Collegeadvies

Transcriptie

1 i Collegeadvies Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 1 van 7 1,* 6 gemeente- Heemskerk / COLLEGEADVIES agenda nr. raad: commissie: ingek. doc.: registratie nr-: fin.esect: openbaar: persbericht'. wkpb: datum: adviseur: bureau: telefoon: paraaf verantwoordelijke'. podefeuillehoudertsl'. mw. R.A. van 't Veer-Kamminga fgestemd portf.: Ja a z3januari 2013 J. van Markus Concrrnzaken op-jjy tà )... Aosio lo-ox's Tj) R 81C/2013/14839 Ja Ja Nee Nee onde-erp/probleemstelling: Algemene uitkering uit het gemeentefonds, circulaire december 2012 eerderte) besluitten): n.v.t. voorgesteld besluit: 1. kennis te nemen van de gevolgen van de circulaire op de omvang van de algemene uitkering alsmede van de daaraan ten grondslag Iiggende oorzaken; 2. de toenamen van de algemene uitkering 2010, 2011 en 2012 met f resp. ç en f , derhalve in totaal f , te betrekken bij de jaarrekening 2012*, 3. de toename van de algemene uitkering 2013 met f te verwerken in de voorjaarsnota 2013., 4. kennis te nemen van de positieve effecten van de circulaire op de financiële positie op middellange termijn; 5. kennis te nemen van rijksbegroting de gevolgen van het regeerakkoord en verwachte onderuitputting op de beslissing-- collegevergadering d.d.: 2 g Jéj, gjj) akkoprd bespreken opmerkingen, B iîvl,,'-...,......,î, y, ) W r ' n.', '.' ' '' ' ' é. '..L...'.....'...ö è:.. '. W t-w-p.... '..'...' k!... : W cjjjjk '''''''... z'l..j.y' W o 'j S, - / / '. :..ï' ( Z00CE6A78B8

2 Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 2 van 7 1. Toelichting:. ' ' ''' ' Bijgaand treft u de circulaire van 20 december 2012 van het Ministerie van Binnenlandse Zaken aan. In deze circulaire wordt informatie verstrekt over de ontwikkeling van de gemeentefondsuitkeringen 2010 en volgende jaren. Voods wordt een eerste indruk gegeven van de gevolgen die het regeerakkoord heeft voor het gemeentefonds. Over deze gevolgen is overleg gevoerd met de VNG. Dit overleg zal de komende maanden worden voodgezet. De gevolgen van het regeerakkoord zullen nog verder worden uitgewerkt en de uitkomsten daarvan zullen in de meicirculaire 2013 en in Iatere circulaires worden opgenomen. Op dit moment is het derhalve niet mogelijk de gevolgen van het regeerakkoord voor de individuele gemeente te kunnen bepalen. Ook over de decentralisatie van taken naar de gemeenten wordt nauwelijks iets vermeld. Hieronder worden de belangrijkste ontwikkelingen per jaar toegelicht De uitkeringsfactor 2010 wordt definitief vastgesteld op 1,547. De uitkering 2010 bedraagt definitief i Ten opzichte van de Iaatst bekende stand volgens de septembercirculaire 2012 is sprake van een toename met ç Op basis van de circulaire bedraagt de uitkering 2011 ç Ten opzichte van de septembercirculaire 2012 is sprake van een toename met f Dit wordt veroorzaakt door: 1. een verhoging van de uitkeringsfactor met 1 punt als gevolg van het uitdelen van de verdeelreserve Voordelig effect f hoeveelheidsverschillen (mutaties in de aantallen eenheden van diverse verdeelmaatstaven). Voordelig effect ç Op grond van de informatie in de circulaire kan de algemene uitkering 2012 worden berekend op afgerond f bercirculaire De oorzaken hiervan zijn: Een toename met ç ten opzichte van de septem 1 een stijging van de uitkeringsfactor met 2 punten door de structurele doo erking van de verdeelreserve 2011 en de uitdeling van de verdeelrese e Voordelig effect , 2 een eenmalige tegemoetkoming (na overleg met de VNG) aan gemeenten van f 19.2 miljoen ter compensatie voor de transitiekosten regionale uitvoeringsdiensten. Hiermee kan de terugverdientijd worden bekort. Voordelig effect f , 3 hoeveelheidsverschillen, met name betrekking hebbend op de aantallen bijstandsontvangers, Ieerlingen vlslo en bedrijfsvestigingen. Voordelig effect f De omvang van de algemene uitkering 2013 kan worden becijferd op f Ten opzichte van de septembercirculaire is sprake van een toename met f De volgende oorzaken Iiggen hieraan ten grondslag: 1 de structurele doo erking van de stijging van de uitkeringsfactor 2012 met 2 punten. Voordelig effect f , 2 een incidentele toevoeging aan de WMo-uitkering van f 15 miljoen voor huishoudelijke hulp. Voordelig effect ç , 3 hoeveelheidsverschillen, met name betrekking hebbend op de aantallen bijstandsontvangers, leerlingen vlslo en bedrijfsvestigingen. Voordelig effect ç

3 Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 3 van 7 Meerjarenraming In de circulaire wordt geen nieuw inzicht geboden in het meerjarenperspectief. Dat vindt pas weer plaats bij de komende circulaire van mei/juni Met name de structurele doo erking van de geconstateerde hoeveelheidsverschillen geven echter voldoende aanleiding om het meerjarenperspectief te actualiseren Algemene uitkering Indien de bovenstaande reeks wordt vergeleken met de uitkomsten van de septembercirculaire 2012 zijn de volgende verschillen zichtbaar. Algemene uitkering Decembercirculaire Septembercirculaire Verschil V V V V V Met in achtneming van de effecten uit de decembercirculaire kan het volgende geactualiseerde beeld van de financiële positie worden geschetst. Opgemerkt wordt dat, zoals in de aanhef vermeld, de effecten van het regeerakkoord daarin niet verwerkt zijn Begroting N N N V Najaarsnota N N N N E#ect septembercirculaire V V V V Decembe ijz V V V V Meerjarenperspectief N N N N E ect decembercirculaire V V V V ràtiuàài leàkjàten/àéèpééiik?!') là-ljikàno ù. i.ààà.ààà ù '.;),t i-sst-ùàà ù è è ll.àklkààà te Regeerakkoord In de circulaire wordt een eerste indruk geschetst van de gevolgen van het regeerakkoord voor de gemeenten. Over die gevolgen is overleg gevoerd met de VNG en dit overleg zal de komende maanden worden voodgezet. Vervolgens zullen deze gevolgen verder worden uitgewerkt waarna de uitkomsten in de meicirculaire 2013 en Iatere circulaires worden opgenomen. Op dit moment kan er dan ook nog niet concreet worden vermeld wat de gevolgen zijn voor iedere individuele gemeente. De mutaties in het gemeentefonds in totaal voodvloeiend uit het regeerakkoord zijn wel bekend. De wijze van verdeling over de gemeenten (via de uitkeringsfactor, welke verdeelmaatstaven of combinaties hiervan) zijn echter nog ongewis. In onderstaande tabel zijn de mutaties gemeentefonds opgenomen als gevolg van het regeerakkoord in miljoenen euro's. 3

4 Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 4 van Accres =541 Lagere apparaatskosten gemeenten Overboeking vanuit BCF B -verhoging 19 naar 21% B -correctie accres Onde ijshuisvesting Vermindering raadsleden Dualiseringskoding Scootmobielen WMO Maatschappelijke stages Totaal Toelichting-. Accres: Het accres is een gevolg van de toepassing van de zgn. normeringssystematiek, zijnde de koppeling van de ontwikkeling van het gemeentefoinds aan de (gecorrigeerde) rijksuitgaven. De eerste jaren is nog sprake van een verhoging van de accressen. In de Iatere jaren zijn de ombuigingen van het Rijk zichtbaar. Lacere annaraatskosten cemeenten: De beoogde opschaling van gemeenten Ieidt tot besparingen die ontstaan door schaalvoordelen, verminderen van toezicht, vereenvoudiging van regelgeving en minder dubbeling van taken. De besparing gaat uit van een daling van het aantal gemeenteambtenaren doordat gemeenten groter worden of gaan samenwerken. Overboekinn vanuit BCF: Het B -compensatiefonds (BCF) is ingevoerd in Sindsdien kunnen gemeenten de btwcomponent van veel van hun uitgaven declareren bij dit fonds. Daar staat echter tegenover dat de emeenten werden gekod op hun algemene uitkering (de zgn. Budgettaire neutraliteit). g Het BCF betaalt in jaar t+1 de declaraties uit over hetjaar t (uitbetaling dus 1 jaar Iater). Met ingang van 2015 wordt het fonds echter afgeschao. Dit betekent dat in 2014 de declarabele btw over 2013 dt uitbetaald. Vanaf 2014 kunnen er echter geen vorderingen meer ontstaan op het BCR Dit nog wor impliceert dat een groot deel van de gemeentelijke uitgaven vanaf 2014 stijgt met de voorheen declarabele btw-component. Vanaf 2015 komt hiervoor ter compensatie bijna C 2,3 miljoen in het emeentefonds beschikbaar. Bij de overheveling van middelen uit het BCF naar het gemeentefonds is 9 een taakstellende structurele korting van f 310 miljoen toegepast. De afscha ing van het BCF zoals nu voorgenomen Ieidt tot een tweetal belangrijke financiële vraagstukken voor de gemeenten, nl.: 1 hoe kunnen de hogere uitgaven in 2014 worden gedekt. De compensatie via de algemene uitkering vindt immers pas vanaf 2015 plaats (ter indicatie: de declarabele btw voor Heemskerk bedraagt over 2012 ca. f 3,2 miljoen) 2 hoe verhouden vanaf 2015 de hogere gemeentelijke uitgaven zich met de compensatie via de algemene uitkering nadat daarin een taakstellende korting is aangebracht. Overigens is met de VNG afgesproken om de consequenties van de afscha ing van het BCF goed in kaad te brengen. De Iaatste berichten duiden er overigens op, dat na overleg met de VNG is besloten de afscha ing van het BCF geen doorgang te Iaten vinden. 4

5 Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 5 van 7 BTW-verhoqinq 19 naar 21%: De btw-verhoging per 1 oktober 2012 van 19% naar 21% betekent een stijging van het BCR Deze automatische compensatie via het BCF wordt gefinancierd door een structurele uitname uit het gemeentefonds van f 239 miljoen. Omdat het BCF met een vertraging van 1 jaar uitbetaalt vindt ook de uitname vedraagd plaats. B -correctie accres: De btw-verhoging heeft een opwaarts effect op de rijksuitgaven en daarmee ook op het accres van het gemeentefonds. Deze compensatie wordt geraamd op f 65 miljoen. Onde i'lshuisvestinc: Er vindt een algemene korting plaats van f 256 miljoen. Deze middelen waren in de verdeling van het gemeentefonds toegerekend aan onde ijshuisvesting maar zijn daar niet aan besteed, zoals geconstateerd in de motie Van Haersma Buma. Aangegeven wordt nadrukkelijk dat deze uitname geen verband houdt met een gemeentelijke taakwijziging, zoals in verband met het buitenonderhoud primair onderwijs. De koding zal door het Rijk worden aangewend voor versterking van het primair onderwijs. Verminderinn raadsleden en dualiserinnskortinn: Het verminderen van het aantal raadsleden met 25% zoals opgenomen in het Regeerakkoord Rutte I vindt geen doorgang. De eerdere uitnpme uit het fonds van ç 110 niljoen wordt gecorrigeerd. Het kabinet kiest thans voor de toepassing van een dualiseringscorrectie. Het aantal raadsleden wordt teruggebracht tot het niveau van voor de dualisering van het gemeentebestuur. De verwachte besparing bedraagt f 18 miljoen. Scootmobielen: Hulpmiddelen zoals rolstoelen en scootmobielen worden verstrekt binnen de WMO. Voortaan geldt hiervoor een plicht tot hergebruik. Taakstellend wordt uitgegaan van een structurele opbrengst van ç 50 miljoen. WMO: Het beroep op de bestaande huishoudelijke hulp in de WMO wordt voor nieuwe cliënten in 2014 beëindigd, Voor bestaande cliënten gaat de maatregel een jaar Iater in. Voor een maa erkvoorziening behouden gemeenten 25% van het budget. Maatschanneli'lke staces: Per 2015 (voor scholen schooljaar 2015/2016) worden de wettelijk verplichte maatschappelijke stages afgeschaq. In verband daarmee vindt een uitname uit het gemeentefonds plaats van ç 20 miljoen structureel. Decentralisaties Voor de gemeenten ziet het kabinet een belangrijke rol weggelegd bij het overnemen van overheidstaken. Genoemd kunnen worden de jeugdzorg, delen van de AWBZ, inkomensondersteuning van chronisch zieken en gehandicapten en taken op het gebied van werk en inkomen, in het bijzonder de Padicipatiewet. Deze decentralisaties gaan gepaard met de overdracht van veel geld. Aan deze overdracht worden kortingen verbonden, deels vanwege maatregelen om het beroep op de overheid te verminderen en deels ook omdat gemeentelijke uitvoering tot besparingen Ieidt. Vanuit dit zelfde perspectief vervalt overigens een groot deel van de WMo-uitkering. Met betrekking tot de overdracht van middelen naar het gemeentefonds verband houdend met de 5

6 Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 6 van 7 decentralisaties is in de circulaire in afwachting van verdere besluitvorming geen informatie opgenomen. Onderuitputting rijksuitgaven In de circulaire worst alvast aangekondigd dat het accres 2012 als gevolg van onderuitputting bij het Rijk vermoedelijk Iager uit zal vallen dan in de septembercirculaire 2012 gemeld. Definitieve informatie zal worden opgenomen in de meicirculaire Inmiddels is uit de vakliteratuur duidelijk geworden dat volgens de huidige inschatting van het Ministerie van Financiën de onderuitputting f 106 miljoen bedraagt. Dit betekent een daling van de uitkeringsfactor met 9 punten, hetgeen voor Heemskerk een verlaging van de algemene uitkering 2012 betekent van f Dit is overigens een incidenteel effect. Bij het opstellen van de jaarrekening 2012 wordt hiermee rekening gehouden. Overige mededelingen In juni 2012 is een voorstel tot wijziging van de Gemeentewet aan de Tweede Kamer aangeboden in verband met het aanpassen van enkele bepalingen inzake het financieel toezicht op gemeenten. De reden van dit wetsvoorstel is tweeledig. In de eerste plaats wordt het bestaande begrip ''evenwicht'' nader gepreciseerd in die zin dat het een ''structureel en reëel evenwicht'' dient te zijn. Daarmee wordt nadrukkelijker benoemd dat inn de begroting structurele Iasten gedekt moeten worden door structurele baten. In de tweede plaats wordt een verminderde regel- en verantwoordingsdruk bewerkstelligt. In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) zal een nadere uitwerking van beiden plaatsvinden. Over het moment van inwerkingtreding van beide aanpassingen volgt t.z.t. nader advies. Benadrukt wordt dat het financieel toezicht geen onderdeel uitmaakt van de Wet Revitalisering Generiek Toezicht (RGT) die per 1 oktober 2012 is ingevoerd. Het interbestuurlijk toezicht (IBT) uit deze wet is alleen gericht op de uitvoering van wettelijke medebewindstaken. In het kader van de Wet Financiering decentrale overheden (Wet Fido) en de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo) is het in een aantal situaties niet toegestaan derivaten te gebruiken. Nu wordt ook het dringende advies gegeven om bijn de uitvoering van de treasuryfunctie derivaten met eenzijdige ontbindende voo aarden te vermijden. Op 13 november 2012 heeft de Eerste Kamer de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) aangenomen. Vanaf 1 januari 2013 mogen topfunctionarissern daardoor niet meer verdienen dan ç (130% van het ministerssalaris). Ontslagvergoedingen worden gemaximeerd op f Voor bestaande arbeidsverhoudingen bestaat een overgangsregeling. In het regeerakkoord is aangegeven dat de WNT-norm op termijn zal worden verlaagd naar het salarisniveau van een minister. In 2014 zal voor het eerst moeten worden gerapporteerd over de verstrekte salarissen. In het jaawerslaf zullen de salarissen van alle topfunctionarissen moeten worden opgenomen, ongeacht of ze de norm overschrijden. De salarissen van 'gewone medewerkers'' moeten ook openbaar gemaakt worden indien die de norm overschrijden. Als topfunctionarissen gelden bijvoorbeeld de secretaris en de griffier. Politieke ambtsdragers vallen niet onder de WNT. In de Ioop van 2013 volgt meer informatie over de WNT. In 2013 zal voor de laatste keer in het kader van de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) gerappodeerd moeten worden. De invoering van de Wet Houdbare overheidsfinanciën (Hof) zal worden voodgezet. Ten opzichte van 6

7 Scan nummer 1 van 1 - Scanpagina 7 van 7 de septembercirculaire 2012 heeft het wetsvoorstel geen wijziging ondergaan. Het wetsvoorstel is in september aan de Tweede Kamer aangeboden. In november heeft ondermeer de VNG gelegenheid ekregen om hun mening over het wetsvoorstel aan de Tweeder Kamer kenbaar te maken. g In het regeerakkoord is het verplicht schatkistbankieren voor decentrale overheden herbevestigd. Door het verplicht schatkistbankieren daalt de schuld van Nederland en worden tevens de risico's van beleggen tot nul gereduceerd. Op 2 november 2012 heeft de Ministerraad ingestemd met het wetsvoorstel waarna het naar de Raad van State is gestuurd. 2. Integraliteiuadvies derden/buudgericht werken: Ter kennisname aan BMO 3. Financiële gevolgen: Zie toelichting 4. Communicatie: Behoeft geen bijzondere aandacht 5. Toelichting voor de raad: De circulaire bevat informatie over de ontwikkeling van de algemene uitkering voor de jaren 2011 om 2013 en een eerste indruk van de gevolgen van het regeerakkoord voor de gemeenten. Geconcludeerd kan worden dat de effecten uit de circulaire Ieiden tot een Iichte verbetering van de rjarige financiële positie. De geschetste gevolgen van het regeerakkoord zullen echter Ieiden tot mee een forse daling van de algemene uitkering. 7