Voor u ligt de nieuwsbrief gemeenten met daarin een diversiteit aan fiscale onderwerpen. De volgende onderwerpen komen aan bod:

Transcriptie

1 Nieuwsbrief gemeente 2010/14 Geachte lezer, Voor u ligt de nieuwsbrief gemeenten met daarin een diversiteit aan fiscale onderwerpen. De volgende onderwerpen komen aan bod: - Prinsjesdag; - Btw op computers voor raadsleden compensabel?; - Beleidsdoorlichting BTW-compensatiefonds (bcf); - Horizontaal Toezicht: Wat is in control zijn?; - Snippergroen; - Opleidingen btw/bcf en grondbedrijf; - Nieuwe btw-masterclass in regio Limburg; - Btw-masterclasses. Prinsjesdag Op 21 september 2010 (Prinsjesdag) heeft de regering de Miljoenennota aangeboden aan de Tweede Kamer. De minister van Financiën heeft direct daarna een aantal fiscale wetsvoorstellen ingediend, waaronder het Belastingplan Zoals van een demissionair kabinet mag worden verwacht, stonden er weinig belangrijke wijzigingen in de voorstellen. Er zijn geen wijzigingsvoorstellen ingediend met uitstraling naar de gemeentelijke praktijk. Btw op computers voor raadsleden compensabel? Veel gemeenten kopen computers en stellen deze ter beschikking aan de raadsleden. De computers worden voorzien van programma s en beveiligingssoftware, zodat de raadsleden goed en veilig kunnen werken en communiceren via het netwerk van de gemeente. De computer is voor een raadslid een belangrijk hulpmiddel in de uitoefening van zijn taak, omdat een belangrijk deel van de communicatie met collega-raadsleden, de gemeente en de burgers via de digitale weg verloopt. Niets lijkt dan ook compensatie van de btw met betrekking tot de aanschaf van de computers in de weg te staan. Sommige belastingeenheden nemen echter het standpunt dat compensatie is uitgesloten. Zij zijn van mening dat raadsleden individuele derden zijn, zodat sprake is van een terbeschikkingstelling aan een individuele derde als bedoeld in artikel 4a van het BCF. Wij zijn het met dit standpunt niet eens. omdat deze uitzondering niet bedoeld is voor een situatie als deze. Als voorbeelden voor de toepassing van deze uitzondering worden genoemd het verstrekken van goederen en diensten aan burgers met uitkering zoals de bijzondere bijstand, voorzieningen voor gehandicapten of gesubsidieerde instellingen, zoals sociaal en maatschappelijk werk. In al deze situaties is de gemeente niet zelf de gebruiker van de ingekochte zaak of dienst. Een raadslid is formeel gezien weliswaar geen personeelslid van de gemeente, maar maakt wel onderdeel uit van de gemeentelijke organisatie en gebruikt de computer ten behoeve van de (controlerende of beleidsbepalende) werkzaamheden die hij voor de gemeente verricht. Hoewel het gebruik voor privédoeleinden niet is uitgesloten, is dit niet de reden voor de aanschaf en terbeschikkingstelling.

2 Gemeenten ervaren het standpunt van de belastingeenheden als onrechtvaardig. De belastingeenheden maken de vergelijking met pc-privé-projecten voor werknemers om daarmee te suggereren dat het privégebruik van de computers door de raadsleden een belangrijke overweging is voor de aanschaf. Zou het raadslid echter werknemer zijn dan is de btw wel compensabel, omdat de uitsluiting voor verstrekkingen aan het personeel om praktische redenen en administratieve lasten verlichting is ingetrokken. Wij geven gemeenten die zich wensen te verzetten tegen het standpunt van hun belastingeenheid een goede kans van slagen bij de rechter. Het zou de Belastingdienst echter sieren het zover niet te laten komen. Beleidsdoorlichting BTW-compensatiefonds (bcf) Onder deze titel heeft de minister van Financiën de resultaten van een extern onderzoek alsmede het rapport van het Ministerie van Financiën aangeboden aan de Tweede Kamer. Deze beleidsdoorlichting van het bcf voor gemeenten, provincies en kaderwetgebieden (in de rapportages WGR+ genoemd), gericht op de effectiviteit en de doelmatigheid van het fonds, is ingestoken op de drie items die destijds als reden zijn aangegeven voor de instelling ervan. 1. Heeft de instelling van het bcf bijgedragen aan een evenwichtige afweging tussen uitbesteden en inbesteden? De conclusie is dat de btw geen verstoring meer geeft bij de afweging tussen inbesteden en uitbesteden. In zoverre is het beoogde level playing field tot stand gebracht. Een belangrijk resultaat van het onderzoek is echter dat strategische, politieke en beleidsmatige beslissingen veel meer impact hebben op de in- en uitbestedingbeslissing dan een te behalen efficiencyvoordeel. 2. Het voorkomen van fiscale constructies Het gebruik van fiscale constructies is sterk afgenomen. Het extern bureau constateert dat er nog wel sprake is van constructies op gebieden waarvoor noch aftrek noch compensatie van btw mogelijk is. Als voorbeeld wordt scholenbouw aangereikt. Als lezer van de nieuwsbrief zult u ongetwijfeld - gelet op het aantal malen dat wij hebben geschreven over scholenbouw - dezelfde conclusie hebben getrokken als wij. De rechterlijke macht, op basis van het leerstuk misbruik van recht of door herkwalificatie van de omstandigheden, haalt een streep door de fiscale constructies. 3. Personeelsuitwisselingen De conclusie is dat bij personeelsuitwisselingen het bcf geen rol speelt en dat dit wordt gezien als het succes van het bcf. Onze ervaring als EFK Belastingadviseurs is toch even anders. Dat bij de personeelsuitwisselingen (uitlenen/detacheren) btw geen rol speelt, komt veelal omdat niet wordt onderkend dat sprake is van een btw-belaste prestatie. Dit wordt mede ingegeven door de omstandigheid dat de opbrengst van het detacheren wordt gecrediteerd op de kosten en de kosten veelal worden geadministreerd op een (hulp)kostenplaats. En als geen btw in rekening wordt gebracht, valt er weinig te compenseren. Aanbevelingen De rapportages reiken een aantal mogelijkheden tot verbeteringen aan. Een van de aanbevelingen, die wij van harte onderschrijven is dat de uitvoering van het bcf bij één belastingeenheid wordt ondergebracht waardoor wordt voorkomen dat verschillen ontstaan in het beleid per regio en dat de uitvoering daarvan teveel samenhangt met de persoon van de belastinginspecteur. Aan deze situatie zit echter ook een keerzijde, namelijk dat voor de btw-aangiften de organisaties blijven vallen onder de huidige belastingeenheid. Omdat het bcf pas aan de orde is als geen sprake is van btw-ondernemerschap, blijven op het snijvlak van beide gebieden geschillen van inzicht bestaan. Het is vanuit dit oogpunt beter de gehele btw/bcf-behandeling van gemeenten onder te brengen bij één belastingeenheid.

3 Als u kennis wilt nemen van de inhoud van beide rapporten, zijn deze te downloaden via de site van het Ministerie van Financiën. - Extern rapport (Ape / Rebelgroup Advisory BV): - Rapportage Ministerie van Financiën: Horizontaal Toezicht: Wat is in control zijn? In control zijn is greep hebben op administratieve processen in een organisatie. Een organisatie die in control is, komt bij een controle door de Belastingdienst financieel niet gauw voor verrassingen te staan. Overheden en non-profit organisaties die niet of niet volledig in control zijn, krijgen vaak te maken met onverwachte fiscale correcties en naheffingen. Een situatie die zowel onwenselijke als voorkomen kan worden. In dit artikel wordt een pragmatische start geschetst om fiscaal in control te komen waarbij een convenant Horizontaal Toezicht als extra bonus kan worden binnen gehaald. Fiscaliteit meenemen in controleprocessen (waaronder single audit) Fiscalist Bert Nienhuis van EFK Belastingadviseurs: Wij zeggen: zorg dat fiscaliteit deel uitmaakt van de controleprocessen van de gemeente. Weet wat de fiscale risico s zijn, dek ze af en zorg dat je fouten in de administratie meteen kunt herstellen. Geen of een onjuiste behandeling van fiscaliteit kan een gemeente namelijk veel geld kosten. Belangrijk is de fiscaliteit in controleprocessen te betrekken. Daarbij moeten de mensen niet worden vergeten. Nienhuis: Als fouten in een geautomatiseerd proces worden ontdekt, moet je je afvragen hoe die fouten zijn ontstaan. Dan kom je soms ook bij mensen terecht. Waarom maken zij die fouten? Onderdeel van het traject omvat dus ook het opleiden van medewerkers zodat het fiscale bewustzijn in de organisatie wordt vergroot. Nienhuis: Wil een traject om in control te komen slagen dan moeten de neuzen in een organisatie allemaal dezelfde kant op staan. Er is dus meer nodig dan alleen opleiden. Waar te beginnen? In control komen of een eerste stap naar Horizontaal Toezicht, begint bij EFK Belastingadviseurs meestal met een onderzoek van de financiële vastleggingen in een recent jaar. Dat kan globaal, middels een steekproef van enkele dossiers of uitgebreid via nacalculatie van de hele administratie. En of er nu wel of niet een convenant met de Belastingdienst wordt getekend, dit onderzoek levert altijd voordelen op. Dit kan enerzijds een financieel voordeel zijn, maar veelal geeft het de organisatie ook meer inzicht in de werking van haar eigen geautomatiseerd systeem. Het globale onderzoek wordt uitgevoerd aan de hand van een statistische significante steekproef. Deze steekproef hoeft slechts betrekking te hebben op een selectief deel van de organisatie en over een beperkte periode om toch een beeld te krijgen van mogelijke risico s en kansen op nog te behalen voordelen die er zijn. De toetsing richt zich met name op die delen van organisatie en besluitvormingsprocedures die per direct de meeste fiscale risico s veroorzaken. Er wordt inzicht verkregen in die gebieden waar de vinger in de dijk kan worden gestopt of damage control kan worden toegepast. Herkenbare risico s kunnen zich dan niet bij herhaling blijven voordoen. Denk hierbij aan besluiten met betrekking tot kredietaanvragen, bestekken, subsidies en/of conceptbesluiten. Deze zogenoemde nulmeting geeft onder andere inzicht in: 1. de status van het huidige fiscale bewustzijn binnen de organisatie; 2. de fiscale risico s die gelopen worden; 3. Wat de minimaal noodzakelijk te bereiken situatie zou moeten zijn; 4. Wat de gewenste (optimale) situatie dient te zijn. Stapsgewijs Controle van de labels is de eerst stap in een nacalculatie van een administratie. Er wordt aan de hand van de meeste actuele labellijsten beoordeeld of de labels juist zijn en er worden, indien nodig, correcties aangebracht. De tweede stap is het herijken van het mengpercentage voor de overheadbtw. Vervolgens worden de effecten van de labelwijzigingen en herijking doorgerekend in het laatste boekjaar en andere boekjaren.

4 In deze methodiek worden wijzigingen op het gebied van onder andere belastingwetgeving, die van invloed zijn op de labels, direct getoetst. Bovendien vindt daarna jaarlijks een herijking van de labels plaats. Voor de nacalculatie wordt de hele administratie van een boekjaar doorgenomen. Als uit een peiljaar blijkt dat een gemeente te weinig btw heeft terugontvangen, kan dit bedrag doorberekend worden naar eerdere boekjaren. EFK Belastingadviseurs kan namens de gemeente tot vijf jaar terug te weinig ontvangen btw terugvragen bij de Belastingdienst. Dat is de termijn van verjaring. De nacalculatie is als onderzoek vergelijkbaar met de btw-controle van de Belastingdienst. Toch is het verstandig om deze nacalculatie door een derde partij te laten verrichten. De Belastingdienst kijkt vrijwel altijd vanuit de btw die in de boeken staat en stelt zichzelf vooral de vraag of er niet te veel btw is geclaimd. Echter, er moet ook gekeken worden of organisaties wel alle btw hebben ontvangen waar zij recht op hebben. De uitkomsten van deze onderzoeken bepalen de volgende stap in het in control -traject. Nienhuis: Wij werken in fasen. Elke volgende stap is afhankelijk van de uitkomsten in de voorafgaande fase. De beslissing om een volgende stap te zetten ligt bij onze klanten. We durven de stelling best wel aan dat een paar dossiers in de meeste gevallen leiden tot meer actie. Horizontaal Toezicht In control zijn is niet gelijk aan Horizontaal Toezicht. Horizontaal Toezicht is een omgangsvorm met de Belastingdienst. Daarvoor is ook een zekere mate van in control zijn nodig. Maar een convenant heeft als nadeel dat spelregels rond fiscaliteit veelal door de Belastingdienst worden bepaald. Nienhuis: Organisaties zullen bij de fiscale behandeling van projecten geneigd de standpunten van zijn Belastingdienst te volgen. Dat beperkt de onderhandelingsruimte bij de behandeling van de fiscaliteit en kan - met name voor omvangrijke projecten - gevolgen hebben voor de bestedingsruimte. Verstandiger is gedegen de eigen organisatie fiscaal in te richten, het zogeheten Tax Control Framework, dit af te stemmen met de Belastingdienst en zelf regie te voeren. En of nu begonnen wordt met een nacalculatie van de afgelopen boekjaren of een steekproef, ervaring leert dat beide aanvangsroutes altijd voordeel opleveren voor gemeenten. Aan u de keuze! Snippergroen Onlangs adviseerden wij een gemeente het clubgebouw van de lokale voetbalvereniging op te splitsen in twee appartementsrechten. De notaris ging ervan uit dat het Kadaster binnen een week een landmeter kon sturen. Bij navraag bleek de landmeter pas na zes weken beschikbaar te zijn. De vertraging was vermoedelijk het gevolg van een actie die door vele gemeenten is ingezet, namelijk het terugclaimen van door burgers illegaal ingepikt snippergroen. Snippergroen zijn kleine stukjes grasveld of bosschages, die tot de openbare ruimte behoren, maar daarin geen wezenlijke functie vervullen. De gemeente is verantwoordelijk voor het onderhoud. Snippergroen grenst soms aan woonhuizen of bedrijfsgebouwen. Het is in de loop van de tijd geregeld voorgekomen dat de gebruikers van die onroerende zaken eerst het onderhoud en later ook het bezit naar zich hebben toegetrokken. Er zijn zelfs gevallen bekend van buurtbewoners die op een avond gezamenlijk hun erfafscheiding een aantal meters naar achteren hebben geplaatst ten koste van een gemeentelijk grasveld. De eigendom van het snippergroen ligt doorgaans bij de gemeente, maar dat kan door verjaring anders zijn. Gemeenten zijn nu bezig te controleren of snippergroen (illegaal) door derden in bezit is genomen. Indien dit wordt geconstateerd, kan de gemeente drie dingen doen: 1. gedogen; 2. terugeisen; 3. verhuren c.q. verkopen. Optie 1. zal niet de bedoeling van de controle zijn, maar indien wordt gedoogd, adviseren wij wel de verjaring te stuiten. Aan deze optie zitten geen fiscale gevolgen. Optie 2. is het bevestigen van de eigendomssituatie. Dit heeft ook geen fiscale gevolgen. Optie 3. heeft wel fiscale gevolgen. Dit zal bij verhuur echter alleen het geval zijn als de gemeente terzake van de aanleg van het groen btw heeft gecompenseerd. Bij verkoop met juridische levering moet gecompenseerde btw eveneens (deels) worden terugbetaald.

5 Daarnaast zal de verkrijger altijd overdrachtsbelasting zijn verschuldigd. De levering is namelijk niet belast met btw omdat deze vanuit de overheidssfeer plaatsvindt. Gemeenten mogen dus geen factuur met btw afgegeven noch mag de notaris in de akte 19% verschuldigde btw opnemen ter zake van de eigendomsoverdracht. Opleidingen btw/bcf (basis en grondbedrijf) Het inschrijven voor dit najaar lopende open opleidingen btw/bcf en grondbedrijf is niet meer mogelijk. In maart en april 2011 zullen er wederom opleidingen worden georganiseerd en wij zullen u op de hoogte houden van locatie en data. Vanuit diverse gemeenten is ons gevraagd specifiek voor hun gemeente een opleiding te organiseren. Dit behoort tot de mogelijkheden en heeft als voordeel dat er in diepte aandacht kan worden gegeven aan onderwerpen en casuïstiek die speciaal voor uw gemeente relevant zijn. Wanneer u geïnteresseerd bent in het volgen van één van de opleidingen of aanvullende informatie wenst te ontvangen, stuurt u dan een naar info@efkbelastingadviseurs.nl. Nieuwe btw-masterclass in regio Limburg In verscheidene regio s zijn door EFK Belastingadviseurs in samenwerking met gemeenten btwmasterclasses opgezet. Ook in de regio Limburg wordt er op dit moment gewerkt aan het opzetten van een btw-masterclass. Gemeenten die zich hiervoor willen aanmelden kunnen dat doen door een e- mail sturen naar info@efkbelastingadviseurs.nl of te bellen naar Wij zullen u dan informeren waar en wanneer de eerste bijeenkomst zal worden gehouden. In een btw-masterclass wordt met de btw-specialisten van verschillende gemeenten vier keer per jaar een bijeenkomst gehouden. Op deze middag wordt onderling informatie uitgewisseld over bijvoorbeeld de contacten met de Belastingdienst, nieuwe regelgeving en jurisprudentie en worden concrete situaties besproken. Wij coördineren deze bijeenkomsten en brengen onze kennis en ervaring in. Wij houden de btw-masterclass bij toerbeurt bij een gemeente zodat de kosten voor de deelnemers laag kunnen blijven. Btw-masterclasses Regio Datum Gast gemeente Zeeland 5 oktober Goes Edam-Volendam 11 november Diemen Friesland 17 november Gaasterlân-sleat Groningen 25 november Veendam Colofon Redactie: drs. E.T.N.P. Plat; mr. P.J. van der Meer en H. Zuidersma Deze (digitale) nieuwsbrief is een uitgave van EFK Belastingadviseurs. Ondanks de zorg die aan deze uitgave is besteed, aanvaardt EFK Belastingadviseurs geen enkele aansprakelijkheid voortvloeiend uit onvolkomenheden in de tekst en/of de weergave van deze nieuwsbrief. Copyright EFK Belastingadviseurs,