Gemeenteraadsverkiezingen 2018: Wmo-raad Sittard-Geleen doet politieke partijen suggesties

Transcriptie

1 Geleen, 05 augustus 2017 Gemeenteraadsverkiezingen 2018: Wmo-raad Sittard-Geleen doet politieke partijen suggesties Aan: Voorzitter gemeenteraadsfractie XXX in Sittard-Geleen Geachte Heer / Mevrouw YYY, De Wmo-raad Sittard-Geleen is een zeer actieve raad die maandelijks contact heeft met de gemeente Sittard-Geleen over het actuele en toekomstige gemeentelijkbeleid inzake de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de uitvoering van dit beleid. Daartoe spannen de leden van de Wmo-raad Sittard-Geleen zich proactief in om voeding te hebben en te houden met de inwoners van onze gemeente. Voor de Wmo-raad Sittard-Geleen staat de inwoner van onze gemeente centraal en niet de regels. Iets wat zeker ook voor de politiek partijen in onze gemeente moet gelden. De komende gemeenteraadsverkiezingen zijn voor de politieke partijen van Sittard- Geleen dan ook een uitgelezen kans het sociaal domein binnen onze gemeente te intensiveren en hierin de inwoner centraal te stellen. De Wmo-raad Sittard-Geleen wil hier graag een bijdrage aan leveren en brengt daarom de volgende 15 punten bijzonder onder de aandacht van de politieke partijen in Sittard-Geleen. Dit als een soort wake-up call voor de komende gemeenteraadsverkiezingen en de verkiezingsprogramma s die nu worden geschreven. Voor meer informatie over de Wmo-raad Sittard-Geleen verwijs ik u graag naar onze website, 1. Duidelijke informatie voor burgers De gemeente dient helder te zijn in de procedure rond het aanvragen van ondersteuning. Het gaat dan om de manier waarop de burger zich moet melden, de wijze waarop de gemeente de vraag onderzoekt en erover beslist. Verder kunnen genoemd worden: de informatie over de mogelijkheid van een persoonsgebonden budget en de hoogte van de eigen bijdrage, het verschil tussen een algemene voorziening en een maatwerkvoorziening en de mogelijkheden van klachten en bezwaar/beroep. hanteer verschillende manieren (website, folders, ervaringsdeskundigen) om burgers laagdrempelig te informeren. raadpleeg burgers en ervaringsdeskundigen over de beste manier van informeren. informeer burgers actief over de mogelijkheid om een klacht in te dienen of bezwaar/beroep aan te tekenen.

2 2. Gesprek Het Gesprek (doorgaans keukentafelgesprek genoemd) is een essentieel onderdeel in de proces voor de realisatie van ondersteuningsbehoefte van de burger als actie op een ondersteuningsaanvraag. In dit gesprek moet de Wmo-consulent een goed beeld krijgen van de persoonlijke situatie van de aanvrager, hierbij kan het eventueel opgestelde persoonlijk plan ondersteunend zijn. De ervaring, kennis en inschattingsvermogen van de consulent is dan ook zeer essentieel en kan van doorslaggevende betekenis zijn voor de invulling van de ondersteuningsbehoefte van de aanvrager. Dit stelt dan ook specifieke eisen aan de Wmo-consulent. zorg dat de Wmo-consulenten goed zijn opgeleid zorg dat de Wmo-consulenten objectief te zijn om zo een juiste weergave van het gesprek te kunnen geven. stel in het gesprek de persoonlijke situatie de burger centraal en niet de regels. 3. Persoonlijk plan Nadat een burger gemeld heeft dat hij/zij een ondersteuningsvraag heeft, stuurt de gemeente een bericht van ontvangst en vermeldt daarin dat de burger als voorbereiding op het gesprek een persoonlijk plan kan opstellen. Burgers doen er goed aan zichzelf vroegtijdig te bezinnen op de ondersteuning die zij nodig hebben. Zo n plan omvat zaken als: wat wil en kan ik zelf, waar kan ik mijn netwerk van vrienden en familieleden bij betrekken. welke voorzieningen heb ik nodig? informeer burgers actief en vroegtijdig dat zij een persoonlijk plan kunnen opstellen. stimuleer dat zij, indien nodig, hun netwerk betrekken. wijs er op dat deskundige en onafhankelijke cliëntondersteuners beschikbaar zijn. 4. Onafhankelijke cliëntondersteuning Een burger die behoefte heeft aan iemand die met hem meedenkt bij het opstellen van een persoonlijk plan ter voorbereiding op het keukentafelgesprek, kan gebruik maken van een cliëntondersteuner. De cliëntondersteuner wordt door de gemeente beschikbaar gesteld en is onafhankelijk. Vooral voor minder mondige burgers kan de cliëntondersteuner een cruciaal persoon zijn bij het formuleren van de ondersteuningsvraag. Maar ook mondige burgers kennen vaak de verschillende mogelijkheden van ondersteuning niet en hebben dan baat bij een cliëntondersteuner. zorg dat de cliëntondersteuners werkelijk onafhankelijk zijn van de gemeente en van zorgaanbieders, zoals de cliëntondersteuners van Zorgbelang. organiseer integrale cliëntondersteuning (zorg, Wmo, jeugd en langdurige zorg), zodat cliënten met maar één cliëntondersteuner te maken krijgen. stimuleer de bekendheid van de cliëntondersteuners. 5 Eigen Bijdrage In veel gemeenten is, na de invoering van de Wmo, sprake van zgn. ontschotting. Dit betekent dat de budgetten voor de onderdelen van het sociale domein zijn samengevoegd. Ook is te constateren, dat er in het Wmo budget onderuitputting is gerealiseerd. Aan de andere kant wordt binnen de maatwerkvoorzieningen ondersteuning en huishoudelijke ondersteuning gewerkt met, van het inkomen afhankelijke, eigen bijdrage. Pagina 2 van 5

3 Een eigen bijdrage mag nooit lijden tot zorgmijding Het is te overwegen om het bijdrageplichtig inkomen zodanig te bepalen dat ook een groep met een, iets, te hoog inkomen over de drempel te halen is, zodat eventuele zorgmijding zo veel mogelijk wordt voorkomen. Voorkomen van stapeling van de verschillende soorten van eigen bijdrage 6. Inkoopbeleid Door middel van het inkoopbeleid realiseren gemeenten hun maatschappelijke opdracht om mensen met een hulpvraag te ondersteunen. Zij kunnen door hun manier van inkopen invloed uitoefenen op het beleid en het gedrag van zorgaanbieders door eisen te stellen. zorg dat de cliënt keuzevrijheid heeft uit meerdere aanbieders. baseer het inkoopbeleid op de resultaten van het cliëntervaringsonderzoek. stel duidelijke eisen aan het cliënten- en kwaliteitsbeleid van de aanbieders. 7. Burgerinitiatieven Burgers ondernemen steeds meer initiatieven. Gemeenten kunnen deze initiatieven faciliteren door bijvoorbeeld een startsubsidie, een welwillende ambtenaar met kennis van beleid, fondsen en financieringsmogelijkheden en door initiatieven met elkaar in verbinding te brengen. stel een gemeentelijke contactpersoon voor burgerinitiatieven aan. stimuleer dat de gemeente open staat voor initiatieven van burgers en die faciliteert. sta als gemeente achter het right to challenge. 8. Ondersteuning van mantelzorgers Mensen met een ondersteuningsvraag wonen langer zelfstandig. Een belangrijke voorwaarde daarvoor is in veel situaties het ondersteunen van de mantelzorgers die het in de praktijk mogelijk maken dat mensen met een beperking in de samenleving blijven wonen. Ondersteuning van mantelzorgers kan veel omvatten: mogelijkheden voor ontspanning, respijtzorg, het mantelzorgcompliment en mantelzorgers betrekken bij het keukentafelgesprek. stel een gedegen mantelzorgbeleid op samen met mantelzorgers. vergroot op tal van manieren (zie boven) de draaglast van mantelzorgers. stimuleer dat mantelzorgers zelf een apart keukentafelgesprek hebben. 9. Sociale wijkteams Gemeenten beschikken over integrale, sociale wijkteams, dat wil zeggen dat professionals uit verschillende beleidsgebieden (welzijn, onderwijs, schuldhulpverlening, thuiszorg) concreet samenwerken. Aandachtspunten rond het functioneren van de sociale wijkteams zijn de betrokkenheid van burgers, privacy, besluitvormingskracht en de kennis van de jeugdhulp en armoede. stimuleer dat burgers invloed hebben op de wijkteams (door het wijkplan op te stellen). let op de privacy van de bewoners. stimuleer dat wijkteams bewoners actief bij hun activiteiten betrekken. Pagina 3 van 5

4 10. VN-verdrag inzake rechten van mensen met een beperking Dit VN-verdrag wil de participatie van mensen met een beperking (lichamelijk, visueel, auditief, geestelijk, verstandelijk) vergroten en drempels (fysiek, sociaal, financieel) wegnemen. De gemeente zou moeten beschikken over instrumenten om die, wettelijk verplichte, participatie te bevorderen en te vergroten. stel een lokale inclusie agenda op. benoem een coördinerend wethouder voor inclusief beleid betrek mensen met een beperking bij de beleidsvorming, implementatie en uitvoering. 11. Gezondheid De gemeente heeft tot taak de gezondheid van burgers te bevorderen en onder meer depressie, eenzaamheid en alcoholmisbruik te verkleinen. Door te werken aan positieve gezondheid kan zij burgers ondersteunen in het behouden van de zelfregie ondanks lichamelijke en geestelijke uitdagingen van het leven. vergroot de gezondheidsvaardigheden van burgers. werk als gemeente samen met de zorgverzekeraars. analyseer de gezondheidssituatie in de wijk en stel met de inwoners een plan van aanpak op. 12. Jeugd De gemeente is verantwoordelijk voor het ondersteunen van ouders bij opvoedproblemen en van jongeren met opgroeiproblemen. Het gaat om bijvoorbeeld huiselijk geweld, tijdig signaleren van psychische problemen en specialistische zorg. Het beleid wordt zowel op lokaal niveau als op regionaal niveau gevoerd. Belangrijk thema is de omslag waarbij de burger wordt ondersteund om zijn eigen problemen aan te pakken. stimuleer dat cliënten zelf hun (familie) plan opstellen. zorg dat een cliënt een vaste contactpersoon bij de gemeente heeft. organiseer een lokale of regionale Jongerenraad. vraag jonge cliënten op een aansprekende manier naar hun ervaringen. 13. Wonen Zowel ouderen als mensen met een beperking wonen langer zelfstandig. Het overheidsbeleid is erop gericht dit te ondersteunen. Een woning is immers een thuis waar mensen zich veilig en krachtig voelen. Gemeenten beschikken over tal van instrumenten om langer zelfstandig wonen mogelijk te maken, zeker als een integrale aanpak in de wijk gehanteerd wordt. bereid inwoners goed voor op het langer zelfstandig wonen. biedt ruimte aan nieuwe woonconcepten van burgers. stel een integrale woon- en zorgvisie voor een wijk op. Pagina 4 van 5

5 14. Onafhankelijke klachtenopvang en ombudsfunctie Als mensen vastlopen in zorg en maatschappelijke ondersteuning, dan dient de gemeente zorg te dragen voor een goede klachtenopvang en afhandeling. organiseer de klachtenopvang via een onafhankelijke organisatie. overweeg het installeren van een onafhankelijke en laagdrempelige ombudsfunctie voor het sociaal domein. 15. Persoonsgebonden budget Het persoonsgebonden budget is een goede manier om burgers zelf te laten bepalen door wie of door welke zorgaanbieder zij zich willen laten verzorgen en ondersteunen. Gemeenten kunnen ruimhartig of enghartig omgaan met het Persoonsgebonden Budget (PGB), door de wijze waarop zij burgers informeren, de hoogte van de tarieven, de mate waarin mensen uit het netwerk betaald kunnen worden, etc. informeer burgers op diverse manieren, vroegtijdig en in het keukentafelgesprek over de mogelijkheid van het PGB. maak het mogelijk dat mensen uit het netwerk betaald worden uit het PGB. stimuleer een integraal PGB over diverse leefgebieden (ondersteuning, arbeid). H. van Geffen M. Manukjan-Arakelian Voorzitter Secretaris Pagina 5 van 5