Ontwikkelingen longkanker en maligne mesothelioom

Transcriptie

1 Ontwikkelingen longkanker en maligne mesothelioom Wat is de stand van zaken Frank Jacobs sept 2017

2 Disclosures Frank Jacobs (potentiële) belangenverstrengeling geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven geen Andere relatie, namelijk deelname adviesraad Boehringer-Ingelheim

3 Ontwikkelingen longkanker 1. Niet-kleincellig bronchus carcinoom (NSCLC) 2. Kleincellig bronchus carcinoom (SCLC) 3. Mesothelioom

4 Ontwikkelingen longkanker: MDO Iedere patiënt wordt voor start therapie besproken in het Multi Disciplinair Overleg longoncologie regio Zuid Holland Zuid: Erasmus MC: longarts-oncoloog Daniel den Hoed: radiotherapeut van Weel, SMC, Maasstad en Ikazia: longartsen

5 Ontwikkeling longkanker: roken 85% longkanker roken gerelateerd was in verleden hoger

6 Ontwikkelingen longkanker. NSCLC SCLC mesothelioom Bron:

7 MAAR. Geen reden fatalistisch te zijn/te blijven Er zijn positieve ontwikkelingen Tumoreigenschappen >>> gevoeligheid voor nieuwe therapieën

8 Ontwikkelingen NSCLC: prognose Bron:

9 Ontwikkelingen NSCLC: incidentie /jaar Bron:

10 Ontwikkelingen NSCLC: prognose naar stadium Bron:

11 Stadium indeling volgens TNM

12 NSCLC: therapie Grofweg 3 categorieën: 1. resectabel: tumor long +/- intrapulmonale klieren 2. locaal gevorderd: tumor long met mediastinale kliermetastasen 3. gemetastaseerd: metastasen in andere long of op afstand

13 NSCLC: resectabele ziekte 2 belangrijke ontwikkelingen: 1. steeds vaker thoracoscopie (VATS) 2016: in Ikazia 61% (landelijk 55%) 2. adjuvante chemotherapie (post operatieve chemotherapie om recidiefkans te verkleinen)

14 NSCLC: adjuvante chemotherapie

15 NSCLC: adjuvante chemotherapie Bij fitte patiënt WHO 0-1 Bij tumoren groter dan 4 cm (ct2b en hoger) Bij kliermetastasen (N1 of N2) Leeftijd?

16 WHO classificatie performance status

17 NSCLC: lokaal gevorderd Chemo-radiotherapie: performance status 0-1 bij voorkeur concurrent 3 kuren chemotherapie parallel radiotherapie probleem: toxiciteit discussie: leeftijd (boven 70 toch sequentieel?) follow-up: vaak moeilijk omdat radiologie moeilijk onderscheid maakt tussen litteken en tumor

18 NSCLC: gemetastaseerd Hier zijn de meeste ontwikkelingen gaande Met name nieuwere therapieën: tyrosine kinase remmer (TKI) immunotherapie

19 NSCLC: histologie bepaalt verder beleid in 1 e lijn Plaveiselcelcarcinoom: PDL-1 expressie bepalen op histologie: >50%? zo ja: pembroluzimab zo nee: standaard chemotherapie

20 NSCLC: histologie bepaalt verder beleid in 1 e lijn Adenocarcinoom: eerst moleculair onderzoek gunstige mutatie? (EGFR mutatie of ALK translocatie) zo ja: tyrosine kinase remmer zo nee? dan PDL-1 expressie bepalen op histologie: >50%? zo ja: pembroluzimab zo nee: standaard chemotherapie

21 NSCLC: adenocarcinoom met gunstige mutatie >TKI Jan 2017, voor start Tarceva Eind juli 2017

22 NSCLC: adenocarcinoom met gunstige mutatie > TKI Jan 2017, voor start Tarceva Eind juli 2017

23 NSCLC: 2 e lijnstherapie Beleid afhankelijk van een aantal factoren Patiënten worden allemaal besproken in Multi Disciplinair Overleg longkanker regio ZuidHollandZuid

24 NSCLC: 2 e lijnstherapie Diverse mogelijkheden; 2 e lijns chemotherapie immunotherapie studies Of best supportive care

25 NSCLC: immunotherapie Aug 2015 Naar EMC verwezen voor Nivolumab Juni 2017 Na bijna 2 jaar Nivolumab

26 Ontwikkelingen SCLC: incidentie 2.000/jaar Bron:

27 SCLC: prognose Bron:

28 SCLC: prognose Prognose bepaald door: 1.TNM classificatie 2. WHO performance status 3. Ziekte is sterk geassocieerd met roken Doorroken heeft negatief effect op overleving!

29 SCLC: stadium SCLC: stadiëren volgens TNM Daarnaast wordt SCLC globaal verdeeld in 2 groepen: limited disease (LD) -ziekte beperkt tot de borstholte -te bestralen in een acceptabel veld extensive disease (ED) -metastasen buiten de borstholte -niet te bestralen in acceptabel veld

30 SCLC: prognose stadium Bron:

31 SCLC: therapie bij ED Extensive disease (ED): indien acceptabele performance status palliatief chemotherapie 4-6 kuren platinum (cisplatin of carboplatin) met etoposide Bij progressie 2 e lijns therapie

32 SCLC: therapie ontwikkelingen Er lopen nu wel studies: zowel in 1 e als in 2 e lijn 2 voorbeelden: Caspian study: 3 armen 1. Platinum met Etoposide (PE) 2. PE met durvalumab 3. PE met durvalumab en tremelimumab Chekmate 451: toevoegen immuuntherapie na chemotherapie: nivolumab met of zonder ipilimumab

33 SCLC: therapie LD Limited disease: Standaard chemo met radiotherapie 4 kuren cisplatin met etoposide tegelijkertijd RT van de thorax na afronden: profylactische hersen bestraling

34 SCLC: profylactische hersenbestraling 1999: bij volledige respons na chemo kwamen hersen uitzaaiingen voor bij 50% na 2 jaar! Slechte prognose vervolgens Studie: overleving en voorkomen van hersenmetastasen te verbeteren met: 5,4% absolute overlevingswinst na 3 jaar Standaard bij patiënten in goede conditie en geen verslechtering tumor onder chemotherapie

35 Mesothelioom Foto s uit blog van mevr K geb juli 1969 en overleden 2014

36 Mesothelioom

37 Mesothelioom: incidentie en verdeling naar geslacht 600/jaar Bron:

38 Mesothelioom: prognose

39 Mesothelioom: overleving naar stadium Bron:

40 Mesothelioom: therapie Chirurgie? niet buiten studieverband Chemotherapie: cisplatin-pemetrexed palliatief bij patiënten met goede performance score bij voorkeur start snel na diagnose resultaat zeer mager (gering overlevingsvoordeel)

41 Mesothelioom: ontwikkelingen Uiteraard studies zowel voor 1 e lijn behandeling en 2 e of 3 e lijn immuuntherapie bij de huidige standaardtherapie immuuntherapie vs de huidige standaardtherapie andere chemo na standaardtherapie enz. Streven is patiënten te behandelen in studieverband

42 Mee naar huis boodschap Longkanker behandelen is geregeld kleine kans geneeskunde Er zijn hoopgevende nieuwe therapieën die de prognose/kwaliteit van leven, weliswaar nog bij een kleine minderheid, fors verbeteren Voorzichtig zijn met fatalistisch denken.

43 VRAGEN?