RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK NTC-VO NTC-VO ARUSHA/MOSHI. : ntc-vo Arusha/Moshi : Arusha, Tanzania

Transcriptie

1 RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK NTC-VO NTC-VO ARUSHA/MOSHI School Plaats BRIN-nummer : ntc-vo Arusha/Moshi : Arusha, Tanzania : 28VP Datum schoolbezoek : 26, 27 en 28 mei 2014 Datum vaststelling : 17 juli 2014

2 2

3 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Kwaliteitsprofiel 7 3 Beschouwing 11 4 Vervolg van het toezicht 15 3

4 4

5 1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs bezocht NTC-VO Arusha/Moshi te Arusha en Moshi in Tanzania in het kader van een kwaliteitsonderzoek (KO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de indicatoren van kwaliteitsaspecten op grond van het door de inspectie gehanteerde Toezichtkader PO/VO Bij dit kwaliteitsonderzoek doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om indicatoren die betrekking hebben op de kwaliteitszorg, het aanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen. Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van een vorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alle indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school niet aan de orde geweest. Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Doorgaans is dit alleen bij onafhankelijk onderzoek door derden het geval. Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. Het betreft de resultaten van een vragenlijst onder ouders. De inspectie heeft de informatie uit deze documenten bij de oordeelsvorming betrokken. De opzet van het onderzoek Het kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn; Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd; Schoolbezoek, waarbij in de groepen met leerlingen op het niveau van vmbo-3, havo 1, 2, 4 en 5 en in de groep van leerlingen die het examenprograma volgen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal; Gesprekken met de docent over de kwaliteit van de indicatoren; Gesprekken met het bestuur, leerlingen en ouders. 5

6 Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met een vertegenwoordiging van het bestuur. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 geeft de inspectie een beschouwing over de geconstateerde kwaliteit in relatie tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken. In de rapporten van schooljaar is hierin voor iedere bezochte ntc-school apart informatie opgenomen over de aanpak en de gevolgen van de bezuinigingen op het Nederlands onderwijs in het buitenland vanaf januari In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. 6

7 2 Kwaliteitsprofiel Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan indicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs. De met een * gemarkeerde indicatoren zijn bepalend voor de vaststelling van het vervolgtoezicht. In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft. Kwaliteitsaspect 1: De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden * De leerlingen behalen het opleidingsniveau dat mag worden verwacht * De leerlingen lopen weinig vertraging op in de opleiding. Kwaliteitsaspect 2: De aangeboden leerinhouden zijn gericht op de brede ontwikkeling van leerlingen en de voorbereiding op vervolgonderwijs of arbeidsmarkt en samenleving * De aangeboden leerinhouden Nederlandse taal in de onderbouw voldoen aan de kerndoelen 2.2 * De aangeboden leerinhouden Nederlandse taal in de bovenbouw zijn dekkend voor de examenprogramma's. 2.3 De school met taalzwakke leerlingen heeft een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze leerlingen. Kwaliteitsaspect 3: De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De uitval van geplande onderwijsactiviteiten blijft beperkt. 3.2 Het ongeoorloofd verzuim van leerlingen is beperkt. 3.3 De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. 7

8 Kwaliteitsaspect 4: Het schoolklimaat wordt gekenmerkt door veiligheid en respectvolle omgangsvormen Ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 4.2 De leerlingen voelen zich aantoonbaar veilig op school. 4.3 Het personeel voelt zich aantoonbaar veilig op school. 4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. Kwaliteitsaspect 5: De leraren leggen duidelijk uit, organiseren de onderwijsactiviteiten efficiënt en houden de leerlingen taakbetrokken * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Kwaliteitsaspect 6: De leraren stemmen aanbod, instructie, verwerking en onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen De aangeboden leerinhouden maken afstemming mogelijk op de onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Kwaliteitsaspect 7: De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van leerlingen 7.3 De school gebruikt informatie van scholen en instellingen waar de leerlingen vandaan komen voor de begeleiding van de leerlingen. Kwaliteitsaspect 8: De leerlingen die dat nodig blijken te hebben, krijgen extra zorg Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school tijdig de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.2 * De school voert de zorg planmatig uit. 8.3 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. 8

9 Kwaliteitsaspect 9: De school zorgt systematisch voor behoud of verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school waarborgt de kwaliteit van de examens en van andere toetsinstrumenten. 9.7 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Naleving N1b In de schoolgids is informatie opgenomen over standaard gecontroleerde onderdelen. N2b In het schoolplan is informatie opgenomen over standaard gecontroleerde onderdelen. N4a Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima. Ja nee 9

10 10

11 3 Beschouwing Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van het voortgezet onderwijs op NTC-VO Arusha/Moshi te Arusha en Moshi in Tanzania en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel. Daarbij legt de inspectie zo mogelijk verbanden tussen de verschillende onderzochte indicatoren onderling en - voor zover relevant - tussen de indicatoren en de schoolcontext, de specifieke doelstellingen van de school en eerdere inspectieonderzoeken. Voor een goed begrip wordt eerst de uitgangssituatie beschreven. Uitgangssituatie en aanpak en gevolgen bezuinigingen Op beide locaties, Moshi en Arusha, is er een nauwe samenwerking met de Internationale School Moshi (ISM). De NTC-school heeft in Moshi de beschikking over een vast lokaal waarvan de Nederlandse leerkracht uniek gebruik kan maken. In Arusha zijn er twee vaste lokalen voor het ntc-onderwijs, maar deze worden in de ochtenduren ook door anderen gebruikt. De school kent twee leerkrachten. De leerkracht primair onderwijs is al langer aan de school verbonden. De leerkracht voortgezet onderwijs werkt sinds dit schooljaar in Moshi en Arusha. Hij geeft les aan vijftien leerlingen in de leeftijd van het voortgezet onderwijs en nog vier leerlingen in de leeftijd van het primair onderwijs (groep 4, 5 en 7). De leerkracht in Arusha geeft les aan negen leerlingen in de leeftijd van het primair onderwijs (groep 4, 5 en 6). Het bestuur bestaat uit drie personen. Er is inmiddels overleg gevoerd met de ouders over de toekomst van het ntc-onderwijs naar aanleiding van de (tijdelijke) stopzetting van de subsidie door de Nederlandse overheid. Hoe de toekomst na verhoging van de ouderbijdrage eruit gaat zien is nog niet definitief bepaald. Dit laatste is onder meer mede afhankelijk van de onderhandelingen die gevoerd worden en gaan worden met de internationale school. Op dit moment is het zo dat de ntc-leerlingen een examenprogramma volgen (IBlanguage A of IB-language B) als onderdeel van hun lesprogramma op de internationale school. Dit programma wordt uitgevoerd door de NTC-leerkracht. De leerkracht is niet in dienst van de internationale school, maar is wel aardig geïntegreerd in het docententeam en organisatie van de internationale school. Wel beschouwd is het dus vreemd dat de ouders een ouderbijdrage betalen voor het onderwijs Nederlandse taal, terwijl het deel uitmaakt van het reguliere lesprogramma van de internationale school waarvoor ze dus eigenlijk dubbel betalen. Tot nu toe is de groep van leerlingen voor het examenprogramma Nederlands te klein om de internationale school te verleiden de leerkracht zelf te bekostigen. Wellicht dat onderhandelingen hierover tot een vergelijk gaan leiden dat voor beide partijen acceptabel is. Daarnaast is het de vraag of voor alle leerlingen het IB-programma haalbaar is. Een alternatief is dan het programma dat leidt tot een certificaat CNAVT dat binnen het aanbod van het ntc-onderwijs kan worden verzorgd. Het merendeel van de ouders verblijft reeds een groot aantal jaren in Tanzania. Veelal hebben de ouders een eigen bedrijf en daaruit vloeit voort dat de meeste ouders geen plannen of verwachtingen hebben binnen afzienbare tijd Tanzania te verlaten en terug te keren naar Nederland. Een groot deel van de leerlingen is in Tanzania geboren. Voor ouders is het volgen van een vervolgstudie in het middelbaar beroepsonderwijs, hoger onderwijs of wetenschappelijk onderwijs in Nederland een optie of zelfs een wens. Een deel van de ouders heeft een Belgische oorsprong. Er is een toename van gezinnen met een gemengde samenstelling. Daarnaast is er een groep Nederlanders die hun kinderen niet 11

12 naar het ntc-onderwijs sturen op grond van te hoge kosten, een kort verblijf in Tanzania of de te grote afstand van de school. Algemeen beeld NTC Moshi/Arusha bestaat inmiddels bijna twintig jaar. De inspectie constateert dat de school voor onderwijs in de Nederlandse taal en cultuur binnen de groep van ouders met Nederlandse of Belgische antecedenten zich als waardevol en gewaardeerd heeft weten te profileren. De kleinschaligheid maakt dat er een gemoedelijke en informele sfeer is waarbinnen men elkaar kent en accepteert. De kwaliteit van het onderwijs voldoet aan de normen die de inspectie in de vorm van haar waarderingskader daaraan stelt. Wel ziet de inspectie verbeteren ontwikkelmogelijkheden waar het gaat om het aanbieden van onderwijs op maat en opbrengstgericht werken. Ook het uitwerken van het aanbod richting afsluiting met een certificaat CNAVT en de mogelijkheden met verschillende niveaus moet nog nader worden uitgewerkt. Toelichting Opbrengsten De leerkracht voortgezet onderwijs werkt hard aan inhoud en vormgeving van het programma voortgezet onderwijs. Programmering en toetsing zijn de belangrijkste ontwikkelpunten. De docent werkt met de methodegebonden toetsen. Vorderingen en resultaten worden beïnvloed door beschikbare tijd, materialen, werkdruk en motivatie van de leerlingen, niveau en capaciteiten en interpretatie van de resultaten van de leerlingen. Op basis van de getoonde resultaten concludeert de inspectie dat de leerlingen presteren naar verwachting. Onderwijspraktijk De leerkracht en leerlingen gaan op een respectvolle manier met elkaar om. De toon is vriendelijk en er is aandacht voor ieder individueel. De leerlingen weten wat ze moeten doen en ze werken taakgericht en zelfstandig. Het tempo en de effectiviteit is wel per leerling verschillend. Voor een deel heeft dit te maken met motivatie en daarmee samenhangend het feit dat de lessen plaatsvinden aan het einde van de lesdag, momenten waarop klasgenoten van de internationale school vrij zijn of met andere activiteiten bezig zijn. De pedagogische benadering van de leerkracht zorgt ervoor dat de leerlingen toch bij de les blijven. Een nog meer individuele benadering biedt de ruimte om leerlingen meer feedback te geven op hun leerproces en leerlingen meer verantwoordelijk te laten zijn voor hun eigen vorderingen en resultaten. Bovendien kan de leerlingen meer inzicht gegeven worden welke stappen zij moeten zetten voor het vervolg van hun leerproces. De school kent geen leerlingen met specifieke leerproblemen die de noodzaak van handelingsplannen vereist. De leerkracht voortgezet onderwijs werkt hard aan inhoud en vormgeving van het programma voortgezet onderwijs. Programmering en toetsing zijn de belangrijkste ontwikkelpunten. De docent werkt met de methodegebonden toetsen. Vorderingen en resultaten worden beïnvloed door beschikbare tijd, materialen, werkdruk en motivatie van de leerlingen, niveau en capaciteiten en interpretatie van de resultaten van de leerlingen. Genormeerde toetsen gerelateerd aan het landelijk niveau in Nederland ontbreken. Gezien de niveauverschillen tussen de leerlingen is het werken met individuele leerlijnen en individuele doelen aan te bevelen. Zeker daar waar er een verschil is tussen de 12

13 leerjaarindeling van de internationale school en die van de ntc-school. Invulling van de leerlijnen is naast de eerder genoemde aspecten mede afhankelijk van de thuissituatie en de ondersteuning en stimulans die daar geboden wordt. Het definiëren van het aanbod van de verschillende niveaus binnen de mogelijkheden van certificering CNAVT is in ontwikkeling. Kwaliteitszorg De drie leden van het bestuur vormen al meerdere jaren het bestuur. Er wordt dringend gezocht naar gedeeltelijke vervanging of aanvulling om te voorkomen dat bij stoppen van de bestuurstaak door deze drie leden er een geheel nieuw bestuur gevormd moet worden. De drie bestuursleden zijn ook ouders van leerlingen van het ntc-onderwijs. Grootste uitdaging is het scheppen van zekerheid over het voortbestaan van het onderwijs Nederlandse taal en cultuur. Streven is in ieder geval de huidige leerlingen zo lang mogelijk het onderwijs te laten volgen. Bepalende factoren daarbij zijn het leerlingenaantal en de kosten. Op dit moment is het zo dat sommige ouders besluiten uit financiële overwegingen hun leerlingen niet meer naar het ntc-onderwijs te sturen. Er is een groter potentieel aan leerlingen voor het ntc-onderwijs, maar ouders besluiten vanwege de kosten hun kinderen nog niet op jonge leeftijd naar het ntc-onderwijs te sturen of dat prioriteit gelegd wordt bij het verwerven van het Engels en gelijktijdigheid met onderwijs in de Nederlandse taal als bezwaar wordt gezien. Het bestuur heeft de keuzes voorgelegd aan ouders en er is duidelijk draagvlak voor voortzetting van het ntc-onderwijs. Het realiseren daarvan hangt af van de eerder genoemde factoren, waaronder de samenwerking met de internationale school. Daarnaast wordt nagedacht over andere mogelijkheden om vorm en inhoud aan het onderwijs te geven. 13

14 14

15 4 Vervolg van het toezicht Bij dit kwaliteitsonderzoek heeft de inspectie ook de naleving van een aantal wettelijke voorschriften over de door het bestuur vastgestelde schoolgids en het schoolplan onderzocht, zoals die voor scholen in Nederland gelden. Op basis hiervan concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. De bevindingen van dit kwaliteitsonderzoek leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): de aangetroffen kwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geen aanpassing van de reguliere onderzoeksplanning van de inspectie. In beginsel volgt over vier jaar opnieuw een kwaliteitsonderzoek. In de tussenliggende periode kan de school in de steekproef vallen van de jaarlijkse bevraging van de examenresultaten. 15

16