Werkgelegenheidseffecten energietransitie

Transcriptie

1 Werkgelegenheidseffecten energietransitie Reinier Rutjens, directeur WENB Marc Donckers, secretaris O&O-fondsen 27 september 2017

2 Wat doet de WENB? Werkgeversvereniging op het gebied van Triple Arbeid o Arbeidsmarkt o Arbeidsverhoudingen o Arbeidsvoorwaarden 70 werkgevers als lid medewerkers werken bij deze werkgevers 7 sectoren, waaronder de energie (netwerk, productie en levering), afval & milieu, kabel & telecom en drinkwater

3 O&O fondsen van de sectoren Opleidingen Zowel branche als beroeps Innovatie en tooling Loopbaanontwikkeling Talentenplatform E-portfolio Arbeidsomstandigheden/Arbocatalogi Arbeidsmarktbeleid Imago campagnes arbeidsmarkt tbv instroom (WATT) Crossovers Subsidiestromen Subsidieadvies

4 Arbeidsmarkt Nu Gemiddelde hoge leeftijd en lange dienstverbanden Weinig instroom jongeren, weinig vrouwen Lage mobiliteit Merendeel MBO-functies Zware beroepen: monteurs, ploegen, wacht- en storingsdiensten Toekomst Krimp in fossiele opwek, groei in hernieuwbaar, retail en diensten Verduurzaming en digitalisering kan tot verjonging van het personeelsbestand leiden, maar ook langer doorwerken Nog meer technici en hoger opgeleiden Veranderende functies (digitalisering / soft skills)

5 De energietransitie: beelden van onze leden Waar verdwijnt het werk? (Versnelde) uitfasering kolencentrales Door automatisering en robotisering verdwijnt administratief werk Impact van internationale moeders en marktwerking Om publieke taken betaalbaar te houden personeelsreductie door efficiency-slagen (regulering) Afbouw gasgebruik- en aansluitingen Profiel van medewerkers verandert, andere competenties en vaardigheden en hoger opleidingsniveau Decentrale opwekking Tempo van de transitie is onvoorspelbaar, de oude wereld is nog nodig terwijl de nieuwe wereld moet worden aangejaagd Vooral op MBO-niveau verdwijnt werk

6 De energietransitie: beelden van onze leden Waar ontstaan de tekorten? De arbeidsmarkt trekt aan waardoor het tekort aan technici toeneemt In de Randstad momenteel de grootste tekorten aan monteurs De oude energiewereld lijkt niet aantrekkelijk voor de jonge werknemer terwijl de behoefte aan monteurs blijft door vervanging oude infrastructuur Verdringingsmarkt met bouw en installatie Tekort aan ICT en data-analisten zal verder toenemen Bedrijven spelen in op de nieuwe wereld (transitie naar groen), waarvan nog onduidelijk is wat dit precies betekent voor toekomstige functies

7 Wat doet de energiesector er op dit moment aan? Strategische personeelsplanning om tijdig de in- en uitstroom te kunnen bijsturen Tekorten: duurzame inzetbaarheid: eigen opleidingsinstituten (duurt meerdere jaren voordat medewerker het vereiste niveau behaalt) O&O fonds, techniek campagnes, opleidingen, arbeidsmarktonderzoek verkorten van opleidingsduur, zij-instroom regiemodel (inhuur van uitvoerende taken) Overschotten: duurzame inzetbaarheid: van werk naar werk omscholing door mobiliteitcentra, sectorplannen, O&O fonds

8 Sectorplan en meer Een terugblik en doorkijk

9 9 Context - Energietransitie - Uitfaseren fossiele energie - Nieuwe businessmodellen Context, uitdagingen, maatregelen Titel, Datum Voorziene uitdagingen - 15%-20% krimp personeelsbestanden (2014) - Skills gap en immobiliteit bij 1/3 van mensen - Maar ook tekort technisch talent Maatregelen - Creëren van beweging - Bewustwording Inzicht, omscholing, bijscholing

10 10 In cijfers Titel, Datum

11 11 IDEE: TALENTENPLATFORM Titel, Datum

12 12 Leercurve Inzet beweging en voorkomen boventalligheid - Bij opening platform geen enkele beweging, waar stormloop verwacht Titel, Datum - Enorme communicatie inspanning - Succesfactoren: - Vrijheid bedrijven in wanneer, wat, aan wie en in welke vorm communiceren - Medewerker weet dat hij los van werkgever inzicht kan en mag verwerven (hoeft ook resultaat niet te delen) - Meenemen leidinggevende (koudwatervrees: bang voor vertrek goede mensen)

13 13 Resultaat - Ongeveer 25% van de hele sector actief in aanraking geweest met het programma - > 1000 mensen in een coachingtraject - > 2500 mensen zelftesten gemaakt - ± 1500 mensen meegedaan aan workshops, events, trainingen en inspiratiesessies Titel, Datum

14 14 Nu en de Toekomst - In afgelopen 3 jaar personeelsbestanden gekrompen met 15% en eind nog niet in zicht - Sector balanceert op 2 paarden: - Energievoorziening uit centrales nog hard nodig - Zoektocht naar nieuwe businessmodellen (Een transitie in een transitie) Titel, Datum Uitdagingen - Hoe houden we bepaalde kennis? - Hoe zorgen we dat mensen mee kunnen bewegen? - Hoe vinden en binden we nieuw talent om de energietransitie mogelijk te maken?

15 15 Roadmap WHY HOW wij borgen 24/7 energiezekerheid voor het welzijn van mensen wij zijn trekker en facilitator van de energietransitie Regie bij mensen / ondernemerschap Ontwikkeling context en leiderschap Successen delen en inspireren randvoorwaarden vertrouwen, transparant Titel, Datum 2 paarden Aansluiten bij (fase van) bedrijf CONTEXT Grootschalige productie en levering wordt flexibele facilitering en multidisciplinaire productie op maat. Onderweg grootse resultaten en de uitdaging is ook groot Complexiteit maakt dat je niet ver vooruit kan kijken, we hebben jouw talent hard nodig Samen maakt sterk van olietanker naar speedboot mindswitch is nodig bij Leiding visionair passie en oog voor mensen zelfkennis Medewerker positief kritisch Zelfreflectie Verantwoordelijkheid WHAT learning journey voor change Enablen Social learning. Generiek; alle medewerkers, managers extra. webinars, webbased training, classroom, events Toolbox inspiratie, vaardigheden, zelfinzicht, aansluitend bij de 4 fasen altijd en overal beschikbaar/dynamisch en flexibel

16 16 Arbeidskrachten voor de energietransitie - Vinden - Behouden - Omscholen Wat zijn de vaardigheden voor de toekomst? Uitdagingen Titel, Datum Mindset die past bij arbeidsmarkt die ook in transitie is: focus op gedrag en cultuur Vraagt lange adem en investeringen van iedereen werkgever, werknemer, maatschappij

17 Beleidsoverwegingen Heldere politieke besluiten over de afbouw van de oude wereld Voldoende tijd en geld om de sociale gevolgen van de afbouw van werk voor de medewerkers op te vangen Extra inspanning op techniek-/ict-onderwijs (zowel kwalitatief als kwantitatief) Op basis van het bovenstaande kunnen sociale partners eigen transitieplannen maken