Het Bologna-proces: sisyfusarbeid, pyrrusoverwinning of triomftocht? Bruno Broucker & Kurt De Wit

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Het Bologna-proces: sisyfusarbeid, pyrrusoverwinning of triomftocht? Bruno Broucker & Kurt De Wit"

Joannes Aalderink
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Het Blgna-prces: sisyfusarbeid, pyrrusverwinning f trimftcht? Brun Brucker & Kurt De Wit

2 Overzicht Onderzeksvragen Cnceptueel mdel van verandering Tepassing p Vlaanderen vr 4 thema s kwaliteitszrg bachelr/master-structuur internatinalisering financieringsmdel Cnclusies vr Vlaanderen vr het Blgna-prces

3 Onderzeksvragen In welke mate hebben de delstellingen van het Blgnaprces de begde beleidsresultaten pgeleverd? in verschillende dmeinen gegeven de vertaling van die delstellingen in natinaal beleid en praktijken van de instellingen He grt is de klf tussen de begde resultaten en wat uiteindelijk bereikt werd? Welke factren kunnen deze vaststellingen verklaren?

4 Cnceptueel mdel van verandering

5 1) Kwaliteitszrg Delstellingen: een gemeenschappelijk kader pstellen dat als referentie kan dienen m kwaliteit en kwaliteitsstandaarden te vergelijken een transparante structuur creëren Als gevlg van: fragmentatie en cmplexiteit van accreditatie-rganen de mgelijkheid een accreditatie-rgaan te kiezen de ndzaak m tt een vergelijkbaar kwaliteitsrdeel te kmen een fcus p prtcllen, regels, standaarden

6 1) Kwaliteitszrg Stellen we vast dat: er nzekerheid is: er is een spanning tussen het verbeteren van kwaliteit en het aantnen van kwaliteit (en: wat is kwaliteit?) er wantruwen is de cmplexiteit leidt tt een gebrek aan transparantie de spelregels niet vr iedereen hetzelfde zijn

7 2) Ba/Ma-structuur Delstellingen: een systeem van gemakkelijk leesbare en vergelijkbare diplma s transparantie, mbiliteit, minder cmplexiteit Resultaten: een cmplexe structuur vr het hger nderwijs geen nmiddellijke aanvaarding van het bachelrdiplma als einddiplma nzekerheid ver de internatinale erkenning van bachelrdiplma s niet ndzakelijk verbetering erkenning studieperides eenjarige masterprgramma s

8 3) Internatinalisering Delstelling: mbiliteit aanmedigen en verbeteren Resultaten: er is een actieplan mbiliteit de uitgaande studentenmbiliteit bereikt ng niet de 20% (f 33%) delstelling mwille van een gebrek aan financiële steun, taalvaardigheden, mtivatie, ndersteuning dr de instellingen de vermeende kwaliteit van buitenlands nderwijs en de relevantie ervan in het eigen curriculum taalregeling die inkmende mbiliteit hindert

9 4) Financiering Delstelling: publieke financiering als belangrijkste financieringsbrn, m een billijke tegang en de autnmie van de instellingen te vrijwaren Resultaten: nieuw financieringsmdel ttaal budget initieel verhgd, maar publieke financiering weliswaar beperkt tt initieel diplma utputfinanciering druk p de financiering pnieuw besparingen; inschrijvingsgeld verhgd lage succesrati, vral in het eerste jaar utputcriteria vs. de kwaliteit van het nderwijs

10 Cnclusies Path dependency regarding previus existing structures Internal prcedures t maintain an established system Characteristics f the funding system with cntradictry results n quality Cultural elements impeding internatinalisatin Financial situatin increasing cmpetitin n accreditatin market Inner cntext Y Y' At the Eurpean level Fragmentatin Inaccessibility nn-transparency Incmparability Lack f mbility Lack f cmparable quality Situatin x Cntent Prcess Outer cntext Situatin Y Situatin Y' Quality Prgramme structure Internatinalisatin Funding Cmmn framewrk and transparancy Readable and cmparable system f degrees Mbility Internatinal cperatin Public funding fr equal access and sustainable develpment Fragmentatin Cmpetitin Cnceptual incherence Fcus n prtcls Distrust Inequality Cmplexity Lack f cmparability Sme unique elements (prf. bachelr) Lw mbility Difficult internatinalisatin plicy Equal level f access and success fr grups with lwer SES Public funding leading t high levels f failure Increse tuitin fees Ecnmic pressure regarding necessary cmpetencies fr the labur market and increase financial pressure t ratinalize the supply Plitical pressure regarding plicy pririties Scial values regarding the HE system

11 Cnclusies vr Vlaanderen Glbaal Vlaanderen heft de delstellingen van het Blgnaprces bereikt: een kwaliteitszrgsysteem in vereenstemming met de ESG; Ba/Ma-structuuur;... Inner cntext nderscheid prfessinele / academische bachelrs meilijk m gelijkwaardigheid tussen diplma s aan te tnen de mgelijkheid m te shppen p de markt van accreditatie-rganen al bij al een laag niveau van internatinalisering cntradicties in het financieringsmechanisme

12 Cnclusies vr Vlaanderen Outer cntext plitiek: psitie van de Vlaamse taal + sterke regulering van het hger nderwijs ecnmisch: de markt heeft een sterke invled p de prgramma s sciaal: de penheid van het hgernderwijssysteem heeft een invled p het aantal studenten en de structuur ervan Cntent een klf tussen delstellingen en resultaten is als het ware ingebuwd in de implementatie

13 Cnclusies vr het Blgna-prces Glbaal veel van de delstellingen lijken (frmeel) bereikt Maar... fragmentatie ntegankelijkheid geen transparantie geen vergelijkbaarheid gebrek aan mbiliteit geen kwaliteitsgarantie

14 Discussie ver de Vlaamse situatie Welke richting met het met Vlaanderen uit? cnslideren (niemand zit te wachten p alweer een grte systeemingreep) vereenvudigen: van de structuur, van de financiering,... fcussen: minder en duidelijke regelgeving & ambitieus zijn: waarm niet het heft in handen nemen m de weg in Eurpa vr te bereiden?

15 Discussie ver het Blgna-prces Welke richting met het met het Blgna-prces uit? cnslideren, m te vermijden dat er pnieuw een grte hetergeniteit ntstaat rekening huden met een inherente implementatieklf (de eigen aard van het Eurpese beleidsprces) het belang van de natinale cntext niet nderschatten karakteristieken van natinale besluitvrming beperkt engagement sciale en ecnmische cntext

16 Discussie ver het Blgna-prces Mgelijke richting vr de tekmst p Eurpees niveau eerder beperkte, heldere delstellingen dan ng meer, ng bredere delstellingen (want dat laatste creëert enkel de indruk van vruitgang) die delstellingen fcussen p wat de hfdkenmerken zijn van hger nderwijs in Eurpa en daarmee de vraag beantwrden: welke zijn dat dan? wat is de kern, de aantrekkingskracht van HO in Eurpa?

17 Dr. Brun Brucker Instituut vr de Overheid KU Leuven Dr. Kurt De Wit Cel Datamanagement Dienst Onderwijsbeleid KU Leuven

Vergelijkbare documenten

Ondersteuning gericht op kwaliteit van leven en maatschappelijke participatie van personen met een beperking. Een wetenschappelijke stand van zaken.

Ondersteuning gericht op kwaliteit van leven en maatschappelijke participatie van personen met een beperking. Een wetenschappelijke stand van zaken. Ondersteuning gericht p kwaliteit van leven en maatschappelijke participatie van persnen met een beperking. Een wetenschappelijke stand van zaken. Bea Maes KU Leuven Een veld in beweging Vlwaardig burgerschap