Btw, een hele zorg Een onderzoek naar de fiscale aspecten van arbeidsmobiliteit in de sector zorg & welzijn

Transcriptie

1 Btw, een hele zorg Een onderzoek naar de fiscale aspecten van arbeidsmobiliteit in de sector zorg & welzijn Managementsamenvatting De arbeidsmarkt in de sector zorg en welzijn is sterk in beweging. Zorg- en welzijnorganisaties hebben te kampen met (tijdelijke) overschotten en tekorten. Als onderdeel van het landelijke project Intersectorale mobiliteit zorg en welzijn, doet ZorgpleinNoord onderzoek naar regionale arbeidsmobiliteit. Hierbij wordt gekeken naar de mogelijkheden om onderling personeel uit te wisselen. Vanuit het Kenniscentrum Arbeid van de Hanzehogeschool is onderzocht tegen welke fiscale belemmeringen zorg- en welzijnorganisaties aan lopen bij deze vorm van arbeidsmobiliteit. Het doel van het onderzoek is om informatie te vergaren en aanbevelingen te kunnen doen aan het Kenniscentrum Arbeid en ZorgpleinNoord, zodat mobiliteit en flexibiliteit beter kunnen worden benut voor een goed functionerende arbeidsmarkt in de sector zorg en welzijn. Er wordt inzicht gegeven in de belemmeringen en (fiscale) oplossingen, een inventarisatie gemaakt van de behoeften en ervaringen van verschillende organisaties en een inventarisatie gemaakt van de visie van de Belastingdienst. De onderzoeksvraag die in dit onderzoek centraal staat is als volgt: In hoeverre kunnen fiscale belemmeringen bij arbeidsmobiliteit worden opgelost of tot een minimum worden beperkt, waardoor mobiliteit en flexibiliteit beter kunnen worden benut voor een goed functionerende arbeidsmarkt in de sector zorg en welzijn? De belangrijkste aspecten die in dit onderzoek aan bod zijn gekomen: fiscale belemmeringen, mogelijke oplossingen, bijbehorende voorwaarden en risico s, andere belemmeringen, wenselijkheid van mobiliteit, belangrijke aspecten in een dergelijke samenwerking, reeds gebruikte oplossingen, en de toepassing van de wet- en regelgeving door de Belastingdienst. De belangrijkste conclusies: De loonbelasting vormt geen fiscale belemmering omdat de werknemers geen daadwerkelijk nadeel ondervinden als zij twee werkgevers hebben. Het enige waar de werknemers alert op moeten zijn is dat de heffingskorting bij één werkgever wordt toegepast en dat de belasting uiteindelijk over het totale inkomen moet worden betaald. De omzetbelasting vormt wel een fiscale belemmering. Normaal gesproken zijn de diensten van zorgen welzijnsorganisaties op grond van de wet vrijgesteld van de heffing van btw. Als het gaat om het ter beschikking stellen van personeel moet er wel 21% btw worden geheven. Deze btw is voor zorg- en welzijnorganisaties niet aftrekbaar, waardoor het kostprijsverhogend is. Door deze extra kostenpost is het niet aantrekkelijk om personeel tijdelijk bij andere organisaties te plaatsen of in te huren. 1 - managementsamenvatting Btw, een hele zorg

2 De fiscale belemmering kan worden weggenomen door een aantal mogelijkheden die zijn gegeven in de wet- en regelgeving en in de jurisprudentie. Zie inzet. Voor de uitvoering van elke mogelijkheid moet er worden voldaan aan een aantal voorwaarden.* Geen enkele mogelijkheid kan als de beste mogelijkheid worden aangewezen. Welke mogelijkheid een uitvoerbare optie is voor organisaties, hangt af van de feiten. Het is verstandig De mogelijkheden Structurele detachering Aparte juridische entiteit Fiscale eenheid Uitleen om niet Kosten voor gemene rekening Maatwerkoplossing om advies over de passende mogelijkheden in te winnen bij bijvoorbeeld een belastingadviseur. Geen enkele mogelijkheid is zonder haken en ogen. In de meeste gevallen wordt de fiscale belemmering weggenomen, maar ontstaat er een bepaald risico voor één of meerdere partijen. Naast de mogelijkheden, is uit het onderzoek gebleken dat twee van de onderzochte opties de fiscale belemmering niet wegnemen. Zie inzet. Om verrassingen achteraf te voorkomen, kunnen organisaties vooraf de mogelijkheden aan de Belastingdienst voorleggen. De onmogelijkheden Koepelvrijstelling Payrolling Dit kan door een concreet plan schriftelijk voor te leggen aan de Belastingdienst. Deze zal beoordelen of met het plan wordt ingestemd of niet. Een maatwerkoplossing moet sowieso worden besproken. De jurisprudentie is niet zo duidelijk dat organisaties kunnen pionieren. De Belastingdienst volgt de door het Ministerie gegeven wet- en regelgeving, waarvan niet kan worden afgeweken. In principe wordt er dus eenduidig en landelijk beleid gehanteerd. Bij de terbeschikkingstelling van personeel is de aansprakelijkheid gedurende de uitwisseling een belangrijk aspect. Wie is aansprakelijk indien de ter beschikking gestelde werknemer ziek wordt, ontslagen wordt of schade veroorzaakt? Gezien de tijd en de omvang van het onderzoek is dit aspect niet aan bod gekomen. *De (on)mogelijkheden en bijbehorende voorwaarden zijn uitgewerkt in hoofdstuk 3 van het onderzoeksrapport. Daarnaast zijn ze weergegeven in het stroomschema op pagina 4 en 5 van deze samenvatting. In het onderzoek is ook gekeken naar de wijze waarop zorg- en welzijnorganisaties momenteel omgaan met de in- of uitleen van personeel. De gebruikte constructies zijn in twee categorieën onder te verdelen, namelijk constructies waarbij: 21% btw wordt geheven, bijvoorbeeld detachering; de werknemer een nieuw tijdelijk dienstverband aangaat, bijvoorbeeld:. Onbetaald verlof met terugkeergarantie;. De pool. Deze pool is een externe lijst met werknemers die zijn geselecteerd op hun kwaliteiten en die direct inzetbaar zijn voor (tijdelijke) projecten. In het Noorden is de pool opgezet door ZorgpleinNoord samen met vier organisaties. 2 - managementsamenvatting Btw, een hele zorg

3 De bezuinigingen in de sector zorg en welzijn spelen een grote rol. Organisaties kunnen hun personeel geen vaste aanstelling geven in verband met de financiën. Indien de fiscale belemmering wordt weggenomen, is er een grote kans dat de arbeidsrechtelijke belemmering met betrekking tot de tijdelijke arbeidscontracten blijft bestaan omdat na drie jaren de contracten moeten worden omgezet in vaste dienstverbanden. Op grond van het nieuwe Sociaal Akkoord mag een werknemer maximaal twee jaar in dienst zijn van een tijdelijk contract, dan moet het worden omgezet naar een vast dienstverband. Deze belemmering kan worden weggenomen door gezamenlijk een werknemer in dienst te nemen, waardoor de financiën en het risico gezamenlijk worden gedragen. Aanbevelingen: Vervolgonderzoek naar de aansprakelijkheid bij het ter beschikking stellen van personeel bij de in dit onderzoek genoemde mogelijkheden. Vervolgonderzoek naar de arbeidsrechtelijke belemmeringen bij arbeidsmobiliteit. Indien de fiscale belemmering wordt weggenomen, is de kans groot dat de arbeidsrechtelijke belemmering blijft bestaan. De organisaties hebben in het praktijkgerichte onderzoek aangegeven dat zij gezien financiën (bezuinigingen) ook voorzichtig zijn in het geven van een vast dienstverband indien zij personeel onderling kunnen uitwisselen. Dit zou betekenen dat ze de werknemers naar drie jaren tijdelijk dienstverband alsnog laten gaan, ondanks dat ze onderling kunnen worden uitgewisseld om (tijdelijke) tekorten en overschotten op te vangen. Dit onderzoek is uitgevoerd door Miranda Bouma in het kader van de opleiding HBO-Rechten Instituut voor Rechtenstudies, Hanzehogeschool te Groningen. Het gehele rapport vindt u op Publicatie van tekst uit dit werk is toegestaan, mits de bron wordt vermeld 3 - managementsamenvatting Btw, een hele zorg

4 Stroomschema 1 bij Btw, een hele zorg leent personeel uit of gaat samenwerken met organisatie B, waarbij 4 - managementsamenvatting Btw, een hele zorg

5 Stroomschema 2 bij Btw, een hele zorg 5 - managementsamenvatting Btw, een hele zorg

6 6 - Managementsamenvatting Btw: een hele zorg