Frequentie specifieke ABR

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Frequentie specifieke ABR"

Transcriptie

1 Frequentie specifieke ABR Krista Willeboer UMC Utrecht

2 Estimation of the pure-tone audiogram by the auditory brainstem response: a review David R. Stapells & Peggy Oates Audiology & Neuro-otology 1997; 2: Normal brief-tone bone-conduction behavioral thresholds using the B-71 transducer: three occlusion conditions Susan A. Small & David R. Stapells Journal of the American Academy of Audiology 2003; 14 (10):

3 Waarom frequentie specifieke ABR clicks: snelle onset, dus synchroon vuren van neuronen eerdere literatuur: ABR drempels t.g.v. clicks meest gerelateerd aan de hoordrempel op 2-4 khz echter: breed spectrum, dus verschillende regio s van de cochlea worden geactiveerd bij steil aflopende verliezen kan dit leiden tot een onderschatting van de drempel voor de hoge tonen

4 Vorm van frequentie specifieke stimuli korte sinus: rise time plateau time fall time

5 Afwegingen rise, plateau en fall times: groot: betere frequentie specificiteit klein: betere synchroniciteit, echter verbreding van de bandbreedte en verhoging van de drempel Dus de stimulus is een compromis tussen een audiometrische toon (lange duur, langzame rise en fall, smal spectrum) en een click (korte duur, snelle rise en fall, breed spectrum).

6 Optimum Volgens Davis, H. (1976, 1984) stimulus: 2 cycles rise time 1 cycle plateau time 2 cycles fall time

7 Overige instellingen (1) windowing: in onderzoek geen verschil gevonden tussen Blackman en linear-gated filtering: als bij clicks: bandpass Hz recording analysis window: 25 ms stimulus rate wordt beperkt door analysis window: 40/s

8 Overige instellingen (2) aantal middelingen: 4000 tot tot 4 keer herhalen om reproduceerbaarheid te onderzoeken artefact rejectie: streng onderzoek kan alleen in echte slaap, ook bij volwassenen, anders onder narcose

9 Stimulus intensiteit verlaging van de intensiteit: vergroting van de latentie verlaging van de amplitude > 90 db SPL is er een grotere kans dat andere regio s van de cochlea dan die van de nominale frequentie geactiveerd worden, door: stimulus: spectral splatter (spreiding van stimulus energie naar omliggende frequenties) respons: upward spread of cochlear excitation dit is vooral een probleem bij steile gehoorverliezen

10 Simultane maskeerruis voorkomen van spreiding van neurale excitatie naar regio s die niet tot de doelfrequentie behoren: de maskeerruis activeert haarcellen rondom de doelfrequentie en voorkomt daarmee dat ze meedoen aan de vorming van de pieken van de ABR

11 Vormen van maskering notched noise: breedband ruis, echter op de doelfrequentie is er weinig tot geen energie (de notch). nadeel: ruis kan ook de stimulus maskeren, als de notch niet steil genoeg is, m.n. vanuit de lage frequenties (upward spread of masking). high pass noise: kan alleen voor lage frequenties (500 Hz) witte ruis: voordeel: eenvoudig, nadeel: stimulus wordt altijd voor een deel gemaskeerd

12 Morfologie van de respons piek I - IV vaak niet zichtbaar, met name voor de frequenties tot 1 khz bij lage intensiteiten bij alle frequenties afwezigheid van piek I - IV piek V is breder dan bij clicks, met name voor de lage frequenties minder synchroniciteit in het apicale deel van de cochlea piek V moeilijk identificeerbaar langere latentietijden dan bij clicks

13 Indicatie van de werkelijke drempel geen effect van leeftijd (0-6 maanden, 7-48 maanden, >49 maanden) geen effect van de vorm van het audiogram

14 Frequentie specifieke ABR met beengeleiding wordt vaak na luchtgeleiding gedaan, met insert ear phones nog in het oor occlusie effect? gevaar: gevonden ABR-drempels zijn beter dan de werkelijke hoordrempels, onderschatting van het gehoorverlies

15 Studie 31 normaalhorende volwassenen cycle, 0.5, 1, 2 en 4 khz Radioear B71 beengeleider 3 condities: unoccluded contra occluded beiderzijds occluded

16 Resultaten hoe hoger de frequentie, des te beter de threshold force levels (elke conditie) beengeleidingsdrempels bij 500 Hz kunnen beter uitkomen dan werkelijk het geval is (= occlusie effect), terwijl dit bij 4 khz omgekeerd kan zijn echter: dit onderzoek bij volwassenen, niet duidelijk of het bij kinderen ook zo zou zijn

17 Discussie klinische werkbaarheid: kind moet slapen, anders narcose 2 of meer series meten (0.5 en 2 khz) lange meetseries: veel middelingen veel artefact rejectie kosten-baten analyse: is de voorspelling van het werkelijke gehoorverlies d.m.v. frequentie specifieke ABRs zoveel beter dat deze hoge kosten gerechtvaardigd zijn?

Een nieuwe stimulus voor BERAonderzoek: Marjolein Klaassen Taal- en spraakpatholoog

Een nieuwe stimulus voor BERAonderzoek: Marjolein Klaassen Taal- en spraakpatholoog Een nieuwe stimulus voor BERAonderzoek: de LS CE-chirp Marjolein Klaassen Taal- en spraakpatholoog 3 februari 2017 Wat is een chirp? Nieuwe stimulus voor Brainstem Evoked Response Audiometry Grote frequentierespons

Nadere informatie

GSI Audera ASSR in de klinische praktijk

GSI Audera ASSR in de klinische praktijk Utrecht, 11.03.05 GSI Audera ASSR in de klinische praktijk Fanny Scherf, Jan Brokx Universitair Ziekenhuis Antwerpen Academisch Ziekenhuis Maastricht Inhoud Inleiding: GSI Audera ASSR bij volwassenen ASSR

Nadere informatie

ASSR als onderdeel van de audiologische diagnostiek bij jonge kinderen

ASSR als onderdeel van de audiologische diagnostiek bij jonge kinderen ASSR als onderdeel van de audiologische diagnostiek bij jonge kinderen Jane Alaerts 1 Heleen Luts 1, Christian Desloovere 2 en Jan Wouters 1 1 ExpORL, K.U.Leuven en 2 UZ Leuven België Audiologische follow-up

Nadere informatie

Interactie van elektrische en akoestische stimulatie in de cochlea van de cavia

Interactie van elektrische en akoestische stimulatie in de cochlea van de cavia Interactie van elektrische en akoestische stimulatie in de cochlea van de cavia H. Christiaan Stronks, Huib Versnel, Vera F. Prijs, Wilko Grolman, Sjaak F.L. Klis Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde

Nadere informatie

Audiometrie bij USHER2A patiënten

Audiometrie bij USHER2A patiënten Audiometrie bij USHER2A patiënten J. Leijendeckers, R. Pennings, A. Bosman KNO / Audiologisch Centrum UMC St. Radboud, Nijmegen j.leijendeckers@kno.umcn.nl Achtergrond Onderzoek door R. Pennings naar gehoor

Nadere informatie

Neonatale gehoordiagnostiek

Neonatale gehoordiagnostiek Neonatale gehoordiagnostiek Hoe je met klikken verder komt Terugkomdag ALGO-screeners 17 januari 2018 Samuel Hoekman klinisch fysicus - audioloog Wat ga ik vertellen Outline Gehoor Gehooronderzoek Screening

Nadere informatie

BERA, Tymp en OAE bij de pasgeborene. Bert van Zanten UMC-Utrecht

BERA, Tymp en OAE bij de pasgeborene. Bert van Zanten UMC-Utrecht BERA, Tymp en OAE bij de pasgeborene Bert van Zanten UMC-Utrecht Overzicht Wat meet je bij BERA/Tymp/cEOAE/DPOAE? Normaal en afwijkend? Resultaat neonataal en later? BERA: Wat meet je? Het tijdsverloop

Nadere informatie

Lucas Mens Arjan Bosman Henriëtte Koch Bart Luijten Ad Snik

Lucas Mens Arjan Bosman Henriëtte Koch Bart Luijten Ad Snik Objectieve audiometrie: steeds meer middelen op de weegschaal, maar waar is de gouden standaard? Lucas Mens Arjan Bosman Henriëtte Koch Bart Luijten Ad Snik Klinische waarde van de ASSR tov klik/pip-bera?

Nadere informatie

Visual Reinforcement Audiometry

Visual Reinforcement Audiometry Visual Reinforcement Audiometry Audiologisch Centrum Twente dr. B.A.M. Franck, Klinisch Fysicus/Audioloog 25-04-2013 Pediatric Audiology Literatuur Zoals beloofd op de dag der akoepedie april 2013, hierbij

Nadere informatie

Screening van gehoorschade door lawaai m.b.v. internettesten

Screening van gehoorschade door lawaai m.b.v. internettesten Screening van gehoorschade door lawaai m.b.v. internettesten M.C.J. Leensen K.S. Rhebergen A. Snik J.A.P.M. de Laat W.A. Dreschler Screening van gehoor Objectief oordeel over gehoor Vroegere detectie gehoorverlies

Nadere informatie

ASSR in de klinische praktijk: vergelijking van MASTER en AUDERA en toepassing bij jonge kinderen

ASSR in de klinische praktijk: vergelijking van MASTER en AUDERA en toepassing bij jonge kinderen Laboratory for Experimental ORL ASSR in de klinische praktijk: vergelijking van MASTER en AUDERA en toepassing bij jonge kinderen Heleen Luts & Jan Wouters FEITEN Nood aan objectieve frequentiespecifieke

Nadere informatie

Human auditory Steady-state responses T.W. Picton, M.S. John, A. Dimitrijevic, D. Purcell International Journal of Audiology 2003, 42,

Human auditory Steady-state responses T.W. Picton, M.S. John, A. Dimitrijevic, D. Purcell International Journal of Audiology 2003, 42, Human auditory Steady-state responses T.W. Picton, M.S. John, A. Dimitrijevic, D. Purcell International Journal of Audiology 2003, 42, 177-219 Drs. Karine Letourneur 045 528 29 00 Doel van het artikel

Nadere informatie

Verloop pieklatentie vs intensiteit

Verloop pieklatentie vs intensiteit Neonatale screening - OAE Audiometrie bij Jonge Kinderen Mogelijkheden en Valkuilen Arjan J Bosman Audiologisch Centrum UMC St Radboud Nijmegen Neonatale screening - ALGO Objectieve Diagnostiek Tympanometrie,

Nadere informatie

Spraakaudiometrie met het vrije veld als referentie; een implementatiemethode

Spraakaudiometrie met het vrije veld als referentie; een implementatiemethode Spraakaudiometrie met het vrije veld als referentie; een implementatiemethode Mieke Janssens-bij de Vaate, Koen Rhebergen, UMC Utrecht. NVA wintervergadering, 2 februari 2018. Klinische praktijk spraakaudiometrie

Nadere informatie

VCV-test. validatie en de relatie met spectrale en temporele resolutie. Jeroen Sol Thamar van Esch Wouter Dreschler

VCV-test. validatie en de relatie met spectrale en temporele resolutie. Jeroen Sol Thamar van Esch Wouter Dreschler VCV-test validatie en de relatie met spectrale en temporele resolutie Jeroen Sol Thamar van Esch Wouter Dreschler Waarom een Vowel-Consonant-Vowel test? Slechthorenden hebben meer moeite met het verstaan

Nadere informatie

Subjectieve kinderaudiometrie

Subjectieve kinderaudiometrie Subjectieve kinderaudiometrie Patrick Brienesse Klinisch fysicus audiologie 13 april 2018 Drie pijlers van gehoorrevalidatie bij jonge kinderen Drie pijlers van gehoorrevalidatie bij jonge kinderen Hoorbaarheid

Nadere informatie

Rijping van de BER. Literatuur en een casus

Rijping van de BER. Literatuur en een casus Rijping van de BER Literatuur en een casus Auditory Evoked Responses Onderverdeling Early latency (BER) Middle latency Long latency (corticaal) BER, primaire generatoren: Piek I N8 distaal Piek II N8 proximaal

Nadere informatie

SAL-test. Inleiding. Het principe van de SAL-test:

SAL-test. Inleiding. Het principe van de SAL-test: SAL-test Inleiding Als we willen weten of er bij een oor sprake is van een geleidingsverlies, meten we dat normaal met een beengeleider. Het nadeel van deze meting is dat het te meten oor onbedekt is.

Nadere informatie

Introductie van de hoofdcategorie. Gehoormetingen. Maart 2007. Review en invoer: I. Dackweiler. 1 Algemene gegevens

Introductie van de hoofdcategorie. Gehoormetingen. Maart 2007. Review en invoer: I. Dackweiler. 1 Algemene gegevens Introductie van de hoofdcategorie Gehoormetingen Maart 2007 Review en invoer: I. Dackweiler 1 Algemene gegevens Korte Beschrijving Middels gehooronderzoek wordt bepaald, of het gehoor van een patiënt goed

Nadere informatie

Hoe werkt het gehoor? Bert van Zanten Klinisch-Fysicus/Audioloog Hoofd KNO-Audiologisch Centrum

Hoe werkt het gehoor? Bert van Zanten Klinisch-Fysicus/Audioloog Hoofd KNO-Audiologisch Centrum Hoe werkt het gehoor? Bert van Zanten Klinisch-Fysicus/Audioloog Hoofd KNO-Audiologisch Centrum Horen, zo gewoon, wat is het precies? onder andere: Detectie van geluid Discriminatie tussen verschillende

Nadere informatie

Het effect van het perifeer gehoorverlies op spraakverstaan: éénzijdig slechthorenden

Het effect van het perifeer gehoorverlies op spraakverstaan: éénzijdig slechthorenden Het effect van het perifeer gehoorverlies op spraakverstaan: éénzijdig slechthorenden T.J.M. Bost, N.J. Versfeld, S.T. Goverts NVA 25 september 2015 1 Inleiding Slechthorendheid heeft invloed op: Kwaliteit

Nadere informatie

Validiteit van de ASSR Nog steeds geen steady state

Validiteit van de ASSR Nog steeds geen steady state Validiteit van de ASSR Nog steeds geen steady state Lucas Mens Bart Luijten Christoph van der Reijden Ad Snik Chris-Jan Beerendonck Pieta Folman Henriëtte Koch False positive A positive test result in

Nadere informatie

Een objectieve maat voor auditieve verwerking?

Een objectieve maat voor auditieve verwerking? Martijn Toll (Viataal, ErasmusMC) André Goedegebure (ErasmusMC) Karin Neijenhuis (Kon Auris groep) Hans Verschuure (ErasmusMC) Een objectieve maat voor auditieve verwerking? De latentie van de P3 piek

Nadere informatie

Telegraaf-project. Het OAE-gram, een gevoeliger test voor gehoorscreening?

Telegraaf-project. Het OAE-gram, een gevoeliger test voor gehoorscreening? Telegraaf-project Het OAE-gram, een gevoeliger test voor gehoorscreening? Beschrijving van aan lawaai blootgestelde populatie middels diverse (screenings)methoden De Telegraaf, ArboNed, Hearing Coach,

Nadere informatie

Objectieve Diagnostiek. Tympanometrie Oto-Akoestische Emissies BERA Rechts 70 db, Links 90 db

Objectieve Diagnostiek. Tympanometrie Oto-Akoestische Emissies BERA Rechts 70 db, Links 90 db Objectieve Diagnostiek - casuïstiek - Arjan J Bosman en Henriëtte Koch Audiologisch Centrum UMC St Radboud Nijmegen Objectieve Diagnostiek Tympanometrie, stapedius reflexen functionaliteit middenoor Oto-Akoestische

Nadere informatie

Een nieuw geluid voor het meten van hoortoestellen

Een nieuw geluid voor het meten van hoortoestellen Een nieuw geluid voor het meten van hoortoestellen Marcel Vlaming VUmc Audiologie Amsterdam mede namens EHIMA: ISMADHA Werkgroep NVA 26 januari 2007 Doelstelling ISMADHA International Standards for Measuring

Nadere informatie

Taal in het Kleuterbrein EEG in de praktijk

Taal in het Kleuterbrein EEG in de praktijk Taal in het Kleuterbrein EEG in de praktijk Nina Davids & Judith Pijnacker - senior onderzoekers Petra van Alphen - projectleider Expertise & Innovatie, PonTeM Taal in het Kleuterbrein Waarom EEG? Wat

Nadere informatie

Mededelingen! )Geef uw (nieuwe) adres door aan de ledenadministratie!

Mededelingen! )Geef uw (nieuwe)  adres door aan de ledenadministratie! NederlandseVerenigingvoorAudiologie Nieuwsbrief110 Programma 3februari2017 NVAWintervergadering2017 Datum Vrijdag3februari2017,9:00 16:30uur Plaats Jaarbeurs>Beatrixgebouw,Utrecht(www.jaarbeurs.nl 9:00

Nadere informatie

Actualiteit Gezondheidszorg. Cochleaire implantaten

Actualiteit Gezondheidszorg. Cochleaire implantaten Actualiteit Gezondheidszorg Cochleaire implantaten Cochleair implantaat Vergoedbaar: 28-11-1991 Progressief indicaties uitgebreid Regelgeving procedures achterhaald Actualisatie: fase 1 = administratieve

Nadere informatie

Audiogrammen. Een gezond gehoor. Geleidingsverlies. Ed de Geus februari Luchtgeleiding: Beengeleiding: UCL: MCL: Spraakaudiogram:

Audiogrammen. Een gezond gehoor. Geleidingsverlies. Ed de Geus februari Luchtgeleiding: Beengeleiding: UCL: MCL: Spraakaudiogram: Audiogrammen Ed de Geus februari 2010 1 2 Een gezond gehoor 0 db drempelverlies 0 db drempelverlies ± 100 tot 110 db vlak tussen drempel en UCL Normale ideale curve Oplopend tot 100% en blijvend 100% 3

Nadere informatie

De rol van spectrale en temporele resolutie binnen het Auditief Profiel

De rol van spectrale en temporele resolutie binnen het Auditief Profiel De rol van spectrale en temporele resolutie binnen het Auditief Profiel Thamar van Esch Jeroen Sol Wouter Dreschler Inhoud Inleiding HearCom / auditief profiel Experiment spectrale en temporele resolutie

Nadere informatie

Bilateraal en binauraal horen bij kinderen met twee cochleaire implantaten

Bilateraal en binauraal horen bij kinderen met twee cochleaire implantaten Bilateraal en binauraal horen bij kinderen met twee cochleaire implantaten Astrid van Wieringen, Lieselot Van Deun, Jan Wouters ExpORL, Dept Neurowetenschappen, KULeuven, België 19/11/2010 1 Inhoud Situering

Nadere informatie

Meningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC

Meningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC Meningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog, VUmc 12 oktober 2011 Inhoud De rol van het AC in

Nadere informatie

Nederlandstalige samenvatting

Nederlandstalige samenvatting Nederlandstalige samenvatting In moderne hoortoestellen gebruikt men geavanceerde signaalbewerking om het inkomende geluid te bewerken en te versterken. Het hoortoestel is meer dan een eenvoudige geluidversterker:

Nadere informatie

Subtiele variatie van de elektrische stimulus onthult functionele veranderingen in de auditieve zenuw

Subtiele variatie van de elektrische stimulus onthult functionele veranderingen in de auditieve zenuw Subtiele variatie van de elektrische stimulus onthult functionele veranderingen in de auditieve zenuw Dyan Ramekers 1,2, Huib Versnel 1,2, Emma M. Smeets 1, Stefan B. Strahl 3, Sjaak F.L. Klis 1,2, Wilko

Nadere informatie

Neurotrofe behandeling van de auditieve zenuw in dove cavia s. M.J.H. Agterberg. H. Versnel, J.C.M.J. de Groot, F.W.J. Albers en S.F.L.

Neurotrofe behandeling van de auditieve zenuw in dove cavia s. M.J.H. Agterberg. H. Versnel, J.C.M.J. de Groot, F.W.J. Albers en S.F.L. Neurotrofe behandeling van de auditieve zenuw in dove cavia s M.J.H. Agterberg H. Versnel, J.C.M.J. de Groot, F.W.J. Albers en S.F.L. Klis Mogelijke invloeden op de prestatie met een CI Degeneratie van

Nadere informatie

Toepassing spraak-in-ruis screeningtest voor lawaaislechthorendheid in arbeidsgeneeskunde

Toepassing spraak-in-ruis screeningtest voor lawaaislechthorendheid in arbeidsgeneeskunde Toepassing spraak-in-ruis screeningtest voor lawaaislechthorendheid in arbeidsgeneeskunde Monique Leensen Wouter Dreschler Presentatie NVA-wintervergadering 27-01-2012 Onderzoek i.o.v. Arbouw 1 Achtergrond

Nadere informatie

Maatwerk als succesfactor

Maatwerk als succesfactor Maatwerk als succesfactor Audicienscongres 2019 Comfoor Doetinchem, Roy Boers Keuze audiogram Selectieproces htst vs mate van afsluiting: open of gesloten? Filtering, venting, demping, features, tubes,

Nadere informatie

Medische diagnostiek naar gehoor bij meningitis: het landelijk protocol

Medische diagnostiek naar gehoor bij meningitis: het landelijk protocol 2e VUmc nascholingsdag over het jonge slechthorende kind: Medische diagnostiek naar gehoor bij meningitis: het landelijk protocol Paul Merkus Postmeningitis follow up in Nederland Eén jaar na meningitis

Nadere informatie

Hoortoestelaanpassing bij kinderen met het Down Syndroom

Hoortoestelaanpassing bij kinderen met het Down Syndroom Hoortoestelaanpassing bij kinderen met het Down Syndroom Sander Ubbink klinisch fysicus audioloog i.o. academisch ziekenhuis Maastricht inhoud: prevalentie otologische problemen diagnostiek rehabilitatie

Nadere informatie

Diagnostiek bij Auditieve Neuropathie. Bert van Zanten Klinisch-fysicus/Audioloog UMCU

Diagnostiek bij Auditieve Neuropathie. Bert van Zanten Klinisch-fysicus/Audioloog UMCU Diagnostiek bij Auditieve Neuropathie Bert van Zanten Klinisch-fysicus/Audioloog UMCU Overzicht Een casus avant la lettre Auditory Neuropathy Spectrum Disorder Geheugenopfrissing anatomie en fysiologie

Nadere informatie

Audiometrische triage bij de audicien

Audiometrische triage bij de audicien Audiometrische triage bij de audicien Wouter A. Dreschler (w.a.dreschler@amc.uva.nl) Academic Medical Centre Amsterdam, The Netherlands Triage door de audicien Klachten over het gehoor huisarts KNO/ AC

Nadere informatie

Een mooi voorbeeld om de drie manieren waarop een trilling zich voortplant te illustreren is de volgende:

Een mooi voorbeeld om de drie manieren waarop een trilling zich voortplant te illustreren is de volgende: Over db s gesproken Inleiding Geluid is een trilling, die ontstaat doordat een geluidsbron trilt in een akoestisch midden. Onder akoestisch midden verstaan we een stof in gasvormige, vaste of vloeibare

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/36110 holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/36110 holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/36110 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Beek, Feddo van der Title: Speech perception with cochlear implants : improving

Nadere informatie

Status gehoor van musici in symphonieorkesten

Status gehoor van musici in symphonieorkesten Status gehoor van musici in symphonieorkesten Noortje Jansen / Academisch Medisch Centrum Amsterdam Mede namens: Miranda Neerings (AMC) Jan de Laat (LUMC) Wouter A. Dreschler (AMC) 1 Orkest & Gehoor Arbo-convenant

Nadere informatie

Mogelijkheden van ruismaskeerders en hoortoestellen bij tinnitusrevalidatie

Mogelijkheden van ruismaskeerders en hoortoestellen bij tinnitusrevalidatie Mogelijkheden van ruismaskeerders en hoortoestellen bij tinnitus De klinische praktijk Thijs Thielemans, klinisch fysicus-audioloog Audiologisch Centrum Kentalis locatie Sint-Michielsgestel en Den Bosch

Nadere informatie

FAQ Lawaai Prof. J. Malchaire

FAQ Lawaai Prof. J. Malchaire FAQ Lawaai Prof. J. Malchaire AUDIOMETRISCHE ONDERZOEKEN 1. Wat is het doel van audiometrische onderzoeken?...1 2. Wanneer moeten volgens de regelgeving audiometrische onderzoeken worden uitgevoerd?...1

Nadere informatie

Observatie-audiometrie met insert earphones bij kinderen van 2, 4 en 6 maanden oud

Observatie-audiometrie met insert earphones bij kinderen van 2, 4 en 6 maanden oud Observatie-audiometrie met insert earphones bij kinderen van 2, 4 en 6 maanden oud Esther Wiersinga-Post, Saskia Haaksma-Schaafsma, Pim van Dijk NVA, 13 april 2018 Gehooronderzoek bij jonge kinderen Objectief

Nadere informatie

G. Dingemanse, J. Feenstra Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam, Nederland

G. Dingemanse, J. Feenstra Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam, Nederland G. Dingemanse, J. Feenstra Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam, Nederland Real Ear Metingen Meten van geluidsniveau bij het trommelvlies Inhoud Waarom Real Ear Metingen? Uitvoering

Nadere informatie

Allart Knoop, Gertjan Dingemanse. Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam

Allart Knoop, Gertjan Dingemanse. Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam Allart Knoop, Gertjan Dingemanse Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam Knagende vragen Is deze dome niet te open? De cliënt vindt het geluid scherp. Geef ik teveel versterking,

Nadere informatie

IV.3. Audiologisch onderzoek (referentie-eis)

IV.3. Audiologisch onderzoek (referentie-eis) Stichting Audicienregister StAr IV.3. Audiologisch onderzoek (referentie-eis) Audiologie en otoscopie bij intake en eindcontrole Gedrukte versies van dit handboek worden door StAr op beperkte schaal in

Nadere informatie

Handleiding DIY HiFi Acoustic treatment test cd

Handleiding DIY HiFi Acoustic treatment test cd Handleiding DIY HiFi Acoustic treatment test cd Elke luisterruimte heeft een eigen respons door ruimte mode s en afwerking. Met deze door Mutrox HiFi Acoustics samengestelde test cd is het mogelijk om

Nadere informatie

3M Occupational Health & Environmental Safety HHEF. Basis training. Gehoorbescherming

3M Occupational Health & Environmental Safety HHEF. Basis training. Gehoorbescherming HHEF Basis training Gehoorbescherming 1 Identificeer de gevaren 2 Wat zijn de gevolgen voor de gezondheid? Het 3M 4-stappen plan 3 Kies de juiste gehoorbescherming 4 Train en motiveer Identificeer de gevaren

Nadere informatie

Wat is het effect van revalidatie bij unilateraal gehoorverlies?

Wat is het effect van revalidatie bij unilateraal gehoorverlies? CT scan: leerboek audiologie, hoofdstuk 7.2.2.2 (2) 31-01-2014 Wat is het effect van revalidatie bij unilateraal gehoorverlies? J.G. Dingemanse, Klinisch-Fysicus/Audioloog dr. B.A.M. Franck, Klinisch Fysicus/Audioloog

Nadere informatie

VWVJ. Karen Van Doorslaer Referatendag - 07/12/2007 ONTWIKKELING VAN STANDAARD GEHOORONDERZOEK IN HET CLB

VWVJ. Karen Van Doorslaer Referatendag - 07/12/2007 ONTWIKKELING VAN STANDAARD GEHOORONDERZOEK IN HET CLB ONTWIKKELING VAN STANDAARD VWVJ GEHOORONDERZOEK IN HET CLB Karen Van Doorslaer Referatendag - 07/12/2007 Opstellen van een screeningsprogramma Literatuurstudie Inventarisatie van de huidige werkwijze en

Nadere informatie

Gehoorbeschadiging door lawaai. Dr. Litiere Luc KNO-arts Tienen

Gehoorbeschadiging door lawaai. Dr. Litiere Luc KNO-arts Tienen Gehoorbeschadiging door lawaai Dr. Litiere Luc KNO-arts Tienen Anatomie binnenoor Spiraal ligament modiolus 4000 12000 Tonotopie van de haarcellen basale membraan.mp4 Electro-mechanische transductie lat.

Nadere informatie

Gehoorschade door muzieklawaai bij jongeren Dr.ir. Jan A.P.M. de Laat, klinisch-fysicus audioloog Audiologisch Centrum (KNO), LUMC

Gehoorschade door muzieklawaai bij jongeren Dr.ir. Jan A.P.M. de Laat, klinisch-fysicus audioloog Audiologisch Centrum (KNO), LUMC Gehoorschade door muzieklawaai bij jongeren Dr.ir. Jan A.P.M. de Laat, klinisch-fysicus audioloog Audiologisch Centrum (KNO), LUMC japmdelaat@lumc.nl Gehoorschade door muzieklawaai bij jongeren 2 Gehoorschade

Nadere informatie

Centraal auditieve verwerkingstaken voor Vlaanderen

Centraal auditieve verwerkingstaken voor Vlaanderen Centraal auditieve verwerkingstaken voor Vlaanderen Astrid van Wieringen & Kelly Demeester Experimentele ORL, Dept Neurowetenschappen & Logopedische en Audiologische Wetenschappen, faculteit Geneeskunde

Nadere informatie

David Weenink. Instituut voor Fonetische Wetenschappen ACLC Universiteit van Amsterdam. Spraakverwerking per computer.

David Weenink. Instituut voor Fonetische Wetenschappen ACLC Universiteit van Amsterdam. Spraakverwerking per computer. Instituut voor Fonetische Wetenschappen ACLC Universiteit van Amsterdam AMSTERDAM CENTER FOR LANGUAGE AND C O M M U N I C A T I O N Het spectrogram Het representeert een acoustische tijd-frequentie representatie

Nadere informatie

Wat hoor ik? Over geluid en geluidsbronnen op een open NICU

Wat hoor ik? Over geluid en geluidsbronnen op een open NICU Wat hoor ik? Over geluid en geluidsbronnen op een open NICU The influence of patient- and unit-specific factors on the noise levels in an open-plan neonatal intensive care unit Munhun Park 1, Sabrina Laroche

Nadere informatie

IV.3. (documentversie2 van 16 juli 2014) Audiologisch onderzoek (referentie-eis)

IV.3. (documentversie2 van 16 juli 2014) Audiologisch onderzoek (referentie-eis) Stichting Audicienregister StAr IV.3. (documentversie2 van 16 juli 2014) Audiologisch onderzoek (referentie-eis) Audiologie en otoscopie bij intake en eindcontrole Gedrukte versies van dit handboek worden

Nadere informatie

Meten van de Impuls response

Meten van de Impuls response Meten van de Impuls response Als opdracht voor het vak S&S2 hebben we de opdracht gekregen om van een akoestisch instrument de impuls response te meten. De vier AoS studenten waar onder ik hebben gekozen

Nadere informatie

Spraakverstaan met CI resultaten en verruimde indicatiecriteria

Spraakverstaan met CI resultaten en verruimde indicatiecriteria Spraakverstaan met CI resultaten en verruimde indicatiecriteria Peter-Paul Boermans Jeroen Briare Janette van Dijhuizen Johan Frijns Centrum voor Audiologie en Hoorimplantaten Leids Universitair Medisch

Nadere informatie

9-3-2013. Uitvoeringsvormen oorstukjes t.b.v. OCCLUSIE. Kast. AHO-toestellen. AHO-toestellen. AHO-toestellen. Kast AHO diverse uitvoeringen

9-3-2013. Uitvoeringsvormen oorstukjes t.b.v. OCCLUSIE. Kast. AHO-toestellen. AHO-toestellen. AHO-toestellen. Kast AHO diverse uitvoeringen Uitvoeringsvormen s t.b.v. OCCLUSIE Ed de Geus December 2005 Kast AHO diverse uitvoeringen (M)IHO CIC Open aanpassingen 1 2 Kast Telefoon standaard 3 4 Open Oorstukje met aanpak 5 6 1 Mini Folie 7 8 (Open)

Nadere informatie

STERK VANUIT ELK PERSPECTIEF

STERK VANUIT ELK PERSPECTIEF RUBRIK STERK VANUIT ELK PERSPECTIEF SUPREMIA 7 3 1 RUBRIK 2 RUBRIK Hoe wij onze wereld ervaren hangt sterk samen met ons perspectief. Soms verandert onze interpretatie van de situatie wanneer we het vanuit

Nadere informatie

Cisplatinum Ototoxiciteit

Cisplatinum Ototoxiciteit Cisplatinum Ototoxiciteit Yvonne Simis Lot Zuur Rebecca Gallimore Coen Rasch Fons Balm Wouter Dreschler Klinische en experimentele Audiologie, AMC Amsterdam Keel Neus en Oorheelkunde, AMC Amsterdam Radiotherapie,

Nadere informatie

De invloed van ruisonderdrukking op luisterinspanning

De invloed van ruisonderdrukking op luisterinspanning De invloed van ruisonderdrukking op luisterinspanning NVA vergadering 27 september 2013 Maj van den Tillaart-Haverkate 1,2 Inge Brons 1 Wouter A. Dreschler 1 Rolph Houben 1 1 Klinische en Experimentele

Nadere informatie

FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID

FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID 16 MAART 2006 Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 14 september 1984 tot vaststelling van de nomenclatuur van de geneeskundige verstrekkingen

Nadere informatie

Simulatie van de uitwendige gehoorgangakoestiek: evaluatie van de perceptieve effecten na mastoidectomie

Simulatie van de uitwendige gehoorgangakoestiek: evaluatie van de perceptieve effecten na mastoidectomie Simulatie van de uitwendige gehoorgangakoestiek: evaluatie van de perceptieve effecten na mastoidectomie P. Brienesse, Klinisch fysicus audiologie E. van Spronsen, KNO arts NVA wintervergadering, 31 januari

Nadere informatie

Lawaaischade bij slechthorenden en hoortoestelgebruik

Lawaaischade bij slechthorenden en hoortoestelgebruik Lawaaischade bij slechthorenden en hoortoestelgebruik Alex E. Hoetink NSDSK, ACHN Alkmaar Wouter A. Dreschler AMC - Amsterdam Achtergrond Kan het gebruik van een hoortoestel door een slechthorende leiden

Nadere informatie

Fiche 19 (Analyse): gezondheidstoezicht

Fiche 19 (Analyse): gezondheidstoezicht Fiche 19 (Analyse): Gezondheidstoezicht De legale voorschriften hieronder opgenomen zijn voorafgaand aan de voorschriften van het koninklijk besluit van 28 mei 2003 (BS van 16 juni 2003) betreffende het

Nadere informatie

De status van het gehoor van musici. van vijf symphonieorkesten

De status van het gehoor van musici. van vijf symphonieorkesten De status van het gehoor van musici 1 De status van het gehoor van musici van vijf symphonieorkesten E.J.M. Jansen 1 M. Neerings 1 J.A.P.M. de Laat 2 W.A. Dreschler 1 1 Klinische & Experimentele Audiologie

Nadere informatie

Behandeling en revalidatie van blijvende gehoorschade: hoortoestellen en cochleaire implantatie in een multidisciplinaire benadering

Behandeling en revalidatie van blijvende gehoorschade: hoortoestellen en cochleaire implantatie in een multidisciplinaire benadering Behandeling en revalidatie van blijvende gehoorschade: hoortoestellen en cochleaire implantatie in een multidisciplinaire benadering een presentatie aan de hand van casussen dr.ir. Cas Smits klinisch fysicus-audioloog

Nadere informatie

Schriftelijk tentamen Digitale Telecommunicatie Technieken (5LL20) en Telecommunicatie Techniek (5LL50) op dinsdag 14 juni 2005 van

Schriftelijk tentamen Digitale Telecommunicatie Technieken (5LL20) en Telecommunicatie Techniek (5LL50) op dinsdag 14 juni 2005 van Schriftelijk tentamen Digitale Telecommunicatie Technieken (5LL20) en Telecommunicatie Techniek (5LL50) op dinsdag 14 juni 2005 van 14.00-17.00 uur Studenten die in het nieuwe vak (5LL50) tentamen doen

Nadere informatie

Compensatie van gehoorverlies met beengeleidingstoestellen: Praktische aspecten van de BAHA. Bert Maat

Compensatie van gehoorverlies met beengeleidingstoestellen: Praktische aspecten van de BAHA. Bert Maat 1 Compensatie van gehoorverlies met beengeleidingstoestellen: Praktische aspecten van de BAHA Bert Maat 2 BEENGELEIDINGSTOESTELLEN Toepassing: Bij middenoorproblematiek als toepasing van luchtgeleidingstoestellen

Nadere informatie

Subjectieve audiometrie bij jonge kinderen: Wat is de rol van Visual Reinforcement Audiometry (VRA)?

Subjectieve audiometrie bij jonge kinderen: Wat is de rol van Visual Reinforcement Audiometry (VRA)? Subjectieve audiometrie bij jonge kinderen: Wat is de rol van Visual Reinforcement Audiometry (VRA)? dr.ir. P. Brienesse Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind, Amsterdam Achtergrond:

Nadere informatie

Hoorrevalidatie en invloed op de uitrijping van het auditieve systeem. Nascholingsdag Audiologen 17 maart 2006 Yvonne Simis

Hoorrevalidatie en invloed op de uitrijping van het auditieve systeem. Nascholingsdag Audiologen 17 maart 2006 Yvonne Simis Hoorrevalidatie en invloed op de uitrijping van het auditieve systeem Nascholingsdag Audiologen 17 maart 2006 Yvonne Simis Invloed van hoorrevalidatie bij Late rijping door slechthorendheid Cochleaire

Nadere informatie

Oorstukjes. Audiciensbijeenkomst. Doel

Oorstukjes. Audiciensbijeenkomst. Doel Oorstukjes Audiciensbijeenkomst Doel 1 Doel Gehoorgang Handigheid Zichtbaarheid Jeuk Op maat / standaard Venting Grootte/vorm Materiaal Hoge tonen/lage tonen Conductief Doel Gehoorgang Handigheid Zichtbaarheid

Nadere informatie

audiometrie voor de basisarts-deel II-v deel II

audiometrie voor de basisarts-deel II-v deel II -v.030515 deel II afwijkende audiometrie Coproductie: afd.kno LUMC afd.kno UMCU 1 Het is de gebruiker van dit programma niet toegestaan de inhoud van het programma te wijzigen, vermenigvuldigen, door te

Nadere informatie

Hoortoestelaanpassing bij musici. Een lastige klus

Hoortoestelaanpassing bij musici. Een lastige klus Hoortoestelaanpassing bij musici Een lastige klus Inhoud Even voorstellen Problemen bij gehoorverlies Relatie met muziek Relatie met hoortoestel Aandachtspunten bij de akoestiek van de aanpassing Even

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 13. Inleiding 15. Fysica, anatomie en fysiologie van het gehoor 17. Zuivere toonaudiometrie 45

Inhoud. Voorwoord 13. Inleiding 15. Fysica, anatomie en fysiologie van het gehoor 17. Zuivere toonaudiometrie 45 Inhoud Voorwoord 13 HOOFDSTUK 1 Inleiding 15 HOOFDSTUK 2 Fysica, anatomie en fysiologie van het gehoor 17 2.1 Fysica 17 2.1.1 Definitie van geluid en de grootheden van geluid 17 2.1.2 Zuivere toon 22 2.1.3

Nadere informatie

Elektrofysiologische correlaten voor een auditief verwerkingsprobleem bij mensen met dyslexie

Elektrofysiologische correlaten voor een auditief verwerkingsprobleem bij mensen met dyslexie Elektrofysiologische correlaten voor een auditief verwerkingsprobleem bij mensen met dyslexie Hanne Poelmans, Heleen Luts, Maaike Vandermosten, Bart Boets, Pol Ghesquière & Jan Wouters ExpORL & Onderzoekseenheid

Nadere informatie

Psychoakoestiek. Universität Göttingen, 1979. armin.kohlrausch@philips.com

Psychoakoestiek. Universität Göttingen, 1979. armin.kohlrausch@philips.com Psychoakoestiek Armin Kohlrausch Philips Research Europe Eindhoven en Technische Universiteit Eindhoven Universität Göttingen, 1979 armin.kohlrausch@philips.com Inleiding Psychoakoestiek: Wetenschap, die

Nadere informatie

Audiometrie. Inleiding. Testen in het algemeen. De Ewing test

Audiometrie. Inleiding. Testen in het algemeen. De Ewing test Audiometrie Inleiding Als Praktijk Assistent ontvangt u vrijwel dagelijks audiogrammen van KNO-artsen en Audiologische Centra. Daarnaast worden er naar alle waarschijnlijkheid ook gehoortesten bij u in

Nadere informatie

Welke kwaliteit willen we bereiken met audiometrie en gehooraanpassing?

Welke kwaliteit willen we bereiken met audiometrie en gehooraanpassing? Welke kwaliteit willen we bereiken met audiometrie en gehooraanpassing? Dr.ir. Wim Soede Inzet van professioneel oordeel audicien in relatie tot NOAH 4 en StAr Handboek Aan de lezer! Tijdens en na afloop

Nadere informatie

Daar luister ik naar!

Daar luister ik naar! Daar luister ik naar! Gehoorschade is een groeiend probleem zowel on the job als off the job een maatschappelijk probleem Gehoorschade bij jongeren Prevalentie lawaaigeinduceerde gehoorschade bijna verdubbeld

Nadere informatie

Het meten van luisterinspanning met cijfers in ruis

Het meten van luisterinspanning met cijfers in ruis Het meten van luisterinspanning met cijfers in ruis NvA-wintervergadering 27 januari 2012 Maaike van Doorn R. Houben, W.A. Dreschler Achtergrond Klinische praktijk Hoortoestelaanpassing Informatie van

Nadere informatie

Boundary conditions of otoacoustic emissions de Kleine, Emile

Boundary conditions of otoacoustic emissions de Kleine, Emile Boundary conditions of otoacoustic emissions de Kleine, Emile IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document

Nadere informatie

Spreken en Verstaan: Inleiding in de Fonetiek

Spreken en Verstaan: Inleiding in de Fonetiek Spreken en Verstaan: Inleiding in de Fonetiek Prakticum: deelverslag 1 14-12-2009 Martijn van den Heuvel CKI 3020355 Opdracht A.7.1. Allereerst moest voor deze opdracht het fragment zinleven1 ingeladen

Nadere informatie

Auditieve aandacht en tinnitus

Auditieve aandacht en tinnitus Auditieve aandacht en tinnitus Anne-Marie Keuning S1639293 Facultair begeleider: Dr. I. Nijholt Extern begeleider: Dr. H. Versnel Keel-, neus-, en oorheelkunde en Heelkunde van het hoofd-, halsgebied UMC

Nadere informatie

WAT GEHOORVERLIES EIGENLIJK BETEKENT

WAT GEHOORVERLIES EIGENLIJK BETEKENT WAT GEHOORVERLIES EIGENLIJK BETEKENT Hoe weet u of u gehoorverlies heeft? De kans is groot dat u de laatste bent die dat weet. De meeste gehoorverliezen ontwikkelen zich namelijk zo geleidelijk dat u het

Nadere informatie

INTRODUCTIE. Eazysoftwares Vanden Thorenlaan Brussel

INTRODUCTIE. Eazysoftwares Vanden Thorenlaan Brussel INTRODUCTIE Maar al te vaak kopen audiologen en audiciens te duur materiaal, of te wel materiaal die niet aangepast is aan hun behoeften. De toekomst ligt in handen van de evoluerende producten. Mobiliteit,

Nadere informatie

PREVALENTIE EN DIAGNOSTIEK VAN SLECHTHORENDHEID BIJ PERSONEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING EN AUTISMESPECTRUMSTOORNIS

PREVALENTIE EN DIAGNOSTIEK VAN SLECHTHORENDHEID BIJ PERSONEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING EN AUTISMESPECTRUMSTOORNIS Utrecht 2 november 2007 PREVALENTIE EN DIAGNOSTIEK VAN SLECHTHORENDHEID BIJ PERSONEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING EN AUTISMESPECTRUMSTOORNIS CHRIS DE BAL DEP. LOGOPEDIE EN AUDIOLOGIE LESSIUS HOGESCHOOL

Nadere informatie

Treatment-induced Hearing Loss After (Chemo)Radiotherapy in Patients With Head and Neck E.A.R. Theunissen

Treatment-induced Hearing Loss After (Chemo)Radiotherapy in Patients With Head and Neck E.A.R. Theunissen Treatment-induced Hearing Loss After (Chemo)Radiotherapy in Patients With Head and Neck E.A.R. Theunissen SUMMARY IN DUTCH NEDERLANDSE SAMENVATTING Bij de behandeling van patiënten met hoofd-hals kanker

Nadere informatie

Meten van spraakverstaan bij volwassenen met een cochleair implantaat in stilte en in lawaai

Meten van spraakverstaan bij volwassenen met een cochleair implantaat in stilte en in lawaai Meten van spraakverstaan bij volwassenen met een cochleair implantaat in stilte en in lawaai Universitair Audiologisch Centrum KNO en EMGO+ instituut VU medisch centrum Amsterdam Marre Kaandorp Theo Goverts

Nadere informatie

Audiometrie bij kinderen. Melina Willems Sabine Sinnaeve

Audiometrie bij kinderen. Melina Willems Sabine Sinnaeve Audiometrie bij kinderen Melina Willems Sabine Sinnaeve Inhoud presentatie / TTT-sessie Terminologie Apparatuur / Aandachtspunten Invloed van de onderzoeksomgeving Klassikale voorbereiding Individuele

Nadere informatie

SBR Trillingsrichtlijn Visiebijeenkomst Actualisatie

SBR Trillingsrichtlijn Visiebijeenkomst Actualisatie SBR Trillingsrichtlijn Visiebijeenkomst Actualisatie 20 november 2012 Introductie Ton Vrouwenvelder TNO Bouw 2 Kernvragen: Wanneer kan het kwaad voor de constructie? Wanneer is het hinder voor personen

Nadere informatie

Evaluatie Kinderhoortest. April 2016

Evaluatie Kinderhoortest. April 2016 Evaluatie Kinderhoortest April 2016 Uitgevoerd in opdracht van: Datum April 2016 Versie 5.1 Status Eindversie Auteurs Marya Sheikh Rashid, MSc, AMC Prof.dr.ir. Wouter A. Dreschler, AMC Dr.ir. Jan A.P.M.

Nadere informatie

Lange termijn follow-up van neonataal vastgesteld gehoorverlies in de NICU populatie

Lange termijn follow-up van neonataal vastgesteld gehoorverlies in de NICU populatie Lange termijn follow-up van neonataal vastgesteld gehoorverlies in de NICU populatie K.S. de Graaff-Korf 17 januari 2018 Isala Vrouw-kindcentrum Introductie Aanleiding voor follow-up onderzoek was met

Nadere informatie

Bimodale aanpassing: afstemming van hoortoestel op CI

Bimodale aanpassing: afstemming van hoortoestel op CI Bimodale aanpassing: afstemming van hoortoestel op CI Lidwien Veugen 1 J. Chalupper PhD 2 Prof. dr. ir. Ad Snik 3 Prof. dr. John van Opstal 1 Dr. Lucas Mens 3 1 Department of Biophysics, Donders Institute

Nadere informatie