Welkom bij de workshop Beweegstimulering lage SES. Anneke Hiemstra 13 mei 2019

Transcriptie

1 Welkom bij de workshop Beweegstimulering lage SES Anneke Hiemstra 13 mei 2019

2 Datum Anneke Hiemstra Sr. Adviseur Gezond in Pharos Beweegstimulering bij mensen met een lage sociaal economische status

3 Pharos Expertisecentrum Gezondheidsverschillen Missie Het terugdringen van grote gezondheidsverschillen. Uitgangspunt Gezondheid en kwaliteit van zorg voor iedereen in Nederland.

4 Thema s Pharos Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden Gezond opgroeien Preventie en zorg chronische aandoeningen Gezondheid vluchtelingen, asielzoekers en vluchtelingen Meisjesbesnijdenis Palliatieve zorg Participatie en eigen regie Begrijpelijke voorlichting Vrouwelijke genitale verminking Armoede en gezondheid Roken en gezondheid Integrale aanpak Gezond in Stimuleren beleid gezondheid Wetenschappelijke, praktijk- en ervaringskennis Borgen kennis in praktijk, beleid en onderwijs Scholing en training (Mede)ontwikkelen voorlichtingsmateriaal Gezondheid en kwaliteit van preventie en zorg voor iedereen

5 Wat weet je al van gezondheidsverschillen? en van lage ses? VRAAG 1

6 Over wie hebben we het?

7 Wat is SES en de SES-score? Opleiding Inkomen Arbeidsstatus = Lage opleiding / laag inkomen / werkloos = ongeveer 30% van de Nederlanders = in beleid vaak op wijkniveau

8 Waarom is die ses score relevant? Mensen met een lage ses Zijn ongezonder Vaker eenzaam Hebben een ongezondere leefstijl Nemen minder deel aan preventieve activiteiten Dragen dit over aan hun kinderen

9 Migranten en lage SES Niet-westerse huishoudens zijn oververtegenwoordigd in de categorie lage ses 3x zo hoge kans om op te groeien in armoede Nieuwe generaties doen het beter (met name door opleiding van de meisjes en de arbeidsparticipatie) Migranten zijn gemiddeld minder gezond Ook als je corrigeert voor lage ses zie je specifieke verschillen Bijvoorbeeld bij overgewicht, diabetes, roken en zuigelingensterfte

10 Gezondheid en SES Hoe lager op de sociale ladder hoe meer chronische ziekten en hoe jonger dood.

11 Gezondheidsverschille nmensen met een laag onderwijsniveau: Overlijden zes jaar eerder Leven 15 jaar in minder goed ervaren gezondheid

12 Laaggeletterdheid Vraag 2 Hoeveel mensen tussen zijn er in Nederland laaggeletterd? A. 1,5 miljoen B. 2,5 miljoen

13 Vraag 3 Welk percentage van de laaggeletterden is van autochtone afkomst? A. 33% B. 66%

14 Laaggeletterdheid 2,5 miljoen laaggeletterden (16 jaar en ouder). 66% hiervan is van autochtone afkomst 22% heeft geen of weinig ICT-vaardigheden. 6% heeft nog nooit internet gebruikt. Cijfers Algemene Rekenkamer, CBS, 2016, NIVEL, 2018.

15 DEFINITIE Laaggeletterdheid Zoveel moeite met lezen en schrijven dat je niet goed kunt functioneren in het dagelijks leven Laaggeletterdheid (risicogroep: < 10 jaar school) Weinig kennis van eigen lichaam Beperkte gezondheidsvaardigheden

16 Laaggeletterdheid en gezondheid Meer chronische ziekten 6x vaker hartinfarct Minder therapietrouw Kost gezondheidszorg 127 miljoen per jaar: vermijdbare ziekenhuisopnames 7 jaar eerder overlijden R.L. Sudore e.a. 2009, Gezondheidsraad 2012, Twickler et al 2009, PWC, 2013 / HARM studie

17 Gezondheidsvaardigheden Vraag 4 Welk percentage van de Nederlanders heeft beperkte gezondheidsvaardigheden? A. 23% B. 36%

18 Beperkte gezondheidsvaardigheden Mensen met een lagere opleiding een migratieachtergrond een lagere sociaaleconomische positie hebben ook vaker beperkte gezondheidsvaardigheden.

19 DEFINITIE Beperkte gezondheidsvaardighed en Gezondheidsvaardigheden zijn de vaardigheden van individuen om informatie over gezondheid te verkrijgen, te begrijpen, en te gebruiken bij het nemen van beslissingen over hun gezondheid.

20 GEZONDHEIDSVAARDIGHEDEN Enkele voorbeelden van deze vaardigheden Lezen en schrijven Kennis van het lichaam en ziekten Plannen en organiseren Rekenen Vragen durven stellen Kennis van het Nederlandse zorgstelsel

21 Armoede en gezondheid Arme mensen lenen meer, sparen minder, roken meer, sporten minder, drinken meer ongezonde dranken, voeden slechter op en eten vaker bij de McDonald's. Als er een workshop omgaan met geld wordt georganiseerd, komen de armen het minst vaak opdagen. Als er een vacature online wordt gezet, schrijven de armen de slechtste sollicitatiebrieven en verschijnen zij het sjofelst op gesprek. Uit: Waarom arme mensen domme dingen doen (De Correspondent)

22 Vraag 5 Welk percentage van de van de mensen met schulden heeft gezondheidsklachten? A. 81% B. 46%

23 Wie chronische geldzorgen heeft: Is geneigd te bezuinigen op zaken als gezond eten, sportclubs etc Is vaak kritischer op het gebruik van gezondheidszorg waarvoor moet worden betaald Moeite met zelfmanagement bij chronische aandoeningen Naar schatting 1 op de 6 huishoudens met schulden mijdt gezondheidszorg vanwege de kosten (huisartsenbezoek, specialisten en medicijnen)

24 Risicogroepen Armoede Mensen met een uitkering Eenoudergezinnen Alleenstaanden AOW-leeftijd Niet westerse allochtonen en oost-europese afkomst Statushouders Werkenden (ZZP-ers) en hun kinderen Ouderen

25 Neerwaartse spiraal: armoede en gezondheid De neerwaartse spiraal: - Problemen komen in meervoud: Bij mensen in armoede zien we vaak een combinatie van bijv diabetes en depressie en sociale uitsluiting. - De wisselwerking tussen financiële zorgen en gezondheidsklachten leidt vaak tot neerwaartse spiraal. Armoede en schulden Gezondheid - STRESS en verminderd vertrouwen in eigen kunnen zijn sleutelbegrippen Schaarste legt een groot beslag op de BANDBREEDTE van mensen.(aandacht, denkkracht, zelfcontrole)

26 Bereiken en betrekken van mensen met een lage SES bij leefstijlinterventies Vier bouwstenen Verkennen Bereiken Contact Aansluiten

27 Verkennen Wat speelt en leeft er bij de burger? Breng dit in kaart. Zo krijg je een goed beeld voor wie de interventie bedoeld is.

28 Verkennen

29 Verkennen

30 Verkennen

31 Bereiken Bereik de burger Zo kan de aanpak nog beter afgestemd worden op zijn behoefte.

32 Bereiken

33 Bereiken

34 Bereiken

35 Aan de slag Samenwerking: Met welke andere partijen in de wijk werk je momenteel samen in het bereiken van lage ses groepen? Wat vind je belangrijk in samenwerking? Met wie zou je nog meer willen samenwerken? Wat zou je kunnen leren van andere partijen? De leefwereld in: Hoe stap jij in de leefwereld van lage ses groepen? Hoe sla jij de brug tussen hun leefwereld en jouw aanbod? Wat zijn successen? Wat zijn uitdagingen hierin?

36 Meer informatie Informatie over training: Informatie over het bereiken en betrekken van inwoners: inclusief meer goede voorbeelden en de Checklist Bereiken en Betrekken voor gemeenten Informatie over werkzame elementen gezondheid, kwaliteit en zorg voor iedereen: Informatie over buiten spelen: Voorbeeld beeldverhaal gebruikt vanuit de leefwereld van mensen:

37 Jeugdfonds Sport & Cultuur Régine Quarles Pharos Workshop, 13 mei 2019

38 Jeugdfonds Sport & Cultuur en de kracht van sport Over Jeugdfonds Sport & Cultuur Introductievideo Hoe kan je sporten als je er de middelen niet voor hebt? Adil vertelt Van een kort lontje naar geduld en rust, ook mentaal Kenniscentrum Sport

39 Kansen op een betere toekomst Fysieke, sociale en mentale ontwikkeling Nieuwe en kansrijke sociale netwerken Afleiding van de zorgen thuis Een andere rol dan thuis of in de wijk Trots en zelfvertrouwen Leren winnen en verliezen Doorzettingsvermogen Plezier!

40 Jeugdfonds Sport & Cultuur Kinderen & jongeren die opgroeien in armoede Betalen de contributie of het lesgeld en attributen zoals sportkleding, dansschoenen, instrument rechtstreeks aan sportclub of culturele instelling

41 Dichterbij, in de wijk

42 Intermediairs doen de aanvragen! Professional die betrokken is bij de opvoeding en/of begeleiding van kinderen Signaleert en stimuleert kinderen om toch lid te worden van een vereniging of culturele instelling Meldt zich aan via

43 Waar werken de intermediairs? Onderwijs Maatschappelijk werk Jeugdzorg Sociale wijkteams Leergeld Ook buurtsport coaches en combifunctionarisen

44 Waarom word je intermediair? Vanuit professie betrokken bij de opvoeding, begeleiding of scholing van een kind Voelen een maatschappelijke verantwoordelijkheid Weten wat sport en cultuur voor een kind kan betekenen Zien het verschil dat sport en cultuur maakt op een kind

45 Intermediair worden? Meld je aan via

46