Evaluatie. Het beantwoorden van redenatievragen. Naam: Laura Meijer. Studentnummer: Vak: Algemene Economie.

Transcriptie

1 Evaluatie Het beantwoorden van redenatievragen Naam: Laura Meijer Studentnummer: Vak: Algemene Economie Doelgroep: 5 havo Beoordelaar: Peter Uylings

2 Inhoudsopgave Ontwerpplan... 3 Resultaten... 3 Toetsen... 3 Vragenlijst... 5 Conclusie en discussie... 6 Suggesties voor herontwerp... 7 Terugblik... 8 Referenties... 8 Bijlagen : Dataset : Onderzoeksinstrumenten Voortgangstoets Voortgangstoets Vragenlijst

3 Ontwerpplan Het ontwerp heeft betrekking op het probleem dat de 5 havoleerlingen moeite hebben met het beantwoorden van redenatievragen en vragen met een bron. Daarom ga ik een lessenreeks geven waarin aandacht wordt besteed aan hoe dat aangepakt kan worden en ik verwacht dat de leerlingen hierdoor beter zullen scoren op dit type vragen. De lessen zullen een redelijke vaste opbouw hebben, omdat het belangrijk is dat deze manier van werken vaak herhaald wordt. De docent doet voor welke (denk)stappen hij neemt en de leerlingen observeren, wat vervolgens wordt nabesproken. Dan worden de leerlingen in groepjes ingedeeld om te oefenen. De voor- en nameting zullen gedaan worden met behulp van een inhoudsanalyse van de toetsten. Zowel de voormeting als nameting zal plaatsvinden aan de hand van een voortgangstoets. Het verschil tussen de twee metingen zal het effect van de interventie laten zien. Ook zal er een vragenlijst worden afgenomen. Resultaten In dit onderzoek gaat het erom of de leerlingen beter zijn geworden in het beantwoorden van redeneer/ hoge orde vragen nadat ze de interventie gevolgd hebben. Deze vraag zal beantwoord worden aan de hand van twee toetsanalyses, één toets voor en één toets na de interventie en een vragenlijst. De onderzochte klas bestaat uit zevenentwintig leerlingen. Om vertekening van de resultaten te voorkomen zullen de resultaten van de twee toetsen vergeleken worden met die van een andere 5 havo klas. Deze klas bestaat uit tweeëntwintig leerlingen. De gegeven toetsen zijn, vanwege het doel van dit onderzoek, ingedeeld naar type vraag redeneer of niet. In bijlage 2 staan de gegeven toetsen plus indeling en de vragenlijst die is ingevuld door de leerlingen van de interventieklas. Toetsen De gegeven toetsen zijn voortgangstoetsen en leveren de leerling bonuspunten op. Indien ongeveer de helft van de punten behaald is krijgt een leerling een half, indien minder nul en meer levert één punt op. Van de drie toetsen in de periode wordt dan het gemiddelde berekend voor de daadwerkelijke bonus die ze ontvangen. Voor de leerlingen is daarom belangrijker hoeveel bonus ze hebben ontvangen dan het daadwerkelijke aantal punten. 0,7 0,6 0,5 Behaalde bonuspunten Grafiek 1: Behaald bonuspunten voor- en nameting 0,4 0,3 0,2 Klas 1 Klas 0 0,1 0 Voor Na 3

4 Vanwege deze reden is eerst onderzocht wat de gemiddelde bonus is die de leerlingen hebben ontvangen. Uit grafiek 1 is af te lezen dat in beide klassen de tweede toets beter is gemaakt, wat betreft de bonuspunten. De interventie klas, klas 1, laat wel een groter verschil zien tussen de twee toetsen. Hieruit valt voorzichtig te concluderen dat de interventie zin heeft gehad, ze scoren tenslotte beter over het geheel gezien. Een nadeel van het onderzoeken van de bonuspunten is dat er maar drie waardes gegeven kunnen worden en daarom de gaten tussen de cijfers groot zijn. Hierom is besloten om ook te kijken naar het aantal punten dat behaald is met de toetsen, zie grafiek 2. In de eerste toets konden de leerlingen zestien punten scoren en in de tweede veertien. Daarom is het gemiddelde van de klas uitgerekend ten opzicht van het totaal te behalen punten. Het exact aantal punten die de leerlingen gehaald hebben per vraag zijn terug te vinden in bijlage 1. 0,7 0,6 0,5 Resultaat alle vragen 0,4 0,3 0,2 Klas 1 Klas 0 0,1 0 Voor Na Grafiek 2: Totaal aantal punten voor- en nameting Wat meteen opvalt in grafiek 2 is dat de interventie klas bij beide toetsen gemiddeld net iets meer punten heeft gescoord dan de controle klas. De tweede toets is ook in dit geval gemiddeld beter gemaakt door beide klassen, het verschil tussen de twee klassen blijft ongeveer gelijk. Dit zou inhouden dat de interventie geen effect heeft gehad op het resultaat van de leerlingen. Dat de focus in de helft van de lessen op de interventie lag in plaats van zelfwerkzaamheid aan de stof lijkt geen invloed te hebben gehad, de leerlingen hebben beter gepresteerd. Dit zou kunnen komen omdat in les drie en vier de vragen betrekking hadden op de stof waar we meebezig waren en die getoetst in de tweede toets. Zoals al eerder aangegeven gaat dit onderzoek vooral over of de leerlingen beter zijn gaan scoren met redeneervragen. De verwachting is dat als ze daar beter op scoren ze in het geheel hogere cijfers zullen halen. Om enige zekerheid te krijgen of de interventie succes heeft gehad zullen de resultaten worden opgesplitst. Deze opsplitsing gebeurt aan de hand van of een vraag een redeneervraag is of niet. In grafiek 3 is hiervan het resultaat te zien. Bij de toets voor de interventie is te zien dat gemiddeld beide klassen het beste scoren op redeneervragen. De niet interventie klas laat wel een groter verschil zien tussen de twee type vragen dan de interventieklas, ze scoren minder gelijkmatig. De toets na de interventie laat hetzelfde beeld 4

5 Resutaat uitsplist naar soort vraag 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 Voor Na 0,1 0 Klas 1 - niet Klas 1 - redeneer Klas 1 - alle Klas 0 - niet Klas 0 - redeneer Klas 0 - alle Grafiek 3: Aantal punten redeneer, niet redeneer en totaal voor- en nameting zien als wordt gekeken naar de verdeling van resultaten, de interventie groep heeft minder variatie. Als wordt gekeken naar waar het best gescoord is, zijn het in dit geval juist de niet redeneer vragen. Omdat dit voor beide groepen geldt, kan het betekenen dat de vragen die de redeneervaardigheden van de leerlingen toetsen te ingewikkeld voor de leerlingen waren en ze hierdoor allemaal slechter gescoord hebben op deze vragen. De leerlingen van de interventieklas zijn wel beter gaan scoren ten opzicht van de andere klas. Dit kan inhouden dat de leerlingen inderdaad iets beter zijn gaan redeneren, maar om dit te concluderen is het nodig om nog een toets te analyseren. Vragenlijst De les na de toets heb ik eerst de resultaten van de toets voorgelezen, hoeveel bonus ze hadden behaald en vervolgens een vragenlijst afgenomen in de interventieklas. De laatste vraag ging over of ze serieus de vragenlijst hadden ingevuld, twee van de leerlingen hadden deze niet omcirkeld en deze twee vragenlijsten heb ik uit de analyse gehouden. In tabel 1 staat aangegeven hoeveel procent van de vijfentwintig leerling de stelling omcirkeld heeft en het dus eens is met de stelling. Het blijkt dat het overgrote deel pas is begonnen met leren voor de toets de dag voordat de toets was en dat ook bijna iedereen het stappenplan ook geleerd heeft voor de toets. Dit geeft aan dat ze van plan waren om het stappenplan te gebruiken op de toets, maar ongeveer de helft van de leerlingen heeft dit daadwerkelijk gedaan. Of de leerlingen hadden niet door bij welke vragen het stappenplan gebruikt kon worden of ze vonden het te veel gedoe voor deze toets. Als het de eerste reden is, is dat een fout in het ontwerp. De bedoeling is dat de leerlingen ook herkennen wat redeneervragen zijn zodat ze hier beter op kunnen gaan scoren. Het feit dat maar de helft van de leerlingen het stappenplan heeft gebruikt bij het beantwoorden van de vragen kan effect hebben gehad op het gemiddeld van de redeneervragen en op de daaruit afgeleide conclusie dat ze slechter zijn gaan scoren in vergelijking met de niet redeneervragen. Over de lessen zijn de leerlingen het redelijk met elkaar eens, het merendeel vond de lessen niet interessant en niet moeilijk. Maar meer dan de helft van de leerlingen vond de lessen desondanks wel nuttig, leuk dat er een keer iets anders op het programma stond en willen graag nog een keer ermee oefenen. Elf leerlingen hadden het idee dat ze beter hadden gescoord op hun toets 5

6 met redeneervragen dan de vorige toetsen, uit de analyse van de toetsen blijkt alleen het omgekeerde waar te zijn voor de hele klas. Het kan zijn dat deze leerlingen het inderdaad beter hebben gedaan, maar de rest van de klas slecht waardoor het gemiddelde omlaag gegaan is. Veertig procent van de leerlingen vinden redeneren makkelijk en voor hun zijn deze lessen, waarin gefocusseerd wordt op redeneren, minder zinvol. Voor de leerlingen die aangeven dat ze redeneren lastig vinden zijn de lessen wel zinvol. Dit blijkt ook uit het feit dat het percentage dat dat aangeeft bijna gelijk is aan het percentage dat graag meer zou willen oefenen, zesenvijftig om tweeënvijftig procent. Uit de analyse van de vragenlijst blijkt dat de lessen nog wat interessanter moeten worden en dat er ook aangegeven moet worden wat redeneervragen precies zijn en hoe je ze herkend. En het is een mogelijkheid om het kort in de les te behandelen en dan alleen met de leerlingen die dat zelf nodig vinden meer te oefenen. Stelling 1. Ik vond de lessen over redeneren nuttig 2. Ik vond de lessen over redeneren moeilijk 3. Ik vond de lessen over redeneren interessant 4. Ik heb voor de toets echt alleen de dag ervoor geleerd 5. Ik heb ook het stappenplan geleerd 6. Ik vind het cijfer dat ik voor de toets kreeg veel te laag gezien mijn inspanningen 7. Ik denk dat ik beter gescoord heb op redeneren op de toets dan voor de lessen Mee eens Stelling Mee eens 64% 8. Ik heb het stappenplan gebruikt 56% op de toets 28% 9. Ik vind redeneren makkelijk 40% 12% 10. Ik vind redeneren lastig 56% 88% 11. Ik vond het leuk dat we iets 72% anders deden dan uit het boekje werken in de lessen 76% 12. Ik zou graag nog meer willen 52% oefenen met redeneren 24% 13. Ik ben tevreden met mijn inzet in de lessen 64% 44% 14. Ik heb alle bovenstaande vragen 100% serieus beantwoord Tabel 1: Percentage eens met de stelling uit de vragenlijst Conclusie en discussie In dit onderzoek is de volgende hypothese onderzocht; Als er een lessenserie wordt gegeven waarin aandacht wordt besteed aan het stappenplan die gebruikt wordt bij het beantwoorden van redeneervragen en hierdoor zullen de leerlingen beter scoren op dit type vragen dan voor de interventie. 6

7 Voordat de lessenserie is begonnen is er een voormeting gehouden door middel van een voortgangstoets in beide klassen die onderzocht zijn in dit onderzoek. Nadat de lessenserie af was is er weer een voortgangstoets gehouden in beide klassen als nameting. Aangezien er maar weinig data verzameld kon worden in de korte periode is er gebruik gemaakt van histogrammen om een beeld te hebben van het resultaat van de interventie. Voor een goede statische analyse zijn negenenveertig leerlingen niet genoeg om betrouwbare conclusie te trekken. De onderzochte toetsen waren in beide gevallen voor een bonus van nul, een half of één. In beide klassen is de tweede toets beter gemaakt, maar de interventie klas heeft een groter verschil tussen de gemiddeldes van de toetsen. Hieruit valt voorzichtig te concluderen dat de interventie zin heeft gehad, ze scoren tenslotte beter over het geheel gezien. Als het gemiddelde aantal punten die de leerlingen hebben gehaald per klas met elkaar vergelijkt is weer te zien dat de tweede toets beter is gemaakt door beide klassen. Alleen zijn de verschillen tussen de twee klassen gelijk gebleven. Dit zou inhouden dat de interventie geen effect heeft gehad op het resultaat van de leerlingen. Er is op basis van de bovenstaande resultaten nog geen conclusie te trekken of de leerlingen beter zijn gaan antwoorden. Hierom zijn de resultaten bekeken uitgesplitst in redeneer en niet redeneervragen. Voor de interventie scoorden beide klassen beter op redeneer dan op niet redeneervragen, na de interventie was dit andersom. De leerlingen van de interventieklas zijn wel beter gaan scoren op redeneervragen ten opzicht van de andere klas. Dit kan inhouden dat de leerlingen inderdaad iets beter zijn gaan redeneren, maar om dit te concluderen is er nog meer onderzoek nodig Uit de analyse van de vragenlijst blijkt dat de lessen nog wat interessanter moeten worden en dat er ook aangegeven moet worden wat redeneervragen precies zijn en hoe je ze herkend. Ongeveer de helft van de leerlingen wil vaker oefenen met redeneren en hadden het idee dat ze beter zijn gaan scoren hierop bij de toets. De verwachting die ten grondslag ligt aan dit onderzoek is dat de leerlingen beter zullen scoren op het beantwoorden van redeneervragen, dit is gedeeltelijk uitgekomen. In verhouding met de andere groep heeft de interventie klas het beter gedaan, ze waren eerst iets slechter en nu een beter. Maar ten opzichte van de niet redeneervragen in de toets zijn ze slechter gaan scoren. Of de interventie succes heeft gehad, of niet, kan nu nog niet worden geconcludeerd. Suggesties voor herontwerp Tijdens de uitvoer van het ontwerp heb ik al aanpassingen gemaakt aan de oorspronkelijke lesplannen. Het bleek dat de leerlingen sneller de net behandelde, en getoetste, stof vergaten dan verwacht. Hierdoor heb ik besloten om de daaropvolgende lessen meer aan te sluiten bij de stof waar ze mee bezig waren. Ook heb ik na les 2 besloten om de klassikale nabespreking te laten vervallen, de leerlingen hadden hier geen behoefte aan nadat ze al onderling de opdracht hadden besproken. Als het onderzoek nog een keer uitgevoerd zal worden zullen deze aanpassingen meteen meegenomen worden, maar omdat het maar over een korte periode gaat zal het effect op het resultaat niet groot zijn. Zoals hiervoor al geconcludeerd is er nog geen duidelijk verschil meetbaar in dit kleine onderzoek. Uit de geraadpleegde literatuur is af te leiden dat het noodzakelijk is dat de leerlingen veel training krijgen voordat er merkbare verbetering optreed (o.a. Amagir; Kneppers & Westenberg, 7

8 2012; Marzano & Miedema, 2011). Het is daarom aan te raden om een langere onderzoeks- en interventieperiode te nemen. Te denken valt aan om een klas eens per maand hiermee te laten oefenen vanaf 4 havo tot en met het eindexamen. Hiervoor moet wel gezorgd worden dat precies dezelfde leerlingen de intervisie ontvangen in de vijfde als in de vierde. Een bijkomend voordeel hiervan is dat het onderzoek kan worden uitgevoerd door middel van schoolexamentoetsen, waarvan de afnamesituatie uitstekend is en er zijn meer vragen om te analyseren. Terugblik Tijdens het maken van het ontwerpplan heb ik veel geleerd van de doorgelezen literatuur, ik ging ervan uit dat het prima in een korte periode op te lossen was. Wat bleek was dat het aanleren aan de leerlingen wel kan in een korte periode, maar dat de leerlingen het dan nog niet kunnen uitvoeren. Hiervoor is een lange periode van oefening voor nodig. Bij het uitvoeren kwam ik tot de conclusie dat de gebruikte lesmethode en manier van lesgeven op mijn stageschool niet voor alle leerlingen optimaal is. Het is normaal dat de leerlingen zelf mogen kiezen wanneer ze aan het werk gaan en of ze het wel af maken. Dit had als nadeel dat niet alle leerlingen op het punt zijn wat de bedoeling is, een deel loopt voor een deel loopt achter. Daar kwam nog bij dat door het ontwerp er twee weken weinig tot geen tijd was om zelfstandig te werken in de les. Hierdoor was de aanwezige kennis bij de leerlingen zeer verdeeld. Voor een goede uitvoering van het ontwerp is het dan ook beter om het in de methode in te bouwen, vragen te laten vervallen, en de leerlingen meer controleren waar ze zijn, met een gevolg als ze het niet af hebben. Referenties Amagir, A., Kneppers, L., & Westenberg, H. (2012). Vakdidactiek economie, Denkvaardigheden. Expertisecentrum economie en handel Marzano, R., & Miedema, W. (2011). Leren in 5 dimensies, Moderne didactiek voor het voortgezet onderwijs (5 e druk). Assen: Van Gorcum 8

9 Bijlagen 1: Dataset Interventieklas (klas 1) Toets 1 1a 1b 1c 1d 2a 2b 2c 2d Totaal Bonus Toets 2 1a 1b 1c 1d 2a 2b 2c Totaal Bonus , , , , , , , , ,

10 , , , , , , Controleklas (klas 0) Toets 1 1a 1b 1c 1d 2a 2b 2c 2d Totaal Bonus Toets 2 1a 1b 1c 1d 2a 2b 2c Totaal Bonus , , , , , , , , , , , ,

11 , , ,

12 2: Onderzoeksinstrumenten Achter de vragen staat dikgedrukt wat voor vraag het is redeneer (R) of niet redeneer (NR). Voortgangstoets1 Naam: Vak: Economie klas: 5H Docent: KHr Datum: 12 dec 2012 Jac. P. Thijsse College Castricum OPGAVE 1: Gevaarlijke dollarkoers uit het Eindhovens Dagblad* Volgens een topman van de Europese vliegtuigbouwer Airbus brengt de forse daling van de dollarkoers in de afgelopen jaren Airbus in levensgevaar. Op de internationale vliegtuigmarkt wordt in dollars afgerekend, zodat de omzet van Airbus, omgerekend in euro s, flink afneemt. Dat geldt niet voor de kosten: Airbus maakt de vliegtuigen grotendeels in Europa zodat de kosten vooral in euro s luiden. Airbus gaat in de toekomst meer investeren in landen buiten het eurogebied. Zo wil Airbus in India installaties voor reparatie en onderhoud oprichten. Als we dat niet doen, aldus de topman van Airbus, zullen we steeds minder Europese vliegtuigen met winst kunnen verkopen buiten het eurogebied. In Europese politieke kringen lijkt men zich niet erg druk te maken om de val van de dollar. De Europese export heeft daar nog weinig last van gehad. Alleen in Frankrijk heeft de dalende dollarkoers tot een daling van de goederenexport van Frankrijk naar de Verenigde Staten van Amerika (VS) geleid. Nederland zag het aandeel van de goederenexport naar de VS in de totale goederenexport juist toenemen. De Europese ministers van Financiën stellen dat een stijgende eurokoers bij een steeds maar stijgende olieprijs op de wereldmarkt ook voordelen heeft. *Eindhoven is een grote plaats in de buurt van Deurne. a. Stel dat op de internationale vliegtuigmarkt niet in dollars maar in euro s wordt afgerekend. Welk nadeel zou Airbus dan ondervinden van een dalende dollarkoers? Licht het antwoord toe. NR b. Op de wereldmarkt wordt olie in dollars betaald. Geef een verklaring voor de stelling van de Europese ministers van Financiën. R c. Transacties van Airbus met landen buiten het eurogebied worden genoteerd op de betalingsbalans van het eurogebied. Welke transactie uit het krantenartikel zal leiden tot een verslechtering van de kapitaalrekening van de betalingsbalans van het eurogebied? Licht het antwoord toe. NR Gebruik onderstaande bron. 12

13 d. Bereken met hoeveel procentpunten het aandeel van de Nederlandse goederenexport naar de VS in de totale Nederlandse goederenexport in 2007 ten opzichte van 2001 veranderd is (in ten minste 1 decimaal). NR OPGAVE 2: Concurreren met kapitaal of arbeid? Steeds meer landen proberen een sterke positie op de wereldmarkt te veroveren. Om de concurrentiestrijd op de wereldmarkt aan te kunnen, gaan bedrijven in die landen zich specialiseren. In de afgelopen jaren zijn daardoor de internationale handelsstromen ingrijpend veranderd. Enkele voorbeelden: Westerse markten worden overspoeld met textiel en schoenen uit Azië, Amerikaanse softwarebedrijven besteden programmeerwerk uit aan India, Nederlandse boeren vertrekken naar Polen, terwijl Poolse bouwvakkers naar Nederland komen. De onderstaande figuur geeft weer of de export van een economie vergeleken met die van concurrenten meer of minder kapitaalintensief is. 13

14 a. Leg uit hoe specialisatie van bedrijven leidt tot internationale handel. R b. Leg uit hoe door specialisatie van bedrijven de welvaart in een land kan toenemen. R c. In China zijn de loonkosten per product lager dan in de concurrerende landen. Geef op basis daarvan een verklaring voor de relatief lage kapitaalintensiteit van de Chinese export. R d. De kapitaalintensiteit van de export van de Verenigde Staten van Amerika (VS) is vergelijkbaar met de kapitaalintensiteit van de export van Oost-Europa. Leg uit dat daaruit niet kan worden geconcludeerd dat de VS en Oost-Europa dezelfde goederen exporteren. R Voortgangstoets 2 Naam: Vak: Economie klas: 5H Docent: KHr Datum: 28 jan 2013 Jac. P. Thijsse College Castricum OPGAVE 1: Falen op de arbeidsmarkt Een van de problemen van de Nederlandse arbeidsmarkt is de gebrekkige aansluiting tussen de vraag naar arbeid en het aanbod van arbeid. Dat blijkt onder andere uit het tegelijkertijd bestaan van werkloosheid en vacatures. De onderstaande figuur illustreert deze aansluitingsproblemen. In deze figuur staan voor de periode de werkloosheid en het aantal vacatures weergegeven in procenten van de beroepsbevolking. 14

15 Uit de figuur is af te lezen dat een daling van het werkloosheidspercentage in een jaar meestal gepaard gaat met een stijging van het vacaturepercentage. a. In welk jaar of in welke jaren is ten opzichte van het voorafgaande jaar zowel het werkloosheidspercentage als het vacaturepercentage gedaald? NR Stel dat de overheid maatregelen zou hebben genomen waardoor de frictiewerkloosheid in 2004 zou zijn teruggedrongen. b. Noem een maatregel waarmee de frictiewerkloosheid kan worden teruggedrongen. Licht het antwoord toe. NR c. Verschuift het punt van 2004 in de figuur door deze maatregelen volgens pijl A, pijl B of pijl C? Verklaar het antwoord. R De aansluiting tussen de vraag naar arbeid en het aanbod van arbeid kan worden verbeterd door een toename van de mobiliteit van arbeid. d. Leg uit hoe door een vergroting van het verschil tussen de hoogte van bijstandsuitkeringen en de hoogte van het minimumloon de mobiliteit van arbeid kan toenemen. R OPGAVE 2: De Balkenendenorm Een commissie stelt dat een minister meer zou moeten verdienen dan zijn topambtenaren. Uit onderzoek van de commissie blijkt echter dat in 2005 het salaris van een topambtenaar gemiddeld gelijk was aan dat van een minister: beiden verdienden gemiddeld per jaar. De commissie signaleert ook dat de stijging van de salarissen van ministers en topambtenaren achterblijft bij de stijging van de salarissen van de top in het bedrijfsleven. Deze ontwikkeling zou volgens de commissie in de toekomst bedreigend kunnen zijn voor de kwaliteit van het overheidsbestuur. In de onderstaande figuur is de salarisontwikkeling van de drie genoemde groepen vanaf 1970 weergegeven. 15

16 a. Bereken het salaris van een minister in NR b. Was in 1970 het salaris van een topambtenaar hoger dan, lager dan of gelijk aan het salaris van een minister? Verklaar het antwoord zonder een berekening te maken. R c. Geef een verklaring voor de stelling van de commissie dat de kwaliteit van het overheidbestuur in de toekomst wordt bedreigd. R Vragenlijst Deze vragenlijst gaat over de lessen in de afgelopen paar weken waarin wij samen hebben geoefend met hoe je vragen moet beantwoorden bij economie. Deze lijst zal samen met de resultaten van de voortgangstoets gebruikt worden om het succes van de gebruikte instructiemethode te meten. Omcirkel de nummers van de stellingen waar jij het mee eens bent. 1 Ik vond de lessen over redeneren nuttig. 2 Ik vond de lessen over redeneren moeilijk. 3 Ik vond de lessen over redeneren interessant. 4 Ik heb voor de toets echt alleen de dag ervoor geleerd. 5 Ik heb ook het stappenplan geleerd. 6 Ik vind het cijfer dat ik voor de toets kreeg veel te laag gezien mijn inspanningen. 16

17 7 Ik denk dat ik beter gescoord heb op redeneren op de toets dan voor de lessen. 8 Ik heb het stappenplan gebruikt op de toets. 9 Ik vind redeneren makkelijk. 10 Ik vind redeneren lastig. 11 Ik vond het leuk dat we iets anders deden dan uit het boekje werken in de lessen. 12 Ik zou graag nog meer willen oefenen met redeneren. 13 Ik ben tevreden met mijn inzet in de lessen. 14 Ik heb alle bovenstaande vragen serieus beantwoord. Bedankt voor het beantwoorden! 17