Pleidooi voor ongelijke behandeling. Maria van den Muijsenbergh, huisarts/onderzoeker 21 juni 2017

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Pleidooi voor ongelijke behandeling. Maria van den Muijsenbergh, huisarts/onderzoeker 21 juni 2017"

Transcriptie

1 Pleidooi voor ongelijke behandeling Maria van den Muijsenbergh, huisarts/onderzoeker 21 juni 2017

2 Gelijke behandeling = rechtvaardig?

3 Sociaal economische Gezondheidsverschillen Onderwijsniveau Diabetes type 2 Basisonderwijs 11,6 vmbo, mbo1, avo 7,1 havo, vwo, mbo 4,0 HBO 2,3 WO 1,7

4 De neerwaartse spiraal van Adele (35 jaar) Baan kwijt vanwege zoon Schuldsanering Eenzaam Hoge bloeddruk Geen geld voor behandeling Gewrichtsklachten Kan niet meer schoonmaken

5 De pijn van Zarah (55 jaar) Weduwe in de bijstand Kan niet lezen of schrijven Weinig contacten Veel pijnklachten, altijd moe Suikerziekte slecht onder controle Nu: in tranen met brief woningbouwvereniging: huurachterstand uitzetting dreigt!

6 Oorzaken sociaal economische gezondheidsachterstanden Armoede / schulden / huisvestingsproblemen Eenzaamheid Gebrek aan zinvolle dagbesteding werk Stress Beperkte gezondheidsvaardigheden Zorg en preventie sluiten niet aan => Ongezonde leefstijl

7 Invloed van STRESS Minder in staat verstandige beslissingen te nemen Minder weerstand verslaving / verleidingen Blokkeert denken Mogelijk ook hormonal effect waardoor afvallen moeilijk is

8 Gezond in aanpak 5 sporen

9 Persoonsgerichte en integrale aanpak in de praktijk Aandacht voor álle problemen Aansluiten bij wat mensen zelf willen en kunnen Zelfvertrouwen vergroten stress reductie Informatie op maat Samenwerking eerstelijn welzijn school werk & inkomen huisvesting GGZ Beperkt aantal contactpersonen

10 Wat kan de huisarts / eerstelijn doen? Vertrouwen bouwen Problemen ordenen en prioriteren: wat wil je het eerste aanpakken? Proactief zijn huisvisites Kennis sociale kaart Samenwerking wijkteam wijkagent welzijn

11 Wat kan de gemeente doen? Weten wat burgers willen Informatie op maat Verbinden welzijn W&I huisvesting zorg Faciliteren professionals Verschil durven maken: Durven afwijken van regels Scharrelruimte

12 Wat doen gemeenten al? Armoede bestrijding Aandacht stress in schuldhulpverlening Afspraken woningbouw huurschuld melden Participatie projecten Taalles laagdrempelig Schone veilige wijk

13 Samenwerking gemeente eerstelijn De huisarts heeft best tijd Faciliteer de samenwerking Persoonlijke contacten! Benut ziektekostenverzekeraars Er is meer mogelijk voor preventie en gemeenten

14 Wijkfoto Huidige wijkprofielen geven gemiddelden Verschillen tussen groepen in wijk blijken pas bij uitsplitsen Combineer wijkprofiel met huisartsgegevens Bespreek wijkfoto met GGD, eerstelijn, wijkteam, buurtwerk, burgers en stel prioriteiten vast

15 Inspirerende voorbeelden samenwerking gemeente welzijn eerstelijn Wijkteams Nieuwegein: welzijn op recept Emmen: gemeente betaalt huisarts voor samenwerking Nijmegen: gezondheidsateliers wijkfoto Wijksafari Amsterdam Overvecht gezond

16 Wat heeft Adele geholpen? Flexibeler werk Gemeente polis POH GGZ versterking zelfvertrouwen Opvang zoon via gemeente regeling Weekend pleeggezin Buddy voor sociale activiteiten (uitgaan) Wijkcentrum kookcursus en wandelen

17 Wat heeft Zarah geholpen? Wijkteam woningbouw: regeling huurschuld Welzijnsorganisatie: Hulp bij financiën / regelingen Buurtgroep Marokkaanse vrouwen POH apotheek passende begeleiding medicatie Taalles en leren schrijven!

18 Met een persoonsgerichte integrale aanpak maakt de gemeente (het) verschil! Wat gaat ú morgen (nog meer) doen?

Persoonsgericht DUS wijkgericht niet méér werken maar anders werken

Persoonsgericht DUS wijkgericht niet méér werken maar anders werken Persoonsgericht DUS wijkgericht niet méér werken maar anders werken Maria van den Muijsenbergh, huisarts Hoogleraar Gezondheidsverschillen en persoonsgerichte, integrale eerstelijnszorg Patiënte Adele

Nadere informatie

Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018

Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018 Conferentie Aanpak armoede en schulden in Leiden Relatie met gezondheid: wat staat ons te doen? Irene Lottman GGD HM, 18 september 2018 Opzet Introductie GGD Hollands Midden Relatie tussen armoede, schulden

Nadere informatie

Relatie sociaal domein en aanpak van gezondheidsachterstanden

Relatie sociaal domein en aanpak van gezondheidsachterstanden Relatie sociaal domein en aanpak van gezondheidsachterstanden Monica van Berkum, directeur Pharos Daphne Ketelaars, programmaleider Gezond in... Edith Smulders, strategisch adviseur Gezond in... NETWERK

Nadere informatie

Integrale aanpak What s in a name? Studiedag 3 november 2016

Integrale aanpak What s in a name? Studiedag 3 november 2016 Integrale aanpak What s in a name? Studiedag 3 november 2016 Nieuw, ervaren of expert? - Wie zitten er in de zaal? - Welke vragen leven er? In het kort - GIDS gelden - Gezondheidsverschillen - Integrale

Nadere informatie

Migranten met diabetes. OCE - 15 4 2015 Maria Sahakian diëtiste Maria van den Muijsenbergh, huisarts Pharos / Radboudumc

Migranten met diabetes. OCE - 15 4 2015 Maria Sahakian diëtiste Maria van den Muijsenbergh, huisarts Pharos / Radboudumc Migranten met diabetes OCE - 15 4 2015 Maria Sahakian diëtiste Maria van den Muijsenbergh, huisarts Pharos / Radboudumc PROGRAMMA WORKSHOP Casus Oorzaken minder goede zorguitkomsten Wat helpt? Nuttige

Nadere informatie

Schakelen naar het juiste recept

Schakelen naar het juiste recept Schakelen naar het juiste recept Onderzoek naar verwijswerkwijze van huisartsen en praktijkondersteuners in Amsterdam-Zuid Voorjaar 2013 Aanleiding onderzoek Er is veel aandacht voor de inzet van de wijkverpleegkundige

Nadere informatie

Frans Damenlezing 2014. Maria van den Muijsenbergh Huisarts / onderzoeker

Frans Damenlezing 2014. Maria van den Muijsenbergh Huisarts / onderzoeker Frans Damenlezing 2014 Maria van den Muijsenbergh Huisarts / onderzoeker Meedoen eigen regie niet voor iedereen weggelegd Gettovorming op de loer door participatiesamenleving AD Patrick, laaggeletterd

Nadere informatie

ehealth en laaggeletterdheid hoe werkt dat?

ehealth en laaggeletterdheid hoe werkt dat? ehealth en laaggeletterdheid hoe werkt dat? Pharos en Gezond In.. (GIDS) Stimuleren doelgerichte aanpak gezondheidsachterstanden in gemeenten Chandra Verstappen Aldien Poll 20 april 2017 netwerk Drechtsteden

Nadere informatie

Gezondheid en sterfte naar onderwijsniveau

Gezondheid en sterfte naar onderwijsniveau Gezondheid en sterfte naar onderwijsniveau Den Haag, 28 maart 212 Jan-Willem Bruggink (Centraal Bureau voor de Statistiek) Seminar: De opleidingsgradiënt in de demografie Wat gaat er komen? Gezondheid,

Nadere informatie

Zorg in eigen hand. Coachende vaardigheden bij laaggeletterde patiënten met een chronische aandoening. Marjan Mensinga Hester van Bommel

Zorg in eigen hand. Coachende vaardigheden bij laaggeletterde patiënten met een chronische aandoening. Marjan Mensinga Hester van Bommel Zorg in eigen hand Coachende vaardigheden bij laaggeletterde patiënten met een chronische aandoening Marjan Mensinga Hester van Bommel Symposium Zorg op maat in de huisartsenpraktijk. 29 september 2016

Nadere informatie

Integrale aanpak gezondheid statushouders

Integrale aanpak gezondheid statushouders Integrale aanpak gezondheid statushouders OTAV Conferentie 28 februari 2017 Willemijn Bruining, OTAV, regiocoördinator gezondheid Saleem Bachara - Syrie Nour Saadi- Syrie (oprichtster Syrische vrouwengroep

Nadere informatie

Welkom. Presentatie wijkteams in de gemeente Leeuwarden en hoe zij de financiële hulpverlening hebben ingericht

Welkom. Presentatie wijkteams in de gemeente Leeuwarden en hoe zij de financiële hulpverlening hebben ingericht Welkom Presentatie wijkteams in de gemeente Leeuwarden en hoe zij de financiële hulpverlening hebben ingericht Inhoud Inrichting werkwijze wijkteams Leeuwarden Verdieping in schuldhulpverlening Verdieping

Nadere informatie

U dient dit formulier tijdens het gepland gesprek mee te nemen. Dit formulier is onderdeel van het gesprek.

U dient dit formulier tijdens het gepland gesprek mee te nemen. Dit formulier is onderdeel van het gesprek. Geachte heer/ mevrouw, Hoe gaat het met u? Om duidelijk te krijgen hoe het op dit moment met u gaat, willen wij u vragen onderstaande vragen te beantwoorden. U mag bij elk onderwerp (het zijn er 11) in

Nadere informatie

Welkom bij de workshop Beweegstimulering lage SES. Anneke Hiemstra 13 mei 2019

Welkom bij de workshop Beweegstimulering lage SES. Anneke Hiemstra 13 mei 2019 Welkom bij de workshop Beweegstimulering lage SES Anneke Hiemstra 13 mei 2019 Datum 13-5-2019 Anneke Hiemstra Sr. Adviseur Gezond in Pharos Beweegstimulering bij mensen met een lage sociaal economische

Nadere informatie

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016

Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020. Workshop 18 februari 2016 Lokaal gezondheidsbeleid 2016-2020 Workshop 18 februari 2016 Programma 9.30 uur Welkom Toelichting VTV 2014 en Kamerbrief VWS landelijk gezondheidsbeleid Concept Positieve Gezondheid Wat is integraal gezondheidsbeleid?

Nadere informatie

Steekproefgrootte n=741 (511 - en 230 ) ja 90% 69% 83% nee 10% 28% 16% weet niet/geen mening 0% 3% 1% 100% 100% 100% Steekproefgrootte n=741 (511 - en 230 ) Volledig 62% 20% 51% overwegend wel 18% 25%

Nadere informatie

Gezonde Wijken. Bouwen aan een preventie-infrastructuur in de regio Gelderland Zuid. Gerard Molleman 1 Gerdine Fransen 1, & Jacqueline Philipsen 2

Gezonde Wijken. Bouwen aan een preventie-infrastructuur in de regio Gelderland Zuid. Gerard Molleman 1 Gerdine Fransen 1, & Jacqueline Philipsen 2 Gezonde Wijken Bouwen aan een preventie-infrastructuur in de regio Gelderland Zuid Gerard Molleman 1 Gerdine Fransen 1, & Jacqueline Philipsen 2 1 GGD Gelderland-Zuid/AMPHI, 2 Robuust Inhoud Uitgangspunten

Nadere informatie

Stimuleringsprogramma lokale aanpak gezondheidsachterstanden

Stimuleringsprogramma lokale aanpak gezondheidsachterstanden Stimuleringsprogramma lokale aanpak gezondheidsachterstanden Inleiding Gezondheid is het belangrijkste dat er is. Ook gemeenten hebben baat bij gezonde en actieve burgers. Ze participeren meer, zijn zelfredzamer,

Nadere informatie

Meerwaarde & mogelijkheden verbinding 1elijns gezondheidszorg, sociaal werk en wijkteams

Meerwaarde & mogelijkheden verbinding 1elijns gezondheidszorg, sociaal werk en wijkteams Meerwaarde & mogelijkheden verbinding 1elijns gezondheidszorg, sociaal werk en wijkteams 9/14/2016 Inhoud deelsessie De gezondheid van mensen beïnvloedt hun deelname aan het maatschappelijk leven en andersom.

Nadere informatie

De toekomst: iedereen doet mee!? Carolien Plevier - GGD regio Utrecht Hanneke Schreurs - Gemeente Utrecht Volksgezondheid

De toekomst: iedereen doet mee!? Carolien Plevier - GGD regio Utrecht Hanneke Schreurs - Gemeente Utrecht Volksgezondheid De toekomst: iedereen doet mee!? Carolien Plevier - GGD regio Utrecht Hanneke Schreurs - Gemeente Utrecht Volksgezondheid Regio Utrecht: divers én groeiend Aantal: 1,3 miljoen inwoners Groei inwoneraantal:

Nadere informatie

ACTIEPLAN OP NAAR GEZONDERE ROTTERDAMMERS. Auteurs: Ineke Palm Josine Strörmann Leo de Kleijn

ACTIEPLAN OP NAAR GEZONDERE ROTTERDAMMERS. Auteurs: Ineke Palm Josine Strörmann Leo de Kleijn ACTIEPLAN OP NAAR GEZONDERE ROTTERDAMMERS Auteurs: Ineke Palm Josine Strörmann Leo de Kleijn Rotterdam, maart 2018 Langer thuis? dan goede zorg dichtbij >> goede zorg dichtbij Iedere Rotterdammer moet

Nadere informatie

Voorbeeldadvies Cijfers

Voorbeeldadvies Cijfers Voorbeeldadvies GGD Twente heeft de taak de gezondheid van de Twentse jeugd, volwassenen en ouderen in kaart te brengen. In dit kader worden diverse gezondheidsmonitoren afgenomen om inzicht te verkrijgen

Nadere informatie

CHECKLIST. Waar staat onze gemeente met de integrale aanpak?

CHECKLIST. Waar staat onze gemeente met de integrale aanpak? CHECKLIST Waar staat onze gemeente met de integrale aanpak? Waar staat onze gemeente met de integrale aanpak? Vele factoren hebben invloed op de gezondheid van mensen met lagere inkomens en een lage opleiding,

Nadere informatie

Wijknetwerken Coöperatie VGZ

Wijknetwerken Coöperatie VGZ Wijknetwerken Coöperatie VGZ Netwerkbijeenkomst zorg en ondersteuning in de buurt. Leonie Voragen 26 maart 2013 Kerncijfers Coöperatie VGZ Aantal zorgverzekerden: Aantal medewerkers: Omzet: Winst: Vermogen:

Nadere informatie

Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos

Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos 8 november 2018 Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos Verminderen van de gezondheidsverschillen tussen hoog- en laagopgeleiden Kwaliteit en toegankelijkheid

Nadere informatie

Een integrale wijkaanpak; wat hebben professionals daar eigenlijk voor nodig? Jennifer van den Broeke

Een integrale wijkaanpak; wat hebben professionals daar eigenlijk voor nodig? Jennifer van den Broeke 1 Een integrale wijkaanpak; wat hebben professionals daar eigenlijk voor nodig? Jennifer van den Broeke Er zijn in Nederland veel laagopgeleiden en migranten met 1 of meerdere chronische ziekten, een ongezonde

Nadere informatie

Zorg in eigen hand Goede diabeteszorg voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden 12 april Hester van Bommel en Marjan Mensinga

Zorg in eigen hand Goede diabeteszorg voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden 12 april Hester van Bommel en Marjan Mensinga Zorg in eigen hand Goede diabeteszorg voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden 12 april 2017 Hester van Bommel en Marjan Mensinga Scoor jezelf Hoe scoor je op dit moment je eigen kennis en vaardigheden

Nadere informatie

ARMOEDE SAMEN AANPAKKEN

ARMOEDE SAMEN AANPAKKEN ARMOEDE SAMEN AANPAKKEN Jaarplan 2019 armoedebestrijding Gemeente Weert, OCSW Tanja van Duuren Coördinator armoedebestrijding 1. Inleiding De raad van Weert heeft eind 2017 unaniem het Aanvalsplan Armoede

Nadere informatie

Trendanalyse Sociaal Domein. 4 juli 2018

Trendanalyse Sociaal Domein. 4 juli 2018 Trendanalyse Sociaal Domein 4 juli 2018 Even voorstellen Team Sociaal Domein & Cultuur Marleen Tielen Elsa van Kempen Martijn de Koning Esther Boonstra Sanne Koopmans Susan Nieuwlaat 30 augustus 2018 2

Nadere informatie

Achterstand buiten de stad. sociaaleconomische gezondheidsverschillen buiten de steden: wat weten we ervan? En wat moeten we ermee?

Achterstand buiten de stad. sociaaleconomische gezondheidsverschillen buiten de steden: wat weten we ervan? En wat moeten we ermee? Achterstand buiten de stad sociaaleconomische gezondheidsverschillen buiten de steden: wat weten we ervan? En wat moeten we ermee? 1 29 september 2011 Inhoud 1. Gezondheidsachterstanden 2. SES of wijk/dorp

Nadere informatie

Op weg naar 2020: Transformatie van de maatschappelijke zorg

Op weg naar 2020: Transformatie van de maatschappelijke zorg Op weg naar 2020: Transformatie van de maatschappelijke zorg Paul Maatschappelijke zorg (Wolf, 2015) Maatschappelijke zorg richt zich op mensen met meerdere complexe problemen om: sociale uitsluiting te

Nadere informatie

Welzijn next level gemeente Tiel organisaties doen een stap naar voren: Mozaïek, STMR, Dynamiek en MEE

Welzijn next level gemeente Tiel organisaties doen een stap naar voren: Mozaïek, STMR, Dynamiek en MEE Welzijn net level gemeente Tiel 2017-2019 4 organisaties doen een stap naar voren: Mozaïek, STMR, Dynamiek en MEE De aanleiding de opdracht Geef vorm aan een duurzaam, meerjarig welzijnsbeleid in Tiel,

Nadere informatie

SAMEN KIEZEN VOOR EEN WIJKGERICHTE AANPAK

SAMEN KIEZEN VOOR EEN WIJKGERICHTE AANPAK SAMEN KIEZEN VOOR EEN WIJKGERICHTE AANPAK SAMEN KIEZEN VOOR EEN WIJKGERICHTE AANPAK Gezonde mensen zijn gelukkiger en productiever, presteren beter en hebben minder zorg nodig. Investeren in gezondheid,

Nadere informatie

Wijkteams & schuldhulpverlening. Actualiteitencongres Schuldhulpverlening 11 april 2017 Nynke Andringa

Wijkteams & schuldhulpverlening. Actualiteitencongres Schuldhulpverlening 11 april 2017 Nynke Andringa Wijkteams & schuldhulpverlening Actualiteitencongres Schuldhulpverlening 11 april 2017 Nynke Andringa Waarom wijkteams? Mensen met meervoudige problemen vielen tussen wal en schip Ontstaan van Sociale

Nadere informatie

Presentatie Medrie Welzijn op Recept. mei 2016 Willem van Laar Karol Habryka Elleke Leijten

Presentatie Medrie Welzijn op Recept. mei 2016 Willem van Laar Karol Habryka Elleke Leijten Presentatie Medrie Welzijn op Recept mei 2016 Willem van Laar Karol Habryka Elleke Leijten Disclosure Belangen Casus Mevrouw Pieterse, 49 jaar Alleenstaand, Werkeloos, Moeder recent overleden Voorgeschiedenis

Nadere informatie

GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren

GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren GIDS-gemeenten die de JOGGaanpak & GIDS combineren Notitie versie 1.0 September 2016 Door Frea Haker (Gezond in ) Eveline Koks (Jongeren Op Gezond Gewicht) Anneke Meijer (Coördinatie Gezond Gewicht Fryslân

Nadere informatie

Artsen en Werk. Jurriaan Penders Voorzitter NVAB

Artsen en Werk. Jurriaan Penders Voorzitter NVAB Artsen en Werk Jurriaan Penders Voorzitter NVAB Disclosure belangen Belangen: Voorzitter NVAB Financiële belangen: Geen Is werk(en) belangrijk? Zowel Bie als mijzelf zijn niet aan de Alkohol, niet aan

Nadere informatie

Eerstelijnszorgateliers

Eerstelijnszorgateliers Eerstelijnszorgateliers Modellen voor versterking wijkgerichte geïntegreerde eerstelijnszorg Minke Nieuwboer, adviseur / onderzoeker Adviesgroep Procesverbetering en Innovatie Achtergrond 1 e lijns zorgateliers

Nadere informatie

Zonder procesgerichte aanpak geen duurzame resultaten!

Zonder procesgerichte aanpak geen duurzame resultaten! Zonder procesgerichte aanpak geen duurzame resultaten! WORKSHOP VOOR GEMEENTEN 11 DECEMBER 2014 Waarom een procesgerichte aanpak? Aanpak gezondheidsachterstanden is geen project maar een langdurig proces..

Nadere informatie

De gids (gelden) Het verkleinen van (sociaal-economische) Gezondheidsverschillen in wijken: Wat helpt? Wat helpt minder? Wat helpt niet?

De gids (gelden) Het verkleinen van (sociaal-economische) Gezondheidsverschillen in wijken: Wat helpt? Wat helpt minder? Wat helpt niet? De gids (gelden) Het verkleinen van (sociaal-economische) Gezondheidsverschillen in wijken: Wat helpt? Wat helpt minder? Wat helpt niet? Utrecht, 11 december 2014 1 Gids (gelden) Wie werd en wordt waar

Nadere informatie

Overzicht. Interdisciplinaire samenwerking (T-shaped) in het sociaal domein. Inleiding. Interdisciplinaire samenwerking: de T-shaped professional

Overzicht. Interdisciplinaire samenwerking (T-shaped) in het sociaal domein. Inleiding. Interdisciplinaire samenwerking: de T-shaped professional Interdisciplinaire samenwerking (T-shaped) in het sociaal domein Inleiding Overzicht Bijeenkomst Klantmanagers Groningen, 21 juni 2016 Interdisciplinaire samenwerking: de T-shaped professional Lies Korevaar,

Nadere informatie

VRAAGVERHELDERING EasyCare WELZIJN. Naam wijkbewoner / cliënt: Geboortedatum: Geboortedata gezinsleden: Datum/data vraagverheldering

VRAAGVERHELDERING EasyCare WELZIJN. Naam wijkbewoner / cliënt: Geboortedatum: Geboortedata gezinsleden: Datum/data vraagverheldering VRAAGVERHELDERING EasyCare WELZIJN Naam wijkbewoner / cliënt: Geboortedatum: Geboortedata gezinsleden: Datum/data vraagverheldering Andere aanwezige(n): Nee Ja Naam: Relatie tot cliënt: Easycare Welzijn

Nadere informatie

Presentatie voor cliëntenorganisaties

Presentatie voor cliëntenorganisaties Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Presentatie voor cliëntenorganisaties 18 oktober 2013 Ambitie 1. Hulp en zorg anders georganiseerd: dichtbij huis, snel beschikbaar, minder versnipperd 2. Groter beroep

Nadere informatie

VISIEDOCUMENT LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID

VISIEDOCUMENT LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID VISIEDOCUMENT LOKAAL GEZONDHEIDSBELEID Aanleiding In de Wet publieke gezondheid (Wpg) staat beschreven wat de specifieke taken van de gemeente zijn om de gezondheid van haar inwoners te bevorderen. De

Nadere informatie

Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden. Farmacotherapeutisch overleg. Inhoud

Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden. Farmacotherapeutisch overleg. Inhoud Inhoud Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden Farmacotherapeutisch overleg Hoeveel laaggeletterde patiënten in uw praktijk? Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden Wat is het

Nadere informatie

Maatschappelijk herstel en de GGZ. Zorgzaam en soms bemoeizuchtig. Rene Keet

Maatschappelijk herstel en de GGZ. Zorgzaam en soms bemoeizuchtig. Rene Keet Maatschappelijk herstel en de GGZ Zorgzaam en soms bemoeizuchtig Rene Keet 21-6-2017 Disclosure: belofte Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen Ik zal de gezondheid bevorderen

Nadere informatie

Vanuit de Centrale Opvang naar vroegtijdige Participatie en Inburgering

Vanuit de Centrale Opvang naar vroegtijdige Participatie en Inburgering Workshop Samen Doen : Vanuit de Centrale Opvang naar vroegtijdige Participatie en Inburgering het integraal begeleidingstraject van de Statushouder 1 Opdracht instructie : 1. Lees de statushouders-informatie

Nadere informatie

GROEPSGERICHTE INTERVENTIES FLITS

GROEPSGERICHTE INTERVENTIES FLITS GROEPSGERICHTE INTERVENTIES FLITS KANSEN EN UITDAGINGEN Dorine van Ravensberg Programmaleider Kwaliteit en Doelmatigheid paramed zorg 1 WAT VERWACHT iedere DOELGROEP Goede, te vertrouwen behandelaar Begrijpt

Nadere informatie

Preventie in de buurt

Preventie in de buurt Preventie in de buurt Afwegingskader eenmalige subsidies preventie GGZ 2020 Leeswijzer In hoofdstuk 1 lichten we de aanleiding voor dit afwegingskader toe. In hoofdstuk 2 gaan we in op het kader waarin

Nadere informatie

Bijeenkomst thematafel sociale (wijk)teams

Bijeenkomst thematafel sociale (wijk)teams Bijeenkomst thematafel sociale (wijk)teams 27 maart, Oegstgeest Sociale Wijkteams Leiden, Oegstgeest, Leiderdorp, Zoeterwoude Jeannette Vader manager Coöperatie Sociale Wijkteams Leiden Programma Presentatie

Nadere informatie

Peel Duurzaam Gezond

Peel Duurzaam Gezond Peel Duurzaam Gezond EXPERT MEETING KWETSBARE OUDEREN NAAR EEN GEZAMENLIJKE ACTIEAGENDA IN 2017 15 DECEMBER 2016 Uitgangspunten Peel Duurzaam Gezond Dit vraagt anders / innovatief kijken naar: 1. De patiënt,

Nadere informatie

Gemeenteraadsverkiezingen 2018: Wmo-raad Sittard-Geleen doet politieke partijen suggesties

Gemeenteraadsverkiezingen 2018: Wmo-raad Sittard-Geleen doet politieke partijen suggesties Geleen, 05 augustus 2017 Gemeenteraadsverkiezingen 2018: Wmo-raad Sittard-Geleen doet politieke partijen suggesties Aan: Voorzitter gemeenteraadsfractie XXX in Sittard-Geleen Geachte Heer / Mevrouw YYY,

Nadere informatie

Het effect van schulden op gezondheid

Het effect van schulden op gezondheid Het effect van schulden op gezondheid Helga Koper, Pytrik van der Lugt, Esther Klaster Platform31 Gemeente Rotterdam B&A groep Opzet workshop Kennismaking en inventarisatie verwachtingen Relatie schulden

Nadere informatie

Participeren en Gezondheid Drenthe - Gemeente Emmen

Participeren en Gezondheid Drenthe - Gemeente Emmen In deze factsheet worden verschillende facetten van participeren besproken in samenhang met gezondheid. De gegevens zijn gebaseerd op de Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2016 en geven inzicht

Nadere informatie

Het Sociaal Buurtteam Stand-By in uw buurt

Het Sociaal Buurtteam Stand-By in uw buurt Het Sociaal Buurtteam Stand-By in uw buurt Op 1 januari 2015 hebben alle gemeenten nieuwe taken gekregen op het gebied van werk, participatie, begeleiding, zorg en jeugdzorg. Tegelijk is er minder geld

Nadere informatie

Wie zorgt er voor de oudere migrant?

Wie zorgt er voor de oudere migrant? 22 november 2017 Wie zorgt er voor de oudere migrant? Dr. Jennifer van den Broeke onderzoeker, senior projectleider/adviseur Ouderen & gezondheid mr Chandra Verstappen Programmamanager Ouderen & gezondheid

Nadere informatie

Welzijn Nieuwe Stijl Schoonhoven. Eric Lagendijk december 2011

Welzijn Nieuwe Stijl Schoonhoven. Eric Lagendijk december 2011 Welzijn Nieuwe Stijl Schoonhoven Eric Lagendijk december 2011 Programma Wat is Welzijn Nieuwe Stijl (WNS)? Traject Schoonhoven Verkenning welzijnsbeleid Burgerkracht/ Eigen kracht: how to do? Regionale

Nadere informatie

VRAAGVERHELDERING WELZIJN NIJMEGEN. Naam cliënt: Geboortedatum cliënt: Datum vraagverheldering. Andere aanwezige(n): Nee. Relatie tot cliënt:

VRAAGVERHELDERING WELZIJN NIJMEGEN. Naam cliënt: Geboortedatum cliënt: Datum vraagverheldering. Andere aanwezige(n): Nee. Relatie tot cliënt: VRAAGVERHELDERING WELZIJN NIJMEGEN Naam cliënt: Geboortedatum cliënt: Datum vraagverheldering Andere aanwezige(n): Nee Ja Naam: Relatie tot cliënt: Easycare welzijn - Vraagverheldering Welzijn Nijmegen-

Nadere informatie

Lydia de Jong, netwerk coördinator NH en ZH: De bibliotheek voor ontmoeting in. de buurt. TYMPAAN 20 mei 2015

Lydia de Jong, netwerk coördinator NH en ZH: De bibliotheek voor ontmoeting in. de buurt. TYMPAAN 20 mei 2015 Lydia de Jong, netwerk coördinator NH en ZH: De bibliotheek voor ontmoeting in de buurt 2 TYMPAAN 20 mei 2015 De bibliotheek is een laagdrempelige plek voor ontmoeting in de buurt, want: 3 Je kunt er altijd

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE 1. LEESWIJZER SAMENVATTING DOELSTELLINGEN EN KWALITEITSBORGING DE WET GEMEENTELIJKE SCHULDHULPVERLENING...

INHOUDSOPGAVE 1. LEESWIJZER SAMENVATTING DOELSTELLINGEN EN KWALITEITSBORGING DE WET GEMEENTELIJKE SCHULDHULPVERLENING... INHOUDSOPGAVE 1. LEESWIJZER... 2 2. SAMENVATTING... 2 3. DOELSTELLINGEN EN KWALITEITSBORGING... 4 4. DE WET GEMEENTELIJKE SCHULDHULPVERLENING... 4 4.1 Integrale aanpak... 4 4.2 Termijnen... 4 4.3 Doelen

Nadere informatie

De lokale verbinding JOGG en GIDS

De lokale verbinding JOGG en GIDS De lokale verbinding JOGG en GIDS Studiedag Gezond in 3 november 2016 Wat is ook alweer het verschil tussen JOGG en GIDS? Wat doen gemeenten die zowel JOGG als GIDS zijn? Voorbeelden: Nuth, Weststellingwerf,

Nadere informatie

Investeren in gelijke gezondheidskansen: winst voor meerdere beleidsdomeinen

Investeren in gelijke gezondheidskansen: winst voor meerdere beleidsdomeinen Datum: 19 april 2018 Betreft: informatie voor gemeenteraadsleden Investeren in gelijke gezondheidskansen: winst voor meerdere beleidsdomeinen Beste raadsgriffier, Is uw nieuwe raad bekend met de sociaal

Nadere informatie

Overzicht. VAK-mensen. Samenwerken in de Wijk. Competenties van de professional. Interdisciplinaire samenwerking (T-shaped) in het sociaal team

Overzicht. VAK-mensen. Samenwerken in de Wijk. Competenties van de professional. Interdisciplinaire samenwerking (T-shaped) in het sociaal team Interdisciplinaire samenwerking (T-shaped) in het sociaal team Inleiding Overzicht Conferentie Wmo-werkplaatsen 'Transformeren doe je met elkaar Utrecht, 16 oktober 2015 Interdisciplinaire samenwerking

Nadere informatie

Feiten en cijfers: Wat feiten en cijfers: Vrijwilligers: 342 Stagiaires: 43 Beroepskrachten: 78 Medewerkers: 463. Omzet: 4,3 miljoen

Feiten en cijfers: Wat feiten en cijfers: Vrijwilligers: 342 Stagiaires: 43 Beroepskrachten: 78 Medewerkers: 463. Omzet: 4,3 miljoen Wat feiten en cijfers: Feiten en cijfers: Vrijwilligers: 342 Stagiaires: 43 Beroepskrachten: 78 Medewerkers: 463 Omzet: 4,3 miljoen Werkgebied: 5 gemeenten Land van Cuijk West Maas en Waal (Gelderland)

Nadere informatie

Persoonlijke gegevens

Persoonlijke gegevens Persoonlijke gegevens Gegevens Cliënt Contactpersoon 1 (ICE) Achternaam : Relatie met cliënt : Voorvoegsels : Naam : Voornamen / voorletter : Adres : Roepnaam : man vrouw Postcode : Huidige woonadres :

Nadere informatie

Aanmeldingsformulier

Aanmeldingsformulier 1.1 Persoonlijke informatie cliënt Persoonlijke Informatie Voorletters en roepnaam Achternaam Straat en huisnummer Postcode en woonplaats Burger Service Nummer Telefoonnummer cliënt Email adres cliënt

Nadere informatie

1. Waarom wilt u beter Nederlands leren? Welke dag is het vandaag? - - [dag] [maand] [jaar] Beste deelnemer,

1. Waarom wilt u beter Nederlands leren? Welke dag is het vandaag? - - [dag] [maand] [jaar] Beste deelnemer, Welke dag is het vandaag? - - [dag] [maand] [jaar] Beste deelnemer, U gaat een taalles volgen. De bibliotheek helpt u daar graag bij. Wij willen u daarom enkele vragen stellen. Het invullen duurt ongeveer

Nadere informatie

Interdisciplinaire samenwerking in de wijk: de T-shaped professional

Interdisciplinaire samenwerking in de wijk: de T-shaped professional Interdisciplinaire samenwerking in de wijk: de T-shaped professional Groningen, 11 november 2013 Lies Korevaar, lector Rehabilitatie e.l.korevaar@pl.hanze.nl Overzicht Inleiding Interdisciplinaire samenwerking

Nadere informatie

In de beleidsnota van de Bollen5 gemeenten Beleidsnota Wmo is genoemd dat we overwegen sociale teams op te zetten.

In de beleidsnota van de Bollen5 gemeenten Beleidsnota Wmo is genoemd dat we overwegen sociale teams op te zetten. Voorstel pilots sociale teams Teylingen Inleiding Landelijk en ook in de Duin- en Bollenstreek zijn diverse varianten van sociale wijkteams actief. Iedere gemeente geeft de wijkteams hun eigen rol en taak.

Nadere informatie

De vragen gaan over uw eigen situatie binnen de gemeente waarin u woont.

De vragen gaan over uw eigen situatie binnen de gemeente waarin u woont. Burgerpeiling Waar staat [gemeentenaam]? De vragen gaan over uw eigen situatie binnen de gemeente waarin u woont. In deze vragenlijst wordt gevraagd naar uw ervaringen met uw leefomgeving, en de inspanningen

Nadere informatie

Belangrijk nieuws. voor alle inwoners van Leiden

Belangrijk nieuws. voor alle inwoners van Leiden Belangrijk nieuws voor alle inwoners van Leiden ONDERSTEUNING - ZORG - JEUGDHULP - WERK IN 2015 Meedoen en zelf aan zet Nieuwe taken voor de gemeente Iedereen doet mee Mensen gaan naar school, zijn aan

Nadere informatie

Gezondheid Statushouders

Gezondheid Statushouders Gezondheid Statushouders 3 november 2017 Adriëtte Hoppenbrouwers Regiocoördinator Flevoland Tel. 06-51178119 VNG Ondersteuningsprogramma Gezondheid Statushouders Programma Gezondheid(sproblemen) statushouders

Nadere informatie

Deze vragenlijst meet sociaal welbevinden (functioneren in de maatschappij) op 8 verschillende gebieden. Aangemaakt op:

Deze vragenlijst meet sociaal welbevinden (functioneren in de maatschappij) op 8 verschillende gebieden. Aangemaakt op: Sociaal Welbevinden Vragenlijst Deze vragenlijst meet sociaal welbevinden (functioneren in de maatschappij) op 8 verschillende gebieden. Aangemaakt op: 03-03-2017 Aangepast op: 03-03-2017 Gedownload op:

Nadere informatie

Nijmegen jaar jaar. 75+ jaar laag midden hoog

Nijmegen jaar jaar. 75+ jaar laag midden hoog Gezondheidsmonitor 2016 in cijfers: tabellenboek 19+ voor gemeente NIJMEGEN. Onderzoek 2016/2017, GGD Gelderland Zuid Toelichting: de n (aantal respondenten per vraag) kan verschillen. Een! betekent minder

Nadere informatie

De toekomst van gezondheid, zorg, wonen, opvoeden, werk en inkomen

De toekomst van gezondheid, zorg, wonen, opvoeden, werk en inkomen De toekomst van gezondheid, zorg, wonen, opvoeden, werk en inkomen Stap voor stap op weg naar een nieuwe samenleving 1 Gemeenten krijgen de komende jaren steeds meer taken in de ondersteuning van inwoners

Nadere informatie

Verbinden en Ontschotten Onderwijs-Arbeid-Zorg

Verbinden en Ontschotten Onderwijs-Arbeid-Zorg Verbinden en Ontschotten Onderwijs-Arbeid-Zorg O J A Z = de stand van zaken in Noord-Drenthe = Minisymposium 12 juli 2017 Paul Löwik Breuer Institute 1 Ø Verbinden en ontschotten begint bij kantelen Ø

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland Staphorst 1.589 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwartewaterland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwartewaterland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Staphorst 875 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid gedefinieerd

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Lingewaal

Volwassenen (19-65 jaar) Lingewaal man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 19-35 jaar 35-50 jaar Opleidingsniveau 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Rivierenland Oost NL 183 236 82 149 188 159 141

Nadere informatie

Workshop 3. Het organiseren van samenwerken tussen huisartsenzorg en sociaal domein in Tilburg

Workshop 3. Het organiseren van samenwerken tussen huisartsenzorg en sociaal domein in Tilburg Workshop 3 Het organiseren van samenwerken tussen huisartsenzorg en sociaal domein in Tilburg Frans van Muilwijk, Arts M&G, directeur GC Reeshof Hillary Hendriks, Huisarts GC Reeshof Karin Smeets, Strateeg

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Steenwijkerland 1.589 inwoners deden mee Kampen Zwartewaterland Staphorst Hardenberg Dalfsen Ommen Olst-Wijhe Raalte

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Ommen? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Ommen? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland Staphorst 961 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Zwartewaterland Staphorst 1.036 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid gedefinieerd

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Culemborg

Volwassenen (19-65 jaar) Culemborg Volwassenen (19-65 jaar) Culemborg man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 19-35 jaar 35-50 jaar Opleidingsniveau 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Rivierenland

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Geldermalsen

Volwassenen (19-65 jaar) Geldermalsen man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse Volwassenen (19-65 jaar) Geldermalsen 19-35 jaar 35-50 jaar Opleidingsniveau 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Rivierenland

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Maasdriel

Volwassenen (19-65 jaar) Maasdriel Volwassenen (19-65 jaar) Maasdriel man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 19-35 jaar 35-50 jaar Opleidingsniveau 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Rivierenland

Nadere informatie

Overzicht. Decentralisaties. Per 1 januari 2015 gaan cliënten van de AWBZ naar de Wmo. Inleiding

Overzicht. Decentralisaties. Per 1 januari 2015 gaan cliënten van de AWBZ naar de Wmo. Inleiding Interdisciplinaire samenwerking in wijkteam: de T-shaped professional Inleiding Overzicht Congres Sociaal werk, het hart van het sociale domein De positie van sociale professionals en de drie decentralisaties

Nadere informatie

Raadsvoorstel (gewijzigd)

Raadsvoorstel (gewijzigd) Raadsvoorstel (gewijzigd) BARCODE STICKER Nr. 2009-064 Houten, 17 november 2009 Onderwerp: Tweede kadernota Lokaal Gezondheidsbeleid 2010-2013 Beslispunten: 1. In te stemmen met de volgende in de tweede

Nadere informatie

Meldingsformulier Begeleiding Ambulant of Dagbesteding

Meldingsformulier Begeleiding Ambulant of Dagbesteding Meldingsformulier Begeleiding Ambulant of Dagbesteding 1 Uw gegevens Dit formulier kunt u samen met uw hulpverlener digitaal invullen en opslaan voor uw administratie. Daarna verstuurt uw hulpverlener

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente 1.036 inwoners deden mee Kampen Zwartewaterland Staphorst Hardenberg Zwolle Dalfsen Ommen Olst-Wijhe Raalte Deventer

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Deventer? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Deventer? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland Staphorst 1.392 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd

Nadere informatie

Beschermd thuis wonen en opvang in de regio Utrecht

Beschermd thuis wonen en opvang in de regio Utrecht Beschermd thuis wonen en opvang in de regio Utrecht Samenvatting van de Regionale koers maatschappelijke opvang en beschermd wonen U16 Tijdelijke woonplek Regionale opvang en beschermd wonen Financiële

Nadere informatie

Citydeal met 5 gemeenten en het rijk Raadsinformatiebijeenkomst 17 november Utrecht.nl

Citydeal met 5 gemeenten en het rijk Raadsinformatiebijeenkomst 17 november Utrecht.nl Citydeal met 5 gemeenten en het rijk Raadsinformatiebijeenkomst 17 november 2016 Stad met twee gezichten - Plaatje HW B - Plaatje HW C - Transities in het Sociaal Domein Innovatie van welzijn, zorg en

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Hardenberg? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Hardenberg? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Steenwijkerland 1.529 inwoners deden mee Kampen Zwartewaterland Staphorst Zwolle Dalfsen Ommen Olst-Wijhe Raalte Deventer

Nadere informatie

Ouderenmonitor 2009-2010

Ouderenmonitor 2009-2010 A. Algemene kenmerken % Geslacht Man 44 43 Vrouw 56 57 Leeftijd 65 t/m 74 jaar 56 52 75 jaar en ouder 44 48 Burgerlijke staat Gehuwd/ samenwonend 62 62 Ongehuwd/ nooit gehuwd geweest 5 5 Gescheiden/ gescheiden

Nadere informatie

Eva Smit Karlijn Leenaars Annemarie Wagemakers Gerard Molleman Maria Koelen Koos van der Velden

Eva Smit Karlijn Leenaars Annemarie Wagemakers Gerard Molleman Maria Koelen Koos van der Velden Eva Smit Karlijn Leenaars Annemarie Wagemakers Gerard Molleman Maria Koelen Koos van der Velden Programma 15.00 Opening 15.05 15:35 Presentatie onderzoeksresultaten 15.35 16:10 Wat betekenen de resultaten

Nadere informatie

Infrastructuur Gezonde Wijk Leidsche Rijn Vleuten De Meern Een Gezonde Wijk Infrastructuur opzetten HOE DOE JE DAT?

Infrastructuur Gezonde Wijk Leidsche Rijn Vleuten De Meern Een Gezonde Wijk Infrastructuur opzetten HOE DOE JE DAT? Infrastructuur Gezonde Wijk Leidsche Rijn Vleuten De Meern Een Gezonde Wijk Infrastructuur opzetten HOE DOE JE DAT? Astrid van den Broek, preventie/gezonde wijk coördinator 12 november 2015 Drie randvoorwaarden

Nadere informatie

VAK-mensen Samenwerken in en rondom Zorg & Welzijn

VAK-mensen Samenwerken in en rondom Zorg & Welzijn Interdisciplinaire samenwerking in Zorg & Welzijn: de T-shaped professional Inleiding Overzicht Symposium 'Samenwerken aan een gezonde samenleving Interdisciplinaire samenwerking in Zorg & Welzijn: de

Nadere informatie

Cliëntenperspectief op het sociaal domein Wat is vanuit het cliëntperspectief belangrijk bij de gemeenteraadverkiezingen van maart 2018?

Cliëntenperspectief op het sociaal domein Wat is vanuit het cliëntperspectief belangrijk bij de gemeenteraadverkiezingen van maart 2018? Cliëntenperspectief op het sociaal domein Wat is vanuit het cliëntperspectief belangrijk bij de gemeenteraadverkiezingen van maart 2018? Inleiding In de afgelopen jaren zijn de decentralisaties in het

Nadere informatie