specifieke ABR
Frequentie specifieke ABR Krista Willeboer UMC Utrecht Estimation of the pure-tone audiogram by the auditory brainstem response: a review David R. Stapells & Peggy Oates Audiology & Neuro-otology 1997;
Transgenerationeel effect van de voeding bij vleeskippen
Transgeneratineel effect van de veding bij vleeskippen Livestck Physilgy Department f Bisystems Kasteelpark Arenberg 30 3001 Leuven, Belgium Schallier, S., Lesuisse, J., Li, C., Everaert, N., Buyse, J.
Maaschappelijke aspecten van GMO voor biomassa
Maaschappelijke aspecten van GMO vr bimassa Huib de Vriend LIS Cnsult 4 nvember 2005 1 Opmerkingen vraf 1. Wie/wat is maatschappij? Burgers Cnsumenten Gerganiseerde partijen Plitiek Media 2. Gaat m percepties
Screening van gehoorschade door lawaai m.b.v. internettesten
Screening van gehoorschade door lawaai m.b.v. internettesten M.C.J. Leensen K.S. Rhebergen A. Snik J.A.P.M. de Laat W.A. Dreschler Screening van gehoor Objectief oordeel over gehoor Vroegere detectie gehoorverlies
Ontwikkeling van een breedbandige cijfer-in-ruis test voor klinisch gebruik
Ontwikkeling van een breedbandige cijfer-in-ruis test voor klinisch gebruik Cas Smits Theo Goverts, Joost Festen, Hans van Beek, Lotte Knight, Elina Ooms Inhoud Achtergrond en reden van ontwikkeling Ontwikkeling
De pdin The pediatric digits-in-noise tes. I. Saadane, S.T. Goverts, J.M. Festen, C. Smits VU medisch centrum, Amsterdam
De pdin The pediatric digits-in-noise tes I. Saadane, S.T. Goverts, J.M. Festen, C. Smits VU medisch centrum, Amsterdam NVA wintervergadering, 27 januari 2012 Inhoud Spraakverstaan in ruis DIN-test (digits-in-noise
Psychologische problemen bij volwassenen met Klinefeltersyndroom. Nathalie Vanderbruggen
Psychologische problemen bij volwassenen met Klinefeltersyndroom Nathalie Vanderbruggen Psychoneurologisch functioneren in KS ( Verri et al. 2010) Cognitief functioneren: Psychopathologische kwetsbaarheid:
Taal in context. Autisme. Autisme. Overzicht Neurobiological insights into language comprehension in autism: Context matters
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Over de appel en de boom:
Over de appel en de boom: kenmerken van autisme in het gezin. Prof. Jean Steyaert KU Leuven Leuven Autism Research & Expertisecentrum Autisme Leuven Historisch Leo Kanner, 1943 in: Autistic disturbances
NVA najaarsvergadering De bijdrage van tekst uit een automatische spraakherkenner aan het verstaan van spraak in ruis
NVA najaarsvergadering 2006 De bijdrage van tekst uit een automatische spraakherkenner aan het verstaan van spraak in ruis Adriana Zekveld, Sophia Kramer, Judith Kessens (TNO), Marcel Vlaming, Joost Festen,
Zwakke centrale coherentie en de Van Hiele niveaus
Zwakke centrale coherentie en de Van Hiele niveaus Michiel Klaren 2015-04-22 Inhoud Autisme Spectrum Stoornissen Zwakke centrale coherentie Niveautheorie van Van Hiele Onderzoeksvraag Bevindingen Conclusie
Auditieve verwerkingsproblemen
Auditieve verwerkingsproblemen definitie, diagnostiek, (be)handelen Jessica van Herel de Frel Logopedist / spraak taalpatholoog Koninklijke Auris Groep, AC Rotterdam j.v.herel@auris.nl 19 april 2012 Inhoud
Het effect van het perifeer gehoorverlies op spraakverstaan: éénzijdig slechthorenden
Het effect van het perifeer gehoorverlies op spraakverstaan: éénzijdig slechthorenden T.J.M. Bost, N.J. Versfeld, S.T. Goverts NVA 25 september 2015 1 Inleiding Slechthorendheid heeft invloed op: Kwaliteit
INDICATIESTELLING HOORTOESTEL OF CI; HET BELANG VAN DE COGNITIEVE ONTWIKKELING
INDICATIESTELLING HOORTOESTEL OF CI; HET BELANG VAN DE COGNITIEVE ONTWIKKELING Merle Boerrigter, MSc Dr. Anneke Vermeulen Prof. Henri Marres Prof. Emmanuel Mylanus Dr. Margreet Langereis Radboudumc Hearing&Implants
Audiometrie bij USHER2A patiënten
Audiometrie bij USHER2A patiënten J. Leijendeckers, R. Pennings, A. Bosman KNO / Audiologisch Centrum UMC St. Radboud, Nijmegen j.leijendeckers@kno.umcn.nl Achtergrond Onderzoek door R. Pennings naar gehoor
ook psychopathologie is normaal
k psychpathlgie is nrmaal Marina Danckaerts, UPC-KU Leuven Aantijgingen aan de Psychiatrie K. Crnette (2012) Psychiatrie: een spiegel vr zingevingsvragen Een samenleving die niet meer p de zingevingsvragen
De invloed van ruisonderdrukking op luisterinspanning
De invloed van ruisonderdrukking op luisterinspanning NVA vergadering 27 september 2013 Maj van den Tillaart-Haverkate 1,2 Inge Brons 1 Wouter A. Dreschler 1 Rolph Houben 1 1 Klinische en Experimentele
Oriëntering LUCI. 26 januari 2016. Lieve De Wachter Jordi Heeren
Oriëntering LUCI 26 januari 2016 Lieve De Wachter Jrdi Heeren Overzicht LUCI-test Ontwikkeling en achtergrnd Afname Resultaten En nu? Overzicht LUCI-test Ontwikkeling en achtergrnd Afname Resultaten En
HOORTRAINING HOREN TUSSEN DE OREN. Train het centrale hoorvermogen voor betere luistervaardigheid in alledaagse omstandigheden.
HOORTRAINING HOREN TUSSEN DE OREN Train het centrale hoorvermogen voor betere luistervaardigheid in alledaagse omstandigheden Rob Drullman 18 & 20 mei 2019 AuDidakt Audicienscongres 1 Inhoud Waarom hoortraining?
Een nieuw geluid voor het meten van hoortoestellen
Een nieuw geluid voor het meten van hoortoestellen Marcel Vlaming VUmc Audiologie Amsterdam mede namens EHIMA: ISMADHA Werkgroep NVA 26 januari 2007 Doelstelling ISMADHA International Standards for Measuring
HOORTOESTEL OF CI? Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen
HOORTOESTEL OF CI? Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen Doel van de studie Evaluatie van het spraakverstaan, woordenschat en verbaal IQ bij kinderen met een auditieve beperking Spraakverstaan twee
Vroegdetectie van een autismespectrumstoornis bij jonge kinderen. Dr. Jo Wellens, kinder- en jeugdpsychiater TheA
Vroegdetectie van een autismespectrumstoornis bij jonge kinderen Dr. Jo Wellens, kinder- en jeugdpsychiater TheA 7-12-2018 Inhoud Vroegdetectie in een relationeel perspectief Infant and Early Childhood
Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/36110 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/36110 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Beek, Feddo van der Title: Speech perception with cochlear implants : improving
Responsen op positief affect bevragen met de Responses to Positive Affect questionnaire Een blik op de factorstructuur
Respnsen p psitief affect bevragen met de Respnses t Psitive Affect questinnaire Een blik p de factrstructuur Sabine Nelis Najaarscngres VGCt 2015 Achtergrnd Cgnitieve respnsen p negatief affect psitief
Matrix een "nieuwe" test voor spraak in ruis metingen
Matrix een "nieuwe" test voor spraak in ruis metingen NVA-vergadering 29 september 2006 Jan Koopman Erasmus MC Rotterdam Academisch Medisch Centrum Katholieke Universiteit Leuven Het meten van spraakverstaan
Ondersteuning gericht op kwaliteit van leven en maatschappelijke participatie van personen met een beperking. Een wetenschappelijke stand van zaken.
Ondersteuning gericht p kwaliteit van leven en maatschappelijke participatie van persnen met een beperking. Een wetenschappelijke stand van zaken. Bea Maes KU Leuven Een veld in beweging Vlwaardig burgerschap
Bilateraal en binauraal horen bij kinderen met twee cochleaire implantaten
Bilateraal en binauraal horen bij kinderen met twee cochleaire implantaten Astrid van Wieringen, Lieselot Van Deun, Jan Wouters ExpORL, Dept Neurowetenschappen, KULeuven, België 19/11/2010 1 Inhoud Situering
Telegraaf-project. Het OAE-gram, een gevoeliger test voor gehoorscreening?
Telegraaf-project Het OAE-gram, een gevoeliger test voor gehoorscreening? Beschrijving van aan lawaai blootgestelde populatie middels diverse (screenings)methoden De Telegraaf, ArboNed, Hearing Coach,
Intacte maar minder toegankelijke fonologische representaties in dyslexie?
Intacte maar minder toegankelijke fonologische representaties in dyslexie? Evidentie via hersendecodering en connectiviteitsanalyse Bart Boets KU Leuven I.s.m. H. Op de Beeck, M. Vandermosten, S. Scott,
Autismespectrumstoornis Voorspellers van beloop in een maatschappelijk perspectief. Dr. Kirstin Greaves-Lord 15 september 2016
Autismespectrumstoornis Voorspellers van beloop in een maatschappelijk perspectief Dr. Kirstin Greaves-Lord 15 september 2016 Doelen presentatie 1. Kader: maatschappelijke perspectieven en ontwikkelingen
Pedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht.
Pedaggisch klimaat en autisme dr Ad Dnkers Klimaatschaal SIGA Dinsdag 9 december 2014 Inleiding Even vrstellen.. Pedaggisch klimaat en de Klimaatschaal Grepsprcessen bij jngeren: rl van de leerkracht.
Nederlandstalige samenvatting
Nederlandstalige samenvatting In moderne hoortoestellen gebruikt men geavanceerde signaalbewerking om het inkomende geluid te bewerken en te versterken. Het hoortoestel is meer dan een eenvoudige geluidversterker:
128 SAMENVATTING continuüm van /pup/ naar /pip/. Deze klinkerreeksen werden aan 19 luisteraars aangeboden in een classificatietaak en een vier-interva
Samenvatting Aan de verwerking van het akoestische spraaksignaal tot een betekenisvolle boodschap liggen meerdere processen ten grondslag. Een van die processen is de segmentatie van het signaal in afzonderlijke
Dr. Martine F. Delfos PICOWO
Autisme en rijpen Dr. Martine F. Delfos PICOWO, The Netherlands UAEG, Universities Autism Expertise Group Em.Lector Virtuele Ontwikkeling van de Jeugd, TSE/HES Em.Vis. Prof. International University Sarajevo,
Het Bologna-proces: sisyfusarbeid, pyrrusoverwinning of triomftocht? Bruno Broucker & Kurt De Wit
Het Blgna-prces: sisyfusarbeid, pyrrusverwinning f trimftcht? Brun Brucker & Kurt De Wit Overzicht Onderzeksvragen Cnceptueel mdel van verandering Tepassing p Vlaanderen vr 4 thema s kwaliteitszrg bachelr/master-structuur
Lucas Mens Arjan Bosman Henriëtte Koch Bart Luijten Ad Snik
Objectieve audiometrie: steeds meer middelen op de weegschaal, maar waar is de gouden standaard? Lucas Mens Arjan Bosman Henriëtte Koch Bart Luijten Ad Snik Klinische waarde van de ASSR tov klik/pip-bera?
Angstbehandeling bij kinderen met en zonder autisme spectrum stoornis. Dr. F.J.A. (Bonny) van Steensel Universiteit van Amsterdam UvA minds
Angstbehandeling bij kinderen met en zonder autisme spectrum stoornis Dr. F.J.A. (Bonny) van Steensel Universiteit van Amsterdam UvA minds Rol van ouders in angstbehandeling? Geen verschil kind vs gezinsgerichte
Samenvatting SAMENVATTING
SAMENVATTING Introductie Dit proefschrift geeft het theoretische en experimentele werk weer rondom de auditieve en cognitieve mechanismen van het top-down herstel van gedegradeerde spraak. In het dagelijks
UZ BRUSSEL. Verslag overleg Syndicale delegatie ABVV. SAGA + PLANNING dd. 16 februari 2010
UZ BRUSSEL Verslag verleg Syndicale delegatie ABVV SAGA + PLANNING dd. 16 februari 2010 Aanwezig : - dhr. R. Reynders, dhr. D. Vrysen, dhr. W. Van Esch, mevr. Chr. Steenhaut, mevr. M. Van Humbeek, dhr.
Nederlandse samenvatting
Samenvatting Nederlandse samenvatting Oorsuizen zit tussen de oren Tussen de oren Behalve fysiek tastbaar weefsel zoals bot, vloeistof en hersenen zit er veel meer tussen de oren, althans zo leert een
7 Nederlandstalige Samenvatting
7 Nederlandstalige Samenvatting Autisme is een ontwikkelingsstoornis, waarvan de symptomen zich in de kindertijd voor het eerst manifesteren en gedurende het gehele leven in verschillende vormen aanwezig
EMOTIEREGULATIE & AUTISME SPECTRUM STOORNISSEN
EMOTIEREGULATIE & AUTISME SPECTRUM STOORNISSEN W E T E N S C H A P P E L I J K O N D E R Z O E K B I J H O O G F U N C T I O N E R E N D E K I N D E R E N E N J O N G E R E N Janneke de Ruiter, MSc FOCUS
Spraakverstaan met CI resultaten en verruimde indicatiecriteria
Spraakverstaan met CI resultaten en verruimde indicatiecriteria Peter-Paul Boermans Jeroen Briare Janette van Dijhuizen Johan Frijns Centrum voor Audiologie en Hoorimplantaten Leids Universitair Medisch
Observatie-audiometrie met insert earphones bij kinderen van 2, 4 en 6 maanden oud
Observatie-audiometrie met insert earphones bij kinderen van 2, 4 en 6 maanden oud Esther Wiersinga-Post, Saskia Haaksma-Schaafsma, Pim van Dijk NVA, 13 april 2018 Gehooronderzoek bij jonge kinderen Objectief
The development of ToM and the ToM storybooks: Els Blijd-Hoogewys
The development of ToM and the ToM storybooks: Els Blijd-Hoogewys Een reactie door Hilde M. Geurts Lezing Begeer, Keysar et al., 2010: Advanced ToM 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Autisme (n=34) Controle
Een nieuwe stimulus voor BERAonderzoek: Marjolein Klaassen Taal- en spraakpatholoog
Een nieuwe stimulus voor BERAonderzoek: de LS CE-chirp Marjolein Klaassen Taal- en spraakpatholoog 3 februari 2017 Wat is een chirp? Nieuwe stimulus voor Brainstem Evoked Response Audiometry Grote frequentierespons
1. Gedrag. Au3sme. UMCG Publiekslezing Au3sme. Els M.A. Blijd- Hoogewys. Overzicht presenta3e. Wat is au3sme? Drie probleemgebieden
Au3sme dr. Behandelcoördinator Au3sme Team Noord Nederland Overzicht presenta3e Wat is au3sme? naar Morton & Frith, 1995 1. Gedrag 2. Biologie 3. Cogni3e 4. Diagnose 5. Behandeling genen, hersengebieden
De rol van spectrale en temporele resolutie binnen het Auditief Profiel
De rol van spectrale en temporele resolutie binnen het Auditief Profiel Thamar van Esch Jeroen Sol Wouter Dreschler Inhoud Inleiding HearCom / auditief profiel Experiment spectrale en temporele resolutie
Leerkracht vs. team? Naar een optimale balans tussen de leerkracht als individu en als teamlid voor het stimuleren van effectieve vakgroepwerking
Leerkracht vs. team? Naar een ptimale balans tussen de leerkracht als individu en als teamlid vr het stimuleren van effectieve vakgrepwerking Katrien Vangrieken SOK-cngres 2 juni 2017 1 Het belang van
Wat is een specifieke taalontwikkelingsstoornis? dr Ellen Gerrits, logopedist Congres TaalStaal 9 november 2012 Koninklijke Auris Groep
Wat is een specifieke taalontwikkelingsstoornis? dr, logopedist Congres 9 november 2012 Koninklijke Auris Groep Over welke kinderen praten we vandaag? Engels: Specific Language Impairment: Is SLI wel zo
Handleiding DIY HiFi Acoustic treatment test cd
Handleiding DIY HiFi Acoustic treatment test cd Elke luisterruimte heeft een eigen respons door ruimte mode s en afwerking. Met deze door Mutrox HiFi Acoustics samengestelde test cd is het mogelijk om
CQI Poliklinische ziekenhuis 2011
CQI Pliklinische ziekenhuis 2011 Managementsamenvatting Significant B.V. Thrbeckelaan 91 3771 ED Barneveld T 0342 40 52 40 KvK 39081506 inf@significant.nl Stichting Miletus Barneveld, 5 december 2011 Versie:
Centraal auditieve verwerkingstaken voor Vlaanderen
Centraal auditieve verwerkingstaken voor Vlaanderen Astrid van Wieringen & Kelly Demeester Experimentele ORL, Dept Neurowetenschappen & Logopedische en Audiologische Wetenschappen, faculteit Geneeskunde
Het stellen van functionele doelen bij patiënten na een totale knie artroplastiek wat zijn de consequenties?
Het stellen van functionele doelen bij patiënten na een totale knie artroplastiek wat zijn de consequenties? G. van der Sluis, J. Elings, S. Bausch-Goldbohm, R. Bimmel, F. Galindo-Garre, N. van Meeteren
Dag van intelligentie 2018
Dag van intelligentie Design 2018 Dr. Marc P.H. Hendriks, Klinisch neuropsycholoog Het Brein achter Intelligentie; Van localisatie naar netwerktheorieën Structuur en Functie De hersenen van boven Structuur
Marjon Hendrickx-Jessurun, MSc Logopedist en logopediewetenschapper. Supervisor: Dr. Lizet van Ewijk
Marjon Hendrickx-Jessurun, MSc Logopedist en logopediewetenschapper Supervisor: Dr. Lizet van Ewijk Woordvindingsproblemen: Afasie Neurodegeneratieve ziekten Diagnostiek woordvindingsproblemen: Benoemtaak
Samenvatting kinder- & jeugdpsychiatrie
Samenvatting kinder- & jeugdpsychiatrie 2. Ontwikkelingsstrnissen 2.1. Leerstrnissen 2.1.1. Inleiding Schls leren: vaardigheden die grte maatschappelijke relevantie bezitten Niet ged meekmen = negatieve
Autisme, wat weten we?
Autisme, wat weten we? Matt van der Reijden, kinder- en jeugdpsychiater & geneesheer directeur Dr Leo Kannerhuis, Oosterbeek 1 autisme agenda autisme autisme en het brein: wat weten we? een beeld van autisme:
ADHD en autisme Wat weten we, wat kunnen we?
ADHD en autisme Wat weten we, wat kunnen we? Nanda Lambregts-Rommelse UHD Psychiatrie Radboud UMC Coördinator wetenschappelijk onderzoek Karakter Karakter pagina 1 Tim Karakter pagina 2 Overzicht Comorbiditeit
Behandeling en revalidatie van blijvende gehoorschade: hoortoestellen en cochleaire implantatie in een multidisciplinaire benadering
Behandeling en revalidatie van blijvende gehoorschade: hoortoestellen en cochleaire implantatie in een multidisciplinaire benadering een presentatie aan de hand van casussen dr.ir. Cas Smits klinisch fysicus-audioloog
Sociale Cognitie bij Psychisch Gezonde Volwassenen
Sociale Cognitie bij Psychisch Gezonde Volwassenen Onderzoek met het Virtuele Lab Social Cognition in Psychologically Healthy Adults Research with the Virtual Laboratory Anja I. Rebber Studentnummer: 838902147
Kenmerken en uitkomsten van professionele echtscheidingsbemiddeling in Vlaanderen
Kenmerken en uitkmsten van prfessinele echtscheidingsbemiddeling in Vlaanderen 20 nvember 2015 Prf. Dr. Sfie Vanassche Dr. An Katrien Sdermans Prf. dr. Ken Matthijs Family and Ppulatin Studies, KU Leuven
Autisme en de gevolgen Els Ronsse / MDR
Autisme en de gevolgen Els Ronsse / www.psysense.be MDR Voorkomen? Voor het hele spectrum komen een aantal studies onafhankelijk van elkaar uit op 60 tot 70 op 10.000 of 1 op ongeveer 150 personen. Af
Welbevinden bij kinderen met CI. Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen
Welbevinden bij kinderen met CI Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen Inhoud Inleiding Beschrijving van het welbevinden en de school resultaten van kinderen met een CI op de lange termijn. Gerelateerd
Autisme spectrum stoornissen: van molecuul tot maatschappij. Wouter Staal, 19 mei, 2017
Autisme spectrum stoornissen: van molecuul tot maatschappij Wouter Staal, 19 mei, 2017 Autisme spectrum stoornissen: van molecuul tot maatschappij Kenmerken van autisme Genetica van autisme Hersenen en
SSSt-ruimte. Eindwerk BanaBaBuO Annelies Timmermans Nathalie Provoost
SSSt-ruimte Eindwerk BanaBaBuO Annelies Timmermans Nathalie Prvst Snezelen Stiepelen Sherbrne SSSt-ruimte Snezelen Waarm snezelen in de SSSt-ruimte? snezelmbiel Snezelen Wat is snezelen? snuffelen dezelen